Báo cáo " Tổng quan các vấn đề pháp lý cơ bản của Công ước quốc tế về xoá bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ (CEDAW) " pot

Pháp luật quốc tế về xoá bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ

Tạp chí luật học số 3/2006 3





TS. Lê Mai Anh *
sau Chin tranh th gii ln th II n
nay, h thng cỏc iu c quc t v
quyn con ngi ngy cng phỏt trin, trong
ú, Cụng c quc t v xoỏ b mi hỡnh
thc phõn bit i x vi ph n, 1979 -
Intenational Convention on the Elimination
of All Forms of Discrimination against
Women (CEDAW) chim mt v trớ rt quan
trng.
(1)
Theo Ngh quyt s 34/180 ngy 18
thỏng 12 nm 1979, i hi ng Liờn hp
quc ó thụng qua CEDAW v ngy 3 thỏng
9 nm 1981, Cụng c ó chớnh thc cú hiu
lc. Tớnh n thỏng 3 nm 2005, CEDAW
ó cú 180 thnh viờn. Cụng c chớnh thc
cú hiu lc vi Vit Nam ngy 19 thỏng 3
nm 1982. S ra i ca CEDAW xut phỏt
t nhn thc quan trng ca cng ng quc
t v quyn con ngi, ú l bỡnh ng tr
thnh thc o giỏ tr ca phm giỏ v quyn
c bn ca con ngi trong xó hi. Trờn bỡnh

din phỏp lut, bỡnh ng l nguyờn tc ca
lut quc t v quyn con ngi, c ghi
nhn trong hng lot cỏc vn kin quc t
quan trng trc khi CEDAW ra i.
(2)
Mt
trong nhng ni dung ch yu ca nguyờn
tc bỡnh ng l m bo quyn bỡnh ng
gia nam v n, c thit lp trờn tt c cỏc
lnh vc chớnh tr, kinh t, vn hoỏ, xó hi
L iu c quc t thuc lnh vc
quyn con ngi, ngoi Li núi u,
CEDAW chia thnh sỏu phn vi 30 iu
khon. Ngoi ra, theo Ngh quyt A/54/4
ngy 6 thỏng 10 nm 1999, i hi ng
Liờn hp quc ó thụng qua Ngh nh th
khụng bt buc ca CEDAW v u ban xoỏ
b s phõn bit i x vi ph n xem
xột cỏc khỏng th ca cỏ nhõn v nhúm cỏ
nhõn khiu ni v vic quyn li ca h hoc
ca ngi do h i din b quc gia thnh
viờn vi phm. Ngh nh th ny chớnh thc
cú hiu lc t ngy 22 thỏng 12 nm 2000.
n thỏng 9 nm 2005, Ngh nh th ó cú
72 quc gia tham gia v Vit Nam cha gia
nhp Ngh nh th ny.
V tng th, CEDAW l mt trong s
nhng iu c quc t quan trng nht
thuc h thng iu c quc t a phng
c kớ kt trong lnh vc nhõn quyn. Ni

dung c bn ca CEDAW l hng vo
nhng cỏch thc, bin phỏp nhm loi tr
mi s phõn bit i x vi ph n trong th
hng cỏc quyn con ngi c bn ó c
xỏc nh bi cỏc iu c quc t v nhõn
quyn khỏc. Vi tớnh cht ny thỡ thc cht,
CEDAW nhm trao cho ph n trờn ton th
gii nhng quyn con ngi ó c lut
quc t v lut quc gia ghi nhn nhng ph
T
* Ging viờn chớnh Khoa lut quc t
Trng i hc Lut H Ni
Pháp luật quốc tế về xoá bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ


4 Tạp chí luật học số 3/2006

n cha c hng hoc cha c hng
mt cỏch y trờn thc t, bi s phõn
bit i x vi ph n cỏc quc gia. Ngoi
ra, khỏc vi cỏc iu c quc t v quyn
con ngi khỏc, trong ú vn bỡnh ng
gii c quy nh chung, CEDAW ó ch
ra c th nhng lnh vc hin ang tn ti s
phõn bit i x vi ph n mt cỏch nng
n t ú xỏc nh nhng bin phỏp thớch
hp nhm loi b hon ton tỡnh trng bt
bỡnh ng ca ph n trong gia ỡnh cng
nh ngoi xó hi. Núi cỏch khỏc, õy l loi
hỡnh cụng c quc t chuyờn bit v chng

phõn bit i x vi ph n, hng n mc
tiờu xỏc lp thc t a v bỡnh ng ca ph
n trong mi lnh vc ca i sng. Ni
dung ch yu ny c th hin qua cỏc
phn c th ca Cụng c nh sau:
1. Khỏi nim phõn bit i x vi
ph n v trỏch nhim ca cỏc quc gia
chng li s phõn bit i x vi ph n
Khỏc vi cỏc cụng c quc t v nhõn
quyn khỏc, khỏi nim phõn bit i x vi
ph n trong CEDAW (ti iu 1) c
nh ngha mt cỏch rt chi tit mi quc
gia thnh viờn cng nh cng ng quc t cú
cn c thc thi v giỏm sỏt vic thc thi cỏc
yờu cu v bo m quyn bỡnh ng cho ph
n. Theo Cụng c, bt kỡ s i x khỏc
bit, s loi tr hay hn ch no, c tin
hnh da trờn c s gii tớnh, mang mc ớch
hay mang tớnh cht cn tr hoc gõy thit hi,
dn n vic ph n khụng c cụng nhn,
hng th hoc thc hin cỏc quyn con
ngi v cỏc quyn t do c bn ca mỡnh
trong bt kỡ lnh vc no ca i sng (xó
hi v gia ỡnh) s b coi l phõn bit i x
vi ph n. Ni hm khỏi nim phõn bit i
x nh trờn khụng ng ngha vi vic cho
rng tt c mi s i x khỏc bit u l
biu hin ca phõn bit i x vi ph n.
cp quc gia thỡ vic thit lp cỏc
tiờu chun theo ú cú nhng s khỏc bit (v

gii tớnh) cn thit phi c xem xột trờn c
s gn vi hu qu ca s khỏc bit, tc ch
nhng s khỏc bit m dn ti hu qu th
tiờu hoc lm suy yu cỏc quyn bỡnh ng
ca ph n thỡ mi b coi l s kỡ th v vi
phm cỏc quy nh ca Cụng c. CEDAW
chi tit hoỏ nhng biu hin phõn bit i x
vi ph n mt cỏch thng nht v xuyờn
sut ton b ni dung Cụng c nhm hng
n bo m, thc hin v phỏt trin quyn
bỡnh ng ca ph n cỏc lnh vc hot
ng c th. õy l phng phỏp t vn
mi so vi cỏc cụng c quc t v nhõn
quyn khỏc cú cựng ni dung iu chnh
quyn con ngi c bn ca ph n, do ú rt
thun li cho c ch thc thi v giỏm sỏt thc
thi Cụng c cỏc quc gia thnh viờn.
C th, trỏch nhim ca mi quc gia
thnh viờn theo CEDAW c xỏc nh rừ
rng v ton din, ú l: (1) Trỏch nhim
trong vic lờn ỏn s phõn bit i x vi ph
n; (2) trỏch nhim xõy dng chớnh sỏch,
khung phỏp lut quc gia (bao gm c hot
ng phỏp lớ vi ni dung ni lut hoỏ cỏc
tiờu chớ quc t v bỡnh ng ca ph n ghi
nhn Cụng c vo cỏc quy nh phỏp lut
quc gia); (3) trỏch nhim thc thi mi bin
phỏp v xó hi - phỏp lut nhm loi b mi
hỡnh thc phõn bit i x vi ph n; (4)
trỏch nhim nhm bo m, thc hin, thỳc

y, phỏt trin cỏc quyn con ngi v t do
Pháp luật quốc tế về xoá bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ

Tạp chí luật học số 3/2006 5

c bn ca ph n, trong ú quyn bỡnh ng
ca ph n c c bit coi trng.
thc hin c nhng trỏch nhim
trờn, iu 4 Cụng c cũn cho phộp cỏc
quc gia thụng qua nhng bin phỏp c bit
cú tớnh cht tm thi nhm thỳc y nhanh
s bỡnh ng trờn thc t gia nam v n.
iu ny xut phỏt t vic do quyn bỡnh
ng v phỏp lớ ca ph n trong phỏp lut
thc nh cha to ra nhng m bo hiu
qu ph n c i x mt cỏch bỡnh
ng trờn thc t v vỡ vy, mt s bỡnh ng
thc s cho ph n theo iu khon ny ó
vt khi quan nim thụng thng v bỡnh
ng (tc ph n c hng nhng quyn
mang tớnh phỏp nh nh nam gii). Theo
Cụng c thỡ bỡnh ng phi c nhỡn nhn
cp cao hn khi thit lp mc tiờu riờng,
ú l bỡnh ng v c hi v v kt qu th
hng quyn con ngi c bn ca ph n so
vi nam gii. Do vy, vic thc thi, ỏp dng
cỏc bin phỏp tớch cc nhm thc hin bỡnh
ng ca ph n theo cỏch hiu ti iu 4 l
hon ton cn thit v hp phỏp.
Bờn cnh ú, h tr cho quỏ trỡnh hin

thc hoỏ a v bỡnh ng ca ph n trong
cỏc hot ng thc t, nhng bin phỏp
nhm thay i t duy nhn thc v bỡnh
ng nam n trong xó hi cng ó c
Cụng c cp, nh bin phỏp liờn quan
n thay i mu hỡnh vn hoỏ - xó hi, bin
phỏp giỏo dc trong gia ỡnh v ngoi xó hi,
hay cỏc bin phỏp phỏp lớ (cỏc iu 5, 6).
im nhn quan trng trong cỏc iu khon
thuc phn I ca CEDAW l Cụng c ó
a ra c cỏch tip cn cng nh gii
quyt rt thc t v mi m v bỡnh ng
gii so vi cỏc iu c quc t v nhõn
quyn khỏc. Cụng c xỏc nh rng ngay c
khi s bỡnh ng v mt phỏp lớ ca ph n
ó c bo m v cỏc bin phỏp c bit
ó c tin hnh tng cng s bỡnh
ng trờn thc t cho ph n thỡ nhng thay
i nhng cp khỏc, nh thay i mụ
hỡnh vn hoỏ, xó hi v truyn thng (vn ó
in du n sõu m mang tớnh chun mc v
gii) vn rt cn thit. Trong thc t, nhiu
quc gia, s nh hng ca cỏc chun mc
v vai trũ gii c xem l rt c bit v
nh hng n t tng truyn thng v vai
trũ ca ph n trong gia ỡnh v ngoi xó hi.
Chng hn, ti mt s quc gia, nhiu ph n
b t chi s giỏo dc vỡ vai trũ ca h khụng
c coi trng nờn khụng xng ỏng c
giỏo dc. Chớnh vỡ vy, Cụng c ó t cho

cỏc quc gia thnh viờn cn phi c gng
thay i v to ra mt c cu ton th trong
xó hi, nhm thỳc y s tha nhn v thc
hin y cỏc quyn ca ph n.
2. Xoỏ b mi s phõn bit i x
m bo s bỡnh ng cho ph n trong
i sng chớnh tr v cụng cng
Trong phn ny, Cụng c quy nh rng
buc chớnh ph cỏc nc thnh viờn vo
ngha v phi hnh ng to lp s bỡnh
ng cho ph n trong i sng chớnh tr v
cụng cng trờn c hai cp : quc gia v
quc t. Phự hp v phỏt trin hn mt bc
so vi iu 25 ca Cụng c v cỏc quyn
dõn s - chớnh tr nm 1966, CEDAW ghi
nhn nhng quyn chớnh tr quan trng ca
ph n, nh quyn tham gia vo qun lớ t
nc, qun lớ xó hi, quyn bu c, ng c,
quyn b phiu kớn, c bit l quyn c
Pháp luật quốc tế về xoá bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ


6 Tạp chí luật học số 3/2006

i din mt cỏch xng ỏng cho quc gia
m mỡnh l cụng dõn trong cỏc cuc tip xỳc
quc t vi t cỏch thnh viờn ca cỏc phỏi
on ti cỏc hi ngh hoc t chc quc t,
k c i vi hot ng ca cỏc t chc quc
t phi chớnh ph. Trong hai cp quc gia

v quc t ca quyn bỡnh ng trong lnh
vc chớnh tr, mc tiờu v s i din bỡnh
ng ca ph n ti cỏc din n v t chc
quc t l khụng d dng nờn thc hin
quy nh ti iu 8 ca Cụng c, cỏc quc
gia thnh viờn cn s dng nhng bin phỏp
c bit tm thi (mang tớnh cht phõn bit
i x tớch cc) m bo quyn i ca
ph n trong cỏc thit ch quc t m quc
gia ú l thnh viờn.
Ngoi ra, liờn quan n a v bỡnh ng
ca ph n khi thc hin cỏc quyn chớnh tr
trong cỏc hot ng cụng cng, CEDAW
cng cp mt vn vn vn cú s phõn
bit i x vi ph n, ú l vic thit lp t
cỏch cụng dõn ca ph n thụng qua mi
quan h phỏp lut v quc tch. T cỏch
cụng dõn cú nh hng trc tip n vic
thc hin quyn chớnh tr - dõn s ca mt cỏ
nhõn núi chung v ph n núi riờng, do ú,
CEDAW yờu cu cỏc quc gia thnh viờn
phi bo m cho ph n c cú cỏc quyn
ging nam gii trong vic nhn, thay i hay
gi quc tch cỏ nhõn v tham gia quyt nh
vn quc tch ca con do h sinh ra. Vic
cỏc quy nh ca CEDAW hng n mc
ớch thay i t duy phỏp lớ v quy nh ca
phỏp lut quc gia trong vic tha nhn
quyn nh nhau ca c nam v n khi nhn,
thay i, gi quc tch ca cỏ nhõn v con

cỏi ó th hin c gng to ln ca c cng
ng quc t nhm thay i v trớ bt bỡnh
ng m ph n ó phi cam chu trong mt
thi gian di. iu ny cng gúp phn chm
dt trờn thc t s l thuc ca ph n vo
nam gii trong khi thit lp quan h hụn nhõn
gia ỡnh v cú ý ngha gii phúng ph n
khi nhng ỏp lc khụng mong mun trong
cỏc hot ng thc tin t phớa nam gii.
3. Xoỏ b mi s phõn bit i x
m bo s bỡnh ng cho ph n trong
i sng kinh t - xó hi - vn hoỏ
Vi dung lng gm 5 iu khon, phn
III ca CEDAW cp khỏ chi tit n
ngha v ca quc gia thnh viờn trong vic
to c ch bo m thc hin nhng
quyn bỡnh ng cho ph n trong lnh vc
kinh t - xó hi - vn hoỏ.
i vi ph n, quyn c giỏo dc v
o to nh nam gii (bao gm bỡnh ng
trong hng c hi, iu kin, chng trỡnh,
cỏc cp o to, ngnh ngh v cỏc ch
tr cp hc tp) l mt quyn thit yu v ti
quan trng. Cỏc quy nh v bỡnh ng cho
ph n trong giỏo dc v o to ti
CEDAW t ra ngha v bo m v thc thi
ca cỏc quc gia thnh viờn trờn c ba
phng din: (1) Quyn c tham gia ca
ph n; (2) thay i quan nim truyn thng
v vai trũ ca ph n trong cỏc hot ng

giỏo dc v o to; (3) xoỏ cỏc khong trng
hin ang tn ti trong cỏc cp giỏo dc bng
vic lp cỏc chng trỡnh em n cho ph
n nhiu c hi c o to ti cỏc trng
hc hay cỏc khoỏ o to c bit.
Cỏc quyn bỡnh ng trong lao ng, vic
lm v y t cng c tip cn tng t nh
trong lnh vc giỏo dc, vi mc tiờu gii
Pháp luật quốc tế về xoá bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ

Tạp chí luật học số 3/2006 7

phúng ph n v bo v ph n thoỏt khi tt
c cỏc hỡnh thc xõm hi ti ni lm vic,
nht l nn xõm hi tỡnh dc v bo hnh vi
ph n. Tuy nhiờn, nhng n lc ca
CEDAW bo v cỏc quyn ny ca ph n
hin mi ch cú th ỏp dng vi ph n trong
nhng cụng vic chớnh thc, cũn i vi i
tng ph n lao ng trong lnh vc nụng
nghip hay lao ng ti gia ỡnh thỡ dng
nh vn ang cú khong trng ca phỏp lut.
i vi lnh vc y t thỡ Cụng c ó cú
mt s liờn h c bit vi vn thc hin
k hoch hoỏ gia ỡnh cỏc quc gia thnh
viờn, theo ú, c ph n v nam gii u
c t nguyn la chn vic k hoch hoỏ
gia ỡnh ca h. Ngha v theo Cụng c ca
cỏc quc gia thnh viờn l cung cp thụng tin
cú ớch, giỏo dc phng phỏp thớch hp v

ó c chp nhn trờn phng din y t v
k hoch hoỏ gia ỡnh cho cụng dõn ca
nc ú. Nh vy, bt kỡ mt lut l no to
ra s hn ch vi ph n trong vic tip xỳc
vi vn k hoch hoỏ gia ỡnh hoc vi
cỏc iu kin thun li v y t s b coi l vi
phm Cụng c. S d Cụng c cú s ghi
nhn nh trờn v bỡnh ng ca ph n trong
lnh vc y t vỡ c tớnh hng nm, t l ph
n b cht vỡ cỏc lớ do liờn quan n mang
thai v sinh con chim phõn na trong s
ph n t vong. Vic CEDAW xỏc nh ph
n c chm súc c bit trong thi kỡ
mang thai v cho con bỳ l gúp phn bo v
v chm súc ph n. Do ú, vic da vo lớ
do mang thai v sinh con hn ch hoc
lm nh hng n quyn cú vic lm,
quyn c ct nhc, b nhim vo cỏc v trớ
cụng tỏc hoc sa thi lao ng n l hnh vi
khụng th chp nhn, i ngc li giỏ tr o
c v quyn con ngi c bn ca ph n
ó c ghi nhn trong lut quc t v quyn
con ngi cng nh trong Cụng c ny.
4. Xoỏ b mi s phõn bit i x
m bo s bỡnh ng cho ph n trong
cỏc vn v dõn s - phỏp lớ
Ti cỏc iu 15, 16, mt ln na,
CEDAW chớnh thc xỏc nhn a v bỡnh
ng ca ph n vi nam gii trc phỏp lut
v cũn b sung yờu cu vi cỏc quc gia

thnh viờn phi cú c ch hu hiu bo
m cho ph n s bỡnh ng trong lnh vc
lut dõn s vn cú truyn thng tn ti s
phõn bit i x vi ph n. Nhng quy nh
phỏp lut quc gia cú s hn ch ph n tham
gia cỏc quan h v s hu ti sn, giao dch
dõn s hay hn ch quyn t do i li, c trỳ
ca ph n u phi b bói b. Mt khỏc,
cỏc quc gia thnh viờn cũn phi cú ngha v
to c ch v bin phỏp thớch hp bo
m quyn bỡnh ng v t do cho ph n
trong cỏc quan h kt hụn, li hụn, tỏi hụn v
cỏc quan h gia ỡnh khỏc. Nhng quy nh
ny mt mt cú tỏc dng to cho ngi ph
n cú a v thc s bỡnh ng vi nam gii
khi phi quyt nh nhng vn liờn quan
n li ớch ca h, mt khỏc gúp phn bo v
ph n khi nn bo lc gia ỡnh núi riờng
v nn bo lc vi ph n núi chung.
(3)

5. Cỏc quy nh v thc hin CEDAW
thụng qua U ban xoỏ b s phõn bit i
x vi ph n v c ch bỏo cỏo quc gia
Trong phn ny, Cụng c quy nh v
vic thnh lp u ban xoỏ b s phõn bit
i x vi ph n (l mt b phn ca c
ch thc thi Cụng c) nhm mc ớch giỏm
Pháp luật quốc tế về xoá bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ

8 Tạp chí luật học số 3/2006

sỏt vic thi hnh CEDAW ca cỏc nc
thnh viờn. y ban ny bao gm 23 thnh
viờn, c bu t danh sỏch nhng ngi
cú phm cht o c cao v cú chuyờn
mụn phự hp vi cỏc lnh vc nờu trong
Cụng c vi hỡnh thc b phiu kớn, trờn
c s lu ý ti s cõn bng v khu vc a lớ,
s i din ca cỏc th ch xó hi khỏc nhau
v ca cỏc h thng phỏp lut trờn th gii.
Nhim kỡ ca cỏc thnh viờn U ban l 4
nm v t cỏch hot ng ti u ban ny l
t cỏch cỏ nhõn ch khụng i din cho
chớnh ph c. V iu khỏ c bit ca u
ban ny l thnh viờn ca u ban bao gm
ton ph n. U ban hot ng nh l c ch
giỏm sỏt theo dừi vic thc hin Cụng
c ca cỏc quc gia thnh viờn. iu ny
c thc hin thụng qua hot ng kim tra
bỏo cỏo nh kỡ ca cỏc quc gia thnh viờn.
Theo quy nh ca CEDAW cng nh
nhiu cụng c quc t v quyn con ngi
khỏc thỡ vic cỏc quc gia thnh viờn phi
lm v bo v cỏc bỏo cỏo quc gia v thc
hin Cụng c nhm: (1) R soỏt v iu
chnh phỏp lut quc gia theo hng tng
bc ni lut hoỏ cỏc quy nh ca Cụng c;
(2) Tin hnh ỏnh giỏ vic thc hin trờn

thc t vic tụn trng cỏc quy nh ca Cụng
c; (3) Xõy dng cỏc chớnh sỏch nhm thc
hin tt hn vic chng phõn bit i x vi
ph n bo m v phỏt trin quyn bỡnh
ng ca ph n; (4) Nõng cao s quan tõm
theo dừi ca cỏc tng lp xó hi i vi vic
thc thi ngha v thnh viờn CEDAW; (5)
ỏnh giỏ cỏc tin b trong thc hin chng
phõn bit i x v bỡnh ng ca ph n; (6)
thỳc y trao i thụng tin v hp tỏc quc t
trong thc hin CEDAW gia cỏc nc thnh
viờn. Cỏc quy trỡnh ca vic lm v bo v
bỏo cỏo quc gia trc U ban xoỏ b mi
hỡnh thc phõn bit i x vi ph n c
quy nh chi tit trong phn V ca Cụng c
v v c bn gn ging vi quy trỡnh ca cỏc
iu c quc t khỏc v nhõn quyn.
Do ni dung ca cụng c v quyn con
ngi núi chung cng nh CEDAW núi riờng
cú liờn quan n nhiu lnh vc ca i sng,
do ú vic lm bỏo cỏo quc gia v thc hin
CEDAW cn cú s phi hp v tham gia tớch
cc ca nhiu c quan, ban ngnh trong mt
quc gia. Chng hn, tham gia xõy dng bỏo
cỏo quc gia ca Vit Nam v thc hin
CEDAW cú s tham gia ca cỏc c quan, nh
U ban quc gia vỡ s tin b ca ph n, Hi
liờn hip ph n Vit Nam, B ngoi giao, B
t phỏp, B giỏo dc v o to, B lao ng
thng binh v xó hi, B k hoch v u

t V phng din phỏp lớ quc t, vic
xem xột cỏc bỏo cỏo quc gia ca U ban ny
thng tuõn theo cỏc bc sau: trỡnh bỏo
cỏo ca quc gia thnh viờn; xem xột tng th
ca u ban v ỏnh giỏ v hỡnh thc, ni dung
ca bỏo cỏo; xem xột, ỏnh giỏ cỏc iu
khon c th; kt lun v ỏnh giỏ ca U
ban, trong ú ch yu xoay quanh cỏc im
quan trng nht, th hin cuc i thoi xõy
dng nhn mnh nhng im tớch cc ca
bỏo cỏo ng thi cp nhng hn ch v
nờu rừ nhng iu m U ban mong mun
cỏc quc gia thnh viờn cn cp bỏo cỏo
tip theo. U ban ny khụng cụng khai tuyờn
b mt quc gia vi phm Cụng c hay
khụng. Cỏch lm ny to c mụi trng
on kt v khớch l cỏc quc gia hnh ng
Pháp luật quốc tế về xoá bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ

Tạp chí luật học số 3/2006 9

m khụng gõy sc ộp mnh m cho mt nc
thnh viờn Cụng c.
6. Cỏc quy nh v hiu lc ca CEDAW
Trc ht, liờn quan n mi quan h vi
bt kỡ cụng c quc t v nhõn quyn khỏc
hoc vi cỏc quy nh ca phỏp lut quc gia
trong lnh vc ny, CEDAW khng nh
hiu lc u tiờn ca nhng vn bn phỏp lut
cú nhng quy nh thun li hn cho vic

thc hin quyn bỡnh ng nam n so vi
CEDAW. Theo quy nh ca Cụng c thỡ
CEDAW l cụng c quc t a phng ph
cp, khụng hn ch s lng thnh viờn
tham gia cng nh khụng hn ch quc gia
thnh viờn thc hin quyn bo lu i vi
cỏc iu khon ca cụng c, tr nhng bo
lu trỏi vi i tng v mc ớch ca Cụng
c ny. Cụng c cng quy nh v cỏc
bin phỏp ho bỡnh gii quyt cỏc tranh
chp gia cỏc thnh viờn trong vic ỏp dng
v gii thớch cỏc iu quy nh ca CEDAW,
nh thng lng, ho gii hay thụng qua
To ỏn cụng lớ quc t Liờn hp quc (nu
cỏc bờn chp nhn thm quyn ca To ny).
Nhỡn chung, cựng vi nhiu cụng c
quc t quan trng khỏc v nhõn quyn, k t
khi hỡnh thnh n nay, CEDAW ó gúp phn
to v phỏt trin cỏc chun mc quc t v
quyn con ngi v t do c bn ca ph n,
c bit l quyn bỡnh ng nam n. Do Cụng
c ch yu cp thc hin bỡnh ng nam
n cp l nhng rng buc v phỏp lớ i
vi cỏc quc gia nờn ó cú tỏc ng tớch cc
n vic i mi v hỡnh thnh cỏc c ch
tng th trờn c bỡnh din quc gia v quc t
v bo v v phỏt trin a v bỡnh ng ca
ph n. Trờn thc t, CEDAW ó v ang t
khng nh c giỏ tr to ln ca mt khuụn
kh phỏp lớ quc t thng nht hnh ng

gia cỏc quc gia trong vic tha nhn, bo
m thc hin v liờn tc phỏt trin quyn
bỡnh ng ca ph n trong th gii hin i.
Tuy vy, vic thc hin Cụng c cng
nh cỏc chun mc quc t v quyn bỡnh
ng ca ph n ti cỏc nc thnh viờn u
thc s gp nhiu khú khn, k c i vi
cỏc nc phỏt trin. Núi cỏch khỏc, cỏc mc
tiờu ra trong CEDAW hay trong cỏc cụng
c quc t v nhõn quyn khỏc l nhng
mc tiờu m quc gia no cng cú ngha v
phi phn u thc hin theo xu hng,
ngy mai s tt hn hụm nay./.

(1). iu c quc t v quyn con ngi thng l
cỏc cụng c quc t cú tớnh cht chuyờn mụn, c
kớ kt trong khuụn kh cỏc t chc quc t hoc quan
h hp tỏc a phng gia cỏc quc gia v cỏc vn
liờn quan n lnh vc quyn con ngi. Cỏc cụng
c ny cú c im l thng cú s xỏc nh rừ rng
cỏc mc tiờu hnh ng nh mc tiờu v ho bỡnh, an
ninh, phỏt trin, t do, bỡnh ng v cú s tỏc ng
ca cỏc t chc quc t n s hỡnh thnh v thc
hin cỏc cụng c ny - Giỏo trỡnh lut quc t,
Trng i hc lut H Ni, Nxb. Cụng an nhõn dõn,
H Ni 2004, tr.132-133.
(2). Hin chng Liờn hp quc ó chớnh thc khng
nh bỡnh ng gia nam v n l mt trong yu t
quan trng lm nờn phm giỏ v giỏ tr ca cỏc quyn
con ngi c bn v n Tuyờn ngụn th gii v

quyn con ngi nm 1948 thỡ vn khụng phõn
bit i x, t do, bỡnh ng tr thnh nguyờn tc ch
o ca lut quc t v quyn con ngi.
(3). Theo Khuyn ngh chung s 19 c thụng qua
ti kỡ hp ln th 11 ca U ban loi b mi hỡnh thc
phõn bit i x vi ph n, nm 1992 thỡ: Bo lc
vi ph n l hnh vi nhm gõy ỏp lc hoc iu
khin mt ngi ph n mt cỏch khụng chớnh ỏng.
Nú bao gm nhng hnh ng hnh h v th cht,
tinh thn hoc gõy tn thng hay au n v tỡnh
dc, vic e do gõy ra nhng hnh ng nh vy, s
cng ch v tc ot cỏc quyn t do khỏc .