Thảo dược phòng chống đau khớp doc

Thảo dược phòng chống đau khớp
Bệnh thấp khớp (Rheumatoid Arthritis RA) là một bệnh viêm mãn tính của khớp. Bệnh
nhân chiếm 0.8% trong người lớn trên toàn thế giới, khoảng 30-50 tuổi, nữ giới thường bị
gấp 2 lần nam giới. Nếu không chữa trị kịp thời, 20-30% bệnh nhân sẽ mất khả năng làm
việc trong vòng 2-3 năm. Các triệu chứng thường thấy là sưng và đau ở các khớp nhất là
vào buổi sáng (morning stiffness), thường bắt đầu ở bàn tay và bàn chân, sau đó là ở cột
sống và các vùng khác. Thời tiết ẩm ướt và lạnh làm đau hơn, khó đi lại và hạn chế vận
động.

Cà gai leo

Theo y học cổ truyền, đau khớp được gọi là chứng tý, tùy theo nguyên nhân và triệu
chứng gây ra do các thể phong tý, hàn tý, nhiệt tý hoặc thấp tý mà dùng thuốc thích hợp.
Thông thường là cấp tính và cũng có khi bệnh tự khỏi, nhưng nếu không điều trị kịp thời,
bệnh có thể chuyển sang mãn tính và lâu ngày có thể dẫn đến thoái hóa xương khớp. Dù
không khó trị cho lắm nhưng đến nay, làm sao điều trị bệnh viêm dây thần kinh, bệnh về
xương khớp cho thật hiệu quả vẫn là câu hỏi mà rất nhiều nhà khoa học và người bệnh
quan tâm.
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc tân dược chữa bệnh đau khớp. Chúng
được quảng cáo rất đúng với triệu chứng đau của bệnh nhân vì vậy dù thuốc đắt tiền họ
vẫn mua vì thuốc có tác dụng giảm đau rất nhanh giúp người bệnh uống vào cảm thấy dễ
chịu ngay. Tuy nhiên, hầu hết chúng đều kèm các tác dụng phụ như có thể gây giòn
xương, xốp xương, loãng xương, chảy máu dạ dày, gây phù (tăng cân rõ rệt và nhanh) và
tăng huyết áp, không tốt khi sử dụng cho trẻ em dưới 12 tuổi, phụ nữ có thai và cho con
bú Việc sử dụng các biện pháp trị liệu khác như thuỷ châm, điện châm cũng giảm đau
nhưng chỉ cho kết quả tạm thời và rất nguy hiểm.
Ngày nay, nhiều nước trên thế giới như Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Malaysia,
Đức quan tâm tới thuốc từ dược liệu nhiều hơn, tuy nhiên trong các chế phẩm được bào
chế từ thảo dược gồm cả thuốc sản xuất tại Việt nam và một số thuốc nhập khẩu từ Trung
Quốc, Malaysia, Hàn quốc đều có pha trộn tân dược như corticoid gây hại cho sức khỏe
người bệnh. Vì vậy, để lựa chọn được một loại thuốc chữa bệnh xương khớp hiệu quả và

an toàn là một vấn đề cần quan tâm.
Phép chữa trị theo y học cổ truyền khuyên nên ăn uống phòng bệnh trước khi dùng thuốc.
Các chuyên gia khớp còn khuyên không nên ăn nhiều thịt đỏ, giảm bớt chất béo, đường,
bột, nên ăn nhiều cá có chứa chất béo omega-3, nhiều rau cải và các loại trái cây có màu
sậm. Nếu có dùng thuốc thì nên dùng ngay các loại thảo dược từ thiên nhiên và cách dễ
nhất là sắc uống hoặc pha chế như trà, vì các nhóm hoạt chất chiết được từ các thảo dược
này có tác dụng giảm đau kháng viêm rất tốt mà không gây ra tác dụng phụ.
- Nhóm cây cỏ có tinh dầu tác dụng giảm đau và thư giãn gân cốt như lá lốt,
thiên niên kiện, khương hoạt, độc hoạt, phòng phong, kinh giới, quế chi, tế tân,
bạch chỉ, xuyên khung, ngũ gia bì…
- Nhóm cây cỏ có chứa saponosid có tác dụng kháng viêm mạnh gồm cỏ xước,
ngưu tất, thổ phục linh, cốt toái bổ, tang ký sinh…Kết quả các công trình nghiên
cứu đã cho thấy các hoạt chất này có tác dụng kháng viêm tương đương corticoid
nhưng không gây tác dụng phụ.
- Nhóm cây cỏ có chứa flavonoid giúp giảm viêm, chống sưng, tăng cường chất
keo trong khớp và còn có tác dụng chống oxy hóa tế bào như sài đất, kim ngân,
các loại rau củ quả có màu sậm như anh đào, mận, nho, việt quất, dâu tằm
- Nhóm vitamin A hoặc beta carotene và vitamin C như đu đủ, dâu tây, cam
chanh quýt, cà chua, khoai lang, cà rốt, tác dụng kháng viêm và tăng sức đề kháng
cho cơ thể và đồng thời bổ sung calci mỗi ngày.
Các cây cỏ dân gian hay dùng để chữa đau khớp dễ tìm, rẻ tiền và dễ sử dụng, theo các
tài liệu ghi nhận không có độc tính và có nhiều tác dụng tốt cho người đau khớp.
1. Cà gai leo (Solanum procumbens) dùng rễ, rửa sạch, thái mỏng, phơi khô mỗi ngày 10
- 20g dạng thuốc sắc. Tác dụng chữa phong thấp, đau nhức các đầu gân xương.
Người dân hay dùng bài thuốc rượu chữa thấp khớp gồm: Lá lốt 800g, cà gai leo 300g, cỏ
xước 300g, thổ phục linh 300g, quế chi 100g, thiên niên kiện 300g, tất cả phơi khô, tán
nhỏ, ngâm trong 5 lít rượu trắng ngon trong 7 - 10 ngày, uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần
30ml.
2. Cỏ xước (Achyranthes aspera), còn gọi là ngưu tất nam. Dùng cả cây và rễ, cây có
chứa nhiều saponin tác dụng chống viêm rất tốt, mỗi ngày dùng 10 - 16g dạng nước sắc

chữa sưng khớp gối, đau nhức gân cốt, đau lưng.
3. Lá lốt (Piper lolot) dùng lá làm rau ăn và làm thuốc chữa tê thấp, đau lưng, tay chân tê
dại, ngày 8-12g, sắc riêng hoặc sắc chung với dây đau xương, cốt khí củ, rễ cỏ xước đồng
lượng. Có thể nấu nước ngâm tay chân cho người hay bị đổ mồ hôi tay chân.
4.
Th
ổ phục linh
(Smilax glabra), dùng thân rễ phơi khô, có tác dụng lợi gân cốt, kiện tỳ,
giải độc, tiêu phù. Mỗi ngày dùng 10-12g sắc uống hoặc phối hợp thành bài thuốc gồm
thổ phục linh 20g, thiên niên kiện, đương quy đều 8g, bạch chỉ 6g, cốt toái bổ 10g, sắc
uống hoặc ngâm rượu uống chữa phong thấp, gân xương đau nhức, tê buốt tay chân.
5. Dây đau xương (Tinospora tomentosa) dùng thân dây, 8-12g trong ngày, sắc uống
chữa bệnh tê thấp và đau nhức gân cốt, bồi bổ sức khoẻ. Có thể giã lá tươi trộn với rượu
đắp lên các chỗ sưng đau.
6. Ké đầu ngựa (Xanthium strumarium), dùng quả chín vàng khô. Quả có vị đắng, tính
mát, tác dụng tán phong trừ thấp, ngày dùng 6-12g dạng thuốc sắc chữa phong thấp, tay
chân co rút, các khớp sưng đau.
7. Thiên niên kiện (Homalomena aromatica) thân rễ có mùi thơm, ngày dùng 10-12g,
sắc chung với các vị khác hoặc ở dạng ngâm rượu, tác dụng bổ gân cốt, chữa tay chân tê
mỏi, đau nhức các xương khớp, người già nhức xương, ê ẩm mình mẩy.
8. Ngũ gia bì (Acanthopanax spinosum), dùng vỏ thân hay vỏ rễ, dạng sắc hoặc ngâm
rượu, chữa phong thấp, làm mạnh gân cốt, tăng lực.
Các bài thuốc:
-Ngũ gia bì, ngưu tất, mộc qua, tục đoạn, đỗ trọng, thiên niên kiện, quế chi, hà thủ ô, thổ
phục linh, mỗi vị 20g, ngâm chung trong 2 lít rượu ngon, mỗi tối uống 30ml.
-Độc hoạt 8g, tang ký sinh 24g, tần cửu 16g, phòng phong 8g, tế tân 4g, xuyên khung 8g,
đương quy 16g, bạch thược 8g, sinh địa 20g, ngưu tất 8g, đỗ trọng 16g, quế chi 8g, phục
linh 16g, đảng sâm 16g, cam thảo 4g, sắc ngày 1 thang uống hoặc ngâm rượu uống, tác
dụng bài thuốc là giúp khí huyết lưu thông, bổ can thận, khử phong thấp, giảm đau, chữa
thấp khớp mãn tính, đau lưng, các khớp co duỗi khó khăn.

Các vị thuốc này đều có thể mua tại các hiệu thuốc y học cổ truyền nhưng cần thận trọng
vì có thể gặp thuốc giả hoặc kém phẩm chất.
Cũng cần chú ý, trong các thuốc giảm đau khớp có người còn dùng đến thịt rắn hổ, cao
hổ cốt, rễ ô đầu…nhưng đây là những loại thuốc có độc nên khi dùng phải thật thận trọng
và có sự chỉ dẫn của thầy thuốc.
Tóm lại, chỉ cần điều chỉnh cách ăn uống và lối sống, ai ai cũng có thể phòng bệnh mà
không phải tốn công tốn của.