Tải bản đầy đủ (.docx) (13 trang)

Top 9 bai lay nhan de tinh doi trong chiec la neu suy nghi cua minh ve doan trich chiec la cuoi cung 2023 sieu hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (252.56 KB, 13 trang )

LẤY NHAN ĐỀ TÌNH ĐỜI TRONG CHIẾC LÁ, NÊU SUY
NGHĨ CỦA MÌNH VỀ ĐOẠN TRÍCH CHIẾC LÁ CUỐI
CÙNG
Lấy nhan đề Tình đời trong chiếc lá, nêu suy nghĩ của mình về đoạn trích
Chiếc lá cuối cùng – mẫu 1
Ai đã từng đọc những truyện ngắn của nhà văn người Mĩ O’Hen-ri hẳn sẽ
cảm nhận một điều: Từ hiện thực cuộc sống đầy rẫy những bất công vô lý, đem
đến bao bất hạnh cho những cuộc đời nghèo khổ, nhà văn luôn khơi dậy được vẻ
đẹp tâm hồn những con người ấy qua những tình huống truyện bất ngờ, cảm động.
Chiếc lá cuối cùng là một truyện ngắn xuất sắc của nhà văn ắp tràn tình thương
yêu và niềm tin với con người, một bức thông điệp khẳng định sứ mạng và sức
mạnh của nghệ thuật chân chính.
Câu chuyện kể về cuộc sống chật vật của những người hoạ sĩ nghèo: Hai nữ
họa sĩ trẻ Xiu và Giôn-xi sống cùng căn hộ với người họa sĩ già Bơ-men. Những
khó khăn về vật chất đã vắt kiệt sức sáng tạo, khiến họ lâm vào cảnh bi đát. Cụ
Bơ-men suốt bốn chục năm mơ ước vẽ một bức kiệt tác mà không thực hiện được,
đành phải ngồi làm mẫu cho các họa sĩ trẻ để kiếm chút tiền cịm ni thân. Giơnxi bị sưng phổi, bệnh tật và nghèo túng đã lấy nốt của cơ niềm tin vào cuộc sống.
Chỉ cịn lại Xiu mòn mỏi với những bức vẽ và ám ảnh bởi suy nghĩ của Giôn-xi:
Cô gái bệnh tật ấy đang đếm từng chiếc lá rơi để chờ định mệnh phán quyết mạng
sống của chính mình, với niềm tin khi chiếc lá cuối cùng rụng xuống thì cơ sẽ ra
đi... Khơng gian cuộc sống của những con người khốn khổ ấy lạnh lẽo u ám như
mùa đông, nặng trĩu những buồn lo. Đáng sợ làm sao khi mỗi ngày trơi đi trong
gió tuyết và những cơn mưa lạnh lẽo dai dẳng, những chiếc lá thường xuân tiếp
tục rơi xuống, chỉ còn lại một chiếc lá cuối cùng để Giơn-xi như nhìn thấy cái chết
của mình đang đến gần. Có lẽ ai trong chúng ta cũng cảm thấy rối lòng, bất lực
trước một con người đã buông xuôi, chán sống. Bởi thế nhà văn đã tập trung miêu
tả khoảnh khắc căng thẳng của Xiu và cụ Bơ-men lúc Giôn-xi đang ngủ: "Họ sợ
sệt ngó ra ngồi cửa sổ, nhìn cây thường xn. Rồi họ nhìn nhau một lát, chẳng
nói năng gì". Có lẽ trong giây phút đó, họ đã nhìn thấy nhánh thường xuân cuối
cùng trụi lá rồi chăng? Dường như cùng với cái khắc nghiệt của trời đông, mưa



gió, họ có thể đốn trước được điều gì khi Giôn-xi tỉnh dậy vào sáng hôm sau và
thấy chiếc lá cuối cùng đã rụng.
Trong hoàn cảnh này, người đau khổ nhất khơng phải là Giơn-xi mà chính
là cơ gái trẻ Xiu. Bởi lẽ, cô là người sẽ phải chứng kiến tồn bộ tấn bi kịch sắp
diễn ra vào sáng hơm sau khi Giơn-xi lại nhìn ra cửa sổ. Nhà văn không mô tả cụ
thể tâm trạng Xiu, chỉ cho biết cô "tỉnh dậy sau khi chợp mắt được một tiếng đồng
hồ", như vậy có nghĩa là cơ đã phải trải qua một đêm trắng đầy âu lo thổn thức,
trong sự bồn chồn và bất lực. Một đêm mưa gió ngồi trời dữ dội, một chiếc lá
mong manh bám trên bức tường gạch chắc chắn sẽ bị vùi dập tơi tả, không chống
chọi nổi sự tàn phá của tự nhiên. Điều đó có nghĩa là sau phút kéo mành lên,
Giơn-xi sẽ nhìn thấy cái chết của chính mình. Nhưng Xiu cũng khơng thể chịu
được khoảnh khắc nhìn thấy "Giơn-xi đang mở to cặp mắt thẫn thờ nhìn tấm mành
mành màu xanh đã kéo xuống". Không kéo mành lên cũng không được, vì như
vậy Xiu sẽ mang mặc cảm chính mình mới là người gây ra cái chết của Giôn-xi.
Ta hiểu tâm trạng của cô khi làm theo một cách chán nản, bản thân cơ cũng khơng
cịn phương cách nào giúp cho người đồng nghiệp, người em gái kia từ bỏ suy
nghĩ điên rồ đáng sợ kia.
Chính vào lúc ấy, một hình ảnh bất ngờ đã làm đảo lộn mọi dự đoán, đảo
ngược cả tình huống tưởng như chắc chắn trong dự định của Giôn-xi, trong nỗi lo
của Xiu và trong sự thất vọng của mọi người. Tình huống ấy đã thắp lại niềm hy
vọng như một phép màu: Vẫn còn một chiếc lá thường xuân bám trên bức tường
gạch. Có lẽ người vui mừng nhất lúc này là Xiu, vì chiếc lá cơ nhìn thấy khơng
phải là một ảo ảnh: "Đó là chiếc lá cuối cùng trên cây. Ở gần cuống lá cịn giữ
màu xanh sẫm, nhưng với rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu vàng úa, chiếc lá
vẫn dũng cảm treo bám vào cành cách mặt đất chừng hai mươi bộ". Cịn Giơn-xi?
Cơ cũng nhận ra: "Đó là chiếc lá cuối cùng", thừa nhận sự thật một cách miễn
cưỡng và tiếp tục suy nghĩ: "Hơm nay nó sẽ rụng thơi và cùng lúc đó thì em sẽ
chết". Giơn-xi thật đáng thương nhưng cô cũng thật đáng trách khi vẫn đeo đuổi ý
định từ bỏ cuộc sống. Cơ chìm đắm trong ý nghĩ kỳ quặc của mình, mặc kệ những

sợi dây ràng buộc cơ với tình bạn và với thế gian cứ lơi lỏng dần từng sợi một. Cô
đã phụ lịng của Xiu, bởi lẽ cơ đã xem nỗi đau của mình lớn hơn tất cả mọi sự
quan tâm lo lắng của mọi người. Trong thời điểm ấy, sẽ không ai có thể giúp đỡ
cơ, ngoại trừ chính bản thân cô. Thời gian một ngày kéo dài đằng đẵng để Giôn-xi
chứng kiến chiếc lá thường xuân chống chọi với mùa đông khắc nghiệt. Chiếc lá


bướng bỉnh ấy không chấp nhận sự buông xuôi của một cơ gái cịn q trẻ. Thế
nhưng, khi con người ấy đã chấp nhận đầu hàng số phận, thì sức mạnh của màn
đêm bng xuống, gió bấc ào ào, mưa đập mạnh vào cửa sổ lại có một uy lực
khiến cho Giơn-xi khơng cịn một niềm tin nào vào sự sống của chính mình. Sự cố
chấp ấy quả thật đáng chê trách.
Nhà văn đã tạo ra một tình huống thử thách trước số phận của Giôn-xi, để
rồi, cuối cùng người đọc có thể thở phào nhẹ nhõm: "Chiếc lá thường xn vẫn
cịn đó". Chiếc lá mong manh ấy đã chiến thắng được thời tiết khắc nghiệt, để tạo
ra một bước ngoặt trong nhận thức của Giôn-xi. Cuối cùng, cô gái ấy đã nhận ra
sự ích kỷ tồi tệ của bản thân mình. Chiếc lá cuối cùng đã cứu sống một sinh linh.
Trước hết là thức tỉnh khát vọng sống tiềm ẩn trong tâm hồn của Giơn-xi, để cơ
nhận ra: "Có một cái gì đấy đã làm cho chiếc lá cuối cùng vẫn cịn đó để cho em
thấy rằng mình đã tệ như thế nào. Muốn chết là một tội.". Phép nhiệm màu đã xảy
ra, vượt qua tất cả những quy luật thường tình của thiên nhiên tạo hố, khiến
Giơn-xi khơng hiểu và không sao hiểu được. Phải chăng, Thượng đế chí cơng và
nhân từ khơng nỡ để một cơ gái trẻ phải sớm giã từ cuộc sống? Không những thế,
sau thời khắc bừng tỉnh, cô gái Giôn-xi đã lại bắt đầu mơ ước về tương lai: "Một
ngày nào đó em sẽ vẽ được vịnh Na- plơ". Thượng đế thật công bằng, vị thượng
đế ấy có tên là... Bơ-men.
Người hoạ sĩ già khốn khổ ấy khơng có quyền năng tối thượng của Thượng
đế, nhưng ơng có một trái tim giàu lịng thương cảm. Hoá ra, trong thời điểm làm
mẫu cho Xiu, con người ấy đã đi đến một quyết định táo bạo, đoạt quyền của
Đấng-tồn-năng bằng chính khả năng của mình. Con người đã bốn mươi năm theo

đuổi kiệt tác mà không thành công đã tạo nên một kiệt tác cuối cùng của đời
mình: Chiếc lá cuối cùng! Khi bắt tay vào cơng việc, người nghệ sĩ chân chính ấy
đã âm thầm hành động với ước nguyện thật cao cả: Trả lại niềm tin vào sự sống
cho Giôn-xi. Không ai được biết có bao nhiêu tinh hoa đã phát tiết trong giờ phút
vẽ nên chiếc lá trên tường của cụ Bơ-men. Tất cả đều diễn ra quá bất ngờ, đến nỗi
cả Xiu là người đã chứng kiến giờ phút chiếc lá cuối cùng rụng xuống cùng cụ
Bơ-men cũng phải bàng hoàng. Ta chợt hiểu những lời nói hối hả của cơ với
Giôn-xi: "Em thân yêu, thân yêu. Em hãy nghĩ đến chị, nếu như em khơng cịn
muốn nghĩ đến mình nữa. Chị sẽ làm gì đây?". Cơ đã hiểu tất cả, nhưng khơng
dám nói rõ cho Giơn-xi, bởi lẽ cơ chưa thể hình dung ra phản ứng của Giơn-xi
trước một sự lừa dối bắt nguồn từ lòng tốt của người hoạ sĩ già. Lời nói ấy cịn


bộc lộ một niềm sung sướng vô biên của Xiu trước giải pháp tình thế mà cụ Bơmen đã nghĩ ra trong đêm chiếc lá cuối cùng thực sự đã rụng xuống. Bởi thế, lần
kéo mành vào hôm sau, ta khơng cịn gặp tâm trạng chán nản đến cùng cực của
Xiu nữa.
Vì sự sống của một cơ gái, cụ Bơ-men đã bất chấp thử thách của thời tiết
khắc nghiệt, quên đi sự sống của bản thân mình. Có lẽ bản thân cụ cũng khơng
ngờ đó là bức vẽ cuối cùng của cuộc đời mình, nhưng chắc chắn một điều khi
người hoạ sĩ ấy vẽ chiếc lá, bức vẽ ấy không nhằm để lưu lại tên tuổi nghệ sĩ với
đời. Điều đáng quan tâm lúc đó là sự sống đã tắt trong tâm hồn một cô gái trẻ, làm
thế nào để cô thôi không bị ám ảnh bởi quy luật lạnh lùng của tạo hoá, để rồi vươn
lên giữa cuộc đời bằng chính sức sống tiềm tàng trong tâm hồn cơ. Đó là lúc
người hoạ sĩ già ấy hiểu thấu sứ mạng vinh quang và cao cả của nghệ thuật:
Hướng về con người chứ không phải là nhằm tạo chút danh tiếng hão huyền, nghệ
thuật chỉ thật sự bắt đầu khi sáng tạo của người nghệ sĩ giúp ích cho đời. Cuối
cùng thì Giơn-xi đã vượt qua cửa ải của chính mình, trở lại với niềm tin sự sống
nhờ niềm tin vào sức sống mãnh liệt từ chiếc lá cuối cùng – tác phẩm của cụ Bơmen. Nhưng người nghệ sĩ già ấy đã phải trả một cái giá quá đắt bằng chính mạng
sống của mình. Giơn-xi chỉ được biết điều ấy khi đã thật sự bình phục bằng nghị
lực của chính mình. Qua lời thuật lại của Xiu, ta hiểu được lòng biết ơn của Xiu

đối với người hoạ sĩ cao cả ấy, và cô muốn nhắc nhở Giôn-xi không thể vô ơn
trước sự hy sinh của một con người chân chính, vì sự sống của đồng loại đã khơng
ngần ngại xả thân. Cụ Bơ-men đã nhiễm chính căn bệnh sưng phổi của Giôn-xi
vào lúc tạo nên chiếc lá cuối cùng giữa một đêm đơng mưa gió lạnh lẽo. Chi tiết
xúc động này khiến ta tin rằng Giôn-xi dù biết rằng chiếc lá ấy là một sản phẩm
nhân tạo, nhưng chắc chắn cô sẽ không bao giờ hối hận trước một sự lừa dối cao
cả như thế, Người hoạ sĩ già Bơ-men là hiện thân của sự cao thượng, lòng vị tha,
đức hy sinh của một con người chân chính.
Câu chuyện kết thúc bằng một sự đảo ngược tình huống lần thứ hai. Chiếc
lá cuối cùng là một sự lừa dối, nhưng lại là một sự lừa dối cao cả để đem lại niềm
tin vào sự sống cho con người. Kiệt tác cuối cùng của người họa sĩ già đã được ra
đời nằm ngồi tất cả mọi dự đốn của công chúng. Nhưng chiếc lá cuối cùng ấy
mãi mãi là bằng chứng của tấm lòng yêu thương con người. Bởi thế, Chiếc lá cuối
cùng sẽ mãi bất tử với thời gian.


Sơ đồ tư duy

Dàn ý chi tiết
I. Mở bài:
- Giới thiệu tác phẩm chiếc lá cuối cùng
- Suy nghĩ của mình về đoạn trích truyện ngắn 
II. Thân bài: cảm nghĩ về bài Chiếc lá cuối cùng
1. Diễn biến tâm trạng của Gion-xi:
- Bị sưng phổi, bệnh tật và nghèo khó
- Tâm trạng của Gion-xi rất chán nản, buồn
- Cô cho rằng chiếc lá cuối cùng rụng cũng là lúc cơ ấy lìa xa cõi đời này
- Nhưng chiếc lá không rụng, vẫn cứ ở đó khơng xê dịch
2. Ý nghĩa của chiếc lá:
- Chiếc lá rất sinh động, chiếc lá giống như một chiếc lá thật đến Gion-xi là họa sĩ

mà vẫn không nhận ra
- Tạo ra sức mạnh khơi dậy sức mạnh cho một cô gái đang chán nản, buồn tủi khi
mắc bệnh nặng
- Chiếc lá được vẽ bởi một con người yêu nghề, yêu quý người bạn của mình


3. Tình người qua chiếc lá:
- Giúp cho người bạn của mình vượt qua bệnh tật
- Có tình u thương con người
- Chiếc lá như một phép màu cho bản thân người bệnh đang cảm thấy khó khăn
III. Kết bài:
- Nêu cảm nhận của em về chiếc lá cuối cùng
- Nhấn mạnh tình cảm của con người, tình cảm đó đã biến thành tác phẩm
Các bài mẫu khác
Lấy nhan đề Tình đời trong chiếc lá, nêu suy nghĩ của mình về đoạn trích
Chiếc lá cuối cùng – mẫu 2
Chiếc lá cuối cùng là tác phẩm của nhà văn bậc thầy người mĩ, nhà văn
o.hen-ri, người đã được hội nghệ thuật và khoa học ở mĩ lấy tên đặt cho giải
thưởng truyện ngắn hàng năm.
Chiếc lá cuối cùng là "bức thông về tình người" tác giả gửi đến người đọc,
ca ngợi tình bạn thủy chung cao quý, nhắn nhủ mọi người hãy thương u con
người, hây biết hi sinh vì sự sơng của con người. Xiu và bơ-men là hai họa sĩ
nghèo khác nhau về tuổi tác nhưng lại có chung mối lo lắng: làm sao cứu sống
giôn-xi khỏi bàn tay lạnh giá của thần chết. Xiu đã phải làm việc rất nhiều, khơng
tiếc sức mình để kiếm tiền mua thuốc, mời bác sĩ, mua thức ăn… Nuôi bạn và
chữa bệnh cho bạn. Cơ chăm sóc bạn từng li từng tí, từ việc nấu cháo, nâu súp tới
việc dỗ dành bạn ăn. Xiu đúng là một người bạn thủy chung, gian nan, hoạn nạn
bao giờ cũng có nhau. Nhưng chỉ như vậy cũng chưa thế’ cứu được giôn-xi. Bị
viêm phổi nặng nhưng nguy nhất là tâm trạng tuyệt vọng của giôn-xi. Cô tin rằng
mình khơng thế sống được khi chiếc lá cuối cùng của cây thường xuân bên kia

cửa số rụng xuống.
Chữa bệnh viêm phối, y học có thể làm được nhưng chữa tâm trạng tuyệt
vọng, bác sĩ cũng bó tay. Bằng sự nhạy cảm của một người giàu lòng nhân ái, bác
bơ-men đã nhận ra chìa khóa mở cánh cửa đưa giôn-xi trở về với cuộc sống. Bằng


tài năng, bác đã vẽ nên bức tranh kiệt tác của mình – cũng chính là bức tranh cuối
cùng để mang lại cho giôn-xi niềm tin yêu vào cuộc sống. Cả hai con người, xiu
và bơ-men là hình ảnh tượng trưng cho lịng nhân đạo cao cả, cho tình thương yêu
con người. Thông qua bức vẽ cuối cùng, gắn liền với sự hi sinh thầm lặng của bơmen, tác giả cịn muốn nói tới một vấn đề nữa: mục đích của nghệ thuật. Suốt bốn
mươi năm lao động nghệ thật, bác bơ-men ln thất bại, chưa bao giị' ngịi bút
của bác chạm tới tà áo của nữ thần nghệ thuật. Tấm vải chờ đợi bức vẽ kiệt tác
của bác từ hai mươi lăm năm nay vẫn trống trơn ỏ' góc buồng. Nhưng đến khi
khơng định làm nghệ thuật, nhưng vì mục đích giành lại sự sống cho một người,
bác đã hồn thành bức tranh kiệt tác của mình trong một hồn cảnh khắc nghiệt:
đêm đơng, gió lạnh, tuyết rơi, một mình với chiếc đèn bão trên một chiếc thang
chênh vênh. Tác phẩm của bác tuy chỉ là một chiếc lá thường xuân bình thường
nhưng lại trở nên bất tử vì nó hiện hình trong sự sống của một con người (cơ xiu)
và biết đâu, nó là sự sống của một tài năng.
Cốt truyện của chiếc lá cuối cùng đơn giản. Câu chuyện sống được với thời
gian khơng chỉ vì ý nghĩa nhân bản sâu sắc của nó mà cịn vì ngòi bút dựng
truyện, khắc họa nhân vật đầy tài năng của tác giả. Về mặt kết cấu, ông đã sử
dụng thành cơng thủ pháp đảo lộn tình thế hai lần một cách đột ngột, bất ngờ để
hấp dẫn người đọc. Lần thứ nhất là khi giôn-xi đi đến trạng thái tuyệt vọng, bng
thả mọi ý chí, phó mặc cho thần chết đưa lưỡi hái cắt đứt đời mình. Cơ đã tâm
niệm một ý nghĩ tuyệt vọng: "trên cây thường xuân, khi nào chiếc lá cuối cùng
rụng thì em cũng ra đi thơi. Em biết điều đó đã ba ngày nay rồi". Ba lần liền cô
nhắc lại suy nghĩ này. Nghe lời khuyên của xiu, giôn-xi trả lời "em đợi mãi ngán
lắm rồi, em nghĩ mãi mệt lắm rồi. Em muốn bng trơi hết thảy và dong buồm
xi dịng như một trong những chiếc lá mệt mỏi và tội nghiệp kia". Người đọc

cảm thấy nghẹt thở tưởng như vô phương cứu chữa trước một con người khơng
cịn chút hi vọng nào vào cuộc sống. Nhưng kì diệu thay, chiếc lá cuối cùng lại
khơng rụng. Nó cịn đó mãi mãi như sự bất tử của cuộc đời. Giơn-xi lấy lại được
lịng tin u vào cuộc sống. Cơ bình phục dần.
Lần đảo lộn tình thế thứ hai tiếp liền sau khi giơn-xi bình phục, ở đoạn trên,
ơng già bơ-men xuất hiện thống qua rồi mất hút, người đọc bị hấp dẫn bởi cuộc
đấu tranh giành sự sống trong giôn-xi cũng đã quên mất ông. Chính lúc ấy lời kể
chuyện của xiu làm cho cả giôn-xi và người đọc sống lại một sự kiện bi tráng.
Chiếc lá cuối cùng thật đã rụng. Còn lại mãi mãi trên tường là chiếc lá của tình


thương yêu, là lòng yêu mến cuộc sống cháy bỏng của người họa sĩ già. Sự bất
ngờ này đưa bơ-men thành nhân vật quan trọng nhất thể hiện sâu đậm chủ đề của
truyện. Đọc truyện, em thấy cảm phục tình bạn của Xiu với Giôn-xi của bác Bơmen. Em đâu ngờ đằng sau vẻ khắc khổ, thói nát rượu, bơ-men lại có tấm lịng
thương u con người mãnh liệt đến như vậy. Bác đã tìm ra phương thuốc thần
diệu để thắp lên trong lịng giơn-xi ngọn lửa u đời quyết giành lại cuộc sống với
tử thần. Bác đã chết nhưng em thấy bác như cịn đang sống. Đó là một vị thánh
thần khốc bên ngồi dáng vẻ khắc khổ.
Gấp trang sách lại, em mãi mãi nhớ tới bức thông điệp màu xanh kêu gọi sự
thương yêu giữa con người với con người, kêu gọi nghệ thuật hướng về con
người. Chiếc lá cuối cùng mang đậm tình đời, tình người đã đổi lấy mạng sống
cho cơ gái trẻ. Đó cũng chính là sứ mệnh của nghệ thuật mà Ô-hen-ri muốn truyền
tải đến người đọc: nghệ thuật chân chính là nghệ thuật hướng về con người, lấy
giá trị nhân sinh, nhân bản làm gốc chứ không phải những danh tiếng hư vọng,
hão huyền. Nghệ thuật chỉ thực sự có giá trị khi xuất phát từ tình yêu thương giữa
con người với con người.
Lấy nhan đề Tình đời trong chiếc lá, nêu suy nghĩ của mình về đoạn trích
Chiếc lá cuối cùng – mẫu 3
Cách đây 86 năm, trên bầu trời văn học nước Mĩ, một ngôi sao sáng đã lặn.
Ngôi sao ấy là O. Hen-ri. Sự ra đi của ông quả thật, đã để lại cho nhân dân nước

Mĩ nhiều tiếc nuối. Thế nhưng, đúng như có người đã nói: "Văn học nằm ngồi
những định luật của băng hoại, chỉ mình nó khơng thừa nhận cái chết" Mặc dù
ngôi sáng ấy lặn khá lâu rồi song dư quang của nó vẫn lấp lánh toả sáng trên
những trang văn mà ông O. Hen-ri để lại cho đời. Sự nghiệp sáng tác của ông
không đồ sộ như M.Gorđki, L.Tônxlôi nhưng hầu hết các tác phẩm mà nhà văn
viết ra đều có giá trị lớn. Chiếc lá cuối cùng là một trong những tác phẩm như thế.
Tiếp xúc với thiên truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng, ta sẽ được nhà văn đưa
đến phía Tây cơng viên Oa-sinh-tơn của nước Mĩ. Đó là một địa điểm nhỏ, phố xá
nhằng nhịt khơng có lối ra rõ ràng. Hầu như khu công viên nhỏ này bị một màn
xám bao phủ, vây quanh. Nó đã làm cho cuộc sống của những con người như Xiu,
Giôn-xi và bác Ba-men thiếu sinh khí: "Hãy tưởng tượng một tay thu ngàn nào đó
mang hố đơn địi tiền sơn hay giấy và vải vẽ đi qua con đường này, đột nhiên lại
gặp ngay chính mình quay trở ra, tiền nợ khơng thu một xu nhỏ". Cách nói rất


hình ảnh của tác giả đã cho ta cảm nhận được cái nghèo nàn, đạm bạc của những
con người ở đây. Ở đây hầu hết là giới nghệ sĩ chung sống với nhau. Họ phải bỏ
tiền ra thuê những căn phịng tối om và vẽ những bức vẽ bình thường đổ kiếm
sống. Họ chăm chỉ làm ăn là thế mà nghèo vẫn hoàn nghèo, thiếu thốn vẫn hoàn
thiếu thốn. Ta tưởng như họ sống trong hôm nay mà chẳng đến hết ngày mai.
Những họa sĩ (Giôn-xi, Xiu, Bơ-men) trong ý thức họ vẫn muốn hẹn một cuộc
sống tốt đẹp, một tương lai sáng lạn. Thế nhưng cơ hội lại chưa mỉm cười với họ.
Thành ra họ chỉ còn biết chờ đợi với tình cảm mơng lung, huyễn tưởng. Rõ ràng ta
nhận thấy O. Hen-ri khơng thi vị hố cuộc sống. Ngịi bút của ơng hướng về hiện
thực, tái hiện chân thực những cảnh đời đói khổ.
Nhưng, để tránh hiểu lầm, có lẽ cũng cần phải nói thêm: nhà văn phản ánh
hiện thực không chỉ để phản ánh, để phơi bày hiện thực mà cái chính là qua bức
ảnh chụp đó, tác giả muốn bày tỏ thái độ đối với con người. Dù chỉ là một góc phố
nhỏ thơi - nhà văn cũng lách ngọn bút vào để tìm tịi khám phá. Những tâm tư,
tình cảm của Bơ-men, Xiu, Giơn-xi đều được nhà văn chăm chú lắng nghe để rồi

khơi lên trong lòng độc giả những tia nước nguồn thương. Nguồn thương của tác
giả rung lên khi nhân vật gặp tình huống éo le. Ông tỏ ra rất quan tâm tới số phận
của những con người này. Ông thương cảm cho Giơn-xi, một "phụ nữ nhỏ bé",
thiếu máu vì những cơn gió hiu hiu, bị mắc chứng bệnh viêm phổi. Ơng đồng tình
với ước mơ chính đáng của bác Bơ-men: muốn có một kiệt tác để lại cho đời. Với
Bơ-men, tác giả thấy con người này thật đáng thương. Ông đã "ngoài sáu mươi ",
đã "múa cây bút vẽ bốn mươi năm" mà vẫn không "với tới được gấu áo vị nữ thần
của mình". Nói chung, cuộc đời cơ cực nào cũng chiếm được trái tim nhân đạo
của nhà văn. Ông đã viết về họ như viết về chính mình, cho nên dễ hiểu, dễ đọc,
dễ làm xúc động lòng người. Cái dễ làm xúc động lịng người ấy khơng phải ngẫu
nhiên mà có. Ta thấy trong thực tế, cuộc đời của tác giả cũng gặp nhiều nỗi gieo
neo. Ông đã từng trải nghiệm qua rất nhiều nghề để kiếm sống, cảnh đời thật đã
cho ông yêu sống phong phú. Khi viết truyện, ơng đặt cái tâm nóng hổi của mình
lên trang giấy. Từ bác Bơ-mcn đến Giôn-xi, Xiu, hầu hết đều có sự hố thân của
tác giả...
Cuộc sống sao mà đắng cay đến thế! Nhưng càng trong sự đắng cay, đen tối
tâm hồn con người càng toả sáng và ngát hương. Nhà văn đã phát hiện ra trên đầm
bùn, trên thảo nguyên hoang dại bỗng rực cháy sáng lên "ngọn lửa Đan- cơ" ngọn
lửa của tình thương u của con người với con người. Trước hết, ông muốn bày tỏ


thái độ ca ngợi về nét đẹp trung trinh của Xiu và Giơn-xi. Với ơng, ở họ có một
tình hạn rất đẹp đẽ, trong sáng và rất đáng trân trọng. Cuộc sống nghèo khổ, sở
thích tương đồng, tình cờ đã giúp họ xích lại gần nhau. Khi Giơn-xi bị bệnh, Xiu
không lãnh đạm, không thờ ơ, không bỏ mặc bạn. Ngược lại, cơ chăm nom, săn
sóc Giơn-xi rất chu đáo. Cơ mời bác sĩ về chữa bệnh cho bạn. Tình cảm của Xiu
dành cho Giơn-xi thật là gắn bó, thật là cảm động. Nghe bác sĩ nói bệnh tình của
Giơn-xi "mười phần chỉ cịn hi vọng được một" thì Xiu đã vào phịng làm việc và
"khóc đến ướt đẫm cả một chiếc khăn trải bàn Nhật Bản". Giọt nước mắt ấy là
giọt nước mắt của tình thương. Trái tim cơ không hề "chai sạn" mà luôn rung lên

những nhịp đập đớn đau khi nghĩ đến cảnh: chỉ vài ngày nữa thôi cô bé sẽ mất đi
một người bạn yêu quý. Thương thì thương vậy đấy, thế nhưng cơ vẫn muốn kìm
nén nỗi đau, cố chạy trên thực tại phũ phàng ("thản nhiên") để Giôn-xi yên tâm.
Rồi cô tỏ ra thực sự "lo lắng" khi phải chứng kiến ý nghĩ "kỳ qi" của bạn mình.
Xiu ln muốn được ở "bên cạnh" bạn để săn sóc, ln tìm cách động viên an ủi
Giơn-xi: "Ơng bác sĩ đã nói với chị là em sẽ chóng hình phục thơi (...) khả năng
khỏe là mười phần chắc chín". Thực ra, đây là một lời nói dối. Nhưng sự nói dối
của Xiu, trong hồn cảnh này khơng hề có tội. Sự nói dối của cơ chẳng qua chỉ là
sự bất đắc dĩ, xuất phát từ tình yêu thương bạn, muốn giúp bạn bớt lo lắng và có
niềm tin, niềm hi vọng vào cuộc sống. Tình u thương của Xiu khơng chỉ thể
hiện qua lời nói mà cịn biểu lộ qua việc làm cụ thể. Cơ nấu cháo cho bạn ăn. Cô
dồn tâm sức để vẽ nhiều tranh ảnh để kiếm tiền chăm sóc cho Giơn-xi. Tình cảm
của Xiu là tình cảm chân thành. Tình cảm ấy làm ta rưng rưng cảm động. Trong
thâm tâm Xiu, Giôn-xi là một người em ruột. Cô đã chăm bẵm bạn theo cấp độ
tình cảm máu thịt, chân tình ấy.
Bơ-men, người hoạ sĩ già, cũng là nhân vật được tác giả Chiếc lá cuối cùng
dành cho những dòng văn ưu ái, trân trọng. Như đã nói, cuộc đời ơng thất bại
trong nghệ thuật và nghèo khổ trong cuộc sống. Do chí riêng không thoả, cuộc
sống tẻ nhạt mà ông thường hay cáu gắt với mọi người. Nhưng điều đó khơng có
nghĩa là ơng ta đã mất hết tình người. Ơng tự nhận là "con chó xồm lớn chuyên
gác cửa bảo vệ hai nữ nghệ sĩ trẻ ở phòng vẽ tầng trên". Khi nghe Xiu kể chuyện,
Bơ-men đã quá lo: "Sao trên đời này lại có những người ngớ ngẩn" vậy. "Lời nói
của ơng đích thực là một lời coi thường, một tiếng chửi. Thế nhưng trong lời chửi
"độc mồm" ấy vẫn tiềm ẩn lịng thương con người "Chà, tội nghiệp cơ bé Giônxi".


Lòng yêu thương ấy dường như là một điểm gợi hứng, là một điểm khơi
nguồn để bác Bơ-men sáng tác lên một bức tranh kiệt tác? Có thể là như thế. Sự
nguy kịch có liên quan đến sự sống cịn của một con người dường như đã thôi
thúc trái tim bác phải làm một điều gì đó để giúp họ. Và thế là trong một đêm

khủng khiếp, bất chấp cả mưa gió bác Bơ-men đã âm thầm một mình cùng với
chiếc đèn, chiếc thang, chiếc bút lơng ngồi hí hốy vẽ chiếc lá thường xuân. Cuối
cùng với sự cố' gắng, với sức mạnh của tình yêu thương, bác đã vẽ xong bức tranh
đó. Tiếc thay, khi bác hồn thành xong tác phẩm cũng là lúc bác phải vĩnh biệt cõi
đời. Sự ra đi của bác chỉ là sự ra đi của xác thịt, cịn tâm hồn của bác thì chắc chắn
sẽ còn kết tủa lại mãi với thời gian. Với nghị lực của mình, trái tim của mình, bác
đã cho đời một kiệt tác. Kiệt tác ấy chính là kết quả của sự tích luỹ tổng hồ hơn
40 năm cầm cọ, là sự dồn tụ cao độ của cái tâm và tài trong đời nghệ sĩ. Đốn đây
thì ơng đã thực hiện được ước mơ, khát vọng cháy bỏng của mình từ trước.
"Những rìa lá hình răng cưa đã nhuộm vàng úa" tượng trưng cho tuổi tác, sự ra đi
về thân xác của Bơ-men. "Cuống lá còn giữ màu xanh sẫm", tượng trưng cho
mảnh tâm hồn sáng trong của cả một đời người hoạ sĩ già tích góp được. Kiệt tác
của bác có ý nghĩa lớn lao vơ cùng. Nó không chỉ là sự mãn nguyện, thoả ước mơ
của bác mà nó cịn là bức tranh cứu người. Bức tranh đã đem lại sự sống cho
Giôn-xi, đã làm cho hồn Giôn-xi sắp chết bỗng được tái sinh. Bức tranh ấy đã
đem lại cho Giôn-xi niềm tin vào cuộc sống, giúp cơ nhận ra ý nghĩa của đời
người: "Mình đã tộ như thế nào, mn chết là một tội". Nó chính là điểm cao trào
của tình yêu thương con người. Bác Bơ-men đã hi sinh, đã trút cái sức lực còn lại
của mình vì sự sống của Giơn-xi. Chiếc lá cuối cùng đúng là điểm sáng tồn
truyện. Nó được vẽ giống như thật; nó đã ra đời trong một hồn cảnh lao động vất
vả, nó dũng cảm bất chấp quy luật, vươn lên tất cả để chiến thắng nghèo đói, bệnh
tật. Tình người cịn lớn hơn cả nghệ thuật, nó làm cho nghệ thuật trở thành sự
sống bất tử. Và đó mới là tác phẩm "đáng thờ", xứng đáng tồn tại với thời gian.
Lấy nhan đề Tình đời trong chiếc lá, nêu suy nghĩ của mình về đoạn trích
Chiếc lá cuối cùng – mẫu 4
“Nếu là con chim, chiếc lá,
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh.
Lẽ nào vay mà khơng có trả



Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình?”
Những câu thơ vang lên như lời khẳng định về mối quan hệ giữa con người
với con người, về sự chia sẻ và hi sinh. Phần cuối truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng
của O Hen-ri cũng khiến ta rung cảm trước tình yêu thương cao cả giữa những
con người nghèo khổ với nhau giống như thế.
Tác phẩm là câu chuyện kể về sự thay đổi của Giôn-xi, một nữ họa sĩ trẻ
tuổi. Là một người có tài, khao khát được sống hết mình với nghệ thuật. Thế
nhưng căn bệnh sưng phổi và sự nghèo túng đã khiến cô tuyệt vọng và không
muốn sống nữa. Giôn-xi đã sống một chuỗi những ngày đen tối, khơng niềm tin,
khơng hi vọng thậm chí là tàn nhẫn với những người yêu quý cô khi đếm từng
chiếc lá còn lại trên cây thường xuân bám vào bức tường gạch đối diện với cửa sổ,
chờ đến khi chiếc lá cuối cùng rụng xuống thì cơ cũng bng xi, lìa đời. Câu
chuyện có lẽ đã dừng lại với cái chết được dự báo trước của Giôn-xi khi trận mưa
vùi dập và những cơn gió phũ phàng suốt cả đêm qua, khiến cho những cây
thường xuân cũng rã rời, lá của chúng sẽ rụng hết xuống. Nhưng khơng, vẫn cịn
một chiếc lá cuối cùng trên cây, được tác giả miêu tả “ở gần cuống lá còn giữ màu
xanh sẫm, nhưng với rìa lá hình răng cưa đã nhuốm màu vàng úa”. Chiếc lá ấy
vẫn kiên cường bám chặt vào cành cây cách mặt đất khoảng chừng hai mươi bộ,
hôm sau, hôm sau nữa chiếc lá ấy vẫn như thế. Từ một con người tuyệt vọng chỉ
chực chờ chết, hình ảnh của chiếc lá thường xuân kiên cường đã làm thay đổi suy
nghĩ của Giôn-xi, cô khao khát được sống và mong mỏi “một ngày nào đó em hi
vọng sẽ được vẽ vịnh Na-plơ”. Điều ấy cũng có nghĩa, chiếc lá cuối cùng đã khiến
cho tâm hồn một con người hồi sinh, khiến cho cô gái sống lại với khao khát và
đam mê nghệ thuật của mình. Cuối cùng thì Giơn-xi cũng qua cơn nguy hiểm và
dần dần khỏe trở lại.
O Hen-ri đã sử dụng rất nhiều tình tiết hấp dẫn, sự sắp xếp chặt chẽ khéo
léo và kết cấu đảo ngược tình huống hai lần khiến cho người đọc đi hết từ bất ngờ
này tới bất ngờ khác. Hóa ra, chiếc lá cuối cùng kiên cường bám trụ lại trên cành
ấy lại là “kiệt tác của cụ Bơ-men”. Hóa ra, người ốm yếu, tuyệt vọng bên bờ vực
của cái chết lại đang dần khỏe lại, còn người khỏe mạnh như cụ Bơ-men lại chết

vì sưng phổi, dù mới chỉ ốm có hai ngày. Điều đáng nói ở đây chính là tinh thần hi
sinh cao cả của cụ Bơ-men, một người họa sĩ già với khao khát cả cuộc đời là “vẽ
được một kiệt tác nhưng chưa thực hiện được”, cụ đã đánh đổi cả mạng sống của
mình níu giữ tâm hồn và sự sống cho cô họa sĩ trẻ Giôn-xi. Xiu đã kể lại với


Giôn-xi về cụ Bơ-men một cách đầy xúc động “...cụ ốm nặng trong căn phòng của
cụ ở tầng dưới. Giày và áo quần của cụ ướt sũng và lạnh buốt...người ta tìm thấy
một chiếc đèn bão vẫn cịn thắm sáng và một chiếc thang đã bị lôi ra khỏi chỗ để
của nó và vài chiếc bút lơng rơi vung vãi, và một bảng pha màu có màu xanh và
màu vàng trộn lẫn với nhau...”. Bức tranh của cụ đã làm thức dậy khao khát sống
cũng đã khơi dậy trong lòng người đọc sự thương cảm, trân trọng với nghĩa cử cao
đẹp của cụ Bơ-men. Đến tận giây phút cuối cùng của cuộc đời, cụ vẫn sống với
đam mê hội họa của mình. Và phải chăng, chính vì câu chuyện đầy tình người
đằng sau bức họa chiếc lá cuối cùng ấy đã biến nó thành một kiệt tác đúng như di
nguyện của cụ Bơ-men lúc còn sống. Nghệ thuật suy cho cùng cũng là cách khiến
cho con người cảm thấy thỏa mãn, khiến con người thay đổi và sống tốt hơn. Và,
cụ Bơ-men đã mang tình người để làm nên giá trị vĩnh hằng cho tác phẩm cuối
cùng - kiệt tác trong cuộc đời họa sĩ của mình.
Có thể nói, đoạn trích Chiếc lá cuối cùng trích trong truyện ngắn cùng tên
của O Hen-ri đã khiến người đọc rung động trước tình yêu thương cao cả giữa
những con người nghèo khổ, giữa Xiu, Giôn-xi và cụ Bơ-men. Câu chuyện ấy
cũng nhắc nhở chúng ta về tấm lòng lương thiện, sự chia sẻ giữa người với người
trong xã hội ngày nay.



×