Một vài cách khai thác bài đọc tiếng anh hiệu quả

HỘI THẢO KHOA HỌC TỔ NGOẠI NGỮ
THÁNG 6, 2011 TP.HCM

trang 101-106

Một Vài Cách Khai Thác Bài Đọc Tiếng Anh Hiệu Quả

GV. Nguyễn Thị Bích Liên
Tổ Ngoại ngữ, trường Đại học Sư phạm TP.Hồ Chí Minh

Tóm tắt
Xuất phát từ thực tế mục đích chính học ngoại ngữ (NN) của sinh viên không chuyên ngữ
(SV KCN) là nắm được những kiến thức cơ bản của NN đó để sau này đọc sách tham khảo,
nghiên cứu để mở rộng kiến thức và nâng cao trình độ chun mơn, do đó kỹ năng đọc
hiểu đặc biệt quan trọng đối với SV KCN. Mục tiêu của bài viết là giúp giáo viên và sinh
viên KCN khai thác bài đọc hiểu một cách hiệu quả và phong phú, và phát huy được tính
tích cực trong học tập của sinh viên. Bài viết đề xuất tám cách khai thác bài đọc hiểu có
thể áp dụng trên giáo trình New Headway Pre-Intermediate cho sinh viên KCN Trường
Đại học Sư Phạm TP Hồ Chí Minh.

Abstract
The ultimate aim of English education for non-major English students is to provide the
students with basic language knowledge, hence, they can access to English books of their
main majors. Therefore, developing reading skill is the most important task of English
courses for non-major English students. The objective of this article is to recommend some
methods in order to increase the effectiveness of reading comprehension and encourage
active activities of non-major English students. This article suggests 8 methods to apply on
the textbook ‘New Headway Pre-Intermediate’ for non-major English students at Ho Chi
Minh City University of Pedagogy, with the aim to effectively develop reading skill in this
group of students.

101


GV. Nguyễn Thị Bích Liên

Cách Khai Thác Bài Đọc Tiếng Anh Hiệu Quả

Biết một ngoại ngữ là phải thực hiện được đủ bốn kỹ năng:nghe-nói-đọc-viết.
Nhưng, theo tơi, đối với sinh viên khơng chun ngữ (KCN) thì kỹ năng đọc là vơ
cùng quan trọng, vì mục đích chính của sinh viên KCN là học ngoại ngữ để sau này
đọc sách tham khảo, nghiên cứu, nâng cao trình độ chun mơn.
Ngày nay, với sự phát triển mạnh của thời đại công nghệ thơng tin, bên cạnh nguồn
bài đọc sẵn có trong các giáo trình, Internet là một nguồn tìm kiếm các thơng tin bài
đọc vô tận. Tuy nhiên, chúng ta sẽ không có thời gian hay lịng sẵn sàng để bỏ ra
nhiều giờ đọc hết tất cả các trang web để từ đó chuyển đổi các thơng tin sang giáo
án bài giảng của mình dưới dạng các tài liệu hay tờ phát tay cho sinh viên
(worksheets and handouts)… Vì vậy, việc tận dụng những bài đọc sẵn có trong giáo
trình, đồng thời áp dụng những phương pháp phát triển bài đọc đơn giản, giúp
giảng viên ít tốn thời gian chuẩn bị nhất, nhưng vẫn phát huy được vai trị tích cực
học tập của sinh viên là một vấn đề cần được quan tâm và phát triển. Ở đây tôi xin
tập hợp và phân tích một số cách sử dụng và phát triển bài đọc để đưa vào nội dung
bài giảng dạy đối với giáo trình New Headway sử dụng cho sinh viên khơng
chun ngữ.
1. Mở rộng bài đọc
Đối với giáo trình New Headway cuốn Elementary, chủ yếu các bài đọc là ở mức
độ ngắn và dễ. Nhưng nhờ vào đó, giảng viên giảng dạy vẫn có thể mở rộng bài đọc
và phát huy tính tích cực của sinh viên bằng một số cách như: yêu cầu sinh viên
thêm các tính từ vào trước tất cả các danh từ; hay thêm các trạng từ vào trước tất cả
các động từ trong bài đọc …
Đối với các bài đọc trong cuốn Pre-Intermediate, giảng viên có thể đặt ra yêu cầu

cho sinh viên là hãy viết thêm các mệnh đề hay câu có thể thêm vào các vị trí khác
nhau trong bài đọc. Hoặc giảng viên cũng có thể đưa ra sẵn các câu này trên bảng
nhưng không theo thứ tự và để cho sinh viên chọn và đặt các câu hay mệnh đề này

102


GV. Nguyễn Thị Bích Liên

Cách Khai Thác Bài Đọc Tiếng Anh Hiệu Quả

vào các vị trí thích hợp trong bài đọc (ví dụ như bài Newspaper stories trang 24
sách New Headway Pre-Intermediate).
2. Rút gọn bài đọc
Cách này yêu cầu sinh viên đọc nội dung bài đọc và có thể rút ra được những ý
chính của bài đọc. Sau khi đọc xong bài đọc, giảng viên có thể yêu cầu sinh viên
viết lại những nội dung trong bài đọc với số lượng câu hay từ nhất định ngắn (ít)
hơn so với bài đọc cũ. Khi sử dụng phương pháp này, sinh viên phát huy được khả
năng tư duy (brainstorming) cũng như gợi nhớ lại từ vựng đã được học để viết lên
một đoạn văn (bài đọc) mới.
3. Tái cấu trúc bài đọc
Trước khi bắt đầu bài giảng, giảng viên viết danh sách một số từ khóa lấy ra từ bài
đọc sẵn có nhưng sắp xếp khơng theo thứ tự. Sau đó chuẩn bị cho mỗi sinh viên
một bản photo.
Tại lớp học, giảng viên tiến hành cho sinh viên đọc bài đọc. Sau đó phát cho mỗi
sinh viên danh sách các từ khóa. Từ đó, sinh viên hãy sắp xếp các từ khóa theo thứ
tự xuất hiện trong bài đọc mà khơng nhìn vào bài đọc. Trong trường hợp sinh viên
gặp khó khăn trong việc sắp xếp các từ khóa, giảng viên có thể cho phép sinh viên
đọc lại bài đọc (nhưng khơng đọc bài đọc và danh sách các từ khóa đồng thời).
Khi sinh viên đã sắp xếp các từ khóa theo đúng thứ tự, giáo viên có thể mở rộng

hoạt động dạy học bằng cách yêu cầu sinh viên viết lại nội dung bài đọc từ những
từ khóa cho sẵn. (Khơng u cầu phải chính xác tất cả các từ, quan trọng là đúng
được nội dung chính).

103


GV. Nguyễn Thị Bích Liên

Cách Khai Thác Bài Đọc Tiếng Anh Hiệu Quả

4. Ghép
Giảng viên có thể cho sinh viên đọc bài đọc và nắm ý chính của bài đọc bằng cách
chỉ đưa ra câu đầu tiên của mỗi đoạn văn trong bài. Sau đó đưa ra những phần cịn
lại của các đoạn văn nhưng khơng theo thứ tự.
Từ đó, giảng viên yêu cầu sinh viên đọc để hiểu ý của các đoạn văn, sau đó ghép
các câu đầu với phần cịn lại.
5. Suy luận
Lấy một bài đọc sẵn có, cắt bỏ đoạn đầu và đoạn cuối của bài đọc. Sau đó phát cho
sinh viên đoạn giữa và yêu cầu sinh viên làm việc theo từng nhóm 3-5 người.
Nhiệm vụ của sinh viên là sẽ thảo luận và đưa ra những suy luận của nhóm mình về
nội dung của tồn bộ bài đọc từ “đoạn giữa” có sẵn đó. Cuối cùng, giảng viên đưa
ra nội dung bài đọc gốc để so sánh.
Phương pháp này phát huy được khả năng tư duy suy luận của sinh viên cũng như
khả năng thảo luận nhóm.
6. Đặt câu hỏi cho bài đọc theo nhóm
Phát cho sinh viên bài đọc đã chọn sẵn và cho sinh viên đọc trong một thời gian
nhất định.
Chia lớp học thành 02 nhóm để đặt ra các câu hỏi từ nội dung bài đọc (khoảng 1015 câu hỏi) để nhóm kia sẽ trả lời. Các câu hỏi phải sát với nội dung của bài đọc.
Khi 02 nhóm đã đặt xong các câu hỏi, u cầu sinh viên khơng nhìn vào bài đọc.

Sau đó lần lượt 02 nhóm đưa ra các câu hỏi liên quan đến bài đọc để nhóm kia trả
lời. Nhóm nào có nhiều câu hỏi và câu trả lời chính xác hơn sẽ là đội chiến thắng.
104


GV. Nguyễn Thị Bích Liên

Cách Khai Thác Bài Đọc Tiếng Anh Hiệu Quả

7. Lấy phản hồi (feedback) từ phía sinh viên
Giảng viên cho sinh viên đọc bài đọc để nắm nội dung. Bên cạnh đó, giảng viên
chuẩn bị sẵn một danh sách các câu đánh giá về bài đọc. ví dụ như:
interesting
boring
shocking
What I found most

amusing

about this text was…

irritating
baffling
incredible
etc.
Sau khi sinh viên đã đọc xong bài đọc, kiểm tra từ mới … Giảng viên yêu cầu sinh
viên hoàn thành các câu trong danh sách đã chuẩn bị sẵn.
Giảng viên cũng có thể yêu cầu sinh viên làm việc theo nhóm để hoàn thành phần
bài tập này.
8. Tường thuật (kể lại) bài đọc

Đây cũng là một trong những phương pháp được sử dụng rất phổ biến trong các lớp
học tiếng Anh để khai thác bài đọc có hiệu quả.
Tại lớp học, giảng viên yêu cầu sinh viên đọc bài đọc thật kỹ. Sau đó, u cầu sinh
viên mơ tả, kể lại những nội dung mà họ vừa đọc được cũng như cảm xúc, suy nghĩ
của họ về bài đọc là như thế nào?
Có thể bắt đầu bằng: “I was reading this story and it was really interesting. What it
said was…”
105


GV. Nguyễn Thị Bích Liên

Cách Khai Thác Bài Đọc Tiếng Anh Hiệu Quả

Hay giảng viên cũng có thể chuẩn bị một vài bài đọc để sinh viên đọc và cho thảo
luận theo nhóm đối với từng chủ điểm bài đọc và đưa ra nhận định của từng nhóm.
Trên đây là 8 cách tiếp cận bài đọc hiểu trong giảng dạy tiếng Anh mà theo tôi vừa
giúp sinh viên khai thác bài đọc hiểu tiếng Anh hiệu quả, vừa phát huy được tính
tích cực trong học tập của sinh viên. Giảng viên có thể căn cứ vào nội dung,
chương trình mơn học cũng như trình độ ngoại ngữ của sinh viên mà áp dụng cho
phù hợp.
Tác giả
GV. Nguyễn Thị Bích Liên là giảng viên biên chế trường Đại học Sư phạm TP.HCM;
phụ trách giảng dạy các khóa tiếng Anh Tổng quát và tiếng Anh chuyên ngành Giáo dục
Thể chất.
Email:

106