Chương 6
CÁC M CH XUNG
q
I. M CH L C RC
vi = vC + vR (1)
+
dvi dvC dvR
⇒
=
+
dt
dt
dt
Mà:
+
C
vi
i
R
vo
-
-
dv C
dv C i
i=C
⇒
=
dt
dt
C
dvC vR
vR
M c khác:
i=
⇒
=
R
dt RC
dvi dvR vR
(1) ⇒
=
+
dt
dt RC
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
1
ðây là phương trình vi phân đ i v i vR, khi RC
r t nho s có nghi m g n đúng:
dv
i
vR(t) =τ
dt
τ = RC: th i h ng
Phương trình (1) có thê vi t dư i d ng:
vi = iR+ vC
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
2
Mà:
dv C
dv C
i=C
⇒ v i = RC
+ vC
dt
dt
ðây là phương trình vi phân đ i v i vC, khi RC
r t l n s có nghi m g n đúng:
1
vC(t) = ∫ vi dt
τ
τ = RC: th i h ng
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
3
* ðáp ng c a m ch l c thông cao
v
a. Ngõ vào là ñi n áp bư c
E
− 0 khi t < 0
vi =
− E khi t ≥ 0
ði n áp ra s có d ng:
v o = v R = E .e
vi
t
t
−
τ
V i: τ = RC
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
4
Sau kho ng th i gian 3τ ñư c g i là th i
τ
gian q đơ: ngõ ra đ t kho ng 95% gia tr
cu i cùng.
T n sô c t th p:
1
f1 =
2 π RC
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
5
t
−
vo
= e τ = e− x
E
vo
= 1
E
vo
E
ðáp ng ñi n áp bư c c a m ch RC thông cao
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
6
b. Ngõ vào là xung vuông
− 0 khi t < 0,t > tp
vi =
− V khi 0 ≤ t ≤ tp
V i tp: đơ r ng xung
Có thê phân tích vi thành
t ng c a 2 đi n áp bư c:
- M t ñi n áp là +V t i t = 0.
- M t ñi n áp là –V t i t = tp.
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
7
Ta có thê phân tích đáp ng c a ngo ra theo 2
kho ng th i gian:
* 0 ≤ t ≤ tp:
Ngõ ra ch có tác đ ng c a m t đi n áp bư c
v i biên đơ +V.
t
−
v o = V .e
τ
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
8
* t > tp:
Ngõ ra s là t ng ñáp ng c a 2 ñi n áp bư c:
+V va -V
−
vo = V.e
tp
τ
−
− V.e
t−tp
τ
−
−
= V e τ −1.e
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
tp
t−tp
τ
9
ðáp ng xung vuông c a m ch RC thông cao
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
10
c. Ngõ vào là chu i xung vng (sóng vng)
Có thê xem vi là m t d ng sóng tu n hoàn v i
chu ky:
T = T1 + T2
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
11
D ng sóng
ngo ra có các tính ch t sau:
- M c DC c a tín hi u ra ln b ng 0 va bao
g m 2 ph n dương va âm có đi n tích b ng
nhau.
- Khi có m t bi n ñ i ñi n áp là V ngo vào thi
ngo ra cũng bi n ñ i m t lư ng V va cùng
hư ng v i ngo vào.
- Trong m t kho ng th i gian xác ñ nh b t ky,
n u ngo vào là 1 h ng sô, ngo ra s luôn suy
gi m vê không theo hàm mu.
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
12
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
13
* Trư ng h p T1>> τ
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
14
* Trư ng h p T1 << τ
V1 .e
−
t
τ
V 2 .e
−
( t − T1 )
τ
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
15
* ðáp ng c a m ch l c thông th p
a. Ngõ vào là ñi n áp bư c
− 0 khi t < 0
vi =
− E khi t ≥ 0
ði n áp ra s có d ng:
t
−
v o = v C = E . 1 − e τ
V i: τ = RC
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
16
Th i
gian
lên
tr:
kho ng th i gian mà
ñi n áp ra ñ t 90% gia
tr cu i cùng.
2.2 0.35
tr = 2.2 τ = 2.2 RC=
=
2πf2 f2
T n sô c t cao:
1
f2 =
2 π RC
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
17
b. Ngõ vào là xung vuông:
ðáp ng ngo ra:
th i ñi m nho hơn
ñô r ng xung thi m ch
gi ng v i trư ng h p
ngo vào là ñi n áp
bư c.
- Sau khi ñ t gia tr là
Vp, ngo ra s gi m d n
vê gia tr 0.
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
18
ðê gi m t i thi u sư
méo d ng ngo ra:
- Ch n th i gian lên
ph i ñu nho khi so
sánh v i đơ r ng
xung.
- Ch n f2 = 1 / tp
⇒ tr = 0.35 tp.
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
19
c. Ngõ vào là chu i xung vng (sóng vng):
D ng sóng ngo ra s phu thu c vào gia tr
c a τ va đơ r ng xung tp.
Sóng ngo vào
τ nho nh t
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
20
τ bình thư ng
τ l n nh t
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
21
II. M CH XÉN
- M ch xén còn g i là m ch gi i h n biên đơ
tín hi u.
- Tín hi u ra vo ln ti lê v i tín hi u vào vi khi
vi chưa vư t quá m t gia tr ngư ng cho trư c
VR. Ngư c l i, n u vư t quá ngư ng vo ln
giư gia tr khơng đ i.
- Các linh ki n tích c c đư c sư d ng trong
m ch xén thư ng là diode, transistor, ñèn ñi n
tư…
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
22
M ch xén dùng diode
- Tùy theo cách m c diode n i ti p hay song
song v i t i, ngư i ta phân bi t thành m ch
xén n i ti p hay xén song song.
- Cũng có thê phân lo i theo ch c năng: xén
m c trên hay xén m c dư i.
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
23
* M ch xén
m c trên
vi
vo
Xét ho t ñ ng c a m ch xén song song trên:
- Khi vi < VR: diode t t ⇒ vo = vi.
- Ngư c l i, diode d n ⇒ vo = vR.
(Xem diode ly tư ng: Vγ = 0)
γ
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
24
ð i v i m ch xén n i ti p cũng th c hi n ch c
năng xén trên nhưng ho t ñ ng khác v i m ch
xén song song.
vo
VR
vi
VR
D ng sóng
ngo ra va đ c tuy n truy n ñ t c a m ch
Bài gi ng môn K thu t ði n t
GV: Lê Th Kim Anh
25