Cuộc đời kỳ diệu của Gabriel García Marquez

Cuộc đời kỳ diệu của Gabriel García
Marquez
Gabriel García Marquez từng nói: "Mỗi người có 3 cuộc đời: cuộc đời
chung, cuộc đời riêng và cuộc đời bí mật". Với sự hợp tác của Marquez,
Gerald Martin đã khám phá 3 cuộc đời trong con người nhà văn hiện thực
huyền ảo nổi tiếng thế kỷ 20 trong cuốn "Gabriel García Márquez: A Life".
Martin mất 17 năm thu thập tài liệu và đã tiến hành 300 cuộc phỏng vấn để
viết được cuốn tiểu sử. Kết quả là rất nhiều chi tiết chưa từng được biết về
tác giả Trăm năm cô đơn đã được ông tiết lộ.
García Márquez trở thành tiểu thuyết gia Mỹ Latin nổi tiếng thế giới bắt đầu
từ 1967 khi cuốn Trăm năm cô đơn của ông xuất bản. García Márquez và
người vợ thủa hàn vi của ông Mercedes Barcha từng phải cầm cố hết gia sản
(tủ lạnh, nữ trang, máy sấy tóc) để sống trong thời gian nhà văn viết cuốn
tiểu thuyết. Một hôm, hai vợ chồng đi xem kịch. Khi họ vừa đến, một luồng
ánh sáng từ đâu phát ra, rọi theo cho đến khi họ ngồi xuống ghế. Bỗng nhiên
ai đó hô to: "Hoan hô". Một người khác tiếp lời: "Cuốn tiểu thuyết của ông".
Mấy phút sau, cả khán phòng ngẫu hứng cúi rạp xuống tung hô nhà văn tài
năng. Một người bạn của Marquez kể lại: "Trong khoảnh khắc kỳ diệu đó,
tôi thấy danh tiếng như từ trên trời rơi xuống, và Marquez bị bao bọc trong
một thứ ánh sáng không thể nào bị hủy hoại qua thời gian".
Nhà văn Garcia Marquez. Ảnh: AFP.
Danh tiếng tiếp tục theo bước García Márquez hàng thập kỷ sau, khi mà mỗi
cuốn sách mới ông cho xuất bản, đều xuất sắc hơn cả cuốn trước đó. Rồi nhà
văn đoạt giải Nobel năm 1982. Lúc đó, Gabo đã xuất bản thêm Autumn of
the Patriarch (Mùa thu của viên tộc trưởng - 1975) và Chronicle of a Death
Foretold (Ký sự về một cái chết được báo trước - 1981). Còn những kiệt tác
khác như Love in the Time of the Cholera (Tình yêu thời thổ tả - 1985) và
The General in His Labyrinth (Tướng quân giữa mê hồn trận - 1989)… vẫn
chưa ra đời.
"Mọi người đều trở thành bạn tôi kể từ khi Trăm năm cô đơn ra mắt", Gabo
từng tâm sự với một người bạn bên bàn rượu. Đến nay, đã có hàng nghìn

cuốn hồi ký, tư liệu về Marquez. Những cuốn sách này đầy rẫy giai thoại và
những chuyện chỉ có một nửa là sự thật về nhà văn. Mà phần lớn, chúng
được chính nhà văn tinh quái gieo rắc ra. Theo quan sát của Martin,
"Marquez kể rất nhiều chuyện về cuộc đời mình nhưng mỗi lần kể một khác.
Tuy vậy, câu chuyện nào cũng có một chút sự thật trong đó".
Hình ảnh đời thường của Gabo. Ảnh: AP.
Gabo sinh năm 1927 tại Aracataca, một thị trấn nhỏ với dân số chưa đến
10.000 người (hầu hết là thất học) tại một vùng trồng chuối ở Colombia.
Người đầu tiên có ảnh hưởng lớn đến nhà văn là ông ngoại - Nicolás
Márquez Mejía - một nhà kim hoàn nổi tiếng trong vùng. Márquez Mejía rất
yêu mến đứa cháu thông minh và nhạy cảm của mình. Gabo sống với ông
ngoại cho đến năm 9 tuổi, khi người bố lăng nhăng của ông khiến cho cả gia
đình sa sút phải rong ruổi khắp nơi để kiếm ăn bằng nghề bốc thuốc.
Martin cho rằng, hạt giống làm nên Trăm năm cô đơn và chủ nghĩa hiện thực
huyền ảo được gieo cấy từ rất sớm, khi Gabo còn sống ở Aracataca. Rất
nhiều sự kiện và nhân vật trong cuốn sách được lấy từ con người và câu
chuyện diễn ra ở thị trấn nhỏ. Nhưng tính chất hiện thực huyền ảo, theo
Martin, được bắt nguồn từ bà ngoại của nhà văn - bà Tranquilina - một phụ
nữ mê tín luôn lên thời gian biểu cho mọi việc trong ngày dựa vào các dấu
hiệu như: Sấm, bướm đen, giấc mơ, đám tang đi qua… Vì thế, Gabo được
nuôi nấng cùng lúc trong hai hệ triết lý trái ngược nhau. Ông ngoại thì rất
duy lý, chính xác, khoa học còn bà ngoại rất duy tâm.
Ngoài ra, cuốn tiểu sử còn miêu tả rất chi tiết thái độ thù hằn của Marquez
dành cho người bố đẻ, chuyện ông đến nhà thổ từ khi 13 tuổi, chuyện ông
giành học bổng hồi còn đi học, chuyện ông tán tỉnh Mercedes theo kiểu hiệp
sĩ từ khi 9 tuổi, chuyện ông ngưỡng mộ nhà văn Virginia Woolf, chuyện ông
thù hằn nhà văn Mario Vargas Llosa và cả chuyện ông si mê nữ diễn viên
người Tây Ban Nha Tachia Quintana - người đẹp đã khiến ông viết No One
Writes to the Colonel (Ngài đại tá chờ thư).