(Luận văn thạc sĩ) xây dựng hệ thống báo cáo kế toán quản trị tại công ty tnhh khởi phát

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

LÊ THỊ ÁNH NGUYỆT

XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÁO CÁO KẾ TOÁN
QUẢN TRỊ TẠI CÔNG TY TNHH KHỞI PHÁT

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

Đà Nẵng - Năm 2013

Luan van


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

LÊ THỊ ÁNH NGUYỆT

XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÁO CÁO KẾ TOÁN
QUẢN TRỊ TẠI CƠNG TY TNHH KHỞI PHÁT

Chun ngành: Kế tốn
Mã số: 60.34.30

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. HOÀNG TÙNG

Đà Nẵng - Năm 2013

Luan van


LỜI CAM ĐOAN
Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được
ai công bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.
Tác giả luận văn

Lê Thị Ánh Nguyệt

Luan van


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU........................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................. 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................... 2
4. Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 2
5. Bố cục của luận văn .............................................................................. 2
6. Tổng quan tài liệu.................................................................................. 3
CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ7
1.1. TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ VÀ BÁO CÁO KẾ TOÁN
QUẢN TRỊ ........................................................................................................ 7
1.1.1. Khái niệm về kế toán quản trị và báo cáo kế toán quản trị............. 7
1.1.2. Đặc điểm thơng tin của kế tốn quản trị ......................................... 7
1.1.3. Vai trò của báo cáo kế tốn quản trị................................................ 9

1.2. HỆ THỐNG BÁO CÁO KẾ TỐN QUẢN TRỊ TRONG DOANH
NGHIỆP ..........................................................................................................10
1.2.1. Báo cáo dự toán.............................................................................10
1.2.2. Các báo cáo thực hiện. ..................................................................13
1.2.3. Các báo cáo kiểm soát và đánh giá. ..............................................15
1.2.4. Hệ thống báo cáo liên quan đến ra quyết định..............................20
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1................................................................................24
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CƠNG TÁC LẬP BÁO CÁO KẾ TỐN
QUẢN TRỊ TẠI CƠNG TY TNHH KHỞI PHÁT ....................................25
2.1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH KHỞI PHÁT ..............................25
2.1.1. Sơ lược về quá trình hình thành và phát triển của công ty TNHH
Khởi Phát.................................................................................................25
2.1.2. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của công ty TNHH Khởi Phát......25

Luan van


2.1.3. Tổ chức kế tốn của cơng ty TNHH Khởi Phát............................29
2.2. THỰC TRẠNG VẬN DỤNG BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TẠI
CÔNG TY TNHH KHỞI PHÁT.....................................................................30
2.2.1. Thực trạng lập báo cáo kế tốn quản trị tại Cơng ty TNHH Khởi
Phát..........................................................................................................30
2.2.2. Đánh giá báo cáo kế toán quản trị nội bộ tại Cơng ty TNHH Khởi
Phát..........................................................................................................58
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2................................................................................59
CHƯƠNG 3. HỒN THIỆN BÁO CÁO KẾ TỐN QUẢN TRỊ TẠI
CƠNG TY TNHH KHỞI PHÁT..................................................................60
3.1. SỰ CẦN THIẾT PHẢI HOÀN THIỆN BÁO CÁO KẾ TỐN QUẢN
TRỊ TẠI CƠNG TY TNHH KHỞI PHÁT .....................................................60
3.2. HỒN THIỆN BÁO CÁO KẾ TỐN QUẢN TRỊ TẠI CƠNG TY

TNHH KHỞI PHÁT .......................................................................................60
3.2.1. Báo cáo dự tốn chi phí hoạt động kinh doanh.............................60
3.2.2. Báo cáo thực hiện..........................................................................64
3.2.3. Các báo cáo phục vụ cho việc kiểm soát và đánh giá...................77
3.2.4. Bổ sung một số báo cáo phân tích.................................................79
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3................................................................................85
KẾT LUẬN ....................................................................................................86
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................87
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (bản sao)

Luan van


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
1 BQL

Ban quản lý

2 BTC

Bộ tài chính

3 DV

Dịch vụ

4 F&B

Dịch vụ ăn uống

5 FD

Tiền gửi định kỳ

6 HCNS

Hành chính nhân sự

7 HĐKD

Hoạt động kinh doanh

8 KDC

Khu dân cư

9 KH

Khấu hao

10 KH

Kế hoạch

11 KTQT

Kế tốn quản trị

12 KTTC

Kế tốn tài chính

13 KTXD

Kỹ thuật xây dựng

14 NCTT

Nhân công trực tiếp

15 NVL

Nguyên vật liệu

16 NVLTT

Nguyên vật liệu trực tiếp

17 PGĐ

Phó giám đốc

18 PK1

Phân kỳ 1

19 PK2

Phân kỳ 2

20 PK3

Phân kỳ 3

21 SXC

Sản xuất chung

22 TGNH

Tiền gửi Ngân hàng

23 TH

Thực hiện

24 TM

Tiền mặt

25 TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

26 TP

Thành phố

27 TSBQ

Tài sản bình quân

28 TSCĐ

Tài sản cố định

29 TT

Thông tư

30 VDT

Vốn đầu tư

Luan van


DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu

Tên bảng

Trang

2.1.

Dự toán doanh thu năm 2012

32

2.2.

Dự toán đầu tư mua sắm thiết bị năm 2012

34

2.3.

Báo cáo sổ quỹ tiền mặt

36

2.4.

Báo cáo nhập xuất tồn năm 2012

37

2.5.

Báo cáo chi tiết doanh thu bóng đá lẻ

39

2.6.

Báo cáo doanh thu tennis theo ca

42

2.7.

Báo cáo doanh thu giải tháng 4/2012

43

2.8.

Báo cáo doanh thu giữ xe

44

2.9.

Báo cáo doanh thu hoạt động xây lắp

45

2.10. Báo cáo doanh thu tổng hợp toàn công ty

46

2.11. Báo cáo phải thu dài hạn khách hàng bóng đá

48

2.12. Báo cáo phải thu khách dài hạn tennis

50

2.13. Báo cáo tổng hợp chi phí năm 2012

52

2.14. Báo cáo chi phí theo khoản mục năm 2012

53

2.15. Báo cáo chi phí hoạt động xây lắp

54

2.16. Báo cáo kết quả hoat động kinh doanh năm 2012

55

2.17. Báo cáo thu chi

57

3.1.

Bảng phân loại chi phí theo cách ứng xử của chi phí

62

3.2.

Dự tốn chi phí hoạt động kinh doanh

63

3.3.

Báo cáo thu chi tiền mặt

64

3.4.

Báo cáo chi tiết tiền gửi có kỳ hạn

66

3.5.

Báo cáo doanh thu theo loại sân

68

3.6.

Báo cáo chi phí thực hiện tháng 4/2012

70

Luan van


Số hiệu

Tên bảng

Trang

3.7.

Báo cáo chi phí thực hiện tháng 4/2012

71

3.8.

Báo cáo chi phí hoạt động xây lắp năm 2012

73

3.9.

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh dịch vụ F&B năm
2012

75

3.10. Báo cao kết quả hoạt động kinh doanh tồn cơng ty

76

3.11. Báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch doanh thu năm 2012

77

3.12. Báo cáo kiểm sốt chi phí theo biến phí và định phí

78

3.13. Phân tích lợi nhuận trước khấu hao, thuế, lãi suất theo tháng

81

3.14. Phân tích lợi nhuận trước khấu hao, thuế, lãi suất theo quý

83

Luan van


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Số hiệu

Tên sơ đồ

Trang

2.1

Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của công ty TNHH Khởi

26

Phát
2.2

Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán

Luan van

29


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày nay khơng ai có thể phủ nhận vai trị của kế tốn quản trị trong
quản lý hoạt động của các tổ chức nhất là trong một môi trường phức tạp và
luôn luôn thay đổi như hiện nay. Nó đã có những bước tiến rất xa trong những
năm cuối thế kỷ 20 và trở thành một bộ phận không thể tách rời của quản trị
cơng ty.
Để có thể hồn thành được mục tiêu gia tăng lợi nhuận trong cơ chế thị
trường với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt như trên, các nhà quản trị phải
luôn đặt ra mục tiêu, vạch ra và lựa chọn các phương cách; tổ chức thực hiện,
chỉ huy và kiểm tra, tổ chức đánh giá tình hình thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch
của các bộ phận, cá nhân trong cơng ty của mình để đạt được những mục tiêu
đã định đó. Trong q trình đó, nhà quản trị công ty cần rất nhiều loại thông
tin mà những thơng tin này khơng thể tìm thấy trong các báo cáo kế tốn tài
chính mà cần phải có sự trợ giúp của kế toán quản trị để thu thập được những
thơng tin cho việc hoạch định, kiểm sốt và ra quyết định. Báo cáo kế tốn
quản trị chính là phương tiện để cung cấp những thơng tin đó cho các nhà
quản trị, giúp cho việc ra quyết định. Hệ thống báo cáo quản trị là sản phẩm

cuối cùng của quá trình kế tốn số liệu, cung cấp các thơng tin cần thiết cho
doanh nghiệp.
Là một doanh nghiệp đa ngành kinh doanh trong điều kiện kinh tế gặp
nhiều khó khăn và môi trường cạnh tranh khốc liệt, Công ty TNHH Khởi Phát
cũng phải đối mặt với những thách thức từ nền kinh tế, để có thể tồn tại và
đứng vững, bắt buộc cơng ty phải vận dụng kế tốn quản trị vào cơng tác quản
lý hoạt động của mình.
Xuất phát từ ý nghĩa trên, bài luận văn xin phép được trình bày về “

Luan van


2

XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TẠI CÔNG
TY TNHH KHỞI PHÁT”.
2. Mục tiêu nghiên cứu
- Nghiên cứu, đánh giá được thực trạng của báo cáo kế tốn quản trị tại
Cơng ty TNHH Khởi Phát.
- Trên cơ sở đó đưa ra một số giải pháp để xây dựng hệ thống báo cáo kế
tốn quản trị của Cơng ty TNHH Khởi Phát.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Công tác lập báo cáo kế tốn quản trị tại Cơng
ty TNHH Khởi Phát.
- Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu về hệ thống báo cáo quản trị đang sử
dụng trong năm 2011 và 2012 tại Cơng ty TNHH Khởi Phát.
4. Phương pháp nghiên cứu
Nhằm có thể đạt được những yêu cầu mà đề tài đã đặt ra, trong quá trình
thực hiện luận văn các phương pháp thu thập, phỏng vấn, tiếp cận hệ thống,
thống kê, chọn lọc, tổng hợp thông tin … từ hoạt động thực tiễn của Công ty

TNHH Khởi Phát và các nguồn dữ liệu khác được sử dụng. Đồng thời sử
dụng phương pháp so sánh đánh giá giữa cơ sở lý luận với thực trạng hệ
thống báo cáo kế toán quản trị tại cơng ty để đưa ra các giải pháp thích hợp
hồn thiện hệ thống báo cáo kế tốn quản trị của công ty.
5. Bố cục của luận văn
Đề cương gồm 3 chương chính như sau:
Ø Chương 1: Một số vấn đề lý luận về báo cáo kế toán quản trị
Ø Chương 2: Thực trạng vận dụng báo cáo kế toán quản trị tại Công ty
TNHH Khởi Phát
Ø Chương 3: Xây dựng hệ thống báo cáo kế toán quản trị tại Công ty
TNHH Khởi Phát

Luan van


3

6. Tổng quan tài liệu
Xây dựng báo cáo kế toán quản trị là nội dung cơ bản của kế toán quản
trị và ngày càng có vai trị, vị trí đặc biệt quan trọng trong công tác quản lý ở
các doanh nghiệp.
Hiện nay đã có nhiều cơng trình nghiên cứu về vấn đề này, mỗi đề tài có
mỗi khía cạnh và góc độ thể hiện khác nhau.
Trong q trình nghiên cứu đề tài, tác giả đã tham khảo một số đề tài, tài
liệu liên quan như sau:
Giáo trình kế tốn quản trị của GS.TS Trương Bá Thanh(chủ biên), nhà
xuất bản giáo dục, năm 2008 nói về những lý luận cơ bản về kế tốn quản trị.
Thơng tư 53/2006/TT-BTC ngày 12/6/2006 hướng dẫn áp dụng kế toán
quản trị trong doanh nghiệp.
Đề tài “Hồn thiện hệ thống báo cáo kế tốn quản trị tại Công ty Cổ

Phần May 10”-Luận văn Thạc sĩ kinh tế, trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
(Tác giả: Nguyễn Thị Kim Dung-năm 2009).
Tác giả đã khái quát những vấn đề lý luận liên quan đến hệ thống kế toán
quản trị của doanh nghiệp sản xuất, phản ánh được thực trạng hệ thống báo
cáo kế toán quản trị đang sử dụng tại Cơng ty cổ phần May 10. Từ đó đánh
giá những mặt đạt được và những mặt còn hạn chế trong các báo cáo đang sử
dụng tại doanh nghiệp. Cuối cùng đưa ra các giải pháp hoàn thiện hệ thống
báo cáo kế tốn quản trị tại Cơng ty.
Đề tài “Xây Dựng hệ thống báo cáo kế toán quản trị cho hệ thống siêu
thị Medicare”- Luận văn thạc sỹ kinh tế, trường Đại học Kinh tế Thành Phố
Hồ Chí Minh(Tác giả: Hoàng Kim Sơn-năm 2007).
Trong đề tài này, tác giả đã hệ thống hóa được những vấn đề lý luận cơ
bản về kế toán quản trị và báo cáo kế tốn quản trị, đi sâu vào tìm hiểu hệ
thống báo cáo kế toán quản trị đang sử dụng tại siêu thị Medicare trên nền

Luan van


4

tảng kiến thức về kế toán quản trị nhằm đánh giá được thực trạng của hệ
thống báo cáo kế toán quản trị tại siêu thị Medicare, trên cơ sở đó đưa ra một
số giải pháp để xây dựng báo cáo kế toán quản trị của hệ thống siêu thị
Medicare.
Đề tài “Xây dựng hệ thống báo cáo kế toán quản trị ở Tổng cơng ty xây
dựng cơng trình giao thơng 5” - Luận văn Thạc sĩ kinh tế, Trường Đại học
Kinh tế Đà Nẵng (Tác giả: Nguyễn Tấn Thành – năm 2004).
Tác giả đã khái quát hóa nội dung cơ bản của kế toán quản trị và báo cáo
kế toán quản trị trong ngành xây dựng. Phản ánh thực trạng báo cáo kế tốn
quản trị tại Tổng cơng ty xây dựng cơng trình giao thơng 5, đánh giá những

thuận lợi và khó khăn trong cơng tác xây dựng báo cáo kế tốn quản trị. Trên
cơ sở đó tác giả đã xây dựng hệ thống báo cáo kế tóan quản trị tại Tổng cơng
ty xây dựng cơng trình giao thơng 5 nhằm nâng cao hiệu quả của kế tốn quản
trị tại cơng ty.
Đề tài “Hồn thiện hệ thống báo cáo kế tốn quản trị tại cảng hàng
không quốc tế Đà Nẵng”- luận văn thạc sĩ kinh tế, Trường Đại học kinh tế Đà
Nẵng (tác giả: Hà Thị Hồng Nga-năm 2012).
Tác giả đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về kế tốn quản trị và hệ thống báo
cáo kế toán quản trị trong một doanh nghiệp. Phản ánh thực trạng hệ thống
báo cáo quản trị đang sử dụng tại doanh nghiệp, đánh giá một cách rõ nét và
chân thực những mặt làm được và chưa làm được của cơng tác kế tốn quản
trị khi sử dụng các báo cáo này. Từ những nhận định đó cùng với việc vận
dụng lý luận về đặc trưng về bản chất kế toán quản trị để hồn thiện hệ thống
báo cáo kế tốn quản trị tại cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng để công tác
báo cáo kế toán quản trị phát huy tác dụng, thực sự trở thành cơng cụ quản lý,
kiểm sốt hiệu quả trong đơn vị.
Đề tài “Tổ chức báo cáo kế toán quản trị tại Công ty cổ phần đầu tư và

Luan van


5

kinh doanh thép Nhân Luật”- Luận văn thạc sĩ kinh tế, Trường Đại học kinh
tế Đà Nẵng (tác giả: Phạm Trương Phú Nguyên - năm 2012).
Tác giả đã trình bày tổng quan cơ sở lý thuyết về tổ chức báo cáo kế toán
quản trị trong doanh nghiệp thương mại. Làm rõ các nội dung trong việc tổ chức
báo cáo kế toán quản trị trong doanh nghiệp thương mại từ mục đích lập, cơ sở
lập, phương pháp lập báo cáo và các biểu mẫu báo cáo được sử dụng trong loại
hình doanh nghiệp thương mại. Dựa trên nghiên cứu thực tế tại Công ty cổ phần

và kinh doanh thép Nhân Luật, tác giả đã đi sâu tìm hiểu các nội dung liên quan
đến việc tổ chức báo cáo kế toán phục vụ cho công tác quản trị nội bộ tại Công
ty. Trên nhu cầu thực tế của công tác quản lý cùng với việc kết hợp lý luận về tổ
chức báo cáo kế toán quản trị trong doanh nghiệp thương mại, tác giả đã tổ chức
bộ máy kế toán quản trị tại cơng ty, tổ chức lập báo cáo kế tốn quản trị về thời
gian, biểu mẫu và nội dung cần báo cáo.
Đề tài “Tổ chức báo cáo kế toán quản trị tại công ty cổ phần lương thực
Đà Nẵng”- luận văn thạc sĩ kinh tế, Trường đại học kinh tế, Đại học Đà Nẵng
(tác giả: Đỗ Thị Minh Nguyệt - năm 2012).
Tác giả đã trình bày lý luận về tổ chức báo cáo kế toán quản trị trong
doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, đi sâu làm rõ các nội dung trong việc tổ
chức báo cáo kế toán quản trị trong doanh nghiệp. Phản ánh thực trạng tại
công ty cổ phần lương thực Đà Nẵng như công tác lập kế hoạch và giao chỉ
tiêu cho các đơn vị phụ thuộc, các loại báo cáo đã có và chưa có tại doanh
nghiệp. Những nội dung đạt được và chưa đạt được khi sử dụng các loại báo
cáo này. Trên cơ sở đó tác giả đã đề xuất và giải quyết các nội dung về tổ
chức bộ máy kế toán quản trị tại công ty, chỉnh sửa các biểu mẫu mà công ty
đã làm nhưng chưa hợp lý đồng thời bổ sung các mẫu cịn thiếu của kế tốn
quản trị tại Cơng ty Cổ Phần lương thực Đà Nẵng.
Ngồi ra tác giả cịn tham khảo một số bài viết được đăng trên web như

Luan van


6

“các đặc điểm của một hệ thống kế toán quản trị tốt” trên web kế tốn ngày
18/10/2009 nói về tác dụng của một hệ thống kế toán quản trị tốt đối với việc
ra quyết định, giúp hiểu biết quá trình sản xuất kinh doanh, bài viết “chức
năng của kế toán quản trị” đăng trên web dân kế toán, “yêu cầu và nội dung

của kế toán quản trị” đăng trên web greensoft... và cuối cùng là giúp đạt được
mục tiêu chiến lược.
Từ những nội dung đã nghiên cứu tại các đề tài trước đây trên cơ sở kế
thừa những lý luận cơ bản về kế toán quản trị, tác giả đã đi vào nghiên cứu
thực trạng và đề xuất các giải pháp để hồn thiện hệ thống báo cáo kế tốn
quản trị tại Công ty TNHH Khởi Phát.

Luan van


7

CHƯƠNG 1

LÝ LUẬN CHUNG VỀ BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ
1.1. TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ VÀ BÁO CÁO KẾ TỐN
QUẢN TRỊ
1.1.1. Khái niệm về kế tốn quản trị và báo cáo kế tốn quản trị
Có rất nhiều loại hình tổ chức khác nhau như các tổ chức kinh tế, các tổ
chức chính trị, xã hội. Đối với mỗi loại tổ chức đó lại có những mục tiêu hoạt
động khác nhau. Tuy nhiên chung qui lại các tổ chức đều phải có mục tiêu
hoạt động và các nhà quản lý của các tổ chức đều cần thông tin để điều hành
và kiểm soát hoạt động của tổ chức.
Theo luật kế toán Việt Nam, kế toán quản trị được định nghĩa là việc thu
thập, xử lý và cung cấp thơng tin kinh tế, tài chính theo u cầu quản trị và
quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán (Theo khoản 3, điều 4
Luật kế toán)
Báo cáo kế toán quản trị là loại báo cáo kế tốn phản ánh một cách chi
tiết, cụ thể tình hình tài sản, nguồn vốn, doanh thu, chi phí, cơng nợ và kết
quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp theo yêu cầu quản lý cụ thể của

các cấp quản trị khác nhau trong doanh nghiệp.
Như vậy, báo cáo kế tốn quản trị chỉ nhằm cung cấp các thơng tin cho
các nhà quản trị trong doanh nghiệp, giúp các nhà quản trị doanh nghiệp trong
việc phân tích, đánh giá, dự đốn tình hình tài chính, kết quả hoạt động sản
xuất kinh doanh. Để từ đó các nhà quản trị có thể ra các quyết định cho hoạt
động sản xuất kinh doanh cho các kỳ tiếp theo của doanh nghiệp.
1.1.2. Đặc điểm thơng tin của kế tốn quản trị
Mục tiêu cuối cùng của các doanh nghiệp là lợi nhuận, và mục tiêu cuối
cùng của kế toán quản trị là gia tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. Để có thể

Luan van


8

hồn thành nhiệm vụ của mình trong mơi trường cạnh tranh ngày càng gay
gắt, các nhà quản trị doanh nghiệp luôn phải đặt ra các mục tiêu, đề ra các
phương cách thực hiện mục tiêu, tổ chức thực hiện, chỉ huy và kiểm tra, đánh
giá tình hình thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch của các bộ phận cũng như các cá
nhân trong doanh nghiệp nhằm đạt được các mục tiêu đã được đề ra. Trong
tồn bộ q trình trên các nhà quản trị cần rất nhiều thông tin mà những thông
tin này không được thể hiện trong các báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
Có rất nhiều loại thơng tin kế tốn quản trị và chúng có thể được phân
loại theo ba cách khác nhau:
- Căn cứ vào đặc điểm thì thơng tin kế tốn quản trị được phân loại
thành:
+ Thơng tin tài chính.
+ Thơng tin phi tài chính.
- Căn cứ vào thời gian phát sinh thì thơng tin kế tốn quản trị được
chia thành:

+ Thơng tin q khứ.
+ Thông tin hiện tại.
+ Thông tin hướng về tương lai.
- Căn cứ vào phạm vi thơng tin thì thơng tin kế tốn quản trị bao gồm:
+ Thơng tin bên trong doanh nghiệp.
+ Thơng tin bên ngồi doanh nghiệp
Chúng ta có thể thấy rằng để hoạch định cho ngắn hạn (dự tốn) và cả
dài hạn (chiến lược) thì các nhà quản trị khơng chỉ cần những thơng tin tài
chính, q khứ, hiện tại, bên trong doanh nghiệp mà còn cần đến nhiều loại
thơng tin khác như thơng tin phi tài chính, thông tin hướng về tương lai cũng
như thông tin bên ngồi doanh nghiệp chẳng hạn như những thơng tin về thị
phần của doanh nghiệp, thơng tin về sự hài lịng của khách hàng, thông tin về

Luan van


9

đối thủ cạnh tranh, thông tin dự báo xu thế phát triển của ngành…
Như vậy, có thể nói thơng tin của kế toán quản trị rất đa dạng và phong
phú, phạm vi thơng tin rộng vượt ra ngồi phạm vi hệ thống kế toán hiện hữu
ở các doanh nghiệp.
Phương tiện để cung cấp thơng tin kế tốn cho quản trị nội bộ chính là
các báo cáo kế tốn quản trị. Do đó các thơng tin của kế tốn quản trị trên các
báo cáo kế toán quản trị cũng phải mang những đặc điểm và nội dung sẽ khác
với kế toán tài chính.
1.1.3. Vai trị của báo cáo kế tốn quản trị
Báo cáo kế tốn quản trị cung cấp những thơng tin kế toán cho các nhà
quản lý nhằm đạt được những mục tiêu của tổ chức đã đề ra. Nhà quản lý
nhận được thơng tin này dưới hình thức như: báo cáo doanh thu, báo cáo chi

phí, báo cáo giá thành, các dự toán, các báo cáo hoạt động hàng tháng. Vai trị
của báo cáo kế tốn quản trị cung cấp thông tin phục vụ cho các chức năng
chủ yếu: lập kế hoạch, tổ chức điều hành, kiểm soát và ra quyết định. Nó cho
phép các nhà quản trị có sự hiểu biết chính xác và cụ thể hơn về những vấn đề
cần giải quyết. Các nhà quản trị sử dụng thơng tin kế tốn quản trị vào mục
đích kiểm sốt thơng qua việc tác động vào việc hình thành quyết định của
các thành viên, buộc các quyết định đó phải phù hợp với mục tiêu chung của
tổ chức.
- Vai trị của báo cáo kế tốn quản trị đối với chức năng lập kế hoạch:
Việc lập kế hoạch giúp cho một tổ chức đạt tới mục đích của mình. Vai trị
của báo cáo kế tốn quản trị đối với chức năng hoạch định (lập kế hoạch) đó
là hệ thống các bảng dự toán của doanh nghiệp đã được phê chuẩn, thể hiện
mục tiêu kinh doanh trong ngắn hạn hoặc dài hạn của cơng ty.
- Vai trị của báo cáo kế toán quản trị đối với chức năng tổ chức thực
hiện: Đó là hệ thống các báo cáo về tình hình thực hiện các mục tiêu đã đề ra.

Luan van


10

- Vai trị của báo cáo kế tốn quản trị đối với chức năng kiểm tra đánh
giá: Đó là hệ thống các báo cáo đánh giá thành quả, thể hiện mức độ thực hiện
so với dự toán, ngân sách đã xây dựng của toàn doanh nghiệp và từng bộ
phận. Qua đó, có cơ sở để có hình thức thưởng phạt kịp thời đối với các các
nhân, bộ phận trong đơn vị.
- Vai trị của báo cáo kế tốn quản trị đối với chức năng ra quyết định:
Đó là hệ thống các báo cáo theo các kịch bản, các tình huống tốt, xấu để
người quản lý có thể hình dung và lựa chọn quyết định tốt nhất.
1.2. HỆ THỐNG BÁO CÁO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG DOANH

NGHIỆP
Hệ thống báo cáo kế toán quản trị được xây dựng và lập theo yêu cầu
quản lý cụ thể của từng doanh nghiệp. Nội dung hệ thống báo cáo kế toán
quản trị cần đảm bảo cung cấp đầy đủ và đảm bảo tính so sánh được của các
thông tin phục vụ yêu cầu quản lý, điều hành và ra các quyết định kinh tế của
doanh nghiệp. Các chỉ tiêu trong báo cáo kế toán quản trị cần phải được thiết
kế phù hợp với các chỉ tiêu của kế hoạch, dự toán và báo cáo tài chính nhưng
có thể thay đổi theo u cầu quản lý của các cấp. Có nhiều cách thức phân
loại báo cáo kế toán quản trị nhưng chung qui lại, hệ thống báo cáo kế toán
quản trị thường bao gồm các báo cáo sau:
Ø Các báo cáo dự toán
Ø Các báo cáo thực hiện
Ø Các báo cáo kiểm soát và đánh giá
Ø Các báo cáo ra quyết định
1.2.1. Báo cáo dự toán
a. Khái niệm của dự toán
Dự toán là một kế hoạch hành động được tính tốn một cách chi tiết, nó
định lượng các mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp trong từng thời kỳ và là

Luan van


11

tiêu chuẩn để đánh giá kết quả hoạt động sử dụng và khai thác các nguồn lực
của doanh nghiệp. Báo cáo dự toán thường được xây dựng cho khoảng thời
gian là một năm và có thể chia thành từng quý và tháng.
b. Tác dụng của dự toán
- Cung cấp phương tiện thơng tin một cách có hệ thống tồn bộ kế
hoạch của doanh nghiệp. Khi dự toán ngân sách đã được cơng bố thì mọi

người có thể thấy rõ ràng mục tiêu và cách thức đạt được những mục tiêu
đó của doanh nghiệp.
- Làm căn cứ để đánh giá việc thực hiện các mục tiêu sau này.
- Dự toán trước được những khó khăn, rủi ro chưa xảy ra để có cách đối
phó thích hợp và kịp thời.
c. Các báo cáo dự tốn
- Dự tốn doanh thu (hay cịn gọi là dự toán tiêu thụ): là dự toán quyết
định được lập đầu tiên và sẽ là căn cứ để lập các dự toán tiếp theo. Dự toán
này được lập trên cơ sở mục tiêu doanh thu ước tính của doanh nghiệp trong
kỳ kế hoạch và kết quả thực hiện của các kỳ trước đồng thời có lưu ý đến các
yếu tố thị trường của q trình kinh doanh.
- Dự tốn thu tiền bán hàng: là dự toán xác định các phương thức và khả
năng thu tiền hàng. Nó là căn cứ để xác định lưồng tiền thu dự kiến và tình
hình cơng nợ sẽ phát sinh trong q trình bán hàng. Dự toán này được lập trên
cơ sở dự toán doanh thu, thông tin thực tế và dự báo về các đối tượng mua
hàng cũng như những quy định về thanh toán của doanh nghiệp. Đối với các
doanh nghiệp thuộc loại hình kinh doanh bán lẻ do đặc điểm kinh doanh là
bán hàng thu tiền ngay nên dự toán này được bỏ qua khơng lập.
- Dự tốn mua hàng và tồn kho: Dự toán này được lập dựa trên dự toán
doanh thu để xac định giá trị cũng như lượng hàng hóa cần mua vào và tồn
kho cần thiết để đảm bảo thực hiện được mục tiêu doanh thu đã đề ra một

Luan van