CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG potx

ĐHAG, 2010
I. CHỦ NGHĨA DUY VẬT VÀ CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG
CHƯƠNG 1. CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG
1. Vật chất
2. Chủ nghĩa duy vật biện chứng – hình thức phát triển cao nhất
của chủ nghĩa duy vật
1. Sự đối lập giữa chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm trong
việc giải quyết vấn đề cơ bản của triết học
II. QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG VỀ VẬT CHẤT, Ý
THỨC VÀ MỐI QUAN HỆ GIỮA VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC
Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức
2. Ý Thức
Mặt thứ nhất Mặt thứ hai
Con người có khả năng nhận
thức thế giới hay không?
VC và YT cái nào có trước,
cái nào có sau, cái nào quyết
định cái nào?
YT có trước,
YT quyết định
VC
VC có trước,
VC quyết định
YT
Nhận thức
được
Không nhận
thức được
CNDV
CNDT
Thuyết không

thể biết
Hium
Hegel
Kant
Vấn đề cơ bản
của triết học là
gì?
Chủ nghĩa duy
vật giải quyết
vấn đề cơ bản
của triết học
như thế nào?
Chủ nghĩa duy
tâm giải quyết
vấn đề cơ bản
của triết học
như thế nào?

Khái quát quan điểm duy vật cổ đại về vật chất
Nguyên tử
Vật chất
bản
nguyên
đầu tiên
Vật thể
có tính
phổ quát
Không khí
Tính
chất,

Kết cấu
Apay ron
Nước
Lửa
Đặc điểm chung:
Trực quan, thô sơ,
mộc mạc
Ưu điểm: Xuất phát
từ chính thế giới để
giải thích thế giới -
đối lập, chống chủ
nghĩa duy tâm, tôn
giáo
1.1. Phạm trù vật chất
Quan niệm về vật
chất của chủ nghĩa
duy thời cổ đại có
ưu điểm và hạn
chế gì?

Khái quát quan điểm duy vật TK 17 – 18 về vật chất
Vật chất
bản
nguyên
đầu tiên
Nguyên
tử
Khối
lượng
Đặc điểm chung lớn nhất: Mang tính chất

máy móc siêu hình
Ưu điểm:Ngoài ưu điểm như quan điểm
duy vật cổ đại, hơn ở chỗ quan niệm về
vật chất dựa trên cơ sở phân tích thế giới.

Thành tựu của vật lý học thời cận đại cuối TK 19 đầu 20
Vật lý vi mô
với những
phát hiện
mới
Vật
chất
có cấu
trúc
Mâu thuẫn
với quan
niệm cũ về
vật chất
Khủng hoảng
Bất lực, hoang mang
Duy tâm lợi dụng
Xây dụng quan niệm
mới về vật chất
Quan niệm về vật
chất của chủ nghĩa
duy thời cận đại có
ưu điểm và hạn chế
gì?

Lênin đánh giá, nhận xét

Vật chất
không biến
mất, không
tiêu tan
Giới
hạn
quan
niệm
cũ
Đồng nhất vật chất với vật thể
(dạng cụ thể của vật chất)
Đồng nhất vật chất với thuộc
tính hay kết cấu của vật thể
Cần
thay
đổi

Lênin yêu cầu
Khắc phục được hạn chế của chủ nghĩa duy vật cũ
Giải quyết triệt để vấn đề cơ bản của triết học
Làm rõ quan hệ giữa triết học với khoa học cụ thể
Phương pháp định nghĩa mới- đối lập VC với YT
Quan niệm
mới về vật
chất cần phải
7

“Vật chất là một phạm trù
triết học dùng để chỉ thực tại
khách quan được đem lại

cho con người trong cảm
giác, được cảm giác của
chúng ta chép lại, chụp lại ,
phản ánh và tồn tại không lệ
thuộc vào cảm giác”

Phân tích định nghĩa:
Phân
tích
nội
dung
định
nghĩa
Vật chất là một phạm trù triết học – có
nghĩa là…?
Vật chất là “thực tại khách quan…
được cảm giác chúng ta chép lại, chụp
lại, phản ánh” – có nghĩa là…?
Vật chất là cái “thực tại khách quan,
được đem lại cho con người trong cảm
giác… tồn tại không lệ thuộc vào cảm
giác” – có nghĩa là…?
THẢO
LUẬN

NHÓM
Ý nghĩa
của định
nghĩa
Giải đáp một cách

khoa học, duy vật vấn
đề cơ bản của triết học
Triệt để khắc phục hạn
chế của CNDV cũ, bác
bỏ CNDT, bất khả tri
Khắc phục được khủng
hoảng, đem lại niềm tin
trong khoa học tự nhiên
Tạo tiền đề xây dựng quan
điểm duy vật về xã hội, và
lịch sử loài người.