TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH
KHOAKHOAKỸTHUẬTHĨA HỌC
BỘMƠN QTRÌNH &THIẾTBỊ
BÀITẬPLỚN 2
SẢNXUẤTSẠCHHƠNTRONGCƠNGNGHIỆP
TỔNG HỢP PHƯƠNG PHÁP SẢN XT SẠCH HƠN TRONG CÁC
CƠNGTYSẢNXUẤTẮCQUY,GIẤY,BIA, THỦYSẢN,NYLON
GVHD
Nhóm lớp
TS.NguyễnThịLêLiên
A01
Tênsinhviên
MSSV
LưuBảoChâu
1910863
NguyễnQuốcThái
1912049
TạNgọcKhánhThy
1915453
PhanLêThanhTín
1814345
TrầnHuyềnTrân
1910630
ThànhphốHồChíMinh,năm2022
I.
Sảnxuất sạch hơntrongCơngtyCổ phần ÁcquyTiasángHải Phịng
1.
CácgiảiphápchungvềSXSH(Sảnxuấtsạchhơn)
Tiếtkiệmnănglượng
Tiếtkiệmsử dụngngunliệunhưnước
Ngunliệuđầuvào:giấythải,báo,gỗ,mảnhtre…
Tốiưuhóacơngnghệ, sửdụngthiết bị,cảitiếntrangthiếtbị
Quảnlýnộivitốt hơn
2.
CácgiảiphápSXSHchotừngvấnđềtạiCơngtyCổphầnÁcquyTiaSángHải
Phịng
a. Vấnđề:Nhómgiảiphápgiảmơ nhiễm mơitrường
-
Xửlýmùacidởcơngđoạnhóathànhlácựcbằnghệthốnghútvàxửlýmùacid,thaytếhàngtấn
chấttạobọthằng năm.
-
Thayđổingunliệu, cơngnghệ, sảnphẩm.
-
Tuầnhồnsử dụnglại vàsửdụngsảnphẩm phụ.
-
Thuhồilại chấtthảirắnđểtáitạo vàsửdụng lạilàmngunliệu mới.
-
Xử lý bụi chì ở xưởng gia cơng lá cực bằng hệ thống hút và xử lý bụi chì tự
đầutưgiá50triệu, giúpgiảmơnhiễm mơitrường vàthuhồi gần2000kg bộtchìmỗinăm.
b. Vấnđề:Nhómgiảiphápgiảmtiêuthụnước
1.
Tuần hồn, xử lý và tái sử dụng nước làm mát các dãy hóa thành lá cực và
nướclàmngưngtụhơinướcmấysấykhítrơ.
a.
Đầutưhệthốngthugomtồnbộlượngnướcvớichiphí38triệu,hệthốngtrunghịa acid dư bằng
sữa
vơi,
qua
bể
lắng,
bơm
qua
tháp
tản
nhiệt
(làm
bằng
nhựa
acrylicvànhựaABSnhậpkhẩu,nướcngirakhỏithátảnnhiệtđượcđưavàobểchứarồibơmtrởlạimấysấy,
vàocácdãylàmnguộithùnghóathành,hệthốnglàvịngtrịnkhépkínliêntục.
2.
Lắp hệ thống đồng hồ đo đếm nước ở các đơn vị sử dụng, nhằm kiểm tra,
giámsát,xử lýlượngnước sử dụng.
3.
Thaythểhệ thốngchưngcấtnướcbằnghệthốngtraođổiion.
4.
Năm2005 giảmđược60%lượngnướcsovớinăm2002.
c. Vấnđề:Nhómgiảiphápgiảmtiêuhaonguyênliệu
2|P age
1.
Thay đổi công nghệ trộn cao và đưa thêm chất phụ gia để giảm tiêu hao
ngunliệuchì.
2.
Thayđổicơngthứcvàkếtcấulácực.
3.
Tạo nước sạch khống chất bằng trao đổi cation/anion để giảm tiêu hao than
vànước thay vì dùng lị hơi kiểu cũ → Sản xuất nước cất bằng phương pháp thẩm
thấungược→năngsuấtcaogấp5-7lần.
d. Vấnđề:Nhómgiảiphápgiảmtiêuhaođiện năng
-
Thayđổichế độhóathànhlácực.Thayđổicơngnghệủ,sấylácựcphùhợp.
-
Thayđổichếđộnạphóathànhtừ3bướclên7bướcvớidịngnạpvàthờigiannạpphùh
ợp.
-
Thaythếchấttạobọtngănmùacidbằnghệthốnghútvà xử lýmùacid.
-
Tuầnhồnnướclàmnguộithùnghóathànhliêntụcduytrìnhiệtđộlnnhỏhơn
45oC.
-
Thiếtkếhệthốngtuầnhồn,làmnguộivàđiềuchỉnhkhoảng33m 3dungdịch
acidsulfuric lỗng đểhóathànhmỗingày.
→Giảmkhoảng30%lượngđiện.
-
Lắpđồnghồ đođếmđiệnởtấtcảcácđiểmsửdụngvàthiếtbị.
-
Thaythếquạtbằngloạiquạtcócơngsuấtnhỏhơnnhưngvẫnđảmbảotiêuchuẩn
mátthốngdocơngty đãđầutưhệthốngquạt làmmátđược thổiquanướcmát.
→Giảmkhoảng50%lượngđiện.
e. Vấnđề:Nhómgiảipháptiếtkiệmngunvậtliệuvàtàingun
-
Đầu tư các máy móc và chu trình sản xuất và lắp ráp tự động hóa từ nước
ngồi.Gồm:hệthốngmáynghiềnbộtchìcủ,hệthốngchátcao,đútsườncủaMỹ,hệthốngmáysấyl
ácựcvàlắpacquytự độngcủaHànQuốc.
-
Nhânviênthườngxunđượcnângcathứcvềsảnxuấtsạchvàthânthiện
mơitrường.
II. Sảnxuấtsạch hơnnhàmáygiấySong Lam–NghệAn
1.
CácgiảiphápchungvềSXSH
-
Tiếtkiệmnănglượng
-
Tiếtkiệmsử dụngngunliệunhưnước
-
Ngunliệuđầuvào:giấythải,báo,gỗ,mảnhtre…
-
Tốiưuhóacơngnghệ, sửdụngthiết bị,cảitiếntrangthiếtbị
-
Quảnlýnộivitốt hơn
2.
Các giải pháp SXSH cho từng vấn đề tại nhà máy giấy Song Lam – Nghệ
Ana.Vấnđềquảnlýnộivi
-
Khắcphụccácđiểmrị rỉtrênđườngốngcấpnước,cấphơi
-
Bảncácđườngống đểtránhmấtnhiệt
-
Tiếnhànhbảodưỡng địnhkìcácthiếtbịđộngcơ
-
Đóngvan nướckhikhơngsửdụng
-
Đàotạokiếnthứccủacơngnhân vậnhành
-
Tắtthiếtbịđiệnkhikhơngsửdụng
-
Thuhồingunvậtliệucótrongnước thải
-
Tuầnhồnvàtáisử dụngnước thảivàoqtrìnhsảnxuất
-
Đểquảnlýnộivitốtcầnsựphốihợpcủatấtcảkhuvựcsảnxuấtvìởkhuvực
nàocũngcó tiềmnănggiảmphátthải.
b. Vấnđề:Thuhồivàsửdụnglạibộtgiấycótrongnướcthải
Sử dụng một hệ thống bể lắng trịn, nhận toàn bộ nước thải xeo giấy, với cơ
chếtạo ra vịng xốy và hỗ trợ q tình lắng do trọng lượng của bột giấy, phần lớn
lượngbộtgiấycótrongnướcthảilắngxuốngđáyvàđượchútbằngbơmđểquaytrởlạibểxeo.Saukhiđưa
vàobểvậnhành,cơngtyxuấtkhẩugiấyTháiNgunđãgiúpthuhồi44%lượng bột giấy lơ lửng và 34%
lượng nước thải xeo → giảm lượng phí nước thải đóngchonhà nướchằngnăm,đưacơngtyrakhỏi
danhsáchquyếtđịnh64.
c. Vấn đề: máy xeo là thiết bị tiêu thụ nước sạch nhiều nhất, một lượng lớn dịng
thảicóchứaxơđược thảiratừ côngđoạnnày.
Giảm nước thải ra cùng với việc thu hồi và tái sử dụng xơ. Công ty cổ phần
giấySong Lam – Nghệ An đã tuần hoàn một phần nước trắng nhằm thu một phần sợi
xơ.Nướcsaunghiềnvànướcthảiratừcôngđoạn xeogiấyđượcdẫnquamộthệthốngcác
bể lắng nhằm tận thu xơ sợi. Nhược điểm của hệ thống: lắng cơ học đơn thuần, do
đóvừa tốn diện tích, hiệu suất lắng thấp và thời gian lưu xơ sợi trong bể lâu dẫn đến
hôithối, giảm chất lượng xơ sợi do phân hủy. Ưu điểm: thu hồi một lượng xơ sợi,
giảmthiểu được dịng thải ra mơi trường, kiểm sốt được lượng nước bằng cách kiểm
tra hệthốngnước,vannướcròrỉ.
d. Vấnđềbảoquảnvàxửlýnguồn nguyênliệu
NguyênliệuđầuvàophụcvụsảnxuấtcủaSongLamlàgiấymuavề,đượctậpkếtgiữa sân. Ngun
liệunhiềuđượcphơitạisân,khơngcómáichenênkhitrờinắng,giótosẽsinhnhiềubụipháttánvàomơitrường,trờimưathìsẽlàmướtdẫnđến
mùn
thối,gânhiễmnướcbềmặt,làđiềukiệnthuậnlợiđểnấmmốcpháttriển.Vìthếnhàmáycóthểlàmm
áiche đểbảođảmchấtlượngcủa nguồnngunliệu.
e. Vấnđề:Trongqtrìnhnấubộtgiấythườngsửdụngnhiềuhóachấtvàthảiranhiềudịchđen.
CơngtybộtgiấySong LamNghệAnđãcóhệ thốngxửlýdịchđenđơngiảntheophương pháp
thuhồibằngcáchcơđặcdịchđenvàtrộnvớithan,sauđósửdụngđểđốtvớihiệusuấtthấptrongnồihơi.CácphươngphápSXSHnàyvừagiải
quyếtđượchóachất thải ra từ công đoạn nấu, vùa tận dụng để cung cấp nhiệt lượng để đốt
than trongcáccơng đoạnkhác.
f. Vấnđề:Sảnxuấtbộtgiấylàkhuvựcơnhiễmnhấtcủanhàmáy,chiếmkhoảng80%tảilượngơnh
iễm,cũnglàkhâucóthếápdụngnhiềunhấtcácphươngphápSXSH,kểtừ
việcthaythếngunliệuthơđếncảitiếncơngnghệ.
Cơng đoạn nấu tạo ra khí H 2S và tổng lượng S dạng khử có mùi khó chịu, cơng
tyđãxâydựngcáctestthảicóchứanướctrong,khíthảiratừqtrìnhnấubộtgiấysẽđượcđưaquacácthùngchứanày, do đó
đượchấpthụmùi,giảm ơnhiễmkhơngkhí.
Tóm lại, SXSH khơng có điểm kết thúc, đó là một chuỗi các giải pháp được
ápdụng trong quá trình sản xuất làm sao cho hơm nay ra kết quả tốt, ngày mai ra kết
quảtốthơn.Cácnhàmáysảnxuấtgiấytrongnướctađaphầnquymơnhỏ,lạchậu,tìnhhìnhtàichínhchưacho
phépđầutưcáctrangthiếtbịhiệnđạinênSXSHlàcáctiếpcậnphùhợpvàthiếtyếu.
III.
Sảnxuấtsạch hơntrongCơng tyTNHHsảnxuấtbaobìnylon MỹHưng
1.
CácgiảiphápchungvềSXSH
-
Giảiphápquảnlý nộivivàchiphíthấp
-
Giảiphápcầnđầutư
2.
CácgiảiphápSXSHchotừngvấnđềtạiCơngtyTNHHsảnxuấtbaobìnylonMỹHưng
a.Vấnđề:Nhómgiảiphápquảnlínộivi vàchi phíthấp
-
ucầungười cungcấplàmsạchphếliệu trướckhibán chocơngty.
-
Phânloạiphế liệutrướckhi đưađếncáccơngđoạntiếptheo.
-
Thiếtbịxửlýngunliệutạoranhiềubụinylonmịnnênphảiđượcchechắnkỹ,đảmbảokínđể
bụiđượcthugomtriệtđể,khơnglàmơnhiễmmơitrườngtrongnhàmáyvàmơitrườngxungquanh.
Tuầnhồns ửdụng nước, kế t quả đã giảmđượ c50% lượngn ướ c thả ira mơi
-
trường.
-
Bốtrímặt bằnghợplý,giúpchoqtrìnhsảnxuấtđượcliêntục.
-
Phânbổnguồnngunliệuđồngđềulêncácthiếtbịxửlý,giảmthiểuđượctìnhtrạngxuấthiệ
ncácthiếtbịnontảivàq tải.
b.Vấnđề:Nhómgiảiphápcầnđầutư
Sửdụngthiếtbịbămrửavàvắtlytâmthaychoviệcbămrửathủcơng.Hiệntại,cơng đoạn băm
-
rửađượcthựchiệnvới11cơngnhân,cáccơngnhânphảitiếpxúctrựctiếp với vụn nhựa và nước bẩn, cơng việc
nặng
nhọc
và
tiềm
ẩn
nhiều
nguy
cơ
ảnh
hưởngxấuđếnsứckhỏe.Bêncạnhđóhiệusuấtsửdụngtàinguncủaqtrìnhthấpdonướcthải được
xả
liên
tục.
Thực
hiện
việc
thay
thế
trên
có
thể
tạo
ra
ngun
liệu
có
độ
sạchcaohơn,gópphầncảithiệnsứckhỏelaođộng,tiếtkiệmđượclượngđiệnnăngtiêuthụ,30% lượng
nướctiêuthụtươngđương420m3/năm. Việc sử dụng máy móc cũng làmgiảm lượng cơng nhân
cần thiết, mang lại hiệu quả kinh tế tương đương 66 triệuđồng/năm
-
Sửdụngđiệnlàmnguồngianhiệtchomáysấythaychoviệcdùngthan.Việcsửdụng điện tốn
nhiều
chi
phí
hơn
so
với
việc
dùng
than,
nhưng
những
hiệu
quả
việcchuyểnđổinàymanglạilạigiántiếpảnhhưởngđếnlợiíchkinhtếcủagiảipháp.Khi
mà
chuyển đổi sang sủ dụng điện để gia nhiệt, sức khỏe công nhân được cải thiện,
môitrường làm việc sạch sẽ do hạn chế được lượng bụi từ việc đốt than, sản phẩm
sạch,khơng cịn dính mụi than. Bên cạnh đó, năng suất lao động cũng tăng lên, chi phí
đểchămsócsứckhỏechocơngnhânđượcgiảmxuốngkhichấtlượngmơitrườnglàmviệcđược cải thiện.
Ngồi ra, giải pháp trên cịn góp phần bảo vệ mơi trường khi giảm tiêu thụ 9,4 tấn than tương đương 17,3 tấn
CO2khí
thải
ra
mơi
trường.
Ước
tính
lợi
ích
kinhtếcủa
giảiphápkhoảng10triệuđồng/năm.
Q trình nung chảy các vật liệu nylon trong nhà máy phát thải nhiều loại
-
khíđộc hại với sức khỏe người lao động và ảnh hưởng xấu đến môi trường như CO,
NO2,SO2kèm theo đó là mùi khó chịu trong nhà máy. Từ thực trạng đó, nhà máy đã
quyếtđịnhđầutưhệthốnghútmùicưỡngbứcvàhệthốngthơnggiótrợlựcbằngquạthútgiótựnhiêntrên
mái.
Ngồi
ra,
cây
xanh
cũng
được
trồng
xung
quanh
nhà
máy
để
giảmthiểulượngbụibẩnphátratrongqtrìnhsảnxuất.
Nước thải từ quá trình sinh hoạt và sản xuất đều được thu gom và xử lý trong
-
bểlắng,nướcsaukhixửlýđượcchảytrànquahệthốnglọctự nhiênbằngcỏvertiver.
III.
Sản xuất sạch hơn tại Công ty Cổ phần chế biến xuất nhập khẩu thủy
sảnBASEAFOOD
1.
CácgiảiphápchungvềSXSH
-
Quảnlýnộivitốt.
-
Tiếtkiệmnước.
-
Giảmthiểulượngnước thải.
-
Tiếtkiệmđiện.
2.
Các giải pháp SXSH cho từng vấn đề tại Công ty Cổ phần chế biến xuất
nhậpkhẩuthủy sảnBASEAFOOD
d.Vấnđề:Giảmtiêuthụ nướctrong quátrình rửanguyên liệu
sau
TrướckhiápdụngSXSH,ngunliệuđượcrửaqua3bồnvớidungtíchlà100Lnước/bồn, nước
khi
rửa
bị
đổ
bỏ
hồn
tồn.
Sau
khi
cải
tiến
chỉ
đổ
bỏ
bồn
thứ
nhất,thaybồnthứhailênthànhbồnthứnhất,bồnthứbalênthànhbồnthứchai,bồnthứnhấtsaukhiđổbỏ
đượcthaymớivàthaylàmbồn thứ ba.
Hình1.Sơđồrửabằngphươngphápngượcdịng
→Kếtquả: giảmđược2/3lượngnước sửdụngvàlượngnướcthải.
d.Vấnđề:Giảmtiêuthụnướctrong qtrình vệsinhnhàxưởng
Dùngvịiphunáplựcđểvệsinhkhuvựcnhậpngunliệu,chếbiếngiúplàmsạchnhanhhơ
n.
→Kếtquả: giảmnănglượngđiệntiêuthụ,giảmlượngnướcthảiramơitrường.
c.Vấnđề:Thugomchấtthảirắn, giảm sử dụngnướcvàchấtơnhiễm
Trong q trình sơ chế, lượng phế liệu rơi vãi trên bàn và dưới đất chỉ được
dùngnước để dội đi, làm cho lượng chất thải rắn thất thốt theo dịng chảy. Sau khi áp
dụngSXSH,lượngchấtthảirắnnàyđượcgomlại.
→Kếtquả:thulạiđượclượngchấtthảirắnlà336kg/tấnngunliệunhiềuhơn15
kg/tấnngunliệu sovớitrướckhiápdụng SXSH.
d.Vấnđề:Cảithiệnđiều kiệnlàm việcvàsứckhỏechocơngnhân
Cơngnhânkhitiếpxúcnhiềuvớinướcsửdụnghóachấtsẽdẫnđếnsứckhỏegiảmsút.Saukhiápdụng
SXSH,quytrìnhsảnxuấtđượccảitiếnđểcơngnhânhạnchếtiếpxúctrực tiếpvớinướcvàhóachất.
→Kếtquả:hầunhưcơngnhântrongxínghiệpgiảmthiểubệnhvặthàngngàynhưđauđầu,sổmũi,c
hóngmặt,xỉu,tédomứcđộơnhiễm,mùi Clotrongxưởng.
V.Sảnxuấtsạch hơntạiCơngtyCổphầnbia HàNội–Hồng Hà
1.
Thựctrạng sảnxuấtbiaởViệtNam
1.
NgànhbiaViệtNamcólịchsửpháttriểnhơn100năm,cótrên200doanhnghiệpsảnxuấthiệntạ
i.
2.
chất
Sảnxuấtbiatiêuthụnướcvànănglượngcao→lãngphínhiệt,điện,nướcvàhóa
→ Cần tìm cácgiải phápthay thếđể tiết kiệmnănglượng, ngunnhiên
liệuvàbảovệmơitrường
Sảnxuấtsạch hơnvàứngdụngtạiViệtNam
2.
3.
Gần40doanhnghiệpngànhrượu,bia,nướcgiảikhátđãápdụngsảnxuấtsạch
hơn.
4.
Sosánhtiêuhaongunnhiênliệucho1000lítbia:
Ngunnhiênliệu
Đơnvị
MứchiệntạiởViệtNam
Cơngnghệtốtnhất
kg
140–180
140
6–20
4
Điện
m3
kWh
100–300
80–120
Nhiệt
GJ
2,5–3,5
1,5
NaOH
Kg
2–4
1
Bộttrợlọc
kg
1–4
0,8
Malt/Ngunliệu
thaythế
Nước
3.
Cơhộiáp dụng sảnxuấtsạchhơntrongngànhbia
5. Quytrình sảnxuất bia:
Hình2.Quytrình chungsảnxuất bia
6. Sảnxuấtsạchhơntạitừngđơnvị:
Xưởngnấu:
Tổnthấttạixưởng
Giảiphápsản xuấtsạchhơn
Bụivàtiếngồn
Lắpđặtvàđiềuchỉnhquạthút
Thấtthốtdịch
Thuhồinướcrửabãnấumẻ
đườngkhirửabã
sau
Thấtthốtnhiệtkhi
Lắpđặtthiếtbịtậnthunhiệt,
nấu
quảnlývàkiểmsốtqtrình
Thấtthốtdịch
Sửdụngmáy lọclytâmhoặc
đườngtheocặnnóng
gạncặnlắngthuhồi
Hiệuquả thựchiện
Giảm1%ngunliệuthấtthốt
Tiếtkiệm1–1,5%dịch
Giảm60–70%hơinấu
Thuhồi1-3%dịchđường
Xưởnglênmen:
Tổnthấttạixưởng
Giảiphápsản xuấtsạchhơn
Hiệuquả thựchiện
Bảnđườngống
Haotốnđiệnnăng
Giảm10-15%điện
Kiểmsốt nhiệtđộlênmen
Lytâmbã men,tận thu bãmen
Haotốnbiatheobãme
Tậnthubia
n
Thuhồi1–3%bia
nonđầu,cuốiqtrìnhlọc
Xưởngđóngchai/lon:
Tổnthấttạixưởng
Giảiphápsản xuấtsạchhơn
Hiệuquả thựchiện
Lắp vịi phun cao áp, tái
Tiêutốnnước vàxút sửdụngnướcthảitrong lầnrửa
Giảm50% nước và70%xút
cuối,…
Lytâmbã men,tận thu bãmen
Haotốnbiatheobãme
n
Tậnthubia
nonđầu,cuốiquátrìnhlọc
Thuhồi1–3%bia
Xưởngphụtrợ:
Tổnthấttạixưởng
Giảiphápsản xuấtsạchhơn
Hiệuquảthựchiện
Tiết kiệm 400 – 500
Tổnhaođiện,thấttho
át
Thuhồinướclàmmát, bảoôn
nhiệt,
cácđườngống,lắpbiếntần,…
nước,ngyênnhiênliệ
kgdầu/năm/1mđườngống
Giảm35000–45000 m3
nước/năm
u
Lytâmbã men,tận thu bãmen
Haotốnbiatheobãme
n
Tậnthubia
Thuhồi1–3%bia
nonđầu,cuốiquátrìnhlọc
7. Tiềmnăng tiếtkiệmnhờsảnxuất sạchhơntại từngđơnvị:
Xưởngnấu:
Giảm5–20%nhiệt
Giảm1–5%điện
Giảm1–5%nước
Giảm1–3%nguyênliệu
Tăng1-2%hiệusuấtthuhồidịch
Xưởnglênmen:
Giảm5–10%điện
Giảm1–5%nước
Giảm1–2% bianon
Xưởngđóngchai/lon:
Giảm4–5%nhiệt
Giảm2–5%điện
Giảm3–5%nước
Giảm1–2%biathấtthoát
Xưởngphụtrợ:
Giảm5–10%điện
Giảm5–10%nhiênliệu