Tiểu luận triết học
Lời nói đầu
Văn hoá và kinh doanh là mối quan hệ tác động qua lại nhng nó dờng nh
tách bạch nhau. Trong một doanh nghiệp ta tởng chừng nó không liên quan
đến nhau nhng thực chất nó có quan hệ mật thiết, tác động lẫn nhau trong quá
trình phát triển nó có một nội dung hết sức phong phú và đa dạng. Bản thân
hoạt động kinh doanh, dới mỗi hình thức là một hoạt động văn hoá bởi nó đã
đáp ứng nhu cầu cần thởng thức của con ngời. Yếu tố văn hoá, trong kinh
doanh chính là hoạt động đem cái đẹp, tiện nghi, hiện đại tới mọi ngời, mọi
nhà. Chính cái yêu cầu ngày càng cao về chất lợng, ngày càng nhiều về số l-
ợng của ngời tiêu dùng đã kích thích sự sáng tạo sự cố gắng mệt mỏi của các
nhà tham gia hoạt động kinh doanh. Yếu tố văn hoá trong kinh doanh còn thể
hiện sự giao lu văn hoá các vùng miền trong nớc mà còn đa nớc ta hội nhập
với các nớc khác nó có tính toàn cầu. Trong kinh doanh có văn hoá còn thể
hiện rõ nét trong mối quan hệ giữa các ngời làm kinh doanh. Nó còn thể hiện
cái tâm là bản chất của vạn hoá của ngời tham gia kinh doanh. Nó còn chính
là thớc đo trình độ văn hoá, giáo dục, tình cảm và trách nhiệm của ngời kinh
doanh trớc vận mệnh của khácg hàng. Bên thềm thế kỷ 21, Việt Nam đã có rất
nhiều doanh nghiệp đã đang và thực hiện đúng điều đó đúng trách nhiệm và l-
ơng tâm của một nhà doanh nghiệp. Họ đã đợc công nhận là hàng Việt Nam
chất lợng cao và còn đạt đợc những danh hiệu do nhà quản lý chất lợng công
nhận nh ISO 9000, 9001 Không những họ đợc ngời tiêu dùng trong nớc chấp
nhận mà còn xuất khẩu ra các nớc bạn. Điển hình nhỏ nh là Công ty thiết bị I
" Trung tâm thiết bị đồ chơi mầm non".
1
Tiểu luận triết học
I. Văn hoá kinh doanh:
1. Quan hệ giữa văn hoá và kinh doanh.
Mối quan hệ giữa văn hoá và kinh doanh là một mối quan hệ bổ sung cho
nhau và tác động lẫn nhau nhng nó lại dờng nh tách bạch nhau, không liên
quan đến nhau. Đã có nhiều thời và cả ngày nay nữa, vẫn tồn tại nhiều ý kiến,
cho rằng "văn hoá" dờng nh chỉ là một cái gì đó mà khi ngời ta có một đời
sống vật chất khá đầy đủ thì mới cần quan tâm và phát triển nó và chỉ coi "văn
hoá" nh một việc nâng cao đời sống cho thêm phong phú. Nên "văn hoá" lúc
đó dờng nh bị lãng quên, mà có nhớ chắc hẳn chỉ là một yếu tố "giải trí" thêm.
Nhng khi chúng ta nhìn nhận vào những kinh nghiệm thực tế ở nhiều nớc trên
thế giới, qua những thời gian qua thì việc tách tời yếu tố "văn hoá" ra khỏi
kinh doanh thì sự phát triển kinh tế dờng nh không phát triển cho lắm, mà có
thể nó sẽ luôn dậm chân tại chỗ. Mà nó còn dẫn tới kinh tế không thể phát
triển không lành mạnh và lâu bền nếu thiếu nền tàng văn hoá. Và văn hoá
không phải là một sản phẩm thụ động của kinh tế mà có một sức mạnh tinh
thần lớn lao tác động ngợc lại đối với kinh tế. Chỉ trên cơ sở mối quan hệ hài
hoà, hợp lý giữa kinh tế và văn hoá thì mỗi quốc gia mới mong đạt tới sự phát
triển năng động, có hiệu quả và chất lợng cao về mọi mặt đời sống.
ở Việt Nam chúng ta đã và đang học tập điều đó để phát triển nền kinh
té tăng trởng hơn nữa.
2. Vai trò của nhân tố văn hoá trong kinh doanh ở Việt Nam.
Nền kinh tế của Việt Nam hiện nay cũng có một bớc tiến đáng kể so với
thời kỳ trớc đây, khi còn thực hiện nền kinh tế chỉ huy theo đờng lối quan liêu,
bao cấp, nguyên nhân thành công của sự phát triển đó không chỉ nhờ có thêm
vốn, kỹ thuật hiện đại, công nghệ, thị trờng mà trớc hết là phải nhờ ở sự đổi
mới t duy trên cơ sở, bài học "lấy dân làm gốc" là chủ yếu của mọi chủ trơng,
chính sách và kế hoạch phát triển, khơi dậy và nhân lên tiềm năng sáng tạo
của mỗi tầng lớp nhân dân bằt nguồn từ những giá trị văn hoá của mỗi tầng
lớp nhân dân bằt nguồn từ những giá trị văn hoá nhân loại. Điều đó có nghĩa
rằng chính văn hoá đó là một động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất
nớc trong quá trình đổi mới. Nó còn đảm bảo giá trị cốt lõi của văn hoá với
các lợi của mục đích của kinh doanh. Loại bỏ đợc những mầm mống tha hoá
có thể làm thay đổi bản chất con ngời do thế lực của đồng tiền gây nên.
II. Bài học thực tiễn của việc hỗ trợ lẫn nhau.
Của văn hoá và kinh doanh giúp các doanh nghiệp phát triển.
Điển hình là Công ty thiết bị 1, "trung tâm thiết bị đồ chơi mầm non".
2
Tiểu luận triết học
Trong thời kỳ đổi moí thì việc những doanh nghiệp của nớc ta đang dần
khẳng định chỗ đứng của mình tại nớc nhà mà còn vơn xa tới các nớc bạn là
một điều đáng mừng cho việc đa đất nớc phát triển hơn nữa trong những năm
tới. Điển hình nh doanh nghiệp chuyên sản xuất đồ chơi cho trẻ em Công ty
thiết bị 1 "trung tâm thiết bị đồ chơi trẻ em". Họ đã tìm cách để đa vào cuộc
sống một sản phẩm mới giúp cho việc hình thành một thế hệ công dân mới trẻ
trung hơn, năng động hơn, thông minh hơn, sáng tạo hơn đặc biệt cần cho trẻ
em, Việt Nam hôm nay. Trẻ em là một đối tợng đáng quý, đáng yêu nhất trên
đời, là hạnh phúc, niềm vui vô hạn của mỗi gia đình và là tơng lai của một đất
nớc. Một đất nớc phát triển là một đất nớc luôn phải có những đội ngũ luôn v-
ơn lên với đầy đủ điều kiện cả về trí tuệ và thể lực ngay khi mới bớc vào đời.
Công ty thiết bị I "trung tâm thiết bị đồ chơi trẻ em" đã nghỉ ngay tới "trẻ em"
những công dân trong tơng lai những mần xanh để xây dựng nớc ta càng ngày
càng phát triển hơn để những mầm xanh để xây dựng nớc ta càng ngày càng
phát triển hơn để nhanh chóng tiến độ CNH - HĐH của thế giới đang đẩy
mạnh nh vũ bão. Họ đã muốn bù đắp những thiếu hụt mất mát mà tuổi thơ của
chính những ngời đã sáng lập ra công ty "thiết bị đồ chơi trẻ em" tuổi thơ của
họ đã trả qua chiến tranh và sự thiếu thốn mọi bề Họ đã giúp cho "trẻ em"
có thêm cơ hội để phát triển về trí tuệ. Hoạt động cảu công ty thiết bị I "trung
tâm thiết bị đồ chơi trẻ em" đang tiến hành, bản thân nó mang tính văn hoá và
nhân văn sâu sắc. Bởi họ đã sáng tạo ra một loại sản phẩm mới, một dòng thiết
bị đồ chơi mới đơn giản - đa năng, phù hợp năng lực hành động và tâm sinh lý
của trẻ thơ.
Những đồ chơi đó nó đã giúp cho trẻ em thông minh , sáng tạo nó còn
mang tính giáo dục nhận biết đợc mọi thứ trong cuộc sống thông qua những
đồ chơi gỗ đó. Giúp trẻ còn tránh xa những đồ chơi của "Trung Quốc" nhập
lạu đang đợc bầy bán sẽ rất tràn lan trên thị trờng Việt Nam. Trẻ em tiếp xúc
với những đồ chơi nhập lâụ xẽ rất có hại đã hớng óc trẻ thơ. Công ty thiết bị
cũng chính từ sự lo ngại trên mà họ đã phải đấu tranh lại với điều tệ hại đó và
để giúp cho trẻ em, một cuọc sống hoàn hảo một sức sống mới trớc thềm thế
kỷ 21. Họ còn biết kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, giữa trò chơi dân
gian với t duy lo gíc hiện đại giúp cho trẻ em hứng thú trong học tập ví dụ nh
trò chơi ghép hình, các con giống bằng gỗ, xếp chữ. Bớc đầu họ đã thành công
trong việc quan tâm đến việc giáo dục trẻ em thông qua sự tiếp xúc đồ chơi
của trẻ em giúp trẻ em ham học hỏi hơn thông qua hoạt động kinh doanh công
ty thiết bị cùng một lúcc họ đã đạt đợc nhiều mục đích khác nhau mà cái gốc
3
Tiểu luận triết học
của sự thành đạt là tính nhân bản, hớng thiện của hoạt động. Chính vì vai trò
mang tính quyết định của lợi nhuận trong tăng trởng kinh tế, nên có lúc ngời
ta quên đi yếu tố văn học, thậm chí còn nghĩ rằng kinh doanh chi phối và bao
trùm cả văn hoá.
yếu tố "văn hoá trong kinh doanh", và "quan niệm kinh doanh có văn
hoá" tiền ẩn trong ý tởng kinh doanh của công ty thiết bị I ở Việt Nam hiện
nay cũng đã có rất nhiều nhà doanh nghiệp nh Công ty sản xuất đồ chơi của
công ty thiết bị I họ đã biết suy nghĩ và hành động vì mục tiêu dân giầu, nớc
mạnh, xã hội công bằng, văn minh trong đó có hạnh phúc của bản thân gia
đình mình.
Tóm lại: Một xã hội kinh doanh có văn hoá. Nó là thớc đo trình độ, văn
hoá, giáo dục tình cảm và trách nhiệm của ngời kinh doanh trớc vận mệnh
của khách hàng.
Xã hội đó là văn minh, lành mạnh và phát triển. Nếu ngợc lại có nghĩa là
phải trả giá cho sự bất lực và yếu kém về trí tuệ và văn hoá trong kinh doanh.
Những vụ làm ăn phi pháp không quan tâm đến khách hàng, hàng gỉa, hàng
nhái, đến những việc buôn lậu là biểu hiện của những việc kinh doanh phản
văn hoá.
Hiện tợng này chỉ khắc phục khi xã hội tiến bộ, văn minh, trong đó ai
cũng hiểu đợc mục đích và phơng pháp kinh doanh có văn hoá, loại trừ các
biểu hiện tiêu cực trong kinh doanh.
4
Tiểu luận triết học
Kết luận
Vấn đề văn hoá và kinh doanh, hiểu theo nghĩa là mối quan hệ tác dụng
qua lại giữa hai lĩnh vực dờng nh tách bạch ấy, có nội dung hết sức phong phú
và phức tạp. Nhất là sự kết hợp hài hoà giữa yếu tố vănhoá với kinh doanh
trong các doanh nghiệp. Phạm trù :"văn hoá trong kinh doanh", chính là lỗ lực
chủ quan của ngời tham gia kinh doanh, họ đã thực sự đóng góp công sức cho
sựe tiến bộ của xã hội, sóng cũng chính họ nếu không đủ sức và lực, nhân và
trí sẽ có hành vi phản văn hoá trong kinh doanh. Do đó, điều tiết mối quan hệ
này, chính là một hoạt động nhân văn có tính gia đình, tính quốc gia và có tính
văn minh nhân loại. Chính việc đẩy mạnh hoạt động kinh doanh có thể làm
lành mạnh hoá các quan hệ xã hội bởi nó thúc đẩy quá trình tiến hoá của xã
hội. Yếu tố văn hoá trong kinhdoanh còn thể hiện sự giao lu văn hoá giữa các
vùng miền của mỗi nớc, giữa các quốc gia và có tính toàn cầu và sản phẩm
còn là phơng tiện chuyển gia các thông tin về văn minh và tiến bộ xã hội, từ n-
ớc này sang nớc khác. Bất cứ một nền kinh tế của dân tộc cũng in đậm dấu ấn
văn hoá của dân tộc đó, không thể tách rời và cũng không thể đi ngợc lại quy
luật này. Nếu chúng ta suy nghĩ trái ngợc coi thờng yếu tố văn hoá, xem nhẹ
đặc tính dân tộc trong hoạt động kinh tế, kinh doanh chúng ta sẽ phải trả giá
đắt, điều này đã đợc thể hiện qua một số nớc chủ nghĩa phát triển.
Nói tóm lại, nếu chúng ta biết kết hợp hài hoà giữa văn hoá và kinh
doanh thì sẽ giúp cho các doanh nghiệp của nớc ta sẽ ngày càng phát triển, và
giúp Việt Nam ta ngày càng đi lên theo kịp các nớc bạn, ngày càng lành mạnh
hoá và giàu đẹp hơn. Còn chúng ta đi ngợc lại với điều đó thì cũng nh ta đã đi
trái với quyluật tự nhiên thì hậu quả của nó khó mà tởng tợng nổi. Vai trò của
yếu tố văn hoá trong kinh doanh hết sức quan trọng, trong việc thúc đẩy sự
phát triển kinh tế của đất nớc trongquá trình đổi mới.
5
Tiểu luận triết học
Tài liệu tham khảo
- Văn hoá kinh doanh ( kỷ yếu hội thảo).
- Môi trờng kinh doanh và đạo đức kinh doanh NXB giáo dục - HN,
1997.
- Các báo: thời báo kinh tế Việt Nam, diễn đàn Doanh nghiệp.
- Vấn đề đạo đức trong kinh doanh (trong sách kinh tế học intenet NXB
trẻ 2001).
6
Tiểu luận triết học
Mục lục
Trang
Lời nói đầu
1
I. Văn hoá kinh doanh 2
1. Quan hệ giữa văn hoá và kinh doanh 2
2. Vai trò của nhân tố văn hoá trong kinh doanh ở Việt Nam 2
II. Bài học thực tiễn của việc hỗ trợ lẫn nhau 3
Kết luận
6
Tài liệu tham khảo
7
7