Giáo án bồi dưỡng Tiết 18 Vận chuyển máu trong hệ mạch - giáo án sinh học 8 tham khảo

2- Trình bày chu kỳ hoạt động của
tim? Giải thích vì sao tim hoạt động
suốt đời mà không mệt mỏi?
* Tim co dãn theo chu kì, mỗi chu kì gồm 3 pha (0,8s): pha
nhĩ co (0,1s), pha thất co (0,3s), pha dãn chung (0,4s). Mỗi
phút diễn ra 75 chu kì (nhịp tim).
* Tim hoạt động suốt đời mà không mệt mỏi, vì: thời gian
hoạt động của tim là 0.4s, thời gian nghỉ ngơi 0.4s giúp cơ
tim được phục hồi mà không bị mệt.
I/ Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
Các em quan sát hình
và kết hợp nghiên cứu
thông tin/ 58 SGK
Máy đo
huyết áp


? Qua nghiên cứu hình, đồ thị sự biến đổi huyết áp
trong hệ mạch và kết hợp thông tin SGK, cho biết
huyết áp là gì? Nêu một vài trị số của huyết áp?
I/ Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:

* Huyết áp: Là áp lực của máu lên thành mạch
(huyết áp tối đa khi tâm thất co và huyết áp tối
thiểu khi tâm thất dãn).
? Dựa vào trị số biến đổi của huyết áp. Giải thích: Tại sao
huyết áp là trị số biểu thị sức khỏe ?
- Huyết áp là trị số biểu thị sức khỏe.Vì huyết áp cao hoặc
huyết áp thấp là biểu thị sức khỏe không bình thường.
* Huyết áp: Là áp lực của máu lên thành mạch (huyết áp tối

đa khi tâm thất co và huyết áp tối thiểu khi tâm thất dãn).

- Huyết áp là trị số biểu thị sức khỏe.
Quan sát hình và nghiên
cứu các thông tin sau
thảo luận nhóm hoàn
thành câu trả lời cho
những nội dung câu hỏi
sau:
Sự biến đổi vận tốc máu
a
a
b
b


Mao mạch
Mao mạch
Đ
Đ
ộng mạch
ộng mạch
Tỉnh mạch
Tỉnh mạch
a) Vận tốc máu b) Tổng tiết diện mạch
a) Vận tốc máu b) Tổng tiết diện mạch
Biến đổi của vận tốc trong hệ mạch
Biến đổi của vận tốc trong hệ mạch
Tổng tiết
Tổng tiết

diện
diện
Tốc độ
Tốc độ
máu
máu
Động
Động
mạch chủ
mạch chủ
5 – 6 cm
5 – 6 cm
2
2
0.5m/s
0.5m/s
Mao mạch
Mao mạch
6000cm
6000cm
2
2
0,001m/s
0,001m/s
Tĩnh
Tĩnh
mạch chủ
mạch chủ
> 5 – 6
> 5 – 6

cm
cm
2
2


0.2m/s
0.2m/s
1.Lực chủ yếu giúp máu
tuần hoàn liên tục theo
một chiều trong hệ mạch
được tạo ra từ đâu?
2.Vận tốc máu ở Động
mạch lớn ( 0,5m/s) là do
đâu?
Thảo luận nhóm
Thảo luận nhóm
3.Huyết áp trong tĩnh
mạch rất nhỏ mà máu vẫn
vận chuyển được qua tĩnh
mạch về tim là nhờ tác
động chủ yếu nào?
I/ Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
* Huyết áp: Là áp lực của máu lên thành mạch (huyết áp tối đa khi tâm
thất co và huyết áp tối thiểu khi tâm thất dãn)
- Huyết áp là trị số biểu thị sức khỏe.
1.Lực chủ yếu giúp máu tuần hoàn liên tục
theo một chiều trong hệ mạch được tạo ra từ
đâu?


* Máu tuần hoàn liên tục và theo 1 chiều trong hệ mach nhờ: sức đẩy
của tim, áp lực trong mạch và vận tốc máu.
2.Vận tốc máu ở Động mạch lớn ( 0,5m/s)
là do đâu?
- Ở động mạch: vận tốc máu lớn 0,5m/s nhờ: Sức đẩy của tim, sự co
dãn của thành mạch.
3. Huyết áp trong tĩnh mạch rất nhỏ mà máu
vẫn vận chuyển được qua tĩnh mạch về tim là
nhờ tác động chủ yếu nào?
- Ở tĩnh mạch: máu vận chuyển nhờ: sự co bóp của cơ quanh thành
mạch, sức hút của lồng ngực khi hít vào, sức hút của tâm nhĩ khi dãn ra
và còn sự hỗ trợ của van 1 chiều.
Nguyên nhân nào làm cho máu chảy
nhanh ở cung động mạch, chảy chậm ở
mao mạch? Điều đó có ý nghĩa gì?
Đáp án: Do sự giảm dần của huyết áp.
Nhờ chảy nhanh trong động mạch, máu
tới các cơ quan được kịp thời, tại các tế
bào của cơ quan máu chảy chậm giúp
cho sự trao đổi chất diễn ra đầy đủ.
II/ Vệ sinh hệ tim mạch:
Các em quan sát hình
và kết hợp nghiên cứu
thông tin/ 59 SGK
Người đang có biểu
hiện đau tim, đau
ngực, khó thở…
Xơ vữa động mạch
Xơ vữa động mạch
vành tim

XƠ VỮA
ĐỘNG
MẠCH
* Nguyên nhân chủ yếu là ăn giàu chất côlesterôn. Chất này, ngấm
vào thành mạch kèm theo sự ngấm các ion canxi => làm cho mạch bị
hẹp lại, không còn nhẵn, xơ cứng và vữa ra => làm cho sự vận
chuyển máu trong mạch khó khăn, tiểu cầu dễ bị vỡ hình thành cục
máu đông gây tắc mạch ( đặc biệt nguy hiểm ở động mạch vành tim,
gây: các cơn đau tim, đột quỵ)
- Động mạch xơ vữa rất dễ bị vỡ, gây: Xuất huyết não, xuất huyết dạ
dày
Vi rút cúm
VK thương hàn
Rượu
Mỡ động vật
Stress, giận dữ…
Thuốc lá
Hêrôin
Hở van tim
Vi rút cúm
VK thương hàn
Rượu
Stress, giận dữ…
Hêrôin
Thuốc lá
? Qua quan sát hình, cho
biết: Các tác nhân nào có
hại cho hệ tim mạch?
- Khuyết tật tim, bị cú
sốc mạnh, sử dụng

nhiều các chất kích
thích → tăng nhịp tim.
- Một số virut, vi
khuẩn tiết độc tố →
gây hại tim.
-
Món ăn chứa nhiều
mỡ động vật → hại hệ
mạch.
-
Do luyện tập TDTT
quá sức, tức giận →
tăng huyết áp.
II/
II/
Vệ sinh tim mạch:
Vệ sinh tim mạch:
I/ Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
II/ Vệ sinh hệ tim mạch:

1- Các tác nhân gây hại cho hệ tim mạch:
- Khuyết tật tim, sốc mạnh, sử dụng nhiều các chất kích
thích.
-
Một số vi rút, vi khuẩn.
-
Ăn nhiều chất côlesterôn
-
Luyện tập TDTT quá sức, tức giận.
I/ Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:

II/ Vệ sinh hệ tim mạch:
Em hãy kể 1 số biểu hiện của người
bị tim mạch?
=> Nhồi máu cơ tim, mỡ
cao trong máu, huyết áp
cao, nhồi máu não, ho ra
máu, đau ngực, xơ vữa
động mạch …hồi hộp khó
thở.
Vi rút cúm
Stress, giận dữ…
VK thương hàn
Hêrôin
Rượu
Thuốc lá
? Qua quan sát hình, nêu các
biện pháp bảo vệ cơ thể tránh
các tác nhân có hại cho tim
mạch?
* Cần khắc phục và
hạn chế: giận dữ,
không sử dụng các
chất kích thích
- Bảo vệ bản thân,
hạn chế một số virut,
vi khuẩn
-
Không ăn các món
ăn chứa nhiều mỡ
động vật

-
Không nên luyện
tập TDTT quá sức
I/ Sự vận chuyển máu qua hệ mạch:
II/ Vệ sinh hệ tim mạch:
1- Các tác nhân gây hại cho hệ tim mạch:
- Khuyết tật tim, sốc mạnh, sử dụng nhiều các chất kích thích.
- Một số vi rút, vi khuẩn.
- Ăn nhiều chất côlesterôn
- Luyện tập TDTT quá sức, tức giận.

=> Cần khắc phục và hạn chế các nguyên nhân làm tăng nhịp tim và
huyết áp không mong muốn
- Hạn chế ăn các thức ăn có hại cho tim mạch
- Tiêm phòng các bệnh có hại cho tim mạch (ho gà, bạch hầu…)
2- Rèn luyện hệ tim mạch:
2- Rèn luyện hệ tim mạch:
Các chỉ số Trạng
thái
Người
bình
thường
Vận
động
viên
Nhịp tim
(lần\phút)
. Lúc nghỉ
ngơi
. Lúc hoạt

động gắng
sức
75

150
40-60

180-240
Lượng
máu được
bơm của
một ngăn
tim
(ml\lần)
. Lúc nghỉ
ngơi
. Lúc hoat
động gắng
sức
60

90
75-115


180-210

? Có nhận xét gì về số
nhịp tim và lượng máu
bơm của vận động viên

so với người bình thường
lúc nghỉ ngơi và lúc hoạt
động gắng sức?

Nhận xét: Ở các vận
động viên luyện tập lâu
năm thường có chỉ số
nhịp tim/phút nhỏ hơn
người bình thường. Tim
của họ đập chậm hơn, ít
hơn mà vẫn cung cấp đủ
nhu cầu ô xi cho cơ thể
là vì mỗi lần đập tim
bơm đi được nhiều máu
hơn, hay nói cách khác
là hiệu suất làm việc của
tim cao hơn.
Xoa bóp
Lao động vừa sức
Tập dưỡng sinh
Tập TDTT
?Quan sát hình
và cho biết có
những biện
pháp nào để
rèn luyện tim
mạch?
Tập dưỡng sinh
Tập TDTT
Lao động vừa sức

Luyện tập
TDTT, lao động
vừa sức có ý
nghĩa gì đối với
hệ tim mạch?
* Luyện tập TDTT, lao động vừa sức
=> Làm tăng khả năng hoạt động
của hệ tim mạch