Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng đảng về đạo đức và yêu cầu đặt ra trong giai đoạn hiện nay, trách nhiệm của bản thân đồng chí

Chủ đề:
NỘI DUNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG ĐẢNG VỀ ĐẠO
ĐỨC VÀ YÊU CẦU ĐẶT RA TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY,
TRÁCH NHIỆM CỦA BẢN THÂN ĐỒNG CHÍ.
BÀI LÀM
Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ thiên tài, người sáng lập, lãnh đạo và rèn
luyện Đảng Cộng sản Việt Nam. Cả cuộc đời của Người luôn đấu tranh cho độc
lập, tự do của Tổ quốc, cho hạnh phúc của Nhân dân. Người đã để lại cho toàn
Đảng, toàn quân và toàn dân ta một tài sản tinh thần vơ cùng to lớn và q giá,
đó là tư tưởng của Người. Trong đó xây dựng Đảng về đạo đức là một trong
những nội dung cốt lõi, quan trọng nhằm xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh
để Đảng thực sự là đạo đức, là văn minh, mỗi cán bộ, đảng viên phải thật sự
thấm nhuần đạo đức cách mạng, xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật
trung thành của nhân dân.
Trong tác phẩm đầu tiên mang tính lý luận đầu tiên của Đảng đó là tác
phẩm Đường kách mệnh, Hồ Chí Minh đặt “Tư cách của một người cách mệnh”
lên hàng đầu, tức là đặt đạo đức, nhân cách lên hàng đầu! Trong đó đặc biệt nổi
bật là quan điểm người cách mệnh “phải giữ chủ nghĩa cho vững” và “ít lịng
tham muốn về vật chất”. Người đặc biệt chú ý xây dựng hệ thống phẩm chất đạo
đức của người cách mạng, vì hơn ai hết, Người hiểu được sức mạnh của đạo đức
“Cái đức là gốc”. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng,
mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang”. Đặc biệt, trong điều kiện
Đảng trở thành đảng cầm quyền thì vấn đề đạo đức càng quan trọng vì quyền lực
rất dễ dẫn đến sự tha hóa, biến chất của con người. Khi Cách mạng Tháng Tám
thành công, Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành Đảng cầm quyền, yêu cầu và nội
dung xây dựng Đảng càng đặt ra nhiều vấn đề lớn lao và mới mẻ trong đó có rèn
luyện đạo đức cách mạng.
Các văn kiện Đại hội XIII của Đảng kết tinh trí tuệ, ý chí, nguyện vọng và
khát vọng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta. Các văn kiện thể hiện nhất
quán, sáng tạo các nguyên tắc cơ bản giữa kế thừa và phát triển, giữa kiên định
và đổi mới, kết hợp nhuần nhuyễn thực tiễn và lý luận trong nhiều lĩnh vực quan

trọng, mang tính thời sự; trong đó, có những nhận thức lý luận mới về xây dựng,
chỉnh đốn Đảng.

1


1.Khái niệm tư tưởng Hồ Chí Minh
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm và tư tưởng của Hồ Chí
Minh trong sự nghiệp cách mạng của ơng được Đảng Cộng sản Việt Nam tổng
kết, hệ thống hóa. Hệ thống tư tưởng này bao gồm những quan điểm về những
vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân
dân đến cách mạng xã hội chủ nghĩa; vận dụng và phát triển Chủ nghĩa MácLênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam.
Các nội dung trong tư tưởng Hồ Chí Minh được hình thành và phát triển
gắn với các thời kì hoạt động của Hồ Chí Minh trong phong trào cách mạng Việt
Nam và quốc tế vào đầu và giữa thế kỷ XX. Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh
nhận định Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự kết tinh của văn hóa dân tộc Việt Nam,
tư tưởng cách mạng Pháp, tư tưởng tự do của Hoa Kỳ, lý tưởng cộng sản MácLênin, tư tưởng văn hóa phương Đơng, văn hóa phương Tây và phẩm chất cá
nhân của Hồ Chí Minh.
Tư tưởng Hồ Chí Minh đã được xác định là một hệ tư tưởng chính thống
của Đảng Cộng sản Việt Nam bên cạnh chủ nghĩa Mác-Lênin, được chính thức
đưa ra từ Đại hội VII của Đảng. Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Việt
Nam cùng các quan điểm chính thống ở Việt Nam hiện nay đều thống nhất đánh
giá Tư tưởng Hồ Chí Minh chính là cách vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa MácLênin trong điều kiện cụ thể của Việt Nam và coi tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở
thành một tài sản tinh thần quý báu của Đảng Cộng sản Việt Nam và của dân tộc
Việt Nam. Đảng Cộng sản Việt Nam xác định lấy Chủ nghĩa Mác-Lênin và tư
tưởng Hồ Chí Minh là kim chỉ nam cho mọi hành động và thắng lợi của cách
mạng Việt Nam. Đảng Cộng sản Việt Nam luôn tăng cường tuyên truyền thúc
đẩy việc học tập và làm theo Tư tưởng Hồ Chí Minh ở tất cả các tầng lớp trong
xã hội.
Tư tưởng Hồ Chí Minh được Đảng Cộng sản Việt Nam định nghĩa:

“Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc
về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, là kết quả của sự vận dụng và
phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế
thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu văn hoá
nhân loại..”
2.Tư tưởng hồ chí minh về xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền.
2.1. Bản chất của Đảng Cộng sản Việt Nam
Quán triệt quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về bản chất giai cấp của
đảng cộng sản, Hồ Chí Minh xác định Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên
phong của giai cấp công nhân Việt Nam, mang bản chất của giai cấp công nhân.
Trong Sách lược vắn tắt của Đảng do Người soạn thảo và được Hội nghị thành
lập Đảng (1930) thông qua đã nêu rõ: “Đảng là đội tiên phong của vô sản giai
cấp”. Tuy nhiên, xuất phát từ thực tiễn cách mạng Việt Nam, nhất là sau khi
Đảng trở thành đảng cầm quyền, Hồ Chí Minh đã đưa ra quan điểm mới, theo
hướng nhìn nhận biện chứng về mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và giai cấp.
2


Theo đó, mặc dù Người đánh giá cao vai trị của giai cấp công nhân với tư cách là
giai cấp lãnh đạo cách mạng, nhưng đồng thời cũng nhận rõ sức mạnh của khối
đại đoàn kết toàn dân tộc, mà giai cấp công nhân chỉ là một bộ phận trong đó.
Tại Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ II của Đảng (2-1951) Hồ Chí Minh đã nêu
trong Báo cáo chính trị: “Trong giai đoạn này, quyền lợi của giai cấp công nhân
và nhân dân lao động và của dân tộc là một. Chính vì Đảng Lao động Việt Nam
là Đảng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, cho nên nó phải là Đảng
của dân tộc Việt Nam”. Trong tác phẩm Thường thức chính trị (1953), Hồ Chí
Minh tiếp tục khẳng định: “Đảng là đảng của giai cấp lao động, mà cũng là đảng
của tồn dân”. Nói chuyện tại Trường Cán bộ Cơng đồn (1-1957), Người cũng
chỉ ra rằng: “Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời cũng là
đội tiên phong của dân tộc....

Cách tiếp cận về Đảng của Hồ Chí Minh khơng làm mất bản chất giai cấp
công nhân của Đảng, mà còn bổ sung vào lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin về
bản chất giai cấp của đảng cộng sản, nhất là một đảng cộng sản ra đời ở một
nước thuộc địa, phong kiến, trình độ kinh tế - xã hội kém phát triển; giai cấp
công nhận ra đời muộn. Trong điều kiện thực tiễn Việt Nam, đảng viên của Đảng
không chỉ xuất thân từ giai cấp cơng nhân, mà cịn từ các giai cấp, tầng lớp khác
(nơng dân, trí thức tiểu tư sản, vv). Vì vậy, Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng
của giai cấp công nhân, đồng thời là Đảng của nhân dân lao động và của dân tộc
Việt Nam. Với tư cách là người đại diện cho quyền lợi của dân tộc, tiêu biểu cho
trí tuệ của nhân dân, Đảng phải khơng ngừng nâng cao trình độ, năng lực lãnh
đạo và sức chiến đấu, phải luôn tăng cường công tác xây dựng và chỉnh đốn
Đảng, để xứng đáng là Đảng “đạo đức, văn minh”; mỗi cán bộ, đảng viên phải ra
sức rèn luyện, tu dưỡng đạo đức để xứng đáng vừa là người lãnh đạo, vừa là
người đầy tớ thật trung thành của nhân dân.
2.2. Tầm quan trọng của công tác xây dựng đảng cộng sản cầm quyền trong
sạch, vững mạnh
Trong tác phẩm Đường cách mệnh (xuất bản năm 1927), Hồ Chí Minh đã
chỉ rõ: “Cách mạng trước hết phải có Đảng cách mệnh”; “Đảng có vững cách
mệnh mới thành cơng, cũng như người cầm lái có vững thuyền mới chạy”. Để
chuẩn bị cho sự ra đời của “đảng cách mệnh” - Đảng Cộng sản ở Việt Nam, Hồ
Chí Minh đã tích cực chuẩn bị về tư tưởng chính trị, tổ chức, đạo đức và cán bộ,
Khi Đảng Cộng sản Việt Nam từ vai trò là Đảng lãnh đạo trở thành Đảng cầm
quyền, Hồ Chí Minh nhiều lần khẳng định vai trị hết sức quan trọng của cơng
tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng: “Là một Đảng lãnh đạo, Đảng ta cần phải mạnh
mẽ, trong sạch, kiểu mẫu”2, “Đối với vận mệnh của nước nhà và dân tộc, Đảng
có trách nhiệm vô cùng to lớn. Cho nên xây dựng Đảng là một nhiệm vụ cực kỳ
quan trọng của nhân dân ta”. Đặc biệt, Hồ Chí Minh cho rằng: “Đảng ta là đạo
đức, là văn minh”. Muốn xứng đáng với danh hiệu cao q đó, Đảng phải khơng
ngừng được xây dựng, chỉnh đốn để thực sự là người lãnh đạo cách mạng, là
“hiện thân của trí tuệ, danh dự và lương tâm của dân tộc. Đồng thời, theo nguyên

tắc, phương pháp xây phải luôn đi cùng với chống, lấy xây để chống, Hồ Chí
3


Minh chỉ ra rằng, Đảng có vững mạnh mới phịng chống được một cách hiệu quả
những nguy cơ suy thoái của đảng cầm quyền.
3. Nội dung xây dựng Đảng về Đạo đức theo tư tưởng Hồ Chí Minh
Trong tác phẩm Thường thức chính trị, Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Xây dựng
Đảng, có ba mặt: tư tưởng, chính trị và tổ chức”. Ngày nay, nhìn lại tư tưởng Hồ
Chí Minh về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, chúng ta thấy Người đã đề cập đến cả
các lĩnh vực xây dựng Đảng về đạo đức và cán bộ.
Trong những năm 1925-1927, khi mở các lớp huân luyện, đào tạo cán bộ
của Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên (ở Quảng Châu, Trung Quốc), chuẩn
bị cho sự ra đời của Đảng, Hồ Chí Minh đã đặt lên trước tiên bài giảng về Tư
cách của người cách mạng, với 23 tiêu chí đạo đức (hay 23 chuẩn mực) mà
người cách mạng cần phải có. Trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc, Hồ Chí
Minh đã dành riêng phần III (trong tổng số 6 phần) để nói về Tư cách và đạo đức
cách mạng. Trong Di chúc, Người căn dặn: “Đảng ta là một đảng cầm quyền.
Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần
kiệm liêm chính, chí cơng vơ tư”. Theo điểm của Hồ Chí Minh: “Làm cách mạng
để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới là một sự nghiệp rất vẻ vang, nhưng nó
cũng là một nhiệm vụ rất nặng nề, một cuộc đấu tranh rất phức tạp, lâu dài, gian
khổ. Sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được xa. Người cách mạng phải có
đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ
vang”. Xây dựng Đảng về đạo đức càng có ý nghĩa quan trọng khi Đảng ta trở
thành Đảng cầm quyền. Bởi vì, trong điều kiện Đảng cầm quyền, nhiều thói hư
tật xấu dễ nảy sinh, đặc biệt là căn bệnh chủ nghĩa cá nhân và các biểu hiện của
nó như: quan liêu, mệnh lệnh, tham ơ, lãng phí, thiếu thần trách nhiệm, kèn cựa,
địa vị... Những thói hư tật xấu do sự suy thoái đạo đức sẽ đi cùng với sự suy
thoái về tư tưởng chính trị và trầm trọng hơn sẽ dẫn đến phản bội lại mục tiêu, lý

tưởng đã lựa chọn, phản bội lại đồng chí, đồng bào.
Hồ Chí Minh quan tâm xây dựng Đảng về đạo đức trên hai phương diện là
đạo đức của tổ chức đảng và đạo đức của mỗi người cán bộ, đảng viên. Người
khẳng định, khởi xướng và lãnh đạo cơng cuộc giải phóng dân tộc, xây dựng xã
hội mới giàu mạnh, văn minh là một sứ mệnh vẻ vang, một sự nghiệp nhân văn
cao cả của Đảng, nhưng cũng là một trọng trách dân tộc ủy thác cho Đảng. Do
đó, Đảng phải hội tụ những tinh hoa giá trị của dân tộc và thời đại, trong đó
trước hết là đạo đức. Nếu thiếu yếu tố này, Đảng sẽ khơng cịn là một đảng chân
chính cách mạng và cũng không thể đủ khả năng để lãnh đạo cách mạng, dẫn dắt
dân tộc. Xây dựng Đảng về đạo đức là yêu cầu hết sức quan trọng, giúp tạo thành
sức mạnh nội sinh vô cùng to lớn để làm cho Đảng trong sạch, vững mạnh,
không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, đáp ứng yêu cầu,
nhiệm vụ thực tiễn cách mạng đặt ra. Hồ Chí Minh chỉ ra rằng: “muốn giải
phóng cho dân tộc, giải phóng cho lồi người là một cơng việc to tát, mà tự mình
khơng có đạo đức, khơng có căn bản, tự mình đã hủ hóa, xấu xa thì cịn làm nổi
việc gì?”.

4


Đối với đạo đức của cán bộ, đảng viên, Hồ Chí Minh nêu rõ, đạo đức cách
mạng là nền gốc cho tư duy và hành động đúng đắn của mỗi người. Người ví đạo
đức là nguồn ni dưỡng và phát triển, hồn thiện con người, là yếu tố khơng thể
thiếu của người cách mạng, như gốc rễ của cây, ngọn nguồn của sơng. Người
viết: “Cũng như sơng thì có nguồn mới có nước, khơng có nguồn thì sơng cạn.
Cây phải có gốc, khơng có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức,
khơng có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”. Để
xây dựng, rèn luyện đạo đức của tổ chức đảng và mỗi cán bộ, đảng viên, Hồ Chí
Minh chỉ ra những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo quá trình tu dưỡng, rèn luyện đạo
đức. Đó là các nguyên tắc: nói đi đôi với làm, phải nêu gương đạo đức, phải ta

dưỡng đạo đức suốt đời; kết hợp giữa xây dựng đạo đức cách mạng với đấu tranh
chống những hiện tượng phi đạo đức. Đồng thời, với Người, việc xây dựng Đảng
về đạo đức chỉ thực sự có hiệu quả khi được gắn chặt với các nội dung xây dựng
Đảng về tư tưởng, chính trị và tổ chức; gắn liền giáo dục, rèn luyện đạo đức cách
mạng với các nhiệm vụ chính trị và các biện pháp tổ chức, kỷ luật.
4. Yêu cầu đặt ra cho công tác xây dựng Đảng về Đạo đức trong giai đoạn
hiện nay
Xây dựng Đảng ta về đạo đức trong giai đoạn hiện nay thực sự là vấn đề
có ý nghĩa lý luận và thực tiễn to lớn, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và
sức chiến đấu của Đảng, làm cho Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh, xứng
đáng với sự tin cậy của nhân dân, hồn thành những trọng trách của mình trước
nhân dân và dân tộc.
Trong phương hướng, nhiệm vụ đẩy mạnh hơn nữa công tác xây dựng
Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng văn hóa Đảng, Đại hội đại biểu tồn
quốc lần thứ XIII của Đảng xác định: “Trong những năm tới phải đặc biệt coi
trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng chỉnh đốn Đảng tồn diện về chính trị, tư
tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”. Trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức là “nền
tảng”, là “cái gốc” cho Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo,
cầm quyền của Đảng.
Xây dựng Đảng về đạo đức luôn là việc làm thường xuyên quan trọng
trong công tác xây dựng Đảng, trong đó, việc giáo dục, rèn luyện đạo đức cách
mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên được xem là khâu then chốt, một mục tiêu
mà Đảng ta cần phấn đấu, làm cho Đảng luôn xứng đáng với mong mỏi của toàn
dân, thực sự tiêu biểu cho “trí tuệ, danh dự và lương tâm của thời đại”. Văn kiện
XIII của Đảng khẳng định: “Nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện các giá trị đạo đức
cách mạng theo tinh thần Đảng ta là đạo đức, là văn minh cho phù hợp với điều
kiện mới và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc”.
Xây dựng Đảng về đạo đức thể hiện trong mối quan hệ chặt chẽ với xây
dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Trong phương
hướng, nhiệm vụ đẩy mạnh hơn nữa công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững

mạnh, xây dựng văn hóa Đảng, Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ XIII của Đảng
xác định: “Trong những năm tới phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa
xây dựng chỉnh đốn Đảng tồn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và
5


cán bộ”. Trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức là “nền tảng”, là “cái gốc” cho
Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng.
Xây dựng Đảng về đạo đức luôn được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt ra ngay từ khi
chuẩn bị thành lập Đảng, cũng như trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt
Nam, Người dạy: “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”. Trước lúc đi xa, trong Di
chúc, Người căn dặn: “Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là
người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”. Xây dựng Đảng
về đạo đức là làm cho mỗi đảng viên ngày càng trưởng thành hơn, luôn tuyệt đối
trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân, tự giác tu dưỡng, rèn luyện
đạo đức, lối sống, thực sự là tấm gương sáng trước quần chúng, trước tập thể cơ
quan, đơn vị mình… góp phần xây dựng Đảng ta trở thành một Đảng chân chính,
vĩ đại, thực sự văn hóa, văn minh.
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Đảng xác định 10 nhiệm vụ,
giải pháp về xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao năng
lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng. Trong đó, tập trung xây dựng Đảng về đạo
đức là vấn đề hết sức quan trọng. Từ thực tiễn và yêu cầu quán triệt tinh thần Đại
hội XIII của Đảng về việc xây dựng Đảng về đạo đức đặt ra một số vấn đề cơ
bản sau:
Một là, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và tổ chức đảng về yêu
cầu, nội dung, nhiệm vụ xây dựng Đảng về đạo đức.
Các cấp ủy, tổ chức đảng và toàn thể đảng viên cần nhận thức đây là một
nhiệm vụ quan trọng trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh,
trực tiếp góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng. Đồng thời,
khắc phục tình trạng “Một bộ phận cán bộ, đảng viên phai nhạt lý tưởng, giảm

sút ý chí, ngại khó, ngại khổ, suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống,
“tự diễn biến”, “tự chuyển hóa””.
Theo đó, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải nghiên cứu, đổi mới hình thức
giáo dục cho phù hợp. Đặc biệt coi trọng “phát huy vai trò nêu gương của người
đứng đầu”, nghĩa là, phải phát huy vai trị gương mẫu, nói đi đơi với làm của
từng cấp ủy viên và người đứng đầu cấp ủy, tổ chức Đảng trong xây dựng, tu
dưỡng và rèn luyện đạo đức, phương pháp, tác phong, văn hóa Đảng. Người
đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng phải gương mẫu về đạo đức, lối sống cho cán bộ,
đảng viên noi theo; đảng viên đi trước phải làm gương cho đảng viên đi sau;
đảng viên giữ cương vị, chức vụ càng cao thì phải càng gương mẫu, trong sáng
về đạo đức cách mạng. Có như vậy, cơng tác tun truyền, giáo dục đạo đức, lối
sống, xây dựng Đảng mới đạt hiệu quả thiết thực. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã
dạy: “Một tấm gương sống cịn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên
truyền”.
Hai là, thực hiện tốt các nội dung trong xây dựng Đảng về đạo đức
Xây dựng Đảng về đạo đức thực tế là xây dựng đạo đức với xây dựng
Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và cán bộ cần phải hết sức quan tâm thực
hành rộng rãi dân chủ trong Đảng, phải nghiêm chỉnh thực hành tự phê bình và
phê bình, thường xuyên lắng nghe và tiếp thu ý kiến đóng góp của người dân về
6


xây dựng Đảng, thực hiện sự kiểm tra, giám sát của nhân dân đối với tổ chức
đảng và từng cán bộ, đảng viên. Thực hiện công khai, minh bạch thông tin và chế
độ trách nhiệm trong Đảng, trong các cơ quan cơng quyền, trong các tổ chức
đồn thể để dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ
hưởng. Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong
cách Hồ Chí Minh, gắn với tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đẩy mạnh tự
phê bình và phê bình. Đây là một nội dung quan trọng của công tác xây dựng,
chỉnh đốn Đảng; góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư

tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Muốn vậy phải xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất
là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược đủ năng lực, phẩm chất, ngang tầm nhiệm vụ,
thực sự có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức trong sáng, năng lực nổi bật,
dám nghĩ dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám
đương đầu với khó khăn, thử thách, dám hành động vì lợi ích chung; ngăn chặn,
đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện
“tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, đẩy mạnh đấu tranh phịng, chống
tham nhũng, lãng phí, quan liêu.
Đề cao trách nhiệm nêu gương, tự giác học trước, làm theo trước để nêu
gương của người đứng đầu và cán bộ chủ chốt các cấp, của cán bộ, đảng viên về
học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Gắn học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với tiếp tục đẩy mạnh thực
hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI)
về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay và Nghị quyết Hội nghị
lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về tăng cường xây dựng,
chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ; thực hiện
tốt lời kêu gọi của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, trong bài viết:
“Toàn Đảng, toàn dân và tồn qn ta hãy đồng tâm nhất trí, chung sức đồng
lòng, chuẩn bị và tiến hành thật tốt Đại hội XIII của Đảng”, tạo chuyển biến rõ
rệt ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, quan
liêu trong Đảng.
Ba là, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới theo
Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII xác định và đẩy mạnh việc phòng, chống
quan liêu, tham nhũng, lãng phí
Thực hiện tốt việc lãnh đạo bằng cương lĩnh, chiến lược, các chủ trương…
và vai trò tiên phong, gương mẫu của các đảng viên; phải tạo ra được một khơng
khí dân chủ thực sự trong nội bộ; thực hành dân chủ là chìa khố vạn năng có thể
giải quyết mọi vấn đề. Cán bộ, đảng viên cần học tập theo lời dạy của Bác: “Dân
chủ, sáng kiến, hăng hái, ba điều đó rất quan hệ với nhau. Có dân chủ mới làm

cho cán bộ và quần chúng đề ra sáng kiến. Những sáng kiến đó được khen ngợi,
thì những người đó càng thêm hăng hái, và người khác cũng học theo. Và, trong
khi tăng thêm sáng kiến và hăng hái làm việc, thì những khuyết điểm lặt vặt,
cũng tự sửa chữa được nhiều”, có dân chủ thì mới “khiến cho cán bộ cả gan nói,
cả gan đề ra ý kiến”. Đội ngũ cán bộ lãnh đạo phải có “Cách làm việc có khoa
học”, làm việc đúng hơn, khéo hơn, thể hiện cách lãnh đạo, quản lý khoa học,
7


văn hóa trong Đảng. Trong lãnh đạo, quản lý khoa học địi hỏi đội ngũ cán bộ,
đảng viên phải có cách làm việc đúng với quy luật khách quan, mang tính kế
hoạch, bài bản, sáng tạo và hiệu quả… Cụ thể hóa phương thức lãnh đạo của
Đảng nhất là việc cụ thể, công khai để cán bộ, đảng viên và nhân dân biết, giám
sát việc thực hiện.
Phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí; xử lý nghiêm minh những
cán bộ, đảng viên sai phạm, đồng thời tăng cường tuyên truyền, biểu dương
gương những cán bộ, đảng viên tốt có tinh thần trách nhiệm xây dựng Đảng về
đạo đức. Tình trạng quan liêu, tham nhũng, lãng phí xảy ra trong một bộ phận
không nhỏ cán bộ, đảng viên đã và đang làm xói mịn đạo đức tốt đẹp của Đảng,
xói mịn văn hóa Đảng trước quần chúng nhân dân. Trước hết, phải chủ động
phịng ngừa, khơng để xảy ra tham nhũng, lãng phí; đồng thời xử lý nghiêm các
hành vi tham nhũng, lãng phí, bao che, dung túng, tiếp tay cho các hành vi tham
nhũng, lãng phí, can thiệp, ngăn cản việc chống tham nhũng, lãng phí. Chủ động
xây dựng cơ chế phịng ngừa, răn đe, ngăn chặn có hiệu quả quan hệ “lợi ích
nhóm”, “tư duy nhiệm kỳ”; thực hiện cải cách hành chính, tư pháp; tăng cường
cơng tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi
hành án nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả cơng tác phịng, chống tham nhũng,
lãng phí.
Bốn là, mỗi cán bộ, đảng viên tăng cường tự tu dưỡng, rèn luyện đạo đức
cách mạng, đề cao vai trò gương mẫu trong xây dựng và thực hiện xây dựng

Đảng về đạo đức
Mỗi cán bộ, đảng viên của Đảng phải gương mẫu trong đạo đức, lối sống,
thực sự “cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư”, ra sức phục vụ lợi ích chung
của giai cấp, của nhân dân, luôn đặt lợi ích của Đảng, của nhân dân lên trên lợi
ích cá nhân; không ngừng tự rèn luyện đạo đức, ý thức tổ chức kỷ luật, chấp
hành nghiêm chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Tiếp tục
thực hiện đề cao vai trò gương mẫu nêu gương sáng về phẩm chất, đạo đức, trí
tuệ, văn hóa Đảng của mỗi cán bộ, đảng viên trong lãnh đạo và thực hiện nhiệm
vụ người đảng viên của Đảng. Thường xuyên rèn luyện bền bỉ, khơng ngại khó,
ngại khổ, làm cho việc tự tu dưỡng của đảng viên là nhu cầu không thể thiếu
được, đề kháng, miễn dịch với mọi thói hư, tật xấu… rèn luyện đạo đức người
đảng viên, văn hóa lãnh đạo, góp phần xây dựng Đảng về đạo đức. Thực hiện tốt
những nội dung trên sẽ làm cho cán bộ, đảng viên tự rèn luyện phong cách lãnh
đạo, quản lý cho mình, rèn luyện phẩm chất đạo đức, góp phần xây dựng Đảng
về đạo đức.
Xây dựng Đảng ta về đạo đức trong giai đoạn hiện nay thực sự là vấn đề
có ý nghĩa lý luận và thực tiễn to lớn, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và
sức chiến đấu của Đảng, làm cho Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh, xứng
đáng với sự tin cậy của nhân dân, hồn thành những trọng trách của mình trước
nhân dân và dân tộc. Xây dựng Đảng về đạo đức là trách nhiệm của toàn Đảng từ
Trung ương đến cơ sở, là trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên. Do đó, mỗi cán
bộ, đảng viên phải không ngừng học tập, rèn luyện đạo đức, nêu cao tính tiên
8


phong, gương mẫu, xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh, nâng cao
năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng.
5.Trách nhiệm của bản thân đối với công tác xây dựng Đảng về đạo
đức trong giai đoạn hiện nay.
Để công tác xây dựng Đảng về đạo đức trong giai đoạn hiện nay đạt được

kết quả tốt hơn trong thời gian tới, bản thân phải thực hiện tốt các nhiệm vụ chủ
yếu sau:
- Về tư tưởng chính trị.
+ Bản thân luôn chấp hành và bảo vệ chủ trương, đường lối, quan điểm,
quy định, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ trương
của địa phương nơi cư trú, tuyên truyền, vận động cho gia đình và nhân dân cùng
chấp hành và thực hiện.
+ Bản thân có lập trường chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội, không dao động trước khó khăn, thách thức, ln có
niềm tin vào đường lối đổi mới của Đảng.
+ Luôn bảo vệ lẽ phải, cái đúng và đấu tranh chống các biểu hiện sai trái,
quan điểm lệch lạc. Xác định rõ tinh thần trách nhiệm để phục vụ nhân dân, thực
hiện đúng các nguyên tắc trong tổ chức và sinh hoạt đảng.
+ Không ngừng học tập để nâng cao trình độ lý luận chính trị và chun
mơn nghiệp vụ, bản thân ln tích cực nghiên cứu, học tập, vận dụng chủ nghĩa
Chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh các chỉ thị, nghị quyết của
Đảng, tham gia tích cực và đầy đủ các đợt sinh hoạt chính trị và cập nhật kiến
thức mới.
- Về phẩm chất đạo đức, lối sống.
+ Sống giản dị, gần gũi với đồng chí, đồng nghiệp và quần chúng nhân dân.
Thể hiện tốt tinh thần tiết kiệm.
+ Bản thân ln giữ gìn tư cách, phẩm chất đạo đức cách mạng và phát huy
tính tiền phong, gương mẫu của người đảng viên; Có lối sống trong sáng, lành
mạnh, có tinh thần đồn kết, giúp đỡ bạn bè, đồng nghiệp.
+ Tích cực đấu tranh chống tệ tham nhũng, lãng phí, quan liêu, chủ nghĩa cá
nhân, thực dụng, nói khơng đi đơi với làm. Không lợi dụng chức vụ, quyền hạn
để thu vén lợi ích cho bản thân và gia đình. Thực hành tiết kiệm, đấu tranh chống
tham nhũng, lãng phí, quan liêu; Tích cực đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, lối
sống thực dụng, nói khơng đi đơi với làm, lợi dụng chức vụ để thu vén lợi ích
cho bản thân và gia đình; bản thân cần giữ gìn tư cách, phẩm chất đạo đức cách

mạng và gương mẫu thực hiện những quy định của cơ quan tổ chức
+ Nêu cao tinh thần trách nhiệm của mình đối với nhân dân và làm gương

cho nhân dân,có phẩm chất đạo đức tốt, trung thực, thẳng thắn, đoàn kết với mọi
người, giúp đỡ lẫn nhau trong cơng việc; Có ý thức trong tự phê bình và phê
bình; biết tơn trọng và lắng nghe ý kiến của người khác; tích cực đấu tranh với
9


những biểu hiện chia rẽ bè phái, đấu tranh chống chủ nghĩa tiêu cực, cực đoan, tư
tưởng sai lệch.
- Về ý thức tổ chức kỷ luật.
+ Bản thân luôn thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, trong tổ chức và
hoạt động của Đảng, luôn nêu cao tinh thần, ý thức tổ chức kỷ luật, tuyệt đối
chấp hành sự phân công, điều động của tổ chức, cấp ủy.
+ Thường xuyên chấp hành tốt các chỉ thị, nghị quyết, quyết định của các
cấp ủy Đảng, chấp hành tốt chính sách, pháp luật của Nhà nước và các nội quy,
quy chế, quy định của cơ quan.
+ Tham gia đầy đủ các lớp học tập Nghị quyết của Đảng các lớp tập huấn,
nghe thời sự do các cấp ủy Đảng tổ chức.
+ Gương mẫu thực hiện các chế độ sinh hoạt chính quyền, sinh hoạt Đảng
và đóng đảng phí đầy đủ theo quy định.
+ Thực hiện việc kê khai và công khai tài sản, thu nhập đúng theo quy
định.
+ Báo cáo đầy đủ, trung thực với Phịng Văn hóa – Thơng tin, UBND
huyện, Thường trực Huyện ủy; cung cấp thơng tin chính xác, khách quan.
- Về tác phong, lề lối làm việc.
+ Bản thân luôn thực hiện tốt những quy định của cơ quan về chế độ làm
việc, tích cực thực hiện những nhiệm vụ mà cấp trên giao bằng những kế hoạch
cụ thể.

+ Khơng ngừng tìm tịi, nghiên cứu tìm ra những giải pháp, mơ hình mới,
cách làm hay nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả trong việc thực hiện nhiệm
vụ được giao.
+ Tích cực hỗ trợ và hướng dẫn bạn bè, đồng nghiệp trong việc thực hiện
nhiệm vụ được giao.
+ Tích cực phê phán cán bộ, đảng viên có một số biểu hiện phai nhạt lý
tưởng cách mạng và sa sút ý chí phấn đấu, khơng gương mẫu trong công tác,
thiếu gương mẫu trong việc chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước, quy định của cơ quan, đơn vị và đời sống sinh hoạt hằng
ngày.
Trên cơ sở kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh phải: “Thực hiện những giải pháp đột phá nhằm ngăn
chặn có hiệu quả sự xuống cấp về đạo đức, lối sống, đẩy lùi tiêu cực xã hội và
các tệ nạn xã hội”. Tập trung “nghiên cứu, bổ sung hoàn thiện các giá trị đạo đức
cách mạng theo tinh thần “Đảng ta là đạo đức, là văn minh cho phù hợp với điều
kiện mới và truyền thong văn hóa tốt đẹp của dân tộc...Đẩy mạnh giáo dục đạo
đức cách mạng, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thấy rõ bổn phận và trách nhiệm
của mình, ln vững vàng trước khó khăn, thách thức và không bị cám dỗ bởi
10


vật chất, tiền tài, danh vọng. Nâng cao ý thức tu dưỡng, rèn luyện và thực hành
đạo đức cách mạng. Tăng cường đấu tranh chống các quan điểm, hành vi phản
đạo đức, phi đạo đức./.

11