thực trạng tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty in và văn hoá phẩm

Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
LI M U
Ngy nay, nn kinh t th trng v xu hng hi nhp
ang to ra cho mi doanh nghip nhiu c hi phỏt trin vng
mnh ng thi cng cú nhiu thỏch thc, khú khn. Vỡ th
nguyờn tc "Tit kim - Hiu qu", tc l lm th no vi mt
lng ti nguyờn nht nh cú th to ra nhiu giỏ tr s dng,
nhiu li ớch thit thc phc v cho con ngi luụn c cỏc
doanh nghip quan tõm. Tit kim - Hiu qu va l mc tiờu
cui cựng, va l tiờu chun ỏnh giỏ trỡnh , nng lc qun lý.
i vi cỏc doanh nghip hot ng trong nn kinh t th trng
nh hin nay thỡ vn ny ngy cng tr nờn quan trng. Do
vy ũi hi cỏc doanh nghip phi nng ng v mm do
trong vic iu chnh kp thi phng hng sn xut kinh
doanh thụng qua cụng tỏc hch toỏn chi phớ sn xut v tớnh
giỏ thnh sn phm cú c tt hay khụng.
Cỏc loi chi phớ sn xut trong quỏ trỡnh hot ng ca
doanh nghip rt a dng v phong phỳ. Nhim v ca k toỏn
l phi tp hp y , phõn b chớnh xỏc chi phớ theo tng i
tng tp hp chi phớ bng cỏc phng phỏp thớch hp, giỳp
cho doanh nghip kim soỏt c tỡnh hỡnh chi phớ, ỏnh giỏ
vic thc hin cỏc k hoch, nh mc chi phớ, ng thi ra
phng hng tng cng qun lý v tit kim chi phớ sn xut
nhm t hiu qu sn xut kinh doanh mc cao nht
Giỏ thnh sn phm l ch tiờu cht lng quan trng phn
ỏnh hiu qu hot ng ca doanh nghip. Giỏ thnh sn phm
cao hay thp, tng hay gim phn ỏnh kt qu ca vic qun lý,
s dng vt t, lao ng, tin vn. Do vy, vic s dng hp lý,
tit kim chi phớ s l tin , l c s h giỏ thnh sn
phm. M i vi doanh nghip, vic h giỏ thnh l con ng
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh

Hạnh-Q7K2
1
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
c bn h giỏ bỏn tng sc canh tranh, tng li nhun, gúp
phn ci thin i sng vt cht, tinh thn cho ngi lao ng.
Mt khỏc, vn h giỏ thnh khụng ch l vn quan tõm
ca cỏc nh sn xut, cỏc doanh nghip m nú cũn l vn
quan tõm ca ton xó hi. Trong phm vi ton b nn kinh t,
vic h giỏ thnh s mang li s tit kim hot ng xó hi,
tng tớch lu cho nn kinh t, tng ngun thu cho ngõn sỏch
thụng qua thu thu nhp doanh nghip.
Vi tm quan trng nh vy, k toỏn tp hp chi phớ sn
xut v tớnh giỏ thnh chim mt v trớ ỏng k trong cụng tỏc
k toỏn núi chung v trong cụng tỏc ti chớnh núi riờng, úng
gúp mt phn khụng nh vo quỏ trỡnh qun lý lao ng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip.
i vi Cụng ty In v Vn hoỏ phm hin nay, Ban lónh
o cụng ty luụn quan tõm n cụng tỏc hch toỏn chi phớ sn
xut v tớnh giỏ thnh, coi õy l khõu quan trng nht ra
phng hng sn xut kinh doanh, m bo thc hin ỳng k
hoch theo yờu cu ca khỏch hng.
T nhng nhn thc nh vy, trong thi gian thc tp ti
cụng ty In v Vn hoỏ phm, em ó mnh dn i sõu tỡm hiu
v la chn ti, cho lun vn tt nghip ca mỡnh.
Cụng ty In v Vn hoỏ phm sn xut nhiu loi sn phm,
rt phong phỳ v a dng. Tuy nhiờn vỡ kh nng v thi gian cú
hn, em xin c ch cp n vn ny trong phm vi sn
phm in.
Ton b bi vit, ngoi phn m u v kt lun, c kt
cu theo ba chng:

Chng I: Lý lun chung v k toỏn tp hp chi phớ v
tớnh giỏ thnh sn phm trong cỏc doanh nghip sn xut .
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
2
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Chng II: Thc trng t chc cụng tỏc k toỏn tp hp
chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm ti Cụng ty In v
Vn hoỏ phm.
Chng III: Phng hng hon thin cụng tỏc k toỏn
tp hp chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh ti Cụng ty In v Vn
húa phm.
Em xin chõn thnh cm n s quan tõm giỳp ca cỏc cụ
chỳ cựng cỏc anh ch Phũng k toỏn Cụng ty In v Vn hoỏ
phm, cỏc thy cụ trong trng v c bit l s hng dn, ch
bo tn tỡnh ca Tin s Nguyn Ngc Quang lun vn c
hon thnh.
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
3
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
CHNG 1
Lí LUN CHUNG V K TON TP HP CHI PH SN XUT
V TNH GI THNH SN PHM TRONG CC DOANH
NGHIP SN XUT
1.1. Chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh trong cỏc
doanh nghip
1.1.1. Chi phớ sn xut v phõn loi chi phớ sn xut:
1.1.1.1. Khỏi nim chi phớ sn xut:
Doanh nghip sn xut l nhng t chc kinh doanh, sn

xut ra ca ci vt cht ỏp ng nhu cu tiờu dựng ca xó
hi v mang li li nhun cho bn thõn doanh nghip. tin
hnh cỏc hot ng ca mỡnh, doanh nghip phi b ra cỏc
khon chi phớ nht nh. ú l cỏc chi phớ v i tng lao ng,
t liu lao ng, sc lao ng ca con ngi. S tham gia ca
tng yu t ú trong quỏ trỡnh sn xut ca doanh nghip cú s
khỏc nhau, t ú hỡnh thnh nờn cỏc yu t chi phớ tng ng:
Chi phớ v t liu lao ng, chi phớ v i tng lao ng (l chi
phớ v lao ng vt hoỏ), chi phớ v sc lao ng ca con ngi
(l chi phớ v lao ng sng). Cỏc chi phớ ny gm nhiu loi,
nhiu yu t khỏc nhau song chỳng u c biu hin di
hỡnh thỏi tin t.
Nh vy, chi phớ sn xut trong doanh nghip l biu hin
bng tin ca ton b hao phớ lao ng sng v lao ng vt
húa cựng cỏc chi phớ khỏc m doanh nghip ó chi ra tin
hnh cỏc hot ng sn xut trong mt thi k nht nh.
Thc cht chi phớ l s chuyn dch vn - chuyn dch giỏ
tr ca cỏc yu t sn xut v cỏc i tng tớnh giỏ (sn phm,
lao v, dch v), l vn m doanh nghip ó b vo hot ng
sn xut kinh doanh.
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
4
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
1.1.1.2.Phõn loi chi phớ sn xut:
Phõn loi chi phớ sn xut l vic phõn tớch chi phớ sn xut
thnh cỏc nhúm khỏc nhau da trờn cỏc tiờu thc nht nh.
Phõn loi chi phớ sn xut mt cỏch khoa hc v hp lý khụng
ch cú ý ngha quan trng i vi hch toỏn m cũn l tin
quan trng ca kim tra v phõn tớch chi phớ sn xut ca ton

doanh nghip cng nh b phn cu thnh sn xut trong
doanh nghip.
a) Phõn loi theo ni dung tớnh cht, yu t kinh t ca chi
phớ:
Theo cỏch phõn loi ny, nhng chi phớ cú cựng mt ni
dung kinh t c xp v cựng mt yu t chi phớ khụng phõn
bit chi phớ ú phỏt sinh lnh vc hot ng no, õu, mc
ớch hay tỏc dng ca chi phớ nh th no.Ton b chi phớ sn
xut trong k c chia thnh cỏc yu t sau:
- Chi phớ nguyờn vt liu: bao gm chi phớ v cỏc loi
nguyờn vt liu chớnh, vt liu ph, nhiờn liu, ph tựng thay
th, vt liu thit b xõy dng c bn m doanh nghip ó s
dng cho cỏc hot ng sn xut trong k.
- Chi phớ nhõn cụng: bao gm ton b s tin cụng phi
tr, tin trớch BHXH, BHYT, KPC ca cụng nhõn viờn v nhõn
viờn hot ng sn xut trong doanh nghip.
- Chi phớ khu hao ti sn c nh: bao gm ton b s
tin trớch khu hao TSC s dng cho sn xut ca doanh
nghip trong k.
- Chi phớ dch v mua ngoi: l s tin tr v cỏc dch
v mua ngoi phc v cho hot ng sn xut kinh doanh nh
tin in, tin nc, in thoi, tin sa cha TSC mua ngoi
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
5
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
- Chi phớ khỏc bng tin: bao gm ton b chi phớ khỏc
dựng cho hot ng sn xut ngoi bn yu t chi phớ trờn.
Phõn loi chi phớ theo phng phỏp ny cho bit kt cu t
trng tng loi chi phớ m doanh nghip ó chi ra trong mt k

nht inh, t ú lm cn c lp thuyt minh bỏo cỏo ti
chớnh (phn chi phớ sn xut kinh doanh theo yu t) phc v
cho yờu cu thụng tin qun tr doanh nghip, phõn tớch tỡnh
hỡnh thc hin d toỏn chi phớ sn xut kinh doanh cho k sau.
Cung cp ti liu xỏc inh mc tiờu hao vt cht v tớnh thu
nhp quc dõn.
b) Phõn loi theo mc ớch cụng dng ca chi phớ (khon
mc)
Theo cỏch phõn loi ny, nhng chi phớ sn xut cú chung
cụng dng kinh t c sp xp vo cựng mt khon mc
khụng phõn bit tớnh cht kinh t ca nú nh th no. Vỡ vy,
cỏch phõn loi ny cũn gi l phõn loi chi phớ sn xut theo
khon mc. S lng cỏc khon mc ph thuc vo c im,
tớnh cht ca tng ngnh v yờu cu qun lý trong cỏc thi k
khỏc nhau, theo tớnh cht ca quy trỡnh cụng ngh. Ton b chi
phớ phỏt sinh trong k c chia thnh cỏc khon mc sau:
- Chi phớ nguyờn vt liu trc tip: l chi phớ nguyờn
vt liu chớnh, vt liu ph, nhiờn liu s dng v mc ớch sn
xut sn phm khụng tớnh vo khon mc ny nhng chi phớ
nguyờn vt liu s dng v mc ớch sn xut chung v nhng
hot ng ngoi sn xut.
- Chi phớ nhõn cụng trc tip: l chi phớ v tin cụng,
tin trớch BHXH, BHYT, KPC ca cụng nhõn trc tip sn xut.
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
6
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
- Chi phớ sn xut chung: l nhng chi phớ dựng cho
hot ng sn xut chung cỏc phõn xng, i, tri sn xut
bao gm 5 khon chi phớ sau:

Chi phớ nhõn viờn phõn xng: l cỏc chi phớ liờn quan
v phi tr cho nhõn viờn phõn xng nh tin lng, tin cụng
cỏc khon ph cp, khon trớch BHXH, BHYT, KPC cho nhõn
viờn qun lý, nhõn viờn k toỏn, thng kờ, th kho, cụng nhõn
viờn vn chuyn, sa cha phõn xng hoc i, tri sn
xut.
Chi phớ vt liu: phn ỏnh chi phớ vt liu s dng cho
ton phõn xng nh vt liu dựng sa cha, bo dng
TSC, vt liu vn phũng v nhng vt liu dựng cho nhu cu
qun lý chung phõn xng (i, tri sn xut)
Chi phớ cụng c dng sn xut: l chi phớ v cụng c,
dng c dựng cho nhu cu sn xut phõn xng (i, tri sn
xut) nh khuụn mu, dng c gỏ lp, dng c cm tay, dng
c bo h lao ng, vỏn khuụn dn giỏo trong xõy dng.
Chi phớ khu hao TSC: l ton b s tin trớch khu
hao ca TSC hu hỡnh, TSC vụ hỡnh, TSC thuờ ti chớnh s
dng cỏc phõn xng (i, tri sn xut) nh khu hao mỏy
múc thit b sn xut, phng tin vn ti truyn dn, phõn
xng, vn cõy lõu nm.
Chi phớ vt liu mua ngoi: l nhng chi phớ v lao v
dch v mua ngoi phc v cho hot ng sn xut chung
phõn xng (i, tri sn xut) nh chi phớ v in, nc, khớ
nộn, chi phớ in thoi thuờ ngoi
Chi phớ khỏc bng tin: l nhng chi phớ bng tin
khỏc ngoi nhng chi phớ nờu trờn phc v cho yờu cu sn
xut chung phõn xng (i, tri sn xut)
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
7
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn

Cỏch phõn loi ny cú tỏc dng phc v cho yờu cu qun
lý chi phớ sn xut theo nh mc, cung cp s liu cho cụng tỏc
tớnh giỏ thnh sn xut v phõn tớch tỡnh hỡnh thc hin k
hoch giỏ thnh l cn c t chc thc hin hch toỏn chi
phớ theo a im phỏt sinh chi phớ nhm thc hin v tng
cng hch toỏn chi phớ kinh t ni b trong doanh nghip, t
ú giỏm sỏt ngi lao ng nhm tit kim chi phớ, lm ti liu
tham kho lp nh mc chi phớ sn xut v lp k hoch giỏ
thnh cho k sau.
c) Phõn loi chi phớ theo mi quan h vi khi lng sn
phm gm:
- Chi phớ kh bin
- Chi phớ bt bin
- Chi phớ hn hp
Cỏch phõn loi ny cú ý ngha quan trng i vi vic qun
lý chi phớ, c th l c s thit k cỏc mụ hỡnh chi phớ khỏc
nhau, xỏc nh phng hng nõng cao hiu qu s dng i
vi tng loi chi phớ. Cỏch phõn loi ny c s dng rng rói
trong K toỏn qun tr.
d) Phõn loi chi phớ sn xut theo phng phỏp tp hp chi
phớ v mi quan h vi i tng chu chi phớ, gm cú:
- Chi phớ trc tip: l nhng chi phớ quan h trc tip
vi vic sn xut ra mt loi sn phm, mt cụng vic nht
nh. i vi chi phớ ny k toỏn cú th cn c vo s liu chng
t k toỏn ghi trc tip cho tng i tng chu chi phớ.
- Chi phớ giỏn tip: l nhng chi phớ sn xut cú liờn
quan n vic sn xut nhiu loi sn phm, nhiu cụng vic.
i vi nhng chi phớ ny k toỏn phi tin hnh phõn b cho
cỏc i tng liờn quan theo tiờu chun thớch hp.
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh

Hạnh-Q7K2
8
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Cỏch phõn loi ny, giỳp chỳng ta xỏc nh c phng
phỏp hch toỏn i vi tng loi chi phớ mt cỏch ỳng n
nht.
e) Phõn loi chi phớ theo hỡnh thc hot ng kinh doanh.
Cn c vo vic tham gia ca chi phớ hot ng kinh
doanh, ton b chi phớ c chia lm 3 loi :
- Chi phớ sn xut kinh doanh.
- Chi phớ hot ng ti chớnh
- Chi phớ hot ng bt thng.
Ngoi cỏc cỏch phõn loi chi phớ sn xut trờn cũn cú th
phõn loi theo cỏch khỏc nhau nh cn c vo mi quan h ca
chi phớ v giỏ thnh sn phm chia thnh chi phớ sn phm v
chi phớ thi k, cn c vo mi quan h gia chi phớ sn xut vi
quy trỡnh cụng ngh chia thnh chi phớ c bn, chi phớ chung v
chi phớ thit hi trong sn xut, cn c vo ni dung ca chi phớ
cú chi phớ n nht v chi phớ tng hp.
Mi cỏch phõn loi chi phớ sn xut cú ý ngha vi cụng tỏc
qun lý chi phớ sn xut v giỏ thnh sn phm nhng gúc
khỏc nhau, gia chỳng cú mi quan h mt thit b sung cho
nhau nhm mt mc ớch l qun lý chi phớ sn xut v tớnh giỏ
thnh sn phm .
1.1.2. Giỏ thnh sn phm v phõn loi giỏ thnh
sn phm
1.1.2.1.Khỏi nim giỏ thnh sn phm:
S vn ng ca quỏ trỡnh sn xut trong doanh nghip
gm hai mt i lp nhau nhng cú liờn quan mt thit vi
nhau. Mt mt l chi phớ m doanh nghip ó chi ra, mt khỏc

l kt qu sn xut ó thu c: nhng sn phm, cụng vic,
lao v nht nh ó hon thnh phc v cho nhu cu tiờu dựng
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
9
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
ca xó hi. Nh vy, khi quyt nh sn xut mt loi sn phm
no ú doanh nghip cn tớnh n chi phớ b ra sn xut v
tiờu th loi sn phm ú. iu ú cú ngha l doanh nghip
phi xỏc nh c giỏ thnh.
Giỏ thnh sn phm l biu hin bng tin ca ton b cỏc
khon hao phớ v lao ng v lao ng vt húa cú liờn quan
n khi lng cụng tỏc, sn phm, lao v ó hon thnh.
Giỏ thnh l mt cụng c quan trng ca doanh nghip
kim soỏt tỡnh hỡnh hot ng sn xut kinh doanh, xem xột
hiu qu ca cỏc bin phỏp t chc, k thut. Thụng qua tỡnh
hỡnh thc hin k hoch giỏ thnh, doanh nghip cú th xem
xột tỡnh hỡnh sn xut v chi phớ b vo sn xut, tỏc ng v
hiu qu thc hin cỏc bin phỏp t chc k thut n sn xut,
phỏt hin v tỡm ra nguyờn nhõn dn n phỏt sinh chi phớ
khụng hp lý cú bin phỏp loi tr.
1.1.2.2.Phõn loi giỏ thnh.
ỏp ng cỏc yờu cu ca qun lý, hch toỏn v k
hoch hoỏ giỏ thnh cng nh yờu cu xõy dng giỏ c hng
hoỏ, giỏ thnh c xem xột di nhiu gúc , nhiu phm vi
tớnh toỏn khỏc nhau:
a) Phõn theo thi im tớnh v ngun s liu tớnh giỏ
thnh, giỏ thnh c chia lm ba loi:
- Giỏ thnh k hoch :
L giỏ thnh c tớnh toỏn trờn c s sn lng k hoch

v d toỏn chi phớ k k hoch hay giỏ thnh thc t k trc
v cỏc nh mc kinh t k thut hin hnh. Nú c coi l mt
trong nhng ch tiờu kinh t quan trng ca k hoch sn xut,
k thut, ti chớnh, l mc tiờu phn u ca doanh nghip.
Ngoi ra, nú cũn c xem l cn c so sỏnh vi giỏ thc t
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
10
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
qua ú giỳp doanh nghip phõn tớch v ỏnh giỏ tỡnh hỡnh thc
hin h giỏ thnh, tỡm c nguyờn nhõn lm tng hoc gim
chi phớ v cú gii phỏp thớch ng trong k ti.
- Giỏ thnh nh mc:
L giỏ thnh c tớnh toỏn trờn c s cỏc nh mc chi phớ
hin hnh ti mt thi im trong k k hoch. Giỏ thnh nh
mc phn ỏnh lng chi phớ cn thit sn xut sn phm ti
nhng thi im nht nh. Trong quỏ trỡnh thc hin k hoch
nú luụn thay i cựng vi s thay i ca cỏc nh mc chi phớ.
Vỡ vy, nú c ly lm thc o kt qu s dng ti sn, vt t
lao ng trong sn xut, giỳp ỏnh giỏ ỳng n cỏc bin phỏp
kinh t k thut m doanh nghip thc hin. Tng t giỏ thnh
k hoch, giỏ thnh nh mc cng c tin hnh trc khi
tin hnh sn xut vi iu kin c th ca doanh nghip.
- Giỏ thnh thc t:
L giỏ thnh c tớnh toỏn trờn c s s liu chi phớ sn
xut thc t ó phỏt sinh, ó c tp hp c sn lng hon
thnh trong k. Do ú, nú ch c xỏc nh sau khi kt thỳc
quỏ trỡnh sn xut. Khỏc vi giỏ thnh k hoch v giỏ thnh
nh mc, giỏ thnh thc t phn ỏnh tng hp kt qu phn
u ca doanh nghip trong vic tit kim chi phớ, h giỏ thnh

sn phm. Nú c dựng doanh nghip xỏc nh giỏ vn, giỏ
bỏn sn phm, lói gp, ng thi cũn l c s doanh nghip
xỏc nh giỏ thnh sn phm k hoch cho k sau.
b)Phõn loi theo phm vi phỏt sinh chi phớ:
Theo cỏch phõn loi ny, giỏ thnh c chia lm hai loi:
- Giỏ thnh sn xut (giỏ thnh cụng xng, giỏ thnh
phõn xng)
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
11
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Bao gm nhng chi phớ sn xut phỏt sinh liờn quan ti
vic sn xut, ch to sn phm hay thc hin lao v, dch v
trong phm vi phõn xng, b phn sn xut. Nú c chia lm
3 khon mc: chi phớ nguyờn vt liu trc tip, chi phớ nhõn
cụng trc tip, chi phớ sn xut chung. õy l c s xỏc nh
giỏ vn hng bỏn v lói gp .
- Giỏ thnh ton b (giỏ thnh tiờu th)
L ch tiờu phn ỏnh ton b cỏc khon chi phớ sn xut
phỏt sinh liờn quan ti vic sn xut, tiờu th sn phm (chi phớ
sn xut, chi phớ bỏn hng, chi phớ qun lý doanh nghip) tớnh
cho sn phm hon thnh. õy l c s doanh nghip xỏc
nh lói trc thu.
Giỏ thnh = Giỏ thnh + Chi phớ + Chi
phớ
ton b sn xut bỏn hng
QLDN
Cỏc loi giỏ thnh trờn u c xỏc nh trờn c s khỏc
nhau nhng u gm nhng khon chi phớ cu thnh ging
nhau

- Chi phớ nguyờn vt liu trc tip.
- Chi phớ nhõn cụng trc tip.
- Chi phớ sn xut chung.
Cỏch phõn loi ny giỳp cho doanh nghip xỏc nh
c chớnh xỏc giỏ thnh sn phm nm trong lng hng hoỏ
tn kho hay ó tiờu th. T ú, xỏc nh chớnh xỏc kt qu tiờu
th sn phm, lao v dch v trong k.
1.1.3.Mi quan h gia chi phớ sn xut v giỏ thnh
sn phm.
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
12
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Chi phớ sn xut v giỏ thnh sn phm l hai mt biu
hin ca quỏ trỡnh sn xut. Chỳng cú mi quan h cht ch vi
nhau, ging nhau v cht vỡ u l nhng hao phớ v lao ng
sng v lao ng vt hoỏ m doanh nghip ó chi ra trong quỏ
trỡnh sn xut ch to sn phm.
Nhng chi phớ sn xut v giỏ thnh sn phm cng cú
nhng mt khỏc nhau:
- Chi phớ sn xut ch tớnh nhng chi phớ phỏt sinh trong
mt k hch toỏn nht nh cũn giỏ thnh li l s chi phớ sn
xut liờn quan ch to khi lng sn phm, dch v ó hon
thnh trong k.
- Chi phớ sn xut khụng ch liờn quan n nhng sn
phm sn xut hon thnh m cũn liờn quan n sn phm d
dang cui k v sn phm hng. Cũn giỏ thnh sn phm khụng
liờn quan n chi phớ sn xut ca sn phm d dang cui k
nhng li liờn quan n chi phớ sn xut ca sn phm d dang
ca k trc chuyn sang.

Mt khỏc gia chi phớ sn xut v giỏ thnh sn phm cú
mi quan h cht ch vi nhau. Ti liu tp hp chi phớ sn xut
l c s n tớnh giỏ thnh sn phm, cụng vic, lao v hon
thnh. Thụng qua giỏ thnh sn phm ca tng giai on sn
xut, chỳng ta cú th xem xột, ỏnh giỏ tỡnh hỡnh tit kim hay
lóng phớ chi phớ sn xut. Mt khỏc s tit kim hay lóng phớ chi
phớ sn xut cú nh hng trc tip n giỏ thnh sn phm
thp hay cao, t ú doanh nghip cú bin phỏp qun lý chi phớ
phự hp, nõng cao hiu qu sn xut kinh doanh .
1.1.4. Vai trũ ca k toỏn tp hp chi phớ sn xut
v tớnh giỏ thnh sn phm
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
13
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Mc tiờu cui cựng ca doanh nghip l li nhun, v
t c mc tiờu ú thỡ mt mt doanh nghip phi ci tin k
thut, nõng cao cht lng sn phm, mt khỏc cn tng cng
qun lý kinh t m trong ú trng tõm l qun lý chi phớ sn
xut, tỡm cỏch gim thiu chi phớ, h giỏ thnh ng thi khụng
c lm nh hng n cht lng sn phm. Vi chc nng
tớnh toỏn, phn ỏnh v giỏm c mt cỏch thng xuyờn, liờn
tc s bin ng ca vt t, ti sn, tin vn trờn c hai mt giỏ
tr v hin vt, ch cú k toỏn mi cú th cung cp cho cỏc nh
qun lý nhng thụng tin, ti liu cn thit v cỏc chi phớ ó b
ra trong quỏ trỡnh sn xut kinh doanh mt cỏch kp thi, y
. Nh ú, cỏc nh qun lý cú th so sỏnh gia chi phớ nh
mc v chi phớ thc t xỏc nh tỡnh hỡnh s dng cỏc yu t
chi phớ l lóng phớ hay tit kim nhm ra cỏc bin phỏp kp
thi, phự hp tit kim chi phớ, h giỏ thnh sn phm, ng

thi xỏc nh trng tõm sn xut, phỏt huy th mnh ca doanh
nghip. Bờn cnh ú cỏc ti liu v chi phớ, giỏ thnh do k toỏn
cung cp cũn l mt c s quan trng xỏc nh nh mc chi
phớ v lp d toỏn sn xut cho k sau.
Nh vy, cú th khng nh k toỏn tp hp chi phớ v tớnh
giỏ thnh sn phm cú mt vai trũ quan trng trong hch toỏn
kinh t ca cỏc doanh nghip sn xut.
1.2. i tng k toỏn tp hp chi phớ sn xut v
tớnh giỏ thnh sn phm
1.2.1. i tng k toỏn tp hp chi phớ sn xut :
Xỏc nh i tng k toỏn tp hp chi phớ sn xut thc
cht l xỏc nh ni phỏt sinh chi phớ v ni chu chi phớ lm c
s cho vic tp hp chi phớ sn xut phc v cho yờu cu
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
14
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
tớnh giỏ thnh sn phm, yờu cu phõn tớch, kim tra chi phớ v
xỏc nh kt qu hch toỏn kinh t ni b.
xỏc nh i tng tp hp chi phớ sn xut trong cỏc
doanh nghip, phi da trờn nhng yu t c bn sau:
- c im, c cu t chc sn xut sn phm ca
doanh nghip.
- c im quy trỡnh cụng ngh sn xut sn phm.
- Yờu cu, trỡnh qun lý chi phớ ca doanh nghip .
- c im, mc ớch, cụng dng ca chi phớ.
- Yờu cu hch toỏn kinh doanh, yờu cu cụng tỏc tớnh
giỏ thnh sn phm.
Trờn c s ú, cỏc i tng tp hp chi phớ sn xut trong
doanh nghip cú th l:

- Tng phõn xng, b phn hoc ton doanh nghip .
- Tng giai on cụng ngh hay ton b quy trỡnh cụng
ngh.
- Tng sn phm, tng n t hng, hng mc cụng
trỡnh hay tng nhúm sn phm.
- Tng b phn cm chi tit hoc chi tit sn phm.
Vic xỏc nh ỳng i tng tp hp chi phớ l c s
m cỏc chi tit ca cỏc ti khon tp hp chi phớ, m bo cung
cp s liu cho cụng tỏc tớnh giỏ thnh sn phm mt cỏch kp
thi v chớnh xỏc, to iu kin cho cụng vic tng cng qun
lý v hch toỏn ni b.
1.2.2. i tng tớnh giỏ thnh v k tớnh giỏ thnh
1.2.2.1. i tng tớnh giỏ thnh.
L cỏc loi sn phm, cụng vic, lao v hon thnh cn
phi tớnh c tng giỏ thnh v giỏ thnh n v.
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
15
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Xỏc nh i tng tớnh giỏ thnh l cụng vic cn thit
u tiờn trong ton b cụng vic. xỏc nh i tng tớnh
giỏ thnh phi da trờn cỏc cn c sau:
- c im t chc sn xut sn phm.
- c im quy trỡnh cụng ngh sn xut sn phm.
- c im, tớnh cht ca sn phm.
- Yờu cu, trỡnh hach toỏn kinh t v qun lý ca
doanh nghip.
- Chu k sn xut sn phm.
T ú, i tng tớnh giỏ thnh cú th l :
* V mt t chc:

Nu sn xut l n chic thỡ tng sn phm, tng
cụng vic sn xut l mt i tng tớnh giỏ thnh.
Nu doanh nghip t chc sn xut hng lot thỡ tng
sn phm l mt i tng tớnh giỏ thnh.
Nu t chc sn xut nhiu (khi lng ln) thỡ mi
loi sn phm sn xut l mt i tng tớnh giỏ thnh.
* V mt quy trỡnh cụng ngh
Nu quy trỡnh cụng ngh sn xut gin n, thỡ i
tng tớnh giỏ thnh ch cú th l sn phm ó hon thnh
cui quy trỡnh sn xut.
Nu quy trỡnh sn xut phc tp kiu liờn tc thỡ i
tng tớnh giỏ thnh cú th l thnh phm giai on ch bin
cui cựng, cng cú th l cỏc loi na thnh phm hon thnh
tng giai on sn xut.
Nu quy trỡnh cụng ngh sn xut phc tp kiu song
song (lp rỏp) thỡ i tng tớnh giỏ thnh cú th l sn phm
c lp rỏp hon chnh, cng cú th l tng b phn, tng chi
tit sn phm.
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
16
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Nh vy, i tng tớnh giỏ thnh cú th l tng lot sn
phm hay tng sn phm n chic, thnh phm, na thnh
phm hoc cỏc chi tit, ph tựng.
Vic xỏc nh ỳng n i tng tớnh giỏ thnh l cn
c m cỏc phiu tớnh giỏ thnh sn phm trong k, l c s
xỏc nh kt qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
1.2.2.2. K tớnh giỏ thnh.
K tớnh giỏ thnh l thi k m b phn k toỏn giỏ thnh

phi tin hnh thc hin vic tớnh giỏ thnh cho tng i tng
tớnh giỏ thnh.
Cn c xỏc nh k tớnh giỏ thnh:
c im t chc sn xut sn phm.
Chu k sn xut sn phm.
Yờu cu ca cụng tỏc qun lý kinh t tng doanh
nghip .
T ú, k tớnh giỏ thnh cú th l hng thỏng, quý, nm
hay khi kt thỳc chu trỡnh sn xut sn phm.
Vic xỏc nh k tớnh giỏ thnh thớch hp s giỳp cho vic
t chc cụng tỏc tớnh giỏ thnh mt cỏch chớnh xỏc, khoa hc,
hp lý, bo m cung cp s liu giỏ thnh thc t mt cỏch kp
thi to c s cho vic t chc, phõn tớch tỡnh hỡnh thc hin k
hoch giỏ thnh.
1.2.3. Mi quan h gia i tng tp hp chi phớ
sn xut v i tng tớnh giỏ thnh sn phm .
i tng tp hp chi phớ v i tng tớnh giỏ thnh u
l nhng phm vi gii hn tp hp chi phớ sn xut. Nhng
i tng tp hp chi phớ xỏc nh c ni phỏt sinh v ni chu
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
17
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
chi phớ. Cũn i tng tớnh giỏ thnh ch xỏc nh ni chu chi
phớ. Mt khỏc, xỏc nh i tng tp hp chi phớ l cn c t
chc ghi s chi tit, t chc ghi chộp ban u v t chc tp
hp phõn b chi phớ sn xut hp lý giỳp doanh nghip tng
cng c cụng tỏc qun lý, kim tra vic tit kim chi phớ,
thc hin tt hch toỏn kinh doanh. Cũn vic xỏc nh i tng
tớnh giỏ thnh li l cn c k toỏn giỏ thnh t chc cỏc

bng tớnh giỏ thnh, sn phm (chi tit giỏ thnh), la chn
phng phỏp tớnh giỏ thnh thớch hp, t chc cụng vic tớnh
giỏ thnh hp lý, phc v cho vic qun lý v kim tra tỡnh hỡnh
thc hin k hoch giỏ thnh v tớnh toỏn hiu qu kinh doanh
ca doanh nghip.
Tuy nhiờn, gia i tng tp hp chi phớ sn xut v i
tng tớnh giỏ thnh li cú mi quan h mt thit vi nhau. S
liu v chi phớ sn xut ó tp hp c trong k theo tng i
tng tp hp chi phớ sn xut l c s v cn c tớnh giỏ
thnh v giỏ thnh n v. Cú th mt i tng tp hp chi phớ
sn xut phự hp vi mt i tng tớnh giỏ thnh (nh i
tng tp hp chi phớ l phõn xng, phõn xng ch sn xut
mt loi sn phm). Cng cú th mt i tng k toỏn tp hp
chi phớ sn xut bao gm nhiu i tng tớnh giỏ thnh (mt
phõn xng sn xut nhiu loi sn phm) v ngc li mt i
tng tớnh giỏ thnh li bao gm nhiu i tng k toỏn tp
hp chi phớ sn xut (trng hp nhiu phõn xng cựng tham
gia sn xut mt loi sn phm)
1.3. Phng phỏp k toỏn tp hp chi phớ sn xut.
1.3.1. K toỏn tp hp chi phớ nguyờn vt liu trc
tip
1.3.1.1. Khỏi nim, cỏch thc tp hp phõn b.
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
18
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
a) Khỏi nim:
Chi phớ nguyờn vt liu trc tip hay chi phớ vt t trc tip
l cỏc chi phớ v vt liu, nguyờn liu, nhiờn liu v ng lc
tiờu dựng trc tip cho sn xut sn phm ca doanh nghip

(theo Thụng t s 76 TC/TCDN ngy 15-11-1996 ca B Ti
Chớnh v vic qun lý doanh thu, chi phớ v giỏ thnh sn phm
ti cỏc doanh nghip Nh nc)
Chi phớ nguyờn vt liu trc tip thng c xõy dng
nh mc chi phớ v t chc qun lý theo nh mc. õy l chi
phớ chim t trng ln trong giỏ thnh sn phm, do ú hch
toỏn chớnh xỏc chi phớ nguyờn vt liu trc tip cú tm quan
trng c bit gúp phn cho vic tớnh toỏn chớnh xỏc giỏ thnh
sn phm.
Chi phớ nguyờn vt liu trc tip c cn c vo cỏc
chng t xut kho tớnh giỏ thc t nguyờn vt liu trc tip
xut dựng cho sn xut v cn c vo cỏc i tng tp hp chi
phớ ó xỏc nh tp hp.
Chi phớ Giỏ tr Giỏ tr Giỏ tr Giỏ
tr ph
NVLTT = NVLTTcũn + NVLTT xut - NVLTT cũn - liu thu
hi
trong k li u k dựng trong k li cui k
(nu cú)
b) Phng phỏp phõn b:
Vic tp hp chi phớ nguyờn vt liu trc tip v cỏc i
tng cú th tin hnh theo phng phỏp phõn b trc tip hay
giỏn tip.
- Phng phỏp phõn b trc tip: dựng tp hp chi
phớ nguyờn vt liu trc tip ch liờn quan n i tng tp hp
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
19
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
chi phớ riờng bit nh phõn xng, loi sn phm, nhúm sn

phm. K toỏn cn c vo cỏc chng t gc (Phiu xut kho )
v cỏc phng phỏp xỏc nh tr giỏ nguyờn vt liu xut dựng
hch toỏn trc tip vo tng i tng tp hp chi phớ.
- Phng phỏp phõn b giỏn tip: ỏp dng trong trng
hp chi phớ nguyờn vt liu trc tip cú liờn quan n nhiu i
tng k toỏn tp hp chi phớ. tp hp chi phớ cho tng i
tng, k toỏn phi tin hnh tớnh toỏn v phõn b chi phớ cho
tng i tng da trờn cỏc tiờu thc phõn b. Tiờu thc phõn
b thng dựng l phõn b theo nh mc tiờu hao, theo h s,
theo trng lng, s lng sn phm.

Quỏ trỡnh phõn b : gm 2 bc:
- Bc 1:Xỏc nh h s phõn b chi phớ (H)
H
=
Tng chi phớ NVLTT cn
phõn b
=
C
i
T
i
- Bc 2: Tớnh s chi phớ phõn b cho tng i tng
(Ci)
Ci = Ti x H
Vi Ti l i lng ca tiờu chun phõn b ca i tng i
1.3.1.2.Ti khon k toỏn s dng, phng phỏp hch
toỏn.
a) Ti khon k toỏn s dng:
theo dừi cỏc khon chi phớ nguyờn vt liu trc tip k

toỏn s dng ti khon 621 ''Chi phớ nguyờn vt liu trc tip''
v mt s cỏc ti khon khỏc liờn quan nh TK 152, TK 111, TK
331, TK 611
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
20
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Kt cu:
- Bờn n: Giỏ tr nguyờn vt liu xut dựng trc tip
cho ch to sn phm hay thc hin lao v, dch v.
- Bờn cú: - Giỏ tr vt liu xut dựng khụng ht
- Kt chuyn chi phớ vt liu trc tip
Ti khon 621 l TK trung gian nờn khụng cú s d cui
k.
b) Phng phỏp tp hp chi phớ: Xem S 1
1.3.2. K toỏn tp hp chi phớ nhõn cụng trc tip:
1.3.2.1. Khỏi nim:
Chi phớ nhõn cụng trc tip l nhng khon tin phi tr
cho cụng nhõn trc tip sn xut sn phm hay trc tip thc
hin cỏc cụng vic, lao v cỏc phõn xng sn xut nh tin
lng chớnh, tin lng ph, cỏc khon ph cp cú tớnh cht
lng v cỏc khon BHXH, BHYT, KPC do ngi s dng lao
ng chu v c tớnh vo chi phớ sn xut theo t l quy nh
trờn tin lng phi tr cho cụng nhõn trc tip sn xut.
Chi phớ nhõn cụng trc tip thng c tớnh trc tip vo
tng i tng chu chi phớ cú liờn quan. Trong trng hp chi
phớ nhõn cụng trc tip sn xut cú liờn quan n nhiu i
tng, khụng hch toỏn c tin lng, cỏc khon ph cp thỡ
cú th tp hp chung ri phõn b cho cỏc i tng chu chi phớ
cú liờn quan theo chi phớ tin cụng nh mc, khi lng sn

phm sn xut hoc gi cụng nh mc hay thc t.
- i vi tin lng chớnh ca cụng nhõn sn xut thỡ
thng phõn b theo t l tin lng nh mc hoc gi cụng
nh mc.

Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
21
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Tng tin lng chớnh ca
Tin lng
CNSX cn phõn b
Tin lng chớnh ca nh
mc CNSX phõn b cho SP A =

(theo tin lng nh mc) Tng tin lng nh mc
ca SP A
ca cỏc sn phm
- i vi tin lng ph ca cụng nhõn sn xut thỡ
thng phõn b theo t l lng chớnh ca cụng nhõn sn xut.
Tng tin lng ph ca Tin
lng
CNSX cn phõn b chớnh
ca
Tin lng ph ca
CNSX phõn b = sn
phm A
cho SP A Tng tin lng chớnh
ca cỏc sn phm
- i vi cỏc khon chi phớ v BHXH, BHYT, KPC thỡ

tớnh theo t l tin lng.
1.3.2.2. Ti khon s dng v phng phỏp hch toỏn:
a) Ti khon s dng:
tp hp v phõn b chi phớ nhõn cụng trc tip, k
toỏn s dng TK 622 '' Chi phớ nhõn cụng trc tip '' v cỏc ti
khon liờn quan nh TK 334, TK 338, TK 631.
Kt cu:
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
22
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Bờn n: Chi phớ nhõn cụng trc tip trong k
Bờn cú: S kt chuyn (hoc phõn b) chi phớ NCTT cho
cỏc i tng chu chi phớ vo cui k.
Ti khon 622 l TK trung gian nờn cui k khụng cú s d.
b) Phng phỏp tp hp chi phớ nhõn cụng trc tip: Xem
S 2
1.3.3. K toỏn tp hp chi phớ sn xut chung:
1.3.3.1. Khỏi nim:
Chi phớ sn xut chung l cỏc chi phớ liờn quan n vic
qun lý, phc v sn xut v cỏc chi phớ sn xut ngoi hai
khon chi phớ nguyờn vt liu trc tip v chi phớ nhõn cụng
trc tip trong phm vi cỏc phõn xng, t i sn xut nh chi
phớ v tin cụng v cỏc khon phi tr cho t i sn xut, chi
phớ v nguyờn vt liu, cụng c dng c phõn xng
Chi phớ sn xut chung c m chi tit cho tng phõn
xng, b phn sn xut, chi phớ sn xut chung phỏt sinh
trong k phõn xng, b phn sn xut no s c phõn b
ht cho cỏc i tng tp hp chi phớ m phõn xng, b phn
sn xut ú cú tham gia sn xut khụng phõn bit ó hon

thnh hay cha.
Theo chun mc s 02 - Hng tn kho (H thng chun
mc k toỏn Vit Nam, Quyt nh s 149/2001/Q-BTC
ngy31/12/2001) thỡ chi phớ sn xut chung c chi tit thnh
chi phớ sn xut chung c nh v chi phớ sn xut chung bin
i.
- Chi phớ sn xut chung c nh l nhng chi phớ sn
xut giỏn tip, thng khụng thay i theo s lng sn phm
sn xut nh: chi phớ khu hao, chi phớ bo dng mỏy múc
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
23
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
thit b, nh xng v chi phớ qun lý hnh chớnh cỏc phõn
xng sn xut.
Chi phớ sn xut chung c nh phõn b vo chi phớ ch
bin cho mi n v sn phm c da trờn cụng sut bỡnh
thng ca mỏy múc sn xut. Cụng sut bỡnh thng l s
lng sn phm t c mc trung bỡnh trong cỏc iu kin
sn xut bỡnh thng.
+ Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra cao hn
cụng sut bỡnh thng thỡ chi phớ sn xut chung c nh c
phõn b cho mi n v sn phm theo chi phớ thc t phỏt
sinh.
+ Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn
cụng sut bỡnh thng thỡ chi phớ sn xut chung c nh ch
c phõn b vo chi phớ ch bin cho mi n v sn phm
theo mc cụng sut bỡnh thng. Khon chi phớ sn xut chung
khụng phõn b c ghi nhn l chi phớ sn xut, kinh doanh
trong k.

- Chi phớ sn xut chung bin i l nhng chi phớ sn
xut giỏn tip, thng thay i trc tip hoc gn nh trc tip
theo s lng sn phm sn xut, nh chi phớ nguyờn vt liu
giỏn tip, chi phớ nhõn cụng giỏn tip.
Chi phớ sn xut chung bin i c phõn b ht vo chi
phớ ch bin cho mi n v sn phm theo chi phớ thc t phỏt
sinh.
1.3.3.2. Ti khon s dng, phng phỏp hch toỏn.
a) Ti khon s dng:
tp hp v phõn b chi phớ sn xut chung, k toỏn s
dng ti khon 627 v cỏc ti khon liờn quan.
Kt cu:
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
24
Luận văn tốt nghiệp Đại học Công Đoàn
Bờn n: Tp hp chi phớ sn xut chung phỏt sinh trong k
Bờn cú: - Cỏc khon gim chi phớ sn xut chung (nu cú)
- S kt chuyn (hoc phõn b) chi phớ sn xut
chung cho cỏc i tng chu chi phớ.
Ti khon 627 khụng cú s d cui k.
Theo Thụng t 89/2002/TT-BTC (Hng dn thc hin 04
chun mc k toỏn) thỡ vic tp hp v phõn b chi phớ sn xut
chung thay i nh sau:
- Khi phỏt sinh chi phớ sn xut chung c nh, k toỏn ghi:
N TK 627 - Chi phớ sn xut chung (Chi tit chi
phớ sn
xut chung c
nh)
Cú TK 152, TK153, TK214, TK331

- Cui k, phõn b v kt chuyn chi phớ sn xut
chung c nh vo chi phớ ch bin cho mi n v sn phm
theo mc cụng sut bỡnh thng, k toỏn ghi:
N TK 154 - Chi phớ sn xut kinh doanh d
dang.
Cú TK 627 - Chi phớ sn xut chung (Chi tit
chi phớ sn xut chung c nh)
- Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn
cụng sut bỡnh thng thỡ k toỏn phi tớnh v xỏc nh chi phớ
sn xut chung c nh phõn b vo chi phớ ch bin cho mi
n v sn phm theo mc cụng sut bỡnh thng. Khon chi
phớ sn xut chung c nh khụng phõn b (khụng tớnh vo giỏ
thnh sn phm s chờnh lch gia tng chi phớ sn xut
chung c nh thc t phỏt sinh ln hn chi phớ sn xut chung
Khoa quản trị kinh doanh Nguyễn Minh
Hạnh-Q7K2
25