MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TỔ CHỨC CÁC
TRÒ CHƠI DÂN GIAN CHO TRẺ MẪU GIÁO
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Trẻ em khơng chỉ cần được chăm sóc, được học tập, mà quan trọng là trẻ
cần phải được thoả mãn nhu cầu vui chơi, ngoài nhu cầu chơi với đồ chơi, chơi
đóng vai, trẻ cần phải được vui chơi tập thể qua đó giúp trẻ biết đồn kết, gắn bó
nhau trong các mối quan hệ bạn bè, xã hội. Xuất phát từ vai trò quan trọng của
hoạt động vui chơi đối với trẻ, tôi thấy việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân
gian là một việc làm cần thiết .
Trò chơi dân gian đã mang lại cho trẻ nhiều kỷ niệm của tuổi thơ và những
tiếng cười vui tươi hồn nhiên thoải mái, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui
chơi, trẻ được hoạt động tập thể chia sẻ niềm vui của trẻ với bạn bè, cộng đồng.
Thơng qua hoạt động vui chơi, trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã
hội, qua đó nhằm phát triển tồn diện nhân cách cho trẻ.
Chính vì vậy, giáo viên cần tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian trong
trường học, nhưng làm thế nào để tổ chức được các trị chơi dân gian có hiệu quả,
lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một vấn đề cần thiết. Là một giáo viên mầm non,
tôi luôn trăn trở và tìm các biện pháp để tổ chức các trị chơi dân gian một cách có
hiệu quả nhất nên tơi đã nghiên cứu và tìm ra “ Một số giải pháp nâng cao hiệu
quả tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo” với mong muốn đưa những
biện pháp mới lạ, hấp dẫn tới trẻ, để trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động trong
ngày đạt kết quả tốt.
B. NỘI DUNG
I. Thực trạng
Đầu năm học được sự phân công của Ban giám hiệu nhà trường, tôi được
đảm nhận dạy lớp lá 1, với tổng số trẻ là: 35/16 trẻ nữ. Trong đó có 23 trẻ đã được
học qua lớp nhóm, mầm, chồi, và cịn 12 trẻ cịn lại là chưa được học qua lớp
nhóm, mầm, chồi. Trong nhiều năm công tác bản thân được Ban giám hiệu đánh
giá cao cách tổ chức các hoạt động dạy và học.
Qua thực tế giảng dạy của lớp mình phụ trách và theo sự chỉ đạo của Ban
1
skkn
giám hiệu, tôi đã áp dụng thực hiện lồng ghép trò chơi dân gian vào các giờ hoạt
động. Trong quá trình thực hiện tơi đã gặp một số khó khăn và thuận lợi như sau:
1. Thuận lợi
Luôn được hướng dẫn và chỉ đạo sát sao về chuyên môn và sự quan tâm, tạo
điều kiện về mọi mặt của Ban giám hiệu nhà trường.
Đa số trẻ mạnh dạn, tự tin, thông minh và thích tham gia vào trị chơi, đặc
biệt là trò chơi dân gian. Một số trẻ biết phối hợp cùng cơ và chia sẻ một số trị
chơi trẻ biết.
Địa điểm tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ ở trường tơi rộng rải, thống mát,
sạch đẹp. Bản thân tơi lớn lên ở vùng nông thôn nên cũng biết một số trị chơi dân
gian truyền miệng, ln học hỏi và tìm tịi hiểu biết thêm một số trị chơi dân gian
thơng qua bạn bè, đồng nghiệp và sách báo.
2. Khó khăn
Vẫn cịn một số trẻ rụt rè nhút nhát khơng chịu tham gia vào trị chơi địi hỏi
tính tập thể cao.
Thời gian tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ không thể diễn ra suốt cả hoạt
động của trẻ mà nó chủ yếu lồng ghép tích hợp vào các hoạt động khác.
Phụ huynh ít quan tâm đến trị chơi dân gian vì họ thiếu thơng tin về tác
dụng của trị chơi đối với sự phát triển của trẻ. Nhiều phụ huynh nghĩ trị chơi dân
gian khơng cịn phù hợp với con em mình, nên hướng tới các trị chơi hiện đại.
II. Biện pháp thực hiện.
1. Lựa chọn các trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi của trẻ, phù hợp
với địa phương nơi trẻ sinh sống.
Đối với trò chơi dân gian thì thì có rất nhiều trị chơi khác nhau, nhưng
khơng phải trị chơi nào cũng phù hợp với trẻ. Nên khi tổ chức cho trẻ chơi cần lựa
chọn cho trẻ chơi các trị chơi có luật chơi và cách chơi đơn giản, dễ nhớ, dễ hiểu.
Ngoài ra trong trường mầm non lại có sự phân chia trẻ theo nhiều độ tuổi khác
nhau, mỗi độ tuổi trẻ có nhận thức khác nhau, có mức độ tiếp thu, ghi nhớ, khả
năng chú ý của trẻ khác nhau. Vậy nên giáo viên cần suy nghỉ để lựa chọn các trò
chơi sao cho phù hợp với độ tuổi, từng địa phương trẻ chơi đễ dàng hơn. Chính vì
2
skkn
vậy, ngay từ đầu năm học tôi bám sát kế hoạch thực hiện chương trình giáo dục
năm học và dựa trên cơ sở nhận thức, khả năng của trẻ trên lớp lựa chọn những trò
chơi dân gian phù hợp đưa vào kế hoạch thực hiện. Cụ thể như sau:
Với trẻ ở độ tuổi lớp lá khả năng chú ý có chủ định và nhận thức của trẻ đã
cao hơn rất nhiều so với lứa tuổi trước. Vì thế, trẻ có thể chơi được các trị chơi dài
hơn và khó hơn.: “Lộn cầu vồng”, “Chi chi chành chành”, “Tập tầm vông”, “Nu na
nu nống”, “Dung dăng dung dẻ”, “Cò bẹp”, “Kéo co”, “Cờ láu ngô”, “Trồng nụ
trồng hoa”, “Cướp cờ”, “ Bịt mắt bắt dê”.
Khi lựa chọn các trò chơi dân gian cho trẻ tôi thực hiện theo các bước sau:
- Trò chơi phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ chứ khơng q khó.
- Nơi đặt đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trị chơi là nơi dễ tìm thấy.
- Tạo hứng thú cho trẻ, thu hút sự chú ý của trẻ khi tham gia trị chơi.
- Có sự tham gia của tập thể lớp hoặc nhóm trẻ trong lớp.
- Trị chơi phải phù hợp với khơng gian, thời gian và điều kiện thực tế của
trường lớp, địa phương nơi trẻ sinh sống.
Trò chơi dân gian ở trẻ 5 tuổi rất phong phú và đa dạng, để trẻ tham gia tốt
trò chơi đòi hỏi trẻ phải dựa vào vốn kinh nghiệm về các sự vật, hiện tượng trong
cuộc sống, trẻ phải biết phân tích, biết tổng hợp, biết lien hệ các sự vật hiện tượng
để thực hiện tốt trò chơi của mình. Các hành động chơi của trẻ mẫu giáo 5 tuổi đòi
hỏi phải có tính liên tục và tuần tự. Nhiều trò chơi đòi hỏi phải suy nghĩ kỹ trước
khi thực hiện động tác chơi như chơi “ Ô ăn quan”, “Cờ đi đường” … đây là cơ sở
để phát triển tư duy logic cho trẻ.
Căn cứ vào khả năng nhận thức của trẻ lớp mình, căn cứ vào kế hoạch thực
hiện các hoạt động theo các chủ đề, tơi đã lựa chọn, sưu tầm những trị chơi dân
gian phù hợp với từng chủ đề.
Ví dụ: Chủ đề trường mầm non thì chọn những trị chơi như: Nhảy bao, thả
đỉa ba ba, kéo co, bắn bi.
Chủ đề gia đình: Nu na nu nống, chi chi chành chành, hội đồng tổng cốc,
chốn tìm, ơ ăn quan…
Chủ đề nghề nghiệp: Đi cà kheo, ném còn, kéo cưa lừa xẻ….
3
skkn
Chủ đề thế giới động vật: Nặn tò he, rồng rắn lên mây, mèo đuổi chuột, bịt
mắt bắt dê, cắp cua bỏ giỏ, câu ếch.
Chủ đề tết và mùa xuân: Ném còn, cướp cờ, đập niêu, chơi đu.
Chủ đề thế giới thực vật: Ơ ăn quan, tập tầm vơng, trồng nụ trồng hoa
Chủ đề phương tiện giao thông: Rải rồng rải rết, trồng đống trồng kê, đua
thuyền, đua xe bò.
Chủ đề quê hương – đất nước – Bác Hồ: Kéo cưa lừa xẻ, nhảy dây, cướp cờ,
đồ, chơi u.
Khi đã lựa chọn được theo các chủ đề, đã giúp tôi sử dụng các trị chơi dân
gian khơng những dạy trẻ một cách hiệu quả mà còn giúp trẻ phát triển thể chất và
nhận ra những điều hợp lý, không hợp lý khi sử dụng nguyên bản các trò chơi dân
gian khi dạy trẻ.
2. Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, lời đồng dao trước khi tổ chức cho trẻ
tham gia vào các trò chơi dân gian.
Đồ dùng đồ chơi của các trị chơi dân gian cũng vơ cùng đa dạng và phong
phú, mang tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và luật chơi của từng
trò chơi. Mỗi trị chơi dân gian có một hoặc nhiều loại đồ dùng đồ chơi tương ứng
mà thiếu nó thì trị chơi khơng thể tiến hành được.
Ví dụ như trị chơi: “ Chơi chuyền” địi hỏi phải có 10 que chuyền và một đồ
vật có dạng khối cầu như quả bóng, quả bưởi non. Trị chơi “ Ném cịn” khơng thể
diễn ra nếu thiếu quả còn - đồ chơi truyền thống của trị chơi đó. Đơn giản như trị
chơi “ Bịt mắt bắt dê” cũng không thể được tổ chức nếu không có dải vải hoặc dải
khăn bịt mắt, trị chơi kéo co thì khơng thể thiếu dây kéo co. Ví dụ như: trị chơi
“Cị bẹp” cũng khơng thể được tổ chức nếu không các viên đá nhỏ, các ô để chơi
hay trị chơi “cướp cờ” phải có cờ cho trẻ. Chẳng hạn như trị chơi “cờ lúa ngơ”
phải chuẩn bị bàn cờ, các qn cờ cho trẻ.
Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trò chơi dân gian nào đó,
giáo viên cần tìm hiểu kỹ về luật chơi, cách chơi, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò
chơi để từ đó có thể chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết cho trò chơi. Dạy trẻ đọc
thuộc lời ca (đối với những trị chơi có lời đồng dao) như trò chơi “Rồng rắn lên
4
skkn
mây, nu na nu nống”…Điểm đặc biệt của trò chơi dân gian là khi chơi trẻ không
bao giờ chỉ thực hiện độc lập các vận động của mình mà chúng thường vừa chơi
vừa hát hoặc đọc lời đồng dao nào đó. Các bài đồng dao đó khiến cho khơng khí
chơi vui vẻ, nhộn nhịp hơn, không phải bài đồng dao nào cũng có ý nghĩa, bài nào
cũng phù hợp với tư duy hồn nhiên của trẻ.
Ví dụ như: chơi “nu na nu nóng”, trẻ hát “nu na nu nóng, cái bóng nằm
trong, con ong nằm ngồi, củ khoai chấm mật…”. Câu hát dường như chẳng có ý
nghĩa nào rõ ràng, nhưng thiếu nó thì trị chơi khơng thể tiến hành, hay như chơi
“rồng rắng lên mây”, nếu trẻ không thuộc lời trị chơi diễn ra khơng soi nổi. Trị
chơi chỉ có thể được tổ chức khi trẻ đã thuộc lời đồng dao, tôi thường cho trẻ làm
quen với lời đồng dao của các trò chơi dân gian trước khi hướng dẫn trẻ chơi vào
các thời điểm hoạt động ngoài trời…Khi trẻ đã thuộc lời đồng dao, tôi tổ chức cho
trẻ chơi các trò chơi tương ứng với lời đồng dao đó, trẻ chơi rất hứng thú và tích
cực tham gia chơi.
3. Xây dựng góc trị chơi dân gian trong lớp học
Tổ chức môi trường hoạt động của trẻ trong trường, lớp mẫu giáo có vai trị
quan trọng đối với sự phát triển về thể chât, ngơn ngữ, trí tuệ, tình cảm- xã hội, khả
năng thẩm mĩ, sáng tạo của trẻ. Vì vậy, bố trí và tổ chức mơi trường hoạt động cho
trẻ chơi và hoạt động cần đảm bảo trên nguyên tắc cho trẻ “chơi mà học” và phải
tính đến các yếu tố khơng gian thực tế. Mục đích tổ chức hoạt động; an toàn cho
trẻ và linh hoạt, dễ thay đổi theo mục đích giáo dục theo các chủ đề. Hiện nay, mỗi
lớp mầm non đều có năm góc hoạt động, bao gồm: Góc phân vai, góc học tập và
sách, góc nghệ thuật, góc thiên nhiên, góc xây dựng – lắp ghép. Mỗi góc có một đặc
điểm và tác động giáo dục riêng đến sự phát triển của trẻ lứa tuổi mầm non. Mỗi
góc có một tác động giáo dục riêng nhưng đều có một điểm chung là góp phần phát
triển óc sáng tạo, thỏa mãn nhu cầu vui chơi giải trí của trẻ và hơn tất cả là hình
thành ở trẻ niềm say mê, hứng thú khi trẻ tới trường mầm non .
Trong một lớp mầm non nên tổ chức thêm góc trị chơi dân gian, bởi trị
chơi dân gian là một hình thức giáo dục có tác động mạnh mẽ đến sự phát triển
toàn diện của trẻ. Do đó, để tăng số lần trẻ được tham gia chơi các trò chơi dân
5
skkn
gian, tôi đã giành một không gian nhỏ ở lớp mình để xây dựng thêm một góc chơi
đó là góc “trị chơi dân gian”. Để xây dựng góc chơi này, tơi đã khuyến khích trẻ
cùng tham gia xây dựng góc chơi như cùng cơ dán tranh ảnh về các trị chơi dân
gian, sưu tầm một số nguyên vật liệu sẵn có để bày vào góc chơi cho phong phú
như các loại lá cây, que, viên sỏi, dây thun, dải vải…. Ở góc chơi này cơ và trẻ
cùng vẽ và sáng tạo ra những hình ảnh, những đồ chơi từ nguyên vật liệu thiên
nhiên như con trâu bằng lá đa, con cúi bằng rơm …
Tôi đã tổ chức cho trẻ chơi trị chơi dân gian ở trong góc với những trị chơi
đơn giản, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ và không gian của lớp như nu
na nu nống, lộn cầu vồng, tập tầm vông, kéo cưa lừa xẻ, pháo đất, chi chi chành
chành; cả lớp thì có thể chơi “rồng rắn lên mây, thả đỉa ba ba,…”. Ngồi những trị
chơi phát triển ngơn ngữ thì ở góc trị chơi dân gian khơng thể thiếu những trị chơi
phát triển vận động thể lực khác như “kéo co, đấu vật …” Qua góc trị chơi dân
gian, tơi cũng chơi cùng trẻ và sửa lỗi phát âm cho trẻ, hướng dẫn trẻ những kỹ
năng chơi để trẻ có thể hồn thành nhiệm vụ chơi một cách tốt nhất “trốn tìm, đánh
chuyền trong tốn; dung dăng dung dẻ, tập tầm vơng” trong giáo dục thể chất …
4. Tổ chức các trò chơi phù hợp với tính chất của hoạt động.
Mỗi hoạt động của trẻ đều nhằm đạt được một mục đích nhất định, hoạt
động nào cũng có tính chất riêng của nó, nếu như hoạt động chung được tổ chức
nhằm cung cấp các kiến thức cho trẻ thì hoạt động ngồi trời lại giúp trẻ được gần
gũi với thiên nhiên, khám phá các hiện tượng tự nhiên và phát triển thể chất, hay
như ở hoạt động góc trẻ lại được mở rộng thêm về kinh nghiệm sống và kỹ năng
chơi theo nhóm, giáo viên cần chú ý lựa chọn và tổ chức các trị chơi dân gian cho
phù hợp với tính chất của từng hoạt động.
Với hoạt động ngoài trời tận dụng khơng gian rộng và thống, giáo viên nên
tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi vận động nhằm rèn luyện và phát triển thể lực cho
trẻ như: “Rồng rắn lên mây”, “Bịt mắt bắt dê”, “Nhảy dây”, “Nhảy lò cị”, “Thả
đỉa ba ba”… Đặc biệt khi tích hợp trị chơi dân gian trong hoạt động chung, giáo
viên cần lựa chọn trò chơi phù hợp với đặc điểm của từng hoạt động.
6
skkn
Ví dụ: Với lĩnh vực giáo dục thể chất nên lựa chọn các trò chơi vận động
nhằm rèn luyện thân thể khoẻ mạnh, hoạt bát và năng động, nhiều trò chơi đòi hỏi
trẻ phải mạnh mẽ, nhanh chân, nhanh mắt, nhanh miệng trẻ phải có sức khỏe mới
có thể vui chơi và ngược lại vui chơi giúp cho trẻ thêm khỏe mạnh và năng động.
Ví dụ: Với trị chơi “Rồng rắn lên mây”, khi trẻ hát xong câu cuối: “ Xin
khúc đuôi, tha hồ đuổi bắt”, lập tức trẻ làm “đuôi” (trẻ đứng sau cùng) phải chạy
thật nhanh, nếu không sẽ bị “thầy” bắt, sau đó có thể bị thay người khác hoặc lại
phải làm “thầy” để đi đuổi những trẻ khác.
Trị chơi “Trồng nụ trồng hoa”, có nhiều nấc chơi nho nhỏ từ bàn một đến
bàn hai…đến bàn mười (Trồng nụ trồng hoa)…trẻ phải vượt qua dần từng nấc, hết
nấc này mới đi tiếp nấc sau, như vậy trẻ phải khỏe mạnh, nhanh nhẹn và khéo léo
mới có thể tiến dần đến được nấc cuối của trò chơi.
Trò chơi “Chi chi chành chành” lại buộc trẻ phải rất nhanh tay, nhanh miệng
vì nếu câu cuối bài là “ù à ù ập” được đọc xong mà trẻ không rút kịp tay ra, ngón
tay của nó sẽ bị giữ lại, là thua.
Với hoạt động mơi trường xung quanh, tốn, văn học cũng có thể đang xen
trị chơi dân gian vào (khi lựa chọn các trò chơi cần đáp ứng được các tiêu chí sau).
Nhằm phát triển nhận thức cho trẻ, phát triển ngôn ngữ.
Cung cấp cho trẻ các kỹ năng như: kỹ năng hoạt động theo nhóm, kỹ năng
sử dụng đồ dùng đồ chơi…Rèn luyện trí nhớ và khả năng tư duy cho trẻ.
Ví dụ: Lời đồng dao của trị chơi chuyền “Con ruồi có cánh, Địn gánh có
mấu, Châu chấu có chân…” đã giúp trẻ nhận biết được đặc điểm đặc trưng của một
số con vật và đồ vật quen thuộc.
Với mơn âm nhạc nên chọn các trị chơi có giai điệu và lời hát như các trò
chơi “Tập tầm vơng” … Ngồi ra khi lựa chọn các trị chơi dân gian trong hoạt
động chung, một điều cần đặc biệt lưu ý đó phải lựa chọ trị chơi phù hợp với đề tài
và chủ điểm của bài dạy, chẳng hạn như: “Bịt mắt bắt dê”, “ Thi tìm những con vật
có từ láy”. Chủ điểm “Thế giới thực vật” có thể cho trẻ chơi các trò chơi “ Trồng
nụ trồng hoa”, chủ điểm “Tết và mùa xuân” là thời điểm thích hợp để giới thiệu
7
skkn
cho trẻ các trò chơi truyền thống của dân tộc trong dịp lễ Tết như “ Ném còn”, “
Cướp cờ”,…
5. Động viên tất cả các trẻ tham gia vào trò chơi.
Động viên khuyến khích trẻ là một biện pháp phù hợp với đặc điểm tâm sinh
lý của trẻ mẫu giáo. Nó giữ vai trị quan trọng trong q trình giáo dục tình cảm
đạo đức xã hội. Biện pháp này góp phần hình thành những xúc cảm, tình cảm cho
trẻ đối với trò chơi dân gian.
Ưu thế của trò chơi dân gian chính là ở chỗ nó có thể tập trung tất cả những
trẻ muốn chơi, không quy định số người chơi nhất định, tơi ln khuyến khích,
động viên tất cả các trẻ tham gia chơi càng đông càng vui. Nếu chơi “ Bịt mắt bắt
dê” mỗi khi có một người vào thêm vòng chỉ rộng ra một chút chứ trò chơi khơng
thay đổi, cịn trị chơi “ Rồng rắn lên mây” thì thêm một người “ cái đi” sẽ dài ra
một chút và tất cả mọi người đều được chơi, được chạy như nhau. Những trò chơi
“ Thả đỉa ba ba”, “ Chi chi chành chành”, “Nhảy lò cò”, “Nhảy dây”… cũng tương
tự như vậy trong khi chơi mọi trẻ đều bình đẳng như nhau, nếu trẻ nào chơi khơng
đúng luật chơi chen lấn các bạn khác sẽ bị tập thể phê phán loại trừ bằng cách
không cho tham gia chơi qua đó trẻ có tinh thần tập thể của các trẻ được nâng lên
rất nhiều.
Khi tham gia chơi, nếu được cô giáo động viên, khen ngợi kịp thời sẽ tạo
cho trẻ sự tự tin vào bản thân, từ đó mạnh dạn tham gia vào trị chơi, tích cực hồn
thành nhiệm vụ chơi.
Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ tham gia trị chơi “ Kéo có”, đội nào thắng cuộc
tơi sẽ thưởng cho đội đó huy chương vàng là kẹo sơcơla hình đồng tiền vàng.
Nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc động viên, khuyến khích trẻ
trong q trình tổ trị chơi dân gian cho trẻ tơi thường xun tổ chức các hình thức
thi đua, khen ngợi, biểu dương trẻ… để động viên, khuyến khích trẻ, tạo hứng thú
cho trẻ là động lực để trẻ hoàn thành nhiệm vụ và kết quả chơi..
Bên cạnh việc động viên khuyến khích những trẻ chơi tốt, tôi luôn chú ý tạo
cơ hội cho những trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin được tham gia vào trò
8
skkn
chơi tránh để tình trạng những trẻ nào nhanh nhẹn, hoạt bát thì ln được chọn
chơi chính, cịn những trẻ nhút nhát thì chỉ ở dưới cổ vũ.
Ví dụ: Trong trò chơi “Mèo đuổi chuột” hay “Bịt mắt bắt dê” tơi mời những
trẻ nhút nhát lên chơi chính đóng làm mèo (chuột) hay làm người đi bắt dê. Và
trong khi chơi nếu trẻ chơi tốt tôi kịp thời khen ngợi trẻ luôn để trẻ tự tin, mạnh
dạn hơn.
6. Phối kết hợp cùng với phụ huynh trong việc tổ chức trò chơi dân gian
cho trẻ.
Phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh trong việc tổ chức trò chơi dân gian
cho trẻ là rất quan trọng bởi gia đình là mơi trường đầu tiên mà đứa trẻ được tiếp
xúc. Chính vì vậy trẻ chịu ảnh hưởng rất nhiều những văn hóa của mơi trường đó
như: Tính cách, ngơn ngữ, chế độ sinh hoạt ... Việc trao đổi thường xuyên với phụ
huynh về vấn đề tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ chơi giúp phụ huynh hiểu được
tầm quan trọng trò chơi dân gian đối với sự phát triển toàn diện của đứa trẻ. Hơn
nữa qua quá trình trao đổi, tiếp xúc với phụ huynh giúp cho người giáo viên mầm
non hiểu được rõ hơn về bản sắc văn hóa nơi trẻ sống, tìm hiểu thêm được một số
trị chơi dân gian của địa phương để đưa vào tổ chức cho trẻ chơi.
Để công tác phối kết hợp với phụ huynh trong việc tổ chức trò chơi dân gian
cho trẻ đạt hiệu quả tối ưu thì trong khi lập kế hoạch chủ đề, kế hoạch tuần, giáo
viên cần phải đưa nội dung phối hợp với gia đình trẻ vào kế hoạch, đặc biệt là nội
dung tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ.
Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật, tơi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “Mèo đuổi
chuột”; “Bịt mắt bắt dê”; “Thả đỉa ba ba”:
Trao đổi với phụ huynh về chủ đề, cung cấp cho phụ huynh cách chơi, bài
đồng dao gắn với trị chơi đó để phụ huynh về nhà cùng chơi với trẻ….
Trong kế hoạch phải thể hiện rõ được mục đích, nội dung, thời gian, biện
pháp thực hiện và kết quả đạt được, những tồn tại và hướng giải quyết.
Q trình chăm sóc – giáo dục trẻ ở lứa tuổi mầm non mang đặc tính xã hội
hố cáo, để thực hiện có hiệu quả việc chăm sóc, giáo dục, vui chơi của trẻ em ở
lứa tuổi này cần thiết có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường – gia đình. Và
9
skkn
nội dung tổ chức cho trẻ chơi trò chơi dân gian cũng vậy, để thỏa mãn nhu cầu vui
chơi của trẻ và để đạt được kết quả chơi cao nhất thì địi hỏi phải có sự kết hợp
chặt chẽ giữa trường lớp mầm non và gia đình. Nhận thức rõ được vấn đề đó tơi đã
thực hiện tốt cơng tác phối kết hợp với phụ huynh trong quá trình giáo dục trẻ.
Bên cạnh đó tơi đã xây dựng các nội dung cần kết hợp với phụ huynh đó là:
Tuyên truyền tới phụ huynh phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực”; Trao đổi với phụ huynh cách chơi các trò chơi dân gian, các bài ca dao,
đồng dao trong rò chơi, Vận động phụ huynh tận dụng mọi điều kiện để tổ chức
cho trẻ chơi các trò chơi dân gian ở nhà; Bố mẹ và những người thân xung quanh
giành thời gian vui chơi cùng trẻ; Cung cấp những nguyên vật liệu sẵn có để làm
đồ dùng, đồ chơi.
Hình thức tun truyền mà tơi thường sử dụng đó là: Trao đổi với phụ hunh
trong giờ đón trả trẻ, xây dựng góc tun truyền, góc trị chơi dân gian trong lớp,
tuyên truyền trong các buổi họp phụ huynh, vận động phụ huynh tham gia các
phong trào hội thi như: “Bé bé với trị chơi dân gian”; “Bé tìm hiểu trò chơi dân
gian”. Quay phim, chụp ảnh về các hoạt động tham gia trò chơi dân gian của trẻ
sau đó làm thành đĩa gửi tới cha mẹ trẻ…
III. Kết quả đạt được và bài học kinh nghiệm
1. Kết quả đạt được
Qua việc áp dụng một số kinh nghiệm của bản thân vào việc tổ chức cho trẻ
của lớp tôi đã thu được nhiều kết quả:
Trẻ hứng thú trong khi chơi các trị chơi dân gian và say sưa tìm hiểu và
khám phá trị chơi; Khơng cịn có trẻ thờ ờ, khơng hứng thú với trị chơi dân gian.
Có 100% trẻ được mở rộng kiến thức và có thêm rất nhiều hiểu biết về các
trò chơi dân gian, các phong tục truyền thống của dân tộc.
Bản thân tôi nhận thức rõ và hiểu sâu hơn về tầm quan trọng của trị chơi
dân gian đối với sự phát triển tồn diện của trẻ.
Linh hoạt, sáng tạo và thoải mái hơn khi tổ chức cho trẻ hoạt động vui chơi
với trò chơi dân gian, lựa chọn trò chơi phù hợp với trẻ.
10
skkn
Giáo viên và phụ huynh gắn bó chặt chẽ hơn, trẻ đến lớp đông hơn, phụ
huynh ủng hộ và giúp đỡ nhiều hơn đến các phong trào của nhà trường.
2. Bài học kinh nghiệm.
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài này, tôi rút ra được một số bài
học kinh nghiệm sau:
Trị chơi dân gian có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển của trẻ nhỏ.
trị chơi dân gian vừa giúp trẻ thỏa món nhu cầu vui chơi, vừa góp phần nâng cao
nhận thức, phát triển các giác quan, tăng cường thể lực cho trẻ, giúp trẻ trở thành
những người lao động tài giỏi trong tương lai. Muốn tổ chức trò chơi dân gian đạt
được hiệu quả tốt nhất thì trước tiên giáo viên cần chuẩn bị tốt mọi điều kiện trươc
khi tổ chức chơi; tìm hiểu kỹ cách chơi, luật chơi.
Tích cực sưu tầm, lựa chọn trò chơi dân gian phù hợp với đặc điểm nhận
thức của trẻ, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Cần phải lực chọn và
tổ chức cho trẻ chơi những trò chơi dân gian giúp trẻ hình thành tinh thần tập thể,
biết đồn kết, giúp đỡ bạn bè, biết giao lưu chia sẻ kinh nghiệm với ban.
Để thỏa mãn nhu cầu vui chơi của trẻ và đạt được hiệu quả giáo dục tối ưu
giáo viên mầm non cần linh hoạt, sáng tạo và tận dụng mọi cơ hội cho trẻ được
tham gia trò chơi dân gian. Chịu khó sưu tầm nguyên vật liệu thiên nhiên làm đồ
dùng đồ chơi cho trẻ; Xây dựng môi trường hoạt động nhằm khơi gợi hứng thú
chơi của trẻ.
Với trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi, giáo viên cần tạo điều kiện cho trẻ được chủ
động tự tổ chức trò chơi dân gian mà trẻ thích. Đồng thời giáo viên là người quan
sát, theo dõi động viên khuyến khích trẻ kịp thời.
C. KẾT LUẬN
Trị chơi dân gian có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển của trẻ nhỏ,
vừa giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, vừa góp phần nâng cao nhận thức, phát
triển các giác quan, tăng cường thể lực cho trẻ. Những trẻ chơi một cách hăng hái,
hoạt động nổi bật trong khi chơi thường cũng chính là những đứa trẻ thông minh,
tháo vát và biết tổ chức trong cuộc sống. Cần phải tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi
dân gian để phát triển ở trẻ tinh thần tập thể, biết nhường nhịn bạn bè, biết giao
11
skkn
lưu, chia sẻ kinh nghiệm của mình với bạn khác. Khi tổ chức trò chơi dân gian cho
trẻ giáo viên cần tìm hiểu kỹ cách chơi, luật chơi và chuản bị đầy đủ các yếu tố cần
thiết để tiến hành trò chơi.
Trên đây là một số giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức các trò chơi dân gian
cho trẻ mẫu giáo. Bản thân rất mong được sự đóng góp ý kiến của hội đồng khoa
học để tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ đạt kết quả cao.
Phong thạnh, ngày 26 tháng 05 năm 2020
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG XÉT
NGƯỜI VIẾT
DUYỆT SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP
TRƯỜNG
Nguyễn Thị Thảo Duy
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG XÉT
DUYỆT SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP
PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG XÉT
DUYỆT SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP
THỊ XÃ
12
skkn
13
skkn