Thuốc ức chế men chuyển pdf

Thuốc ức chế men
chuyển

Tác giả : Thạc sĩ PHẠM NHƯ HÙNG (Viện Tim mạch Quốc
gia Việt Nam)
Thuốc ức chế men chuyển là thuốc được chỉ
định rộng rãi nhất cho việc điều trị các bệnh
lý về tim mạch. Càng ngày người ta càng
thấy những lợi ích của thuốc này. Đã gần 30
năm kể từ khi Cushman và Ondetti tìm ra
loại thuốc ức chế men chuyển đầu tiên là captopril, ngày
nay thuốc ức chế men chuyển đã trở nên phổ biến và được
dùng nhiều nhất cho các bệnh nhân tim mạch. Dù không
có những thống kê chính xác nhưng theo chúng tôi hiện có
khoảng hàng trăm ngàn bệnh nhân đã và đang sử dụng
thuốc này ở Việt Nam.
Thuốc ức chế men chuyển là gì?
Ức chế men chuyển là một loại thuốc ức chế sản xuất của
angiotensin II. Angiotensin là một hormone có trong máu và
có nhiều tác động lên hệ tim mạch. Vai trò chính của
angiotensin là làm co mạch máu, điều này sẽ làm huyết áp
cao và khiến tim phải hoạt động mạnh hơn để bơm máu đi
nuôi cơ thể. Angiotensin cũng làm tăng kích thước và độ dày
một vài cấu trúc của tim. Trong nhiều bệnh lý tim mạch,
lượng angiotensin thường thấy có nhiều hơn bình thường.
Nồng độ angiotensin cao sẽ làm cơ tim dày lên. Sự dày lên
của cơ tim về lâu dài làm tăng nguy cơ tử vong ở bệnh nhân
tim mạch. Nồng độ angiotensin cao cũng tác động lên thành
các mạch máu làm cho các mạch máu dày lên, cứng hơn, và

điều này dẫn tới dễ làm lắng đọng cholesterol ở thành mạch
máu, gây tắc các mạch máu, đây là cơ chế dẫn tới chứng nhồi
máu cơ tim hay tai biến mạch máu não. Thuốc ức chế men
chuyển sẽ dự phòng, thậm chí có thể đảo ngược sự phì đại cơ
tim và dày lên của mạch máu.
Nhận biết thuốc ức chế men chuyển
Thuốc ức chế men chuyển đều có tên gốc có đuôi “pril”, tuy
nhiên trên thị trường rất ít khi thuốc có tên thương mại trùng
với tên gốc. Tên thương mại của một số thuốc thường dùng ở
Việt Nam là: Renitec (enalapril), Capoten (captopril),
Coversyl (perindopril), Zestril (lisinopril), Accupril
(quinapril)
Những bệnh nhân nào nên dùng thuốc ức chế men
chuyển?
Do thuốc ức chế men chuyển có thể làm giãn các mạch máu
nên thuốc có thể dùng cho những bệnh nhân tăng huyết áp.
Trên lâm sàng, người ta có thể sử dụng đơn độc thuốc này để
điều trị tăng huyết áp và có thể phối hợp thuốc này với các
thuốc điều trị tăng huyết áp khác. Trong trường hợp suy tim,
thuốc ức chế men chuyển đã được chứng minh là làm giảm tử
vong, làm giảm triệu chứng bệnh, giảm tần xuất nhập viện
cho bệnh nhân. Thuốc ức chế men chuyển cũng đã được
nghiên cứu sử dụng cho bệnh nhân nhồi máu cơ tim nhưng
chưa có triệu chứng suy tim và các kết quả đều cho thấy
thuốc có thể làm giảm nguy cơ tử vong ở những bệnh nhân
này. Đối với một số bệnh nhân có nguy cơ cao bị nhồi máu
cơm tim hoặc suy tim (những bệnh nhân bị tắc mạch, đái
tháo đường hoặc tăng huyết áp), thuốc ức chế men chuyển có
thể dự phòng được nhồi máu cơ tim và đột tử do suy tim.
Thuốc ức chế men chuyển là thuốc đặc biệt có hiệu quả trong

việc giảm biến chứng nhồi máu cơ tim ở bệnh nhân đái tháo
đường. Thuốc cũng đã được chứng minh là tốt cho những
bệnh nhân suy thận nhẹ và có thể bảo vệ được chức năng
thận ở bệnh nhân đái tháo đường, đặc biệt là ở bệnh nhân
trong nước tiểu có protein.
Dùng thuốc ức chế men chuyển có an toàn hay không?
Thuốc ức chế men chuyển hiện nay được hàng triệu bệnh
nhân trên toàn thế giới dùng và hầu hết đều có cảm giác an
toàn nhưng cũng có một số tác dụng phụ do thuốc có khả
năng làm hạ huyết áp nên cũng có thể làm huyết áp quá thấp,
gây ra những triệu chứng như chóng mặt, choáng váng;
nhưng do thuốc ức chế men chuyển chỉ hạ huyết áp ở mức độ
vừa phải nên thực ra những triệu chứng này rất ít gặp, đặc
biệt là khi ta dùng thuốc ức chế men chuyển liều thấp lúc
đầu. Tác dụng phụ gặp nhiều nhất là ho, thường xuất hiện ở
khoảng 15% bệnh nhân, tuy nhiên thường là nhẹ và hơn một
nửa bệnh nhân gần như không cần phải dừng thuốc. Khoảng
8% bệnh nhân ho nhiều khi phải dừng thuốc. Ngoài ra, thuốc
ức chế men chuyển còn làm cho chức năng thận tồi tệ hơn
khi bệnh nhân bị tắc cả hai động mạch thận. Thuốc cũng làm
tăng kali máu, do dó không nên dùng thuốc ức chế men
chuyển khi bị suy thận độ III hoặc độ IV. Tuy nhiên, thuốc
ức chế men chuyển lại rất tốt trong trường hợp bệnh nhân suy
thận nhẹ do tăng huyết áp hoặc do đái tháo đường. Nếu có
bất thường về chức năng thận cần tuân thủ theo lời khuyên
của bác sĩ có nên dùng hay không.
Khi nào nên dừng thuốc ức chế men chuyển?
Khoảng 1% bệnh nhân dùng thuốc thấy phản ứng lưỡi hoặc
cổ họng sưng nề, thường xuất hiện khi bệnh nhân lần đầu tiên
dùng thuốc do phù mạch. Một khi xuất hiện những triệu

chứng này, thì không nên dùng lại thuốc ức chế men chuyển
nữa.
Thuốc cũng có thể gây quái thai, do đó phụ nữ có thai không
nên dùng. Nếu bạn bị bệnh tim và đang được điều trị thuốc
ức chế men chuyển mà muốn có thai thì nên liên hệ với bác sĩ
ngay để điều chỉnh thuốc. Phụ nữ cho con bú cũng không nên
dùng loại thuốc này.
Thuốc ức chế men chuyển có thể tương tác với thuốc nào?
Sử dụng thuốc ức chế men chuyển rất an toàn và có thể
phối hợp với hầu hết các thuốc khác. Khi dùng với các thuốc
lợi tiểu như furosemide (Lasix) hoặc hydrochlorothiazide
(Hypo-thiazide) nên theo dõi chức năng thận một cách cẩn
thận. Ở bệnh nhân đang dùng insulin, khi mới dùng thuốc ức
chế men chuyển có thể làm cho hạ đường huyết. Một số các
thuốc giảm đau như Ibuprofen, Naprosyn có thể làm giảm
hoạt tính của thuốc ức chế men chuyển.