HÌNH
THÁI
VÀ
MƠ
HÌNH
VĂN
HĨA
I. KHÁI NIỆM VĂN HÓA:
À
?
L
A
?
Ĩ
H
?
N
Ă
V
GÌ
Văn hóa là hệ thống hữu cơ các giá trị vật
chất và tinh thần do con người sáng tạo và
tích lũy qua quá trình hoạt động thực tiễn,
trong sự tương tác giữa con người với môi
trường tự nhiên và xã hội của mình.
II. MƠ HÌNH CẤU TRÚC CỦA
HỆ THỐNG VĂN HĨA:
Theo cách nhìn nhận truyền thống
VĂN HĨA
VĂN HĨA
VẬT CHẤT
VĂN HĨA
TINH THẦN
Theo quan điểm của GS. Đào Duy
Anh
Sinh hoạt kinh tế
Sinh hoạt xã hội
VĂN
HÓA
Sinh hoạt tri thức
Theo
quan
điểm
của
L.Whit
e
VH
CƠNG
NGHỆ
VH XÃ
HỘI
VH TƯ
TƯỞNG
VĂN HĨA
Theo quan điểm của GS. Văn Tân
VH VẬT
CHẤT
VĂN HÓA
VH
TINH
THẦN
VH XÃ
HỘI
Theo quan điểm của M.S.Kagan
VĂN HÓA
VẬT
CHẤT
VĂN HÓA
TINH
THẦN
VĂN
HÓA
VĂN HÓA
NGHỆ
THUẬT
Theo quan điểm của GS. Ngô Đức Thịnh
VH SẢN XUẤT
VH XÃ HỘI
VH TƯ
TƯỞNG
VH
NGHỆ
THUẬT
VĂN HÓA
Theo quan điểm của Nguyễn Tấn Đắc
HĐ
SINH
TỒN
HĐ
NGHỆ
THUẬT
VĂN
HÓA
HĐ TINH
THẦN
HĐ XÃ
HỘI
VĂN HÓA
Theo quan điểm của GS.TSKH Trần Ngọc Thêm
VĂN HÓA TỔ CHỨC
BẢN THÂN CỘNG
ĐỒNG
VĂN HĨA ỨNG XỬ
VỚI MƠI TRƯỜNG TỰ
NHIÊN
VĂN HĨA ỨNG XỬ
VỚI MƠI TRƯỜNG XÃ
HỘI
* Văn hóa nhận thức:
nhận thức về vũ trụ,
con người và xã hội.
* Văn hóa tận dụng mơi
trường tự nhiên: ăn
uống, giữ gìn sức khỏe,
mặc và làm đẹp con
người, tạo các vật dụng
hàng ngày.
* Văn hóa tận dụng
mơi trường xã hội: tiếp
nhận ảnh hưởng văn
hóa Ấn Độ (Phật giáo,
nghệ thuật Chăm), văn
hóa Trung Hoa (Nho
giáo, Đạo giáo), văn hóa
phương Tây.
* Văn hóa tổ chức đời
sống tập thể: nơng
thơn, đơ thị, quốc gia.
* Văn hóa tổ chức đời
sống cá nhân: tín
ngưỡng, phong tục tập
quán, giao tiếp nghệ
thuật.
* Văn hóa đối phó với
mơi trường tự nhiên:
đối phó với thiên tai, khí
hậu và thời tiết.
* Văn hóa đối phó
với mơi trường xã hội:
qn sự và ngoại giao.
Ý kiến của TS.Huỳnh Công Bá
Các chủ thuyết giải thích sự tương đồng giữa các
nền văn hóa trên thế giới
THUYẾT
KHUYẾCH
TÁN VĂN
HĨA
THU
YẾT
VÙN
G VĂ
HĨA
N
THUYẾT
LOẠI HÌNH
KINH TẾ VĂN HÓA
III. HÌNH THÁI VĂN HĨA
Sự khác biệt về điều
kiện tự nhiên
Sự khác biệt về xã hội
(lịch sử - kinh tế)
VĂN HĨA GỐC
VĂN HĨA GỐC
NƠNG NGHIỆP
DU MỤC
(Gắn liền Mọi
với văn
hóa biệt về văn
(Gắn
liền với văn
sự khác
hóa
phương Đơng)
hóa phương Tây)
1. Trong ứng xử với mơi trường tự nhiên
VĂN HĨA NƠNG NGHIỆP
VĂN HĨA DU MỤC
Cuộc sống ổn định, mang tính trọng
tĩnh
Chỉ sinh sống ở những nơi thuận
tiện, mang tính trọng động
Nghề trồng trọt
Chủ yếu sống bằng nghề chăn nuôi.
=> Phụ thuộc vào thiên nhiên
=> Tham vọng chinh phục và chế
ngự thiên nhiên.
2. Về mặt nhận thức:
TƯ DUY TỔNG
HỢP
Tổng hợp
Bao quát mọi
yếu tố
Kéo
theo
Biện chứng
Chú trọng đến
mối quan hệ
giữa chúng
=> Đó chính là đặc trưng tư duy của văn
hóa gốc nơng nghiệp trọng tĩnh: tổng hợp
và biện chứng (trọng quan hệ), hay quan sát
và rút kinh nghiệm.
Đối tượng quan tâm
Các yếu tố cấu thành
Phân
Phân tích
tích
Phân
tích
Kéo
theo
Cái chỉnh thể
Siêu hình
Đặc trưng tư duy của văn hóa du mục – văn
hóa trọng động.