Tải bản đầy đủ (.doc) (14 trang)

Sang kien kinh nghiem một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học cho trẻ từ 4 5 tuổi

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (123.04 KB, 14 trang )

Tháng 9: Đăng ký đề tài
Tháng 10 : Khảo sát đối tợng, tham khảo tài liệu.
Tháng 11/08 3/09 : Viết đề cơng sáng kiến, áp dụng sáng
kiến.
Tháng 4/ 09 : Viết sáng kiến

Phần thứ hai : Nội dung
Chơng I : Cơ sở lý luận của đề tài
Mục tiêu chiến lợc phát triển của giáo dục mầm non từ nay
đến 2020 đà đa ra quan điểm xác định vị trí của giáo duckj
mầm non đặt nền móng cho sự phát triển nhân cách thông qua
hệ thống giáo dục quốc dân tạo tiền đề để phổ cập giáo dục tiểu
học
Mục tiêu chung của phát triển giáo dục mầm non đến 2010 là
nhanh chóng mở rộng phạm vi phạm vi chất lợng chăm sóc giáo dục
trẻ 0-6 tuổi trên cơ sở xây dựng một đội ngũ giáo viên hiểu biết
nghiệp vụ, tâm huyết với nghề.
Giáo dục có tầm quan trọng rất lớn đối với con ngời nhất là
tuổi mầm non khi mới đến trờng, đòi hỏi những nhà giáo dục trẻ
phải là ngời có đạo đức, mẫu mực, có trình độ, yêu nghề , mến
trẻ.
Giáo dục môn văn học cho trẻ mầm non là môn học vô cùng
quan trọng.
Tình yêu thiên nhiên là điểm khởi đầu của tình yêu quê hơng đất nớc, yêu con ngời, giáo dục lòng nhân ái cho trẻ.Việc cho trẻ
làm quen với các tác phẩm văn học giúp cho trẻ thêm yêu quê hơng
đất nớc, yêu lÃnh tụ, yêu ông bà cha mẹ, anh chị em và bạn bè của
mình hơn.
Qua các tác phẩm văn học còn giúp cho trẻ phát triển về mặt
thẩm mỹ, thông qua những từ ngữ, hình ảnh đẹp trong tác phẩm
văn học giúp cho trẻ cảm nhận đợc cái hay, cái đẹp trong cuộc sống
xung quanh mình.


*/ Kết luận :
Đối với trẻ thơ một trong những nhiệm vụ cơ bản của việc giáo
dục nhân cách cho trẻ là hình thành ở trẻ tình yêu thiên nhiên yên
cuộc sống con ngời qua đó trẻ biết kính yêu ông bà, cha mẹ, anh


chị tình cảm thơng yêu quan tâm tới bạn bè em nhỏ, luôn có thái
độ chăm sóc và bảo vệ vật nuôi cây trồng...
Bộ môn văn học nói chung và văn học trẻ thơ nói riêng là kho
tàng quý báu đợc khai thác không ngừng phục vụ cho việc bồi dỡng
tâm hồn trẻ. Đặc biệt là các tác phẩm thơ chuyện dành cho trẻ
Mầm non với hình tợng nghệ thuật gần gủi phù hợp với nhận thức của
trẻ đợc áp dụng theo từng lứa tuổi. ĐÃ từng bớc chắp cánh cho trẻ vơn tới bao ớc mơ, bao điều tốt đẹp.
Trẻ Mầm non không thể cảm nhận đợc nội dung nghệ thuật
của bài thơ câu chuyện, khi thiếu sự tác động của cô giáo và ngời
lớn xung quanh. Bởi trẻ cha biết đọc mà phải nhờ vào sự tổ chức, hớng dẫn của cô giáo qua giọng đọc kể của cô giáo làm cho tác phẩm
văn học đến với các cháu trở thành nhân tố giúp trẻ phát triển t
duy, trí tởng trợng, ngôn ngữ, thẩm mỹ, hình thành nhận cách và
giáo dục đạo đức cho trẻ.
Chơng II: Thực trạng của đề tài
1. Lịch sử của đề tài
-Qua thực hiện chuyên đề làm quen văn học chữ viết đà đợc
tập huấn chuyên đề, giáo viên đà đợc nắm đợc phơng pháp hình
thức tổ chức hoạt động làm quen với văn học, nhiều cô giáo có khả
năng cảm nhận cái hay, cái đẹp trong bài thơ câu chuyện và biết
thể hiện nó bằng chí năng lực s phạm của mình với giọng đọc thơ
truyền cảm đầy sáng tạo, đà tạo ra những cảm xúc cho trẻ hứng
thú khi tiếp xúc với các tác phẩm thơ chuyện mẫu giáo.
Bên cạnh đó vẫn còn một số giáo viên khả năng cảm nhận các
tác phẩm thơ chuyện còn hạn chế giọng đọc và cách phối hợp ánh

mắt, cử chỉ, điệu bộ, minh hoạ cha bộc lộ cảm xúc hấp dẫn cuốn
hút trẻ, phơng pháp lồng ghép tích hợp cha linh hoạt sáng tạo kết
quả trẻ cha cao, trẻ cha thực sự say mê, hào hứng, sử dụng đồ dùng
dạy học cha có khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập trung chú ý
hiệu quả trên tiết học cha cao.
Qua thực tấe giảng dạy ở trờng mầm non Sao Mai tôi nhận
thấy bộ môn làm quen văn học có tầm quan trọng trong việc phát
triển nhận thức, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mỹ và thông qua
đọc thơ kể chuyện làm giàu vốn từ cho trẻ, rèn luyện khả năng
phát âm và cách diễn đạt mạch lạc. Các tác phẩm thơ chuyện chỉ
có thể phát huy tác dụng của nó khi cô biết chuyển tải đợc t tởng
cảm xúc của tác giả và nội dung tác phẩm thông qua các hình thức
nghệ thuật hấp dẫn, phong phú, đa dạng.
a/ Đối với truyện :
Thông qua câu chuyện, cô giáo nhằm truyền tải cho trẻ nội
dung của câu chuyện, thông qua câu chuyện giáo dục trẻ những


bài học mà nội dung câu chuyện giáo dục trẻ những bài học mà nội
dung câu chuyện phản ánh.
Giúp trẻ hiểu đợc những từ khó hiểu có trong câu chuyện. Dạy
trẻ tập trả lời câu hỏi theo hệ thống câu hỏi ngắn gọn, dễ hiểu
giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, làm phong phú vốn từ và mở rộng tầm
hiểu biết của trẻ. Dạy trẻ biết cảm thụ
cái hay, cái đẹp trong câu chuyện cũng nh cái hay, cái đẹp
trong cuộc sống hàng ngày, vẻ đẹp của tâm hồn, vẻ đẹp trong
giao tiếp ứng xử.
Dạy trẻ biết tái tạo lại lại nội dung câu chuyện, giúp trẻ hình
thành kỹ năng
ghi nhớ có chủ định mặt khác còn giúp trẻ phát âm chuẩn

xác, rõ ràng, mạch lạc khi giao tiếp. Dạy trẻ biết tái tạo lại nội dung
câu chuyện bằng hình thức đóng kịch, hình thức này giúp trẻ đợc nhập vai, đợc hoà mình vào trong thế giới cổ tích.
b/ Đối với thơ:
Tiếp tục cung cấp cho trẻ những kinh nghiệm sống, những qui
luật của vạn vật xung quanh, thông qua các bài thơ, bài vè, ca dao,
đồng daotrẻ đợc khám phá những cái hay, cái đẹp, hình tợng và
biểu tợng đẹp đẽ trong bài thơ.câu thơ Cho trẻ xem tranh ảnh
phản ánh nội dung bài thơ nhằm làm giàu thêm vốn hiểu biết cho
trẻ từ đó trẻ biết hình dung tởng tợng khi đọc câu thơ mang một
hình ảnh nào đó, dạy trẻ biét trả lời câu hỏi đơn giản theo nội
dung bài.
Cung cấp cho trẻ những kiến thức, những khái niệm trừu tợng
trong cuộc sống mà câu thơ phản ánh thông qua các giải pháp và
giảng giải làm rõ ý từ khó.
Dạy trẻ đọc thuộc bài thơ với nhịp điệu vừa phải, biết ngắt
giọng và nhấn giọng, đọc với aam điệu vui tơi, diễn cảm nhằm
giúp trẻ đợc nội dung bài thơ.
2. Khảo sát tình hình thực tế
a. Thuận lợi và khó khăn :
*/ Thuận lợi:
Trong năm học 2008 2009 đợc sự phân công của nhà trờng,
lớp mẫu giáo 4 -5 tuổi của tôi có 2 cô/ lớp. Nhìn chung giáo viên
đều nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm, yêu nghề, mến trẻ quan
tâm chăm sóc và giáo dục trẻ


Nhà trờng và phòng giáo dục luôn quan tâm tới mọi hoạt động
của giáo viên nhất là việc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp
vụ.
Các bậc phụ huynh đà có sự quan tâm đến việc chăm sóc và

giáo dục trẻ vì vậy hầu hết trẻ trong lớp đều nhanh nhẹn, tích
cực .
*/ Khó khăn :
Bên cạnh những thuận lợi trên chúng tôi cũng còn gặo không ít
khó khăn đó là :
Lớp học còn chật chội gây khó khăn cho việc tổ chức các hoạt
động.
Khả năng nhận thức của học sinh không đồng đều
Đồ dùng, đồ chơi cha đáp ứng đợc nhu cầu vui chơi của trẻ.
Một số bậc phụ huynh cha thực sự hiểu về trách nhiệm của
gia đình trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ cũng nh chơng trình
chăm sóc trẻ ở lứa tuổi mầm non do vậy cha có có biện pháp phối,
kết hợp giữa cha mẹ và cô giáo để đạt hiệu quả giáo dục tốt nhất.
Từ thực trạng trên tôi đà mạnh dạn áp dụng những giải pháp sau

Chơng III: Giải quyết vấn đề
Muốn đạt đợc kết quả cao trong vấn đề này thì trớc hết cô
giáo cần phải yêu văn học, say mê văn học, thích học hỏi tìm tòi
khám phá những cái hay cái đẹp trong từng tác phẩm văn học, tích
luỹ kiến thức, hiểu biết về văn học nói chung và cụ thể là các bài
thơ câu chuyện, đặc biệt là thơ chuyện Mầm non.
1. Quá trình cho trẻ làm quen với văn học :
Dựa vào 2 hình thức chính đó là:
- Trong tiết học
- Ngoài tiết học
a. Trong tiết học
Khi đọc một thơ, kể câu chuyện để chuẩn bị dạy cho trẻ
giáo viên phải hiểu đợc nội dung, xác định đợc thể loại thơ chuyện
xác định đợc nhịp đọc, phải hiểu đợc tác giả sử dụng nghệ thuật
gì ? (so sánh, nhân cách hoá...) biết đợc nội dung bài thơ câu

chuyện nhắn gửi điều gì?
Ví dụ 1: Bài thơ: Em vẽ.


Em vẽ
Con gà trống
Mào đỏ tơi
..................
...................
Em vẽ
Nhiều mái trờng
Tơi mái đỏ.
Với nghệ thuật so sánh tác giả đà vẽ lên trớc mắt ta con gà
trống, con mèo lời, thật sống động một con gà mới chỉ nghe thôi
cha đợc nhìn, đợc ngắm mà đà cảm nhận đợc vẽ đẹp rực rỡ của
con gà.
Ví dụ 2: Với nghệ thuật nhân cách hoá nhà thơ "Đàm Thị
Lam Luyến" đà viết lên bài thơ "em yêu nhà em"
Chẳng đăng bằng chính nhà em
Có đàn chim sẻ bên thểm líu lo
Có nàng gà mái hoa mơ
Cục ta, cục tác, khi vừa đẻ xong
Có bà chuối mật lng ong
Có ông ngô bắt râu hồng nh tơ
Có ao muống với cá cờ
Em là chị tấm đợi chờ bống lên
Có đầm ngào ngạt hoa sen
ếch con học nhạc dế mèn ngâm thơ
Dù đi xa thật là xa
Chẳng đâu vui đợc nhà nhà của em.

Bài thơ đà nói lên một vẻ đẹp thật sinh động, ngộ nghĩnh
đáng yêu vây quanh ngôi nhà em bé, làm cho ngời nghe bài thơ
cảm thấy nh mình đợc xích gần đến với những gì viết trong thơ.
- Thông qua việc tự học tự bồi dỡng kiến thức văn học, giúp
giáo viên hiểu rõ và truyền thụ tác phẩm văn học đến với trẻ có
hiệu quả hơn.
Cuối tiết học có bài thơ nào đà phổ nhạc giáo viên sẽ hát cho
cho trẻ nghe còn cha đợc phổ nhạc sẽ ngâm thơ cho trẻ nghe để trẻ
dễ cảm nhận đợc cái hay


, cái đẹp trong bài thơ đó.
b. Ngoài tiết học :
Việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học có thể tiến hành ở
mọi lúc mọi nơi khi đi dạo, khi thăm quan
*Vào những giờ hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ quan sát hoa
hồng lồng vào cho trẻ đọc bài thơ "cây hồng". Vào mùa hè cho trẻ
quan sát bầu trời. Cô có thể vào cho trẻ đọc bài thơ "ông mặt
trời", " nắng mùa hè" qua đó cho trẻ biết về nắng nóng của mùa
hè, giáo dục trẻ đi học đội mũ, nón.
* Vào giờ vệ sinh rửa tay, lau mặt của trẻ, trớc giờ vào vệ sinh
tôi lồng vào đọc bài thơ "rửa tay sạch sẽ" giúp trẻ chú ý hơn trong
việc thực hiện vệ sinh rửa tay, lau mặt tốt có hiệu quả.
* Giờ hoạt động vui chơi cô cho một số trẻ về góc xem truyện
tranh, tập kể chuyện sáng tạo, cho trẻ đọc thơ kết hợp từ và hình
ảnh...
* Trong giờ ngủ tra, trớc giờ đi ngủ cô cho trẻ đọc bài thơ
"ngủ" hoặc bài thơ "giờ đi ngủ" qua đó trẻ hiĨu vµ cã ý thøc
trong giê ngđ tra.
* Trong lóc chờ bàn ăn cô có thể cho trẻ ôn lại hoặc làm quen

một số bài thơ
đà học, cô su tầm một số bài thơ ngoài chơng trình đa vào
cho trẻ đọc nhằm giáo dục về ăn uống để lồng vào cho trẻ.
Ngoài ra co còn tận dụng các cơ hội để trẻ đợc làm quen với
văn học nh tạo môi trờng trong lớp theo tranh ảnh khổ to thể hiện
các câu chuyện, bài thơ theo chủ điểm mà trẻ đà đợc nghe su
tầm qua sách báo, tranh ảnh, truyện, thơ để xây dựng góc th
viện.
Nh vậy, bằng cách tổ chức các hoạt động một cách linh hoạt
khéo léo cô đà giúp cho trẻ đợc sống trong môi trờng văn học.
c. Cho trẻ làm quen văn học thông qua các môn học
khác :
Ví dụ: Môn MTXQ: Tìm hiểu về "một số loại sau" tôi lồng
vào cho trẻ đọc bài thơ "họ nhà rau", "cây cải nhỏ".


T×m hiĨu vỊ mét sè con vËt sèng trong gia đình có hai
chân có mỏ, lồng vào trẻ đọc bài thơ "con gà".
Tìm hiểu về Bác Hồ, cô lồng vào bài thơ "Bác Hồ của em".
Ví dụ: Môn toán, dạy số lợng 5, lồng vào trẻ đọc bài thơ "Họ
nhà rau" hỏi trẻ trong bài thơ kể về mấy loại rau.
Trẻ đến và nói kết quả 5 loại rau
Hoặc cho trẻ chuyển tiếp vừa đi vừa đọc bài thơ "đi cầu đi
quán", vừa cất đồ dùng, quay sang hỏi trẻ trong bài thơ "đi cầu
đi quán, đi bán lợn con", mua về đợc những gì? cho trẻ kể xem
đợc bao nhiêu thứ (trẻ nói kết quả).
Ví dụ: Môn âm nhạc: Dạy hát bài "cháu yêu bà"
Cô có thể lồng vào cho trẻ đọc bài thơ "giúp bà" nhằm giáo
dục trẻ yêu bà và giúp đỡ bà.
Ví dụ: Môn tạo hình đề tài "Vẽ hoa" cô có thể lồng vào giáo

dục trẻ biết yêu chăm sóc vờn hoa...kết hợp đọc bài thơ "chăm vờn
hoa"
Hoặc "vẽ con cá" cô lồng vào cho trẻ đọc bài thơ "con cá
vàng"
* Trong những giờ đón trả trẻ tôi thờng đa thơ chuyện vào
đọc cho trẻ nghe, dạy trẻ đọc, tôi chú ý tìm những bài thơ câu
chuyện phù hợp theo từng chủ điểm.
Ví dụ: Vào đầu năm học tôi thờng tìm những bài thơ nh
"Bạn mới đến trờng", vào giờ đón trẻ cho trẻ đọc thơ "lời chào
buổi sáng"... nhằm giúp trẻ hiểu và lễ phép chào hỏi, biết thơng
yêu quan tâm giúp đỡ bạn.
Hay nhân dịp 8/3 tôi đa vào cho trẻ đọc một số bài thơ, câu
chuyện có ý nghĩa về bà, mẹ, cô giáo, chị nh bài thơ "quà 8/3",
"giúp bà", "cô và mẹ"...
Quá đó giúp trẻ hiểu về ý nghĩa của ngày 8/3 ngày của bà,
mẹ, cô giáo... từ đó trẻ biết quan tâm đến bà, mẹ, cô giáo, bạn
gái...
Việc kết môn học trong các môn học khác là vô cùng quan
trọng, điều đó giúp trẻ đợc tiếp xúc với văn học bằng nhiều hình
thức và nhiều phơng diện
VD: Môn thể dục : Khi chơi trò chơi cô cho trẻ đọc bài đồng
dao hoặc ca dao sao cho có nhịp điệu nhanh, dí dỏm giúp trẻ thực
hiện tốt các động tác của bài thể dục. Nh vậy, việc cho trẻ làm


quen với văn học thông qua các môn học khác giúp trẻ cảm nhận đợc
tác phẩm văn học một cách sâu sắc hơn.
d. Phối kết hợp phụ huynh:
Công tác phối kết hợp phụ huynh và nhà trờng là một vấn đề
rất quan trọng, nó góp phần nâng cao chất lợng chăm sóc giáo dục

trẻ.
Vì thế tôi đa vào trong các buổi họp phụ huynh đầu năm,
giúp phụ huynh hiểu đợc tầm quan trọng của bộ môn làm quen văn
học từ đó để đa ra biện pháp cụ thể.
Bằng cách cô ghi các nội dung bài thơ câu chuyện ở góc tuyên
truyền, nhắc nhở phụ huynh theo dõi và về nhà kiểm tra trẻ qua
các nội dung trẻ đà học. Động viên phụ huynh cung cấp sách chuyện
tranh ảnh cho trẻ.
Hàng ngày giờ đón trả trẻ cô gặp gỡ trao đổi với phụ huynh
về việc tiếp thu trên
lớp của trẻ để kết hợp phụ huynh có biện pháp giúp đỡ trẻ, båi dìng cho trỴ.
Thùc tÕ cho thÊy, sau khi nhËn thức rõ tầm quan trọng đó các
bậc phụ huynh đà nhiệt tình ủng hộ đồng thời tạo môi trờng văn
học cho con tại gia đình, mua sách báo phù hợp với từng độ tuổi,
kể chuyện cho con nghe, dạy con đọc những bài ca dao, đồng dao
thậm chí con hát cho con nghe, dạy con hátChính vì vậy, khi
đến lớp trẻ đà có nhièu tiến bộ rõ rệt và hứng thú hơn khi nghe cô
giáo kể chuyện, đọc thơ.
Trên các tiết học tôi đều theo dõi để tìm ra những cái sai
của trẻ rồi tìm cách gặp phụ huynh trao đổi, động viên phụ
huynh giúp đỡ thêm cho trẻ ở nhà.
Đối với trẻ tiếp thu bài tốt, đọc thơ kể chuyện hay, diễn
cảm tôi cũng gặp và trao đổi phụ huynh để về nhà bố mẹ động
viên khen ngợi trẻ kịp thời.
2. Bồi dỡng phơng pháp để tổ chức hớng dẫn cho trẻ làm
quen văn học:
* Nghiên cứu đối tợng:
Bằng phơng pháp trực quan cô phải nắm đợc đặc điểm
tâm sinh lý của từng trẻ. Vì trẻ cùng độ tuổi (4 - 5 tuổi) cùng một
năm nhng có sự chênh lệch về tháng tuổi. Nên sự phát triển t duy

ngôn ngữ của trẻ không đồng đều.
Nhiều trẻ đọc kể trọn câu đầy đủ rõ ràng mạch lạc, nhng
cũng có những trẻ đọc kể ngắt nghỉ, thay đổi ngữ điệu cha


đúng trên cơ sở đó giáo viên cần phải chú ý tới việc đề ra yêu cầu
bài dạy phù hợp với từng đối tợng trẻ.
- Đối với những trẻ về t duy ngôn ngữ tốt khi không chỉ dạy trẻ
đọc kể thuộc mà còn tập cho trẻ cách thể hiện giọng đọc kể, kết
hợp điệu bộ minh hoạ động tác mạnh dạn và tự tin hơn.
Đối với trẻ t duy ngôn ngữ còn hạn chế cô giáo cần có biện pháp
tập cho trẻ, động viên khuyến khích trẻ hứng thú tham gia lun
tËp, chó ý theo dâi ®Ĩ sưa sai cho trẻ.
Qua tiếp xúc với trẻ tôi nhận thấy về mặt tâm lý nhiều trẻ
trong lớp rất mạnh dạn tự tin trong trờng hợp này tôi thờng sử dụng
phơng pháp nêu gơng để phát huy tính tích cực chủ động sáng
tạo của trẻ, còn đặc biệt những trẻ nhút nhát tôi thờng sử dụng phơng pháp động viên khích lệ trẻ để tạo cho trẻ sự tin tởng và mạnh
dạn tham gia vào các hoạt động trên tiết học tốt hơn.
* Phơng pháp trực quan:
Nh chúng ta đà biết trẻ Mầm non nói chung và trẻ 4 - 5 tuổi nói
riêng t duy của trẻ trực quan hành động trẻ chỉ tập trung chú ý và
ghi nhớ nhừng gì mà trẻ cảm thấy thích thú, trẻ Mầm non thờng
"thích lạ mau chán, chóng nhớ dễ quên" vì thế giáo viên nên
chuẩn bị đồ dùng học tập gồm các loại tranh ảnh mô hình, vật thật
đầy đủ, đa dạng, phong phú, sinh động phù hợp với nội dung của
từng bài dạy.
Nhng cũng có một thể loại không kém phần quan trọng thu
hút sự chú ý của trẻ đó là đa vào sử dụng rối trong các tiết học.
Ví dụ: Bài thơ " em vẽ", sử dụng tranh ảnh kết hợp mô hình
Chuyện: "Cáo thỏ gà trống", sử dụng tranh ảnh kết hợp rối

Thơ: "Cây thợc dợc" sử dụng vật thật ( hoa thợc dợc)
Ngoài ra cô giáo cần chú ý tạo môi trờng học tập cho trẻ hàng
ngày đợc trực tiếp quan sát không chỉ trong tiết học mà còn mọi
lúc mọi nơi.
* Phơng pháp đọc kể:
Đối với phơng pháp đọc kể trớc hết cô giáo phảo xác định đợc
giọng đọc kể của từng tác phẩm thơ chuyện, đọc kể phải bộ lộ đợc cảm xúc qua ánh mắt, cử chỉ điệu bộ minh hoạ phù hợp với nội
dung câu chuyện. Bởi trong các tác phẩm đều có một nội dung
riêng, một t tởng, một chủ đề riêng, không phải bài thơ nào cũng
có giọng đọc kể hay điệu bộ minh hoạ giống nhau.
Ví dụ: Khi đọc bài "em yêu nhà em"
Cô đọc nhẹ nhàng êm dịu thể hiện tình cảm trìu mến, chú
ý ngắt giọng trong các câu thơ:


Cục ta/ cục tác/ khi vừa đẻ xong
Có ông ngô bắp/ râu hồng nh tơ
Có ao muống/ với cá cờ
ếch con học nhạc/ dế mèn ngâm thỏ
Ví dụ: Câu chuyện "Tích Chu" đoạn đầu kể chậm rÃi chú ý
nhấn vào chi tiết "có thứ gì ngon bà cũng nhờng Tích Chu,
ban đêm Tích Chu ngủ, bà thức để quạt cho Tích Chu" và
câu so sánh "Lòng bà thờng Tích Chu cao hơn trời, rộng hơn
biển".
- Rồi giọng nói của bà chậm rÃi, mệt mỏi hơn, nhỏ hơn bình
thờng thể hiện ở câu "Tích Chu ơi... khô cả cổ rồi".
- Giọng của Tích Chu kêu lên hốt hoảng lo sợ, cờng độ giọng
hơi to hơn và nhịp độ giọng cũng nhanh hơn bình thờng ở câu
Tích Chu gọi bà "Bà ơi bà trở lại thành ngời với cháu đi... bà
uống" khi kể hơi kết hợp với ánh mắt cử chỉ hốt hoảng lo sợ bộc lộ

lên vẻ mắt của cô giáo.
- Giọng Tích Chu tha thiết
Giọng bà chậm rÃi và hơi nhỏ hơn
Giọng bà tiên từ từ nhẹ nhàng...
Kể chú ý vào chi tiết tích chu lặn lội lên đờng để lấy nớc suối
tiên cho bà uống và câu " từ đây Tích Chu hết lòng yêu thơng chăm sóc bà".
Qua thực hiện phơng pháp này tôi thấy đọc kể là một vấn
đề rất quan trọng, qua đọc kể giúp trẻ dễ dàng hiểu đợc nội dung
tác phẩm, tập trung chú ý, xuất hiện sự hồi hộp lo lắng chờ đợi đợc
thể hiện trên trẻ.
Chính vì thế mà tôi thờng xuyên chú ý tới việc luyện tập
giọng đọc kể cho mình.
Trớc hết tôi xác định giọng đọc, phối hợp ánh mắt cử chỉ
điệu bộ minh hoạ tự nhiên thoải mái, đơn giản, hấp dẫn phù hợp với
nội dung.
Tôi cho đây là một vấn đề quan trọng đòi hỏi giáo viên chú
ý rèn luyện về khả năng này bằng cách:
Nghe băng đĩa chuyện thơ dành cho trẻ Mầm non.
Học hỏi qua các giáo viên dạy giỏi môn làm quen văn học.
Dự giờ dạy mẫu các trờng Mầm non có chất lợng cao.


Chú ý lắng nghe ý kiến góp ý xây dựng, tiết dạy cần ghi
chép những điều tâm đắc để học hỏi đúc rút kinh nghiệm cho
bản thân.
Kiên trì chịu khó tự học, tự bồi dỡng tập đọc, tập kể nhiều
lần, để bộc lộ đợc cảm xúc, phản ánh đúng nội dung tác phẩm.
*/ Tóm lại :
Việc cho trẻ làm quen văn học ngay từ lứa tuổi Mầm non là
một cơ sở tốt để giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách con

ngời.
Đối với trẻ thơ một trong những nhiệm vụ cơ bản của việc giáo
dục nhân cách cho trẻ là hình thành ở trẻ tình yêu thiên nhiên yên
cuộc sống con ngời qua đó trẻ biết kính yêu ông bà, cha mẹ, anh
chị tình cảm thơng yêu quan tâm tới bạn bè em nhỏ, luôn có thái
độ chăm sóc và bảo vệ vật nuôi cây trồng...
Bộ môn văn học nói chung và văn học trẻ thơ nói riêng là kho
tàng quý báu đợc khai thác không ngừng phục vụ cho việc bồi dỡng
tâm hồn trẻ. Đặc biệt là các tác phẩm thơ chuyện dành cho trẻ
Mầm non với hình tợng nghệ thuật gần gủi phù hợp với nhận thức của
trẻ đợc áp dụng theo từng lứa tuổi. ĐÃ từng bớc chắp cánh cho trẻ vơn tới bao ớc mơ, bao điều tốt đẹp.
Trẻ Mầm non không thể cảm nhận đợc nội dung nghệ thuật
của bài thơ câu chuyện, khi thiếu sự tác động của cô giáo và ngời
lớn xung quanh. Bởi trẻ cha biết đọc mà phải nhờ vào sự tổ chức, hớng dẫn của cô giáo qua giọng đọc kể của cô giáo làm cho tác phẩm
văn học đến với các cháu trở thành nhân tố giúp trẻ phát triển t
duy, trí tởng trợng, ngôn ngữ, thẩm mỹ, hình thành nhận cách và
giáo dục đạo đức cho trẻ.
Muốn đạt đợc kết quả cao trong vấn đề này thì trớc hết cô
giáo cần phải yêu văn học, say mê văn học, thích học hỏi tìm tòi
khám phá những cái hay cái đẹp trong từng tác phẩm văn học, tích
luỹ kiến thức, hiểu biết về văn học nói chung và cụ thể là các bài
thơ câu chuyện, đặc biệt là thơ chuyện Mầm non.

Phần thứ ba: Kết luận Khuyến nghị
1. Kết luận :
- Trong quá trình áp dụng sáng kiến của mình với việc cho trẻ
làm quen với tác phẩm văn học. Sau một thời gian thực hiện tôi
nhận thấy khả năng cảm thụ văn học của trẻ có nh÷ng chun biÕn



rõ rệt : Số cháu nhận thức đợc môn học này đạt 90-95 % ; trẻ biết
cảm thụ cái hay, cái đẹp trong cuộc sống có thái độ đúng mực với
cái thiện, cái ác, biết yêu quê hơng, đất nớc, yêu ông bà cha mẹ,
yêu quí thầy cô giáo, bạn bèTừ đó tôi nhận thấy sáng kiến của
mình đa phần nào góp phần vào công việc đổi mới phơng pháp
giáo dục. Đổi mới để phù hợp với tình hình thực tế ở địa phơng với
điều kiện lớp học và khả năng nhận thức của trẻ. Mặt khác giúp trẻ
phát triển một cáh toàn diện về đức, trí, thể, mỹ thông qua các
môn học cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
Ngoài ra còn đợc sự chỉ đạo sát sao của chuyên môn nhà trờng tôi đà vững vàng hơn trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ 4 - 5
tuổi làm quen với văn học.
Qua các phơng pháp tôi áp dụng trên đà thu đợc hiệu quả,
đặc biệt trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động, ngôn ngữ của
trẻ trở nên mạch lạc hơn so với những năm trớc đây.

kết quả

Số
ợng trẻ

l-

Cha áp
dụng
để

chuyên

Sau


khi

áp dụng chuyên
đề

- Đọc diễn cảm
- Thuộc nhiều, nhanh
- Phát triển ngôn ngữ,
diễn đạt tốt

2. Bài học kinh nghiệm
Giáo viên Mầm non phải thờng xuyên học tập bằng nhiều hình
thức, mở rộng học đại học tại chức, bồi dỡng thờng xuyên, tập huấn
tham khảo tài liệu chuyên ngành, học hỏi đồng nghiệp để có kiến
thức hiểu biết sâu rộng trong chuyên môn, kịp thời cập nhật các
thông tin làm phong phú tâm hồn và nâng cao về mọi mặt.
Là giáo viên Mầm non phải có tâm hồn cao đẹp trái tim nhân
hậu, yêu nghề mến trẻ, hiểu đợc tâm lý trẻ và khả năng nhận biết
của trẻ từ đó để có biện pháp giáo dục phù hợp với từng cá nhân trẻ.
Thông qua chuyên đề làm quen văn học này, trớc hết giáo viên
phải yêu thích văn học, có khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học,
có khả năng cảm nhận cái hay cái đẹp trong các tác phẩm thơ


chuyện, hiểu và biết thể hiện bằng chính cảm xúc của mình,
phải xác định đợc giọng đọc của từng bài thơ, từng câu chuyện.
- Phải luyện giọng đọc kể diễn cảm phối hợp với ánh mắt cử
chỉ điệu bộ minh hoạ phù hợp với nội dung tác phẩm. Nhằm thu hút
sự chú ý tập trung của trẻ.
- Phải chú ý đầu t nghiên cứu tìm ra các phơng pháp hớng dẫn

trẻ có sáng tạo phù hợp mang lại hiệu quả cao.
- Biết lồng ghép các nội dung hợp lý trên các tiết học và hoạt
động trong ngày một cách nhẹ nhàng không áp đặt trẻ.
- Chú ý thờng xuyên rèn kỹ năng nghe, đọc cho trẻ.
- Phải biết xử lý các tốt các tình huống s phạm, luôn tìm cách
tạo tình huống cho trẻ để trẻ có cơ hội bộc lộ năng khiếu, tạo cơ
hội để trẻ đợc thực hiện sở thích của mình.
đợc.

- Tạo cơ hội để trẻ đợc sửa sai những điều trẻ cha thực hiện

- Chú ý tới việc phối hợp phụ huynh để thống nhất phơng pháp
giáo dục trẻ đợc làm quen với các tác phẩm thơ chuyện một cách
đầy đủ.
Với những kinh nghiệm trên đa vào áp dụng dạy trẻ làm quen
văn học cũng cha đủ để mang lại hiệu quả cao cho trẻ khi còn
thiếu sự chuẩn bị đồ dùng đồ chơi.
Vì thế việc chuẩn bị đồ dùng học tập cho trẻ làm quen văn
học là một vấn đề rất quan trọng. Cho nên muốn thành công cô
giáo phảo chuẩn bị đồ dùng đồ chơi đầy đủ, hấp dẫn phù hợp với
nội dung của từng bài thơ câu chuyện. Cần chú ý tới "màu sắc
đẹp, phong phú" để thu hút sự chú ý tập trung của trẻ, sắp xếp
môi trờng thuận lợi tạo cảm xúc kích thích trẻ đến với môi trờng văn
học.
3. ý kiến Kiến nghị
Để thực hiện tốt công tác giảng dạy môn học : Cho trẻ làm quen
với văn học trong nhà trờng mầm non tôi xin có một số kiến nghị và
đề xuất sau:
Tạo môi trờng văn học phong phó b»ng nhiỊu h×nh thøc nh:
LËp th viƯn cđa trêng với nhiều loại sách báo tranh ảnh phù hợp với

độ tuổi của trẻ. Xây dựng các khuôn viên nh vờn hoa hoặc các loại
cây cảnh, cây xanh


Cung cấp thêm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các môn học nói
chung và môn văn học nói riêng.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm về đề tài Một số biện
pháp nâng cao chất lợng cho trẻ làm quen với các tác phẩm
văn học cho trẻ từ 4-5 tuổi của cá nhân tôi đợc đúc kết từ
những trải nghiệm trong công tác của mình hy vọng sẽ là những
đóng góp trong việc nâng cao chất lợng giảng dạy. Rất mong đợc
sự đóng góp ý kiến của các ®ång nghiÖp.



×