Skkn nâng cao hiệu quả dạy học tích hợp nội dung giáo dục công dân dân số sức khỏe sinh sản qua bài 12 môn gdcd lớp 10

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
"NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC TÍCH HỢP NỘI DUNG
GIÁO DỤC DÂN SỐ SỨC KHỎE SINH SẢN QUA BÀI 12 LỚP 10
MÔN GDCD"

skkn


A- ĐẶT VẤN ĐỀ
I- LỜI MỞ ĐẦU
Trong chiến lược dân số việt nam 2001-2010 có viết; sức khỏe sinh sản vị thành
niên là một phần quan trọng trong chương trình đân số và phát triểnđược đảng và nhà
nước hết sức quan tâm đầu tư nhân tài ,vật lực ‘’.Vai trò của các bậc cha mẹ là yếu tố
quyết định song cũng cần phải thấy vai trò trách nhiệm của nhà trường trong việc giáo
dục,cung cấp kiến thức cho các em ở độ tuổi có nhều diển biến phức tạp về cả tam vả
sinh lí này
Sức khỏe sinh sản vị thành niên khơng những liên quan đến tương lai duy trì nòi giống
của họ sau này mà còn định hướng cho họ trong các yếu tố quan trọng quyết định việc
lập thân lập nghiệp của họ, ở độ tuổi này cùng với nhu cầu giao tiếp nhiều về tình bạn
các em đã bất đầu có những suy nghĩ về tình u cách nhìn nhận về tình u ở lứa tuổi
này cịn rất đơn giản và bồng bột bởi hầu hết là do những thay đổi về sinh lí khiến các
em có nhu cầu tiếp cận với bạn khác giới .sự tiếp cận thường xuyên rồi than them một
chút nữakhiến các em ngộ nhận rằng đó là tình u .điều ngộ nhận này lại là tai hại khi
không được sư quan tâm kịp thời của người lớn
Các em ngộ nhận rằng mình đã trưởng thành như bao người lớn khác cộng thêm
với sự tò mò khám phá chinh phục lứa tuổi dậy thì khiến nhiều em có những sai lầm
nghiêm trọng trong quan hệ yêu đương như quan hệ tình dục trước hơn nhân dẫn đến
có thai ngồi ý muốn.
Vì vậy việc giảng dạy tích hợp nội dung giáo dục dân số-sức khỏe sinh sản ở bài 12;

“cơng dân với tình u hơn nhân và gia đình’’là rất quan trọng.
II-THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1- Thực trạng
Một thực tế hiện naytỉ lệ thanh niên quan hệ tình dục trước hơn nhân và nạo phá
thai ngày một tâng. tại các bệnh viện phụ sản,các cơ sở y tếhiện tượng nữ học sinh sinh
viên đến để nạo phá thai đang là vấn đề đáng báo động và hiện tượng này sẽ để lại
nhiều hậu quả không tốt chop vị thành niên sau này
2-Kết quả của thực trạng trên.
“Vài con số đáng quan tâm’’ dưới đâytheo điều tra của dự án vie/97/p13 về chương
trình giáo dục dân số và sức khỏe sinh sản sẽ cho ta thấy điều này;
vị thành niên có tỉ lệ khá lớn trong dân số thế giới.ở nước ta 50% dân số dưới
20tuổi,20% dân số có độ tuổi 10-19,tức là khoảng 15 triệu người.trong đó khoảng 40%
các em gái từ 14-20 tuổi mang thai ít nhất một lần.Có khoảng 20-60% những phụ nữ
sinh con dưới 20 tuổi là ngoài ý muốn.Ở Việt nam số nạo phá thai hàng năm ở vị thành
niên chiếm 1/5trong tổng số nạo phá thai của phụ nữ cả nước 1,2-1,5 triệu hàng năm.

skkn


trong tổng kết toàn cầu,15%số tử vongdo thai sản là nạo phá thai mà “một con sa bằng
ba con đẻ’’.
Trên thế giới số nạo phá thai nhiễm trùng trong thiếu nữ 15-19 được ước tính là
khoảng 5triệu trong tổng số 50 triệu ca phá thai hàng năm.Mặt khác phải kể đến tác hại
của việc nạo phá thai đối với sức khỏe,đặc biệt là khi bào thai đã lớn.Những ảnh
hưởng lâu dài đối với phụ nữ,trong đó có cả yếu tố tác động về tâm lí tinh thần.
Ngồi ra các cuộc điều tra ở nhiều nước cho thấy thanh thiếu niên ngày nay xây
dựng gia đình chậm hơn các thế hệ trước xong lại có hoạt động tình dục sớm hơn.
Chẳng hạn, ở Chilê:

tuổi trung bình giao hợp lần đầu là 15-16 tuổi

ở châu mĩ Latinh: 13-19tuổi
ở Jamaica: 16tuổi
ở nước ta:5%sinh con trước 18 tuổi,15%sinh con trước 19 tuổi.
Riêng thành phố Hà nội;15%vị thành niên từ 15-19 tuổi có quan hệ tình dục.
Trước tình trạng đó người lớn chúng ta sẽ làm gì? Cần phải nói rằng bất kỳ một
sự can thiệp thô bạo thiếu tinh tế của cha mẹ,thầy cô đối với lứa tuổi này chỉ làm tình
huống xấu thêm mà thơi.Chỉ có sự quan tâm theo sát để hỗ trợ các em khi cần mới là
một việc làm hiệu quả.
Với những lí do trên, dựa vào đặc thù của bộ mơn giáo dục cơng dân có khả
năng tích hợp nội dung giáo dục dân số- sức khỏe sing sản vị thành niên, chúng tôi tiến
hành nghiên cứu đề tài: “ Nâng cao hiệu quả dạy học tích hợp nội dung giáo dục dân
số- sức khỏe sinh sản qua bài 12- lớp 10, Môn GDCD.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Để nâng cao hiệu quả dạy học tích hợp nội dung giáo dục dân số- sức khỏe sinh
sản vị thành niên trong phần 1- cơng dânvới tình u, chúng ta cần phải thực hiện
những vấn đề sau.
I. Xác định nội dung cần tích hợp
Trong phạm vi tiết 1- Cơng dân với tình u có ba nội dung cần tích hợp, nhưng
trong ba nội dung này chúng ta cần xác định nội dung nào là quan trọng trong việc
giáo dục dân số- sức khỏe sinh sản vị thành niên. Theo tôi trong ba nội dung: 1- Tình
yêu là gì?
2- Thế nào là một tình u chân chính?
3- Một số điều nên tránh trong tình yêu.
Thì nội dung thứ ba là một nội dung rất quan trọng trong việc giáo dục dan số- sức
khỏe sinh sản vị thành niên ma chúng ta phải quan tâm. Vì ở đây có một nọi dung nên

skkn

tránh đó là “ có quan hệ tình dục trước hôn nhân”. Đây là một vấn đề nhạy cảm đối với
học sinh, các em thường ngượng ngập khi giáo viên đề cập tới vấn đề này. Ngay cả
người lớn có người cịn quan niệm răng nói ra là “ vẽ đường cho hươu chạy”. Nhưng
nhiều người thì lại cho rằng “ thà vẽ đường cho hươu chạy mà nó chạy đúng hướng
cịn hơn là để nó khơng biết mà chạy vào bụi rậm”
Trên thực tế cho thấy nhiều em mặc dù đã biết u, có một tình u đẹp
nhưng trong nhiều trường hợp khơng giữ được mình mà câu ca ông bà thường nói “
khôn ba năm dại một giờ” đã đi quá giới hạn mà tình yêu cho phép khi các em còn
chưa đủ sự chuẩn bị để đi tới hôn nhân.
Chẳng hạn các em thường đi chơi riêng với nhau, phần đông các em vẫn thường
làm như vậy. Dù cho các em có ngay thật chăng nữa thì cá tính của mọi câu con trai và
cơ gái bình thường đéu có những đáp ứng sinh lí làm cho trí suy xét của các em bị
khuynh đảo. Ngồi ra việc gặp gỡ riêng có khả năng thúc đẩy óc tị mị khuyến khích
hai người gần nhau thêm chẳng những bằng những lời ve vãn tình tứ mà cịn có cả
những vuốt ve chung đụng và tức thì họ dọn đường cho những sự thân mật đáng lẽ
phải dành cho những cặp vợ chồng. Điều đó chẳng những khơng hợp với đạo đức lối
sống truyền thốngmà còn là cơ hội cho việc lây nhiễm hivhay các bệnh lây truyền qua
quan hệ tình dục nói chung.
Vì vậy chúng ta cần trình bày thật thuyết phục để cuối cùng các em nhận thức được
rằng: khơng nên có quan hệ tình dục trước hơn nhân.
II- Cách thức tiến hành tích hợp.
Sau khi xác định được nội dung cần tích hợp giáo dục dân số- sức khỏe sinh sản
chúng tacó thể yiến hành như sau:
1.Thảo luận nhóm :
Cụ thể trong hoạt động 3 của tiết học có quan hệ tình dục trước hơn nhân trogn
nội dung phần 3: Một số điều nên tránh trong tình u. Đầu tiên chúng ta cho nhóm
nam, nhóm nữ thảo luận riêng theo các câu hỏi sau:
1-Khi nào mới được có quan hệ tình duc? Tại sao?
2- Làm thế nào để tránh được quan hệ tình dục bất dắc dĩ( trước hôn nhân hoặc
do rủi ro)?

3- Tại sao lại cần phải như vậy?
- Các nhóm thảo luận
- Đại diện nhóm trình bày
- Giáo viên kết luận: +Thứ nhất :tình yêu nam nữ cần bắt đầu từ khi kết thúc cuộc đời
đi học và tuổi đã trưởng thành. Và quan hệ tình dục bắt đầu từ sau hơn nhân.

skkn


+ Thứ hai: để tránh được quan hệ tình dục bất đắc dĩ ( trước hôn nhân hoặc do
rủi ro), thì các em khơng nên đi chơi riêng với nhau dù trong trường hợp nào. Mặc dù
không ngụ ý là các em phải đoạn tuyệt cuộc giao du lành mạnh với nhau, nhưng muốn
tránh sự thân mật, rắc rối trước hết các em phải thu xếp đừng agưpj riêng như vậy và
sau đó đừng nói với nhau những chuyện quá riêng tư và kích động.
+Thứ ba: các em có thể mạnh dạn từ chối( nói “khơng” khi bị ép buộc tình dục).
Cần phải như vậy bởi vì nếu có quan hệ tình dục trước hơn nhâncó thể mang lại nhiều
hậu quả tai hại: Có thai ngồi ý muốn, gây tác động xấu đến cuộc sống của bản thân và
gia đình; Nạo phá thai dễ gây tổn thương đến cơ quan sinh sản dẫ tới vô sinh về sau;
Khi quan hệ tình dục khơng an tồn sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc lan truyền các
bệnh lây nhiễm qua đường tinhd dục như AIDS...
2- Bài luyện tập:
Hoạt động tiếp của nội dung: Có quan hệ tình dục trước hơn nhân chúng ta cho các
emlàm bài luyện tập sau:
Chúng ta chia lớp ra thành bốn nhóm ,phát cho các em tình huống:”lỗi tại ai?’’
đã in sẵn,yêu cầu các emnghiên cứu trao đổi trong nhómđặt địa vị của mình vào các
nhân vật trong tình huống để giúp lancó thơng tin “tin cậy’’ về cách tránh thai.
Tình huống:” lỗi tại ai?’’.
Lan và Điệp là học sinh trung học phổ thông. Lan yêu Điệp ,Điệp thường ép Lan
quan hệ tình dục với lí lẽ “đây là cử chỉ duy nhất để chứng tỏ tình yêu chân thực của
Lan’’. Lan thích cái gọi là quan niệm “ hiện đại’’ này về tình yêu nhưng sợ có thai.Cơ

bắt đầu hỏi bạn bè về cách tránh thai,nhưng khơng thu được gì thực sự nhất qn và
chắc chắn.Cơ bèn tìm đến chị mình để hỏi nhưng chị của Lan kêu lên: “ Em thật ngớ
ngẩn! Hỏi chuyện ấy ở tuổi của em ư?’’ và từ chối bàn luận thêm về chuyện này.
Nhân dịp một bác sĩ tình cờ đến thăm bố,Lan ngập ngừng hỏi người bác sĩ một
cách mơ hồ về...như thế nào...cuối cùng bác sĩ cũng hiêủ ra vấn đề nhưng cảm thấy bối
rối và sau cùng cũng nói: “Ở trường cháu khơng có bài học này ư?’’
Lan đáp: “Có chứ ạ! Nhưng thầy giáo dạy sinh học cũng còn quá trẻ và vẫn là
người độc thân. Trước mặt bao nhiêu đứa con gái ở lớp thầy ấy ngượng khi phải nói
đến “ vấn đề tế nhị” này”.
Sau một đêm khơng ngủ vì lo lắng, Lan quyết định đến giãi bày tâm sự với mẹ
cô. Nhưng cuối cùng cơ ịa lên khóc và bỏ chạy...
Vài tháng sau cơ có thai...
Sau khi phát tình huống này chúng ta có thế đặt hệ thống câu hỏi như sau,yêu
cầu các em trả lời và ghi lại ra giấy:
Nhóm 1: nếu em là chị của Lan thì em đã hành động như...

skkn


Nhóm2: nếu em là vị bác sĩ thì em đã...
Nhóm 3: nếu em là thầy giáo môn sinh học của Lan thì em đã...
Nhóm 4: em có nghĩ rằng sẽ tốt hơn nếu giáo viên truyền đạt lại cho vị thành
niên những thông tin cơ bản về các biện pháp tránh thai?
- Các nhóm thảo luận
- Đại diện nhóm trình bày
- Gi viên kết luận về vai trị trách nhiệm của người lớn( mẹ, chị gái ,thầy giáo bác sĩ)
trong việc truyền đạt, cung cấp cho các em những thông tin cơ bản về các biện pháp
tráng thai.
Như ở phần trên chúng tơi đã phân tích về nội dung: “khơng nên quan hệ tình
dục trước hơn nhân’’ nhưng trên thực tế nhiều em có quan hệ tình dục mà khơng biết

đến các biện pháp tránh thai và hậu quả là có thai ngồi ý muốn. Vì vậy ở đây chúng ta
cũng cần nên giữ thế trung lập giữa hai khả năng: tránh sinh hoạt tình dục trước hơn
nhân và bất cứ quan hệ tình dục trước hơn nhânnào cũng cần phải được bảo vệ bằng
các phương pháp tránh thai thích hợp.( cần chú ý rằng các cơng trình nghiên cứu cho
thấy khoảng 30-70% số người Việt nam có quan hệ tình dục trước hơn nhân).
Như vậy từ nội dung này chúng ta cần phải cung cấp cho các em biết những
thông tin về các biện pháp tránh thaiđể tránh được những hậu quả không mong
muốncho vị thành niên.
C - KẾT LUẬN
1- Kết quả nghiên cứu.
Trước khi thực hiện đề tài này tơi dã dạy ở nhiều lớp 10.khi nói đến vấn đề quan
hệ tình dục ,mang thai...hầu hết các em cịn ngượng ngùng, e ngại , thậm chí có em đỏ
mặt khơng nói được quan điểm của mình trước vấn đè nhạy cảm này.
Vì ngượng ngùng ngại nói nên các em cũng không dám thổ lộ tam sự với mẹ ,chị
gái hoặc bạn bèkhi mà các em đang có những vướng mắctrong quan hệ với bạn khác
giới như là đã có quan hệ tình dục và hậu quả là mang thai ngồi ý muốn khi cịn đang
ở lứa tuổi học đường.
Nhưng sau khi thực hiện đề tài này, tôi dã áp dụng dạy ở một số lớp 10. sau khi
dạy xong tôi dùng biện pháp phát piếu và đặt câu hỏi kiểm tra 10 em mỗi lớp.kết quả
cho thấy có tới 85% các em làm đạt khá giỏi.Các em ,đặc biệt là các em nữ đã cởi mở
hơn,hỏi cô giáo nhiều hơn về vấn đề sức khỏe sinh sản. hầu như các em đã ý thức được
hậu quả của việc quan hệ tình dục trước hơn nhân.đây là một vấn đề hết sức có ý
nghĩa định hướng cho các em tronh quan hệ tình u cần phâỉ chín chắn , lành mạnh
để có một cuộc hơn nhân hạnh phúc sau này.

skkn


2- Bài học kinh nghiệm .
Từ những vấn đề phân tích trên, chúng ta có thể rút ra mấy kết luận sau đây về

việc nâng cao hiệu quả dạy học tích hợp nội dung giáo dục dân số- sức khỏe sinh sản
qua nội dung: “ Cơng dân với tình u”- Bài 12- lớp 10 như sau:
a. Trước hết trong một bài, một tiết học có nhiều nội dung cần lồng ghép giáo
dục dân số- sức khỏe sinh sản chúng ta cần xác định nội dung nào là quan
trọng và cần đi sâu hơn việc lồng ghép để tiết học có hiệu quả hơn.
b. Sau khi xác định được nội dung quan trọng cần lồng ghép, tùy từng bài, từngd
nội dung mà chúng ta có phương pháp khác nhau. Cụ thể ở tiết học này, chúng
ta nên dùng phương pháp thảo luận nhóm, phương pháp sử lý tình huống hoặc
có thể đóng vai thì hiệu quả tiết học sẽ cao hơn.
3. Đề xuất
Thơng qua việc dạy học tích hợp nội dung giáo dục dân số - sức khỏe sinh sản này, tơi
có một đề xuất như sau:
Các trường THCS, THPT nên tổ chức nhiều buổi nói chuyện chuyên đề, hoạt
động ngoại khóa có nội dung về giáo dục dân số - sức khỏe sinh sản vị thành niên. Các
buổi sinh hoạt này nên phân chia các em nữ riêng và các em nam riêng để khi đề cập
đến các vấn đề “ nhạy cảm” các em được nói tự do hơn, thoải mái hơn khi khơng có
bạn khác giới. Có thể nói đây là một việc làm tốt để các em có cơ hội được cung cấp,
tiếp cận với những thơng tin dể bảo vệ sức khoẻ sinh sản cho chính bản thân các em.
Bên cạnh đó các trường THCS ,THPT cần phải trang bị hệ thống máy chiếu tại các
phòng học tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên có thể lồng ghép, tích hợp nội dung
giáo dục dân số- sức khỏe sinh sản vào các bài học có liên quan để nang cao hiệu quả
của bài học.
Trên đây bằng kinh nghiệm cịn hạn chế của mình chúng tơi đã mạnh dạn trình
bày một vài vấn đề nâng cao hiệu quả dạy học tích hợp nội dung giáo dục dân số - sức
khỏe sinh sản- lớp 10. Đề tài này có thể cịn rất nhiều thiếu sót và hạn chế, chúng tơi
rất mong được sự góp ý nhiệt tình của các đồng chí trong nhóm, tổ chun mơn và các
bạn đồng nghiệp để đề tài của chúng tơi được hồn thiện hơn và được nhiều bạn động
nghiệp áp dụng nhằm nâng cao hiệu quả của việc dạy và học trong sự nghiệp của
mình.

skkn


Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tôi xin cam đoan đây là SKKN do tôi tự viết ,tôi không sao chép của ai . Nếu sai
tơi xin hồn tồn trách nhiệm.
Hậu Lộc, ngày 20 tháng 4 năm 2013
Người viết
Đặng Thị Hồng
D- PHỤ LỤC
1. Tình huống: “ Lỗi tại ai?”
Trích dự án VIE/ 97/P13: chương trình giáo dục dân số và sức khỏe sinh sản.
2. Vài con số đáng quan tâm.
Trích dự án VIE/ 97/P13: chương trình giáo dục dân số và sức khỏe sinh sản.

skkn