Bài giảng tiền tệ, ngân hàng và chính sách tiền tệ trần bích dung

1
10/9/2011 Tran Bich Dung 1
Chương 4.TIỀN TỆ, NGÂN HÀNG
VÀ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ
 I. Tiền tệ và hoạt động của ngân
hàng
 II. Thò trường tiền tệ
 III. Chính sách tiền tệ
10/9/2011 Tran Bich Dung 2
I.Tiền tệ và hoạt động của ngân
hàng
 1. Tiền tệ:
 Tài sản gồm nhiều loại:
 Tiền
 Tiền gửi không kỳ hạn viết Cheque
 Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn và không kỳ hạn
 Ngoại tệ
 Đất đai, nhà cửa
 Cổ phiếu…
10/9/2011 Tran Bich Dung 3
I.Tiền tệvà hoạt động của ngân
hàng
 a.Khái niệm:
 Tiền là bất kỳ phương tiện nào được thừa
nhận chung để thanh toán cho việc mua
hàng hay để thanh toán nợ nần.
 Nói cách khác, tiền là một lượng tài sản
được sử dụng ngay để tiến hành giao dòch
10/9/2011 Tran Bich Dung 4
I.Tiền tệvà hoạt động của ngân
hàng

 b.Các hình thái của tiền:
 Tiền bằng hàng hoá
 Tiền quy ước
 Tiền qua ngân hàng
10/9/2011 Tran Bich Dung 5
I.Tiền tệvà hoạt động của ngân
hàng
 c.Chức năng:
 Phương tiện thanh toán, trao đổi
 Đơn vò hạch toán
 Dự trữ giá trò
10/9/2011 Tran Bich Dung 6
I.Tiền tệvà hoạt động của ngân
hàng
 d.Khối tiền tệ:
 Căn cứ vào khả năng chuyển đổi của
một tài sản thành tiền để sẵn sàng
giao dòch, người ta chia khối tiền tệ ra
nhiều loại:
2
10/9/2011 Tran Bich Dung 7
I.Tiền tệvà hoạt động của ngân
hàng
 Tiền giao dòch(M1): là lượng tiền
dùng cho giao dòch gồm:
 Tiền mặt ngoài ngân hàng (C
M
)
 Tiền gửi không kỳ hạn viết cheque(D
M

)
 Tiền rộng(M2) = M1 + Tiền gửi tiết
kiệm có kỳ hạn và không kỳ hạn
10/9/2011 Tran Bich Dung 8
I.Tiền tệ và hoạt động của ngân
hàng
 Tiền rộng M3 =M2 + trái phiếu,cổ
phiếu…
 Ở Việt Nam, lượng cung tiền trong
nền kinh tế là M1
10/9/2011 Tran Bich Dung 9
2.Hoạt động của ngân hàng
 Hệ thống ngân hàng hiện đại gồm:
 Ngân hàng trung ương
 Các ngân hàng trung gian: ngân hàng
thương mại, ngân hàng đầu tư,các tổ
chức tín dụng…
10/9/2011 Tran Bich Dung 10
2.Hoạt động của ngân hàng
 Ngân hàng trung ương:
 Cung ứng tiền, kiểm soát lượng cung
tiền và lãi suất nhằm ổn đònh giá trò tiền
tệ, ổn đònh và thúc đẩy tăng trưởng kinh
tế
10/9/2011 Tran Bich Dung 11
2.Hoạt động của ngân hàng
 NHTW có các chức năng cơ bản sau:
 Quản lý các NHTM:
 Cấp giấy phép hoạt động cho các NHTM
 Thường xuyên kiểm tra hoạt động của

NHTM
10/9/2011 Tran Bich Dung 12
2.Hoạt động của ngân hàng
 Ngân hàng của các NHTM:
 cho các NHTM vay khi cần thiết
 nhằm tránh sự sụp đỗ không đáng có trong
hệ thống ngân hàng
 Là cơ quan độc quyền in và phát hành
tiền trong nền kinh tế
3
10/9/2011 Tran Bich Dung 13
2.Hoạt động của ngân hàng
 Là ngân hàng của chính phủ:
 Mở tài khoản , nhận tiền gửi&tổ chức
thanh toán cho kho bạc nhà nước.
 Làm đại lý phát hành trái phiếu kho
bạc nhà nước.
 Quản lý thò trường ngoại hối, bảo
quản dự trữ ngoại tệ của quốc gia…
10/9/2011 Tran Bich Dung 14
2.Hoạt động của ngân hàng
 Ngân hàng trung gian:
 Là một tổ chức trung gian tài chính
 có chức năng kinh doanh tiền tệ
 và đầu tư.
 Trong quá trình hoạt động, các ngân
hàng đã “tạo tiền qua ngân hàng”
10/9/2011 Tran Bich Dung 15
Cách tạo tiền qua ngân hàng:
 Giả đònh:

 Mọi giao dòch đều qua ngân hàng
 Tỷ lệ dự trữ chung d = 10%
 Các ngân hàng đều cho vay hết lượng tiền
còn lại =( 1 – d)
 Tiền dự trữ là tiền gửi mà NH nhận được,
nhưng không cho vay.
10/9/2011 Tran Bich Dung 16
Cách tạo tiền qua ngân hàng
 VD: Cá nhân A gửi vào NH I 1000$.
 Nếu NH dự trữ 100%
 nghóa là NH chỉ nhận tiền gửi mà không cho
vay
 thì NH không tạo tiền
 Trong bản tổng kết tài sản của NH I:
10/9/2011 Tran Bich Dung 17
Cách tạo tiền qua ngân hàng
 NHI
 CÓ N
 Tiền gửi:1000$ Tiền gửi:1000$
Dự trữ:1000$
10/9/2011 Tran Bich Dung 18
Cách tạo tiền qua ngân hàng
 →Lượng cung tiền không đổi: 1000$
tiền gửi vào NH làm:
 tiền mặt giảm 1000$
 tiền dự trữ NH tăng 1000$
 → hệ thống NH dự trữ 100%:
 không tạo tiền
 không tác động đến lượng cung tiền
4

10/9/2011 Tran Bich Dung 19
Cách tạo tiền qua ngân hàng
 Nếu NH dự trữ 10%:
 B1:Khi A gửi vào NH I 1000$:
 NH I sẽ cho vay 900$, dự trữ 100$
N
Tiền gửi:1000$
CÓ
Cho vay: 900$
Dự trữ: 100$
10/9/2011 Tran Bich Dung 20
Cách tạo tiền qua ngân hàng
 B2:NH I cho khách hàng B vay 900$ để
trả cho C. C lại gửi 900$ vào NH II. NH
II dự trữ 90$ cho D vay 810$:
 NH II
N
Tiền gửi: 900$
CÓ
Cho vay: 810$
Dự trữ: 90$
10/9/2011 Tran Bich Dung 21
Cách tạo tiền qua ngân hàng
 B3: D lại trả cho E 810$ và E lại gửi
vào NH III 810$, NH III lại cho vay
thêm 729$, dự trữ thêm 81$
 NH III
N
Tiền gửi:810$
CÓ

Cho vay:729$
Dự trữ:81$
10/9/2011 Tran Bich Dung 22
Cách tạo tiền qua ngân hàng
 Quá trình cứ tiếp diễn:
 tiền cho vay của NH này
 trở thành tiền gửi tăng thêm của NH kế
tiếp
10/9/2011 Tran Bich Dung 23
Cách tạo tiền qua ngân hàng
Các NH
Tiền gửi
tăng thêm
Cho vay
tăng thêm
Dự trữ
tăng thêm
NH I
1000 900 100
NH II
900 810 90
NH III
…
810
…
729
…
81
…
Hệ thống

NH
10000 9000 1000
10/9/2011 Tran Bich Dung 24
Cách tạo tiền qua ngân hàng
 ∆M =1000 + 900 + 810 +…
 = ∆H + (1 – d) ∆H + (1 – d)
2
∆H +

H
d
M
H
d
M
∆=∆
∆
−−
=∆
*
1
*
)1(1
1
5
10/9/2011 Tran Bich Dung 25
3. Số nhân tiền tệ
 Là hệ số phản ánh
sự thay đổi trong
lượng cung tiền

 khi lượng tiền mạnh
thay đổi 1 đơn vò:
H
M
HM
HM
k
k
k
m
m
m
=⇒
∆=∆
=
*
*
10/9/2011 Tran Bich Dung 26
3. Số nhân tiền tệ
 H:lượng tiền mạnh( tiền cơ sở): Là
lượng tiền mà NHTW đã phát hành,
gồm :
 Lượng tiền mặt ngoài ngân hàng C
M
 Lượng tiền dự trữ trong hệ thống ngân
hàng R
M
 H = C
M
+ R

M
10/9/2011 Tran Bich Dung 27
3. Số nhân tiền tệ
 M =M1: Cung tiền tệ: là tổng lượng
tiền hiện có trong nền kinh tế
 M = C
M
+ D
M
 Tỷ lệ tiền mặt/ tiền gửi c = C
M
/ D
M
 → C
M
= c *D
M
10/9/2011 Tran Bich Dung 28
3. Số nhân tiền tệ
 Tỷ lệ dự trữ chung/ tiền gửi:
 d = R
M
/ D
M
 → R
M
= d *D
M
10/9/2011 Tran Bich Dung 29
3. Số nhân tiền tệ

 Trong đó d = d
bb
+ d
ty
 d
bb
:tỷ lệ dự trữ bắt buộc:
 là tỷ lệ dự trữ
 mà NHTW quy đònh cho từng loại tiền gửi đối với
NHTM
 và nộp vào tài khoản củaNHTM ở NHTW
 d
ty
: Tỷ lệ dự trữ tuỳ ý của mỗi NHTM
 để chi tra ûcho khách hàng rút tiền khi có yêu cầu
10/9/2011 Tran Bich Dung 30
3. Số nhân tiền tệ
 → H = C
M
+ R
M
= (c + d) D
M
 M = C
M
+ D
M
= ( c + 1) D
M


dc
c
dc
c
H
M
k
D
D
k
M
M
M
M
+
+
=
+
+
==⇒
1
*)(
*)1(
6
10/9/2011 Tran Bich Dung 31
II.Thò trường tiền tệ
 1.Cung tiền tệ:
 Cần phân biệt 2 chỉ tiêu:
 Cung tiền danh nghóa( )
 Cung tiền thực(S

M
)
M
10/9/2011 Tran Bich Dung 32
1.Cung tiền tệ:
 Cung tiền danh nghóa( ):
 là tổng lựơng tiền hiện có trong nền
kinh tế.
 Khi NHTW kiểm soát được lượng cung tiền
 → lượng cung tiền coi như không đổi
M
10/9/2011 Tran Bich Dung 33
1.Cung tiền tệ:
 Cung tiền thực(S
M
):
 Là khối lượng hàng hoá và dòch vụ
 tương ứng với lượng cung tiền danh
nghóa
 (S
M
) được xác đònh bằng cách:
 lấy cung tiền danh nghóa
 chia cho mức giá chung
P
M
S
M
=
10/9/2011 Tran Bich Dung 34

1.Cung tiền tệ:
 Trong ngắn hạn:
 P không đổi
 để đơn giản ta cho P =1
 → S
M
=
 không đổi
 → S
M
cũng không đổi
M
M
M
10/9/2011 Tran Bich Dung 35
S
M
r
Lượng
tiền
M
M
1
S
1
M
∆M
10/9/2011 Tran Bich Dung 36
2. Cầu tiền tệ
 Cầu tiền danh nghóa:

 là lượng tiền mà mọi người cần có
 Cầu tiền thực (L
M
):
 là lượng hàng hoá và dòch vụ
 tương ứng với cầu tiền danh nghóa
7
10/9/2011 Tran Bich Dung 37
2. Cầu tiền tệ
 Tại sao người ta cần giữ tiền?
 Có 3 nguyên nhân :
 Do cần giao dòch (L1)
 Do cần dự phòng (L1)
 Do cần đầu cơ (L2)
10/9/2011 Tran Bich Dung 38
2. Cầu tiền tệ
 Các nhân tố ảnh hưởng đến cầu
tiền:
 Y↑→ L1↑
 r
10/9/2011 Tran Bich Dung 39
2. Cầu tiền tệ
Khi giữ tiền, ta phải chòu chi phí
cơ hội - chính là tiền lãi bò mất đi
khi giữ tài sản ở dạng tiền mà
không phải tài sản sinh lợi khác
10/9/2011 Tran Bich Dung 40
2. Cầu tiền tệ
 Đối với L1:
 r tăng nhẹ, hầu như không ảnh hưởng

đến L1.
 Khi r tăng mạnh, người ta muốn giữ
nhiều tài sản sinh lời, giữ ít tài sản dưới
dạng tiền hơn
 r↑↑→ L1↓
10/9/2011 Tran Bich Dung 41
2. Cầu tiền tệ
 Đối với L2:
 Thò trườg cổ phiếu
 Mệnh giá cổ phiếu
P=100.000$
 Cổ tức cố đònh =
10.000$
 Lãi suất r
B
=10%
 Thò trườg tiền tệ
 Lãi suất r = 10%
 Khi r trên cả 2 thò
trường bằng nhau,
cả 2 đều cân bằng
10/9/2011 Tran Bich Dung 42
2. Cầu tiền tệ
 Thò trường tiền tệ
 Nếu r↑= 20%
 Nếu r↓= 5%
 Thò trường cổ phiếu
 →P
cp
↓= 50.000$

 → nhà đầu cơ sẽ mua
cổ phiếu
 → L2 ↓
 →P
cp
↑= 200.000$
 → nhà đầu cơ sẽ bán
cổ phiếu
 → L2 ↑
8
10/9/2011 Tran Bich Dung 43
2. Cầu tiền tệ
 ⇒ khi r↑→Pcp↓→L2↓ và ngược lại
 ⇒ Cầu tiền đồng biến với Y, nghòch
biến với r:
 L
M
= L
0
+ Lm.Y + Lm
r
.r
10/9/2011 Tran Bich Dung 44
2. Cầu tiền tệ
 L
M
= L
0
+ Lm.Y + Lm
r

.r
 Với: L
0
: Cầu tiền tự đònh
 Lm =∆ L
M
/ ∆Y: Hệ số nhạy cảm của
cầu tiền theo Y (Lm > 0)
 Lm
r
=∆ L
M
/ ∆r: Hệ số nhạy cảm của
cầu tiền theo r ( Lm
r
< 0, r:%)
10/9/2011 Tran Bich Dung 45
2. Cầu tiền tệ
 L
M
= L
0
+ Lm.Y + Lm
r
.r
 Khi Y đã cho
 → cầu tiền chỉ còn phụ thuộc vào lãi
suất:
 L
M

= L
0
+ Lm
r
.r
10/9/2011 Tran Bich Dung 46
2. Cầu tiền tệ
 VD: L
M
= 1000 + 0,5Y – 60r
 Nếu Y
1
= 4000 :
 →L
M
1
= 3000 – 60r
 Nếu Y
2
= 5000 :
 →L
M
2
= 3500 – 60r
10/9/2011 Tran Bich Dung 47
Lượng tiền
L
M
(Y1)
r

r
1
r
2
L
2
L
1
A
B
10/9/2011 Tran Bich Dung 48
2. Cầu tiền tệ
 Nếu cầu tiền không phụ thuộc vào lãi
suất :Lm
r
.= 0
 Lm
r
.= 0→ đường L
M
thẳng đứng
 Lm
r
.= ∞→ đường L
M
nằm ngang
 Lm
r
.nhỏ → đường L
M

rất dốc
 Lm
r
.lớn → đường L
M
lài
9
10/9/2011 Tran Bich Dung 49
Lm
r
=0
r
L
M
Lm
r
=∞
r
10/9/2011 Tran Bich Dung 50
Lượng tiền
L
M
(Y1)
r
r
1
r
2
L
2

L
1
L
M
(Y2)
A
A’
B
B’
L’
1
L’
2
10/9/2011 Tran Bich Dung 51
3.Cân bằng thò trường tiền tệ
 Để hiểu rõ sự cân bằng thò trường
tiền tệ
 ta phải tìm hiểu thò trường có liên
quan là thò trường trái phiếu
10/9/2011 Tran Bich Dung 52
 Tổng của cải thực hiện có của nền
kinh tế(Real Wealth-W) gồm 2 loại:
 Cung tiền thực(S
M
)
 Cung trái phiếu thực(S
B
)
 W
S

= S
M
+ S
B
10/9/2011 Tran Bich Dung 53
3.Cân bằng thò trường tiền tệ
 Cầu tài sản (W
D
):
 Người ta sẽ quyết đònh phân chia tài
sản(W) thành:
 lượng trái phiếu muốn giữ (L
B
)
 và lượng tiền thực muốn giữ( L
M
)
 W
D
= L
M
+ L
B
10/9/2011 Tran Bich Dung 54
3.Cân bằng thò trường tiền tệ
 Bất luận ta muốn phân chia tài sản như
thế nào thì
 cầu tài sản phải luôn bằng cung tài sản:
 W
S

= W
D
 S
M
+ S
B
= L
M
+ L
B

→
S
M
- L
M
= L
B
- S
B
(1)
10
10/9/2011 Tran Bich Dung 55
3.Cân bằng thò trường tiền tệ

→
S
M
- L
M

= L
B
- S
B
(1)
 (1)thể hiện thò trường tiền tệ và thò
trường trái phiếu có quan hệ mật thiết:
 Nếu thò trường này cân bằng
 thì thò trường kia cũng cân bằng
 gọi chung là thò trường tài chính cân bằng
10/9/2011 Tran Bich Dung 56
r
S
B
P
S
M
L
M
L
B
E
E
r
0
P
0
B
0
M

0
r
1
P
1
A
B
A
B
10/9/2011 Tran Bich Dung 57
3.Cân bằng thò trường tiền tệ
 Thò trường tiền tệ cân bằng khi:
 lãi suất được duy trì ở mức mà tại đó
 lượngcung tiền bằng lượng cầu tiền
 S
M
= L
M
 M = L
0
+ Lm
r
.r
)(
1
0
L
L
Mr
r

m
−=
10/9/2011 Tran Bich Dung 58
3.Cân bằng thò trường tiền tệ
 VD: S
M
= 1000
 L
M
= 1500 -100r
 Lãi suất cân bằng:
 S
M
= L
M
 1000 = 1500 -100r
 r = 5%
10/9/2011 Tran Bich Dung 59
r
S
M
E
0
r
1
E
1
M
0
r

0
M
1
L
M
(Y
0)
Lượng tiền
S
M
1
L
r
m
M
r
∆
=∆
10/9/2011 Tran Bich Dung 60
3.Cân bằng thò trường tiền tệ
 Khi cung tiền thay đổi ∆M
 → lãi suất thò trường sẽ thay đổi ∆r:
L
r
m
M
r
∆
=∆
11

10/9/2011 Tran Bich Dung 61
r
S
M
E
0
r
1
E
1
M
0
r
0
L
M
(Y
0
)
Lượng tiền
L
M
(Y
1
)
Y↑, cung tiền
không đổi ⇒r ↑
10/9/2011 Tran Bich Dung 62
4. Hàm đầu tư theo lãi suất
 Đầu tư là hàm nghòch biến với lãi

suất:
 I = I
0
+ Im
r
.r
 I
0
: Đầu tư tự đònh
 Im
r
= ∆I/∆r : đầu tư biên theo lãi suất,
hay hệ số nhạy cảm của đầu tư theo r
10/9/2011 Tran Bich Dung 63
r
1
I
I( r)
r
I
1
r
2
I
2
A
B
10/9/2011 Tran Bich Dung 64
4. Hàm đầu tư theo lãi suất
 Im

r
= 0⇒ I(r) thẳng đứng
 Im
r
nhỏ⇒ I(r) dốc
 Im
r
lớn⇒ I(r) lài
 Im
r
= ∞⇒ I(r) nằm ngang
10/9/2011 Tran Bich Dung 65
III.Chính sách tiền tệ
 1.Mục tiêu:
 n đònh giá trò tiền tệ
 n đònh nền kinh tế
2. Các công cụ:
 Hoạt động trên thò trường mở
 Thay đổi tỷ lệ dự trữ bắt buộc
 Thay đổi lãi suất chiết khấu
10/9/2011 Tran Bich Dung 66
2. Các công cụ của chính sách
tiền tệ:
 a . Hoạt động trên thò trường mở :
Mua bán chứng khoán
 Khi NHTW mua CK vào
 ⇒ H↑→ M↑→ r↓ → I↑→ AD↑→ Y↑, P↑,
U↓
 Khi NHTW bán CK ra
 ⇒ H ↓ → M ↓ → r↑ → I↓→ AD↓→ Y↓, P↓

U ↑
12
10/9/2011 Tran Bich Dung 67
b.Thay đổi tỷ lệ dự trữ bắt
buộc(d
bb
)
 Nếu giảm (d
bb
)↓
 →k
M
↑→M↑→ r↓
 → I↑→ AD↑→ Y↑, P↑ , U↓
 Nếu tăng (d
bb
) ↑
 → k
M
↓ → M ↓ → r↑
 → I↓→ AD↓→ Y↓, P↓, U ↑
10/9/2011 Tran Bich Dung 68
c.Lãi suất chiết khấu(r
D
)
 Là lãi suất mà các NHTM phải trả
cho NHTW khi vay của NHTW
 Nếu giảm (r
D
)↓

 → các NHTM sẽ vay nhiều hơn từ
NHTW:
 H↑→M↑→ r↓ → I↑→ AD↑→ Y↑, U↓
 Ngoài ra, các NHTM sẽ giảm d
ty
→
k
M
↑→M↑→ r↓ → I↑→ AD↑→ Y↑, P↑, U↓
10/9/2011 Tran Bich Dung 69
c.Lãi suất chiết khấu(r
D
)
 Nếu tăng (r
D
)↑
 → các NHTM sẽ vay ít hơn
 H ↓ → M ↓ → r↑ → I↓→ AD↓→ Y↓, U ↑
 Đồng thời, các NHTM sẽ tăng d
ty
↑→k
M
↓ → M ↓ → r↑ → I↓→ AD↓→ Y↓, P↓ U ↑
10/9/2011 Tran Bich Dung 70
3.Nguyên tắc thực hiện
 Nguyên tắc:
 Khi nền kinh tế suy thoái Y < Yp:
 áp dụng CSTT mở rộng:
 Mua CK
 Giảm d

bb
 Giảm r
D
10/9/2011 Tran Bich Dung 71
3.Nguyên tắc thực hiện
 Khi nền kinh tế có lạm phát( Y > Yp):
 áp dụng CSTT thu hẹp:
 Bán CK
 Tăng d
bb
 Tăng r
D
CSTT:Mục tiêu ổn đònh giá
 Nếu CS tiền tệ không hợp lý→ lạm phát sẽ tăng
cao:
 sẽ phá huỷ sức mua của tiền tiết kiệm và lương hưu
 sẽ xói mòn hệ thống thuế
 Gây nhầm lẫn trong việc ra quyết đònh phân bổ
nguồn lực không hiệu quả
 Phân phối lại tài sản và thu nhập giữa các thành phần dân
cư
 Thay đổi cơ cấu KT
10/9/2011 Tran Bich Dung 72
13
Mục tiêu ổn đònh giá
 Khi có lạm phát, biện pháp giảm lạm phát bằng
giảm cung tiền có thể làm :
 Tăng tỷ lệ thất nghiệp và giảm sản lượng
 Giảm phát có thể làm nền kinh tế suy thoái nghiêm trọng
10/9/2011 Tran Bich Dung 73

Lạm phát theo thuyết số lượng
tiền tệ
 Thuyết đònh lượng về tiền tệ
 thường được diễn tả
 qua phương trình số lượng:
 M.V= P.Y(1)
 Trong đó : M : Cung tiền danh nghóa
 V : Tốc độ lưu thông tiền tệ
 P : Mức giá trung bình
 Y : Sản lượng thực
10/9/2011
Tran Bich Dung
74
 Với giả thiết:
 V là hằng số
 Y không đổi = Yp
10/9/2011 Tran Bich Dung 75
TIỀN, GDP THỰC VÀ GIÁ
 GDP thực hay Y được quyết đònh bởi
nguồn lực (vốn, lao động) và công nghệ
 Cung tiền quyết đònh giá trò danh nghóa
của GDP
 Giá là tỷ số giữa GDP danh nghóa và GDP
thực
 Ngân hàng trung ương kiểm soát hoàn toàn
cung tiền, nên cũng trực tiếp kiểm soát lạm
phát
10/9/2011 Tran Bich Dung 76
 Từ M.V = P.Y
 ⇒ log(M.V) = log( P.Y)

 ⇒ logM.+ logV = log P + logY)
 ⇒ %∆M.+ %∆V = %∆ P + %∆ Y
 Với giả thiết V, Y không đổi:
 %∆V =%∆ Y = 0
 ⇒ %∆M= %∆ P
10/9/2011 Tran Bich Dung 77
 Kết luận:
 P phụ thuộc vào M.
 M ↑ thì P ↑ cùng tỷ lệ
 Thuyết này chỉ đúng khi V và Y không đổi
 Ta có thể tính lạm phát dựa vào:
 ⇒ %∆M.+ %∆V = %∆ P + %∆ Y
 ⇒ %∆ P = %∆M.+ %∆V -%∆ Y

10/9/2011 Tran Bich Dung 78
14
10/9/2011 Tran Bich Dung 79
MỨC TĂNG CUNG TIỀN
VÀ LẠM PHÁT Ở HOA KỲ
Tác động của lạm phát
 Trước hết cần phân biệt 2 khái niệm:
 Lạm phát dự đoán( lạm phát kỳ
vọng)If
e
=π
e
:
 La øtỷ lệ lạm phát
 dự đoán sẽ xảy ra trong tương lai
 thường căn cứ vào If trong thời gian qua.

 If
e
được phản ánh trong các hợp đồng
kinh tế
10/9/2011 Tran Bich Dung 80
 Lạm phát ngoài dự đoán( không
mong đợi)If
0
=π
0
:
 là tỷ lệ lạm phát xảy ra
 nằm ngoài mức dự đoán
 Không được phản ánh trong các hợp đồng
kinh tế
10/9/2011 Tran Bich Dung 81
Phương trình Fisher
 Lãi suất danh nghóa( lãi suất thò
trường-r) được tính :
 r = r
r
e
+ I
f
e
 Với: r
r
e:
Lãi suất thực dự đoán
 I

f
e
Tỷ lệ lạm phát dự đoán
 Hiệu ứng Fisher: Khi I
f
e
tăng 1% thì r tăng
1%
10/9/2011 Tran Bich Dung 82
 Tỷ lệ lạm phát thực hiện( If)=I
f
e
:
 → r
r
= r
r
e
: không xảy ra phân phối lại
 Tuy nhiên gây ra một số tác động:
 Chi phí mòn giày
 Chi phí thực đơn
 ”Thuế lạm phát”
 Bất tiện trong giao dòch hàng ngày
 do P biến động
10/9/2011 Tran Bich Dung 83
 If≠
≠≠
≠I
f

e
:
 sẽ phân phối lại tài sản và thu nhập
 giữa các thành phần dân cư
 If > I
f
e
⇒ r
r
< r
r
e
:
 Người đi vay
 người mua chòu hàng hoá
 người trả lương
 được lợi
 Người cho vay
 người bán chòu hàng hoá
 người nhận lương
 bò thiệt
10/9/2011 Tran Bich Dung 84
15
 Năm 2011 I
f
e
:= 10% ,r
r
e
:= 5%

 Lãi suất cho vay: r = 15%
 Nếu If = 22%:
 Trong đó I
f
e
= 10%
 If
0
=12%
 r
r
= r - If = 15% -22% = - 7%
 Người đi vay được lợi
 người cho vay bò thiệt
10/9/2011 Tran Bich Dung 85
 Khi lạm phát xảy ra,sẽ làm
 thay đổi cơ cấu kinh tế
 vì giá tương đối của các hàng hoá thay đổi
 thay đổi Y, việc làm và U
10/9/2011 Tran Bich Dung 86
10/9/2011 Tran Bich Dung 87 10/9/2011 Tran Bich Dung 88
10/9/2011 Tran Bich Dung 89
Cung tiền, tăng trưởng & lạm phát
 Từ đầu năm 2005 cho đến cuối tháng 6 năm 2007:
GDP của Việt Nam tăng 22%, còn mức cung tiền mặt
cho lưu thơng và tiền gửi ngân hàng đã tăng lên đến
110%.
 Trong cùng giai đoạn này, GDP của Trung Quốc tăng
29%, nhưng mức cung tiền chỉ tăng 50%.
 Chênh lệch giữa tăng GDP và tăng cung tiền của

Thái Lan là hầu như khơng đáng kể.
10/9/2011 Tran Bich Dung 90
16
10/9/2011 Tran Bich Dung 91
Mốc 2004 là 100%
10/9/2011 Tran Bich Dung 92
Năm 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Tỷ lệ lạm
phát %
3,9 3,2 7,71 8,29 7,48 8,3 22,97 6,88 11,75
Tốc độ tăng
trưởng GDP
%
7,08 7,34 7,79 8,43 8,47 8,48 6,23 5,32 6,78
Tốc độ tăng
cung tiền M2
%
17,6 24,5 30,4 30,9 35,9 29,9 25,0 28,67
Thâm hụt
ngân sách
(%?GDP)
-4,5 -3,5 -4,3 -4,9 -5,0 -5,5 -4,7 -7,0 -5,9
Thâm hụt cán
cân thương
mại (%/GDP)
-3 -7 -5 -5 -5 -15 -14 -16
Đánh giá tác động của CS:
 Từ sau War2 đến 1970s:
 các nhà KT & CS cho rằng CSTT có vai trò
rất ít đối với If,

 không phải là công cụ hữu hiệu để quản lý
AD
 ( do cơ chế tỷ giácố đđịnh, CSTT bất lực)
 Chỉ có CSTK là hiệu quả
10/9/2011 Tran Bich Dung 93
 Khi xuất hiện các cú sốc dầu mỏ
1973/1979 :
 →nền KT vừa suy thóai, vừa If: Y, P↑, U↑
 không thể sử dụng CSTK,
 Vai trò CSTT được coi trọng
 2008: CSTT kém hiệu quả
 CSTK được coi trọng
10/9/2011 Tran Bich Dung 94