Lý thuyết tổng hợp Dược lý

MỤC LỤC
1

2

3

4

5

6

7

LTTH – DƯỢC LÝ

THUỐC AN THẦN GÂY NGỦ........................................................................................................................................................3
1.1
Đại cương...................................................................................................................................................................................3
1.2
Barbiturat (Phenobarbital) & Benzodiazepin (Diazepam).........................................................................................................3
1.3
So sánh với các thuốc cùng nhóm..............................................................................................................................................6
1.4
Thuốc khác.................................................................................................................................................................................7
GIẢM ĐAU TRUNG ƯƠNG OPIOD...............................................................................................................................................7
2.1
Đại cương...................................................................................................................................................................................7
2.2
Morphin (Dược thư)...................................................................................................................................................................8

2.3
Codein (Dẫn xuất của morphin) (Dược thư)............................................................................................................................10
2.4
Methadon* (Opioid tổng hợp)..................................................................................................................................................11
2.5
Opioid chủ vận – đối kháng hỗn hợp (khơng có mục tiêu)......................................................................................................12
2.6
Thuốc đối kháng (học so sánh)...............................................................................................................................................12
NSAIDs, Paracetamol......................................................................................................................................................................12
3.1
Đại cương.................................................................................................................................................................................12
3.2
Aspirin (Dược thư)...................................................................................................................................................................17
3.3
Các NSAIDs khác....................................................................................................................................................................19
3.4
So sánh một số thuốc NSAID với Para....................................................................................................................................20
3.5
Paracetamol (dược thư)............................................................................................................................................................20
3.6
Ibuprofen (dược thư)................................................................................................................................................................21
3.7
Diclofenac................................................................................................................................................................................22
3.8
Meloxicam...............................................................................................................................................................................22
KHÁNG H1 CHỐNG DỊ ỨNG.......................................................................................................................................................23
4.1
Đại cương.................................................................................................................................................................................23
4.1.1.2 Phân loại thuốc kháng Histamin H1................................................................................................................................24
4.1.2

Thuốc kháng H1 histamine thế hệ I................................................................................................................................24
4.1.3
Kháng Histamin H1 thế hệ 2...........................................................................................................................................25
4.1.4
Thế hệ 3:..........................................................................................................................................................................27
4.1.5
Clorpheniramin – Loratadin(thuốc cụ thể)......................................................................................................................27
Salbutamol - HEN............................................................................................................................................................................28
5.1
Đại cương.................................................................................................................................................................................28
5.2
Thuốc cụ thể: Salbutamol........................................................................................................................................................30
5.3
*So sánh các thuốc cường B2..................................................................................................................................................31
KHÁNG SINH.................................................................................................................................................................................33
6.1
ĐẠI CƯƠNG...........................................................................................................................................................................33
6.2
KHÁNG SINH BETA LACTAM (là KS tác động lên vách tb)...............................................................................................37
6.2.1
CHUNG...........................................................................................................................................................................37
6.2.2
PENICILLIN...................................................................................................................................................................38
6.2.3
CLOXACILIN................................................................................................................................................................39
6.2.4
Ampicillin, Amoxicillin..................................................................................................................................................40
6.3
CEPHALOSPORIN.................................................................................................................................................................41
6.3.1

Chung..............................................................................................................................................................................41
6.3.2
Thuốc cụ thể: Cefuroxim (G2) và Cefotaxim (G1).........................................................................................................42
6.4
CARBAPENEM......................................................................................................................................................................43
6.4.1
Chung..............................................................................................................................................................................43
6.4.2
IMIPENEM + CILASTATIN..........................................................................................................................................43
6.5
AMINOSID..............................................................................................................................................................................44
6.5.1
Chung..............................................................................................................................................................................44
6.5.2
Thuốc cụ thể: streptomycin, amikacin, gentamicin.........................................................................................................44
6.6
MACROLID............................................................................................................................................................................46
6.6.1
Chung..............................................................................................................................................................................46
6.6.2
Thuốc cụ thể: erythromycin, clarithromycin, azithromycin............................................................................................46
6.7
QUINOLON.............................................................................................................................................................................47
6.7.1
Chung..............................................................................................................................................................................47
6.7.2
Thuốc cụ thể: ciprofloxacin, levofloxacin.......................................................................................................................49
THUỐC KHÁNG LAO...................................................................................................................................................................50
7.1
Đại cương.................................................................................................................................................................................50

7.2
ISONIAZID (H) (DƯỢC THƯ)..............................................................................................................................................52
7.3
RIFAMPICIN (Dược thư)........................................................................................................................................................53
7.4
PYRAZINAMID (PZA) (dược thư)........................................................................................................................................54

1


7.5
STREPTOMYCIN (phần kháng sinh).....................................................................................................................................55
7.6
THUỐC KHÁC: Ethambutol...................................................................................................................................................56
8
THUỐC KHÁNG NẤM..................................................................................................................................................................56
8.1
Đại cương.................................................................................................................................................................................56
8.2
Thuốc cụ thể: Fluconazol.........................................................................................................................................................60
8.3
GRISEOFULVIN.....................................................................................................................................................................62
9
HÓA TRỊ LIỆU SỐT RÉT...............................................................................................................................................................63
9.1
Đại cương.................................................................................................................................................................................63
9.2
Thuốc cụ thể Cloroquin + Quinin............................................................................................................................................64
9.3
Thuố cụ thể: Mefloquin............................................................................................................................................................66

9.4
Artemisinin và dẫn chất (Artesunat)........................................................................................................................................68
9.5
PRIMAQUIN (không trong nội dung những cô vẫn dạy).......................................................................................................69
10 THUỐC LỢI TIỂU..........................................................................................................................................................................71
10.1 Đại cương + Phân loại thuốc lợi tiểu.......................................................................................................................................71
10.2 Thuốc lợi tiểu quai (Furosemid) (Dược thư)............................................................................................................................74
10.3 Thuốc lợi tiểu thiazid (Hydrochlorothiazid) (Dược điển)........................................................................................................76
10.4 Thuốc lợi tiểu giữ Kali máu (không thi)..................................................................................................................................77
10.5 Phân tích vai trị của thuốc lợi tiểu trong điều trị suy tim + tăng HA......................................................................................79
11 THUỐC TIM MẠCH (ĐTN, THA, SUY TIM)..............................................................................................................................80
11.1
A.Thuốc điều trị suy tim..........................................................................................................................................................80
11.1.1
Đại cương........................................................................................................................................................................80
11.1.2
Thuốc lợi tiểu (Lợi tiểu)..................................................................................................................................................84
11.1.3
Lợi tiểu - Thuốc ức chế hệ RAA (Captopril, Enalapril, Losartan) (THA)......................................................................85
11.2
B. Thuốc điều trị ĐTN.............................................................................................................................................................85
11.2.1
Đại cương........................................................................................................................................................................85
11.2.2
Thuốc chẹn kênh Calci (Amlodipin) (Dược thư)............................................................................................................89
11.2.3
Thuốc chẹn B-adrenergic (Atenolol) (Dược thư)............................................................................................................93
11.2.4
ATENOLOL....................................................................................................................................................................96
11.3

C. Thuốc điều trị THA.............................................................................................................................................................97
11.3.1
Đại cương và phân loại thuốc điều trị tăng huyết áp.......................................................................................................97
11.3.2
Nhóm Tác dụng trên hệ RAA ( ACEI + ARB) (Captopril, Enalapril)+(Losartan).........................................................98
11.3.3
Lựa chọn thuốc trong điều trị tăng huyết áp.................................................................................................................104
12 THUỐC TRỊ LOÉT DẠ DÀY TÁ TRÀNG..................................................................................................................................106
12.1 Các nhóm thuốc điều trị loét dạ dày tá tràng.........................................................................................................................106
12.2 Thuốc kháng H2 Histamin.....................................................................................................................................................107
12.2.2
FAMOTIDINE..............................................................................................................................................................110
12.3 Thuốc ức chế bơm proton PPIs..............................................................................................................................................111
12.3.2
Omeprazol.....................................................................................................................................................................112
13 Vitamin (A, B6, C).........................................................................................................................................................................115
13.1 Đại cương...............................................................................................................................................................................115
14 phân loại vitamin theo tính tan và đặc điểm chung của từng nhóm theo phân loại này.................................................................116
14.1 Vitamin A (retinol) (đã tham khảo dược thư).........................................................................................................................116
14.2 Vitamin C (lưu ý chỉ định và tác dụng không mong muốn)...................................................................................................118
14.3 Vitamin B6 (lưu ý tác dụng không mong muốn)...................................................................................................................119

2


1 THUỐC AN THẦN GÂY NGỦ
Mục tiêu:
1.Trình bày được phân loại, tác dụng, cơ chế chung của các thuốc an thần gây ngủ
2.Trình bày dược động học, tác dụng, cơ chế, tác dụng không mong muốn, chỉ định, chống chỉ định và tương tác
thuốc của dẫn xuất barbiturat (phenobarbital) và benzodiazepin (diazepam).

3.Phân tích được chỉ định và tác dụng khơng mong muốn của phenobarbital và diazepam dựa vào tác dụng và cơ
chế của thuốc
4.So sánh được điểm khác nhau giữa các thuốc trong nhóm.
1.1 Đại cương
- Thuốc an thần – gây ngủ là thuốc ức chế TKTƯ. Thuốc an thần có tác dụng giảm lo lắng bồn chồn. Thuốc ngủ
tạo trạng thái buồn ngủ và duy trì giấc ngủ tương tự giấc ngủ sinh lý. Ở liều thấp tác dụng an thần, liều trung
bình gây ngủ, liều cao gây mê, liều độc gây hơn mê và chết
- Phân loại:
Barbituric:
• Tác dụng dài (8-12h): Phenobarbital, barbital, butabarbital, aprobarbital
• Tác dụng tb (4-8h): Amobarbital, pentobarbital, heptabarbital, cyclobarbital
• Tác dụng ngắn (1-3h):: Mexobarbital, Secobarbital
• Tác dụng rất ngắn (30-60p): Thiopental, thiobarbital, thiamytal
Benzodiazepin
 Tác dụng dài (1-3 ngày):Diazepam, clorazepat, clodiazepoxid, flurazepam
 Tác dụng tb (10-20h): Alprazolam, estazolam, lorazepam, temazepam
 Tác dụng ngắn (3-8h): triazolam, midazolam
 Chủ yếu an thần: Diazepam, clorazepat, clodiazepoxid, Alprazolam, lorazepam, halazepam, Oxazepam
 Chủ yếu gây ngủ: Estazolam, Flurazepam, Triazolam, Midazolam, Quazepam
Khác: Imidazopyridin, Buspiron
- Cơ chế tác dụng chung:
 Ức chế dẫn truyền ở tổ chức lưới não giữa  giảm hoạt động của synap TK bằng cách làm tăng hoạt tính
GABA và glycin – là loại dẫn truyền loại ức chế  Thuận lợi mở kênh Cl- (Các Barbiturat, BZD và
Zolpidem)
 Cơ chế khác: kích thích R của serotonin (Buspiron), ức chế acid glutamic, kháng histamin và ức chế kênh
Na+
(GABA là chất trung gian dẫn truyền ức chế quan trọng ở não và tủy sống, có ở màng trước synap => qua
khe synao => gắn vào R ở màng sau gây mở kênh Cl-, gây ưu cực tế bào => BN chuyển sang trạng thái ức
chế TKTW, an dịu, gây ngủ. Thuốc an thần gây ngủ dẫn xuất BZD và Barbiturat tạo điều kiện cho dẫn truyền
GABA do gắn vào receptor GABAA. Glycin là chất dẫn truyền ức chế chủ yếu ở tủy sống. Cả GABA và

Glycin đều là chất dẫn truyền thần kinh phân tử nhỏ, cấu trúc không peptid).
- Nguyên tắc dùng:
+ Thuốc tác dụng nhanh/ngắn dùng cho người trẻ
+ Thuốc tác dụng chậm/dài dùng cho người cao tuổi
+ Giảm liều từ từ
1.2 Barbiturat (Phenobarbital) & Benzodiazepin (Diazepam)
1.2.1.1 Dược động học
Barbiturat (Phenobarbital)
Benzodiazepin (Diazepam)
Hấp
Hấp thu đường uống, tiêm (bắp/tĩnh mạch)
thu
Không nên tiêm dưới da, tiêm bắp do Đặt trực tràng
gây đau, hoại tử nơi tiêm (do tính acid)
Sau uống 0.5 – 1h đạt Cmax, duy trì tác dụng từ 6-20h.
Sau 1h có tác dụng, duy trì 8-12h
Phân Qua được hàng rào máu não, nhau thai và sữa mẹ
bố
Liên kết pr huyết tương khoảng 50%
Liên kết pr huyết tương từ 70-99%
Chuyển Chuyển hóa qua gan tạo nhiều chất chuyển hóa
hóa
Chất chuyển hóa khơng có hoạt tính, Chuyển hóa qua gan nhờ nhiều E, chất chuyển hóa cịn
3


chuyển hóa bằng phản ứng hydroxyl
hóa.
Là chất cảm ứng cytochrom P450 mạnh,
ảnh hưởng đến các thuốc chuyển hóa ở

gan qua CYP450.
Thải
trừ

hoạt tính và kéo dài hơn chất ban đầu.
VD: Diazepam thuộc nhóm tác dụng dài do thời gian
bán thải của nó dài + chất chuyển hóa cịn hoạt tính, chất
chuyển hóa cũng có tgian bán thải dài. Oxazepam vừa là
chất chuyển hóa cịn hoạt tính của các thuốc, vừa là một
thuốc riêng.
Qua thận. T1/2 kéo dài ở: ng cao tuổi, trẻ sơ sinh, BN suy gan, suy thận

Tốc độ thải trừ phụ thuộc pH nước tiểu Thời gian bán thải 2-3h (Triazolam) đến 50-100h
(pH nước tiểu giảm làm chậm thải trừ => (Prazepam, Fluazepam).
kiềm hóa nước tiểu để tăng thải thuốc)
1.2.1.2 Tác dụng + cơ chế
Barbiturat (Phenobarbital)
Benzodiazepin (Diazepam)
Cơ chế
Hoạt hóa GABA-Cl
tác dụng (Gắn receptor GABA, mở kênh Cl- => Cl- đi vào tế bào gây tăng ưu cực => tăng ức chế TKTW.
- Qua R barbiturat
- Qua R benzodiazepin (BZ1,2,3) (gắn không chọn lọc)
- Nồng độ cao gây ức chế kênh Na+ => thêm Receptor (R) của BZD có nhiều ở vỏ não, hệ viền và
tác dụng chống động kinh cơn lớn.
não giữa, là 1 phần của phức hợp R GABA-kênh Cl-.
- Tăng cường chất dẫn truyền ức chế Glycin Khi chưa dùng BZD, các R của nó bị pr nội sinh
và/hoặc ức chế chất dẫn truyền kích thích chiếm, GABA khơng gắn vào R GABA hồn tồn,
acid glutamic.
kênh Cl- đóng. Khi có BZD, BZD có ái lực mạnh

hơn đẩy pr ra, chiếm chỗ đồng thời tạo đk cho
GABA gắn với R, mở kênh Cl- => Cl- đi vào tế bào
gây tăng ưu cực => tăng ức chế TKTW. BZD chủ
yếu làm tăng tần suất mở kênh Cl qua trung gian
GABA.
BZD td không chọn lọc trên cả 3 Receptor, BZ1 chủ
yếu ở TW; BZ2,3 chủ yếu ở ngoại vi (# Zolpidem chỉ
td trên BZ1)
Tác dụng An thần, gây ngủ, chống động kinh, co giật
trên
- Mơ nhiều.
- Tạo giấc ngủ sinh lý hơn.
TKTW
- Chọn lọc với ĐK cơn lớn, ĐK cục bộ.
- Chọn lọc ĐK cơn nhỏ, ĐK trạng thái.
Trên TKTW:
Trên TKTW: (td an thần, gây ngủ chọn lọc hơn,
 An thần (liều thấp): giảm lo lắng, bồn
phạm vi an toàn cao hơn)
chồn, tạo cảm giác thoải mái dễ chịu, dễ
 An thần: giảm kích thích, căng thẳng, lo lắng,
đi vào giấc ngủ.
hồi hộp.
 Gây ngủ (liều trung bình): tạo được giấc
 Gây ngủ: giảm thời gian tiềm tàng, kéo dài tồn
ngủ tương tự giấc ngủ sinh lý, nhưng có
thể giấc ngủ, tạo giấc ngủ sâu, nhẹ nhàng, giảm
nhiều giấc mơ.
ác mộng bồn chồn.
 Chống động kinh (liều tb – cao): chống

 Chống co giật, động kinh: tác dụng trên động
động kinh cơn lớn và động kinh cục bộ
kinh cơn nhỏ và động kinh trạng thái. Thuốc
(cục bộ vận động hoặc cục bộ cảm
dùng trị động kinh gồm: Diazepam, Lorazepam,
giác): do ức chế sự phóng điện quá mức
Clonazepam, Cloraepat.
ở não, đồng thời làm tăng ngưỡng đáp
ứng của các noron TKTW với kích
thích.
Tác dụng Liều cao (-) hơ hấp, tuần hồn, giãn mạch, hạ HA, giãn cơ
trên cơ
Trên cơ quan:
Trên cơ quan:
quan
 Liều điều trị: giảm nhẹ hoạt động của
 Giãn cơ (nhiều hơn): cơ vân + cơ trơn khi dùng
các cơ quan cơ thể.
liều cao, riêng Diazepam có tác dụng ngay từ
4


 Liều cao: ức chế tim, hạ huyết áp, ức
liều an thần. => chỉ định giãn cơ
chế hô hấp, dễ gây rối loạn hô hấp (Làm
 Giãn mạch, hạ HA nhẹ => phối hợp trong điều
giảm đáp ứng của trung tâm hô hấp với
trị THA.
nồng độ CO2 + giảm hoạt động cơ trơn,
 Chống loạn nhịp.

giảm chuyển hóa, giảm thân nhiệt, giảm
sức lọc cầu thận, giảm bài niệu, nặng
gây vô niệu.)
 Tăng cường tác dụng của các thuốc ức
chế TKTW khác: Clorpromazin, thuốc
mê, rượu, đối kháng tác dụng kích thích
TKTW của Strychnin, Niketamid,
Pentetrazol,...
TDKMM, (-) TKTƯ: Buồn ngủ, ngủ sâu, mất phản xạ, hạ thân nhiệt, giãn đồng tử, trụy tim mạch, trụy hơ hấp,
độc tính hơn mê  Tử vong
cấp, xử
Mức độ nặng hơn  Trợ hơ hấp, tuần hồn, Mức độ nhẹ hơn  Trợ hơ hấp, tuần hồn, giải độc
trí
kiềm hóa nước tiểu
đặc hiệu
 Ức chế TKTW: buồn ngủ, ngủ gà, nhức
 Ức chế TKTW: Buồn ngủ, chóng mặt, mất phối
đầu, chóng mặt, lú lẫn, mất điều hịa
hợp vận động, lú lẫn, hay quên.
động tác, rung giật nhãn cầu. Có thể gặp
 Độc tính cấp: khi dùng q liều, thường ít nguy
tác dụng nghịch thường: mất ngủ, kích
hiểm hơn so với các thuốc an thần gây ngủ khác.
thích, có cơn ác mộng, sợ hãi.
Độc tính tăng khi dùng cùng với các chất ức chế
 Rối loạn chuyển hóa Porphyrin, dị ứng
TKTW khác, nhất là rượu => giải độc đặc hiệu
(mẩn ngứa, viêm da, viêm miệng), giảm
bằng Flumazenil – chất đối kháng trên receptor
hồng cầu, thiếu máu do thiếu acid folic.

Benzodiazepin.
 Độc tính cấp (liều 5 – 10 lần bình
(Flumazenil cũng nằm trên phức hợp GABA-kênh
thường): ngủ sâu, mất phản xạ, hạ thân
Cl, đối kháng đặc hiệu trên R của BZD => giải độc
nhiệt, giãn đồng tử, trụy tim mạch/hơ
đặc hiệu) (khơng cùng vị trí gắn với R của
hấp, hơn mê, có thể tử vong => Gây
Barbiturat nên khơng giải độc cho Barbiturat)
nôn/than hoạt/truyền kiềm NaHCO3
1.4%/lợi tiểu để thải thuốc + Trợ hơ hấp,
tuần hồn.
Độc tính Quen thuốc  HC cai thuốc khi ngừng  Giảm liều từ từ khi dùng kéo dài
mạn
HC cai thuốc nặng.
HC cai thuốc nhẹ hơn
Xử trí
Độc tính mạn (quen thuốc): ngừng đột ngột Độc tính mạn: dùng lâu dài lệ thuộc, ngừng đột ngột
gây hội chứng cai thuốc: co giật, mê sảng, gây HC cai thuốc: đau đầu, chóng mặt, dễ bị kích
mất ngủ, đau cơ khớp => giảm liều từ từ.
thích, mất ngủ, run cơ, đau nhức xương khớp =>
giảm liều từ từ.
Chỉ định - Trạng thái thần kinh kích thích: lo âu, căng thẳng
- Mất ngủ.
- Co giật, động kinh
- Tiền mê
 Động kinh cơn lớn, động kinh cục bộ,
 Động kinh cơn nhỏ, co giật do sốt cao, co giật
động kinh rung giật cơ, phòng co giật
do ngộ độc thuốc.

sốt cao ở trẻ nhỏ.
 Hội chứng cai rượu: kết hợp Atenolol để giảm
 Tăng bilirubin huyết, vàng da sơ sinh
triệu chứng do dừng rượu
(do cảm ứng enzym gan, làm tăng
 Các bệnh lý co cứng cơ (do làm giãn cơ)
chuyển hóa bilirubin tự do thành liên
 Hỗ trợ điều trị THA
hợp, giảm nồng độ bilirubin huyết ở trẻ
sơ sinh.)
 Trạng thái mất ngủ nặng (ít dùng)
 Phối hợp trong điều trị ĐTN, đau nửa
5


CĐ chính

đầu, nhồi máu não (do làm giảm sử
dụng oxygen ở não trong khi gây mê có
thể do ức chế hoạt động của neuron =>
đề phòng nhồi máu não khi não thiếu
máu cục bộ) và 1 số rối loạn TKTW.
An thần, gây ngủ, chống co giật, tiền mê.
- Suy hô hấp, suy gan, thận nặng.
- Thận trọng: PNCT, cho con bú

An thần, cai rượu, tiền mê, động kinh.

RLCH porphyrin: RL chuyển hóa porphyrin Nhược cơ (do thuốc có tác dụng làm giãn cơ)
(không tạo được máu, BN dễ bị tổn thương,

CCĐ
phồng rộp khi tiếp xúc với nắng, khơng dám
ra ngồi, teo niêm mạc nha chu, kéo lợi
lên,..: bệnh ma cà rồng) (do cảm ứng enzym
tổng hợp Porphyrin)
Tương
Phenobarbital gây cảm ứng mạnh enzym  Thuốc ức chế TKTW: hiệp đồng tăng cường =>
tác thuốc chuyển hóa thuốc cytocrom P450
dễ gây độc tính. (Gồm thuốc giảm đau Opioid,
(nhiều
 Làm giảm tác dụng của thuốc dùng cùng:
chống trầm cảm, kháng His, gây mê, an thần gây
lắm, dược
thuốc tránh thai, Fenodipin, Nimodipin
ngủ, rượu,..)
thư có)
 Thuốc bị giảm tác dụng khi dùng cùng
 CCĐ kết hợp với BZD khác vì gây chứng hay
với Barbiturat: thuốc chống đông dẫn
quên.
xuất Coumarin; thuốc ĐTĐ Sulfamid;
 Cimetidin, Isoniazid: ức chế chuyển hóa BZD =>
thuốc chống trầm cảm 3 vịng; kháng sinh
tăng tác dụng, độc tính của BZD
Rifapicin; Corticoid dùng tồn thân;
 Rifampicin: gây cảm ứng enzym chuyển hóa
thuốc tránh thai; Griseofulvin, acid folic.
thuốc => giảm tác dụng của 1 số BZD.
 Bản thân thuốc gây tự cảm ứng, dùng lâu  Thuốc tránh thai, Omeprazol làm tăng tác dụng
dài làm giảm tác dụng của chính nó =>

của Diazepam.
tăng liều
 Thuốc làm tăng tác dụng của
Phenobarbital: Phenylbutazon, thuốc an
thần, thuốc ức chế TK khác
1.3

So sánh với các thuốc cùng nhóm
1. So sánh Diazepam và thuốc cùng nhóm:
 Diazepam có chỉ định cho an thần, gây ngủ, động kinh và tiền mê (ngồi ra cịn chỉ định cho cai rượu)
 Diazepam chủ yếu chỉ định cho ĐK trạng thái (đường dùng là tiêm TM/đặt trực tràng)
 Lorazepam có tác dụng dài và hiệu quả hơn cho cùng chỉ định
 Có thể dùng Clonazepam/Nitrazepam cho chỉ định co giật cơ và ĐK cơn vắng
 Có thể dùng Clorazepat cho ĐK phức hợp và Clobazam cho nhiều dạng ĐK hơn
2. So sánh Phenobarbital và thuốc cùng nhóm:
 Phenobarbital chủ yếu chỉ định cho an thần, gây ngủ, chống co giật và tiền mê
 Các barbiturat tác dụng rất ngắn: thường chỉ định cho tiền mê
 Các barbiturat tác dụng dài-trung bình: thường chỉ định cho an thần, gây ngủ và tiền mê
2 GIẢM ĐAU TRUNG ƯƠNG OPIOD
Mục tiêu:
1. Trình bày được phân loại, tác dụng và cơ chế tác dụng chung của các thuốc giảm đau trung ương
2. Trình bày được dược động học, tác dụng, cơ chế tác dụng, tác dụng không mong muốn, chỉ định, chống
chỉ định và tương tác thuốc của morphin, pethidin, codein.
3. So sánh được điểm khác nhau giữa các thuốc trong nhóm.
4. Phân tích được tác dụng không mong muốn và chỉ định của các thuốc từ tác dụng và cơ chế.
2.1 Đại cương
1. Đại cương
6

Thuốc giảm đau có tác dụng làm giảm hoặc mất cảm giác đau mà không tác dụng lên nguyên nhân gây
đau, không làm mất cảm giác khác và không làm mất ý thức.
- Đường dẫn truyền cảm giác đau: Cơ quan nhận cảm  Tủy sống  Hành não  Vùng dưới đồi/vỏ não
 …  Đáp ứng. (khi có kích thích đau, có 3 noron dẫn truyền về, từ ngoại vi về tủy sống, đến cúc tận
cùng thì hoạt hóa giải phóng chất tgian gây đau, gắn vào R ở màng sau synao rồi dẫn truyền tiếp xung
động đau)
- Kiểm soát cảm giác đau: Trung ương hoặc ngoại vi => Thuốc giảm đau trung ương hoặc ngoại vi.
2. Receptor của các opioid và morphin nội sinh:
Morphin nội sinh là các peptid tự nhiên được tạo ra trong cơ thể, tác động giống như Morphin, có vai trị
hoạt hóa Receptor của Opioid.
R
Morphin
nội Vai trị sinh học
opioid
sinh
µ (muy) Endorphin
Giảm đau, (-) hô hấp, co đồng tử, (-) co cơ trơn, sảng khối, an thần.
ĸ(kappa) Dynorphin
Giảm đau, (-) hơ hấp, co đồng tử, an thần.
δ (delta) Enkephalin
Giảm đau, sảng khoái, ảo giác
3. Cơ chế tác dụng, tác dụng:
- Cơ chế: Các R opioid cặp đôi với protein Gi => Opioid gắn vào R gây hoạt hóa Gi  (-) adenylcyclase 
(-) kênh Ca2+, (+) kênh K+ (tăng ưu cực, màng tế bào khơng khử cực được)  (-) giải phóng chất dẫn
truyền thần kinh P và a.glutamic  (-) dẫn truyền xung động thần kinh (cảm giác đau).
- Đặc điểm t.dụng: T.dụng đặc hiệu trên R opioid & mất t.dụng bởi chất đối kháng là naloxon và naltrexon
+ giảm đau mạnh, chọn lọc trên trung tâm đau.
+ An thần gây ngủ
+ ức chế hơ hấp
+ giảm nhu động ruột => táo bón, khó tiêu

+ sảng khối, gây nghiện
4. Phân loại thuốc giảm đau TW
Kiểu tác dụng
Đại diện
Chất tương tự
Chủ vận mạnh: Hydromorphon,
Pethidin,
Morphin
methadon, fentanyl
Chủ vận trung Hydrocodein,
hydrocodon,
Chủ vận (μ, κ, δ)
bình: Codein
oxycodon
Chủ
vận
yếu: Loperamid,
diphenoxylat,
Propoxyphen
Dextromethophan, Tramadol
Chủ vận – đối kháng hỗn hợp (Đối kháng trên μ, chủ vận
Nalbuphin,
butorphanol,
trên κ) (BN đang sd thuốc chủ vận mà dùng thêm thuốc
Buprenorphin,
dezocin,
Pentazocin
này gây đối kháng trên μ, đẩy hết chất chủ vận ra =>
Meptazinol
nguy cơ gây HC cai thuốc xuất hiện sớm hơn)

Đối kháng* (μ, κ, δ) (không phải giảm đau) => dùng giải
Naloxon
độc, cai nghiện.
Naltrexon
Phân loại theo cấu trúc:
 Khung Morphinan: Morphin, Naloxon, Naltrexon, Buprenorphin, Oxycodon, Oxymorphon,
Hydromorphon, Hydrocodon, Codein, Heroin, …
 Non-Morphinan: Pentazocin, Diphenoxylat, Pethidin, Loperamid, Methadon, Fentanyl, Tramadol, …
Phân loại theo nguồn gốc:
 Tự nhiên: Codein, Morphin, Thebain, Oripavin, các ester/ether của morphin
 Bán tổng hợp: Buprenorphin, Hydrocodon, Hydromorphon, Oxycodon, Oxymorphon
 Tổng hợp: Fentanyl, Pethidin, Loperamid, Diphenoxylat, Methadon, Pentazocin, Tramadol, …
5. Tóm tắt chỉ định:
Chỉ định
Các thuốc thường dùng
Giảm đau
- Đau nặng
+ Morphin, Hydromorphone, Pethidine, Fentanyl, Pentazocin
-

7


- Đau vừa
+ Codein, Oxycodone, Hydrocodein, Hydrocodone, Propoxyphene, Tramadol
Giảm ho
+ Codein và chất tương tự (codon), Dextromethophan
Tiêu chảy
+ Loperamid, diphenoxylat
Tiền mê

+ Morphin, Fentanyl, Pethidine, Methadone
Cai nghiện
+ Methadon, Buprenorphine
2.2 Morphin (Dược thư)
DĐH
+ Hấp thu: hấp thu đường uống, tiêm, hô hấp. Hấp thu đường tiêm nhanh và mạnh hơn; đường
uống thuốc chuyển hóa qua gan lần đầu, SKD uống thấp (17-33%).(liều dùng uống > tiêm)
+ Phân bố: lk pr huyết tương 30%, tập trung nhiều ở cơ vân, gan, phổi, thận. Qua được hàng rào
máu não, nhau thai và sữa mẹ, nồng độ thuốc ở não thấp hơn nơi khác.
+ Chuyển hóa: tại gan chủ yếu liên hợp với acid glucuronic. Chất chuyển hóa morphin 6
glucuronic cịn hoạt tính và morphin 3 glucuronic khơng cịn hoạt tính.
+ Thải trừ: chủ yếu nước tiểu, 1 phần qua phân (có chu kỳ gan ruột), 90% thải trong vòng 24h
đầu. T1/2 khoảng 2-3h, kéo dài ở ng suy thận và trẻ sơ sinh.
Tác dụng + cơ chế: chọn lọc trên R µ, liều cao tác dụng trên các R khác
+ cơ chế + tác dụng:
tác dụng
 TKTW: ức chế (td chính)
+ Giảm đau mạnh, chọn lọc trên trung tâm đau, giảm đau nội tạng (không mất ý thức, không
ảnh hưởng đến cảm giác khác) (giảm giải phóng P và a.glutamic, tăng ngưỡng chịu đau)
+ An thần gây ngủ: rõ khi dùng liều thấp hơn liều giảm đau, chỉ rõ ở ng cao tuổi. Ít gây ngủ ở
ng trẻ, có thể gây bồn chồn, bứt rứt, co giật nếu dùng liều cao ở trẻ em.
+ Trên tâm thần: sảng khoái gây nghiện, tăng tưởng tượng, mất đói khát buồn phiền.
 Hơ hấp: ức chế hơ hấp (làm giảm đáp ứng của TT hô hấp với CO2 và ức chế TT hô hấp
hành não, co thắt cơ trơn phế quản (có thể do tăng gp Histamin) (thận trọng BN Hen); ức chế
mạnh TT ho và giảm phản xạ ho.
 Tuần hoàn: liều cao chậm nhịp tim, giãn mạch, hạ HA (có thể do kích thích trung tâm phó
giao cảm, ức chế TT vận mạch ở hành não và tăng tiết Histamin) => sử dụng chất đối kháng
opi, kháng His và thuốc hủy phó GC làm giảm/mất td của Mor trên tuần hồn.
 Tiêu hóa: giãn cơ dọc, giảm trương lực và nhu động sợi cơ dọc, giảm tiết dịch vị, tăng
trương lực cơ vịng tiêu hóa, cơ thắt mơn vị, hậu mơn, cơ vịng Oddi => táo bón, khó tiêu.

 Trên tiết niệu: co cơ vịng bàng quang => bí tiểu tiện
 Khác:
 Gây nơn do kích thích TT nơn
 Hạ thân nhiệt do kích thích TT tỏa nhiệt
 Tăng tiết Hormon tuyến yên
 Giảm chuyển hóa, giảm oxy hóa
 Co đồng tử do kích thích TT dây III
 Giảm tiết dịch nhưng tăng tiết mồ hôi
Chỉ định + Đau nặng hoặc đau không đáp ứng với các thuốc giảm đau khác: sỏi thận, sỏi mật, K, chấn
thương, sau phẫu thuật, sản khoa, NMCT
+ Tiền mê (an thần gây ngủ)
+ Phù phổi cấp thể nhẹ - vừa
+ Ho ra máu (không dùng cho ho thường)
TDKMM + Buồn ngủ, lơ mơ, hung phấn, ảo giác
+ Táo bón
+ Buồn nôn, nôn
+ Ức chế hô hấp (phụ thuộc liều, độ mạnh của thuốc)
+ Khác: hạ HA tư thế, tim nhanh/chậm, bí tiểu, cứng cơ, cơn bốc hỏa, …
Độc tính Cấp (dùng liều 0.05-0.06g, liều Mạn (nghiện thuốc, dùng kéo dài)
gây chết 0.1-0.15g)
+ Gây nghiện => Thèm thuốc + Lệ thuộc thuốc (cả thể chất +
+ TC: Buồn nôn, nôn, bí tiểu, tinh thần)
8


suy hô hấp, co
đồng tử. Nặng: hôn mê, truỵ tim
mạch → tử vong
+ Xử trí: Tiêm Naloxon +
Atropin + Trợ hơ hấp, tuần hồn

+ HC cai thuốc (nếu dừng thuốc đột ngột gây lo lắng, thèm
thuốc, mất ngủ, vã mồ hôi, tim nhanh, sốt, RLTH, sổ mũi, giãn
đồng tử, buồn nôn, nôn, THA, tiêu chảy, ớn lạnh, run, co giật)
 Cai nghiện: dừng thuốc từ từ, thay thế dần dần = Methadon
 điều trị củng cố bằng Naltrexon
 cách ly ma túy và liệu pháp tâm lý
*Các giai đoạn của HC cai thuốc:
- Gđ I: Dưới 8h: Lo lắng, thèm thuốc (khơng có thuốc đột ngột)
- Gđ II: 8-24h: Lo lắng, mất ngủ, RL tiêu hóa, sổ mũi, giãn đồng tử, tốt mồ hơi.
- Gđ III: 24-72h: Tim nhanh, buồn nôn, nôn, THA, tiêu chảy, sốt, ớn lạnh, run, co giật, co cơ (R
khơng có chất gắn  Khơng điều hòa được hoạt động của cơ thể).
Thận
Người cao tuổi, suy gan thận, suy thượng thận, sốc
trọng
Người RL tiết niệu – tiền liệt
Bệnh nhược cơ
Tăng áp lực nội sọ
PNCT, PNCCB
Chống
+ Suy hô hấp, hen phế quản cấp, tắc nghẽn đường thở
chỉ định + Tổn thương vùng đầu, tăng áp lực sọ, trạng thái co giật, hôn mê
+ Ngộ độc rượu cấp,
+ Liệt ruột
+ Suy gan, suy thận nặng,
+ Trẻ em < 30 tháng tuổi
+ Đang dùng hoặc ngừng IMAO <14 ngày
Tương + IMAO: gây trụy tim mạch, hơn mê, có thể tử vong. => CCĐ phối hợp. Chỉ dùng sau khi ngừng
tác thuốc IMAo ít nhất 15 ngày.
+ Chất chủ vận – đối kháng hỗn hợp: làm giảm tác dụng giảm đau của Mor do cạnh tranh thụ thể.

+ Thuốc ức chế TKTW khác + rượu: giảm đau gây ngủ, an thần gây ngủ, liệt thần, chống trầm
cảm, kháng H1: làm tăng tác dụng ức chế TKTW của Mor
2.3 Codein (Dẫn xuất của morphin) (Dược thư)
- Codein: uống hấp thu tốt hơn, giảm đau kém hơn.
- Hydromorphon: uống, tiêm tác dụng mạnh hơn 5-10 lần.
- Oxycodon, Hydrocodon, Dihydrocodein...
=> Chỉ định: giảm ho, giảm đau (kết hợp NSAIDs)
DĐH
+ Hấp thu: SKD uống cao hơn Morphin (60%). Tiêm TM làm tăng gp Histamin gây giãn mạch, hạ
áp mạnh hơn Mor nên ít dùng tiêm.
+ Phân bố: thuốc qua được nhau thai và phân bố vào sữa mẹ
+ Chuyển hóa: Qua GAN: CYP2D6 => Morphin (liên quan tới tác dụng và độc tính của thuốc, phụ
thuộc di truyền + thuốc dùng cùng tác dụng lên CYP2D6), CYP3A4 => Norcodein
+ Thải trừ: Qua thận dưới dạng liên hợp acid glucuronic.
Tác dụng, + Cơ chế: Bản thân có hoạt tính chủ vận yếu-trung bình trên receptor μ, phần nào đóng vai trị tiền
cơ chế tác thuốc (vì sau chuyển hóa một phần tạo Morphin là chất chủ vận mạnh gấp 10 lần Codein)
dụng
+ Tác dụng:
 Giảm đau: dùng đơn độc có td giảm đau bằng 1/5 – 1/10 Morphin. Thường kết hợp với thuốc
giảm đau ngoại vi như Para.
 Giảm ho mạnh => dùng làm thuốc giảm ho (do ức chế trực tiếp TT ho hành não, làm khô
dịch tiết hô hấp và tăng độ quánh của dịch tiết phế quản)
 Giảm nhu động ruột
Chỉ định + giảm ho (hiện ít dùng) (dùng trong TH ho khan làm mất ngủ)
+ giảm đau nhẹ - vừa, kết hợp với NSAIDs/Para
(Khơng dùng khi có sốt: sốt => giãn mạch não, nếu dùng thêm Codein có thể tăng giãn mạch não =>
nguy cơ sốt ác tính nặng hơn)
9

+ Điều trị tiêu chảy do bệnh thần kinh do ĐTĐ (Không chỉ định cho tiêu chảy cấp và tiêu chảy do
NK)
TDKMM + So với Mor: ít gây táo bón, ít gây co thắt mật, liều điều trị ít gây ức chế hơ hấp, ít gây nghiện
Chống
+ Trẻ dưới 1 tuổi
chỉ định
+ Bệnh nhân suy gan, hôn mê, tăng áp lực sọ
+ Suy hô hấp cấp
+ BN nguy cơ liệt ruột, tiêu chảy cấp như viêm đại tràng loét, viêm đại tràng do KS
+ PNCT.
Tương
+ Với NSAIDS, Para: tăng td giảm đau.
tác thuốc + giảm/mất td bởi Quinidin.
+ Codein làm giảm chuyển hóa Cyclosporin do ức chế CYP450
+ Làm tăng tác dụng của các thuốc chủ vận opioid khác, thuốc mê, thuốc an thần, chống trầm cảm 3
vòng, thuốc ngủ, IMAO, các thuốc ức chế TKTW khác.
2.4 Methadon* (Opioid tổng hợp)
Fentanyl, Pethidin, Loperamid, Diphenoxylat, Methadon, Pentazocin, Tramadol
DĐH
+ Hấp thu nhanh đường tiêu hóa, SKD cao hơn Mor (uống hấp thu tốt hơn Mor)
+ Phân bố: ái lipid cao, tích lũy nhiều ở gan và mô => tgian tác dụng kéo dài hơn. Gắn pr huyết
tương cao (85-90%), qua được nhau thai và phân bố vào sữa mẹ
+ Chuyển hóa: qua gan, chất chuyển hóa ít/khơng cịn hoạt tính.
+ Thải trừ: chủ yếu qua nước tiểu, T1/2 = 24h. Tái hấp thu thuốc giảm khi pH nước tiểu giảm.
Tác dụng, + Là dẫn chất phenylheptylamin, tác dụng mạnh trên R µ
cơ chế
+ Tác dụng:
 ức chế TKTW, giảm đau tương tự Mor (ức chế dẫn truyền cảm giác đau, thay đổi cảm nhận và
đáp ứng với đau)
 Ít gây sảng khối, mức độ nghiện thuốc phát triển chậm và nhẹ hơn Mor

 ức chế hô hấp, co giãn đồng tử trung bình
 tăng áp lực đường mật => táo bón tương tự Mor
Chỉ định + Dùng thay thế Mor và Heroin để làm giảm sự lệ thuộc thuốc (do triệu chứng cai thuốc nhẹ và td
kéo dài), giải độc và điều trị duy trì tình trạng phụ thuộc opioid
+ Đau vừa – nặng không đáp ứng với thuốc non-opioid, đau mạn, đau do K, đau không hiệu quả với
opioat khác.
TDKMM, + HC cai thuốc: xuất hiện chậm hơn Mor
Độc tính
+ Tim mạch: kéo dài khoảng QT, nhịp nhanh/chậm, ngừng tim, suy tim, hạ HA tư thế, ngất, chống.
+ TKTW: kích động, lú lẫn, mất định hướng, ngủ gà, ảo giác, mất ngủ, co giật.
+ Hô hấp: ức chế hô hấp, ngừng thở, phù phổi
+ Co thắt đường mật, táo bón, buồn nơn.
+ Khác: tiểu ít, bí tiểu, co đồng tử, yếu cơ.
Chống
+ ức chế hô hấp nặng
chỉ định
+ hen phê quản cấp tính.
+ đã biết/nghi ngờ tắc ruột.
Tương
+ CCĐ: phối hợp thuốc ức chế TKTW, Itraconazol, thuốc có nguy cơ gây QT kéo dài, ethyl alcol.
tác thuốc + Tăng td/độc tính của các thuốc chuyển hóa bởi CYP2D6, ức chế Serotonin chọn lọc, lợi tiểu
(thích thì Thiazid, Zolpidem.
đọc Dược + Bị tăng nồng độ/td khi kết hợp với: hướng thần Phenothiazin, ức chế TKTW, ức chế CYP2B6,
thư dài CYP3A4, IMAO,...
vl)
+ KS Macrolid: tăng thanh thải Methadon.
THUỐC KHÁC
- Pethidin:
• DĐH: Uống HT tốt hơn morphin (SKD:khoảng 50%). LK protein HT: khoảng 60%. Chuyển hố
normeperidin có hoạt tính. Thải trừ chủ yếu qua nước tiểu chất chuyển hố cịn hoạt tính.

• Tác dụng: tương tự morphin. Giảm đau kém morphin ~ 10 lần, ko giảm ho
10


Chỉ định: Tương tự morphin. Đau từ vừa-nặng, tiền mê
CCĐ: Tương tự morphin + Nhịp tim nhanh (do tăng nhịp, tăng lưu lượng tim)
- Loperamid, Diphenoxylat: giảm đau kém, ít gây nghiện (do ít tác dụng lên TKTW), giảm nhu động ruột tốt > CHỦ YẾU điều trị tiêu chảy (thích hợp cho cơn đau do sỏi mật, viêm tụy)
HC cai thuốc xuất hiện nhanh hơn Morphin
- Fentanyl: giảm đau tốt hơn Morphin >80 lần nhưng tác dụng ngắn hơn -> CHỦ YẾU gây mê TM, tiền mê
- Tramadol: giảm đau kém Morphin
- Hydromorphon: giảm đau kém Morphin 5-10 lần
- Oxycodon, Hydrocodon: giảm đau kém Morphin
2.5 Thuốc đối kháng (học so sánh)
Naloxon
Naltrexon
DĐH
Dùng tiêm, duy trì tác dụng ~4h
Dùng uống, duy trì tác dụng ~24h
Đối kháng opioid trên các receptor
Tác dụng
Phải có opioid trong cơ thể mới có tác dụng dược lý
Tác dụng mạnh hơn naloxon 2-9 lần
- Giải độc opioid hoặc điều trị tình Củng cố cai nghiện sau khi đã ngừng opioid ít nhất là
Chỉ định
trạng ức chế hơ hấp do opioid
7-10 ngày. Không dùng giải độc ngộ độc cấp do tác
- Chẩn đoán và điều trị nghiện opioid dụng quá mạnh, nguy cơ gây HC cai thuốc trầm trọng.
TDKMM
HC cai thuốc: buồn nơn, tốt mồ hơi, THA, co giật, tăng nhịp tim,...
3 NSAIDs, Paracetamol

3.1 Đại cương
3.1.1.1 Đặc điểm dược động học
- Hấp thu: là acid yếu => hấp thu tốt qua đường tiêu hóa
- Phân bố: gắn mạnh với pr huyết tương (95-99%) => nguy cơ tương tác thuốc (đẩy thuốc khác khỏi pr
huyết tương). Phân bố rộng, vào khớp, dịch khớp, có thuốc đạt nồng độ trong hoạt dịch xấp xỉ huyết
tương, có thuốc đạt 40-50%
- Chuyển hóa: qua gan (oxy hóa, thủy phân, liên hợp) : đa phần tạo các chất khơng có hoạt tính.
- Thải trừ: qua thận, T1/2 rất khác nhau. Thời gian bán thải dài: meloxicm. Thời gian bán thải ngắn:
aspirin, paracetamol, diclofenac.
3.1.1.2 Tác dụng và cơ chế:
- Cơ chế: đích tác dụng Cyclooxygenase, cơ chế: ức chế tổng hợp COX.
 Với tác dụng ức chế tổng hợp PG  giảm đau, hạ sốt, chống viêm
 ức chế tổng hợp thromboxane A2  ức chế kết tập tiểu cầu
- Tác dụng giảm đau (ngoại vi): Các thuốc đều có tác dụng giảm đau từ đau nhẹ đến vừa.
+ Vị trí tác dụng là ở các receptor cảm giác ngoại vi.
+ Tác dụng tốt với các loại đau, đặc biệt là các chứng đau do viêm.
+ Khác với thuốc giảm đau trung ương (nhóm opiat), thuốc giảm đau - hạ sốt - chống viêm khơng có tác
dụng giảm đau mạnh, khơng giảm đau sâu trong nội tạng, không gây ức chế hô hấp và đặc biệt không gây
lệ thuộc thuốc khi dùng kéo dài.
+ Cơ chế giảm đau: thuốc làm giảm tổng hợp prostaglandin F2, làm giảm tính cảm thụ của ngọn dây
thần kinh cảm giác với các chất gây đau của phản ứng viêm như bradykinin, serotonin,… từ đó ức chế
dẫn truyền cảm giác đau trên tủy sống và não. (ức chế tổng hợp và giải phóng tại chỗ các yếu tố hoạt hóa
PG, BK, K)
•
•

11


-

-

Tác dụng hạ sốt:
+ Cơ chế gây sốt: các chất gây sốt ngoại sinh như vi khuẩn, độc tố xâm nhập kích thích bạch cầu sản xuất
ra chất gây sốt nội tại => hoạt hoá prostaglandin synthetase làm tăng tổng hợp prostaglandin E1 và E2 từ
acid arachidonic ở vùng dưới đồi =>mất cân bằng cơ chế điều nhiệt (tăng các quá trình sinh nhiệt, giảm
các quá trình thải nhiệt) => sốt.

+ Cơ chế hạ sốt: ức chế prostaglandin synthetase làm giảm tổng hợp prostaglandin E2 và E1 => ức chế
các quá trình sinh nhiệt, tăng cường các quá trình thải nhiệt và lập lại cân bằng cho trung tâm điều nhiệt.
+ Ở liều điều trị, thuốc có tác dụng hạ sốt khi cơ thể bị sốt do bất kỳ nguyên nhân nào và chỉ có tác dụng
điều trị triệu chứng, khơng hạ thân nhiệt ở ngưịi khơng sốt. (Mất ảnh hưởng của PG E2 lên trung tâm
điều nhiệt do đó chỉ làm hạ nhiệt độ ở người có sốt, khơng tác động thân nhiệt bình thường)
+ chất trung gian hóa học cụ thể Prostagrandin E2, vị trí tác động: trung tâm điều nhiệt
Tác dụng chống viêm
+ Cơ chế chống viêm:
 NSAID đều ức chế enzym cyclooxygenase (COX), ngăn cản tổng hợp prostaglandin là chất
trung gian hoá học gây viêm => ức chế các rối loạn vi tuần hồn (sưng, nóng, đỏ, đau) => giảm
quá trình viêm (đây là cơ chế quan trọng nhất).
 Ức chế E phân hủy protein, làm bền vững màng lysosome do đó giảm giải phịng các enzyme
tham gia quá trình gây viêm
 Đối kháng tác dụng của các chất trung gian hoá học như bradykinin, histamin, serotonin, ức chế
hoá hướng động bạch cầu, ức chế sự di chuyển của bạch cầu tới ổ viêm.
+ Người ta đã tìm ra 2 loại enzym COX: COX 1 tạo ra các prostaglandin sinh lý, COX 2 tạo ra các
prostaglandin gây viêm. Chính vì thế, xu hướng mói là tạo ra các thuốc chổng viêm có tác dụng chọn
12


-

lọc lên enzyme COX 2 , giảm tác dụng không mong muốn mà vẫn duy trì được tác dụng chống
viêm.
Tác dụng chống kết tập tiểu cầu: liên quan đến COX 1 trên màng tb tiểu cầu. Thuốc tác động đến cả 3
giai đoạn của quá trình kết tập tiểu cầu: do ức chế tổng hợp thromboxane A2 (chất tham gia kết dính, hoạt
hóa và kết tập tiểu cầu)
So sánh COX 1 và COX 2:

+ Chất ức chế COX2 phân tử lớn cồng kềnh hơn do đó chỉ tác động được vào trung tâm hoạt động
của COX2 trong khi các chất ức chế không chọn lọc phân tử nhỏ hơn => có thể tác động được vào cả
trung tâm hoạt động của COX1 và 2.
+ Invitro: Meloxicam và Diclofenac có thiên về COX2, nhưng Invivo thì khơng thể hiện tác dụng
trên COX2 chọn lọc, do đó vẫn coi như chỉ có COXIB ức chế COX 2 chọn lọc.
+ NOTE: mọi thuốc đều có tác dụng giảm đau, hạ sốt, chống viêm. Các thuốc ức chế chọn lọc
COX 2 khơng có tác dụng chống KTTC, đồng thời giảm được TDKMM trên tiêu hóa, trên khớp.

3.1.1.3 Chỉ định
- Đau ở mức độ nhẹ và trung bình, đặc biệt đối với đau có kèm viêm
- Sốt do mọi nguyên nhân (trừ sốt xuất huyết, sốt trên bệnh nhân có nguy cơ sốt huyết, sốt virus)
13


-

Các dạng viêm cấp và viêm mạn (viêm khớp dạng thấp, thấp khớp cấp, viêm cột sống dính khớp,…)
Dự phịng thứ phát nhồi máu cơ tim, đột quỵ (aspirin). Do aspirin ức chế không hồi phục COX trong khi
các NSAID khác ức chế có hồi phục + tiểu cầu khơng thể tự tổng hợp protein  aspirin ức chế toàn bộ
đời sống tiểu cầu
3.1.1.4 TDKMM

-

Trên tiêu hóa: Kích ứng, đau thượng vị, nặng hơn có thể là loét dạ dày tá tràng, xuất huyết tiêu hoá. (do
thuốc ức chế tổng hợp PG E1/E2 => giảm tiết nhầy và chất bảo vệ niêm mạck => tăng nguy cơ loét xâm
lấn.

-

Trên máu: kéo dài thời gian chảy máu do ức chế kết tập tiểu cầu, giảm tiểu cầu và giảm prothrombin. Hậu
quả gây kéo dài thời gian đông máu, mất máu không nhìn thấy qua phân, tăng nguy cơ chảy máu. (ức chế
COX1  ức chế thromboxane A2  ức chế kết tập tiểu cầu  tăng nguy cơ chảy máu)

14


-

Tai biến tim mạch (nguy cơ huyết khối của thuốc ức chế chọn lọc COX 2):

+ Liên quan đến thromboxanA2 (có ở trên tiểu cầu, gây co mạch và kết tập tiểu cầu) và prostacyclin
(PGI2) (có ở trên tế bào nội mô, gây giãn mạch và ức chế kết tập tiểu cầu)  tác dụng đối lập
+ Ví dụ: Coxib chỉ tác động ức chế chọn lọc COX 2 do đó chỉ tác động trên nội mơ mạch máu  gây co
mạch, kết tiểu cầu, tăng nguy cơ huyết khối và tim mạch.
 K chọn lọc (thường ưu tiên hơn trên COX 1) gây t.dụng trên tiêu hóa nhiều hơn: xuất huyết, loét
 Chọn lọc thì hạn chế TDKMM trên tiêu hóa tuy nhiên gây tác dụng khơng mong muốn trên tim mạch
nhiều hơn như: huyết khối, nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
- Trên thận: do ức chế prostaglandin E2 và I2 (là những chất có vai trị duy trì dòng máu đến thận) nên
làm giảm lưu lượng máu qua thận, giảm sức lọc cầu thận, giảm thải dẫn đến ứ nước, tăng kali máu và
viêm thận kẽ.
- Trên hô hấp: gây cơn hen giả trên người không bị hen hoặc làm tăng các cơn hen ở người hen phế quản.

Nguyên nhân do thuốc ức chế cyclooxygenase nên acid arachidonic tăng cường chuyển hoá theo con
đường tạo ra leucotrien gây co thắt phế quản.
- Trên gan: viêm gan, hoại tử gan, vàng da ứ mật, tăng men gan
- Trên da: nhạy cảm ánh sáng, hội chứng Stevens Johnson, hoại tử da nhiễm độc
- Trên TKTW: đau đầu, chóng mặt, ù tai, điếc, buồn ngủ, lẫn, căng thẳng, viêm não vô khuẩn
- Trên mắt: nhìn mờ, rối loạn võng mạc
- Khác: mẫn cảm, dị tật thai nhi nếu dùng trong 3 tháng đầu hoặc gây kéo dài thời kỳ mang thai và chuyển
dạ, xuất huyết khi sinh.
3.1.1.5 CCĐ:
- Viêm loét dạ dày tá tràng, xuất huyết tiêu hóa
- Người có thời gian đông máu kéo dài hoặc dễ chảy máu: giảm tiểu cầu, sốt xuất huyết…
- Suy gan, thận nặng
- Hen phế quản
- Người mang thai và thời kỳ cho con bú
3.1.1.6 Tương tác thuốc
VD: phối hợp Aspirin với NSAID khác: Aspirin (liều thấp) dùng với mục đích ức chế KTTC, gây ức chế không
hồi phục COX 1. Nếu như dùng Ibuprofen (Ibu lại dùng liều cao) trước => chiếm vị trí tác dụng của Aspirin =>
dùng Aspirin trước, Ibu sau.

15


3.1.1.7 Phân loại
NOTE: Para không phải NSAID.

3.2 Aspirin (Dược thư)
DĐH
- Hấp thu nhanh từ đường tiêu hóa. Sau khi vào tuần hồn, phần aspirin cịn lại cũng nhanh chóng
chuyển thành salicylat, cả 2 đều có hoạt tính nhưng chỉ aspirin có t.dụng ức chế kết tập tiểu cầu
- Phân bố: Aspirin gắn protein huyết tương lớn. Phân bố rộng trong cơ thể, qua được hàng rào máu

não,vào được trong sữa mẹ và qua được hàng rào nhau thai.
- Chuyển hóa chủ yếu ở gan và thải trừ qua nước tiểu dưới dạng chuyển hóa acid salicyluric và
acid gentisic. Thời gian bán thải phụ thuộc vào pH nước tiểu
Cơ chế + - Hạ sốt, giảm đau: liều trung bình.
tác dụng - Chống kết tập tiểu cầu: Tiểu cầu là tế bào khơng có nhân, khơng có khả năng tổng hợp COX mới,
(phần
Aspirin ức chế không thuận nghịch kết tập tiểu cầu, t.dụng này kéo dài suốt đời sống của tiểu cầu
chung)
+ Liều thấp ức chế tổng hợp TXA2 trên màng tiểu cầu nên chống kết tập tiểu cầu.
+ Liều cao ức chế tổng hợp PGI2 trên màng nội mô mạch nên gây kết tập tiểu cầu, co mạch.
+ So với các thuốc trong nhóm thì aspirin có tác dụng chơng kết tập tiểu cầu không hồi phục
nên hiện nay được dùng làm thuốc dự phòng huyết khối.
- Tác dụng trên thải trừ acid uric tuỳ thuộc vào liều. Tuy nhiên aspirin không dùng làm thuốc điều
trị bệnh gút và đặc biệt không phối hợp với các thuốc điều trị bệnh gút vì nó làm giảm tác dụng
của các thuốc điều trị bệnh gút khi dùng đồng thời.
- Ngoài ra, ức chế sản sinh prostaglandin ở thận.
hoặc có rối loạn về thể tích huyết tương. Ở BN suy thận mạn, suy gan, suy tim, tác dụng ức chế
này có thể dẫn đến suy thận cấp tính, giữ nước và suy tim cấp tính.
Chỉ định - Giảm đau: dùng trong các t. hợp đau nhẹ và vừa như đau đầu, đau cơ, đau khốp, đau bụng kinh.
- Hạ sốt: do các nguyên nhân gây sốt (trừ sốt xuất huyết và sốt do các loại virus khác), không dùng
16


hạ sốt cho trẻ em dưới 12 tuổi vì dễ gặp hội chứng Reye.
- Chống viêm: dùng cho các trường hợp viêm nhẹ như viêm khớp dạng thấp, viêm xương khớp,
viêm khớp do bệnh vảy nến, viêm cơ, viêm màng hoạt dịch, viêm gân...
- Dự phòng thứ phát nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
TDKMM + Mẫn cảm vối thuốc: dị ứng, phù Quink, mày đay, sốc phản vê.
(phần
+ Gây kích ứng đường tiêu hố: lt dạ dày, tá tràng, xuất huyết tiêu hoá.

chung)
+ Dễ gây chảy máu, nhất là người có cơ địa dễ chảy máu hoặc đang dùng thuốc chống đông máu.
+ Co thắt phế quản, gây hen.
+ Tác dụng không mong muốn khác: tăng huyết áp, phù. Khi dùng liều cao, kéo dài, gây ù tai,
chóng mặt, giảm địi sơng hồng cầu. Với người mang thai, ức chế co bóp tử cung, do đó gây trì
hỗn sự chuyển dạ, tăng nguy cơ chảy máu ở cả mẹ và thai nhi (cơ chế: ức chế tổng hợp PGF2alpha
làm giảm co bóp tử cung => kéo dài chuyển dạ => giảm co tử cung sau sinh => nguy cơ băng huyết
sau sinh).
+ Liều độc gây rối loạn thăng bằng kiềm toan, gây rối loạn hô hấp.
CCĐ
- Không dùng hạ sốt cho trẻ em dưới 12 tuổi vì dễ gặp hội chứng Reye.
- Người có tiền sử bệnh hen
- Người có bệnh ưa chảy máu, giảm tiểu cầu, loét dạ dày hoặc tá tràng đang hoạt động
- Suy tim vừa và nặng, suy gan, suy thận, đặc biệt người có t.độ lọc cầu thận < 30 ml/p & xơ gan
- PNCT 3 tháng cuối.
Thận
- Cần thận trọng khi đ.trị đồng thời với thuốc chống đơng máu hoặc khi có nguy cơ chảy máu khác.
trọng,
- Không kết hợp aspirin với các thuốc kháng viêm không steroid và các glucocorticoid.
lưu ý
- Hội chứng Reye có thể xảy ra ở trẻ nhỏ, vì vậy cần hạn chế hoàn toàn chỉ định aspirin cho trẻ
em dưới 16 tuổi ( trừ bệnh Kawasaki, viêm khớp thấp thiếu niên, bệnh Still.)
- Ng cao tuổi giảm cn thận
- Aspirin cịn ức chế co bóp tử cung, do đó gây trì hỗn chuyển dạ. ức chế sản sinh prostaglandin =>
đóng sớm ống động mạch trong tử cung, + tăng huyết áp động mạch phôi và suy hô hấp sơ
sinh. Nguy cơ chảy máu tăng lên ở cả mẹ và thai nhi, => CCĐ: aspirin trong 3 tháng cuối
Tương
- Làm giảm nồng độ thuốc Indomethacin, Naproxen, Fenoprofen
tác thuốc - Chủ yếu do cạnh tranh liên kết với protein huyết tương nên làm tăng tác dụng và độc tính của các
thuốc phối hợp như: warfarin, phenytoin, naproxen, thiopental, thyroxin và triiodothyronin

- Giảm thải trừ acid uric qua thận, do đó giảm tác dụng của các thuốc: probenecid, sulfinpyrazon,
vì vậy chống chỉ định phối hợp ở bệnh nhân bị viêm khớp do gút.
3.3 Các NSAIDs khác
Indomethacin
-Chống viêm tốt (~20 lần aspirin)→ điều trị gút, viêm cột sống dính khớp (Chd~Cht) .
- Điều trị chứng cịn ống thơng động mạch ở trẻ sơ sinh (liên quan đến PG).
Diclofenac
- Ức chế chọn lọc COX2 ~ coxib.
- Tích lũy thuốc trong hoạt dịch => điều trị viêm xương khớp.
Ibuprofen
- Dung nạp tốt.
- Hạ sốt kém nên ít dùng làm thuốc hạ sốt đơn thuần.
- Tác dụng chống viêm, giảm đau mạnh và tác dụng chống viêm xuất hiện tối đa sau 2 ngày
điều trị (liều thấp giảm đau, liều cao chống viêm).
- Tác dụng chống kết tập tiểu cầu yếu hơn aspirin.
Piroxicam
- T1/2 dài (45-50h); Ít tan trong mỡ→dễ thấm vào tổ chức bao khớp bị viêm, ít thấm vào
các mơ khác và thần kinh,↓ TDKMM trên TKTW.
- So vối với aspirin, tác dụng hạ sốt kém nhưng tác dụng chống viêm mạnh hơn nên các
thuốc này chủ yếu dùng giảm đau và chống viêm.
Celecoxib
- Tăng TDKMM trên tiêu hóa.
- Giảm TDKMM trên tim mạch.
\

17


3.4

So sánh một số thuốc NSAID với Para

3.5 Paracetamol (dược thư)
DĐH
- Hấp thu nhanh & gần như hoàn toàn qua đg tiêu hóa. Thức ăn giàu carbohydrat làm  tỷ lệ hấp thu
- Phân bố nhanh và đồng đều tới các mơ, liên kết protein huyết tương 25%.
- Chuyển hóa bởi CYP450 tạo N-acetyl-p-benzoquinonimin (NAPQI), chất này liên hợp với
glutathione để tạo ra chất khơng cịn hoạt tính. Khi dùng liều cao paracetamol, tạo nhiều Nbenzoquinonimin làm cạn kệt glutathione gan, khi đó chất này sẽ phản ứng với nhóm sulfydrid của
protein gan gây tổn thương, hoại tử gan và có thể gây tử vong nếu khơng cấp cứu kịp thời.
- Thải trừ qua nước tiểu dưới dạng chuyển hóa.
Cơ chế + - Có tác dụng giảm đau, hạ sốt (tác dụng lên VDĐ gây hạ nhiệt do giãn mạch, tăng lưu lượng máu
tác dụng ngoại biên), khơng có tác dụng chống viêm.
- Cơ chế chưa đầy đủ. Tác dụng ức chế của Para lên COX 1 còn yếu.
- Paracetamol khơng có tác dụng trên sự kết tập tiểu cầu hoặc thời gian chảy máu.
- Với liều điều trị, paracetamol ít tác động đến hệ tim mạch và hô hấp, không làm thay đôi cân bằng
acid - base, không gây kích ứng, loét hoặc chảy máu dạ dày như khi dùng salicylat
Chỉ định - Giảm đau các cơn đau ngoại vi từ nhẹ đến trung bình: đau đầu, đau răng, đau bụng kinh,… Không
18


có tác dụng trị thấp khớp.
- Hạ sốt do mọi nguyên nhân gây sốt, ngay cả trường hợp CCĐ của aspirin và NSAIDs khác.
TDKMM - Ít, chủ yếu dị ứng, nôn, buồn nôn.
- Độc gan khi liều cao kéo dài. (liều gây độc > 10g/ngày, liều >20g có thể gây tử vong) => giải độc
bằng Methionin, N-Acetyl cystein
- Dị ứng da, ban da, hội chứng Stevens Johnson, hoại tử bì nhiễm độc, có thể gây tử vong.
CCĐ
Suy gan nặng
Thiếu men G6PD
Thận trọng Suy gan, suy thận, suy dinh dưỡng

Tương
- Thuốc uống chống đông máu: Uống dài ngày liều cao paracetamol làm tăng nhẹ tác dụng chống
tác thuốc
đông của coumarin và dẫn chất indandion.
- Có thể hạ thân nhiệt nghiêm trọng nếu dùng đồng thời phenothiazin và paracetamol
- Uống rượu quá nhiều và dài ngày có thể làm tăng nguy cơ gây độc cho gan của paracetamol
- Thuốc chống co giật (gồm phenytoin, barbiturat, carbamazepin) gây cảm ứng enzym ở
microsom gan, có thể làm tăng tính độc hại gan của paracetamol do tăng chuyển hóa thuốc
thành những chất độc hại với gan.
- Dùng đồng thời isoniazid với paracetamol cũng có thể dẫn đến tăng nguy cơ độc tính với gan,
- Probenecid có thể làm giảm đào thải Para.
3.6 Ibuprofen (dược thư)
DĐH
- Hấp thu tốt ở ống tiêu hóa.
- Thuốc gắn rất nhiều với protein huyết tương
- Nửa đời của thuốc khoảng 2 giờ. Ibuprofen đào thải rất nhanh qua nước tiểu (1% dưới dạng
không đổi, 14% dưới dạng liên hợp).
Cơ chế + - Giảm đau, hạ sốt, chống viêm: chung
tác dụng - Ibuprofen có tác dụng hạ sốt mạnh hơn aspirin, nhưng kém indomethacin.
- Thuốc có tdụng chống viêm tốt &có tdụng  đau tốt trong đtrị viêm khớp dạng thấp thiếu niên
Chỉ định - Giảm đau và chống viêm từ nhẹ đến vừa: đau đầu, đau răng, đau bụng kinh
- Dùng ibuprofen có thể giảm bớt liều thuốc chứa thuốc phiện trong điều trị đau sau đại phẫu thuật
hay đau do ung thư.
- Viêm khớp dạng thấp, viêm khớp dạng thấp thiếu niên.
- Hạ sốt ở trẻ em.
- Chứng còn ống động mạch ở trẻ sơ sinh thiếu tháng, dưới 34 tuần.
TDKMM - Tương tự nhưng nhẹ hơn
- Tiêu hóa: nóng rát dạ dày, buồn nơn
- Máu: kéo dài thời gian chảy máu, giảm bạch cầu hạt
- Da: phát ban

- Thận: suy thận, viêm thận kẽ, hội chứng thận hư
- Nhiễm khuẩn+ nhiễm độc viêm màng não vơ khuẩn
- Tồn thân: chóng mặt, nhìn mờ, loạn thị giác
CCĐ
- Hen hay bị co thắt phế quản, rối loạn chảy máu, bệnh tim mạch, tiền sử loét dạ dày tá tràng, suy
gan hoặc suy thận (mức lọc cầu thận dưới 30 ml/phút).
- Đang được điều trị bằng thuốc chống đông coumarin.
- Suy tim sung huyết, bị giảm khối lượng tuần hoàn do thuốc lợi niệu hoặc bị suy thận (tăng nguy
cơ rối loạn chức năng thận).
- 3 tháng cuối thai kỳ(ức chế co bóp tử cung, làm chậm đẻ+  áp lực phổi, suy hô hấp ở trẻ ss)
- Trẻ sơ sinh thiếu tháng đang có chảy máu như chảy máu dạ dày, xuất huyết trong sọ và trẻ có
giảm tiểu cầu và rối loạn đơng máu.
- Trẻ sơ sinh có nhiễm khuẩn hoặc nghi ngờ nhiễm khuẩn chưa được điều trị.
- Trẻ sơ sinh thiếu tháng nghi ngờ viêm ruột hoại tử
Tương
- Hiệp đồng tác dụng với warfarin => tăng nguy cơ gây chảy máu dạ dày
tác thuốc - Ibuprofen + aspirin làm tăng nguy cơ gây chảy máu dạ dày. Ngoài ra, ibuprofen đối kháng tác
19


dụng ức chế kết tập tiểu cầu không hồi phục của aspirin nên làm giảm tác dụng của aspirin trên
tim mạch và làm tăng nguy cơ tim mạch.
K nên dùng đồng thời thuốc chống viêm không steroid với aspirin.
- + thuốc ức chế enzym chuyển hay đối kháng thụ thể angiotensin II làm giảm hiệu quả của các
nhóm thuốc này trên huyết áp.
- Sử dụng đồng thời corticoid => tăng nguy cơ loét dạ dày
- Ibuprofen và NSAID khác làm tăng ADR của các kháng sinh nhóm quinolon lên hệ thần kinh
trung ương và có thể dẫn đến co giật.
- Mg(OH)2 làm  hấp thu ban đầu của ibuprofen; nếu Al(OH)3 cùng có mặt thì lại k có tdụng này
- Với các thuốc chống viêm không steroid khác: Tăng nguy cơ chảy máu và gây loét.

- Methotrexat: làm tăng độc tính của methotrexat.
- Furosemid, các thiazid: giảm tác dụng bài xuất natri niệu
- Digoxin: Ibuprofen có thể làm tăng nồng độ digoxin huyết tương
3.7 Diclofenac
DĐH
- Hấp thu: Diclofenac natri và kali hấp thu hầu như hoàn toàn qua đường tiêu hóa; vì thuốc
chuyển hóa bước đầu mạnh ở gan
- Phân bố: Sau khi uống, thuốc phân bố vào dịch màng hoạt dịch, đạt nồng độ đỉnh khoảng 60 70% nồng độ đỉnh trong huyết tương. Diclofenac gắn mạnh nhưng thuận - nghịch với protein,
chủ yếu là albumin. Ở người bị viêm khớp dạng thấp, diclofenac gắn vào protein trong dịch
hoạt dịch thấp hơn so với huyết tương.
- Thải trừ: Thuốc bài tiết qua nước tiểu và phân. Khoảng 60% liều thải trừ vào nước tiểu dưới
dạng các chất chuyển hóa, số còn lại thải trừ qua phân.
Cơ chế + TD CHUNG
Chỉ định
- Điều trị triệu chứng lâu dài các loại viêm khớp mạn tính
- Điều trị triệu chứng ngắn ngày các đợt cấp viêm cạnh khớp (vai đau cấp, viêm gân, viêm bao
hoạt dịch), viêm khớp do gút, đau lưng, đau rễ thần kinh nặng.
- Giảm đau sau phẫu thuật (chỉnh hình, phụ khoa, răng, chấn thương), đau bụng kinh
- Đtrị tại chỗ:Viêm sau mô đục thủy tinh thể, đau tạm thời&sợ a.sáng sau pthuật khúc xạ giácmạc
TDKMM
CHUNG
CCĐ
CHUNG
Thận trọng CHUNG
Tương tác
*Không nên dùng diclofenac phối hợp với:
thuốc
- Thuốc chống đông đường uống và heparin: Nguy cơ gây xuất huyết nặng.
- Kháng sinh quinolone: tăng tác dụng phụ TKTW của KS, dẫn đến co giật
- Aspirin hoặc glucocorticoid: giảm nồng độ diclofenac và làm  nguy cơ tôn thương dạ dày

- Digoxin: làm tăng nồng độ digoxin trong huyết thanh và kéo dài nửa đời của digoxin.
- Methotrexat: Diclofenac làm tăng độc tính của methotrexat.
*Có thể dùng diclofenac cùng với các thuốc sau nhưng phải theo dõi sát người bệnh.
- Thuốc lợi tiểu: Có thể làm tăng nguy cơ suy thận thứ phát do giảm lưu lượng máu đến thận vì
diclofenac ức chế prostaglandin.
- Thuốc chữa tăng huyết áp (thuốc ức chế men chuyển, thuốc chẹn beta, thuốc lợi tiểu).
- Probenecid có thể làm nồng độ diclofenac tăng lên gấp đơi nếu được dùng đồng thời.
3.8 Meloxicam
DĐH
- hấp thu tốt qua đường tiêu hóa, sinh khả dụng đường uống khoảng 89%
- chủ yếu gắn vào albumin với tỉ lệ trên 99%., khuếch tán tốt vào dịch khớp, nồng độ trong dịch
khớp đạt tương đương 50% nồng độ trong huyết tương
- Meloxicam bị chuyển hóa gần như hồn tồn ở gan với sự xúc tác chủ yếu của CYP2C9 và một
phần nhỏ của CYP3A4. Các chất chuyển hóa khơng cịn hoạt tính được thải trừ chủ yếu qua nước
tiểu và qua phân.
Cơ chế + Ức chế COX1,2 tuy nhiên ưu tiên hơn trên COX2. Mặc dù có tác dụng ức chế COX-1 nhưng
tác dụng meloxicam ít có tác dụng phụ trên tiêu hóa hơn so với các thuốc ức chế khơng chọn lọc COX.
20