CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 1 -
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
• Cacbohiđrat (gluxit, saccarit) là những hợp chất hữu cơ tạp chức, thường có công thức chung là C
n
(H
2
O)
m
• Cacbohiđrat được phân thành ba nhóm chính sau đây:
- Monosaccarit: là nhóm cacbohiđrat đơn giản nhất, không thể thủy phân được. Ví dụ: glucozơ, fructozơ (C
6
H
12
O
6
)
- Đisaccarit: là nhóm cacbohiđrat mà khi thủy phân sinh ra 2 phân tử monosaccarit. Ví dụ: saccarozơ, mantozơ
(C
12
H
22
O
11
)
- Polisaccarit: là nhóm cacbohiđrat phức tạp mà khi thủy phân đến cùng sinh ra nhiều phân tử monosaccarit. Ví dụ:
tinh bột, xenlulozơ (C
6
H
10
O
5
)
n
GLUCOZƠ
I – TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
- Glucozơ là chất kết tinh, không màu, nóng chảy ở 146
o
C (dạng α) và 150
o
C (dạng β), dễ tan trong nước
- Có vị ngọt, có trong hầu hết các bộ phận của cây (lá, hoa, rễ…) đặc biệt là quả chín (còn gọi là đường nho)
- Trong máu người có một lượng nhỏ glucozơ, hầu như không đổi (khoảng 0,1 %)
II – CẤU TRÚC PHÂN TỬ
Glucozơ có công thức phân tử là C
6
H
12
O
6
, tồn tại ở dạng mạch hở và dạng mạch vòng
1. Dạng mạch hở
Hoặc viết gọn là: CH
2
OH[CHOH]
4
CHO
2. Dạng mạch vòng
- Nhóm – OH ở C5 cộng vào nhóm C = O tạo ra hai dạng vòng 6 cạnh α và β
α – glucozơ (≈ 36 %) dạng mạch hở (0,003 %) β – glucozơ (≈ 64 %)
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 2 -
- Nếu nhóm – OH đính với C1 nằm dưới mặt phẳng của vòng 6 cạnh là α -, ngược lại nằm trên mặt phẳng của vòng 6
cạnh là β –
- Nhóm – OH ở vị trí C số 1 được gọi là OH – hemiaxetal
III – TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Glucozơ có các tính chất của anđehit (do có nhóm chức anđehit – CHO) và ancol đa chức (do có 5 nhóm OH ở vị trí
liền kề)
1. Tính chất của ancol đa chức (poliancol hay poliol)
a) Tác dụng với Cu(OH)
2
ở nhiệt độ thường:
Dung dịch glucozơ hòa tan Cu(OH)
2
cho dung dịch phức đồng – glucozơ có màu xanh lam
2C
6
H
12
O
6
+ Cu(OH) (C
6
H
11
O
6
)
2
Cu + 2H
2
O
b) Phản ứng tạo este:
C
6
H
7
O(OH)
5
+ 5(CH
3
CO)
2
O C
6
H
7
O(OOCCH
3
)
5
+ 5CH
3
COOH
2. Tính chất của anđehit
a) Oxi hóa glucozơ:
- Với dung dịch AgNO
3
trong NH
3
, đun nóng (thuốc thử Tollens) cho phản ứng tráng bạc
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + 2[Ag(NH
3
)
2
]OH CH
2
OH[CHOH]
4
COONH
4
+ 2Ag + 3NH
3
+ H
2
O
(amoni gluconat)
- Với dung dịch Cu(OH)
2
trong NaOH, đun nóng (thuốc thử Felinh)
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + 2Cu(OH)
2
+ NaOH CH
2
OH[CHOH]
4
COONa + Cu
2
O + 2H
2
O
(natri gluconat) (đỏ gạch)
- Với dung dịch nước brom:
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + Br
2
+ H
2
O CH
2
OH[CHOH]
4
COOH + 2HBr
b) Khử glucozơ:
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + H
2
CH
2
OH[CHOH]
4
CH
2
OH
(sobitol)
3. Phản ứng lên men
4. Tính chất riêng của dạng mạch vòng
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 3 -
- Riêng nhóm OH ở C
1
(OH – hemiaxetal) của dạng vòng tác dụng với metanol có HCl xúc tác, tạo ra metyl glicozit.
- Khi nhóm OH ở C
1
đã chuyển thành nhóm OCH
3
, dạng vòng không thể chuyển sang dạng mạch hở được nữa.
IV – ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG
1. Điều chế (trong công nghiệp)
- Thủy phân tinh bột với xúc tác là HCl loãng hoặc enzim
- Thủy phân xenlulozơ với xúc tác HCl đặc
(C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O nC
6
H
12
O
6
2. Ứng dụng
- Trong y học: dùng làm thuốc tăng lực cho người bệnh (dễ hấp thu và cung cấp nhiều năng lượng)
- Trong công nghiệp: dùng để tráng gương, tráng ruốt phích (thay cho anđehit vì anđehit độc)
V – ĐỒNG PHÂN CỦA GLUCOZƠ : FRUCTOZƠ
1. Cấu tạo
a) Dạng mạch hở:
Fructozơ (C
6
H
12
O
6
) ở dạng mạch hở là một polihiđroxi xeton, có công thức cấu tạo thu gọn là:
Hoặc viết gọn là: CH
2
OH[CHOH]
3
COCH
2
OH
b) Dạng mạch vòng:
- Tồn tại cả ở dạng mạch vòng 5 cạnh và 6 cạnh
- Dạng mạch vòng 5 cạnh có 2 dạng là α – fructozơ và β – fructozơ
+ Trong dung dịch, fructozơ tồn tại chủ yếu ở dạng β vòng 5 cạnh
+ Ở trạng thái tinh thể, fructozơ ở dạng β, vòng 5 cạnh α – fructozơ β – fructozơ
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 4 -
2. Tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên
- Là chất rắn kết tinh, dễ tan trong nước, có vị ngọt gấp rưỡi đường mía và gấp 2,5 lần glucozơ
- Vị ngọt của mật ong chủ yếu do fructozơ (chiếm tới 40 %)
3. Tính chất hóa học
- Fructozơ có tính chất của poliol và của OH – hemiaxetal tương tự glucozơ
- Trong môi trường trung tính hoặc axit, fructozơ không thể hiện tính khử của anđehit, nhưng trong môi trường kiềm,
fructozơ lại có tính chất này do có sự chuyển hóa giữa glucozơ và fructozơ qua trung gian là một enđiol.
glucozơ enđiol fructozơ
( Chú ý: Fructozơ không phản ứng được với dung dịch nước brom và không có phản ứng lên men)
SACCAROZƠ
I – TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
- Saccarozơ là chất kết tinh, không màu, dễ tan trong nước, ngọt hơn glucozơ, nóng chảy ở nhiệt độ 185
o
C
- Có nhiều trong cây mía (nên saccarozơ còn được gọi là đường mía), củ cải đường, thốt nốt…
- Có nhiều dạng sản phẩm: đường phèn, đường kính, đường cát…
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 5 -
II – CẤU TRÚC PHÂN TỬ
- Công thức phân tử: C
12
H
22
O
11
- Trong phân tử saccaozơ gốc α – glucozơ và gốc β – fructozơ liên kết với nhau qua nguyên tử oxi giữa C
1
của glucozơ
và C
2
của fructozơ (C
1
– O – C
2
)
- Công thức cấu tạo và cách đánh số của vòng:
gốc α – glucozơ gốc β – fructozơ
- Nhóm OH – hemiaxetal không còn nên saccarozơ không thể mở vòng tạo nhóm – CHO
III – TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Tính chất của ancol đa chức
Dung dịch saccarozơ hòa tan kết tủa Cu(OH)
2
thành dung dịch phức đồng – saccarozơ màu xanh lam
2C
12
H
22
O
11
+ Cu(OH)
2
(C
12
H
21
O
11
)
2
Cu + 2H
2
O
2. Phản ứng của đisaccarit (thủy phân)
Saccarozơ bị thủy phân thành glucozơ và fructozơ khi:
+ Đun nóng với dung dịch axit
+ Có xúc tác enzim trong hệ tiêu hóa của người
IV - ỨNG DỤNG VÀ SẢN XUẤT ĐƢỜNG SACCAROZƠ
1. Ứng dụng
Saccarozơ được dùng nhiều trong công nghiệp thực phẩm, để sản xuất bánh kẹo, nước giải khát…Trong công nghiệp
dược phẩm để pha chế thuốc.
2. Sản xuất đƣờng saccarozơ
Các giai đoạn sản xuất saccarozơ từ mía:
(1) Ép mía để lấy nước mía (12 – 15 % đường)
(2) Đun nước mía với vôi sữa ở 60
o
C
+ Các axit béo và các protit có trong nước mía chuyển thành kết tủa và được lọc bỏ
+ Saccarozơ chuyển thành muối tan canxi saccarat
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 6 -
C
12
H
22
O
11
+ Ca(OH)
2
+ H
2
O C
12
H
22
O
11
.CaO.2H
2
O
(3) Sục CO
2
vào dung dịch và lọc bỏ kết tủa CaCO
3
thu được dung dịch saccarozơ có màu vàng
C
12
H
22
O
11
.CaO.2H
2
O + CO
2
C
12
H
22
O
11
+ CaCO
3
+ 2H
2
O
(4) Tẩy màu nước đường bằng khí SO
2
(5) Cô đặc dung dịch nước đường (không màu và trong suốt) dưới áp suất thấp. Làm lạnh và dùng máy li tâm tách
đường kết tinh.
V – ĐỒNG PHÂN CỦA SACCAROZƠ : MANTOZƠ
Mantozơ còn được gọi là đường mạch nha. Công thức phân tử C
12
H
22
O
11
1. Cấu trúc
- Ở trạng thái tinh thể, phân tử mantozơ gồm 2 gốc glucozơ liên kết với nhau ở C
1
của gốc α – glucozơ này với C
4
của
gốc α – glucozơ kia qua một nguyên tử oxi
- Liên kết α – C
1
– O – C
4
được gọi là liên kết α – 1,4 – glicozit
- Trong dung dịch, gốc glucozơ thứ 2 có thể mở vòng tạo ra nhóm – CHO
Liên kết α – 1,4 – glicozit
2. Tính chất hóa học
a) Tính chất của ancol đa chức: giống như saccarozơ
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 7 -
b) Phản ứng của đisaccarit (thủy phân):
Mantozơ bị thủy phân thành 2 phân tử glucozơ khi:
- Đun nóng với dung dịch axit
- Hoặc có xúc tác enzim mantaza Glucozơ
c) Tính khử của anđehit:
Mantozơ có 1 nhóm anđehit nên cho phản ứng tráng bạc, phản ứng khử Cu(OH)
2
và phản ứng với dung dịch nước
brom
3. Điều chế
Thủy phân tinh bột nhờ xúc tác enzim amilaza (có trong mầm lúa)
2(C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O nC
12
H
22
O
11
Tinh bột Mantozơ
TINH BỘT
I – TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
- Tinh bột là chất rắn vô định hình, màu trắng, không tan trong nước nguội
- Trong nước nóng từ 65
o
C trở lên, tinh bột chuyển thành dung dịch keo (hồ tinh bột)
- Tinh bột có nhiều trong các loại ngũ cốc, củ (khoai, sắn), quả (táo, chuối)…
II – CẤU TRÚC PHÂN TỬ
1. Cấu trúc
Tinh bột là hỗn hợp của hai loại polisaccarit : amilozơ và amilopectin, trong đó amilozơ chiếm 20 – 30 % khối lượng
tinh bột
a) Phân tử amilozơ
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 8 -
- Các gốc α – glucozơ liên kết với nhau bằng liên kết α – 1,4 – glicozit tạo thành mạch không phân nhánh
- Phân tử amilozơ không duỗi thẳng mà xoắn lại thành hình lò xo. Mỗi vòng xoắn gồm 6 gốc glucozơ
b) Phân tử amilopectin
- Các gốc α – glucozơ liên kết với nhau bằng 2 loại liên kết:
+ Liên kết α – 1,4 – glicozit để tạo thành một chuỗi dài (20 – 30 mắt xích α – glucozơ)
+ Liên kết α – 1,6 – glicozit để tạo nhánh
2. Đặc điểm
a) Phân tử khối của tinh bột không xác định do n biến thiên trong khoảng rộng
b) Tinh bột thuộc loại polime nên không có hai tính chất sau: hòa tan Cu(OH)
2
(dù có nhiều nhóm –OH liền kề) và
tính khử của anđehit (dù tận cùng phân tử vẫn có nhóm OH –hemiaxetal). Các nhóm – OH trong tinh bột có khả năng
tạo este như glucozơ.
III – TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Phản ứng của polisaccarit (thủy phân)
a) Thủy phân nhờ xúc tác axit vô cơ: dung dịch thu được sau phản ứng có khả năng tráng bạc
(C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O nC
6
H
12
O
6
b) Thủy phân nhờ enzim:
- Quá trình làm bánh mì là quá trình đextrin hóa bằng men và bằng nhiệt. Cơm cháy là hiện tượng đextrin hóa bằng
nhiệt
- Ăn bánh mì, cơm cháy dễ tiêu và có vị hơi ngọt vì phân tử tinh bột đã được phân cắt nhỏ thành các đisaccarit và
monosaccarit
2. Phản ứng màu với dung dịch iot (đặc trƣng)
- Hồ tinh bột + dung dịch I
2
hợp chất màu xanh tím
- Đun nóng thì thấy mất màu, để nguội thì màu xanh tím lại xuất hiện
Giải thích: Mạch phân tử của amilozơ không phân nhánh và xoắn thành dạng hình trụ. Các phân tử iot đã len vào, nằm
phía trong ống trụ và tạo thành hợp chất bọc có màu xanh tím. Liên kết giữa iot và amilozơ trong hợp chất bọc là liên
kết yếu. Ngoài ra, amilopectin còn có khả năng hấp thụ iot trên bề mặt các mạch nhánh. Hợp chất bọc không bền ở
nhiệt độ cao, khi đun nóng màu xanh tím bị mất và khi để nguội màu xanh tím xuất hiện trở lại.
IV – SỰ CHUYỂN HÓA TINH BỘT TRONG CƠ THỂ (SGK hóa học nâng cao lớp 12 trang 43)
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 9 -
V – SỰ TẠO THÀNH TINH BỘT TRONG CÂY XANH (PHẢN ỨNG QUANG HỢP)
XENLULOZƠ
I – TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
- Xenlulozơ là chất rắn hình sợi, màu trắng, không mùi, không vị, không tan trong nước và trong dung môi hữu cơ
thông thường như benzen, ete
- Xenlulozơ là thành phần chính tạo ra lớp màng tế bào thực vật, bộ khung của cây cối
- Xenlulozơ có nhiều trong trong cây bông (95 – 98 %), đay, gai, tre, nứa (50 – 80 %), gỗ (40 – 50 %)
II – CẤU TRÚC PHÂN TỬ
1. Cấu trúc
- Công thức phân tử: (C
6
H
10
O
5
)
n
- Xenlulozơ là một polime hợp thành từ các mắt xích β – glucozơ bởi các liên kết β – 1,4 – glicozit
2. Đặc điểm
- Mạch phân tử không nhánh, không xoắn, có độ bền hóa học và cơ học cao
- Có khối lượng phân tử rất lớn (khoảng 1.000.000 – 2.400.000)
- Xenlulozơ thuộc loại polime nên không có hai tính chất sau: hòa tan Cu(OH)
2
(dù có nhiều nhóm –OH liền kề) và
tính khử của anđehit (dù tận cùng phân tử vẫn có nhóm OH –hemiaxetal).
- Trong mỗi mắt xích C
6
H
10
O
5
có 3 nhóm – OH tự do, công thức của xenlulozơ có thể được viết là [C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
III – TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Phản ứng của polisaccarit (thủy phân)
- Xảy ra khi đun nóng xenlulozơ với dung dịch axit vô cơ
(C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O nC
6
H
12
O
6
- Phản ứng cũng xảy ra nhờ enzim xenlulaza (trong dạ dày trâu, bò…). Cơ thể con người không đồng hóa được
xenlulozơ
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 10 -
2. Phản ứng của ancol đa chức
a) Với HNO
3
/H
2
SO
4
đặc (phản ứng este hóa):
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ nHNO
3
(đặc) [C
6
H
7
O
2
(OH)
2
ONO
2
]n + nH
2
O
Xenlulozơ mononitrat
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 2nHNO
3
(đặc) [C
6
H
7
O
2
(OH)(ONO
2
)
2
]n + 2nH
2
O
Xenlulozơ đinitrat
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 3nHNO
3
(đặc) [C
6
H
7
O
2
(ONO
2
)
3
]
n
+ 3nH
2
O
Xenlulozơ trinitrat
- Hỗn hợp xenlulozơ mononitrat, xenlulozơ đinitrat được gọi là coloxilin. Coloxilin dùng để chế tạo chất dẻo xenluloit
dùng để làm bóng bàn, đồ chơi…
- Hỗn hợp chứa chủ yếu xenlulozơ trinitrat được gọi là piroxilin (làm chất nổ), dùng để chế tạo thuốc súng không khói.
Phản ứng nổ xảy ra như sau:
2[C
6
H
7
O
2
(ONO
2
)
3
]
n
6nCO
2
+ 6nCO + 4nH
2
O + 3nN
2
+ 3nH
2
b) Với anhiđrit axetic (có H
2
SO
4
đặc)
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 3n(CH
3
CO)
2
O [C
6
H
7
O
2
(OCOCH
3
)
3
]
n
+ 3nCH
3
COOH
Xenlulozơ triaxetat là một loại chất dẻo, dễ kéo thành tơ sợi
c) Với CS
2
và NaOH
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ nNaOH [C
6
H
7
O
2
(OH)
2
ONa]
n
+ nH
2
O
[C
6
H
7
O
2
(OH)
2
ONa]
n
+ nCS
2
[C
6
H
7
O
2
(OH)
2
OCS–SNa]
n
Xenlulozơ xantogenat
Xenlulozơ xantogenat dùng để điều chế tơ visco
d) Xenlulozơ không phản ứng với Cu(OH)
2
, nhưng tan được trong dung dịch [Cu(NH
3
)
4
](OH)
2
(nước Svayde) tạo chất
lỏng nhớt dùng để tạo tơ đồng - amoniac.
IV - ỨNG DỤNG
Xenlulozơ có nhiều ứng dụng quan trọng trong sản xuất và đời sống như sản xuất giấy, tơ, sợi, ancol etylic…
MỘT SỐ DẠNG BÀI TẬP VỀ CACBOHIĐRAT
Bài 1: Lên men a gam glucozơ với hiệu suất 90 %, lượng CO
2
sinh ra cho hấp thụ hết vào dung dịch nước vôi trong
thu được 10,0 gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm 3,40 gam. Vậy giá trị của a là:
A. 20,0 gam B. 15,0 gam C. 30,0 gam D. 13,5 gam
Gợi ý:
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 11 -
mCO
2
= m kết tủa – m dung dịch giảm = 10 – 3,4 = 6,6 gam nCO
2
= 0,15 a = = 15 gam
Bài 2: Lên men một tấn tinh bột chứa 5 % tạp chất trơ thành ancol etylic, hiệu suất mỗi quá trình lên men là 85 %. Nếu
đem pha loãng ancol đó thành rượu 40
o
(khối lượng riêng của ancol etylic nguyên chất là 0,8 g/cm
3
) thì thể tích dung
dịch rượu thu được là:
A. 1218,1 lít B. 1812,1 lít C. 1225,1 lít D. 1852,1 lít
Gợi ý:
(C
6
H
10
O
5
)n + nH
2
O nC
6
H
12
O
6
2nC
2
H
5
OH + 2nCO
2
m(C
2
H
5
OH) = = 389793,21 gam V(C
2
H
5
OH nc) = ml V(dung
dịch rượu) = = 1218,1 lít
Bài 3: Hòa tan m gam hỗn hợp saccarozơ và mantozơ vào nước thu được dung dịch X. Chia X thành hai phần bằng
nhau:
• Phần 1: Cho tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO
3
trong NH
3
thu được 10,8 gam kết tủa
• Phần 2: Thủy phân hoàn hoàn được dung dịch Y. Cho Y phản ứng vừa hết với 40 gam Br
2
trong dung dịch. Giả thiết
các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là:
A. 273,6 gam B. 102,6 gam C. 136,8 gam D. 205,2 gam
Gợi ý: nAg = 0,1 mol ; nBr
2
= 0,25 mol
Phần 1: chỉ có mantozơ phản ứng với AgNO
3
trong NH
3
theo tỉ lệ 1 : 2 n mantozơ = 0,1 : 2 = 0,05 (mol)
Phần 2: - thủy phân thì saccarozơ cho glucozơ và fructozơ còn mantozơ cho glucozơ. Tác dụng với dung dịch brom
chỉ có glucozơ tác dụng
- n(mantozơ) = 0,05 mol thủy phân cho 0,1 mol glucozơ mà Σ nBr
2
pư = 0,25 n(glucozơ do saccarozơ) .
Thủy phân = 0,25 – 0,1 = 0,15 mol n(saccarozơ) = 0,15 mol
Vậy giá trị m = 2.(0,05 + 0,15).342 = 136,8 gam
Bài 4: Khí cacbonic chiếm tỉ lệ 0,03 % thể tích không khí. Cần bao nhiêu lít không khí (ở đktc) để cung cấp CO
2
cho
phản ứng quang hợp tạo ra 50 gam tinh bột:
A. 112554,3 lít B. 136628,7 lít C. 125541,3 lít D. 138266,7 lít
Gơi ý:
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 12 -
V(CO
2
cần) = lít V(không khí cần) = = 138266,7 lít
Bài 5: Phản ứng tổng hợp glucozơ trong cây xanh như sau:
6CO
2
+ 6H
2
O C
6
H
12
O
6
+ 6O
2
(∆H = 2813 kJ).
Nếu trong một phút, mỗi cm
2
bề mặt trái đất nhận được khoảng 2,09 J năng lượng mặt trời thì cần bao nhiêu thời gian
để 10 lá xanh với diện tích mỗi lá là 10 cm
2
tạo ra được 1,8 gam glucozơ. Biết năng lượng mặt trời chỉ sử dụng 10 %
vào phản ứng tổng hợp glucozơ:
A. 18 giờ B. 22 giờ 26 phút C. 26 giờ 18 phút D. 20 giờ
Gợi ý: Trong 1 phút, năng lượng mặt trời do 10 lá cây sử dụng cho tổng hợp glucozơ là: J
Năng lượng cần để tạo ra 1,8 gam glucozơ là: kJ = 28130 J
Thời gian cần là: 28130 : 20,9 =1346 phút hay 22 giờ 26 phút
Bài 6: Để sản xuất ra 1 tấn xenlulozơ trinitrat cần a kg xenlulozơ và b kg axit nitric. Biết sự hao hụt trong sản xuất là
12 %. Giá trị của a và b lần lượt là:
A. 619,8 kg và 723 kg B. 719,8 kg và 823 kg
C. 719,8 kg và 723 kg D. 619,8 kg và 823 kg
Gợi ý:
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
] + 3nHNO
3
[C
6
H
7
O
2
(ONO
2
)
3
]
n
+ 3nH
2
O
Do hao hụt 12% H = 88 %
a = kg và b = kg
Bài 7: Cho xenlulozơ phản ứng với anhiđrit axetic (có H
2
SO
4
đặc làm xúc tác) thu được 11,1 gam hỗn hợp X gồm
xenlulozơ triaxetat, xenlulozơ điaxetat và 6,6 gam axit axetic. Phần trăm theo khối lượng của xenlulozơ điaxetat trong
hỗn hợp X là:
A. 77,8 % B. 72,5 % C. 22,2 % D. 27,5 %
Gợi ý:
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 3n(CH
3
CO)
2
O [C
6
H
7
O
2
(OCOCH
3
)
3
]
n
+ 3nCH
3
COOH
x x 3x
[C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
+ 2n(CH
3
CO)
2
O [C
6
H
7
O
2
(OH)(OCOCH
3
)
2
]
n
+ 2nCH
3
COOH
y y 2y
Từ đề có hệ phương trình:
CHUYÊN ĐỀ 8 LÝ THUYẾT CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 13 -
% (khối lượng xenlulozơ điaxetat) = %
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 1 -
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Câu 1: Thủy phân 1 kg sắn chứa 20% tinh bột trong môi trường axit. Với hiệu suất phản ứng 85%. Lượng glucozơ thu
được là A. 261,43 g. B. 200,8 g. C. 188,89 g. D. 192,5 g.
Câu 2: Cho m g tinh bột lên men thành ancol etylic với hiệu suất 81%. Toàn bộ lượng CO
2
sinh ra được hấp thụ hoàn
toàn vào dd Ca(OH)
2
, thu được 550 g kết tủa và dd X. Ðun kỹ dd X thu thêm được 100 g kết tủa. Giá trị của m là A.
650. B. 550. C. 810. D. 750.
Câu 3: Thể tích dd HNO
3
67,5% (khối lượng riêng là 1,5 g/ml) cần dùng để tác dụng với xenlulozơ tạo thành 89,1 kg xenlulozơ
trinitrat là (biết lượng HNO
3
bị hao hụt là 20 %)
A. 70 lít. B. 49 lít. C. 81 lít. D. 55 lít.
Câu 4: Lên men m g glucozơ với hiệu suất 90%. Lượng CO
2
sinh ra được hấp thụ vào dd Ca(OH)
2
thu được 10 g kết
tủa và khối lượng dd giảm 3,4 g. Giá trị của m là
A. 30. B. 15. C. 17. D. 34.
Câu 5: Thủy phân hoàn toàn 62,5 g dd saccarozơ 17,1% trong môi trường axit (vừa đủ) được dd X. Cho dd
AgNO
3
/NH
3
vào X đun nhẹ được m g Ag. Giá trị của m là
A. 6,75. B. 13,5. C. 10,8. D. 7,5.
Câu 6: Cho 34,2 g hỗn hợp saccarozơ có lẫn mantozơ phản ứng hoàn toàn dd AgNO
3
/NH
3
dư thu được 0,216 g bạc.
Độ tinh khiết của saccarozơ là
A. 1%. B. 99%. C. 90%. D. 10%.
Câu 7: Khí cacbonic chiếm tỉ lệ 0,03% thể tích không khí. Muốn tạo ra 500g tinh bột thì cần bao nhiêu lít không khí
(ở đktc) để cung cấp đủ CO
2
cho phản ứng quang hợp?
A. 1382716 lít. B. 1382600 lít. C. 1402666,7 lít. D. 1382766 lít.
Câu 8: Cho xenlulozơ phản ứng với anhiđrit axetic (Có H
2
SO
4
đặc làm xúc tác) thu được 11,1g hỗn hợp X gồm
xenlulozơ triaxetat, xenlulozơ điaxetat và 6,6g CH
3
COOH. Thành phần phần trăm theo khối lượng của xenlulozơ
triaxetat và xenlulozơ điaxetat trong X lần lượt là
A. 77% và 23%. B. 77,84% và 22,16%.
C. 76,84% và 23,16%. D. 70% và 30%.
Câu 9: Lên men m g glucozơ với hiệu suất 72%. Lượng CO
2
sinh ra được hấp thụ hoàn toàn vào 500 ml dd hỗn hợp
gồm NaOH 0,1M
và Ba(OH)
2
0,2M, sinh ra 9,85 g kết tủa. Giá trị của m là
A. 25,00. B. 12,96. C. 6,25. D. 13,00.
Câu 10: Thủy phân 324 g tinh bột với hiệu suất của phản ứng là 75%, khối lượng glucozơ thu được là
A. 360 g. B. 270 g. C. 250 g. D. 300 g.
Câu 11: Cho 360 g glucozơ lên men thành ancol etylic và cho toàn bộ khí CO
2
sinh ra hấp thụ vào dd NaOH dư được
318 g muối. Hiệu suất phản ứng lên men là
A. 50,0%. B. 62,5%. C. 75,0%. D. 80,0%.
Câu 12: Cho m g glucozơ và fructozơ tác dụng với lượng dư dd AgNO
3
/NH
3
tạo ra 43,2 g Ag. Cũng m g hỗn hợp này
tác dụng vừa hết với 8 g Br
2
trong dd. Số mol glucozơ và fructozơ trong hỗn hợp này lần lượt là
A. 0,05 mol và 0,15 mol. B. 0,10 mol và 0,15 mol.
C. 0,2 mol và 0,2 mol. D. 0,05 mol và 0,35 mol.
Câu 13: Để có 29,7 kg xenlulozơ trinitrat, cần dùng dd chứa m kg axit nitric (hiệu suất phản ứng đạt 90%). Giá trị của
m là
A. 30. B. 10. C. 21. D. 42.
Câu 14: Khi đốt cháy một cacbohđrat X được
22
H O CO
m :m
= 33 : 88. CTPT của X là
A. C
6
H
12
O
6
. B. C
12
H
22
O
11
. C. (C
6
H
10
O
5
)
n
. D. C
n
(H
2
O)
m
.
Câu 15: Phản ứng nào sau đây chứng tỏ glucozơ có cấu tạo mạch vòng?
A. Phản ứng CH
3
OH/HCl. B. Phản ứng với Cu(OH)
2
.
C. Phản ứng với dd AgNO
3
/ NH
3
. D. Phản ứng H
2
/Ni,t
0
.
Câu 16: Phản ứng với chất nào sau đây có thể chuyển hoá glucozơ, fructozơ thành những sản phẩm giống nhau? A.
Phản ứng H
2
/Ni, t
0
.
B. Phản ứng với Cu(OH)
2
.
C. Dd AgNO
3
.
D. Phản ứng với Na.
Câu 17: Chọn câu nói đúng
A. Xenlulozơ có phân tử khối lớn hơn nhiều so với tinh bột.
B. Xenlulozơ và tinh bột có phân tử khối nhỏ.
C. Xenlulozơ có phân tử khối nhỏ hơn tinh bột.
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 2 -
D. Xenlulozơ và tinh bột có phân tử khối bằng nhau.
Câu 18: Dựa vào tính chất nào để kết luận tinh bột và xenlulozơ là những polime thiên nhiên có công thức (C
6
H
10
O
5
)
n
:
A. Tinh bột và xenlulozơ khi bị đốt cháy đều cho CO
2
và H
2
O theo tỉ lệ số mol 6:5.
B. Tinh bột và xenlulozơ khi bị thuỷ phân đến cùng đều cho glucozơ.
C. Tinh bột và xenlulozơ đều tan trong nước.
D. Tinh bột và xenlulozơ đều có thể làm thức ăn cho người và gia súc.
Câu 19: Một chất khi thủy phân trong môi trường axit, đun nóng không tạo ra glucozơ. Chất đó là
A. tinh bột. B. saccarozơ. C. xenlulozơ. D. protit.
Câu 20: Khi thuỷ phân saccarozơ, sản phẩm thu được là
A. glucozơ và fructozơ. B. chỉ có glucozơ. C. chỉ có fructozơ. D. chỉ có mantozơ.
Câu 21: Gluxit (cacbohiđrat) chỉ chứa hai gốc glucozơ trong phân tử là
A. tinh bột. B. xenlulozơ. C. saccarozơ. D. mantozơ.
Câu 22: Có thể phân biệt xenlulozơ với tinh bột nhờ phản ứng
A. với axit H
2
SO
4
. B. với kiềm. C. với dd iôt. D. thuỷ phân.
Câu 23: Một cacbohiđrat (Z) có các phản ứng diễn ra theo sơ đồ chuyển hóa sau:
Z
2
Cu(OH) /NaOH
dd xanh lam
0
t
kết tủa đỏ gạch
Vậy Z không thể là
A. glucozơ. B. saccarozơ. C. fructozơ. D. Tất cả đều sai.
Câu 24: Nhóm các chất đều tham gia phản ứng tráng bạc và phản ứng khử Cu(OH)
2
thành Cu
2
O là
A. glucozơ và mantozơ. B. glucozơ và xenlulozơ.
C. glucozơ và saccarozơ. D. saccarozơ và mantozơ.
Câu 25: Cho các dd sau: CH
3
COOH, C
2
H
4
(OH)
2
, C
3
H
5
(OH)
3
, glucozơ, saccarozơ, C
2
H
5
OH. Số lượng dd có thể hoà
tan được Cu(OH)
2
là
A. 4. B. 5. C. 6. D. 3.
Câu 26: Dãy chất mà tất cả các chất đều tác dụng được với dd AgNO
3
/NH
3
là
A. CH
3
CHO, C
2
H
2
, saccarozơ. B. CH
3
CHO, C
2
H
2
, anilin.
C. CH
3
CHO, C
2
H
2
, saccarozơ, glucozơ. D. HCOOH, CH
3
CHO, C
2
H
2
, glucozơ.
Câu 27: Cho khối lượng riêng của cồn nguyên chất là D = 0,8 g/ml. Hỏi từ 10 tấn vỏ bào (chứa 80% xenlulozơ) có thể
điều chế được bao nhiêu lít cồn thực phẩm 40˚ (biết hiệu suất của toàn bộ quá trình điều chế là 64,8%)? A. 294 lít.
B. 920 lít. C. 368 lít. D. 147,2 lít.
Câu 28: Xenlulozơ tác dụng với (CH
3
CO)
2
O (xúc tác H
2
SO
4
đặc) tạo ra 9,84 g este axetat và 4,8 g CH
3
COOH. CTPT
của este axetat đó là
A. [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
]
n
. B. [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
2
OH]
n
.
C. [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)(OH)
2
]
n
. D. [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)
3
]
n
và [C
6
H
7
O
2
(OOCCH
3
)OH]
n
.
Câu 29: Cho 10 kg glucozơ chứa 10% tạp chất lên men thành ancol. Tính thể tích ancol 46˚ thu được. Biết ancol
nguyên chất có khối lượng riêng 0,8 g/ml và trong quá trình chế biến ancol bị hao hụt mất 5%.
A. 11,875 lít. B. 2,785 lít. C. 2,185 lít. D. 3,875 lít.
Câu 30: Trong phân tử của cacbohyđrat luôn có
A. nhóm chức axit. B. nhóm chức xeton. C. nhóm chức ancol. D. nhóm chức anđehit.
Câu 31: Chất thuộc loại đisaccarit là
A. glucozơ. B. saccarozơ. C. xenlulozơ. D. fructozơ.
Câu 32: Hai chất đồng phân của nhau là
A. glucozơ và mantozơ. B. fructozơ và glucozơ. C. fructozơ và mantozơ. D. saccarozơ và glucozơ.
Câu 33: Tìm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong đoạn văn sau:
Ở dạng mạch hở glucozơ và fructozơ đều có nhóm cacbonyl, nhưng trong phân tử glucozơ nhóm cacbonyl ở
nguyên tử C số …, còn trong phân tử fructozơ nhóm cacbonyl ở nguyên tử C số…. Trong môi trường bazơ, fructozơ
có thể chuyển hoá thành … và …
A. 1, 2, glucozơ, ngược lại. B. 2, 2, glucozơ, ngược lại.
C. 2, 1, glucozơ, ngược lại. D. 1, 2, glucozơ, mantozơ.
Câu 34: Cacbohiđrat là gì?
A. Cacbohiđrat là những hợp chất hữu cơ đa chức và đa số chúng có công thức chung là C
n
(H
2
O)
m
.
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 3 -
B. Cacbohiđrat là những hợp chất hữu cơ tạp chức và đa số chúng có công thức chung là C
n
(H
2
O)
m
.
C. Cacbohiđrat là những hợp chất hữu cơ tạp chức.
D. Cacbohiđrat là những hợp chất hữu cơ đa chức và đa số chúng có công thức chung là C
n
(H
2
O)
n
.
Câu 35: Có mấy loại cacbohiđrat quan trọng?
A. 1 loại. B. 2 loại.
C. 3 loại. D. 4 loại.
Câu 36: Những thí nghiệm nào chứng minh được cấu tạo phân tử của glucozơ?
A. phản ứng với Na và với dung dịch AgNO
3
trong amoniac.
B. phản ứng với NaOH và với dung dịch AgNO
3
trong amoniac.
C. phản ứng với CuO và với dung dịch AgNO
3
trong amoniac.
D. phản ứng với Cu(OH)
2
và với dung dịch AgNO
3
trong amoniac.
Câu 37: Để tráng bạc một chiếc gương soi, người ta phải đun nóng dung dịch chứa 36g glucozơ với lượng vừa đủ
dung dịch AgNO
3
trong amoniac. Khối lượng bạc đã sinh ra bám vào mặt kính của gương và khối lượng AgNO
3
cần
dùng lần lượt là (biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn)
A. 68,0g; 43,2g. B. 21,6g; 68,0g.
C. 43,2g; 68,0g. D. 43,2g; 34,0g.
Câu 38: Phương án nào dưới đây có thể phân biệt được saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ ở dạng bột?
A. Cho từng chất tác dụng với dung dịch HNO
3
/H
2
SO
4
.
B. Cho từng chất tác dụng với dung dịch iot.
C. Hoà tan từng chất vào nước, sau đó đun nóng và thử với dung dịch iot.
D. Cho từng chất tác dụng với vôi sữa Ca(OH)
2
.
Câu 39: Để phân biệt các dung dịch glucozơ, saccarozơ và anđehit axetic có thể dùng chất nào trong các chất sau
làm thuốc thử ?
A. Cu(OH)
2
/OH
. B. NaOH.
C. HNO
3
. D. AgNO
3
/NH
3
.
Câu 40: Có bốn lọ mất nhãn chứa: Glixerol, ancol etylic, glucozơ và axit axetic. Thuốc thử nào sau đây có thể dùng
để phân biệt các dung dịch trong từng lọ trên ?
A. [Ag(NH
3
)
2
]OH.
B. Na kim loại.
C. Cu(OH)
2
trong môi trường kiềm. D. Nước brom.
Câu 41: Để phân biệt các chất: Glucozơ, glixerol, anđehit axetic, lòng trắng trứng và rượu etylic, có thể chỉ dùng một
thuốc thử nào sau đây?
A. dung dịch HNO
3
.
B. Cu(OH)
2
/OH
.
C. dung dịch AgNO
3
/NH
3
.
D. dung dịch brom.
Câu 42: Chọn cách phân biệt các dung dịch sau đây: Lòng trắng trứng, hồ tinh bột, glixerol.
A. Iot làm hồ tinh bột hoá xanh, glixerol tác dụng với Cu(OH)
2
ở nhiệt độ thường tạo dung dịch xanh lam đặc
trưng, còn lại lòng trắng trứng.
B. Glixerol tác dụng Cu(OH)
2
ở nhiệt độ thường tạo dung dịch xanh lam đặc trưng, lòng trắng trứng tác dụng
Cu(OH)
2
cho màu xanh tím, còn lại hồ tinh bột.
C. Iot làm hồ tinh bột hoá xanh, khi đun nóng lòng trắng trứng đông tụ, còn lại glixerol.
D. Cả B, C đều đúng.
Câu 43: Có 4 dung dịch loãng không màu gồm: Lòng trắng trứng, glixerol, KOH và axit axetic. Chỉ dùng một thuốc
thử nào sau đây để phân biệt chúng.
A. dung dịch HCl. B. dung dịch CuSO
4
.
C. dung dịch KMnO
4
. D. dung dịch HNO
3
đặc.
Câu 44: Chọn câu phát biểu sai:
A. Saccarozơ là một đisaccarit.
B. Tinh bột và xenlulozơ đều là polisaccarit, chỉ khác nhau về cấu tạo của gốc glucozơ.
C. Khi thuỷ phân đến cùng saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ đều cho một loại monosaccarit.
D. Khi thuỷ phân đến cùng, tinh bột và xenlulozơ đều cho glucozơ.
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 4 -
Câu 45: Cùng là chất rắn kết tinh, không màu, không mùi, dễ tan trong nước, có vị ngọt là tính chất vật lí và trạng
thái tự nhiên của nhóm chất nào sau đây?
A. glucozơ và saccarozơ. B. glucozơ và tinh bột.
C. glucozơ và xenlulozơ. D. saccarozơ và tinh bột.
Câu 46: Cho các chất glucozơ, fructozơ, saccarozơ, tinh bột, xenlulozơ. Chất vừa có tính chất của ancol đa chức, vừa
có tính chất của anđehit là
A. chỉ có glucozơ. B. glucozơ và fructozơ.
C. glucozơ, fructozơ và saccarozơ. D. tất cả các chất đã cho.
Câu 47: Để tráng bạc một số ruột phích, người ta phải dùng 100g saccarozơ. Khối lượng AgNO
3
cần dùng và khối
lượng Ag tạo ra lần lượt là (giả thiết rằng, sự chuyển hoá của fructozơ là không đáng kể và hiệu suất các phản ứng đều
đạt 90%)
A. 88,74g; 50,74g. B. 102,0g; 52,5g.
C. 52,5g; 91,8g. D. 91,8g; 64,8g.
Câu 48: Khi đốt cháy hoàn toàn một hợp chất hữu cơ thu được hỗn hợp khí CO
2
và hơi nước có tỉ lệ mol là 1:1. Chất
này có thể lên men rượu (ancol). Chất đó là chất nào trong các chất sau ?
A. axit axetic. B. glucozơ.
a. C. sacacrozơ. D. hex-3-en.
Câu 49: Khi thuỷ phân 1kg bột gạo có 80% tinh bột, thì khối lượng glucozơ thu được là bao nhiêu ? Giả thiết rằng,
phản ứng xảy ra hoàn toàn.
A. 0,80kg. B. 0,90kg.
C. 0,99kg. D. 0,89kg.
Câu 50: Tính khối lượng glucozơ tạo thành khi thuỷ phân 1kg mùn cưa có 50% xenlulozơ. Giả thiết hiệu suất phản
ứng là 80%.
A. 0,555kg. B. 0,444kg.
C. 0,500kg. D. 0,690kg.
Câu 51: Nhóm gluxit đều tham gia phản ứng thuỷ phân là
A. Saccarozơ, mantozơ, glucozơ. B. Saccarozơ, fructozơ, xenlulozơ.
C. Mantozơ, tinh bột, xenlulozơ. D. Saccarozơ, glucozơ, tinh bột.
Câu 52: Nhóm gluxit đều có khả năng tham gia phản ứng tráng gương là
A. Glucozơ, fructozơ, saccarozơ. B. Glucozơ, fructozơ, tinh bột.
C. Glucozơ, fructozơ, xenlulozơ. D. Glucozơ, fructozơ, mantozơ.
Câu 53: Cho glucozơ lên men tạo thành ancol, khí CO
2
tạo thành được dẫn qua dung dịch nước vôi trong dư, thu
được 50g kết tủa, biết hiệu suất lên men là 80%, khối lượng ancol thu được là
A. 23,0g. B. 18,4g.
C. 27,6g. D. 28,0g.
Câu 54: Chọn sơ đồ phản ứng đúng của glucozơ
A. C
6
H
12
O
6
+ Cu(OH)
2
kết tủa đỏ gạch
B. C
6
H
12
O
6
men
CH
3
–CH(OH)–COOH
C. C
6
H
12
O
6
+ CuO
Dung dịch màu xanh
D. C
6
H
12
O
6
men
C
2
H
5
OH + O
2
Câu 55: Nhóm gluxit khi thuỷ phân hoàn toàn đều chỉ tạo thành glucozơ là:
A. Saccarozơ, mantozơ, tinh bột.
B. Saccarozơ, mantozơ, xenlulozơ.
C. Mantozơ, tinh bột, xenlulozơ.
D. Saccarozơ, mantozơ, tinh bột, xenlulozơ.
Câu 56: Phát biểu nào sau đây không đúng ?
A. Glucozơ và fructozơ là đồng phân cấu tạo của nhau.
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 5 -
B. Metyl - glucozit không thể chuyển sang dạng mạch hở.
C. Trong dung dịch, glucozơ tồn tại ở dạng mạch vòng ưu tiên hơn dạng mạch hở.
D. Có thể phân biệt glucozơ và fructozơ bằng phản ứng tráng bạc.
Câu 57: Biết CO
2
chiếm 0,03% thể tích không khí, thể tích không khí (đktc) cần cung cấp cho cây xanh quang hợp
để tạo 162g tinh bột là
A. 112.10
3
lít. B. 448.10
3
lít.
C. 336.10
3
lít. D. 224.10
3
lít.
Câu 58: Glucozơ tác dụng được với tất cả chất trong nhóm chất nào sau đây?
A. H
2
/Ni , nhiệt độ; Cu(OH)
2
; [Ag(NH
3
)
2
]OH; H
2
O/H
+
, nhiệt độ.
B. [Ag(NH
3
)
2
]OH; Cu(OH)
2
; H
2
/Ni, đun nóng; CH
3
COOH/H
2
SO
4
đặc, đun nóng.
C. H
2
/Ni , nhiệt độ; [Ag(NH
3
)
2
]OH; NaOH; Cu(OH)
2
.
D. H
2
/Ni , nhiệt độ; [Ag(NH
3
)
2
]OH; Na
2
CO
3
; Cu(OH)
2
.
Câu 59: Chọn câu phát biểu sai:
A. Phân biệt glucozơ và saccarozơ bằng phản ứng tráng gương.
B. Phân biệt mantozơ và saccarozơ bằng phản ứng tráng gương.
C. Phân biệt tinh bột và xenlulozơ bằng I
2
.
D. Phân biệt saccarozơ và glixerol bằng Cu(OH)
2
.
Câu 60: Chọn câu phát biểu đúng:
A. Phân biệt glucozơ và fructozơ bằng phản ứng tráng gương.
B. Tinh bột có cấu trúc phân tử mạch không phân nhánh.
C. Dung dịch mantozơ có tính khử và bị thuỷ phân thành glucozơ.
D. Phân biệt saccarozơ và glixerol bằng phản ứng thuỷ phân.
Câu 61: Phương trình: 6nCO
2
+ 5nH
2
O
asmt
Clorofin
(C
6
H
10
O
5
)
n
+ 6nO
2
, là phản ứng hoá học chính của quá trình
nào sau đây?
A. quá trình hô hấp. B. quá trình quang hợp.
C. quá trình khử. D. quá trình oxi hoá.
Câu 62: Cho sơ đồ phản ứng: Thuốc súng không khói
X
Y
sobit. Tên gọi X, Y lần lượt là
A. xenlulozơ, glucozơ. B. tinh bột, etanol.
C. mantozơ, etanol. D. saccarozơ, etanol.
Câu 63: Phản ứng khử glucozơ là phản ứng nào sau đây ?
A. Glucozơ + H
2
/Ni , t
o
. B. Glucozơ + Cu(OH)
2
.
C. Glucozơ + [Ag(NH
3
)
2
]OH. D. Glucozơ
men
etanol.
Câu 64: Để điều chế 45g axit lactic từ tinh bột và qua con đường lên men lactic, hiệu suất thuỷ phân tinh bột và lên
men lactic tương ứng là 90% và 80%. Khối lượng tinh bột cần dùng là
A. 50g. B. 56,25g.
C. 56g. D. 60g.
Câu 65: Phản ứng chuyển glucozơ, fructozơ thành những sản phẩm giống nhau là
A. phản ứng với Cu(OH)
2
. B. phản ứng tráng gương.
C. phản ứng với H
2
/Ni. t
o
. D. phản ứng với kim loại Na.
Câu 66: Thuốc thử phân biệt glucozơ với fructozơ là
A. [Ag(NH
3
)
2
]OH. B. Cu(OH)
2
.
C. dung dịch Br
2
. D. H
2
.
Câu 67: Cacbohiđrat (gluxit) là những hợp chất hữu cơ tạp chức và có công thức chung là
A. C
n
(H
2
O)
m
. B. C.nH
2
O.
C. C
x
H
y
O
z
. D. R(OH)
x
(CHO)
y
.
Câu 68: Công thức phân tử và công thức cấu tạo của xenlulozơ lần lượt là
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 6 -
A. (C
6
H
12
O
6
)
n
, [C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
. B.(C
6
H
10
O
5
)
n
, [C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
.
C. [C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
,
(C
6
H
10
O
5
)
n
. D. (C
6
H
10
O
5
)
n
, [C
6
H
7
O
2
(OH)
2
]
n
.
Câu 69: Một polisaccarit (C
6
H
10
O
5
)
n
có khối lượng phân tử là 162000u, n có giá trị là
A. 900. B. 950.
C. 1000. D. 1500.
Câu 70: Gluxit không thể thuỷ phân được nữa là
A. Glucozơ, mantozơ. B. Glucozơ, tinh bột.
C. Glucozơ, xenlulozơ. D. Glucozơ, fructozơ.
Câu 71: Cacbohiđrat khi thuỷ phân tạo ra 2 phân tử monosaccarit là
A. Saccarozơ, tinh bột. B. saccarozơ, xenlulozơ.
C. Mantozơ, saccarozơ. D.Saccarozơ, glucozơ.
Câu 72: Saccarozơ và glucozơ có đặc điểm giống nhau là
A. đều lấy từ củ cải đường.
B. đều tham gia phản ứng tráng gương.
C. đều hoà tan Cu(OH)
2
ở nhiệt độ thường tạo dung dịch màu xanh đặc trưng.
D. đều có trong biệt dược “huyết thanh ngọt”.
Câu 73: Polisaccarit khi thuỷ phân đến cùng tạo ra nhiều monosaccarit là
A. Tinh bột, amilozơ. B. Tinh bột, xenlulozơ.
C. Xenlulozơ, amilozơ. D. Xenlulozơ, amilopectin.
Câu 74: Chất không phản ứng với glucozơ là
A. [Ag(NH
3
)
2
]OH. B. Cu(OH)
2
.
C. H
2
/Ni. D. I
2
.
Câu 75: Trong máu người, nồng độ của glucozơ có giá trị hầu như không đổi là
A. 0,1%. B. 0,2%.
C. 0,3%. D. 0,4%.
Câu 76: Để xác định trong nước tiểu của người bị bệnh tiểu đường có chứa một lượng nhỏ glucozơ, có thể dùng 2
phản ứng hoá học là
A. phản ứng tráng gương, phản ứng cộng hiđro.
B. phản ứng tráng gương, phản ứng lên men rượu etylic.
C. phản ứng tráng gương, phản ứng khử Cu(OH)
2
.
D. phản ứng tráng gương, phản ứng thuỷ phân.
Câu 77: Sobit (sobitol) là sản phẩm của phản ứng
A. khử glucozơ bằng H
2
/Ni, t
o
.
B. oxi hoá glucozơ bằng [Ag(NH
3
)
2
]OH.
C. lên men rượu etylic.
D. glucozơ tác dụng với Cu(OH)
2
.
Câu 78: Gluxit chuyển hoá thành glucozơ trong môi trường kiềm là
A. saccarozơ. B. mantozơ.
C. fructozơ. D. tinh bột.
Câu 79: Tinh bột trong gạo nếp chứa khoảng 98% là
A. amilozơ. B. amilopectin.
C. glixerol. D. alanin.
Câu 80: Phản ứng chứng tỏ glucozơ có nhiều nhóm OH ở các nguyên tử cacbon liên tiếp nhau là phản ứng với
A. dung dịch AgNO
3
trong dung dịch NH
3
.
B. Cu(OH)
2
ở nhiệt độ thường.
C. tác dụng với axit tạo este có 5 gốc axit.
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 7 -
D. Cu(OH)
2
ở nhiệt độ cao.
Câu 81: Phản ứng chứng minh glucozơ có nhóm chức anđehit là
A. tác dụng với Cu(OH)
2
tạo dung dịch có màu xanh đặc trưng.
B. tác dụng với axit tạo sobitol.
C. phản ứng lên men rượu etylic.
D. phản ứng tráng gương.
Câu 82: Phân tử glucozơ tác dụng với Cu(OH)
2
cho …, vậy trong phân tử … ở … Tương tự như glucozơ, … cộng
với hiđro cho …, bị oxi hoá bởi … trong môi trường bazơ. Cacbohiđrat là những … và đa số chúng có công thức
chung là …
(1) dung dịch màu xanh lam; (2) có nhiều nhóm OH; (3) vị trí kề nhau;
(4) fructozơ; (5) poliancol; (6) phức bạc amoniac; (7) hợp chất hữu cơ tạp chức; (8) C
n
(H
2
O)
m
.
Từ hay cụm từ thích hợp ở những chỗ trống trong các câu ở đoạn văn trên lần lượt là
A. (2), (3), (1), (4), (5), (6), (7), (8).
B. (1), (2), (4), (5), (3), (6), (7), (8).
C. (1), (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8).
D. (1), (2), (3), (4), (8), (6), (7), (5).
Câu 83: Khi nào bệnh nhân được truyền trực tiếp dung dịch glucozơ (còn được gọi với biệt danh “huyết thanh
ngọt”).
A. Khi bệnh nhân có lượng glucozơ trong máu > 0,1%.
B. Khi bệnh nhân có lượng glucozơ trong máu < 0,1%.
C. Khi bệnh nhân có lượng glucozơ trong máu = 0,1%.
D. Khi bệnh nhân có lượng glucozơ trong máu từ 0,1% 0,2%.
Câu 84: Phương pháp điều chế etanol nào sau đây chỉ dùng trong phòng thí nghiệm ?
A. Lên men glucozơ.
B. Thuỷ phân dẫn xuất etyl halogenua trong môi trường kiềm.
C. Cho etilen tác dụng với dung dịch H
2
SO
4
loãng, nóng.
D. Cho hỗn hợp etilen và hơi nước qua tháp chứa H
3
PO
4
.
Câu 85: Fructozơ không phản ứng với chất nào sau đây?
A. H
2
/Ni, t
o
. B. Cu(OH)
2
.
C. dung dịch brom. D. AgNO
3
/NH
3
.
Câu 86: Phản ứng nào sau đây chứng tỏ glucozơ có dạng mạch vòng?
A. phản ứng với Cu(OH)
2
. B. phản ứng với AgNO
3
/NH
3
.
C. phản ứng với H
2
/Ni, t
o
. D. phản ứng với CH
3
OH/HCl.
Câu 87: Phản ứng tổng hợp glucozơ trong cây xanh cần được cung cấp năng lượng là 2813kJ cho mỗi mol glucozơ
tạo thành.
6CO
2
+ 6H
2
O C
6
H
12
O
6
+ 6O
2
Nếu trong một phút, mỗi cm
2
lá xanh nhận được khoảng 2,09J năng lượng mặt trời, nhưng chỉ 10% được sử
dụng vào phản ứng tổng hợp glucozơ. Với một ngày nắng (từ 6h00 – 17h00) diện tích lá xanh là 1m
2
, lượng glucozơ
tổng hợp được bao nhiêu?
A. 88,26g. B. 88.32g.
C. 90,26g. D. 90,32g.
Câu 88: Cho 10kg glucozơ chứa 10% tạp chất, lên men thành ancol etylic. Trong quá trình chế biến, ancol bị hao hụt
5%. Khối lượng ancol etylic thu được bằng bao nhiêu?
A. 4,65kg. B. 4,37kg.
C. 6,84kg. D. 5,56kg.
Câu 89: Lên men a g glucozơ, cho toàn bộ lượng CO
2
sinh ra hấp thụ vào dung dịch nước vôi trong tạo thành 10g kết
tủa. Khối lượng dung dịch so với ban đầu giảm 3,4g. Biết hiệu suất của quá trình lên men là 90%, giá trị của a là
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 8 -
A. 12. B. 13.
C. 14. D. 15.
Câu 90: Cho 4 chất hữu cơ X, Y, Z, T. Khi oxi hoá hoàn toàn từng chất đều cho cùng kết quả: Cứ tạo ra 4,4g CO
2
thì
kèm theo 1,8g H
2
O và cần một thể tích oxi vừa đúng bằng thể tích CO
2
thu được. Tỉ lệ phân tử khối của X, Y, Z, T lần
lượt là 6:1:3:2 và số nguyên tử cacbon trong mỗi chất không nhiều hơn 6. Công thức phân tử của X, Y, Z, T lần lượt là
A. C
6
H
12
O
6
, C
3
H
6
O
3
, CH
2
O, C
2
H
4
O
2
. B. C
6
H
12
O
6
, C
3
H
6
O
3
, C
2
H
4
O
2
, CH
2
O.
C. C
6
H
12
O
6
, CH
2
O, C
3
H
6
O
3
, C
2
H
4
O
2
. D. C
6
H
12
O
6
, CH
2
O, C
2
H
4
O
2
, C
3
H
6
O
3
.
Câu 91: Saccarozơ đều tác dụng được với nhóm chất nào sau đây ?
(1) H
2
/Ni, t
o
; (2) Cu(OH)
2
; (3) [Ag(NH
3
)
2
]OH; (4) CH
3
COOH (H
2
SO
4
đặc)
A. (1), (2). B. (2), (4).
C. (2), (3). D. (1), (4).
Câu 92: Một cacbohiđrat (Z) có các phản ứng diễn ra theo sơ đồ chuyển hoá sau
Z
Cu(OH)
2
/NaOH
t
o
Vậy Z không thể là
A. glucozơ. B. saccarozơ.
C. fructozơ. D. mantozơ.
Câu 93: Đốt cháy hoàn toàn 0,01 mol một cacbohiđrat (X), thu được 5,28g CO
2
và 1,98g H
2
O. Biết rằng, tỉ lệ khối
lượng H và O trong X là 0,125:1. Công thức phân tử của X là
A. C
6
H
12
O
6
. B. C
12
H
24
O
12
.
C. C
12
H
22
O
11
. D. (C
6
H
10
O
5
)
n
.
Câu 94: Cho m g tinh bột lên men để sản xuất ancol etylic, toàn bộ lượng CO
2
sinh ra cho qua dung dịch Ca(OH)
2
dư, thu được 750,0g kết tủa. Biết hiệu suất mỗi giai đoạn lên men là 80%. Giá trị m cần dùng là bao nhiêu ?
A. 940,0. B. 949,2.
C. 950,5. D. 1000,0.
Câu 95: Cho sơ đồ chuyển đổi sau (E, Q, X, Y, Z là hợp chất hữu cơ, mỗi mũi tên biểu thị một phản ứng hoá học).
Công thức của E, Q, X, Y, Z phù hợp với sơ đồ sau là
E
Q
CO
2
C
2
H
5
OH
X
Z
Y
E
Q
X
Y
Z
A.
C
12
H
22
O
11
C
6
H
12
O
6
CH
3
COOH
CH
3
COOC
2
H
5
CH
3
COONa
B.
(C
6
H
10
O
5
)
n
C
6
H
12
O
6
CH
3
CHO
CH
3
COOH
CH
3
COOC
2
H
5
C.
(C
6
H
10
O
5
)
n
C
6
H
12
O
6
CH
3
CHO
CH
3
COONH
4
CH
3
COOH
D.
A, B, C đều sai.
Câu 96: Xenlulozơ trinitrat là chất dễ cháy và nổ mạnh, được đều chế từ xenlulozơ và axit nitric. Muốn điều chế
29,70kg xenlulozơ trinitrat (hiệu suất 90%) thì thể tích axit nitric 96% (D=1,52 g/ml) cần dùng là bao nhiêu ?
A. 14,39 lít. B. 15,00 lít.
C. 15,39 lít. D. 24,39 lít.
Câu 97: Chọn câu đúng trong các câu sau:
A. Xenlulozơ và tinh bột có phân tử khối nhỏ.
B. Xenlulozơ có phân tử khối nhỏ hơn tinh bột.
C. Xenlulozơ và tinh bột có phân tử khối gần bằng nhau.
dung dịch xanh lam
kết tủa đỏ gạch
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 9 -
D. Xenlulozơ và tinh bột đều có phân tử khối rất lớn, nhưng phân tử khối của xenlulozơ lớn hơn nhiều so
với tinh bột.
Câu 98: Để sản xuất ancol etylic người ta dùng nguyên liệu là mùn cưa và vỏ bào từ gỗ chứa 50% xenlulozơ. Nếu
muốn điều chế một tấn ancol etylic, hiệu suất quá trình là 70% thì khối lượng nguyên liệu xấp xỉ
A. 5031kg. B. 5000kg.
C. 5100kg. D. 6200kg.
Câu 99: Chọn phát biểu sai:
A. Có thể phân biệt mantozơ và đường nho bằng vị giác.
B. Tinh bột và xenlulozơ không thể hiện tính khử vì trong phân tử không có nhóm chức anđehit (–
CH=O).
C. Tinh bột có phản ứng màu với iot do tinh bột có cấu tạo mạch ở dạng xoắn có lỗ rỗng.
D. Có thể phân biệt glucozơ và saccarozơ bằng phản ứng với Cu(OH)
2
/OH
-
, t
o
.
Câu 100: Cho xenlulozơ phản ứng với anhiđrit axetic (xúc tác H
2
SO
4
đặc), thu được 11,1g hỗn hợp X gồm xenlulozơ
triaxetat, xenlulozơ điaxetat và 6,6g CH
3
COOH. Thành phần % theo khối lượng của xenlulozơ triaxetat và xenlulozơ
điaxetat trong X lần lượt là
A. 77% và 23%. B. 77,84% và 22,16%.
C. 76,84% và 23,16%. D. 70% và 30%.
Câu 101: Lên men 1 tấn tinh bột chứa 5% tạp chất trơ thành ancol etylic, hiệu suất của mỗi quá trình lên men là 85%.
Khối lượng ancol thu được là
A. 400kg. B. 398,8kg.
C. 389,8kg. D. 390kg.
Câu 102: Pha loãng 389,8kg ancol etylic thành ancol 40
o
, biết khối lượng riêng của ancol etylic là 0,8 g/cm
3
. Thể tích
dung dịch ancol thu được là
A. 1206,25 lít. B. 1246,25 lít.
C. 1218,125 lít. D. tất cả đều sai.
Câu 103: Khí cacbonic chiếm tỉ lệ 0,03% thể tích không khí. Muốn tạo ra 500g tinh bột thì cần bao nhiêu lít không khí
(đktc) để cung cấp đủ lượng CO
2
cho phản ứng quang hợp? Giả thiết hiệu suất quá trình là 100%
A. 1382666,7 lít. B. 1382600 lít.
C. 1402666,7 lít. D. tất cả đều sai.
Câu 104: Đốt cháy hoàn toàn 0,0855g một cacbohiđrat X. Sản phẩm được dẫn vào nước vôi trong thu được 0,1g kết
tủa và dung dịch A, đồng thời khối lượng dung dịch tăng 0,0815g. Đun nóng dung dịch A lại được 0,1g kết tủa nữa.
Biết khi làm bay hơi 0,4104g X thu được thể tích khí đúng bằng thể tích 0,0552g hỗn hợp hơi ancol etylic và axit
fomic đo trong cùng điều kiện. Công thức phân tử của X là
A. C
12
H
22
O
11
. B. C
6
H
12
O
6.
C. (C
6
H
10
O
5
)
n
. D. C
18
H
36
O
18
.
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
1 C
2 D
3 A
4 B
5 A
6 B
7 A
8 B
9 A
10 B
11 C
12 A
13 C
14 B
15 A
16 A
17 A
18 B
19 A
20 A
21 D
22 C
23 B
24 A
25 B
26 D
27 B
28 A
29 A
30 C
31 B
32 B
33 A
34 B
35 C
36 D
37 C
38 C
39 A
40 C
41 B
42 D
43 B
44 C
45 A
46 A
47 A
48 B
49 D
50 B
51 C
52 D
53 A
54 B
55 C
56 D
57 B
58 B
59 D
60 C
61 B
62 A
63 A
64 B
65 C
66 C
67 A
68 B
69 C
70 D
71 C
72 C
73 B
74 D
75 A
76 C
77 A
78 C
79 B
80 B
81 D
82 C
83 B
84 B
85 C
86 D
87 A
88 B
89 D
90 C
91 B
92 B
93 C
94 B
95 B
96 A
97 D
98 A
99 A
100 B
101 C
102 C
103 A
104 A
105
106
107
108
109
110
CHUYÊN ĐỀ 8: CACBOHIDRAT
Luyenthithukhoa.vn - 10 -
“Đáp án không phải đúng 100% đâu nhé – có thể 1 số đáp án sai”
Bạn cứ cho ý kiến về câu đó . Mình và một số người sẽ xem lại.
Cảm ơn bạn đã giúp đỡ.
Chúc bạn thành công.