Phân tích hệ thống kiểm soát nội bộ chu trình bán hàng thu tiền tại công ty yến sào khánh hoà

Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ

Trong xu thế Công Nghiệp Hóa-Hiện Đại Hóa đất nước. Nền kinh tế Việt
Nam đang từng bước hòa mình vào nền kinh tế thế giới. Sự kiện Việt Nam chính
thức trở thành thành viên của tổ chức thương mại thế giới (WTO) đã đánh dấu
bước tiến mới của nền kinh tế nước ta. Sự kiện hội nhập WTO không chỉ mang lại
những cơ hội mà còn là những khó khăn, thách thức. Bởi vậy để tồn tại và phát
triển thì doanh nghiệp phải không ngừng hoàn thiện mình, nâng cao hiệu quả sản
xuất trong kinh doanh. Do đó việc thiết lập một hệ thống kiểm soát nội bộ hữu hiệu
trở thành vấn đề cấp thiết với tất cả các doanh nghiệp. Đặc biệt là hệ thống kiểm
soát nội bộ với chu trình Bán hàng- Thu tiền bởi nó là hoạt động quan trọng quyết
định sự sống còn của doanh nghiệp.là quá trình tạo ra thu nhập,lợi nhuận, tạo điều
kiện cho hoạt động tái sản xuất kinh doanh…. Nên việc xây dựng hệ thống kiểm
soát nội bộ chu trình Bán hàng - Thu tiền luôn là mối quan tâm hàng đầu của các
nhà lãnh đạo công ty.
Trên cơ sở nhận thức tầm quan trọng đó cùng lòng mong muốn nâng cao
hiểu biết của bản thân về kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp. Qua tìm hiểu thực
tế nhóm chúng em đã hoàn thiện đề tài “ Phân tích hệ thống kiểm soát nội bộ chu
trình Bán hàng- Thu tiền tai một doanh nghiệp thuộc địa bàn tỉnh bình định “ . Qua
đó đề xuất một số ý kiến nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ đói với chu
trình này tại công ty.
Tuy nhiên do thời gian và hiểu biết bản thân còn nhiều hạn chế nên bài làm
của nhóm cũng khó tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được sự đóng góp
của cô và các bạn.
1
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
                  
!
"#$#%&'()%*+(,-"#("./
01&"23"4("%",("
Năm 1970, Tổ hợp tự quản Yến sào Vĩnh nguyên, Khánh Hòa được thành lập,

công nhân nghề yến chính thức được quyền quản lý và khai thác yến sào. Năm
1976, Tổ hợp được nâng lên thành Hợp tác xã Yến sào Vĩnh nguyên, ngành nghề
yến sào được quan tâm phát triển ổn định. Năm 1987, Xí nghiệp quốc doanh Yến
sào Nha Trang được thành lập, yến sào được xuất khẩu thu ngoại tệ, góp phần phát
triển kinh tế địa phương.
Tháng 11 năm 1990, Công ty Yến sào Khánh Hòa được thành lập, trực thuộc
UBND Tỉnh Khánh Hòa với chức năng quản lý, khai thác và kinh doanh các sản
phẩm yến sào. Từ tháng 10 năm 2009, Công ty chính thức chuyển đổi thành Công
ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa.
56/%74("8"#%%79(
Qua quá trình hơn 20 năm phát triển, Công ty hiện đang quản lý 32 đảo yến với
157 hang yến lớn nhỏ trải dài từ huyện Vạn Ninh đến Cam Ranh, 18 đơn vị trực
thuộc và công ty cổ phần thành viên, trên 700 nhà phân phối, đại lý trong nước và
quốc tế, chiếm giữ thị phần khai thác yến sào từ các đảo yến thiên nhiên lớn nhất
Việt Nam.
Công ty là đơn vị hàng đầu khu vực Đông Nam Á trong công tác nghiên cứu
khoa học về tăng trưởng quần thể chim yến và chất lượng tổ yến trên cơ sở đúc kết
nhuần nhuyễn giá trị tinh hoa của kinh nghiệm ngành nghề truyền thống có bề dày
lịch sử 700 năm với khoa học công nghệ hiện đại. Công ty đã đạt được những
thành tựu quan trọng làm cơ sở phát triển nhiều hang đảo yến mới tại Khánh Hòa
và trên toàn quốc, đặc biệt góp phần to lớn vào sự hình thành và phát triển nghề
nuôi chim yến trong nhà ở nước ta.
:;&%<=&">&(?()@("AB;&'()%*
Nguồn lợi từ thiên nhiên đã đóng góp một phần khá lớn ngoại tệ vào Ngân sách
tỉnh nhà. Góp phần thực hiện các công trình dân sinh và phúc lợi xã hội, nâng cao đời
sống kinh tế xã hội, phát triển văn hóa cộng đồng. Đến nay chất lượng thương hiệu
2
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
sản phẩm Yến Sào Khánh Hoà ngày một nâng cao uy tín, từng bước khẳng định được
vị thế của mình trên thị trường trong nước, quốc tế và đặc biệt là thị trường Đông

Nam Á.
Với những thành công trong việc bảo tồn tài nguyên gắn liền phát triển quần thể
chim yến tại Khánh Hòa và nhiều tỉnh duyên hải trên cả nước trong các điều kiện môi
trường sinh thái và khí hậu khác nhau, Công ty Yến sào Khánh Hòa thực hiện sứ
mệnh phát triển nghề nuôi chim yến đảo thiên nhiên trong cả nước đạt hiệu quả, góp
phần phát triển kinh tế địa phương và bảo vệ an ninh quốc phòng biển đảo.
"#$#%BC'()%*+(#-"#("./&"("#("
D4("E1("
Chi nhánh công ty có showroom đặt tại số 127 Nguyễn Huệ, TP Quy Nhơn, Tỉnh
Bình Định
Cơ cấu tổ chức của showroom:
Showroom gồm 1 cửa hàng trưởng ( quản lí toàn bộ việc ở showroom), 1 kế
toán, 1 thủ quỹ, 1 thủ kho và 2 người bán hàng.
DFGHDDIJ
K"(EL&9&"%74("M#(",()
0K"NO()%">&M#(",():
# %74("DPBQ()"A8B;%"%C(
Do sản phẩm tiêu thụ chủ yếu là từ các hợp đồng, khách hàng thường xuyên
nên công ty áp dụng những phương thức bán hàng sau:
-  Trường hợp khách hàng thanh toán tiền
ngay hoặc thanh toán 1 phần tiền hàng. Căn cứ vào hóa đơn bán hàng về số tiền
phải thu khách hàng, kế toán tiền mặt tiến hành lập phiếu thu có đầy đủ chữ kí của
kế toán trưởng, giám đốc, người lập (kế toán tiền mặt). Công ty sử dụng mẫu phiếu
thu theo quy định của bộ tài chính có đánh số thứ tự sẵn để thuận tiện cho việc
kiểm soát trường hợp ngắt quãng phiếu thu. Sau khi phiếu thu được duyệt, thủ quỹ
thu tiền và xác nhận vào phiếu thu.
R Chỉ xảy ra đối với khách hàng thân quen của cửa hàng (hay còn
được gọi là bạn hàng): bên mua phải đảm bảo thanh toán trả chậm rõ ràng cho phía
công ty.
3

Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
+ Lập dự phòng:
Căn cứ vào tình hình thanh toán nợ hàng tháng của khách hàng và thời hạn
thanh toán, kế toán công nợ tiến hành lập các khoản dự phòng doanh thu khó đòi.
Áp dụng cho những khách hàng nợ trên 2 năm.
+ Xử lí các khoản nợ không thu hồi được:
Việc xóa sổ các khoản nợ không thu hồi được, được thực hiện đ/v khách
hàng không có khả năng thanh toán hoặc bị pháp luật cưỡng chế.
Hiện nay công ty vẫn có những khách hàng nợ trên 1 năm nhưng công ty
vẫn đang theo dõi vì khách hàng này vẫn còn đang hoạt động.
+ Xử lí các khoản giảm trừ doanh thu:
Tại công ty chưa xảy ra hiện tượng khách hàng trả lại hàng vì chất lượng của
mặt hàng.
: Làm theo những bước mà trên web của công ty hướng
dẫn để đặt số lượng hàng mà khách hàng mong muốn.
Phương thức thanh toán của công ty áp dụng chủ yếu là thanh toán bằng tiền
mặt hoặc chuyển thẻ ngân hàng thông qua tài khoản của công ty thông qua 3 tài
khoản của 3 ngân hàng:
+Tài khoản Agribank:STU0500UUUU5S
+Tài khoản Vietcombank: 0UV0UUUUWX:VT
+Tài khoản Sacombank: UWUUU:::W0TW
#%74("DPBQ$#%74("M#(",()
Bao gồm các giai đoạn:
Tiếp nhận đơn đặt hàng:
+Giao trách nhiệm tiếp nhận đơn đặt hàng tại bộ phận kinh doanh
+Các hợp đồng mua về có thể do Công ty gửi về hoặc khách hàng trực tiếp
tới showroom để đặt hàng.
+Đánh số thứ tự các đơn đặt hàng khi nhận.
Xử lí đơn đặt hàng:
+Phân trách nhiệm xử lí đơn đặt hàng cho bộ phân kinh doanh

+Quy định cụ thể về những phương thức bán hàng
4
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
+Quy định về chính sách bán hàng: Tỉ lệ hoa hồng, mức chiết khấu, chi phí
vận chuyển…
Xét duyệt bán chịu:
+Xây dựng định mức dư nợ của showroom
+Phân quyền xét duyệt hạn mức bán chịu của showroom:
Người chịu trách nhiệm phê duyệt mức bán chịu cho khách hàng và chịu thu
hồi nợ là trường bộ phận kinh doanh của showroom.
Người đại diện của showroom chịu trách nhiệm đối với các hợp đồng có giá
trị lớn và khách hàng mới của showroom.
Chuyển giao hàng:
+Quy định trách nhiệm của thủ kho trong việc giao hàng: giao đúng số
lượng và chủng loại mà trong phiếu xuất kho đã quy định.
+Người nhận hàng sẽ kiểm tra chất lượng và số lượng có đảm bảo hay
không.
Lập hóa đơn bán hàng:
+Bộ phận kinh danh sẽ viết hóa đơn vận chuyển giao cho khách hàng.
+Bộ phận kinh doanh sẽ viết hóa đơn giá trị gia tăng cho khách hàng có ghi
đầy đủ: số lượng, đơn giá, thành tiền.
+Quy định hóa đơn GTGT được lập thành 2 liên:
Y"Z/O(
5
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
6
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
5">()%[M/(B,\](&"*9(&">()%[:
Các hợp đồng kinh tế được kí kết giữa showroom với khách hàng là chứng
từ ban đầu quan trọng trong chu trình bán hàng thu tiền. Căn cứ vào hợp đồng kinh

doanh đã kí kết, phòng kinh doanh sẽ lập phiếu xuất kho chuyển cho thủ kho để
giao cho khách hàng. Đồng thời căn cứ vào phiếu xuất kho thì phòng kinh doanh
tiến hành lập hóa đơn bán hàng và hàng ngày tổng hợp hóa đơn chuyển cho bộ
phận kế toán theo dõi doanh thu và các khoản phải thu.
:%^&">&%,_"-`(B,2^2#&"
Các tài khoản sử dụng trong hach toán ngiệp vụ bán hàng-thu tiền như sau:
TK155 : thành phẩm
TK511 : doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
TK 111,112 : tiền mặt và tiền gửi ngân hàng
Tk 131: phải thu khách hàng
Tk 139; dự phòng phải thu khó đòi
Tk 3331: thuế gtgt đầu ra
Tk 521: chiết khấu thương mại
Tk 532: giảm giá hàng bán
Tk 641: chi phí bán hàng
Tk 642; chi phí quản lí doanh nghiệp
Các loại sổ sách và báo cáo kế toán phục vụ chu trình:
+ sổ nhật kí bán hàng, sổ nhật kí thu tiền
+sổ theo dõi các khoản phải thu khách hàng
+sổ tổng hợp các khoản phải thu khách hàng
+sổ nhật kí doanh thu bị trả lại và giảm giá hàng bán
+sổ hạch toán hàng tồn kho
+sổ cái tài khoản doanh thu bán hàng
+sổ theo dỏi chi phí bán hàng chi phí quản lí doanh nghiệp
+báo cáo tổng hợp doanh thu, báo cáo tổng hợp xuất-nhập –tồn
7
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
"a&%7b()&'()%#&D&"%74("D#(,()R"C(%b'()*
",(NQ&c%%",("B<(+(2,-"#("./&"("#("%b*
"O(

0'%7N()_92-#%
00#&("](%PM<(%7-()
a. Các quy định, quy chế về KSNB chu trình bán hàng và thu tiền tại Công Ty
TNHH Nhà nước một thành viên Yến sào Khánh Hòa chi nhánh tại Quy Nhơn:
Công Ty đã ban hành các quy định, thủ tục nhằm kiểm soát chu trình Bán Hàng và
Thu Tiền như sau:
 Phê Duyệt Hợp Đồng Kinh Tế:
- Công việc này được giao cho phòng kinh doanh thực hiện và chịu mọi trách
nhiệm trước Ban Giám Đốc về việc phê chuẩn bán chịu cũng như thu hồi nợ về
cho Công Ty.
- Đối với khách hàng mới hoặc hợp đồng kinh tế có giá trị lớn thì việc phê chuẩn
này sẽ do Giám Đốc chịu trách nhiệm.
 Quy chế Đại Lí:
Các vấn đề chung về Đại Lí:
Mỗi pháp nhân và thể nhân đều được làm Đại Lí cho Công Ty TNHH Nhà nước
một thành viên Yến sào Khánh Hòa chi nhánh tại Quy Nhơn nếu có đủ các điều
kiện sau:
Có giấy phép đăng kí kinh doanh theo quy định của pháp luật.
Có năng lực và kinh nghiệm kinh doanh trong lĩnh vực nghành yến sào.
Có năng lực tài chính để có khả năng thực hiện nhiệm vụ của Đại Lí.
8
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
Có kho hàng và phương tiện vận chuyển để đẩy mạnh vận chuyển và phát triển
sản phẩm.
 Vận chuyển và hỗ trợ vận chuyển:
Nhằm phục vụ quý khách hàng tốt hơn, Công ty thông báo đến quý khách hàng
chính sách vận chuyển được áp dụng tại website bán hàng trực tuyến như sau:
0EO(",()#8d;() đơn hàng có giá trị từ WUUUUUE đến 5:UUUUUU
E
5EP%Ne()#8d;()Tất cả các khách hàng mua hàng trực tuyến tại website

www.yensaokhanhhoa.com.vn
:cd()
:0/-",()("/(" Giao hàng tận nơi miễn phí từ 3 tiếng - 4 tiếng.
K"bB#8d;()
• Những khu vực tỉnh, thành phố có hệ thống cửa hàng giới thiệu sản phẩm
Yến sào Khánh Hòa.
M")/(("f(",()
• Thời gian này tính từ lúc bạn đặt hàng trên web, hoặc gọi điện thoại đến
tổng đài cho đến khi nhận được hàng tận nơi theo yêu cầu.
• Thời gian đặt hàng từ 7:00 – 20:00 : Giao trong vòng 3 - 4 tiếng hoặc theo
yêu cầu.
• Thời gian đặt hàng từ 20:00 – 7:00 : Giao trước 9 giờ sáng hôm sau hoặc
theo yêu cầu.
:5"*9(",()%-,($P&g(8"h
• Yến sào Khánh Hòa chuyển hàng hóa từ khu vực khác đến tận nơi khách
hàng yêu cầu trên toàn quốc miễn phí. Thời gian vận chuyển mất tối đa 2 - 3 ngày
được tính từ lúc hoàn tất thủ tục đặt hàng đến khi nhận được hàng.
• Lưu ý:Các đơn hàng có giá trị từ 23.000.000 VNĐ trở lên, quý khách vui
lòng đến các cửa hàng giới thiệu sản phẩm của Công ty Yến sào Khánh Hòa, đội
ngũ nhân viên công ty sẽ phục vụ quý khách một cách tốt nhất.
 Nội dung chương trình chiết khấu đối với khách hàng:
Khách hàng mua sản phẩm tại hệ thống Cửa hàng Giới thiệu sản phẩm trực
thuộc Công ty trên toàn quốc với các sản phẩm và cơ cấu điểm tích lũy như sau:
9
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
`(8"i
j-/("2P
/",()
kl()m
P9%h&"\n*%NO()>()











Yến tổ đảo thiên nhiên 1.000.000 3 5 7 8 10
Yến nuôi trong nhà 1.000.000 5 10 20 30 40
Yến thiên nhiên tinh chế 1.000.000 10 20 30 40 50
Nước yến Sanest 1.000.000 20 30 40 50 70
Nhân điều Sanest Foods 1.000.000 20 30 40 50 70
Bánh yến Sanest Cake 1.000.000 40 50 70 80 100
Sữa chua 1.000.000 40 50 70 80 100
Nước giải khát Sanna 1.000.000 40 50 70 90 120
Vi cá 1.000.000 5 10 20 25 30
Nhân điều Casanco 1.000.000 20 30 40 50 70

E9%h&"\n* là điểm được qui đổi theo trị giá mua hàng và tính đến hàng đơn vị
của điểm tích lũy cho mặt hàng đó, phần doanh số dư lại chưa cấu thành đủ 01 đơn
vị điểm tích lũy xem như không được tính
#&1(">&&o8%"p_"#&"",()
Kể %[(),*U0qU0q5U0S, khách hàng mua sản phẩm tại hệ thống Cửa hàng Giới
thiệu sản phẩm Yến sào Khánh Hòa với trị giá mua tối thiểu là5UUUUUl() sẽ
được cấp 01 Thẻ Khách hàng – Customer Card (sau khi đã khai báo thông tin cá
nhân) với mã số theo dõi hợp lệ trên hệ thống:



rKEst
>&  9  %h&"  \n*
(]()&o8%"p
>&  9  %h&"  \n*  %P
%"99)u"b()%"p
1 Thẻ Bạc (Silver Card) 500 500
2 Thẻ Vàng (Gold Card) 1.500 1.500
3 Thẻ Hồng (Diamond Card) 3.000 3.000
4 Thẻ Xanh (Premier Card) 5.000 5.000

v,_"-`(%"N()
10
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
Đối với các hạng thẻ ưu đãi: thẻ Bạc, thẻ Vàng, thẻ Hồng, thẻ Xanh số điểm tích
lũy của khách hàng sẽ được quy đổi thành điểm thưởng trong vòng 24 giờ, và
khách hàng được sử dụng số điểm thưởng có trong tài khoản. Điểm tích lũy sau khi
quy đổi thành điểm thưởng vẫn được duy trì để tích điểm và xét hạng thẻ. Định
mức 01 điểm tích lũy trị giá 1.000 đồng
Tài khoản thưởng có giá trị sử dụng trong vòng 12 tháng được tính từ ngày khách
hàng đạt hạng thẻ.
v`(8"iNe&$^
Các sản phẩm yến sào thiên nhiên tinh chế, yến nguyên tổ nuôi trong nhà, nước
yến sào Sanest các loại, sản phẩm thực phẩm Sanest Foods (không bao gồm bánh
Trung thu), sản phẩm nhân điều Casanco và nước giải khát Sanna các loại.
#&$1("&w/&"NO()%74("
- Các hạng thẻ khách hàng thân thiết có giá trị sử dụng trên toàn hệ thống Cửa
hàng Giới thiệu sản phẩm Yến sào Khánh Hòa trong toàn quốc.
- Các hạng thẻ khách hàng thân thiết có giá trị sử dụng trong suốt thời gian hiệu
lực của chương trình do Công ty TNHH Nhà nước MTV Yến sào Khánh Hòa qui

định.
E1(">&)u"b()%"pB,1("_x^%"p
- Thẻ Khách hàng – Customer Card có giá trị sử dụng lâu dài (trường hợp
khách hàng mất thẻ hoặc cần đổi thẻ do cũ, nhàu nát…) cần liên hệ Trung tâm
Dịch vụ Khách hàng Yến sào Khánh Hòa cung cấp mã số thẻ để được đổi thẻ mới.
- Kể từ hạng thẻ Bạc trở đi, quý khách hàng được giữ hạng thẻ sau 12 tháng
theo qui định của chương trình khi điểm tích lũy trong 12 tháng kể từ ngày nâng
hạng phải bằng tối thiểu số điểm tích lũy của hạng mức đạt thẻ đó, số điểm tích lũy
trong kỳ hiện có sẽ vẫn được bảo lưu để tiếp tục tham gia chương trình.
11
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
- Trường hợp khách hàng không tích lũy đủ điểm số để giữ hạng thẻ, khách
hàng sẽ bị hạ xuống một bậc cấp độ thẻ, số điểm tích lũy trong kỳ hiện có sẽ vẫn
được bảo lưu để tiếp tục tham gia chương trình.
y#8d;()&"-&#&_"#&"",()&Z"b()%"pDb&=%"p,()=%"pl()=
%"pz/("_"/",()%bA%"P()&3/",()K%7a&%"c&&'()%*%7<(
%-,($P&2{Ne&&"+%_"o%7a&%+8%7<("Z/O(=&;%"9("N2/

b()%"pNy
&w/_"#&"",()
>&&"+%_"o
Áp dụng cho sản
phẩm Yến tổ đảo
các loại (không
bao gồm yến
huyết).
Áp dụng cho các
dòng sản phẩm
Sanest, Yến tinh
chế, Yến nuôi

trong nhà.
Áp dụng cho các
dòng sản phẩm
Sanna, Sanest Foods
và nhân điều
Casanco.
Thẻ Bạc (Silver Card) 1% 3% 5%
Thẻ Vàng (Gold Card) 2% 4% 7%
Thẻ Hồng (Diamond Card 3% 5% 9%
Thẻ Xanh (Premier Card) 4% 6% 11%
• Chiết khấu này được tính trên tổng tiền thanh toán của khách hàng sau khi
đã trừ các chương trình hỗ trợ bán hàng, khuyến mãi khác (nếu có) của Công ty.
• Ưu đãi này được được áp dụng từ ngày 01/01/2014
M'"4("%^&">&$`(\h%b'()*
Theo sơ đồ tổ chức của Công Ty ta thấy, Bộ Máy Tổ Chức của Công Ty được
thiết lập theo kiểu trực tuyến - chức năng. Việc tổ chức này đã giúp cho Công Ty
vận hành ổn định trong thời gian qua, việc phân quyền cũng được sắp xếp một
cách khoa học đảm bảo cho việc quản lý, kiểm tra, kiểm soát mọi hoạt động trong
đơn vị đạt hiệu quả cao. Các chức năng được tách bạch, không bị chồng chéo hoặc
bỏ trống, đảm bảo sự độc lập tương đối giữa các bộ phận, tạo ra khả năng kiểm tra,
kiểm soát lẫn nhau trong các bước thực hiện công việc góp phần ngăn ngừa gian
lận sai sót trong hoạt động quản lý tài chính kế toán.
12
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
&)*<(%|&=8"-()&#&"C",("&w/(",$`(\h
Qua thời gian tìm hiểu & nghiên cứu có thể thấy rằng Ban giám đốc Công Ty
thực sự là những người dày dạn kinh nghiệm trong công tác quản lý và điều hành
mọi hoạt động. Mọi người có phong cách làm việc cẩn thận, điềm tĩnh; Có khả
năng chuyên môn vững vàng và khả năng quản lý tổ chức điều hành bao quát toàn
bộ công việc một cách quyết đoán, nhanh nhẹn.

d"h("2#&"("](2a
Việc tuyển dụng lao động và trả lương thực hiện theo chế độ hợp đồng lao động
giữa Giám đốc (hoặc người được Giám đốc ủy quyền) và người lao động phù hợp
với quy định của pháp luật. Trong những năm qua, Công Ty đã có những kế hoạch
đào tạo, tổ chức lại cán bộ một cách hợp lý hơn, đảm bảo cho công tác quản lý và
kiểm soát trong đơn vị. Nhiều các bộ tham gia học tập để nâng cao trình độ,
chuyên môn nghiệp vụ. Công Ty có kế hoạch chính sách tuyển dụng, thu hút cán
bộ kỹ thuật, cán bộ quản lý, nhân viên kỹ thuật có tay nghề cao, tạo nguồn lao
động đủ đáp ứng nhiệm vụ sản xuất cho đơn vị trong hiện tại và tương lai.
}f8_+"-b&"B,da%-#(
Công tác lập kế hoạch và dự toán được quan tâm, chú trọng. Thực hiện một cách
nghiêm túc, khoa học. Các kế hoạch được lập gồm: Kế hoạch tiêu thụ sản phẩm, kế
hoạch chi phí, tính giá thành sản phẩm, kế hoạch sản xuất… Việc lập kế hoạch
được giao cho phòng kinh doanh thực hiện dựa trên: những đơn đặt hàng chưa thực
hiện, dự đoán số đơn đặt hàng sẽ nhận, tổng hợp ý kiến từ đại diện bán hàng, phân
tích nhu cầu thị trường, cạnh tranh sản phẩm…
05#&("](%PM<(()-,
Ngoài những yếu tố nêu trên, công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ của Công Ty
còn chịu ảnh hưởng của các yếu tố khác từ bên ngoài như: luật pháp, các chế độ,
chính sách của Nhà Nước. Cụ thể Công Ty thường xuyên chịu sự kiểm tra của các
lực lượng bên ngoài như : kiểm tra của Cục thuế, thanh tra về lao động (kiểm tra
13
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
tình hình sử dụng lao động, thu nhập, quyền lợi của người lao động v.v ), thanh tra
của Bộ công nghiệp: Kiểm tra chất lượng sản phẩm, an toàn lao động, vệ sinh môi
trường v.v Do có ảnh hưởng của một lực lượng kiểm tra từ bên ngoài, nên những
sai phạm về chế độ, chính sách của Nhà nước thường được phát hiện và chấn chỉnh
kịp thời.
14
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ

~s•€KKD
G•DIJH 
!
 a&(%"+%8"`%?()&N()DBQ&"%74("D#(,()I"C(
%b'()*+(,-"#("./
Để đứng vững trên thị trường, Công ty cần thiết phải tăng cường củng cố xây
dựng hệ thống kiểm soát nội bộ vững mạnh đối với chu trình bán hàng và thu tiền
tạo Công ty. Đồng thời mang lại hiệu quả kinh tế cao nhằm:
- Giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn trong kinh doanh
- Bảo vệ tài sản được duy trì phát triển ổn định
- Đảm bảo tính chính xác của thông tin kế toán và báo cáo tài chính
- Đảm bảo ñược sự tuân thủ trong quy trình quản lý tại ñơn vị
- Đảm bảo hiệu quả kinh doanh
- Bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư
- Đảm bảo quy định của pháp luật trong kinh doanh
-
 E#(")#"A%"P()D&"%74("D#(,()I"C(%b'()*
+(,-"#("./
0"u()_+%$`b%Ne&&w/'()%*
- !"#$%&'( Công ty nhận thức được hoạt động kiểm soát nội bộ
nhưng không cao. Định kỳ Công ty vẫn có những cuộc kiểm tra đột xuất và đánh
giá thành tích cũng như những sai phạm của nhân viên trong các bộ phận bán hàng
– thu tiền.
Công tác lập kế hoạch được thực hiện và đưa ra mức chỉ tiêu doanh số bán hàng
cho các đơn vị trực thuộc.
)*!$: Công tác lập, luân chuyển và ghi chép chứng từ
được thực hiện tương đối tốt. Hệ thống chứng từ, báo cáo, sổ kế toán được lập đầy
đủ theo quyết định của Bộ Tài Chính.
+,-$%&'./0: Các thủ tục kiểm soát
được thực hiện theo quy trình.

Có chính sách bán hàng rõ ràng: Chính sách giá, chính sách chiết khấu và chính
sách bán chịu cụ thể đối với khách hàng.
Thủ quỹ được phân công làm việc độc lập với bộ phận kế toán.
Hóa đơn được lập và kiểm tra trước khi giao hàng.
15
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
)**( Công nghệ thông tin đã được ứng dụng, phần mềm dành
cho bộ phận kế toán, quản lý bán hàng và được kết nối trực tuyến với các đơn vị
trực thuộc do đó đáp ứng được công tác kiểm soát giữa công ty với các đơn vị trực
thuộc.
5"u()"b(&"+%7-()&'()%#&_92-#%(cMc&"%74("M#(",()B,%"
%C(
/'%7N()_92-#%
- 12: HTKSNB hiện nay là do TGĐ công ty tổ chức và điều hành;
các nhân viên trong công ty là người thực hiện kiểm soát chứ chưa có một bộ phận
độc lập chuyên trách kiểm tra, kiểm soát như một Ban kiểm soát.
- +3'4': chưa có những tiêu chuẩn về đạo đức và năng lực đối
với nhân viên bán hàng –thu tiền nói riêng và nhân viên cả công ty nói chung. Định
kỳ công ty có hoạt động kiểm tra, đánh giá thành tích cũng như những sai phạm
của nhân viên trong các bộ phận bán hàng – thu tiền nhưng trên thực tế hoạt động
này diễn ra không được liên tục. Nhân viên trong công ty còn kiêm nghiệm nhiều
việc.
- 5,: Chưa thực hiện đánh giá rủi ro và xác định rủi ro định kì dó
đó khó có thể đánh giá hết mức độ ảnh hưởng của rủi ro đến KSNB chu trình bán
hàng và thu tiền.
M"w%;&_92-#%&"%74("M#(",()B,%"%C(
Quy trình bán hàng tại các đơn vị trực thuộc vẫn còn nhiều bất cập, vấn đề ghi
nhận doanh thu bán hàng không đảm bảo nguyên tắc tính kịp thời. Vì vậy muốn
doanh thu bán hàng được ghi nhận chính xác thì việc ghi chép của kế toán phải
được lập ngay khi viết phiếu tính tiền.

Công tác thẩm định khách hàng còn mang tính hình thức chưa chú trọng.
Hóa đơn bán hàng được lập ngay khi giao hàng trong khi đó khách hàng vẫn
chưa nhận được hàng.
&A%"P()%"'()%(
Công ty măc dù đã có email để nhận phản hồi đóng góp của mọi người. Nhưng
vẫn chưa có kênh truyền thông cụ thể để mọi người có thể thông báo về những sai
phạm được họ phát hiện liên quan đến việc bán hàng - thu tiền, hay thông tin của
khách hàng về các vi phạm của nhân viên đến những người có trách nhiệm như: số
lượng, chất lượng hàng bán, tiến độ giao hàng….
16
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
s•D‚KKƒ ‚‚•„ 
sDsG•DRJH
!.
0-,(%"A('%7N()_92-#%
6)78/9&:;<+!
Thành lập bộ phận kiểm soát nội bộ độc lập hoặc ban kiểm soát trong đó có Giám
đốc, kế toán trưởng của Công ty hằng tháng trực tiếp đi các cửa hàng và các chi
nhánh để kiểm tra tình hình hoạt động cũng như việc thực hiện quy trình bán hàng
và thu tiền nhằm giảm thiểu rủi ro tại các đơn vị trực thuộc.
Nên có sự luân chuyển về người quản lý cũng như nhân viên để đảm bảo cho việc
kiểm soát được chặt chẽ.
Tại cửa hàng, thủ quỹ và thủ kho đôi khi lại kiêm nghiệm nhiệm vụ bán hàng vì
vậy cần tách biệt chức năng này để hạn chế gian lận.
/6)3'4'+!
Tuyển dụng và xây dựng đội ngữ cán bộ có trình độ, năng lực và bố trí đúng
chuyên môn, ngành nghề được đào tạo là nhân tố quyết định năng cao chất lượng
cán bộ, đặc biệt là cán bộ trực tiếp bán hàng và thu tiền. Để hệ thống KSNB của
Công ty hoạt động có hiệu quả cần phải có đội ngũ nhân sự nhạy bén, có năng lực,
trong đó cần chú trọng đến công tác đào tạo và tuyển dụng phát triển đúng hướng,

chọn lọc cán vộ trực tiếp bán hàng và thu tiền.
Cần đổi mới chính sách, chế độ trả lương cho người lao động, cần xây dựng
chính sách cụ thể về khen thưởng kịp thời cho cán bộ làm việc có hiệu quả, tham
mưu đề xuất sáng kiến và cải tiến trong việc quản lý và kiểm soát có hiệu quả.
Đồng thời cần xây dựng quy chế xử phạt khi nhân viện vi phạm quy định
Tăng cường bố trí nhân sự cho các đơn vị trực thuộc để đảm bảo sự độc lập giữa
bán hàng, thu tiền và ghi sổ kế toán và không vi phạm nguyên tắc bất kiêm nhiệm.
6)!=$!
17
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
Các kế hoạch thường không đề cập đến dòng tiền thu về và chỉ ra trong quá trình
thực hiện kế hoạch. Khi lập kế hoạch Công ty nên quy định về việc dự tính dòng
tiền lưu chuyển thu về và chi ra để chủ động được nguồn vốn và công tác lập kế
hoạch phải dựa trên thực tế đánh giá kết hợp với tài chính hiện có và có thể có
trong quá trình thực hiện kế hoạch
Công ty nên đánh giá công tác lập và thực hiện kế hoạch hằng tháng, hàng quý để
từ đó tìm ra nguyên nhân, giải pháp xử lý phù hợp đối với những kế hoạch không
thực hiện được và xem xét lại công tác lập kế hoạch không thực hiền được và xem
xét lại công tác lập kế hoạch để điều chỉnh cho lần tiếp theo nhằm đạt được mục
tiêu đề ra.
5-,(%"A("A%"P()%"'()%(_+%-#(8";&B;&"-_92-#%(c(c&"
%74("M#(",()B,%"%C(
6))*$;
Hiện tại, các cửa hàng được mở tài khoản như một khách hàng 131 “Phải thu
khách hàng”. Vì vậy, Cộng ty nên mở tài khoản 157 “hàng gửi bán” và chi tiết cho
hàng bán tại các chi nhánh, cửa hàng để thuận tiện cho việc quản lý cũng như theo
dõi.
/6))*>?
Để hạn chế đến mức tối đa những rủi ro ảnh hưởng đến chu trình bán hàng và thu
tiền, khi lập hóa đơn giá trị gia tăng các cửa hàng cần phải có 3 liên: liên 1 gửi cho

khách hàng, liên 2 gửi về tổng Công ty và liên 3 để lưu lại hồ sơ bán hàng của cửa
hàng tránh những trường hợp bị thất lạc giấy tờ khi luân chuyển giấy tờ.
6))*/
Ngoài hệ thống biểu mẫu theo quy định, Công ty cần thiết lập thêm các biểu mẫu:
Mẫu phiếu thẩm định khách hàng, Báo cáo tổng hợp đơn đặt hàng, Báo cáo tuần
doanh thu tuần của các chi nhánh và cửa hàng.
:-,(%"A(&#&%"w%;&_92-#%(cMc&"%74("M#(",()B,%"%C(%b
'()%*+(2,-"#("./
6).4%>?
18
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
5*0@:.=0AB<27
Cần đánh số thứ tự ở các đơn hàng và vào sổ theo dõi để tránh tình trạng đơn đặt
hàng bị thất lạc, không được xét duyệt, không được kiểm soát. Công ty nên quy
định rõ ràng việc tiếp nhận, xử lý và trả lời khách hàng thông qua một “cửa”.
Hợp đồng là căn cứ quan trọng, nhưng đối với khách hàng quen, Công ty chỉ lập
hợp đồng nguyên tắc mà không lập thêm bất cứ một phụ lục nào vì vậy cần bổ
sung phụ lục hợp đồng khi thực hiện đơn hàng.
5*0@0)$%&3C-
Cần lập phiếu thẩm định khách hàng hằng tháng và đánh giá tình hình công nợ
theo tháng để phân tích tìm hiểu khách hàng.
Cần có dự kiểm tra hạn sử dụng một tháng một lần và lập báo cáo về số hàng sắp
hết hạn sử dụng để có biện pháp xử lý sớm.
5*0@0)=D27
Hóa đơn cần phải lập làm 3 liên: liên 1 gửi cho khách hàng, liên 2 gửi về tổng
Công ty và liên 3 lưu lại tại cửa hàng. Nên lập hóa đơn theo từng phiếu giao hàng
để dễ kiểm tra kiểm soát.
Hạn chế giao hàng bằng phương tiện của Công ty với số lượng ít để giảm trừ chi
phí kho vận. Nên kết hợp giao theo thời gian, cùng tuyến với nhiều khách hàng.
Hạn chế kê hóa đơn khống theo yêu cầu của khách hàng, hạn chế được việc thất

thoát số lượng tiền hàng bán ra.
Hằng tuần, có sự đối chiếu giữa kế toán ghi nhận doanh thu với bộ phận bán hàng
trên sổ bán hàng để kiểm tra sự sai sót, gian lận có thể xảy ra
Hóa đơn nên được lập sau khi đã hoành thành xong nhiệm vụ giao hàng, khách
hàng đã thực nhận được hàng.
/6),-$%&'E;$
Công ty đã có quy định về việc kiểm soát nợ nhưng hiện nay báo cáo công nợ
vẫn không còn phù hợp. Công ty nên hạn chế nợ phải thu khách hàng kéo dài để
19
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
tránh rủi ro và xây dựng lại mẫu báo cáo công nợ phù hợp nhằm cung cấp đầy đủ
thông tin về khách hàng, giúp Công ty kiểm soát tốt hơn nữa về nợ phải thu. Hạn
chế nợ quá hạn kéo dài.
Để theo dõi chặt chẽ việc thu tiền, cần phải liệt kê các khoản nợ phải thu theo
từng nhóm để theo dõi và phân công đòi nợ.
Ngoài ra, nên thường xuyên thực hiện thủ tục gởi thông báo nợ cho khách hàng.
Tăng cường kiểm soát công tác xử lý nợ khó đòi.
Bộ phận kế toán tăng cường kiểm soát công tác nợ khó đòi bằng cách phối hợp
với bộ phận kinh doanh phân tích số dư nợ đối với khách hàng.
Công ty căn cứ cơ sở phân tích nợ theo các đối tượng trên và vẫn thu nợ thì tiến
hành thực hiện việc theo dõi và xử lý nợ khó đòi theo đúng quy định của Công ty
và Bộ tài chính.
Đối với trường hợp bán nợ vượt mức tín dụng cho phép, công ty cần có viện pháp
xử lý nghiêm minh như: Kiểm điểm và yêu cầu trường Phòng bán hàng cam kết
thời hạn thu tiền.
&-,(%"A(%"w%;&_92-#%"-b%c()%"%C(.
5*0@$%&'&F
Kiểm soát tốt tình hình thu tiền bán hàng là mục tiêu lớn của hệ thống KSNB.
Hơn nữa những sai sót về khoản mục tiền tệ thường là những sai sót trọng yếu và
thường do nhân tố chủ quan gây nên.

Khi thu được tiền phải nộp tiền vào quỹ hay ngân hàng ngay trong ngày nhằm
tránh khả năng tiền thu được bị chiếm dụng dẫn đến thất thoát.
Ghi chép kịp thơi các nghiệp vụ thu quỹ: các nghiệp vụ này cần được khi nhận
vào hệ thống kế toán càng sớm càng tốt, việc ghi chép kịp thời cũng hạn chế khả
năng bị chiếm dụng. Hạn chế các thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt, khuyến khích
người mua sử dụng thanh toán qua ngân hàng.
Giữa thủ quỹ, kế toán phải thường xuyên đối chiểu sổ sách để kiểm tra chéo lần
nhau nhằm phát hiện những sai sót và điều chỉnh kịp thời.
20
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
Định kỳ cuối tháng, công ty nên tổ chức kiểm kê quỹ tiền mặt thường xuyên và
đối chiếu với sổ quỹ, với ghi chép của kế toán.
5*0@$%&'B4( Công ty cần áp dụng các phần mềm
của ngân hàng vào công tác quản lý tiền thu bán hàng cho Giám đốc và kế toán
trưởng của công ty, để mỗi khi có nghiệp vụ phát sinh tăng hoặc giảm tiền gửi
ngân hàng, Công ty có thể kiểm tra kiểm soát một cách nhanh nhất.
21
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
K……
'()%*c()"./†y"c&"w()"‡/A%/
+(2,-"#("./Ec&\f8Iad-Ib("K"6&
"("#("E,(ˆ()
05T)*g(AR*"O(
D€G€H
Hôm nay, ngày ……tháng …. năm 2012
Tại Cửa hàng 127 Nguyễn Huệ - Quy Nhơn
Chúng tôi gồm:
D<(kD<()/-",()m: CÔNG TY TNHH NN MTV Yến sào Khánh Hòa
- Địa chỉ : 127 Nguyễn Huệ - Quy Nhơn
- Điện thoại : 056.3829727

D<(DkD<(/",()m:
- Địa chỉ :
- Điện thoại :
Bên B có mua một số lượng hàng hóa như sau:
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
/M<(&‰()("/%"P()("o%2P\Ne()",()"-#M<(y/2{_"'()%7`\b
EHj‚DŠD EHj‚DŠ
22
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
K……
Công ty Yến Sào Khánh Hòa
248 Thống Nhất, Tp Nha Trang, Khánh Hòa
Mẫu số: 01 - TT
(Ban hành theo QĐ số: 15/2006/QĐ
BTC ngày 20/3/2006 của Bộ trưởng BTC)
PHIẾU THU
Ngày: / /2012
Số: PT
Ghi nợ:
Ghi có:
Người nộp tiền:
Địa chỉ: Quy Nhơn
Lý do:
Số tiền: VNĐ
Số tiền bằng chữ:
Kèm theo chứng từ gốc: Ngày tháng
năm 2012
Giám đốc Kế toán cửa hàng Người nộp tiền Người lập phiếu

Thủ quỹ
(Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên)
(Ký, ghi rõ họ tên)
Trần T. Thanh Thủy Phạm T. Kiều Trinh
Phạm T. Kiều Trinh
Đã nhận đủ số tiền (Viết bằng chữ):
23
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
K……
Công ty Yến Sào Khánh Hòa
248 Thống Nhất, Tp Nha Trang, Khánh Hòa Mẫu số: 02 -
TT
(Ban hàng theo QĐ số:
15/2006/QĐ
BTC ngày 20/3/2006 của Bộ
trưởng BTC)
PHIẾU CHI
Ngày: 2/12/2011
Số: PC
Ghi nợ:
Ghi có:
Họ và tên người nhận tiền: Đinh Nguyễn Châu Nguyên
Địa chỉ: Quy Nhơn
Lý do chi: Vận chuyển nước khoáng 20T nước khoáng: 30.000đ; Hồ sơ,photo làm thuế:
104.000đ; Photo sổ bán hàng: 30.000đ; Vận chuyển nước khoáng B.viện: 50.000đ
Số tiền: 214.000 VNĐ
Viết bằng chữ: Hai trăm mười bốn ngàn đồng chẵn
Kèm theo chứng từ gốc: Ngày 2 tháng 12 năm
2011
Giám đốc Kế toán chi nhánh Thủ quỹ Người lập phiếu

Người nhận tiên
(Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên)
(Ký, ghi rõ họ tên)
Phạm Thị Kiều Trinh Phạm Thị Kiều Trinh
Đã nhận đủ số tiền (Viết bằng chữ):
Hai trăm mười bốn ngàn đồng chẵn
24
Giảng viên: Phạm Thị Thúy Hằng Học phần: KIỂM SOÁT NỘI BỘ
K……
Công ty Yến Sào Khánh Hòa
248 Thống Nhất, Tp Nha Trang, Khánh Hòa Mẫu số: 02 -
TT
(Ban hành theo QĐ số:
15/2006/QĐ
BTC ngày 20/3/2006 của Bộ
trưởng BTC)
PHIẾU XUẤT KHO
Ngày: 13 / 9 /2012
PXK Số:
Nợ:
Có:
Họ và tên người nhận hàng: Hồng Tú
Địa chỉ: TP Quy nhơn
Lý do xuất: Bánh trung thu
Xuất tại kho:Showroom 127- Nguyễn Huệ
STT
Mã
hàng
Tên hàng hóa, dịch vụ ĐVT
Mã

kho
Số
lượng
Đơn
giá
Thành
tiền
1 H2 Bánh trung thu hộp 2 bánh TC Hộp 2
2 H2M Bánh trung thu hộp 2 bánhM Hộp 4
3 H4M Bánh trung thu hộp 4 bánh M Hộp 1
4 H4 Bánh trung thu hộp 4 bánh TC Hộp 1
Số tiền bằng chữ: Hai hộp H2TC; Hai hộp H2M, Một hộp H4 TC; Một hộp H4M
Số chứng từ gốc kèm theo: Ngày 13 tháng 9 năm
2012
Người lập phiếu Người nhận Thủ kho Kế toán CH Tổ
trưởng
(Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên)
(Ký, ghi rõ họ tên)
Phạm Thị Kiều Trinh Phạm T. Kiều Trinh Trần T.Thanh Thủy Trần T. Thanh Thủy
25