GIáo án sinh học 8 bồi dưỡng Bài 7 Bộ xương

BỘ XƯƠNG NGƯỜI
Xương
tay
Xương
đầu
Xương
chân
Xương öùc
Xương söôøn
Xương sống
Xương
thân
Em hãy quan sát hình vẽ
Em hãy quan sát hình vẽ
và cho biết bộ xương
và cho biết bộ xương
được chia làm mấy phần
được chia làm mấy phần
cơ bản?
cơ bản?


Bộ xương gồm
Xương đầu

Xương thân
Xương chi
Quan sát 3 phần cơ bản của bộ xương (hình 7.1
Quan sát 3 phần cơ bản của bộ xương (hình 7.1


7.3)
7.3)
và cho biết: Mỗi phần gồm những loại xương nào?
và cho biết: Mỗi phần gồm những loại xương nào?
xương chi
xương chi
Xương ức
Xương sườn
Xương
cột sống
xương thân
xương thân
xương đầu
xương đầu
I. CÁC PHẦN CHÍNH CỦA BỘ XƯƠNG:
I. CÁC PHẦN CHÍNH CỦA BỘ XƯƠNG:
Bộ xương gồm
Xương đầu

xương sọ


Xương thân
Xương chi
xương chi.
xương đai
lồng ngực.
cột sống
xương mặt.
xương đầu
xương đầu
Xương ức
Xương sườn
Xương
cột sống
xương thân
xương thân
xương chi
xương chi
Xương đầu gồm những
loại xương nào?
Xương thân gồm những
loại xương nào?
Xương chi gồm những
loại xương nào?
xương chi

xương chi
Tìm những điểm giống nhau và khác nhau
giữa xương tay và xương chân. Giải thích vì
sao có sự khác nhau đó?
- Giống: Đều gồm các phần tương tự nhau:
+ Xương đai: (đai vai, đai hông)
+ Xương cánh tay (xương đùi)
+ Xương cẳng tay (cẳng chân)
+ Xương cổ tay (cổ chân)
+ Xương bàn và xương ngón.


Tay có cấu tạo thích nghi với quá trình lao động; Chân có
cấu tạo thích nghi với quá trình đi thẳng đứng.
Đặc điểm Xương tay Xương chân
Kích thước Nhỏ To, khỏe
Hoạt động Linh hoạt Kém linh hoạt
Sắp xếp
xương
Ngón cái đối diện
được với ngón khác
Xương gót phát triển
lùi về phía sau
- Khác
- Thế nào là 1 khớp xương?
- Thế nào là 1 khớp xương?
- Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu
- Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu
xương.
xương.

-
-
Có mấy loại khớp xương? Nêu đặc điểm và cho
Có mấy loại khớp xương? Nêu đặc điểm và cho
ví d
ví d
ụ
ụ
mỗi loại?
mỗi loại?
- Có 3 loại khớp xương:
- Có 3 loại khớp xương:
KHỚP ĐỘNG:
KHỚP ĐỘNG:
cử động dễ dàng, linh
cử động dễ dàng, linh
hoạt
hoạt
Khớp đầu gối
Khớp đầu gối
KHỚP BÁN ĐỘNG:
KHỚP BÁN ĐỘNG:
cử động hạn chế
cử động hạn chế
Khớp xương cột sống
Khớp xương cột sống
KHỚP BẤT ĐỘNG:
KHỚP BẤT ĐỘNG:
không cử động được
không cử động được

Khớp hộp sọ
Khớp hộp sọ
-
-


Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu
Khớp xương là nơi tiếp giáp giữa các đầu
xương.
xương.
- Có 3 loại khớp xương:
- Có 3 loại khớp xương:
Khớp động:
Khớp động:


Cử động dễ dàng, linh hoạt.
Cử động dễ dàng, linh hoạt.


V
V
í dụ :
í dụ :


Khớp
Khớp
ở tay, ch
ở tay, ch

ân như: Khớp đầu gối,
ân như: Khớp đầu gối,
khớp ở cổ tay, cổ chân, …
khớp ở cổ tay, cổ chân, …
Khớp bán động:
Khớp bán động:
Cử động hạn chế.
Cử động hạn chế.


V
V
í dụ :
í dụ :


Khớp
Khớp
ở
ở
cột sống
cột sống
Khớp bất động:
Khớp bất động:
Không cử động được.
Không cử động được.

V
V
í dụ :

í dụ :


Khớp
Khớp
ở
ở


hộp sọ
hộp sọ
KHỚP ĐỘNG
KHỚP ĐỘNG
Khớp đầu gối
Khớp đầu gối


KHỚP BÁN ĐỘNG
KHỚP BÁN ĐỘNG
Khớp xương cột sống
Khớp xương cột sống
KHỚP BẤT ĐỘNG
KHỚP BẤT ĐỘNG
Khớp hộp sọ
Khớp hộp sọ
Quan sát các hình sau:
Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
- Dựa vào cấu tạo khớp đầu gối hãy mô tả một khớp động.
-
Khả năng cử động của khớp động và khớp bán động khác

nhau như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó?
- Nêu đặc điểm của khớp bất động.
KHỚP ĐỘNG
KHỚP ĐỘNG
Khớp đầu gối
Khớp đầu gối

Một khớp động gồm:
Dựa vào cấu tạo khớp đầu gối
hãy mô tả một khớp động.

Sụn khớp bọc hai đầu xương


Dây chằng nối hai đầu xương với
nhau


Bao hoạt dịch (bao chứa dịch khớp)
ngăn đôi hai xương và tiết ra chất dịch nhờn giúp hai
đầu xương chuyển động dễ dàng.
KHỚP ĐỘNG
KHỚP ĐỘNG
Khớp đầu gối
Khớp đầu gối
KHỚP BÁN ĐỘNG
KHỚP BÁN ĐỘNG
Khớp xương cột sống
Khớp xương cột sống
Khả năng cử động của khớp động và khớp bán động khác

nhau như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đ ó?

Khả năng cử động của khớp động linh hoạt hơn khớp bán
động vì cấu tạo của khớp động có diện khớp ở hai đầu xương
tròn và lớn có sụn trơn bóng và giữa khớp có bao chứa dịch
khớp, còn diện khớp của khớp bán động phẳng và hẹp.
KHỚP BẤT ĐỘNG
KHỚP BẤT ĐỘNG
Khớp hộp sọ
Khớp hộp sọ
Nêu đặc điểm của khớp bất động.

Khớp bất động có đường nối giữa 2 xương là hình răng
cưa khít với nhau nên không cử động được.
CỦNG CỐ
CỦNG CỐ
:
:
Bài tập 1:
Bài tập 1:
Qua kiến thức bài
Qua kiến thức bài
học và dựa vào
học và dựa vào
tranh mô hình bộ
tranh mô hình bộ
xương em hãy xác
xương em hãy xác
định thành phần
định thành phần

các xương trên cơ
các xương trên cơ
thể người và từ đó
thể người và từ đó
đưa ra chức năng
đưa ra chức năng
của bộ xương?
của bộ xương?


Bộ xương có chức năng:
* Nâng đỡ
* Bảo vệ cơ thể.
* Là nơi bám của các
cơ.
BỘ XƯƠNG NGƯỜI
Xương
tay
Xương
đầu
Xương
chân
Xương öùc
Xương söôøn
Xương sống
Xương
thân
Bài tập 2:
Bài tập 2: Chọn câu đúng trong các câu sau:
Câu 1 : Trong các khớp sau, khớp động là khớp:

a. Giữa xương cổ chân với xương bàn chân.
b. Giữa xương sườn với xương đốt sống ngực.
c. Giữa xương đốt cổ 1 với đốt cổ 2.
d. Giữa các xương hộp sọ với nhau.
Câu 2: Trong các khớp sau, khớp bán động là khớp:
a. Giữa xương cổ chân với xương bàn chân.
b. Giữa xương sườn với xương đốt sống ngực.
c. Giữa xương cẳng tay với xương cánh tay.
d. Giữa các xương hộp sọ với nhau.
Câu 3: Trong các khớp sau, khớp bất động là khớp:
a. Giữa xương cẳng tay với xương cánh tay.
b. Giữa xương đốt cổ 1 với xương chẩm.
c. Giữa xương hàm dưới với xương thái dương.
d. Giữa các xương hộp sọ với nhau.
EM CÓ BIẾT ?
EM CÓ BIẾT ?
Bộ xương của người khi mới sinh có
Bộ xương của người khi mới sinh có
tới 300 chiếc. Khi lớn lên, một số xương
tới 300 chiếc. Khi lớn lên, một số xương
ghép lại với nhau nên khi trưởng thành chỉ
ghép lại với nhau nên khi trưởng thành chỉ
còn 206 chiếc.
còn 206 chiếc.
Xương đùi là xương dài nhất trong cơ
Xương đùi là xương dài nhất trong cơ
thể, với người cao 1.83m thì xương đùi dài
thể, với người cao 1.83m thì xương đùi dài
tới 50cm
tới 50cm

DẶN DÒ


- Về nhà học bài, trả lời câu hỏi SGK.
- Về nhà học bài, trả lời câu hỏi SGK.


- Đọc phần “Em có biết”.
- Đọc phần “Em có biết”.


- Chuẩn bị trước bài mới.
- Chuẩn bị trước bài mới.
Cảm ơn quý thầy
cô
Chúc các em học
giỏi
II. PHÂN BIỆT CÁC LOẠI XƯƠNG:
II. PHÂN BIỆT CÁC LOẠI XƯƠNG:
Đọc thông tin sách giáo khoa để nắm được đặc
Đọc thông tin sách giáo khoa để nắm được đặc
điểm của các loại xương.
điểm của các loại xương.
Căn cứ vào hình dạng và cấu tạo, có thể chia bộ xương
Căn cứ vào hình dạng và cấu tạo, có thể chia bộ xương
thành 3 loại:
thành 3 loại:
XƯƠNG DÀI:
hình ống giữa chứa

hình ống giữa chứa
tủy
tủy
XƯƠNG NGẮN:
kích thước ngắn
kích thước ngắn


XƯƠNG DẸT:
hình bản dẹt, mỏng
hình bản dẹt, mỏng
Những đặc điểm nào của bộ
xương người thích nghi với tư
thế đứng thẳng?
Cột sống có 4 chỗ cong.

Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân có ý nghĩa
để phù hợp với chức năng đứng thẳng và lao động.
Sự khác nhau giữa xương tay và xương chân có ý nghĩa gì?
Các phần xương gắn khớp phù
hợp trọng lực cân.
Lồng ngực nở rộng sang 2 bên.
Xương cổ chân và xương gót
phát triển nở về phía sau làm cho
diện tích bàn chân lớn, đảm bảo
sự cân bằng vững chắc cho tư
thế đứng thẳng.
Thông tin cần biết thêm: thực chất xương đầu không
Thông tin cần biết thêm: thực chất xương đầu không
phải là một khối thống nhất mà nó gồm nhiều xương

phải là một khối thống nhất mà nó gồm nhiều xương
ghép lại với nhau.
ghép lại với nhau.