Bài giảng môn kỹ thuật y sinh

Chương
Chương
1
1
T
T
Ổ
Ổ
NG QUAN V
NG QUAN V
Ề
Ề
K
K
Ỹ
Ỹ
THU
THU
Ậ
Ậ
T Y SINH
T Y SINH
Bàigi ng Ơ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ Ỹ THUẬT Khoa KHƯ – Đ HB – ĐHQG TP M 2006
M
M
ụ
ụ
c tiêu:
c tiêu:
Đ
Đ

ị
ị
nh ngh
nh ngh
ĩ
ĩ
a K
a K
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t Y sinh
t Y sinh
Gi
Gi
ớ
ớ
i thi
i thi
ệ
ệ
u v
u v
ề
ề
k
k

ỹ
ỹ
sư sinh h
sư sinh h
ọ
ọ
c v
c v
à
à
k
k
ỹ
ỹ
sư y sinh
sư y sinh
Sơ lư
Sơ lư
ợ
ợ
c v
c v
ề
ề
l
l
ị
ị
ch s
ch sử

ph
ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n ng
n ng
à
à
nh K
nh K
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t y sinh
t y sinh
M
M
ộ
ộ
t s
t s
ố
ố

ị
ị
nh ngh
nh ngh
ĩ
ĩ
a, kh
a, kh
á
á
i ni
i ni
ệ
ệ
m ban
m ban
ầ
ầ
u
u
Bàigi ng Ơ KỸ THU T Y SINH –NgànhVẬT LÝ Ỹ THUẬT Khoa KH – HB – HQG TP HCM 2006
K
K
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ

ậ
t Y sinh l
t Y sinh l
à
à
g
g
ì
ì
?
?
•
•
K
K
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t Y sinh (Biomedical Engineering) l
t Y sinh (Biomedical Engineering) l
à
à
m
m
ộ
ộ
t l

t l
ĩ
ĩ
nh v
nh v
ự
ự
c
c
công ngh
công ngh
ệ
ệ
liên ng
liên ng
à
à
nh
nh
ứ
ứ
ng d
ng d
ụ
ụ
ng c
ng c
á
á
c nguyên lý v

c nguyên lý v
à
à
phương
phương
ph
ph
á
á
p k
p k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t (v
t (v
ậ
ậ
t lý,
t lý,
cơ kh
cơ kh
í
í
,
,
ñi

ñi
ệ
ệ
n t
n t
ử
ử
, h
, h
ó
ó
a h
a h
ọ
ọ
c, công ngh
c, công ngh
ệ
ệ
thông tin) trong l
thông tin) trong l
ĩ
ĩ
nh v
nh v
ự
ự
c y sinh h
c y sinh h
ọ

ọ
c,
c,
ñ
ñ
ặ
ặ
c bi
c bi
ệ
ệ
t trong y khoa.
t trong y khoa.


Trong xu hư
Trong xu hư
ớ
ớ
ng ph
ng ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n hi
n hi
ệ

ệ
n nay, l
n nay, l
ĩ
ĩ
nh v
nh v
ự
ự
c n
c n
à
à
y không
y không
còn hi
còn hi
ể
ể
u theo ngh
u theo ngh
ĩ
ĩ
a h
a h
ẹ
ẹ
p l
p l
à

à
ch
ch
ỉ
ỉ
c
c
ó
ó
thi
thi
ế
ế
t b
t b
ị
ị
ph
ph
ụ
ụ
c v
c v
ụ
ụ
ch
ch
ẩ
ẩ
n

n
ño
ño
á
á
n v
n v
à
à
ñi
ñi
ề
ề
u tr
u tr
ị
ị
, m
, m
à
à
còn bao g
còn bao g
ồ
ồ
m c
m c
á
á
c l

c l
ĩ
ĩ
nh v
nh v
ự
ự
c v
c v
ề
ề
v
v
ậ
ậ
t li
t li
ệ
ệ
u
u
sinh h
sinh h
ọ
ọ
c, tr
c, tr
í
í
tu

tu
ệ
ệ
nhân t
nhân t
o trong
o trong
ứ
ứ
ng d
ng d
ụ
ụ
ng y sinh, quy tr
ng y sinh, quy tr
ì
ì
nh
nh
k
k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t h
t h
ỗ

ỗ
tr
tr
ợ
ợ
ch
ch
ẩ
ẩ
n ño
n ño
á
á
n ñi
n ñi
ề
ề
u tr
u tr
ị
ị
…
…
•
•
V
V
ớ
ớ
i t

i t
á
á
c ñ
c ñ
ộ
ộ
ng ph
ng ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n c
n c
ủ
ủ
a cơ ñi
a cơ ñi
ệ
ệ
n t
n t
ử
ử
, công ngh
, công ngh
ệ

ệ
v
v
ậ
ậ
t li
t li
ệ
ệ
u
u
v
v
à
à
công ngh
công ngh
ệ
ệ
thông tin trong nh
thông tin trong nh
ữ
ữ
ng th
ng th
ậ
ậ
p k
p k
ỷ

ỷ
cu
cu
ố
ố
i th
i th
ế
ế
k
k
ỷ
ỷ
20, ng
20, ng
à
à
nh V
nh V
ậ
ậ
t lý k
t lý k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t Y sinh ñã ñ

t Y sinh ñã ñ
t ñư
t ñư
ợ
ợ
c nh
c nh
ữ
ữ
ng th
ng th
à
à
nh
nh
t
t
ự
ự
u r
u r
ự
ự
c r
c r
ỡ
ỡ
trên th
trên th
ế

ế
gi
gi
ớ
ớ
i.
i.
Đ
Đ
ó
ó
c
c
ũ
ũ
ng l
ng l
à
à
n
n
ề
ề
n t
n t
ả
ả
ng cho s
ng cho s
ự

ự
ph
ph
á
á
t
t
tri
tri
ể
ể
n h
n h
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng ñ
ng ñ
à
à
o t
o t
ạ
ạ
o v
o v
à

à
nghiên c
nghiên c
ứ
ứ
u c
u c
ủ
ủ
a chuyên ng
a chuyên ng
à
à
nh
nh
n
n
à
à
y
y
ở
ở
h
h
ầ
ầ
u h
u h
ế

ế
t c
t c
á
á
c nư
c nư
ớ
ớ
c c
c c
ó
ó
tr
tr
ì
ì
nh ñ
nh ñ
ộ
ộ
khoa h
khoa h
ọ
ọ
c công ngh
c công ngh
ệ
ệ
tiên ti

tiên ti
ế
ế
n,
n,
ñ
ñ
ặ
ặ
c bi
c bi
ệ
ệ
t
t
ở
ở
M
M
ỹ
ỹ
, Canada, Nh
, Canada, Nh
ậ
ậ
t,
t,
Đ
Đ
ứ

ứ
c,
c,
•
•
Ở
Ở
Vi
Vi
ệ
ệ
t nam,
t nam,
ñi ñôi v
ñi ñôi v
ớ
ớ
i vi
i vi
ệ
ệ
c n
c n
ề
ề
n kinh t
n kinh t
ế
ế
ñang ph

ñang ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n v
n v
à
à
m
m
ứ
ứ
c s
c s
ố
ố
ng ngư
ng ngư
ờ
ờ
i dân ñư
i dân ñư
ợ
ợ
c nâng cao, h
c nâng cao, h
ệ

ệ
th
th
ố
ố
ng y t
ng y t
ế
ế
ng
ng
à
à
y
y
c
c
à
à
ng ñư
ng ñư
ợ
ợ
c hi
c hi
ệ
ệ
n ñ
n ñ
ạ

ạ
i h
i h
ó
ó
a. Ch
a. Ch
í
í
nh ñi
nh ñi
ề
ề
u ñ
u ñ
ó
ó
x
x
á
á
c ñ
c ñ
ị
ị
nh s
nh s
ự
ự
c

c
ầ
ầ
n
n
thi
thi
ế
ế
t ph
t ph
ả
ả
i ñ
i ñ
à
à
o t
o t
ạ
ạ
o k
o k
ị
ị
p th
p th
ờ
ờ
i m

i m
ộ
ộ
t l
t l
ớ
ớ
p c
p c
á
á
c k
c k
ỹ
ỹ
sư V
sư V
ậ
ậ
t lý k
t lý k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t
t
Y sinh ñ

Y sinh ñ
ể
ể
h
h
ỗ
ỗ
tr
tr
ợ
ợ
ñ
ñ
ộ
ộ
i ng
i ng
ũ
ũ
c
c
á
á
n b
n b
ộ
ộ
y t
y t
ế

ế
nh
nh
ằ
ằ
m c
m c
ó
ó
th
th
ể
ể
ch
ch
ủ
ủ
ñ
ñ
ộ
ộ
ng
ng
th
th
ự
ự
c hi
c hi
ệ

ệ
n tri
n tri
ệ
ệ
t ñ
t ñ
ể
ể
s
s
ự
ự
hi
hi
ệ
ệ
n ñ
n ñ
ạ
ạ
i h
i h
ó
ó
a ng
a ng
à
à
nh y t

nh y t
ế
ế
n
n
ó
ó
i chung.
i chung.
Chương1: Giớithi uv kỹthu ty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THU T Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
C
C
á
á
c
c
ng
ng
à
à
nh
nh
khoa
khoa
h
h
ọ
ọ
c

c
v
v
ề
ề
ñ
ñ
ờ
ờ
s
số
ng
ng
y
, y
h
h
ọ
ọ
c
c
,
,
th
th
ú
ú
y
y
K

K
inh
inh
h
h
ọ
ọ
Nhữn ĩn ự ỹ ậ ền ống
K
K
ỹ
ỹ
sư
sư
sinh
sinh
h
h
ọ
ọ
c
c
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
K
K
ỹ
ỹ
sư sinh h
sư sinh h
ọ

ọ
c (Bioengineer)
c (Bioengineer)
M
M
ộ
ộ
t thu
t thu
ậ
ậ
t ng
t ng
ữ
ữ
bao tr
bao tr
ù
ù
m,
m,
thư
thư
ờ
ờ
ng hay ñi k
ng hay ñi k
è
è
m v

m v
ớ
ớ
i k
i k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t sinh
t sinh
h
h
ọ
ọ
c (biotech) hay
c (biotech) hay
công ngh
công ngh
ệ
ệ
gen
gen
(genetic
(genetic
engineering)
engineering)
Đôi khi n

Đôi khi n
ó
ó
ñư
ñư
ợ
ợ
c d
c d
ù
ù
ng như m
ng như m
ộ
ộ
t thu
t thu
ậ
ậ
t ng
t ng
ữ
ữ
m
m
ặ
ặ
c ñ
c ñ
ị

ị
nh hơn l
nh hơn l
à
à
mang ý ngh
mang ý ngh
ĩ
ĩ
a ñ
a ñ
ặ
ặ
c bi
c bi
ệ
ệ
t (Y sinh h
t (Y sinh h
ọ
ọ
c,
c,
cơ sinh h
cơ sinh h
ọ
ọ
c,
c,
ñi

ñi
ệ
ệ
n sinh
n sinh
h
h
ọ
ọ
c,
c,
…
…
)
)
K
K
ỹ
ỹ
sư
sư
y
y
sinh
sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
Y
Y
h
h

ọ
ọ
c
c
K
K
ỹ
ỹ
sư
sư
y
y
sinh
sinh
Nh
n ĩn ự ỹ ậ ền ống
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
K
K
ỹ
ỹ
sư y sinh
sư y sinh
(Biomedical engineer)
(Biomedical engineer)
Ứ
Ứ
ng
ng
d

d
ụ
ụ
ng
ng
ñi
ñi
ệ
ệ
n
n
h
h
ọ
ọ
c
c
,
,
h
h
ó
ó
a
a
h
h
ọ
ọ
c

c
quang
quang
h
h
ọ
ọ
c
c
,
,
cơ
cơ
h
h
ọ
ọ
c
c
,
,
v
v
à
à
nh
nh
ữ
ữ
ng

ng
nguyên
nguyên
lý
lý
k
k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t
t
kh
kh
á
á
c
c
ñ
ñ
ể
ể
hi
hi
ể
ể
u

u
,
,
ch
ch
ỉ
ỉ
nh
nh
s
s
ử
ử
a
a
ho
ho
ặ
ặ
c
c
ñi
ñi
ề
ề
u
u
khi
khi
ể

ể
n
n
c
c
á
á
c
c
h
h
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng
ng
v
v
ề
ề
sinh
sinh
v
v
ậ
ậ
t

t
h
h
ọ
ọ
c
c
Ph
Ph
ả
ả
i
i
c
c
ó
ó
hi
hi
ể
ể
u
u
bi
bi
ế
ế
t
t
t

t
ố
ố
t
t
c
c
á
á
c
c
n
n
ề
ề
n
n
t
t
ả
ả
ng
ng
v
v
ề
ề
k
k
ỹ

ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t
t
c
c
ũ
ũ
ng
ng
như
như
gi
gi
ả
ả
i
i
ph
ph
ẫ
ẫ
u
u
h
h
ọ

ọ
c
c
,
,
sinh
sinh
lý
lý
h
h
ọ
ọ
c
c
v
v
à
à
y
y
h
h
ọ
ọ
c
c
C
C
á

á
c công c
c công c
ụ
ụ
v
v
à
à
ho
hoạ
t ñ
t ñ
ộ
ộ
ng
ng
c
c
ủ
ủ
a k
a k
ỹ
ỹ
sư y sinh
sư y sinh


Mô h

Mô h
ì
ì
nh h
nh h
ó
ó
a, mô ph
a, mô ph
ng, phân t
ng, phân t
í
í
ch h
ch h
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng
ng


Dò t
Dò t
ì
ì
m,

m,
ño ñ
ño ñ
c, mô h
c, mô h
ì
ì
nh h
nh h
ó
ó
a c
a c
á
á
c t
c t
í
í
n hi
n hi
ệ
ệ
u sinh lý
u sinh lý


X
X
ử

ử
lý t
lý t
í
í
n hi
n hi
ệ
ệ
u ph
u ph
ụ
ụ
c v
c v
ụ
ụ
cho ch
cho ch
ẩ
ẩ
n ño
n ño
á
á
n
n


S

S
ự
ự
ph
ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n c
n c
ủ
ủ
a c
a c
á
á
c qui tr
c qui tr
ì
ì
nh ñi
nh ñi
ề
ề
u tr
u tr
ị

ị
, ph
, ph
ụ
ụ
c h
c h
ồ
ồ
i v
i v
à
à
c
c
á
á
c
c
thi
thi
ế
ế
t b
t b
ị
ị


Ph

Ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n c
n c
á
á
c thi
c thi
ế
ế
t b
t b
ị
ị
cho s
cho s
ự
ự
thay th
thay th
ế
ế
ho
ho
ặ

ặ
c m
c m
ở
ở
r
r
ộ
ộ
ng c
ng c
á
á
c
c
ch
ch
ứ
ứ
c năng c
c năng c
ủ
ủ
a cơ th
a cơ th
ể
ể


Phân t

Phân t
í
í
ch b
ch bằ
ng m
ng m
á
á
y t
y t
í
í
nh d
nh d
ữ
ữ
li
li
ệ
ệ
u riêng c
u riêng c
ủ
ủ
a b
a b
ệ
ệ
nh nhân ñ

nh nhân ñ
ể
ể


ñưa ra quy
ñưa ra quy
ế
ế
t ñ
t ñ
ị
ị
nh lâm s
nh lâm s
à
à
ng
ng

 Ả
nh y h
nh y h
ọ
ọ
c
c


T

T
o ra c
o ra c
á
á
c s
c s
ả
ả
n ph
n ph
ẩ
ẩ
m sinh h
m sinh h
ọ
ọ
c m
c m
ớ
ớ
i
i
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
C
C
á
á
c nhi

c nhi
m v
m v
ụ
ụ
c
c
ủ
ủ
a k
a k
ỹ
ỹ
sư y sinh
sư y sinh


Nghiên c
Nghiên c
ứ
ứ
u nh
u nh
ữ
ữ
ng v
ng v
ậ
ậ
t li

t li
ệ
ệ
u m
u m
ớ
ớ
i cho c
i cho c
á
á
c cơ quan
c cơ quan
, mô, v
, mô, v
ậ
ậ
t
t
c
c
ấ
ấ
y gh
y gh
é
é
p
p
…

…
nhân t
nhân t
o
o


Ph
Ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n c
n c
á
á
c công c
c công c
ụ
ụ
ch
ch
ẩ
ẩ
n ño
n ño
á

á
n m
n m
ớ
ớ
i
i


Ph
Ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n c
n c
á
á
c mô h
c mô h
ì
ì
nh t
nh t
í
í
nh v

nh v
ề
ề
c
c
á
á
c ch
c ch
ứ
ứ
c năng v
c năng v
à
à
h
h
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng
ng
sinh lý
sinh lý


Thi

Thi
ế
ế
t k
t k
ế
ế
c
c
á
á
c h
c h
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng
ng
ả
ả
nh, c
nh, c
ả
ả
m bi
m bi
ế

ế
n,
n,
cơ quan
cơ quan
, v
, v
ậ
ậ
t c
t c
ấ
ấ
y gh
y gh
é
é
p,
p,
công c
công c
ụ
ụ


Thi
Thi
ế
ế
t k

t k
ế
ế
c
c
á
á
c h
c h
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng ñi
ng ñi
ề
ề
u khi
u khi
ể
ể
n
n


Nghiên c
Nghiên c
ứ

ứ
u c
u c
á
á
c ch
c ch
ứ
ứ
c năng thông thư
c năng thông thư
ờ
ờ
ng v
ng v
à
à
kh
kh
á
á
c thư
c thư
ờ
ờ
ng ñ
ng ñ
ể
ể
ph

ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n c
n c
á
á
c phương ph
c phương ph
á
á
p ñi
p ñi
ề
ề
u tr
u tr
ị
ị
m
m
ớ
ớ
i
i
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh

Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
Phân lo
Phân lo
i k
i k
ỹ
ỹ
sư y sinh
sư y sinh


K
K
ỹ
ỹ
sư lâm s
sư lâm s
à
à
ng
ng
-
-
ngư
ngư
ờ
ờ
i gi
i gi
ả

ả
i quy
i quy
ế
ế
t v
t v
ấ
ấ
n ñ
n ñ
ề
ề


K
K
ỹ
ỹ
sư chuy
sư chuy
ể
ể
n giao công ngh
n giao công ngh
ệ
ệ
–
–
doanh nhân công ngh

doanh nhân công ngh
ệ
ệ


K
K
ỹ
ỹ
sư nghiên c
sư nghiên c
ứ
ứ
u
u
–
–
ngư
ngư
ờ
ờ
i thi
i thi
ế
ế
t k
t k
ế
ế
, ch

, ch
ế
ế
t
t
o thi
o thi
ế
ế
t b
t b
ị
ị
, ph
, ph
á
á
t
t
ki
ki
ế
ế
n nh
n nh
ữ
ữ
ng v
ng v
ấ

ấ
n ñ
n ñ
ề
ề
m
m
ớ
ớ
i trong k
i trong k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t y sinh
t y sinh
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
Vai trò c
Vai trò c
ủ
ủ
a k
a k
ỹ
ỹ
sư y sinh

sư y sinh


Khi y h
Khi y h
ọ
ọ
c tr
c tr
ở
ở
nên ñư
nên ñư
ợ
ợ
c t
c t
í
í
nh nhi
nh nhi
ệ
ệ
m hơn trong k
m hơn trong k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ

ậ
t th
t th
ì
ì
nhu c
nhu c
ầ
ầ
u v
u v
ề
ề
k
k
ỹ
ỹ
sư y sinh gia tăng
sư y sinh gia tăng


C
C
á
á
c b
c b
á
á
c s

c s
ĩ
ĩ
(v
(v
à
à
c
c
á
á
c chuyên gia v
c chuyên gia v
ề
ề
y h
y h
ọ
ọ
c) hi
c) hi
ể
ể
u v
u v
à
à
di
di
n ñ

n ñ
t v
t v
ấ
ấ
n
n
ñ
ñ
ề
ề
theo m
theo m
ộ
ộ
t c
t c
á
á
ch riêng, còn c
ch riêng, còn c
á
á
c k
c k
ỹ
ỹ
sư ñư
sư ñư
ợ

ợ
c ñ
c ñ
à
à
o t
o t
o theo
o theo
truy
truy
ề
ề
n th
n th
ố
ố
ng l
ng l
i hi
i hi
ể
ể
u v
u v
à
à
di
di
n ñ

n ñ
t theo m
t theo m
ộ
ộ
t c
t c
á
á
ch kh
ch kh
á
á
c n
c n
ữ
ữ
a.
a.
K
K
ỹ
ỹ
sư y sinh ch
sư y sinh ch
í
í
nh l
nh l
à

à
c
c
ầ
ầ
u n
u n
ố
ố
i v
i v
à
à
thư
thư
ờ
ờ
ng ñ
ng ñ
ó
ó
ng vai trò như
ng vai trò như
m
m
ộ
ộ
t ngư
t ngư
ờ

ờ
i trung gian.
i trung gian.
M
M
c th
c th
i gian c
i gian c
a c
a c
á
á
c ti
c tiế
n b
n bộ
v
v
ề
ề
k
k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t trong y h

t trong y h
ọ
ọ
c
c


1714: h
1714: h
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng ñ
ng ñ
ộ
ộ
chia Fahrenheit ñư
chia Fahrenheit ñư
ợ
ợ
c ñ
c ñ
ề
ề
xu
xu
ấ

ấ
t d
t d
ự
ự
a trên nhi
a trên nhi
ệ
ệ
t ñ
t ñ
ộ
ộ
c
c
ủ
ủ
a con ngư
a con ngư
ờ
ờ
i
i


1733: S
1733: S
ự
ự
ño lư

ño lư
ờ
ờ
ng
ng
á
á
p su
p su
ấ
ấ
t m
t m
á
á
u ñ
u ñ
ầ
ầ
u tiên
u tiên


1816:
1816:
Ố
Ố
ng nghe y h
ng nghe y h
ọ

ọ
c ñư
c ñư
ợ
ợ
c ph
c ph
á
á
t minh
t minh


1818: S
1818: S
ự
ự
truy
truy
ề
ề
n m
n m
á
á
u th
u th
à
à
nh công ñ

nh công ñ
ầ
ầ
u tiên
u tiên


1851: K
1851: K
í
í
nh soi ñ
nh soi ñ
á
á
y m
y m
ắ
ắ
t ñư
t ñư
ợ
ợ
c ph
c ph
á
á
t minh
t minh



1853:
1853:
Ố
Ố
ng tiêm dư
ng tiêm dư
ớ
ớ
i da ñư
i da ñư
ợ
ợ
c ph
c ph
á
á
t minh
t minh


1860: M
1860: M
á
á
y ño huy
y ño huy
ế
ế
t

t
á
á
p ñư
p ñư
ợ
ợ
c ph
c ph
á
á
t minh
t minh


1870: K
1870: K
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t ph
t ph
ẩ
ẩ
u thu
u thu
ậ

ậ
t vô tr
t vô tr
ù
ù
ng ph
ng ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n
n


1895: Tia
1895: Tia
X ñư
X ñư
ợ
ợ
c ph
c ph
á
á
t minh
t minh



1899: Asp
1899: Asp
irin ñư
irin ñư
ợ
ợ
c gi
c gi
ớ
ớ
i thi
i thi
ệ
ệ
u s
u s
ử
ử
d
d
ụ
ụ
ng
ng


1903: M
1903: M
á

á
y ghi ñi
y ghi ñi
ệ
ệ
n tim (
n tim (
ECG)
ECG)
ñư
ñư
ợ
ợ
c ph
c ph
á
á
t minh
t minh


1906: C
1906: C
ấ
ấ
y gh
y gh
é
é
p gi

p gi
á
á
c m
c m
c
c
ở
ở
ngư
ngư
ờ
ờ
i ñ
i ñ
ầ
ầ
u tiên
u tiên


1921: Ins
1921: Ins
ulin
ulin
-
-
ñi
ñi
ề

ề
u tr
u tr
ị
ị
cho b
cho b
ệ
ệ
nh ti
nh ti
ể
ể
u ñư
u ñư
ờ
ờ
ng
ng


1924:
1924:
Đi
Đi
ệ
ệ
n não ñ
n não ñ
ồ

ồ
(
(
EEG)
EEG)


1928: Pen
1928: Pen
icillin ñư
icillin ñư
ợ
ợ
c kh
c kh
á
á
m ph
m ph
á
á


1929: Ph
1929: Ph
ổ
ổ
i nhân t
i nhân t
o kim lo

o kim lo
i cho c
i cho c
á
á
c b
c b
ệ
ệ
nh nhân b
nh nhân b
i li
i li
ệ
ệ
t
t
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
M
M
c th
c th
i gian c
i gian c
a c
a c
á
á
c ti

c ti
ế
ế
n b
n b
ộ
ộ
v
v
ề
ề
k
k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t trong y h
t trong y h
ọ
ọ
c
c


1931: S
1931: S
ph

ph
á
á
t minh ra k
t minh ra k
í
í
nh hi
nh hi
ể
ể
n vi ñi
n vi ñi
ệ
ệ
n t
n t
ử
ử


1937: Ngân h
1937: Ngân h
à
à
ng m
ng m
á
á
u ñ

u ñ
ầ
ầ
u tiên
u tiên


1944: Ph
1944: Ph
ẫ
ẫ
u thu
u thu
ậ
ậ
t m
t m
ở
ở
tim
tim


1953: Kh
1953: Kh
á
á
m ph
m ph
á

á
c
c
ấ
ấ
u tr
u tr
ú
ú
c c
c c
ủ
ủ
a DNA
a DNA


1953: M
1953: M
á
á
y tim
y tim
-
-
ph
ph
ổ
ổ
i th

i th
à
à
nh công
nh công


1954: C
1954: C
ấ
ấ
y gh
y gh
é
é
p th
p th
ậ
ậ
n ñ
n ñ
ầ
ầ
u tiên
u tiên


1957: Qu
1957: Qu
é

é
t siêu âm cho ph
t siêu âm cho ph
ụ
ụ
n
n
ữ
ữ
mang thai
mang thai


1964: Ph
1964: Ph
ẫ
ẫ
u thu
u thu
ậ
ậ
t ñ
t ñ
ầ
ầ
u tiên s
u tiên s
ử
ử
d

d
ụ
ụ
ng laser
ng laser


1967: CT
1967: CT
ñư
ñư
ợ
ợ
c ph
c ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n
n


1967: C
1967: C
ấ
ấ
y gh

y gh
é
é
p tin ngư
p tin ngư
ờ
ờ
i ñ
i ñ
ầ
ầ
u tiên
u tiên


1973: Dòng vô t
1973: Dòng vô t
í
í
nh
nh
DNA ñư
DNA ñư
ợ
ợ
c ph
c ph
á
á
t minh

t minh
–
–
khai sinh c
khai sinh c
ủ
ủ
a công ngh
a công ngh
ệ
ệ
gien
gien


1974: B
1974: B
ằ
ằ
ng s
ng s
á
á
ng ch
ng ch
ế
ế
ñư
ñư
ợ

ợ
c c
c c
ấ
ấ
p cho MRI
p cho MRI


1981: Vi
1981: Vi
ệ
ệ
c s
c s
ử
ử
d
d
ụ
ụ
ng da nhân t
ng da nhân t
o ñ
o ñ
ầ
ầ
u tiên ñ
u tiên ñ
ể

ể
tr
tr
ị
ị
ph
ph
ỏ
ỏ
ng ñ
ng ñ
ộ
ộ
ba
ba


1982: Vi
1982: Vi
ệ
ệ
c c
c c
ấ
ấ
y tim nhân t
y tim nhân t
o Jarvik ñ
o Jarvik ñ
ầ

ầ
u tiên
u tiên


1995: B
1995: B
ằ
ằ
ng s
ng s
á
á
ng ch
ng ch
ế
ế
cho s
cho s
ự
ự
thay th
thay th
ế
ế
m
m
á
á
u duy nh

u duy nh
ấ
ấ
t
t
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
C
C
á
á
c ti
c ti
ế
ế
n b
n b
ộ
ộ
v
v
ề
ề
k
k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ

ậ
t trong y h
t trong y h
ọ
ọ
c
c


ệ
ệ
n nay ch
n nay ch
ú
ú
ng ta c
ng ta cấ
y gh
y gh
é
é
p th
p th
ậ
ậ
n, gan, tim, ph
n, gan, tim, ph
ổ
ổ
i,

i,
l
l
á
á
l
l
á
á
ch, ru
ch, ru
ộ
ộ
t, m
t, m
ạ
ạ
ch m
ch m
á
á
u, gi
u, gi
á
á
c m
c m
ạ
ạ
c,

c,
…
…


Ch
Ch
ú
ú
ng ta c
ng ta c
ó
ó
th
th
ậ
ậ
n nhân t
n nhân t
ạ
ạ
o (th
o (th
ẩ
ẩ
m t
m t
á
á
ch

ch
), gan
), gan
(th
(th
ẩ
ẩ
m t
m t
á
á
ch
ch
gan
gan
), tim (c
), tim (c
ó
ó
kh
kh
ả
ả
năng c
năng c
ấ
ấ
y gh
y gh
é

é
p
p
ho
ho
à
à
n to
n to
à
à
n
n
)
)


V
V
ề
ề
m
m
ặ
ặ
t di truy
t di truy
ề
ề
n h

n h
ọ
ọ
c ch
c ch
ú
ú
ng ta c
ng ta c
ó
ó
th
th
s
s
ả
ả
n xu
n xu
ấ
ấ
t
t
nhân t
nhân t
ạ
ạ
o m
o m
ộ

ộ
t s
t s
ố
ố
c
c
á
á
c h
c h
ợ
ợ
p ch
p ch
ấ
ấ
t sinh h
t sinh h
ọ
ọ
c v
c v
à
à
mô
mô
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
C

C
á
á
c
c
ñ
ñ
nh
nh
ngh
ngh
a
a
v
v
ề
ề
k
k
ỹ
ỹ
thu
thu
ậ
ậ
t
t


Cơ

Cơ
h
h
ọ
ọ
c
c
–
–
ng
ng
à
à
nh
nh
khoa
khoa
h
h
ọ
ọ
c
c
ngh ên
ngh ên
c
c
ứ
ứ
u

u
v
v
ề
ề
c
c
á
á
c
c
v
v
ậ
ậ
t
t
th
th
chuy
chuy
n
n
ñ
ñ
ộ
ộ
ng
ng
hay

hay
không
không
chuy
chuy
n
n
ñ
ñ
ộ
ộ
ng
ng


T
T
nh
nh
h
h
ọ
ọ
c
c


Chuy
Chuy
n

n
ñ
ñ
ộ
ộ
ng
ng
h
h
ọ
ọ
c
c


Đ
Đ
ộ
ộ
ng
ng
h
h
ọ
ọ
c
c


Đ

Đ
ộ
ộ
ng
ng
l
l
ự
ự
c
c
h
h
ọ
ọ
c
c
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
C
C
á
á
c
c
ñ
ñ
ị
ị
nh

nh
ngh
ngh
ĩ
ĩ
a cơ b
a cơ b
ả
ả
n
n
Sinh
Sinh
lý
lý
h
h
ọ
ọ
c
c


Ng
Ng
nh
nh
h
h
ọ

ọ
c
c
ề
ề
ngh
ngh
c
c
ứ
ứ
c
c
c
c
ch
ch
ứ
ứ
c
c
năng
năng
c
củ
a
a
c
c
c

c
c
c
ấ
ấ
c
c
ả
ả
ẫ
ẫ
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
Gi
Giả
i
i
ph
phẫ
u
u
h
h
ọ
ọ
c
c


Ng

Ng
nh
nh
h
h
ọ
ọ
c
c
ề
ề
c
c
c
c
c
c
ấ
ấ
c
c
b
b
ong
ong
b
b
ngo
ngo
cơ

cơ
ể
ể
c
c
c
c
ố
ố
an
an
h
h
ệ
ệ
nh
nh
c
c
ủ
ủ
a
a
ch
ch
ng
ng
Nhân
Nhân
tr

trắ
c
c
h
h
ọ
ọ
c
c


S
S
ự
ự
ả
ả
ề
ề
ch
ch
ư
ư
ớ
ớ
c
c
ố
ố
ư

ư
ợ
ợ
ng
ng
c
c
ủ
ủ
a
a
-
-
Cơ
Cơ
th
th
ể
ể
-
-
C
C
á
á
c
c
phân
phân
ño

ño
ạ
ạ
n
n
c
c
ủ
ủ
a
a
cơ
cơ
th
th
ể
ể
-
-
C
C
á
á
c
c
th
th
à
à
nh

nh
ph
ph
ầ
ầ
n
n
c
c
ủ
ủ
a
a
cơ
cơ
th
th
ể
ể
Chương 1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
Nhân ñ
Nhân ñ
ộ
ộ
ng h
ng h
ọ
ọ
c (Kinesiology)

c (Kinesiology)


S
S
ự
ự
ngh
ngh
c
c
ứ
ứ
ề
ề
ch
ch
ể
ể
n
n
ñ
ñ
ộ
ộ
ng
ng
c
c
ủ

ủ
a
a
con
con
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
ị
ị
ch
ch
t
t
ể
ể
h
h
ọ
ọ
c
c


S
S
ự

ự
nghiên
nghiên
c
c
ứ
ứ
u
u
v
v
ề
ề
t
tỉ
l
l
ệ
ệ
m
mắ
c
c
ph
ph
ả
ả
i
i
,

,
s
s
ự
ự
phân
phân
b
b
ố
ố
v
v
à
à
kh
kh
ố
ố
ng
ng
ch
ch
ế
ế
m
m
ộ
ộ
t

t
căn
căn
b
b
ệ
ệ
nh
nh
hay
hay
t
t
ổ
ổ
n
n
thương
thương
trong
trong
m
m
ộ
ộ
t
t
lư
lư
ợ

ợ
ng
ng
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
n
n
à
à
o
o
ñ
ñ
ó
ó
-
-
Th
Th
ố
ố
ng kê mô t
ng kê mô t
ả
ả
-

-
mô
mô
t
t
ả
ả
t
t
ầ
ầ
n
n
s
s
ố
ố
v
v
à
à
s
s
ự
ự
phân
phân
b
b
ố

ố
-
-
Th
Th
ố
ố
ng kê phân t
ng kê phân t
í
í
ch
ch
-
-
n
n
ổ
ổ
l
l
ự
ự
c
c
ñ
ñ
ể
ể
x

x
á
á
c
c
ñ
ñ
ị
ị
nh
nh
c
c
á
á
c
c
m
m
ố
ố
i
i
quan
quan
h
h
ệ
ệ
nhân

nhân
qu
qu
ả
ả
c
c
ủ
ủ
a
a
t
t
ổ
ổ
n
n
thương
thương
Y
Y
ế
ế
u
u
t
t
ố
ố
nguy

nguy
hi
hi
ể
ể
m
m


L
L
à
à
y
y
ế
ế
u
u
t
t
ố
ố
g
g
ó
ó
p
p
ph

ph
ầ
ầ
n
n
v
v
à
à
o
o
ệ
ệ
c
c
g
g
tăng
tăng
kh
kh
ả
ả
năng
năng
c
c
ủ
ủ
a

a
t
t
ổ
ổ
n
n
thương
thương
hay
hay
m
m
ộ
ộ
t
t
căn
căn
b
b
ệ
ệ
nh
nh
-
-
Công
Công
vi

vi
ệ
ệ
c
c
-
-
L
L
ố
ố
i
i
ho
ho
ạ
ạ
t
t
ñ
ñ
ộ
ộ
ng
ng
-
-
Tu
Tu
ổ

ổ
i
i
t
t
á
á
c
c
,
,
gi
gi
ớ
ớ
i
i
t
t
í
í
nh
nh
,
,
l
l
ị
ị
ch

ch
s
s
ử
ử
c
c
ủ
ủ
a
a
c
c
á
á
c
c
t
t
ổ
ổ
n
n
thương
thương
trư
trư
ớ
ớ
c

c
ñ
ñ
ó
ó
-
-
C
C
á
á
c
c
ho
ho
ạ
ạ
t
t
ñ
ñ
ộ
ộ
ng
ng
gi
gi
ả
ả
i

i
tr
tr
í
í
theo
theo
ñu
ñu
ổ
ổ
i
i
-
-
C
C
á
á
c
c
ñi
ñi
ề
ề
u
u
ki
ki
ệ

ệ
n
n
v
v
ề
ề
môi
môi
trư
trư
ờ
ờ
ng
ng
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
Thu
Thu
ậ
ậ
t ng
t ng
ữ
ữ
tư
tư
th
th
ế

ế
gi
gi
ả
ả
i
i
ph
ph
ẫ
ẫ
u
u
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
H
H
ì
ì
nh
nh
.1.
2.1.
G
G
ó
ó
c
c
nh

nh
ì
ì
n
n
th
thẳ
ng
ng
ph
ph
í
í
a
a
trư
trư
ớ
ớ
c
c
c
c
ủ
ủ
a
a
m
m
ộ

ộ
t
t
cơ
cơ
th
th
nam
nam
ở
ở
tư
tư
th
th
ế
ế
gi
gi
ả
ả
i
i
ph
ph
ẫ
ẫ
u
u
. (b)

. (b)
G
G
ó
ó
c
c
nh
nh
ì
ì
n
n
m
m
ặ
ặ
t
t
bên
bên
c
c
ủ
ủ
a
a
m
m
ộ

ộ
t
t
cơ
cơ
th
th
n
n
. (c)
. (c)
G
G
ó
ó
c
c
nh
nh
ì
ì
n
n
th
thẳ
ng
ng
ph
ph
í

í
a
a
sau
sau
c
c
ủ
ủ
a
a
m
m
ộ
ộ
t
t
cơ
cơ
th
th
nam
nam
ở
ở
tư
tư
th
th
ế

ế
gi
gi
ả
ả
i
i
ph
ph
ẫ
ẫ
u
u
.
.
C
C
á
á
c
c
hư
hư
ớ
ớ
ng
ng
tương
tương
ñ

ñ
ố
ố
i
i
(
(
ñ
ñ
ầ
ầ
u
u
g
g
ầ
ầ
n
n
v
v
à
à
ngo
ngo
ạ
ạ
i
i
biên

biên
,
,
ph
ph
ầ
ầ
n
n
trên
trên
hay
hay
dư
dư
ớ
ớ
i
i
,
,
ch
ch
í
í
nh
nh
gi
gi
ữ

ữ
a
a
v
v
à
à
ở
ở
bên
bên
)
)
c
c
ng
ng
ñư
ñư
ợ
ợ
c
c
th
th
hi
hi
ệ
ệ
n

n
Thu
Thu
ậ
ậ
t ng
t ng
ữ
ữ
mô
mô
t
t
ả
ả
phương
phương
hư
hư
ớ
ớ
ng
ng


Ph
Ph
ầ
ầ
n

n
trên
trên
-
-
superior
superior
(
(
thu
thu
ộ
ộ
c
c
s
s
ọ
ọ
,
,
trong
trong
ñ
ñ
ầ
ầ
u
u
),

),
ph
ph
ầ
ầ
n
n
dư
dư
ớ
ớ
i
i
–
–
inferior (
inferior (
ph
ph
ầ
ầ
n ñuôi
n ñuôi
)
)


Ph
Ph
í

í
a
a
trư
trư
ớ
ớ
c
c
-
-
anterior
anterior
(
(
thu
thu
ộ
ộ
c
c
b
b
ng
ng
,
,
tr
tr
á

á
n
n
),
),
ph
ph
í
í
a
a
sau
sau
-
-
posterior (thu
posterior (thu
ộ
ộ
c
c
lưng
lưng
)
)


B
B
ề

ề
ngo
ngo
à
à
i (superficial),
i (superficial),
bên
bên
trong, sâu (deep)
trong, sâu (deep)


Ch
Ch
í
í
nh gi
nh gi
ữ
ữ
a
a
-
-
medial,
medial,
ở
ở
bên

bên
-
-
lateral
lateral


Đ
Đ
ầ
ầ
u g
u g
ầ
ầ
n
n
-
-
proximal, ngo
proximal, ngo
ạ
ạ
i biên
i biên
-
-
distal
distal



Lòng b
Lòng b
à
à
n tay (b
n tay (b
à
à
n chân)
n chân)


-
-
palmar
palmar
,
,
lưng
lưng
-
-
dorsal
dorsal


C
C
ù

ù
ng bên
ng bên
-
-
ipsilateral
ipsilateral
,
,
ñ
ñ
ố
ố
i bên
i bên
-
-
contralateral
contralateral
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
C
C
á
á
c m
c m
t ph
t phẳ
ng tham chi

ng tham chi
ế
ế
u trong
u trong
gi
gi
ả
ả
i ph
i ph
ẫ
ẫ
u
u


M
M
ặ
ặ
t c
t c
ắ
ắ
t ñ
t ñ
ố
ố
i x

i x
ứ
ứ
ng
ng
d
d
ọ
ọ
c (sagittal)
c (sagittal)
–
–
chia
chia
cơ th
cơ th
ể
ể
ra th
ra th
à
à
nh hai
nh hai
ph
ph
ầ
ầ
n tr

n tr
á
á
i v
i v
à
à
ph
ph
ả
ả
i
i


M
M
ặ
ặ
t c
t c
ắ
ắ
t d
t d
ọ
ọ
c theo
c theo
tr

tr
á
á
n (Frontal)
n (Frontal)
–
–
chia
chia
cơ th
cơ th
ể
ể
ra l
ra l
à
à
m hai
m hai
ph
ph
ầ
ầ
n trư
n trư
ớ
ớ
c v
c v
à

à
sau
sau


M
M
ặ
ặ
t c
t c
ắ
ắ
t ngang
t ngang
(transverse)
(transverse)
–
–
chia
chia
cơ th
cơ th
ể
ể
ra l
ra l
à
à
m hai

m hai
ph
ph
ầ
ầ
n trên v
n trên v
à
à
dư
dư
ớ
ớ
i
i
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
H
H
nh
nh
C
C


ia
ia nh
ng
ng
n

n
i
i
i
i
ng
ng
ọ
ọ
ặ
ặ
ắ
ắ
ọ
ọ


ặ
ặ
ắ
ắ
ngang M
ngang M
ặ
ặ
ắ
ắ
ñ
ñ
ố

ố
i
i
ứ
ứ
ng
ng
ọ
ọ
gi
gi
ữ
ữ
a ñi ñư
a ñi ñư
ờ
ờ
ng
ng
nh gi
nh gi
ữ
ữ
a
a
ủ
ủ
a ơ
a ơ
ể

ể
M
M
ộ
ộ
t v
t v
à
à
i thông s
i thông s
ố
ố
ñ
ñ
á
á
ng kinh ng
ng kinh ng
c
c


M
M
ộ
ộ
t cơ th
t cơ th
ể

ể
con ngư
con ngư
ờ
ờ
i trung b
i trung b
ì
ì
nh ch
nh ch
ứ
ứ
a ñ
a ñ
ủ
ủ
-
-
S
Sắ
t ñ
t ñ
l
l
à
à
m nên m
m nên m
ộ

ộ
t thanh s
t thanh s
ắ
ắ
t d
t d
à
à
i 3
i 3
inch
inch
-
-
Lưu hu
Lưu hu
nh ñ
nh ñ
gi
gi
ế
ế
t ch
t ch
ế
ế
t t
t t
ấ

ấ
t c
t c
ả
ả
b
b
ọ
ọ
ch
ch
é
é
t c
t c
ủ
ủ
a m
a m
ộ
ộ
t con ch
t con ch
ó
ó
b
b
ì
ì
nh thư

nh thư
ờ
ờ
ng
ng
-
-
Cacbon ñ
Cacbon ñ
l
l
à
à
m ra 900 cây vi
m ra 900 cây vi
ế
ế
t ch
t ch
ì
ì
-
-
Kali ñ
Kali ñ
ể
ể
ñ
ñ
ố

ố
t ch
t ch
á
á
y m
y m
ộ
ộ
t cây ñ
t cây ñ
ạ
ạ
i b
i b
á
á
c ñ
c ñ
ồ
ồ
chơi
chơi
-
-
Ch
Ch
ấ
ấ
t b

t b
é
é
o ñ
o ñ
ể
ể
t
t
ạ
ạ
o ra 7 thanh x
o ra 7 thanh x
à
à
phòng
phòng
-
-
Photpho ñ
Photpho ñ
ể
ể
l
l
à
à
m 2
m 2
.200

.200
ñ
ñ
ầ
ầ
u diêm
u diêm
-
-
Nư
Nư
ớ
ớ
c ñ
c ñ
ổ
ổ
ñ
ñ
ầ
ầ
y m
y m
ộ
ộ
t th
t th
ù
ù
ng v

ng v
ớ
ớ
i dung t
i dung t
í
í
ch 10 gallon
ch 10 gallon


M
M
ộ
ộ
t ngư
t ngư
ờ
ờ
i trung b
i trung b
ì
ì
nh t
nh t
ạ
ạ
o ra 2
o ra 2
5.000

5.000
quart nư
quart nư
ớ
ớ
c b
c b
ọ
ọ
t trong
t trong
to
to
à
à
n b
n b
ộ
ộ
th
th
ờ
ờ
i gian s
i gian s
ố
ố
ng,
ng,
ñ

ñ
ủ
ủ
ñ
ñ
ñ
ñ
ổ
ổ
ñ
ñ
ầ
ầ
y hai h
y hai h
ồ
ồ
bơi
bơi
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
C
C
á
á
c t
c t
ế
ế
b

b
à
à
o
o


15 tri
15 tri
ệ
ệ
u t
u t
ế
ế
b
b
à
à
o m
o m
á
á
u b
u b
ị
ị
ph
ph
á

á
h
h
ủ
ủ
y trong cơ th
y trong cơ th
con ngư
con ngư
ờ
ờ
i m
i m
i
i
giây
giây


Ngo
Ngo
ạ
ạ
i tr
i tr
ừ
ừ
t
t
ế

ế
b
b
à
à
o não, 50 tri
o não, 50 tri
ệ
ệ
u t
u t
ế
ế
b
b
à
à
o trong cơ th
o trong cơ th
ể
ể
c
c
ủ
ủ
a b
a b
ạ
ạ
n

n
s
s
ch
ch
ế
ế
t v
t v
à
à
ñư
ñư
ợ
ợ
c thay th
c thay th
ế
ế
b
b
ở
ở
i c
i c
á
á
c t
c t
ế

ế
b
b
à
à
o kh
o kh
á
á
c t
c t
ấ
ấ
t c
t c
ả
ả
ch
ch
ỉ
ỉ
trong th
trong th
ờ
ờ
i gian m
i gian m
à
à
b

b
ạ
ạ
n ñ
n ñ
ọ
ọ
c câu n
c câu n
à
à
y.
y.
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
H
H
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng
ng
xương
xương


B

B
ạ
ạ
n
n
ñư
ñư
ợ
ợ
c
c
sinh
sinh
ra
ra
v
v
ớ
ớ
i
i
300
300
m
m
ả
ả
nh
nh
xưong

xưong
H
H
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng
ng
xương
xương
c
c
ủ
ủ
a
a
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
trư
trư
ở
ở
ng

ng
th
th
à
à
nh
nh
thư
thư
ờ
ờ
ng
ng
:
:


G
G
ồ
ồ
m
m
c
c
ó
ó
206
206
m

m
ả
ả
nh
nh
xương
xương


C
C
ó
ó
hơn
hơn
200
200
kh
kh
ớ
ớ
p
p


Chi
Chi
ế
ế
m

m
12
12
ñ
ñ
ế
ế
n
n
15%
15%
to
to
à
à
n
n
b
b
ộ
ộ
kh
kh
ố
ố
i
i
lư
lư
ợ

ợ
ng
ng
cơ
cơ
th
th
ể
ể


Xương
Xương
ñ
ñ
ù
ù
i
i
c
c
ủ
ủ
a
a
con
con
ngư
ngư
ờ

ờ
i
i
còn
còn
kh
kh
e
e
hơn
hơn
l
l
à
à
bê
bê
tông
tông
H
H
th
th
ng
ng
cơ
cơ


H

H
ệ
ệ
th
th
ố
ố
ng
ng
cơ
cơ
c
c
ủ
ủ
a
a
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
trư
trư
ở
ở
ng
ng
th

th
à
à
nh
nh
thư
thư
ờ
ờ
ng
ng
:
:


C
C
ó
ó
kho
kho
ả
ả
ng
ng
640
640
cơ
cơ
xương

xương


Chi
Chi
ế
ế
m
m
36
36
ñ
ñ
ế
ế
n
n
45%
45%
to
to
à
à
n
n
b
b
ộ
ộ
kh

kh
ố
ố
i
i
lư
lư
ợ
ợ
ng
ng
c
c
ủ
ủ
a
a
cơ
cơ
th
th
ể
ể


C
C
ầ
ầ
n

n
s
s
ự
ự
tương
tương
t
t
á
á
c
c
c
c
ủ
ủ
a
a
72
72
h
h
ệ
ệ
cơ
cơ
ñ
ñ
ể

ể
t
t
o
o
ra
ra
ti
ti
ế
ế
ng
ng
n
n
ó
ó
i
i
c
c
ủ
ủ
a
a
con
con
ngư
ngư
ờ

ờ
i
i


H
H
ệ
ệ
cơ
cơ
m
m
nh
nh
nh
nh
ấ
ấ
t
t
c
c
ủ
ủ
a
a
cơ
cơ
th

th
ể
ể
l
l
à
à
ở
ở
lư
lư
ỡ
ỡ
i
i


C
C
á
á
c
c
cơ
cơ
h
h
à
à
m

m
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
t
t
ạ
ạ
o
o
ra
ra
m
m
ộ
ộ
t
t
l
l
ự
ự
c
c
kho

kho
ả
ả
ng
ng
200 pound
200 pound
ñ
ñ
ể
ể
nhai
nhai
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
H
H
th
th
ng
ng
tu
tuầ
n
n
ho
ho
à
à
n

n


Tim
Tim
c
c
ủ
ủ
a
a
m
m
ộ
ộ
t
t
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
trư
trư
ỏ
ỏ
ng
ng
th

th
à
à
nh
nh
ñ
ñ
ậ
ậ
p
p
kho
kho
ả
ả
ng
ng
40
40
tri
tri
ệ
ệ
u
u
l
l
ầ
ầ
n

n
trong
trong
m
m
ộ
ộ
t
t
năm
năm


Dòng
Dòng
m
m
á
á
u
u
c
c
ủ
ủ
a
a
con
con
ngư

ngư
ờ
ờ
i
i
di
di
chuy
chuy
ể
ể
n
n
60
60
ng
ng
à
à
n
n
d
d
ặ
ặ
m
m
m
m
ỗ

ỗ
i
i
ng
ng
à
à
y
y
trong
trong
cơ
cơ
th
th
ể
ể


N
N
ế
ế
u
u
c
c
á
á
c

c
mao
mao
m
m
ạ
ạ
ch
ch
c
c
ủ
ủ
a
a
ch
ch
ú
ú
ng
ng
ta
ta
ñư
ñư
ợ
ợ
c
c
ñ

ñ
ặ
ặ
t
t
n
n
ố
ố
i
i
ñuôi
ñuôi
v
v
ớ
ớ
i
i
nhau
nhau
th
th
ì
ì
ch
ch
ú
ú
ng

ng
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
k
k
é
é
o
o
d
d
à
à
i
i
hai
hai
l
l
ầ
ầ
n
n
vòng

vòng
quanh
quanh
Tr
Tr
á
á
i
i
Đ
Đ
ấ
ấ
t
t


Trong
Trong
m
m
ộ
ộ
t
t
gi
gi
ờ
ờ
qu

qu
ả
ả
tim
tim
l
l
à
à
m
m
vi
vi
ệ
ệ
c
c
c
c
ậ
ậ
t
t
l
l
ự
ự
c
c
ñ

ñ
ế
ế
n
n
n
n
ỗ
ỗ
i
i
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
t
t
ạ
ạ
o
o
ra
ra
ñ
ñ
ủ

ủ
năng
năng
lư
lư
ợ
ợ
ng
ng
ñ
ñ
ể
ể
nâng
nâng
kh
kh
ố
ố
i
i
lư
lư
ợ
ợ
ng
ng
m
m
ộ

ộ
t
t
t
t
ấ
ấ
n
n
lên
lên
ñ
ñ
ộ
ộ
cao
cao
3 foot
3 foot
t
t
ừ
ừ
m
m
ặ
ặ
t
t
ñ

ñ
ấ
ấ
t
t
H
H
hô
hô
h
hấ
p
p


Trong
Trong
kho
khoả
ng
ng
th
th
ờ
ờ
i
i
gian
gian
24

24
gi
gi
ờ
ờ
,
,
m
m
ộ
ộ
t
t
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
b
b
ì
ì
nh
nh
thư
thư
ờ
ờ
ng

ng
s
s
ẽ
ẽ
th
th
ở
ở
23.040
23.040
l
l
ầ
ầ
n
n


M
M
ộ
ộ
t
t
ngư
ngư
ờ
ờ
i

i
trư
trư
ở
ở
ng
ng
th
th
à
à
nh
nh
kh
kh
ỏ
ỏ
e
e
m
m
nh
nh
s
s
ẽ
ẽ
h
h
í

í
t
t
v
v
à
à
o
o
kho
kho
ả
ả
ng
ng
3,3
3,3
ñ
ñ
ế
ế
n
n
4,9
4,9
l
l
í
í
t

t
không
không
kh
kh
í
í
ở
ở
m
m
ộ
ộ
t
t
l
l
ầ
ầ
n
n
th
th
ở
ở
b
b
ì
ì
nh

nh
thư
thư
ờ
ờ
ng
ng
,
,
nhưng
nhưng
v
v
à
à
o
o
l
l
ú
ú
c
c
ngh
ngh
ỉ
ỉ
ngơi
ngơi
th

th
ì
ì
ch
ch
ỉ
ỉ
kho
kho
ả
ả
ng
ng
5%
5%
th
th
ể
ể
t
t
í
í
ch
ch
n
n
à
à
y

y
ñư
ñư
ợ
ợ
c
c
s
s
ử
ử
d
d
ụ
ụ
ng.
ng.
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
H
H
ệ
ệ
th
th
ầ
ầ
n
n
kinh

kinh


Não
Não
c
c
ủ
ủ
a
a
m
m
ộ
ộ
t
t
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
b
b
ì
ì
nh
nh
thư

thư
ờ
ờ
ng
ng
c
c
ó
ó
kho
kho
ả
ả
ng
ng
100
100
t
t
ỉ
ỉ
t
t
ế
ế
b
b
à
à
o

o
th
th
ầ
ầ
n
n
kinh
kinh


C
C
ó
ó
kho
kho
ả
ả
ng
ng
g
g
ầ
ầ
n
n
45
45
d

d
ặ
ặ
m
m
c
c
á
á
c
c
dây
dây
th
th
ầ
ầ
n
n
kinh
kinh
ở
ở
da
da
c
c
ủ
ủ
a

a
ch
ch
ú
ú
ng
ng
ta
ta


C
C
ó
ó
kho
kho
ả
ả
ng
ng
3
3
tri
tri
ệ
ệ
u
u
d

d
ặ
ặ
m
m
c
c
á
á
c
c
s
s
ợ
ợ
i
i
th
th
ầ
ầ
n
n
kinh
kinh
axon
axon
trong
trong
não

não
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i


C
C
á
á
c
c
xung
xung
ñi
ñi
ệ
ệ
n
n
ñư
ñư
ợ
ợ
c
c
d

d
ẫ
ẫ
n
n
truy
truy
ề
ề
n
n
trong
trong
c
c
á
á
c
c
s
s
ợ
ợ
th
th
ầ
ầ
n
n
kinh

kinh
v
v
ớ
ớ
i
i
v
v
ậ
ậ
n
n
t
t
ố
ố
c
c
ñ
ñ
ế
ế
n
n
248
248
d
d
ặ

ặ
m
m
m
m
ộ
ộ
t
t
gi
gi
ờ
ờ


B
B
ộ
ộ
não ngư
não ngư
ờ
ờ
i ñ
i ñ
t ñ
t ñ
ế
ế
n kh

n kh
ố
ố
i lư
i lư
ợ
ợ
ng l
ng l
ớ
ớ
n nh
n nh
ấ
ấ
t c
t c
ủ
ủ
a n
a n
ó
ó
kho
kho
ả
ả
ng 3
ng 3
pound

pound
ở
ở
tu
tu
ổ
ổ
i 2
i 2
0,
0,
nhưng b
nhưng b
ắ
ắ
t ñ
t ñ
ầ
ầ
u m
u m
ấ
ấ
t m
t m
á
á
t c
t c
á

á
c t
c t
ế
ế
b
b
à
à
o não v
o não v
ớ
ớ
i
i
t
t
ố
ố
c ñ
c ñ
ộ
ộ
50.000 t
50.000 t
ế
ế
b
b
à

à
o trong m
o trong m
ộ
ộ
t ng
t ng
à
à
y
y
ở
ở
tu
tu
ổ
ổ
i 30
i 30
M
M
ắ
ắ
t
t


M
M
ắ

ắ
t
t
c
c
ủ
ủ
a
a
ch
ch
ú
ú
ng
ng
ta
ta
thư
thư
ờ
ờ
ng
ng
v
v
ẫ
ẫ
n
n
gi

gi
ữ
ữ
nguyên
nguyên
k
k
í
í
ch
ch
thư
thư
ớ
ớ
c
c
như
như
l
l
ú
ú
c
c
m
m
ớ
ớ
i

i
sinh
sinh
ra
ra
,
,
nhưng
nhưng
m
m
ũ
ũ
i
i
v
v
à
à
l
l
ổ
ổ
tai
tai
th
th
ì
ì
không

không
ng
ng
ừ
ừ
ng
ng
ph
ph
á
á
t
t
tri
tri
ể
ể
n
n


M
M
ộ
ộ
t
t
ngư
ngư
ờ

ờ
i
i
b
b
ì
ì
nh
nh
thư
thư
ờ
ờ
ng
ng
nh
nh
á
á
y
y
m
m
ắ
ắ
t
t
6.205.000
6.205.000
l

l
ầ
ầ
n
n
m
m
ỗ
ỗ
i
i
năm
năm


Khi
Khi
b
b
n
n
t
t
ậ
ậ
p
p
trung
trung
v

v
à
à
o
o
m
m
ỗ
ỗ
i
i
t
t
ừ
ừ
ng
ng
ữ
ữ
trong
trong
câu
câu
n
n
à
à
y
y
,

,
m
m
ắ
ắ
t
t
c
c
ủ
ủ
a
a
b
b
n
n
ñu
ñu
ñưa
ñưa
qua
qua
l
l
i
i
100
100
l

l
ầ
ầ
n
n
m
m
ỗ
ỗ
i
i
giây
giây


M
M
ắ
ắ
t
t
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
:

:


Phân
Phân
bi
bi
ệ
ệ
t
t
kho
kho
ả
ả
ng
ng
8
8
tri
tri
ệ
ệ
u
u
s
s
ự
ự
thay

thay
ñ
ñ
ổ
ổ
i
i
v
v
ề
ề
m
m
à
à
u
u
s
s
ắ
ắ
c
c


Phân
Phân
bi
bi
ệ

ệ
t
t
kho
kho
ả
ả
ng
ng
500
500
m
m
ứ
ứ
c
c
ñ
ñ
ộ
ộ
kh
kh
á
á
c
c
nhau
nhau
c

c
ủ
ủ
a
a
m
m
à
à
u
u
x
x
á
á
m
m
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
N
N
ộ
ộ
i
i
t
t
ạ
ạ
ng

ng


C
C
á
á
c
c
nh
nh
à
à
khoa
khoa
h
h
ọ
ọ
c
c
ñã
ñã
nh
nh
ậ
ậ
n
n
d

d
ng
ng
ñư
ñư
ợ
ợ
c
c
500
500
ch
ch
ứ
ứ
c
c
năng
năng
c
c
ủ
ủ
a
a
gan
gan


B

B
ề
ề
m
m
ặ
ặ
t
t
trung
trung
b
b
ì
ì
nh
nh
c
c
ủ
ủ
a
a
ru
ru
ộ
ộ
t
t
ngư

ngư
ờ
ờ
i
i
kho
kho
ả
ả
ng
ng
200
200
m
m
é
é
t
t
vuông
vuông


N
N
ế
ế
u
u
ñư

ñư
ợ
ợ
c
c
ñưa
ñưa
ra
ra
ngo
ngo
à
à
i
i
cơ
cơ
th
th
ể
ể
th
th
ì
ì
ru
ru
ộ
ộ
t

t
non
non
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
k
k
é
é
o
o
d
d
à
à
i
i
kho
kho
ả
ả
ng
ng
22 foot

22 foot


ong 2,54 centim
Trong 2,54 centim
é
é
t vuông c
t vuông c
ủ
ủ
a da c
a da c
ó
ó
:
:
-
-
100 tuy
100 tuy
ế
ế
n m
n m
ồ
ồ
hôi
hôi
-

-
3 tri
3 tri
ệ
ệ
u t
u t
ế
ế
b
b
à
à
o
o
-
-
20 foot m
20 foot m
ạ
ạ
ch m
ch m
á
á
u
u


B

B
ề
ề
m
m
ặ
ặ
t da ngư
t da ngư
ờ
ờ
i kho
i kho
ả
ả
ng 2,
ng 2,
323 m2
323 m2


Con ngư
Con ngư
ờ
ờ
i l
i l
ộ
ộ
t da v

t da v
à
à
t
t
á
á
i ph
i ph
á
á
t tri
t tri
ể
ể
n c
n c
á
á
c t
c t
ế
ế
t
t
à
à
o da bên ngo
o da bên ngo
à

à
i
i
kho
kho
ả
ả
ng 27 ng
ng 27 ng
à
à
y m
y m
ộ
ộ
t l
t l
ầ
ầ
n
n
-
-
g
g
ầ
ầ
n như c
n như c
ó

ó
1000 l
1000 l
à
à
n da m
n da m
ớ
ớ
i trong
i trong
ñ
ñ
ờ
ờ
i
i


Da ñ
Da ñ
ầ
ầ
u c
u c
ủ
ủ
a m
a m
ộ

ộ
t ngư
t ngư
ờ
ờ
i trung b
i trung b
ì
ì
nh c
nh c
ó
ó
t
t
ớ
ớ
i 100.000 s
i 100.000 s
ợ
ợ
i t
i t
ó
ó
c
c
Chương1: Giớithiệuvềkỹthuậty sinh
Bàigiảng CƠ SỞ KỸ THUẬT Y SINH –NgànhVẬT LÝ KỸ THUẬT Khoa KHƯD – ĐHBK – ĐHQG TP HCM
Da

Da
-
-
cơ quan r
cơ quan r
ộ
ộ
ng l
ng l
ớ
ớ
n nh
n nh
ấ
ấ
t c
t củ
a cơ th
a cơ th
ể
ể