Xây dựng phần mềm hướng đối tượng

Chuyên:Xâydngphnmmhngitng
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
1
Gingviên:NguynNamTrung
Email:
Chuyên
Xâydngphnmmhngitng
Nidung
• Giithiuchung
• Nidungmônhc
• Hìnhthckimtravàánhgiá
• Tàiliuthamkho
Giithiuchung
 Mctiêumônhc:
• Cung cpchocácsinhviêncác
kinthc chuyên sâu liên quan
nvic
xây dng phnmm theo tipcn hng itng.
• Sinh viên scgiithiu
phng pháp, k thut  xây
dng phnmmtheohng itng, cbittronggiai
on
phân tích và thitk phnmm.
• Tính tinhóavà kin trúc linh hot c
aphnmmlàni dung
quan trng trong môn hcnày.
 Môn tiên quyt:
• Phng pháp lptrìnhhng itng
• Nhp môn công ngh phnmm
• Có kinthcv C#
Nidungmônhc

Môn hc c chia thành 02 phn chính :
• Phn01–Xâydng phnmmhng itng
 K nng phân tích, thitk và trin khai d án phnmm.
• Phn02–Môitrng và công c xây dng phnmm
 K nng xây dng, cài tphnmmdatrênbnthitk.
Chuyên:Xâydngphnmmhngitng
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
2
Phn01–XâydngphnmmHĐT
• Chng01 – Mu
• Chng02 – Yêucucangisdng
• Chng03 – Môhìnhhóayêucu
• Chng04–Phântích
• Chng05 – Thitkdliu
• Chng06 – Thitkkintrúcphnmm
• Chng07 – Thitkgiaodin
• Chng08 – Mtsvnkhác
Phn02–Môitrngvàcôngc
• Chng01–Giithiutngquan
• Chng02–XAML
• Chng03–ThitkLayout
• Chng04– Controls
• Chng05–WPFInputevents
• Chng06–DocumentsvàFileStream
• Chng07– Resources
• Chng08–Databinding
• Chng09–Styles,Templates,SkinsvàThemes
Hìnhthckimtravàánhgiá
 Lý thuyt 7 im
• Thi cuik :làm án và vn áp 5 im

 Làm nhóm (btbuc 5 sinh viên / nhóm).
 Báo cáo và vn áp 2 im(+0.5im)
 Chng trình 3 im(+0.5im)
• Thi giak
2 im
 Hình thc1:vit (không dùng tài liu)
 Hình thc 2 : làm bài lab
 Thchành
2 im
 Chuyên cn 1 im
Tàiliuthamkho
• Roger S Pressman, Roger Pressman (2004), Software Engineering: A Practitioner's
Approach
,McGrawHill Science/Engineering/Math
• Ian Sommerville (2006),
Software Engineering: (Update) (8th Edition) , Addison
Wesley
• Dennis de Champeaux, Douglas Lea, Penelope, Faure (1993).
Software
Engineering  ObjectOriented System Development
, Addison Wesley
• Len Bass, Paul Clements, Rick Kazman (2003),
Software Architecture in Practice, 2
nd
edition
, Addison Wesley
• Clifton Nock (2003),
Data Access Patterns: Database Interactions in Object
Oriented Applications, Addison Wesley
• Sherif M. Yacoub, Hany H. Ammar (2003),

PatternOriented Analysis and Design:
Composing Patterns to Design Software Systems
, Addison Wesley.
• Microsoft Corporation (2003),
Enterprise Solution Patterns Using Microsoft .NET,
Microsoft Press
• Martin Fowler, David Rice, Matthew Foemmel, Edward Hieatt, Robert Mee,
Randy Stafford (2002),
Patterns of Enterprise Application Architecture, Addison
Wesley.
• Alan Shalloway, James R. Trott (2004),
Design Patterns Explained – A New
Perspective on Object Oriented Design
, Addison Wesley
• Gregor Hohpe, Bobby Woolf (2003),
Enterprise Integration Patterns: Designing,
Building
, and Deploying Messaging Solutions, Addison Wesley
Chuyên:Xâydngphnmmhngitng
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
3
• Nguyn Nam Trung, Windows Presentation Foundation, 2011
• Adam Nathan (2010), WPF 4 Unleashed, SAMS
• Matthew MacDonald, Pro WPF in C# 2010:
Windows Presentation Foundation in .NET 4.0, Apress
•
/>LearnAboutDesktopDevelopment
•

WPFTechnicalCommunity

•
/>MicrosoftExpressionStudio
•

DesignerorientatedtutorialsforExpressionBlend
Tàiliuthamkho Tàiliuthamkho
• />XAML Overview
•
/>Layout System
•
/>WPF Controls Gallery Sample
•
/>Routed Events Overview
•
/>Commanding Overview
•
/>Flow Document Overview
Tàiliuthamkho
• />Annotations Overview
•
/>Resources Overview
•
/>Data Binding (WPF)
•
/>Styling and Templating
Q&A

Nid
u
u

ngc
h
h
uyên
Chng

Chng

Chng

Chng

Chng

Chng

Chng

Chng

Xây
d
h

Mđu

Yêucu
c

Môhình


Phântíc
h

Thitk

Thitk

Thitk

Mtsv

d
ng
p
ng
c
angis

hóayêucu
h

dliu
kintrúcph

giaodin

nđkhác
P
p

hn
m
it


dng

nmm
HNI
m
m

ng
Chuong1:Mu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
1
Chng1

M



u
Ngun:TSTrnMinhTrit
Hiuchnhvàtrìnhbày:NguynNamTrung
Email:
Nidung
• KháinimvPhnmm
• KháinimvChtlngphnmm
•

Khái nim v Công ngh phn mm
•
Khái

nim

v

Công

ngh

phn

mm
• KháinimvQuytrìnhphnmm
Kháinimvphnmm
 Víd:xétmtsphnmmsau
 Phnmmqunlýhcsinhcp3.
  
 Ph

nm

mqu

nlýthvin.
 Phnmmqunlýnhàsách.
 Phnmmqunlýkháchsn.
 Phnmmqunlýphòngmcht.

 Phnmmqunlýstitkim.
 Phnm
mqunlýgiivôchbóngá.
 Phnmmqunlýbánvéchuynbay.
 Phnmmqunlýcácilý.
 Phnmmxpthikhóabiu
 …
Kháinimvphnmm(tt)
 Phnmmdi góc nhìn cangis dng:
• Chng trình thcthictrênmáy tính hoc các thitb
chuyên
dng
khác
nhm
h
tr
cho
các
nhà
chuyên
môn
trong
chuyên
dng
khác
,
nhm
h
tr
cho

các
nhà
chuyên
môn
trong
tng lnh vc chuyên ngành thchin tthn các thao tác nghip
v
camình
Chuong1:Mu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
2
Kháinimvphnmm(tt)
 Môi trng trinkhaiphnmm
• Máy tính: Desktop, Laptop, Tablet PC…
hi
b
hê
d
• T
hi
t
b
c
h
uy
ê
n
d
ng:
 Thitb di ng: PDA, Pocket PC, Đinthoiding…

 Các thitb chuyên dng khác: settop box, router, firewall
(phncng…)
 Htrlàmtthncácthaotácnghipv:
Ti h hó
hi hi
 là th ô
•
Ti
n
h
c
hó
a ng
hi
pv
hi
n

ang
là
m
th
c
ô
ng
• Citin chcnngnghipvhinangcthchintrênmáy
tính
• Đra,xâydngvàtrinkhai chcnngnghipvmi
Kháinimvphnmm(tt)
 Phnmmdi góc nhìn ca chuyên viên Tin hc:

• Đây là mth thng bao gm3thànhphnc bn:


 Thành ph

ngiaoti

p
 Thành phnx lý
 Thành phnlutr
• Cn cxâydng  thchintheoyêucucangis dng
Kháinimvphnmm(tt)
 Thành phngiaotip(Giaodin):
• Cho phép tipnhn các yêu cuv vics dng phnmmt
n
g
is dn
g
(
chncôn
g
vicmunthchinvàcun
g
c
p
các
g
g
(
g

g
p
d liungunliênquanncôngvic ó), t các thitb thu thp
d liu(cân,nhitk,t bào quang in…), hoct các phn
mmkhác.
• Cho phép
trình bày các ktqu cavicthchincácyêucucho
ngidùng(ktqu cacôngvickhithchintrênmáytính)
hoc iukhinhot ng các thitbiukhin(óng/m
 ca,
dùn
g
ha
y
cho chu
y
n n
g
…)
g
y
y
g
• Mtcáchtng quát, thành phngiaotip cho phép nhp/xut
thông tin
cùng vihìnhthc trình bày/giao tiptng ng.
• Mc tiêu chính ca thành phnnàylàa thông tin t th gii
bên ngoài phnmm(ngis dng, các thitb,phnmm
khác…) và bên trong, hocngcli.
Kháinimvphnmm(tt)

 Thành phnx lý:
• Kimtratínhhpl ca thông tin ngun c cung cpt ngi
dùn
g
theo các
q
u
y


nh ràn
g
bu

ctron
g
th

g
iith

c
g
qy

g

g
g


 Ví d:ch cho mnti a 3 quynsách,milphc không quá
50 hc sinh…
• Tinhànhx lý cho ra ktqu mong itheoquy nh tính toán
có sn
trong th giithc
 Ví d: quy tctínhtinphtkhitr sách v, quy nh tính tin
in, tr góp khi mua nhà…





• Hoc ti

nhànhx

lý theo thutgi

it

xu

t
 Ví d:xpthikhóabiutng, nén nh, phát sinh ncc
ca máy tính…
Chuong1:Mu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
3
Kháinimvphnmm(tt)
 Thành phnx lý:

• Vicx lý da trên thông tin ngunt
ngis dng cung cp

Ví
d
:
tính
nghim
phng
trình
bc
2
da
trên
các
h
s
nhp

Ví
d
:
tính
nghim
phng
trình
bc
2
da
trên

các
h
s
nhp
vào
hoc
d liulutr có sn
 Ví d:tínhtnkhoda trên các phiunhpxut ãlutr
hoc
c hai
 Ví d:tínhtinphtdatrênngàytr sách cnhpvàovà
thôn
g
tin v loisáchã clutr
g
• Vicx lý cho ra ktqu có th dùng  xut cho ngidùngxem
qua thành phngiaodin
,haylutr li qua thành phnlutr,
hoc
c hai
Kháinimvphnmm(tt)
 Mtcáchtng quát, thành phnx lý là h thng chuyên x lý tính
toán, bin id liu,
•
Dùng
thông
tin
ngun
t
các

thành
phn
giao
din
(
chc
nng
•
Dùng
thông
tin
ngun
t
các
thành
phn
giao
din
(
chc
nng
nhp)haythànhphnd liu(chcnng c);
• Kimtratínhhpl (chcnng kimtra)vàsauótinhànhx
lý (chcnng x lý) – nucnthit
• Đ cho ra ktqu sc trình bày thông qua thành phngiao
din(
chcnng xut)hoclutr litrongthànhphnd liu
(
chcnng ghi)
Kháinimvphnmm(tt)

 Thành phnlutr (thành phnd liu)
• Cho phép lutr li(chcnng ghi)cácktquãx lý
 V
í
d:Vicmnsáchã ckimtrahpl,bng lng
tháng ã ctính
trên b nh ph vit chclutrcxácnh trc
 Ví d:tptincócutrúc,tptinnh phân, c s d liu
• Cho phép truy xutli(
chcnng c)cácd liu ãlutr
phcv cho các hàm x lý tng ng
Mt
áh
t
át
thà h
h
d
li
là
h
th
hê

•
Mt
c
á
c
h

t
ng qu
át
thà
n
h
p
h
n
d
li
u
là
h
th
ng c
h
uy
ê
n

c
ghi d liu cùng vimôhìnht chclutr d liutng ng.
Mc tiêu chính ca thành phnnàylà
chuyn id liu giab
nh chính và b nh ph
Kháinimvphnmm(tt)
Cácloi
phnmmkhác?
Chuong1:Mu

Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
4
Kháinimlpphnmm
 Lpphnmm:
• Lpphnmmlàh thng các phnmmtrêncùng mtlnh vc
hot
ng
nào
ó
hot
ng
nào
ó
• Do cùng lnh vchot ng nên các phnmm cùng lpthng
có
cutrúcvà chcnng tng t nhau
 Mctiêuca ngành Công ngh Phnmm
• Xây dng cphnmm có chtlng
•
D
dàng
xây
dng
phn
mm
mi
t
các
phn
mm

có
sn
cùng
D
dàng
xây
dng
phn
mm
mi
t
các
phn
mm
có
sn
cùng
lp
Chtlngphnmm
Conngi
Tính úng n:
• Đy 
PhnPhnmmmm
• Chính xác
Tính úng
n
Phncng Phnmmkhác
DigócnhìncaNgisdng
Chtlngphnmm
Conngi

Tính tindng:
D
h
Tính tin
dng
Tí h ú 
PhnPhnmmmm
•
D
h
c
• D s dng
• Giao dintrc quan
• T nhiên
•
Tí
n
h

ú
ng

n
Phncng Phnmmkhác
DigócnhìncaNgisdng
Chtlngphnmm
Conngi
Tínhhiuqu:
Ti u s dng CPU*
Tí h ú 

Tính hiu
qu
PhnPhnmmmm

Ti

u

s

dng

CPU*
 Tiusdngbnh*
 Tiusdngthitb
•
Tí
n
h

ú
ng

n
• Tínhtindng
Phncng Phnmmkhác
DigócnhìncaNgisdng
Chuong1:Mu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
5

Chtlngphnmm
Conngi
Tínhtngthích:
It/Etd li
Tí h ú 
PhnPhnmmmm

I
mpor
t/E
xpor
t

d

li
u
 Tngtác
•
Tí
n
h

ú
ng

n
• Tínhtindng
• Tínhhiuqu
Tính

tng
thích
Phncng Phnmmkhác
DigócnhìncaNgisdng
Chtlngphnmm
Conngi
Tính tinhóa:mttrong
các tính cht quan trng
Tí h ú 
PhnPhnmmmm
nht c quan tâm
xem xét trong ngành
Công ngh Phnmm
•
Tí
n
h

ú
ng

n
• Tínhtindng
• Tínhhiuqu
• Tínhtngthích
Phncng Phnmmkhác
DigócnhìncaNgisdng
Tính tin
hóa
Chtlngphnmm

Conngi
• Tínhtinhóa
Tí h ú 
PhnPhnmmmm
•
Tí
n
h

ú
ng

n
• Tínhtindng
• Tínhhiuqu
• Tínhtngthích
• …………
Phncng Phnmmkhác
DigócnhìncaNgisdng
Chtlngphnmm
Tính d kimtra:vickim tra các thành phn phù hpvi
yêu cuphnmmlàd dàng nhtcóthc
Tính d sali: khi có s không phù hp(soviyêucu)
trong quá trình kimtramt thành phn, vic phát hiu chính
xác “v trí li” và sali là nhanh nhtcóthc.
Tính d botrì:khicnnângcp, citinmt thành phn
(theo yêu cumi), viccpnhtphnmm là nhanh, chính
xác nhtcóthcvàcbitlàc gng hnchnh
hng
n

các
thành
phn
khác
hng
n
các
thành
phn
khác
Tính tái s dng: các thành phn ãthchincóth dùng
litrongcácphnmm cùng lp(hoc cùng lnh vc) vithi
gian và công scítnhtcóthc
………
DigócnhìncaNgisdng
Chuong1:Mu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
6
SpháttrincaCôngnghphnmm
 Giaion1(1950–gia1960)
• Xlýtheolô,xlýtptrung,ítxlýphântán,ítsaiphnmm
 Giaion2(tgia1960ngia1970)
• Hthngachngtrìnhvàanguidùng
• Btucuc“khnghong”phnmm
 Giaion3(tgia1970ngia1980)
• S
pháttrinvàsdngrngrãimáytínhcánhân
• Spháttrincacáccôngtyphnmm
 Giaion4(tgia1980nnay)
• Phncngngàycàngpháttrin

• Hthngphnmmngàycàngadng,phongphú,xlýngàycàng
phctp,côngnghngàycàngpháttrin…
Cuckhnghongphnmm
 Slngcácphnmmtngvt(dospháttrincaphncng:
tngkhnng,giáthànhh)
    
 Cóquánhi

ukhuy

ti

mtrongcácph

nm

mcdùngtrongxã
hi:
• Thchinkhôngúngyêucu(tínhtoánsai,khôngnnh…)
• Thigianbotrìnângcpquálâu,chiphícao,hiuquthp
• Khósdng
• Thchinchm
Khô h  i d li i á h 
•
Khô
ngc
h
uy

n

i

d

li
ug
i
ac
á
cp
h
nm

m
• …
Cuckhnghongphnmm
 Mts ktlun:
• Victng vts lng phnmmlàiuhplývàs còn tip
din
din
• Các khuyt imcaphnmmcóngungc chính t phng
pháp, cách thc và quy trình tinhànhxâydng phnmm:
 Cmtính:mingitheomtphng pháp riêng
 Thô s, ngin:ch tp trung vào viclp trình mà ít quan tâm
ncáccôngviccn làm khác (khosáthintrng, phân tích
yêu cu, thitk…)
 Th công:cònthiucáccôngc h tr quy trình phát trin
Côngnghphnmm
 Khái nim:
• Công ngh phnmm là ngành khoa hcnghiêncuv vicxây

dng
các
phn
mm
có
cht
lng
trong
thi
gian
và
chi
phí
hp
lý
dng
các
phn
mm
có
cht
lng
trong
thi
gian
và
chi
phí
hp
lý

Côngnghphnmm
Côngc
Quytrình
Phngpháp
Chuong1:Mu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
7
Côngnghphnmm
 Các itng nghiên cuca Công ngh phnmm:
• Quy trình phnmm:H thng các giai on mà quá trình phát
trin
p
hnmm
p
hitri
q
ua
,
vimi
g
iai o

ncnxác

nh rõ:
p
p
q,
g



 Mctiêu,ktqu nhnt giai ontrc ó,
 Ktqu chuyngiaochogiaionk tip
• Phng pháp phát trinphnmm: H thng các hng dncho
phép tng bcthchinmtgiaionnàoó trong quy trình
phnmm
• Công c và Môi trng phát trinphnmm:
• H thng các phnmmtr giúp trong lnh vcxâydng phn
mm
• H tr các chuyên viên tin hctrongcácbcxâydng phn
mmtheomtphng pháp nào óvimt quy trình c
chntrc
Quitrìnhthácnc
Xác nh
Khosát
Hintrng
Cáchotng
trongthgiithc
Cácyêucu
Xác

nh

Yêucu
Phântích
Thitk
Càit
MôhìnhThgiithc
Môhìnhphnmm
Phnmm

h 
Kimchng
Trinkhai
Waterfall
P
h
nm

m
“chtlng”
Quitrìnhthácnccitin
Xác nh
Khosát
Hintrng
Xác

nh

Yêucu
Phântích
Thitk
Càit
Kimchng
Trinkhai
Waterfall
QuitrìnhPrototype
Xácnh
yêucu
“Thitk
nhanh”

Xâydng
Prototype
Đánhgiávà
xácnhrõyêucu
Pháttrin
phnmm
Chuong1:Mu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
8
Quitrìnhxonc
Tipxúc
Lpkhoch
Kháchhàng
PhântíchriroĐánhgiá
cakháchhàng
Phântích,thitk
Xâydng
vàtrinkhai
Q&A
Chng2:Yêucucangisdng
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
1
Chng2
  
Yêuc

uc

angis


dng
Ngun:TSTrnMinhTrit
Hiuchnhvàtrìnhbày:NguynNamTrung
Email:
Nidung
 Giaionkhosáthintrngvàxácnhyêucu
• Hintrngtchc
• Hintrngnghipv
• HintrngTinhc(phncng,phnmm,conngi)
 Xácnhvàthuthpyêucu:
• Phânloiyêucu:
 Yêucuchcnng:Lutr,tracu,tínhtoán,ktxut
 Yêucuphichcnng
• Kthutthuthpyêucu:
 Phngvn
 Bngcâuhi
 Nghiêncucáctàiliu
 Quansátthct
 Phântíchthitknhóm(JAD)
Giaionkhosáthintrngvàxácnhyêucu
• Hintrng t chc
• Hintrng nghipv
• Hi

ntr

n
g
Tin h


c
(p
hncn
g,
p
hnmm
,
con n
g
i
)

 g

(p
g,
p
,
g )
Hintrngtchc
• Đini: Ccutchcnib
Bnthântchclàmththng,cóccutchc
Sccutchcnib
 Cáchnhìntngthv1tchc
• Đingoi:
Tchc Môitrn
g
catchc
g
Chng2:Yêucucangisdng

Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
2
Giaionkhosáthintrngvàxácnhyêucu
• Hintrng t chc
• Hintrng nghipv
• Hi

ntr

n
g
Tin h

c
(p
hncn
g,
p
hnmm
,
con n
g
i
)

 g

(p
g,
p

,
g )
Hintrngnghipv
o Hiu cquytrìnhnghipv:Mctiêuquantrng
nhtcakhosáthintrng
o Có bao nhiêu nghipv, bao nhiêu quy trình?
 Di góc nhìn cangilàmqunlý,khôngphica
chuyên viên Tin hc
o Nghipvcthchinnh th nào?
 Các công on, b phn liên quan…
o Tnsut? Thi imthchin
 Nghipv có thng xuyên cthchinhay
không?
 Mingày,mitun, mi tháng…?
Hintrngnghipv(tt)
o Khilng tác v/quyt nh?
o
Đánh
giá
nghip
v
hin
ti
o
Đánh
giá
nghip
v
hin
ti

 Cncónhng nhnxétcanhng ngichuyênmôn
trong gung máy công tác hinti
o Có vn /khó khngìhintihaykhông?Nguyên
nhân?
 Vn /khó khn clpvicôngngh,ch liên quan

hê
ô
hi
thì

ii
t

nc
h
uy
ê
nm
ô
nng
hi
pv
thì
c

ng
ii
quy
t

ngay
Giaionkhosáthintrngvàxácnhyêucu
• Hintrng t chc
• Hintrng nghipv
• Hi

ntr

n
g
Tin h

c
(p
hncn
g,
p
hnmm
,
con n
g
i
)

 g

(p
g,
p
,

g )
Chng2:Yêucucangisdng
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
3
HintrngTinhc
• Phncng:
 Các thitb hinti,

S
lng,
S
lng,
 Cu hình,
 V trí (vtlý),
 Tình hình ktnimng,
 Loiktni…
• Phnmm:

i
hà h
 H

i
u
hà
n
h
 H quntr CSDL
 Các phnmmtiníchkhác
• Con ngi:

 Trình  chuyên môn Tin hc
Xácnhvàthuthpyêucu
Phânloiyêucu
 Yêucuchcnng:
• Lutr

• Trac

u
• Tínhtoán
• Ktxut
 Yêucuphichcnng
• ?
Kthutthuthpyêucu
• Phngvn
• Bngcâuhi
• Nghiêncucáctàiliu
• Quansátthct
• Phântíchthitknhóm(JAD)
• …
Chng2:Yêucucangisdng
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
4
Kthutthuthpyêucu–Phngvn
Phngvncánhân/phngvnnhóm?
• Phngvncánhân
• Phngvnnhóm
Phngvntdo/phngvncónhhng?
• Phngvntdo
Ngichicócmgiácthoimái,cungcp

nhiu thông tin sâu sc
nhiu

thông

tin

sâu

sc
Nguyc:khôngcócnhngthôngtincnthit,
thôngtinkhóhthngc
Kthutthuthpyêucu–Phngvn
Phngvntdo/phngvncónhhng?
• Phngvncónhhng
Ngi chicóth cmthy không thoimái,ít
có kh nng ghi nhn cnhnxét,ýkin, suy ngh
riêng cangi cphng vn, ít cmnhn c
thái  cahivihintrng.
Cóthnhhngnidungcntìmhiu,cóthh
thng hóa các vn  ghi nhn c
thng

hóa

các

vn




ghi

nhn

c
Kthutthuthpyêucu–Phngvn
• Làmvicvicplãnhonmmctiêucah
thngphnmmcnxâydng,nhngitngcn
h 
p
h
ngv

n
• Yêucucplãnhothôngbáoxungcácphòngban,
nvhptác
• Phântíchxácnhúngvànhngitngcn
phngvn
•
Hn lch làm vic
Hn

lch

làm

vic
• Xácnhtrcvtrí/tráchnhimcangispphng
vn

Kthutthuthpyêucu–Phngvn
• Khitìmhiu,cnghinhncácthôngtin:
 Nidung:cáigì?
 Baogicó:thigian+thihn
 Bngcáchnàocónidungthôngtinó
 Nidungódnggì?
 Đánhgiácangicphngvnvtìnhhìnhhin
tithchi
nnghipv
• Khôngnên:
 Đanhnxétcánhâncangiphngvn
 Dùngthutng/ngônngTinhc
Chng2:Yêucucangisdng
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
5
Kthutthuthpyêucu–Bngcâuhi
• Phitrìnhbàyrõ:
 Mcíchcabngcâuhi,
 
 Mcíchs

dngnhngthôngtintrongb

ngcâu
hi,
 Tínhbomtthôngtintrli(khôngtitlailàngi
cungcpthôngtin,khônglrangoàitchc…)
• Hngdncáchin:rtcnthit,cnl
uýtránh
h  h

h
i

un
h
m
• Thihntrv
 Cnnhckhignnthihn
Kthutthuthpyêucu–Bngcâuhi
• Câuhitrìnhbàyrõràng
• Hìnhthcbngcâuhiphiddàngxlýtng
• Cndànhchghicâutrli.
 Thêmchcholibình
 Khôngphichcuitrang,haycuibngcâuhi,
 Nêndkinnhngcâuhinàoscóýkinthêmthì
nêncó
snchghilibìnhngaydicâuhió)
Kthutthuthpyêucu–Nghiêncutàiliu
• Cáctàiliu(cóthtìmhiunhngvnbnchung)
• Nhngquynhnib
• Cácbáocáoliênquan
• Nhngquynhvquytrìnhnghipv
 Rtkhócóyvnbnquynhvquytrình
nghipv
 ĐnvtchunISO?
h  h “b hà h  ” !!!
• N
h
ngquy


n
h

“b
tt
hà
n
h
v

n
”

!!!
• Thngdtinhànhhnkthutphngvnhaybng
câuhi
• Thngctinhànhtrclàmcschunbcho
vicphngvnhaydùngbngcâuhi
Kthutthuthpyêucu–Quansátthct
• Tinhànhsaucùng(nucnthit)
• Kimtral

i:

 Đãhiuúngnghipvhinti?
 Cónhngngoil?
 Pháthinnhngkhókhn,lhngtrongquytrình
nghipv
Phântíchthitknhóm(JAD–JointApplicationDesign)
Chng2:Yêucucangisdng

Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
6
Q&A
Chng3:Môhìnhhóayêucu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
1
Chng3

Môhìnhhóayêuc

u
Ngun:TSTrnMinhTrit
Hiuchnhvàtrìnhbày:NguynNamTrung
Email:
Nidung
 Mô hình hóa yêu cu:
• Lc  Usecase
•
Khái
nim
Actor
và
Usecase
•
Khái
nim
Actor
và
Usecase
• Ví d

 Mô hình hóa các dòng d liucamiUsecase
• GiithiuMôhìnhDFD
• S dng mô hình DFD  mô hình hóa yêu culu
tr
tra
cu
tính
toán
kt
xut
tr
,
tra
cu
,
tính
toán
,
kt
xut
Mu
 Đtvn:
• Các mô t v yêu cutronggiaionxácnh yêu cu:

Ch
mô
t
ch
yu
các

thông
tin
liên
quan
n
vic

Ch
mô
t
ch
yu
các
thông
tin
liên
quan
n
vic
thchincácnghipv trong th giithc, cha
th hinrõnétvic
thchin các nghipv trên
máy tính
 Mô t thông quá các vnbn d gây ra nhmln và
không trc quan
 Môhìnhhóayêucu
KháinimActor
TácnhânBÊNNGOÀI hthng
Cótngtác vihthng
PhnPhnmmmm

Conngi
ê
Phncng Phnmmkhác
T
ê
n Acto
r
Chng3:Môhìnhhóayêucu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
2
Actor Nhómngisdng
TácnhânBÊNNGOÀI hthng
Cótngtác vihthng
PhnPhnmmmm
Conngi
ê
Phncng Phnmmkhác
T
ê
n Acto
r
Víd1:XétphnmmQunlýhcsinhcpIII
STT Yêucu
1Tipnhnhcsinh
2
Lp danh sách lp
Nhómngidùng
Giáov?
Giáo v?
2

Lp

danh

sách

lp
3Tracuhcsinh
4Nhnbngimmôn
5Xembáocáotngkt
6Thayiquynh
Giáo

v?
Mingi?Phhuynh?Hcsinh?
Giáoviên?Giáov?
Bangiámhiu?
Bangiámhiu?Quntrhthng?
 Mt nhóm ngi dùng tng ng vi mtActor
 MiNhómngi dùng (Actor) c quyns dng mt hay nhiuchc
nng trong h thng
 Mtchcnng
có th cho phép nhiuNhómngi dùng s dng
 Nhiu nhóm ngi dùng có cùng các quynhnging nhau
 Nênxétlà1ActorhaynhiuActor?
 Vicxácnh Actor ph thuc
ng cnh và quy trình thct
Víd2:XétphnmmQunlýthvin
STT Yêucu
1Lpthcgi

Nhómngidùng
Thth
2Nhnsáchmi
3Tracuhcsinh
4Lpphiumn
5Nhntrsách
6Thayiquynh
Thth
Thth?Đcgi?Kháchbtk?
Thth
Thth
Thth?Quntrhthng?
Actor Phncngngoivi
TácnhânBÊNNGOÀI hthng
Cótngtác vihthng
PhnPhnmmmm
Conngi
ê
Phncng Phnmmkhác
T
ê
n Acto
r
Chng3:Môhìnhhóayêucu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
3
Víd
 PhnmmqunlýSiêuth:
• Đcthôngtintthitbcmãvch


Phn mm qun lý ca tng:
Các thit b ngoi vi

Phn

mm

qun

lý

ca

t

ng:

• Đcthôngtintcamera
• Phátlnhiukhinmca
 Phnmmqunlýravàocácphòngtrongcôngs
• Đctínhiutuctht
Phá l h i khi  
Các

thit

b

ngoi


vi
màphnmm
cntngtác
•
Phá
t
l
n
h

i
u
khi
nm

c

a
 Phnmmchngtrm
• Đctínhiutcamera,sensor
• Phátlnhiukhinraloa,èn,inthoi…
Cócnlitkê
ttcthitbngoivi?
Actor Phnmmkhác
TácnhânBÊNNGOÀI hthng
Cótngtác vihthng
PhnPhnmmmm
Conngi
ê
Phncng Phnmmkhác

T
ê
n Acto
r
Víd
• Ktxut/npdliutExcel
• Ktxutdliubáocáoraphnmmgiemail
(i f lk lk )
(
M
i
croso
f
tOut
l
oo
k
,Out
l
oo
k
Express…
)
• Phnmmtrunggianktnichuyniemailt
dngWebbasedsangPOP3(vídYahoo!Pop)
• …………
KháinimUseCase
•Mt UseCase là mtchuicáchànhng mà h thng
th


chi

n man
g
l

im

tkt
q
u
q
uan sát 

c ivi
UseCase


g


q
q

actor.
•Cóth hiumtUseCase là mt
chcnng cah
thng
,mangmt ýnghanht nh ivingi dùng
Chng3:Môhìnhhóayêucu

Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
4
Víd1:XétphnmmQunlýhcsinhcpIII
STT Yêucu
1
Tip nhn hc sinh
1
Tip

nhn

hc

sinh
2Lpdanhsáchlp
3Tracuhcsinh
4Nhnbngimmôn
5Xembáocáotngkt
6
Thay i quy nh
Baogmctínhnng
Thêmmi,Xóa,vàSa
13
6
Thay

i

quy


nh
 Có bao nhiêu Usecase trong Ví d này?
Víd2:XétphnmmQunlýthvin
STT Yêucu
1
Lp thc gi
1
Lp

th

c

gi
2Nhnsáchmi
3Tracuhcsinh
4Lpphiumn
5Nhntrsách
6
Thay i quy nh
14
6
Thay

i

quy

nh
 Có bao nhiêu Usecase trong Ví d này?

Víd3:XétphnmmThínghimmchin
STT Yêucu
1
Sp t mch in
1
Sp

t

mch

in
2 Cungcpngunin
3Thayithôngs
4Lubàithínghim
5Lylithínghim
6
Thay i quy nh
15
6
Thay

i

quy

nh
 Có bao nhiêu Usecase trong Ví d này?
SUseCase
• Stngtác giaActor vàUsecase

• Chiucamitên thhinvaitròchng trongstngtác
Chng3:Môhìnhhóayêucu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
5
SUseCase
•
S tng tác
gia
Actor
và
Use

case
•
S

tng

tác
gia

Actor
và

Use

case
• Chiucamitên thhinvaitròchng trong
stngtác
• Víd:

Kim tra tài khon
Rúttin
Kháchhàng
Kim

tra

tài

khon
TngquáthóagiacácActor
Ngisdng
Giáoviên
Giáov
MôtUseCase
1. UseCasebtukhikháchhàngathtíndng
vào.Hthngcvàthmtrathôngtincath.
 hô h h   h k  
2. H

t
hô
ngn
h
cn
h
ps

PIN.H


t
h
ng
k
i

mtras

PIN.
3. Hthnghitácvnàokháchhàngmunthchin.
Kháchhàngchn“Rúttin.”
4. Hthnghislng.Kháchhàngnhpslng.
5. Hthngyêucunhpkiutàikhon.
Kháchhàng
chn checking hoc savings
chn

checking

hoc

savings
.
6. HthngliênlcviATMnetwork...
MôtUseCase(tt)
• basicflow (“HappyPath”)
• Mtsalternativeflows
•
Các bin th thng gp (Regular variants)
Các


bin

th

thng

gp

(Regular

variants)
• Cáctrnghpbtthng(Oddcases)
• Exceptionalflows xlýcáctìnhhungli
“HappyPath”
Chng3:Môhìnhhóayêucu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
6
Slungdliu
 Cáckýhiu
Tácnhân
/
thitb


(
N
g
isd


n
g,
thitb


p
hát
/  (g  g,
 p
sinhhaytipnhndliu)
Khixlý
Lun
g
dli

u
(
thôn
g
tin
)
g  (g)
Bnhph(Hs,Ssách,tptin,csdl…)
Cáccps
 Cáccps
 Cp0:Toànbphnmmlàmtkhixlý
   ó h hâ ã hà h hi 
 C

p1:S


c

p0c
ó
t
h
p
hâ
nr
ã
t
hà
n
h
n
hi
us


cp1,cácscp1nàyphimbothhiny
ýnghascp0(tácnhân,thitb,lungd
liu,xlý,bnhph)
 Cp2:Miscp
1licóthphânrãthànhnhiu
sc
p
2tn
g
t


nhvi

c
p
hânrãcasc
p

p g   p p
0
 ………
Víd:Scp0
Configuration Information
Configuration
Data
Configuration
Data
Víd:Scp1
Chng3:Môhìnhhóayêucu
Trng C Công Ngh Thông Tin TP.HCM
7
Stngquát
Ýnghatngdòngdliu
D1:…………….
D2:…………….
D3
Dliu
Dliu
t
Ngidùng

Thitbnhp
Thitbxut
Xlý…
D1
D2
D5
D6
D3
:…………….
D4:…………….
D5:…………….
D6:…………….
nhp
xu
t
D liu
D li
D3
D4
Thuttoánxlý:
 Bc1:………………
 Bc2:………………
 Bc3:………………
 …………………………
D

liu

c
D


li
u
ghi
StngquátchoYêuculutr
 D1:Thôngtincnlutr (davàobiu
mu liên quan)

D
5
:
Thông
tin
cn
lu
tr
(ch
có
trong
mt
Ngidùng

D
5
:
Thông
tin
cn
lu
tr

(ch
có
trong
mt
s yêu cu cbit)
 D3:
• Các danh mc  chnla
• D liucnthitchovickimtratính
hpl (da vào quy nh)
 D2:
• Các danh mc  chnla
•
Kt
qu
thành
công/tht
bi
Thitbnhp
Thitbxut
Xlý
lutr
D1 D2
D3
D4
D5
D6
•
Kt
qu
thành

công/tht
bi
 D4:D liu clutr (davàobiu
mu).
• Ghi chú: Thông thng
D4 =D1 (+D5)(+IDtphátsinh)
 D6:D liuktxut(ch có trong mts
yêu cu cbit)
StngquátchoYêuculutr
 X lý lutr
• ĐcD3 ly các tham s, quy nh và
danh
mc
Ngidùng
danh
mc
• Hinth D2 (các danh mc)
• Nhn thông tin D1, D5 (nucn)
• Kim tra các thông tin D1, D5 có tha
quy nh liên quan hay không (davào
D3 nucnthit)
• Nutha quy nh,
ghi D4, thông báo
kt
q
u D2
(
nucn
)
và xutD6

(
nu
Thitbnhp
Thitbxut
Xlý
lutr
D1 D2
D3
D4
D5
D6
q
(
)
(
cnthit)
StngquátchoYêuculutr
 Ghi chú:
• D1 không nhtthitchatoànb thông
tin
trong
biu
mu
liên
quan
Ngidùng
tin
trong
biu
mu

liên
quan
• Tùy theo quy nh có th có hay không
có
D5
• D4 hoc D6 không nhtthitphi trùng
vi
D1 hoc D5
• D2 không nhtthitphi trùng vi D3
Thitbnhp
Thitbxut
Xlý
lutr
D1 D2
D3
D4
D5
D6