Các loại khuyết tật mối hàn

KHUYẾT TẬT HÀN
Khoá đào tạo tại
Công ty công nghiệp tàu thuỷ Nam Triệu
KHUYẾT TẬT HÀN
Các khuyết tật có thể xuất hiện trong quá trình hàn bao gồm:
1. Nứt
2. Không ngấu, không thấu chân.
3. Ngậm xỉ
4. Rỗ khí
5. Cháy chân
6. Chờm phủ
7. Hố lõm cuối đường hàn
8. Khuyết tật hình dạng
9. Lõm chân
10. Quá thấu
11. Cháy thủng
12. Ôxi hóa kim loại mối hàn
13. Bắn tóe
14. Khuyết tật do gá
15. Khuyết tật trên kim loại cơ bản
1. Nứt:
-
Là một trong những khuyết tật nghiêm trọng nhất của liên kết
hàn, nứt có thể xuất hiện trên bề mặt mối hàn, trong mối hàn và
vùng ảnh hưởng nhiệt.
Vết nứt có thể xuất hiện ở các nhiệt độ khác nhau
Nứt nóng:
Xuất hiện trong quá trình kết tinh của liên kết hàn khi nhiệt độ
còn khá cao, trên 1000
0
C.

Nứt nguội:
Xuất hiện sau khi kết thúc quá trình hàn và ở nhiệt độ dưới
1000
0
C, nứt nguội có thể xuất hiện sau vài giờ hoặc sau vài
ngày.
Nứt
Nứt dọc vùng kim loại cơ bản
Nứt ngang vùng kim loại mối hàn
Nứt tách lớp
Nứt dọc vùng kim loại mối hàn
Nứt ngang
Nứt đường trung tâm mối hàn
Nguyên nhân & Biện pháp khắc phục
nứt:
Dạng
vết nứt
Nguyên nhân Khắc phục
Nứt dọc

Sử dụng vật liệu hàn chưa đúng.

Tồn tại sức căng lớn trong liên kết
hàn
Tốc độ nguội cao

Bố trí các lớp hàn chưa hợp lý

liên kết hàn không hợp lý


Sử dụng vật liệu hàn phù hợp

Giải phóng các lực kẹp chặt cho liên kết hàn
khi hàn, tăng khả năng điền đầy khi hàn
Gia nhiệt trước cho vật liệu hàn, giữ nhiệt cho
liên kết hàn để giảm tốc độ nguội của vật hàn

Bố trí so le các lớp hàn

Sử dụng liên kết hàn hợp lý, vát mép, giảm
khe hở…
Nứt ở
vùng
kết thúc
hồ
quang

Vị trí kết thúc hồ quang bị lõm, tồn
tại nhiều tạp chất

Hồ quang không được bảo vệ

Sử dụng thiết bị hàn hợp lý, có chế độ riêng
cho lúc gây hồ quang và kết thúc hồ quang

Sử dụng các tấm hàn nối ở vị trí bắt đầu và kết
thúc hồ quang, để các vị trí này nằm ngoài liên
kết hàn
Nứt
ngang


Sử dụng vật liệu hàn chưa đúng.

Tốc độ nguội cao
Mối hàn quá nhỏ so với kết thúc của
phần liên kết

Sử dụng vật liệu phù hợp

Tăng dòng điện và kích thước điện cực hàn.
Gia nhiệt
2. Không ngấu, không thấu chân/
Lack of penetration, lack of fusion
Nguyên nhân

Dòng điện/ Điện áp thấp.

Mép cùn rộng

Khe hở nhỏ

Tốc độ hàn nhanh

Góc điện cực không đúng.

Nhiễm bẩn mối hàn
HÀN KHÔNG THẤU - là khuyết tật nghiêm trọng trong liên kết hàn, nó
có thể dẫn đến nứt.
Hàn không ngấu sinh ra ở góc mối hàn, mép hàn hoặc giữa các lớp
hàn. Phần lớn kết cấu bị phá huỷ đều do hàn không ngấu.

Không thấu chân
Không thấu chân một bên
Không thấu chân
Không thấu chân hai bên
Không thấu chân một bên
3. Ngậm xỉ/ Slug Inclusions
Nguyên nhân

Dòng điện hàn quá nhỏ

Mép hàn chưa làm sạch xỉ.

Góc độ hàn chưa hợp lý và tốc độ
hàn quá lớn.

Làm nguội mối hàn quá nhanh, xỉ
không kịp thoát ra ngoài.
Lack of sidewall
fusion with
associated slag
Slag inclusions
Parallel slag lines
Ngậm xỉ là khuyết tật hàn do phần tạp chất phi kim loại
nằm lại trong mối hàn .
Ngậm xỉ giữa các lớp hàn
Ngậm xỉ đường dài
4. Rỗ khí/ Blow hole, porosity
Cluster porosity
Gas pore
Blow hole

Herringbone porosity
Root piping
Nguyên nhân

Hàm lượng cacbon trong kim
loại cơ bản hoặc kim loại hàn
quá cao

Vật liệu cơ bản, vật liệu hàn bị
ẩm, dính dầu mỡ

Thiếu khí bảo vệ.

Chiều dài hồ quang quá lớn,
tốc độ hàn cao.

Thuốc hàn, điện cực hư.
RỖ KHÍ - sinh ra do hiện tượng khí trong kim loại mối hàn không
kịp thoát ra ngoài khi kim loại mối hàn đông đặc.
Rỗ khí
Rỗ khí ống ở chân mối hàn/ Root piping
Rỗ khí
Rỗ khí đơn/ Single gas pore
Rỗ khí đám/ Cluster porosity
5. Cháy chân / Undercut
- Là phần bị lõm thành rãnh dọc theo ranh giới giữa kim loại
cơ bản và kim loại đắp. Bao gồm cả chân mối hàn ở mặt trước
và ở chân mối hàn ngấu
Nguyên nhân


Dòng điện hàn quá lớn

Chiều dài cột hồ quang lớn

Kỹ thuật hàn không hợp lý, góc
nghiêng điện cực sai

Kích thước điện cực quá lớn

Dao động điện cực quá nhanh
Cháy chân bề mặt mối hàn/
Cap Undercut
Cháy chân phần chân mối hàn
Root undercut
Cháy chân phần mặt mối hàn
Cap undercut
6. Chờm phủ/ Over lap
Chờm phủ là bất liên tục ở vùng chân của mối hàn gây
ra do kim loại hàn tràn trên bề mặt của kim loại cơ bản
mà không làm chảy nó.
Nguyên nhân

Kỹ thuật hàn không đúng, góc
nghiêng không hợp lý.

Dòng điện quá cao.

Tư thế hàn, cách đặt vật hàn
không hợp lý .
Chờm phủ

7. Hố lõm cuối đường hàn
Hố lõm cuối đường hàn là khuyết tật do co ngót nhưng
không phải là khuyết tật do khí, nó tạo ra lỗ khí hoặc nứt
hình sao ở cuối đường hàn.
Nguyên nhân

Tốc độ nguội quá nhanh.

Ảnh hưởng của việc khử
ôxi và thay đổi thể tích khi
kết tinh.

Nhiễm bẩn mối hàn.
Crater crack
(Star crack)
Hố lõm
Crater pipe
Weld crater
8. Khuyết tật hình dạng
Điền đầy thiếu Hình dạng bề mặt kém
Chiều cao mũ hàn quá lớn
Điền đầy thiếu + không ngấu thành
Lõm bề mặt
Gia cường quá dày
Lõm chân/ Concave root
9. Lõm chân
Nguyên nhân

Mép cùn quá lớn


Khe hở chân quá lớn

Áp suất khí xông khi hàn TIG quá
lớn

Mài quá tay làm mỏng lớp hàn lót .
Là phần lõm xuất hiện ở chân mối hàn
Lõm chân/ Concave Root