Skkn một số biện pháp trong việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ trong trường tiểu học

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
"MỘT SỐ BIỆN PHÁP TRONG VIỆC DÀN DỰNG CÁC
TIẾT MỤC VĂN NGHỆ TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC"

Lệ Thủy, tháng 4 năm 2020

skkn

1


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
"MỘT SỐ BIỆN PHÁP TRONG VIỆC DÀN DỰNG CÁC
TIẾT MỤC VĂN NGHỆ TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC"

Họ và tên: Đặng Thị Thu Hồng
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Phú Thủy

Lệ Thủy, tháng 4 năm 2020

skkn

2

1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Trong cuộc sống, dù là trước đây hay bây gi thì âm nhạc đều đóng một vai
trị rất quan trọng.Âm nhạc ra đời từ rất lâu, có thể nói ngay từ thời Nguyên thủy
đã có sự manh nha của âm nhạc, đến ngày nay âm nhạc đang ngày càng phát triển
với nhiều thể loại khác nhau phù hợp với mọi lứa tuổi. Ngay từ khi cịn nằm nơi
chắc hẳn ai cũngđã được nghe những câu ru “à ơi” của bà của mẹ.Những câu hát ru
ấy thật ấm áp chất chứa đầy yêu thương của tình cảm gia đình. Bây giờ âm nhạc đã
ngày một phát triển và góp phần quan trọng hơn trong cuộc sống. Đó là nguồn giải
trí được coi là phổ biến nhất và hiệu quả nhất hiện nay. Đặc biệt hơn, âm nhạc có
tác động rất lớn đến quá trình hình thành cũng như sự phát triển tồn diện của con
nguwif. Cũng chính vì âm nhạc tác động đến tình cảm, tư tưởng của con người nên
nó đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục con người nhất là giới trẻ. Thơng
qua âm nhạc người ta có thể giáo dục đạo đức , tư tưởng cho người nghe. Có nhiều
ca khúc có tính giáo dục rất cao về tin thần yêu nước, tình yêu quê hương, tình cảm
gia đình, tình bạn, tình thầy trị,…có thể thấy âm nhạc có ảnh hưởng khơng nhở
đến năng suất lao động. từ ngày xưa cha ơng ta đã có những câu hị câu ví những
câu hát tuy ngắn nhưng đãlàm cho thời gian lao động trở nên vui tươi hơn bớt đi
biết bao mệt nhọc. Kể cả thời đại như ngày nay, âm nhạc cũng có vai trị rất quan
trọng trong lao động hằng ngày, một vai trò rất quan trọng mà khơng ai có thể phủ
nhận đó là sự góp mặt và hỗ trợ trong các dịp lễ hội, lễ diễu hành.
Âm nhạc là một trong những phương tiện hiệu quả để thực hiện nhiệm vụ
giáo dục đạo đức thẩm mỷ nhằm góp phần giáo dục tồn diện cho học sinh, tạo cơ
sở hình thành nhân cách con người. Nhà văn- nhà thư Vic to Huy gơ thì cho rằng: “
Nghệ thuật làm cho một dân tộc nô lệ trở thành tự do, làm cho một dân tộc tự do
trở thành vĩ đại”.
Trong trường học, hoạt động văn hoá văn nghệ góp phần giáo dục nhân cách
cho học sinh một cách tồn diện về đức trí, thể, mĩ, thu hút các em vào các hoạt
động giáo dục có ích, tạo cho các em vui chơi, rèn luyện kỹ năng, từ đó phát hiện

và bồi dưỡng những nhân tố mới cho tổ chức Đội – Nhà trường. Đồng thời cung
cấp cho các em những hiểu biết sơ đẳng về cái đẹp trong cuộc sống, trong văn hoá
nghệ thuật và trong tự nhiên. Từ đó các em có năng lực cảm nhận cái đẹp và tiếp
cận tới giá trị của vẻ đẹp con người: Đẹp về hình thể, đẹp về trí tuệ và đẹp cả về
tâm hồn. Ngồi ra, hoạt động văn hố văn nghệ trong trường học còn giúp học sinh
nâng cao tri thức, mở rộng hiểu biết xã hội, tiếp cận các nền văn hố tiên tiến trên
Thế giới nói chung và nền văn hố của dân tộc Việt Nam nói riêng. Từ đó, biết sưu
tầm giữ gìn những thành quả về nghệ thuật, biết tạo ra cái đẹp trong lao động và
trong cuộc sống, biết giữ gìn làm đẹp trường lớp và gia đình cũng như bản thân.
Là một giáo viên giảng dạy bộ môn Âm nhạc và đảm nhận hoạt động văn
hóa-văn nghệ trong nhà trường, bản thân ln ln suy nghĩ tìm tịi dàn dựng
những hình thức để phù hợp từng hoàn cảnh và hướng các em mở rộng hơn với
nhiều hình thức biểu diễn, hiểu biết thêm một số loại hình văn hóa văn nghệ của
một số vùng miền của dân tộc Việt Nam. Nội dung hướng tới những bài hát thiếu
nhi, những làn điệu dân ca mang dáng dấp, tính cách của lứa tuổi học sinh và chứa
đựng tính nhân văn cao cả, những điệu múa dân gian mang đậm tính dân tộc.
Thơng qua đó để giáo dục truyền thống vẻ vang của Đảng - Đoàn - Đội và góp
phần định hướng cho các em vào các hoạt động lành mạnh, xây dựng một nền văn

skkn

3


hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc như đường lối của Đảng và Nhà nước đã đề
ra.
Từ những nhận thức trên tôi đã xác định đây là một trong những hoạt động
quan trọng của giáo viên giảng dạy bộ mơn Âm nhạc trong trường học. Ngồi việc
học tập, việc tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động cũng rất cần thiết cho
các phong trào của nhà trường nói chung và các đồn thể nói riêng. Đây là hoạt

động nhằm khơi dậy phong trào thi đua trong lĩnh vực văn hoá văn nghệ, làm cho
cuộc sống thêm vui tươi phấn khởi, tạo hứng thú để các em thích đến trường. Xuất
phát từ sự mong muốn được chia sẻ, góp phần bổ sung và làm phong phú hơn
cách thức dàn dựng các tiết mục văn nghệ để phong trào văn hóa văn nghệ trong
nhà trường ngày càng phát triển hơn, tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp trong
việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ trong trường học’’ .
1.2. Điểm mới của đề tài:
Đề tài đưa ra một số giải pháp trong việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ
trong trường học, các giải pháp mang tính thực tiễn và đã áp dụng có hiệu quả tại
đơn vị tôi công tác. Đề tài tập hợp được hệ thống giải pháp và được áp dụng lần
đầu trên địa bàn huyện.
1.3. Phạm vi nghiên cứu:
Hoạt động tập thể, hoạt động văn hóa văn nghệ của học sinh và giáo viên
trong nhà trường và các hội thi văn nghệ do phịng giáo dục tổ chức.
Tất cả học sinh tồn trường có thêm hiểu biết, đam mê và u thích bộ môn
Âm nhạc.
Các tiết mục văn nghệ phong trào trong trường học hoặc tham gia hội diễn các
cấp.

skkn

4


2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu:
Hàng năm, Ngoài hoạt động thể dục – thể thao, phịng giáo dục thường
xun duy trì nhiều hoạt động thiết thực như: chào mừng ngày lễ trọng đại và
thiêng liêng tôn vinh người giáo viên với chào mừng ngày 20 – 11, hội thi giọng
hát hay em với làn điệu dân ca quê hương cho giáo viên và học sinh, giúp giáo viên

và học sinh có cơ hội giao lưu học hỏi, thể hiện năng khiếu về âm nhạc của mình.
Học sinh được tiếp cận với nhiều hình thức biểu diễn, biết thêm văn hóa của các
vùng miền thơng qua những lời ca, những điệu múa. Điều quan trọng thông qua
hội thi học sinh được biết thêm về nhiểu bài hát, những hình thức biểu diễn và
những điệu múa mang tâm hồn con người Việt Nam.
*Thuận lợi:
- Được sự quan tâm động viên và chỉ đạo sâu sát của BGH và các đoàn thể
trong nhà trường.
- Một số học sinh thực sự có niềm đam mê và thích thú với hoạt động văn
hóa, văn nghệ.
- Có giáo viên trong nhà trường làm cơng tác dàn dựng, biên đạo thì đỡ một
phần kinh phí cho nhà trường vì nếu mời Biên đạo về dàn dựng thì tốn khoảng 2-3
triệu đồng/1tác phẩm dàn dựng (chưa tính kinh phí thuê trang phục...). Như vậy,
chúng ta có thể sử dụng nguồn kinh phí này đầu tư vào thuê trang phục, làm đạo
cụ, làm âm nhạc... cho tác phẩm dàn dựng của mình hồn chỉnh hơn.
- Chủ động trong thời gian tập luyện, thời gian tập luyện nhiều, diễn viên
được nhuần nhuyễn, vì thế tiết mục mang lại hiệu quả cao.
- Giáo viên của trường với tình hình, thực tế, hồn cảnh của trường, do đó
việc dàn dựng sẽ thuận lợi hơn.
*Khó khăn:
- Dàn dựng tiết mục văn nghệ đòi hỏi kiến thức, kỹ năng và sự hiểu biết rất
cao của người dàn dựng trong nhiều lĩnh vực âm nhạc, sự kiện, đời sống văn hoá
truyền thống của các dân tộc,... song kiến thức dàn dựng của giáo viên chưa phong
phú.
- Kinh phí, cơ sở vật chất đây là tiền đề không thể thiếu khi tổ chức dàn
dựng các tiết mục văn nghệ nhưng nguồn kinh phí của nhà trường cịn hạn hẹp nên
cũng ảnh hưởng đến cơng tác này.
- Học sinh cịn nhỏ chưa có đủ khả năng thể hiện hết các yêu cầu của biên
đạo.
- Các điều kiện, phương tiện hỗ trợ cho việc dàn dựng chưa đầy đủ.

* Nguyên nhân:
- Trường đóng trên địa bàn thuộc xã khó khăn, số dân đông, địa bàn rộng
nên đa số các em học sinh là con em nông nghiệp cuộc sống kinh tế vẫn còn nhiều
vất vả và thiếu thốn, nhận thức của các em về các bài hát, các làn điệu dân ca, hiểu
biết một số điệu múa dân gian còn hạn chế. Các em học sinh chưa có điều kiện
tham gia các câu lạc bộ âm nhạc ở nhà thiếu nhi và chưa có điều kiện để tham gia
các chương trình văn nghệ lớn.
- Việc giúp giáo viên và học sinh tiếp cận nhiều hơn với một số hình thức
biểu diễn, điệu múa dân gian của Việt Nam học sinh tiếp thu còn chậm.

skkn

5


- Một số giáo viên cũng như phụ huynh còn xem nhẹ việc giáo dục âm
nhạc trong nhà trường, xem đây là bộ môn phụ.
- Nhiều học sinh chưa thực sự hứng thú, say mê với hoạt động văn hóa, văn
nghệ.
2.2. Một số biện pháp trong việc dàn dựng các tiết mục văn nghệ trong
trường học (em phải chỉ rõ từng biện pháp. Ví dụ: 2.2.1. 2.2.2. .....
Trước những thực trạng đó, tơi nhận thấy nhu cầu xã hội ngày một phát triển
đòi hỏi mỗi con người cũng cần phải phát triển tồn diện. Âm nhạc là bộ mơn vơ
cùng bổ ích nó giúp cho học sinh nhận ra cái chân – thiện – mỹ qua các bài hát và
qua các hình thức biểu diễn và điệu múa. Vì vậy trong điều kiện hiện nay của
trường, bản thân là một giáo viên được giao nhiệm vụ chính trong hoạt động này.
Việc đầu tiên tôi sẽ không ngừng học hỏi bạn bè đồng nghiệp và trên các thông tin
đại chúng. Căn cứ điều kiện của trường tôi vạch cho bản thân một kế hoạch hoạt
động cụ thể góp phần tạo cơ hội cho học sinh được tiếp cận với nhiều hình thức
biểu diễn nhằm đảm bảo các giờ dạy trên lớp đạt hiệu quả cao, đáp ứng nhu cầu

của ngành giáo dục phát triển một cách tồn diện và có kiến thức cơ bản về dàn
dựng và hiểu biết về một số điệu múa cơ bản của một số vùng miền để có thể dàn
dựng nhiều tiết mục hay và phong phú về hình thức biểu diễn.
Để phục vụ cho cơng tác tổ chức dàn dựng các tiết mục văn nghệ đòi hỏi
người giáo viên phụ trách lĩnh vực này cần phải nắm rõ về kiến thức âm nhạc,
nghệ thuật múa, năng khiếu của người thể hiện tiết mục văn nghệ và một số bản
sắc đặc trưng cơ bản của các nền văn hố mà ta muốn thể hiện nó trong tác phẩm
văn nghệ để tìm ra các phương pháp dàn dựng, các hình thức thể hiện phù hợp,
nhằm đem lại hiệu quả cao nhất. Dàn dựng chương trình nghệ thuật có tốt thì mới
đem lại hiệu quả caogiups cho việc giáo dục cho các em được thuận lợi hơn.Mỗi
chương trình trong trường nếu có sự dàn dựng chi tiết bài bản thì kết quả chắc chắn
sẻ được khán giả cơng nhận, đưa màu sắc âm nhạc dân gian, âm nhạc truyền thống
vào các chương trình để các em có thể hiểu về âm nhạc vùng miền, biết yêu quý
trân trọng và phát huy các loại hình nghệ thuật của dân gian Việt Nam.
* Muốn dàn dựng đạt được kết quả cao ta cần phải làm được các bước
sau:
+ Công tác chuẩn bị:
- Trước khi tổ chức dàn dựng một tiết mục văn nghệ ta cần phải biết Tiết
mục văn nghệ này phục vụ cho hoạt động gì? Ở đâu? Đối tượng là ai?... rồi ta mới
tiến hành thực hiện các bước sau:
+ Nội dung – Ý tưởng muốn thể hiện trong tác phẩm.
+ Chọn nhạc (nhạc phải phù hợp với nội dung).
+ Đối tượng thể hiện.
+ Động tác – Hình thức thể hiện.
+ Trang phục – Hoá trang – đạo cụ.
+ Hoàn thành tác phẩm.
- Phải vạch tra được sơ đồ dàn dựng (gồm các bước sau).

skkn

6


SƠ ĐỒ DÀN DỰNG

Nội dung – ý tưởng

Âm nhạc

Động tác – hình thức
dàn dựng
Đối tượng thể hiện

Trang phục – đạo cụ

Hồn thành
+Cơng tác tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường:
Là giáo viên được giao trách nhiệm trong công tác này, khi có kế hoạch của
nhà trường, cũng như của Phịng giáo dục, tơi tích cực tham mưu với Ban giám
hiệu nhà trường tạo mọi điều kiện tốt nhất có thể để tôi tiến hành công tác dàn
dựng cũng như luyện tập đạt kết quả cao.
Lập kế hoạch cụ thể trình bày với Ban giám hiệu (như về thời gian luyện
tập, đối tượng tham gia, kinh phí,…).
Sau khi được Ban giám hiệu nhất trí và duyệt kế hoạch tơi mới tiến hành công tác
dàn dựng.
+ Chọn nội dung – ý tưởng phù hợp với yêu cầu, thể lệ hội thi:
- Nội dung, ý tưởng cho một tiết mục văn nghệ chủ yếu xoay quanh các đề
tài: Ca ngợi Đảng – Đoàn – Đội, Bác Hồ; Quê hương, đất nước, con người và các
ngành nghề (Mẹ VNAH, Anh Bộ đội, những tấm gương dũng cảm: Võ Thị Sáu, Lê
Văn Tám, Nguyễn Văn Trỗi, ngành nghề: Giáo viên, Bộ đội...). Đối với tác phẩm

múa thì Nội dung - ý tưởng cần phải mới, phù hợp với hoàn cảnh, thời đại, các vấn
đề gợi lên được suy nghĩ cần thiết cho khán giả. Hình thức thể hiện các tiết mục
cần mới, lạ, độc đáo, hấp dẫn tránh tình trạng sao chép nguyên xi ý tưởng, cách thể
hiện của người khác .
- Nội dung – Ý tưởng phải phù hợp với âm nhạc và đối tượng thể hiện.
+ Chọn nhạc:
Việc chọn nhạc để dàn dựng một tiết mục văn nghệ là rất quan trọng, phải
phù hợp với Nội dung – Ý tưởng thể hiện tác phẩm.
- Âm nhạc dùng trong trường học nên có tính chất tươi vui, rộn ràng hoặc
hùng hồn, sâu lắng nhưng khơng bi luỵ.
- Có nhiều cách chọn nhạc:
+ Nhạc cho đơn ca, tốp ca: Phù hợp với chất giọng, chủ đề thể hiện.
+ Nhạc cho đơn ca, tốp ca có phụ họa: Phù hợp với chất giọng, chủ đề và nội
dung muốn thể hiện trong biên đạo múa.

skkn

7


+ Nhạc cho tác phẩm múa: Phù hợp với chủ đề, nội dung thể hiện. Nhạc
múa cần phải có 3 yếu tố: Mở bài, thân bài và kết thúc, các phần tương phản với
nhau: sâu lắng – kịch tính, rộn ràng – êm dịu...thời gian tác phẩm không quá ngắn
mà cũng không dài quá khoảng 4 – 6 phút là vừa.
- Sau việc chọn âm nhạc là phần ta chuẩn bị băng đĩa và nhạc công. Băng
đĩa phải sang thành hai bản: một bản để tập, một bản để khi biểu diễn nhằm tránh
tình trạng hư hỏng, trầy xước khi tập luyện dẫn đến giảm chất lượng âm thanh
hoặc ngừng khơng chạy. Về nhạc cơng chơi nhạc thì chú ý nắm vững nhạc lí, vịng
hịa thanh cơ bản..., chú ý sắc thái tình cảm và khơng thể thiếu sự nhiệt tình. (ở các
trường chưa có nhiều điều kiện để th nhạc cơng thì giáo viên âm nhạc có thể

làm nhạc cơng cho tất cả các chương trình văn nghệ của trường đó).
* Ví dụ:
Đối
tượng
Học
sinh
Giáo
viên

Nội dung

Ca ngợi
Đảng,
Bác Hồ

Học
sinh

Giáo
viên
Học
sinh

Âm nhạc

- Ca ngợi Tổ quốc,
Tiến lên Đoàn viên...
- Tốp ca + - Đảng đã cho ta mùa
phụ họa
xuân, Việt Nam ơi

mùa xuân đến rồi...

Ca ngợi
Quê
hương,
đất
nước.

Tác giả
-Hoàng
Vân,
Phạm Tuyên
-Phạm
Tuyên,
Huy Du

-Lê Vĩnh Phúc,
- Niềm vui khi em có Hải Hà
Đảng, Trọn niềm kính
u, Hoa thơm dâng
- Đơn ca + Bác...
-Văn
Dung,
phụ họa
- Những bông hoa Thuận Yến.
trong
vườn
Bác,
Người về thăm quê...
- Tốp ca + - Em lớn lên cùng

Phụ hoạ
thành phố anh hùng...
- Chào mừng Đảng
cộng sản Việt Nam,
Việt Nam ơi mùa
xuân đến rồi…

Giáo
viên

Học
sinh

Thể loại

-Trương
Huyến

Duy

-Phan
Huỳnh
Điểu, Huy Du

-Phan
Nhân,
- Em là bông lúa Điện Trịnh Công Sơn
-Đơn
ca Biên, Khăn quàng
+phụ họa

thắp sáng bình minh,
Chim sơn ca trong -Đỗ Nhuận, An
thành phố...
Thun,
Đình
- Việt Nam q hương Thậm
tơi, Bác Hồ một tình
u bao la...

skkn

8


- Múa
Giáo
viên

Học
sinh
Học
sinh
Giáo
viên

Ca ngợi
con
người

-Cánh cò quê hương.

-Cây cầu mơ ước
-Mơ về Tây Nguyên
-Ngày hội Tây Bắc

-Trúc Lam

-Tốp
ca -Ngọn đuốc sống Lê -Phong Nhã
+phụ họa
Văn Tám
-Biết ơn Võ Thị Sáu, -Nguyễn
-Đơn
ca Người mẹ của tơi...
Tồn,
+phụ họa
Hồng

Đức
Xn

+ Chọn đối tượng thể hiện tác phẩm:
- Đối tượng thể hiện tác phẩm trong trường học: Học sinh – Giáo viên.
- Nếu là đơn ca, tốp ca thì chọn những đối tượng có giọng hát hay hoặc biết
hát, biết mạnh dạn trong khi biểu diễn.
- Nếu là múa thì chọn đối tượng có hình thể dễ tương ứng vơi nhau (tránh
tình trạng người cao, người thấp, người mập, người gầy...), đối tượng phải cân đối
với nhau về chiều cao, nhiệt tình và biết múa.
+ Chọn động tác và hình thức thể hiện:
Chọn động tác: So với nội dung và âm nhạc thì động tác để thể hiện trong
tác phẩm múa cũng không kém phần quan trọng, bởi tác phẩm có hay, có truyển tải

được nội dung đến người thưởng thức hay khơng là chính nhờ vào động tác thể
hiện của diễn viên.
Động tác vừa đủ hợp với câu nhạc, không nên quá nhiều động tác hoặc lặp
lại tránh tình trạng khơng nhịp nhàng và lộn xộn.
- Có rất nhiều động tác khác nhau tuỳ theo bản sắc văn hố và phong tục
của dân tộc mà mình cần thể hiện trong tác phẩm:

Động tác múa Chăm

skkn

9


Động tác múa Khèn – Dân tộc Tây Bắc

Động tác múa nón lá

Động tác múa nón quai thao

skkn

10


- Kèm theo với các động tác thì người diễn viên cần phải thể hiện cảm xúc
qua ánh mắt, nét mặt: Buồn vui, hoảng loạn, sâu lắng, hiên ngang... góp phần để
các động tác nêu bật lên được nội dung tác phẩm, hiệu quả thể hiện tác phẩm càng
cao.
*Hình thức thể hiện: Có nhiều hình thức để dàn dựng các tiết mục văn nghệ:

Thể loại
Đơn ca

Tốp ca
(Tam ca)

Múa

Hình thức
- Đơn ca (nam, nữ)
- Bè, múa phụ họa (Bè: Hát lên hoặc xuống 1 quãng 3 so với
giọng chính)
- Múa phụ họa
- Tốp ca (nam hoặc nữ, nam nữ), có lĩnh xướng
- Bè, múa phụ họa
- Đuổi, múa phụ (Đuổi: Hát sau 1 hoặc 2 ơ nhịp so với giọng
chính, hát lại lời chính hoặc thay đổi một số lời)
- Múa phụ họa
- Múa đơn (nam, nữ)
- Múa đôi (nam nữ, nữ nữ...)
- Múa ba trở lên tuỳ theo tác phẩm

- Trong hình thức múa cịn có việc sắp xếp vị trí cịn gọi là chạy tuyến như:
Hình tượng (đứng nằm, ngồi tự do theo ý tưởng tác phẩm); hình trịn (thể hiện sự
sum vầy, đồn kết); hình chữ V (hay gọi mũi tên thể hiện sự đấu tranh); hàng
ngang - hàng dọc (thể hiện sự phản kháng); hàng chéo và hàng so le (thể hiện sự
tiến lên)...
*Ví dụ:
1 2 3
1 2 3 4

1 2 3 4 5
a. hàng chéo
b. hàng sole
c. hình chữ V
- Ngồi ra, tuỳ theo ý tưởng của người dàn dựng mà trong các tác phẩm có
thể có hình thức diễn kịch hoặc dựng những hình tượng để phụ họa cho nội dung
bài hát.
2.2.7. Chọn Trang phục – Hoá trang – Đạo cụ:
Trên sân khấu người biểu diễn cần làm đẹp mình hơn so với sinh hoạt trong
cuộc sống thường ngày. Bảo đảm sự lịch sự, trang nhã, khơng l loẹt, khơng q
cầu kì, rập khn theo kiểu diễn viên chuyên nghiệp, hết sức tránh lãng phí, tốn
kém. Tuy nhiên cần phải phù hợp với nội dung tác phẩm.
*Ví dụ:
- Múa Bắc bộ:
+ Trang phục: Yếm, váy; áo Tứ thân...
+ Hố trang: Tóc đi gà...
+ Đạo cụ: Nón quai thao, khăn mõ quạ...
- Múa Nam – Trung bộ: Áo bà ba, nón lá, khăn rằn...
- Múa Tây Nguyên: Váy hoa văn dân tộc Tây nguyên, khố, cồng chiêng...

skkn

11


Trang phục dân tộc Chăm

Trang phục dân tộc Tây Nguyên, khố cách điệu

Trang phục skkn

váy yếm, áo the; áo tứ thân

12


Sau khi hồn thành tác phẩm ở dạng thơ, chúng ta nên tập đi tập lại nhiều
lần, ráp nối các trường đoạn với nhau. Sau đó có thể thay đổi hoặc chỉnh sửa một
số động tác, vị trí để tác phẩm dàn dựng hoàn thiện hơn.
2.2.8.Chạy thử sân khấu:
Cuối cùng ta chạy trên sân khấu nơi địa điểm biểu diễn. Nếu khơng, ta tìm một vị
trí gần như sân khấu để cho diễn viên chạy thử, làm như vậy để diễn viên khỏi phải
bỡ ngỡ, thực hiện không đúng động tác, vị trí khi cơng diễn. Trong khi biểu diễn
có sự cố xảy ra như: Tắt điện, nhạc dừng, trang phục chưa đúng, một diễn viên lộn
vị trí... thì cần phải hết sức bình tĩnh, tránh căng thẳng, hoảng hốt xơ đẩy nhau
hoặc có những cử chỉ thiếu văn hố trên sân khấu.
* Một số kinh nghiêm trong dàn dựng:
1. Lựa chọn nội dung – ý tưởng sao cho thực tế ,chỉ nói một khía cạnh nào
đó của cuộc sống, phong cách thể hiện: Dân gian - truyền thống, hiện đại, tổng
hợp... cần bám sát chủ đề chương trình tham gia văn nghệ.
2. Dàn dựng đội hình múa và tuyến chạy nhịp nhàng, uyển chuyển, ra vào
hợp lí, làm chủ sân khấu.
3. Cần nắm rõ các động tác cơ bản của các nền văn hoá và bản sắc các vùng
miền, dân tộc.
Ví dụ: Múa Tây Nguyên phải là động tác thể hiện: Vai, bụng, ngực, chân...
4. Âm nhạc phải phù hợp với độ tuổi đối tượng cần dàn dựng. Nhận biết
được bản sắc âm nhạc của các dân tộc khác nhau.
5. Trang phục phải gọn gàng, đẹp khơng cầu kì loè loẹt, thể hiện được nội
dung tác phẩm.
6. Trước và sau khi biểu diễn phải chào khán giả và tránh những hành động
không đẹp trên sân khấu.

7. Người dàn dựng phải tích cực học hỏi, phải có cái nhìn và hiểu biết sâu,
rộng về mọi vấn đề liên quan. Làm chủ tất cả các tình huống xảy ra để kịp thời
chỉnh sửa. tham khảo qua Báo chí, truyền hình, các chương trình tiết mục văn
nghệ... để tăng thêm hiểu biết, kỹ năng, kiến thức nghệ thuật cho bản thân góp
phần việc đầu tư dàn dựng những chương trình hay, độc đáo.
2.3. Kết quả đạt được
....... (bổ sung vào nhé)

3. PHẦN KẾT LUẬN (đẩy về trang mới)
3.1.Ý nghĩa của đề tài:
Sau khi áp dụng đề tài thì học sinh hào hứng, tích cực gia luyện tập. Vì vậy,
người giáo viên ngồi nhiệm vụ truyền đạt kiến thức cịn phải ln động viên
khích lệ các em phát huy hết năng lực, sở trường vốn có của mình.
Đề tài áp dụng vào thực tiễn đã mang lại một kết quả khả quan. Học sinh
tham gia luyện chủ động, mạnh dạn, ít gặp lúng túng như trước khi chưa áp dụng.
Tham gia các hội thi do các cấp tổ chức đã để lại ấn tượng sâu sắc cho Ban giám
khảo và khán giả.
Học sinh hăng say, hào hứng khi tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ,
các em tự tin hơn vào khả năng của mình.

skkn

13


Góp phần làm cho giáo viên phụ trách biết chủ động, linh hoạt trong việc
nắm bắt chủ đề, tuyến bài và động tác cho bài hát hoặc múa.
Nắm vững cách dàn dựng tiết mục văn nghệ giúp người biên đạo dễ dàng
làm dựng nên một một bài múa, một bài hát có phụ họa hay một bài nhảy eropic.....
3.2. Kiến nghị , đề xuất:

Với tình hình thực tế của trường trong các năm qua cịn gặp nhiều khó khăn
về cơ sở vật chất và kinh phí cho các tiết mục văn nghệ, bản thân cá nhân cịn chưa
có nhiều kinh nghiệm để dàn dựng nên những tiết mục đặc sắc. Để tạo điều kiện
thuận lợi hơn tơi kính xin đề nghị các cấp lãnh đạo quan tâm, giúp đỡ tạo kinh phí,
thời gian và đặc biệt là cơ sơ vật chất: âm thanh, loa máy và cung cấp thêm những
kinh nghiệm ..., hoặc có thể tạo điều kiện cho giáo viên giảng dạy bộ môn Âm
nhạc như chúng tôi được tham gia các lớp tập huấn về cách dàn dựng tiết mục văn
nghệ, hay có cơ hội được giao lưu học hỏi với các bạn đồng nghiệp để trong thời
gian công tác sắp tới và để phục vụ cho công tác xây dựng các phong trào văn hoá
văn nghệ trong nhà trường được tốt hơn.
Mỗi một giáo viên đều có những phương pháp dàn dựng riêng phù hợp với
điều kiện thực tế của trường mình. Trên đây là một số giải pháp trong kinh nghiệm
dàn dựng các tiết mục văn nghệ ở trường học. Các giải pháp tôi đưa ra có thể chưa
đầy đủ. Rất mong nhận được những góp ý chân thành của Hội đồng khoa học các
cấp để đề tài được hồn thiện hơn, góp phần đưa phong trào chung của sự nghiệp
giáo dục toàn diện ngày một hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

skkn

14


skkn

15


skkn

16