THAY ĐỔI VĂN HÓA TỔ CHỨC
(CHANGING ORGANIZATIONAL CULTURE)
LƯU TRỌNG TUẤN, PhDLƯU TRỌNG TUẤN, PhD
Văn hóa tổ chức là gì? Văn hóa tổ chức là gì?
Organizational Culture DefinedOrganizational Culture Defined
Là mẫu cơ bản về những giá trị và Là mẫu cơ bản về những giá trị và
những giả định được chia sẻ trong những giả định được chia sẻ trong
một tổ chức, chi phối cách nhân một tổ chức, chi phối cách nhân
viên trong tổ chức nghĩ và hành viên trong tổ chức nghĩ và hành
động đối với những vấn đề và động đối với những vấn đề và
những cơ hội. những cơ hội.
The basic pattern of shared values and The basic pattern of shared values and
assumptions governing the way employees assumptions governing the way employees
within an organization think about and act on within an organization think about and act on
problems and opportunities.problems and opportunities.
AP/Wide World Photos.
Các thành tố của văn hóa tổ chức Các thành tố của văn hóa tổ chức
Elements of Organizational CultureElements of Organizational Culture
• Unconscious, taken-for-granted perceptions or
beliefs
Là những nhận thức hay niềm tin được cho là đúng
• Mental models of ideals
Là những mô hình tư duy về lý tưởng
Shared assumptionsShared assumptions
Những giả định được chia sẻNhững giả định được chia sẻ
• Conscious beliefs
Những niềm tin có ý thức
• Evaluate what is good or bad, right or wrong
Đánh giá tốt/xấu, đúng/sai
Shared valuesShared values
Những giá trị được chia sẻNhững giá trị được chia sẻ
ArtifactsArtifacts
Những biểu trưng văn hóa tổ chức quan sát đượcNhững biểu trưng văn hóa tổ chức quan sát được
ArtifactsArtifacts
Những biểu trưng văn hóa tổ chức quan sát đượcNhững biểu trưng văn hóa tổ chức quan sát được
• Stories/legends (câu chuyện/giai thoại)
• Rituals/ceremonies (Nghi lễ)
• Organizational language (Ngôn ngữ trong tổ chức)
• Physical structures/décor (Cấu trúc vật chất/trang trí)
• Stories/legends (câu chuyện/giai thoại)
• Rituals/ceremonies (Nghi lễ)
• Organizational language (Ngôn ngữ trong tổ chức)
• Physical structures/décor (Cấu trúc vật chất/trang trí)
Visible
Phần nổi
InvisibleInvisible
(below the surface)(below the surface)
PhPhần chìmần chìm
3 Chức năng của Văn hóa tổ chức3 Chức năng của Văn hóa tổ chức
SứcSức mạnhmạnh củacủa vănvăn hóahóa côngcông tyty (corporate(corporate
cultureculture strengthstrength)) nóinói đếnđến độđộ sâusâu vàvà rộngrộng màmà
nhânnhân viênviên giữgiữ nhữngnhững giágiá trịtrị vàvà giảgiả địnhđịnh nổinổi trộitrội
củacủa côngcông tyty ỞỞ doanhdoanh nghiệpnghiệp cócó vănvăn hóahóa
mạnh,mạnh, hầuhầu hếthết nhânnhân viênviên ởở tấttất cảcả cáccác bộbộ phậnphận
giữgiữ nhữngnhững giágiá trịtrị nổinổi trộitrội
VănVăn hóahóa mạnhmạnh cócó khuynhkhuynh hướnghướng lâulâu bền,bền, vàvà
cócó thểthể điđi từtừ nhữngnhững giágiá trịtrị vàvà giảgiả địnhđịnh củacủa ngườingười
sángsáng lậplập côngcông tyty TráiTrái lại,lại, côngcông tyty cócó vănvăn hóahóa
yếuyếu nếunếu cáccác giágiá trịtrị ưuưu thếthế đoảnđoản mệnhmệnh vàvà chủchủ
yếuyếu đượcđược nhữngnhững ngườingười lãnhlãnh đạođạo chópchóp bubu nắmnắm
giữgiữ
3 Chức năng của Văn hóa tổ chức3 Chức năng của Văn hóa tổ chức
VănVăn hóahóa doanhdoanh nghiệpnghiệp mạnhmạnh cócó thểthể đưađưa đếnđến
thànhthành côngcông hơnhơn thôngthông quaqua 33 chứcchức năngnăng quanquan
trọngtrọng::
HệHệ thốngthống kiểmkiểm soátsoát (Control(Control system)system) VănVăn
hóahóa tổtổ chứcchức làlà mộtmột dạngdạng kiểmkiểm soátsoát xãxã hộihội táctác
độngđộng đếnđến quyếtquyết địnhđịnh vàvà hànhhành vivi củacủa nhânnhân
viênviên
KếtKết dínhdính xãxã hộihội (Social(Social glue)glue) VănVăn hóahóa tổtổ
chứcchức làlà “chất“chất keokeo kếtkết dínhdính xãxã hội”hội” kếtkết nốinối mọimọi
ngườingười lạilại vớivới nhaunhau vàvà làmlàm chocho họhọ cảmcảm thấythấy làlà
mộtmột phầnphần trongtrong trảitrải nghiệmnghiệm củacủa tổtổ chứcchức
TạoTạo ýý nghĩanghĩa (Sense(Sense making)making) VănVăn hóahóa tổtổ
chứcchức hỗhỗ trợtrợ quáquá trìnhtrình tạotạo ýý nghĩa,nghĩa, giúpgiúp nhânnhân
viênviên hiểuhiểu nhữngnhững điềuđiều đangđang diễndiễn rara trongtrong tổtổ
chứcchức vàvà tạitại saosao diễndiễn rara
Những lợi ích của văn hóa công ty mạnh Những lợi ích của văn hóa công ty mạnh
Benefits of Strong Corporate CulturesBenefits of Strong Corporate Cultures
Strong
Organizational
Culture
Văn hóa tổ chức
mạnh
SocialSocial
ControlControl
Kiểm soát xã hộiKiểm soát xã hội
ImprovesImproves
SenseSense MakingMaking
Tạo ý nghĩaTạo ý nghĩa
SocialSocial
GlueGlue
Kết dính xã hộiKết dính xã hội
Guidelines for changing cultureGuidelines for changing culture
Hướng dẫn thay đổi tổ chứcHướng dẫn thay đổi tổ chức
Nguồn:Nguồn: Phỏng theo Cummings and Worley (2001: 509Phỏng theo Cummings and Worley (2001: 509 11)11)
11 FormulateFormulate aa clearclear strategicstrategic visionvision EffectiveEffective culturalcultural changechange
shouldshould startstart fromfrom aa clearclear visionvision ofof thethe firm’sfirm’s newnew strategystrategy andand ofof
thethe sharedshared valuesvalues andand behaviourbehaviour neededneeded toto makemake itit workwork ThisThis
visionvision providesprovides thethe purposepurpose andand directiondirection forfor cultureculture changechange
XâyXây dựngdựng mộtmột tầmtầm nhìnnhìn chiếnchiến lượclược rõrõ ràngràng ThayThay đổiđổi vănvăn hoáhoá
hiệuhiệu quảquả nênnên bắtbắt đầuđầu từtừ mộtmột tầmtầm nhìnnhìn rõrõ ràngràng vềvề chiếnchiến lượclược mớimới
củacủa côngcông tyty cũngcũng nhưnhư vềvề nhữngnhững giágiá trịtrị vàvà hànhhành vivi đượcđược chiachia sẻsẻ đểđể
thựcthực hiênhiên thànhthành côngcông chiếnchiến lượclược đóđó TầmTầm nhìnnhìn nàynày biểubiểu thịthị mụcmục
đíchđích vàvà hướnghướng thaythay đổiđổi vănvăn hoáhoá
22 DisplayDisplay toptop managementmanagement commitmentcommitment CulturalCultural changechange
mustmust bebe managedmanaged fromfrom thethe toptop ofof thethe organisationorganisation SeniorSenior
managersmanagers andand administratorsadministrators needneed toto bebe stronglystrongly committedcommitted toto
thethe newnew valuesvalues andand thethe needneed toto createcreate constantconstant pressurepressure forfor
changechange
ThểThể hiệnhiện camcam kếtkết củacủa quảnquản trịtrị cấpcấp caocao ThayThay đổiđổi vănvăn hoáhoá phảiphải
đượcđược quảnquản trịtrị từtừ cấpcấp caocao củacủa tổtổ chứcchức QuảnQuản trịtrị cấpcấp caocao cầncần phảiphải
gắngắn kếtkết sâusâu sắcsắc vớivới nhữngnhững giágiá trịtrị mớimới vàvà nhunhu cầucầu tạotạo nênnên ápáp lựclực
thườngthường xuyênxuyên chocho sựsự thaythay đổiđổi
Guidelines for changing cultureGuidelines for changing culture
Hướng dẫn thay đổi tổ chứcHướng dẫn thay đổi tổ chức
Nguồn:Nguồn: Phỏng theo Cummings and Worley (2001: 509Phỏng theo Cummings and Worley (2001: 509 11)11)
33 ModelModel cultureculture changechange atat thethe highesthighest levellevel SeniorSenior
executivesexecutives mustmust communicatecommunicate thethe newnew cultureculture throughthrough theirtheir ownown
actionsactions TheirTheir behavioursbehaviours needneed toto symbolisesymbolise thethe kindkind ofof valuesvalues
andand behavioursbehaviours beingbeing soughtsought
LàmLàm mẫumẫu thaythay đổiđổi vănvăn hoáhoá ởở cấpcấp caocao nhấtnhất QuảnQuản trịtrị cấpcấp caocao
phảiphải truyềntruyền đạtđạt vănvăn hoáhoá mớimới thôngthông quaqua hànhhành độngđộng củacủa chínhchính họhọ
HànhHành vivi củacủa họhọ cầncần thểthể hiệnhiện nhữngnhững giágiá trịtrị vàvà hànhhành vivi đangđang tìmtìm
đếnđến
44 ModifyModify thethe organisationorganisation toto supportsupport organisationalorganisational
changeschanges CulturalCultural changechange mustmust bebe accompaniedaccompanied byby supportingsupporting
modificationsmodifications inin organisationalorganisational structure,structure, humanhuman resourceresource
systems,systems, informationinformation andand controlcontrol systems,systems, andand managementmanagement
stylestyle TheseThese organisationalorganisational featuresfeatures cancan helphelp toto orientateorientate people’speople’s
behavioursbehaviours toto thethe newnew cultureculture
ThayThay đổiđổi tổtổ chứcchức đểđể hỗhỗ trợtrợ nhữngnhững thaythay đổiđổi củacủa tổtổ chứcchức
ThayThay đổiđổi vănvăn hoáhoá phảiphải điđi kèmkèm vớivới nhữngnhững thaythay đổiđổi ởở cơcơ cấucấu tổtổ
chức,chức, hệhệ thốngthống nguồnnguồn nhânnhân lực,lực, hệhệ thốngthống thôngthông tintin vàvà kiểmkiểm soát,soát,
vàvà phongphong cáchcách quảnquản trịtrị NhữngNhững đặcđặc trưngtrưng nàynày củacủa tổtổ chứcchức cócó thểthể
giúpgiúp hướnghướng hànhhành vivi củacủa nhânnhân viênviên đếnđến vănvăn hoáhoá mớimới
Guidelines for changing cultureGuidelines for changing culture
Hướng dẫn thay đổi tổ chứcHướng dẫn thay đổi tổ chức
Nguồn:Nguồn: Phỏng theo Cummings and Worley (2001: 509Phỏng theo Cummings and Worley (2001: 509 11)11)
55 SelectSelect andand socialisesocialise newcomersnewcomers andand terminateterminate deviantsdeviants
OneOne ofof thethe mostmost effectiveeffective methodsmethods forfor changingchanging cultureculture isis toto
changechange organisationalorganisational membershipmembership PeoplePeople cancan bebe selectedselected inin
termsterms ofof theirtheir fitfit withwith thethe newnew culture,culture, andand providedprovided withwith anan
inductioninduction clearlyclearly indicatingindicating desireddesired attitudesattitudes andand behaviourbehaviour
ExistingExisting staffstaff whowho cannotcannot adaptadapt toto thethe newnew waysways maymay havehave theirtheir
employmentemployment terminated,terminated, forfor example,example, throughthrough earlyearly retirementretirement
schemesschemes ThisThis isis especiallyespecially importantimportant inin keykey leadershipleadership positions,positions,
wherewhere people’speople’s actionsactions cancan significantlysignificantly promotepromote oror hinderhinder newnew
valuesvalues andand behavioursbehaviours
ChọnChọn vàvà xãxã hộihội hoáhoá nhânnhân viênviên mớimới vàvà chocho thôithôi việcviệc nhữngnhững
nhânnhân viênviên cócó hànhhành vivi saisai tráitrái MộtMột trongtrong nhữngnhững phươngphương pháppháp
hiệuhiệu quảquả đểđể thaythay đổiđổi vănvăn hoá,hoá, đóđó làlà thaythay đổiđổi thànhthành viênviên tổtổ chứcchức
ChọnChọn nhữngnhững nhânnhân viênviên phùphù hợphợp vớivới vănvăn hoáhoá mớimới vàvà nêunêu rõrõ nhữngnhững
tháithái độđộ vàvà hànhhành vivi côngcông tyty kỳkỳ vọngvọng ởở nhânnhân viênviên NếuNếu nhânnhân viênviên
hiệnhiện tạitại khôngkhông thểthể thíchthích nghinghi vớivới nhữngnhững cáchcách mớimới thìthì cócó thểthể chocho
thôithôi việc,việc, chẳngchẳng hạn,hạn, bằngbằng chếchế độđộ chocho nghỉnghỉ hưuhưu sớmsớm ĐiềuĐiều nàynày
rấtrất quanquan trọngtrọng đốiđối vớivới nhữngnhững vịvị trítrí lãnhlãnh đạođạo chủchủ chốt,chốt, màmà hànhhành
độngđộng củacủa họhọ cócó thểthể thúcthúc đẩyđẩy hayhay cảncản trởtrở rấtrất lớnlớn đếnđến nhữngnhững giágiá trịtrị
vàvà hànhhành vivi mớimới
Guidelines for changing cultureGuidelines for changing culture
Hướng dẫn thay đổi tổ chứcHướng dẫn thay đổi tổ chức
Nguồn:Nguồn: Phỏng theo Cummings and Worley (2001: 509Phỏng theo Cummings and Worley (2001: 509 11)11)
66 DevelopDevelop ethicalethical andand legallegal sensitivitysensitivity MostMost culturalcultural changechange
programmesprogrammes attemptattempt toto promotepromote valuesvalues thatthat emphasiseemphasise
employeeemployee integrity,integrity, control,control, equitableequitable treatmenttreatment andand jobjob
securitysecurity However,However, ifif oneone ofof thethe keykey stepssteps inin pursuingpursuing cultureculture
changechange isis toto replacereplace existingexisting staffstaff withwith newnew recruits,recruits, notnot onlyonly cancan
thisthis sendsend outout thethe wrongwrong messagemessage toto newcomersnewcomers andand thethe
remainingremaining staffstaff but,but, dependingdepending howhow staffstaff areare selectedselected forfor
replacement,replacement, itit couldcould alsoalso contravenecontravene employmentemployment lawslaws
Therefore,Therefore, organisationsorganisations needneed toto bebe especiallyespecially awareaware ofof thesethese
potentialpotential ethicalethical andand legallegal pitfallspitfalls
NhữngNhững nhạynhạy cảmcảm vềvề đạođạo đứcđức vàvà pháppháp lýlý HầuHầu hếthết cáccác chươngchương
trìnhtrình thaythay đổiđổi vănvăn hoáhoá cốcố gắnggắng phátphát triểntriển nhữngnhững giágiá trịtrị nhấnnhấn
mạnhmạnh đếnđến tínhtính trungtrung thựcthực củacủa nhânnhân viên,viên, sựsự kiểmkiểm soát,soát, đốiđối xửxử
côngcông bằng,bằng, vàvà tínhtính ổnổn địnhđịnh vềvề côngcông việcviệc TuyTuy nhiên,nhiên, nếunếu mộtmột
trongtrong nhữngnhững bướcbước chínhchính trongtrong quáquá trìnhtrình thaythay đổiđổi vănvăn hoáhoá làlà phảiphải
thaythay thểthể nhânnhân viênviên hiệnhiện tạitại bằngbằng nhânnhân viênviên mới,mới, thìthì điềuđiều nàynày
khôngkhông nhữngnhững cócó thểthể làmlàm chocho cảcả ngườingười mớimới lẫnlẫn ngườingười cũcũ hiểuhiểu saisai
lệch,lệch, màmà còncòn cócó thểthể vivi phạmphạm luậtluật laolao độngđộng tuỳtuỳ vàovào cáchcách chọnchọn
nhânnhân viênviên đểđể thaythay VìVì thế,thế, tổtổ chứcchức cầncần nhậnnhận thứcthức rõrõ nhữngnhững trởtrở
ngạingại vềvề mặtmặt đạođạo đứcđức vàvà pháppháp lýlý nàynày
Tài liệu tham khảoTài liệu tham khảo
Cummings,Cummings, TGTG andand Worley,Worley, CGCG ((20012001))
OrganizationOrganization DevelopmentDevelopment andand ChangeChange ((77
thth
edition)edition) SouthSouth WesternWestern CollegeCollege PublishingPublishing::
Mason,Mason, OH,OH, USAUSA