chất độc thần kinh sarin

ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN-ĐHQGHN
CHẤT ĐỘC THẦN KINH
SARIN

I. Tổng quan
1. Lịch sử chất độc sarin
3. Khái niệm
4. Tính chất
II. Độc chất sarin đối với con người
4. Con đường lây nhiễm
5. Cơ chế gây độc
III. Các biểu hiện khi nhiễm độc sarin
IV. Các biện pháp phòng ngừa và xử lý
V. Tài liệu tham khảo
Bố cục

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang

Sarin được phát hiện bởi các nhà khoa học của Đức
Quốc Xã (1938) trong thí nghiệm nhằm tạo ra loại
thuốc trừ sâu có độc tính mạnh hơn.

Đặt theo tên của những người phát hiện ra nó Schrader;
Ambros ;Rudriger ;Van der Linde.
1. Lịch sử
I. Tổng quan về Sarin

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang

I. Tổng quan
1. Lịch sử
1953, Ronald
Maddison 20 tuổi
(thuộc lực lượng
không quân Hoàng
gia Anh) đã chết
trong thử nghiệm
sarin trên người tại
Porton Down.
Năm 1939,
Đức Quốc
Xã sản xuất
Sarin.
(500kg-10
tấn)
1950, Liên
Xô và Hoa
Kỳ sản xuất
Sarin cho
mục đích
quân sự.

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
I. Tổng quan
1. Lịch sử
3/1988. Iraq,
khủng bố của

Tổng thống
Saddam Hussein
rải hỗn hợp sarin;
khí mù tạt lên
thành phố người
Kurd Halabia
( bắc Iraq) .Làm
chết ít nhất 5.000
người; hàng chục
ngàn ngườ bị
thương.
Việc sản
xuất và tích
trữ sarin bị
cấm bởi
Hiệp định
VKHH năm
1993.
1995. Sarin thực
sự chú ý trên thế
giới. Giáo phái
Aum Shinrikyo
sử dụng để tấn
công hệ thống
tàu điện ngầm ở
Tokyo. 13 người
chết vì tiếp xúc,
hàng trăm người
khác bị thương.


Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
I. Tổng quan
1. Lịch sử

Sarin là chất độc thần kinh gây chết người, xếp vào loại
vũ khí hóa học hủy diệt hàng loạt.

Sarin , là một hợp chất photpho hữu cơ ( độc hại). công
thức C4H10FO2P.
2. Khái niệm
I. Tổng quan

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
(RS)-Propan-2-yl methylphosphonofluoridate
Other names
(RS)-O-Isopropyl methylphosphonofluoridate; IMPF;
GB;[2]
2-(Fluoro-methylphosphoryl)oxypropane;
Phosphonofluoridic acid, P-methyl-, 1-methylethyl ester
Cấu trúc sarin

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
I. Tổng quan
2. Khái niệm
Công thức phân tử C 4 H 10 FO 2 P
Khối lượng phân tử 140,09 g mol -1
Dạng tồn tại Chất lỏng, khí
Mùi vị Không mùi, không vị ở dạng tinh khiết
Tỷ trọng 1,0887 g / cm ³ (25 ° C) 1,102 g / cm ³ (20 ° C)
Nhiệt độ nóng chảy -56 ° C (-69 ° F; 217 K)

Điểm sôi 158 ° C (316 ° F; 431 K)
Khả năng hòa tan trong nước
 có khả năng hòa tan.
Mối nguy hiểm
MSDS Chất độc thần kinh
Phân loại EU Cực kỳ độc ( T + )
NFPA 704
LD 50 70 mg-min/m3
3. Tính chất
1
4 0
I. Tổng quan

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang

(WHO): sarin có khả năng gây chết người mạnh gấp
26 lần so với xyanua. 36 lần so với Tabun, 21 lần so với
potassium cyanide. Một giọt sarin nhỏ bằng kim châm
cũng có thể giết chết một người.

Hít phải một liều cao khoảng 200 miligram sarin có thể
gây chết người “chỉ trong vài phút”, thậm chí không có
thời gian để xuất hiện triệu chứng
( Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học).
Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
I. Tổng quan
3. Tính chất
II. Chất độc sarin đối với con người
1. Con đường lây nhiễm


Sarin dễ bay hơi phát tán
vào không khí. Con người
có thể nhiễm độc qua hô
hấp, qua da, niêm mạc.

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
Sarin dễ hòa tan trong nước
nên chúng có thể được sử dụng
để gây nhiễm độc cho nguồn
nước uống và sinh hoạt.
Đối với các loại thực phẩm bị
nhiễm chất độc sarin, con
người ăn phải thực phẩm này
cũng có thể bị nhiễm độc qua
đường tiêu hóa.
II. Chất độc sarin đối với con người
1. Con đường lây nhiễm

2. Cơ chế gây độc
II. Chất độc sarin đối với con người
•
Aceylcholinesterase là 1 protein gồm các loại axit amin
khác nhau. Có mặt trong synap giữa tế bào thần kinh và tế
bào cơ
•
Công thức chung:
 ắ
 ề

2. Cơ chế gây độc


Khi có mặt sarin, nó phản ứng với enzim acetylcholinesterase
là mất khả năng thủy phân acetylcholine

Các tín hiệu thần kinh liên tục được truyền đến các cơ.
  ắ ề
2. Cơ chế gây độc
Phản ứng của sarin và enzym Acetylcholinesterase
•
Phân tử sarin tấn công vào nhóm OH trên các axit
amin của enzim bằng cách cắt đứt liên kết P-F
•
Ion H+ của axit amin bị tách ra, liên kết giữa sarin và
enzim được hình thành.

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
2. Cơ chế gây độc
Kết quả

Acetylcholinesterase bị photphoryl hóa rất bền, nó không còn
khả năng xúc tác cho quá trình thủy phân chất dẫn truyền xung
thần kinh acetylcholine.

Các cơ liên tục nhận được tín hiệu các tế bào thần kinh đang ra
lệnh cơ phải co lại. Các tín hiệu chồng chéo lên nhau làm cơ
liên tục co lại mà không duỗi ra được gây co giật, tê liệt cơ,suy
hô hấp và dẫn đến tử vong.

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
2. Cơ chế gây độc


Nhiễm độc ở mức thấp hoặc vừa phải:
Giảm thị lực; ho, tức ngực, nhịp thở nhanh; có hiện tượng lẫn
lộn, buồn ngủ, suy nhược, đau đầu; buồn nôn, nôn mửa và đau
bụng; huyết áp cao hoặc thấp

Nhiễm độc ở mức độ cao:
Bất tỉnh, co giật, tê liệt, suy hô hấp, có thể dẫn tới tử vong
III. Các biểu hiện khi nhiễm độc sarin

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
    ủ ố ử ụ
!"!#$ở
Một cậu bé thở thông qua một mặt nạ dưỡng khí ở
ngoại ô Damascus của Saqba sau khi một cuộc tấn
công của Mỹ. liên quan đến sarin độc thần kinh.
Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang

III. Các biểu hiện khi nhiễm độc sarin
Thuốc giải độc:
+ Tên gọi: 2-PAM
IV. Các biện pháp phòng ngừa & xử lý
+ Tác dụng: phá vỡ cấu trúc liên kết giữa Sarin & enzym
acetylcholinesterase => enzym này có thể trở lại công
việc thủy phân acetylcholine giúp cơ bắp có thể duỗi ra
bình thường.
2. Các biện pháp phòng ngừa & xử lý
2. Các biện pháp phòng ngừa & xử lý
2. Các biện pháp phòng ngừa & xử lý
+ Lưu ý: phản ứng giữa Sarin & enzym có thể trải qua

giai đoạn ‘lão hóa’ sau khoảng thời gian chậm. Sau đó thì
liên kết này không thể phá vỡ, khiến cho 2-PAM mất tác
dụng
2. Các biện pháp phòng ngừa & xử lý

Rời khỏi khu vực có chứa
chất sarin bị phát tán tới nơi
có không khí trong lành
hơn:
- Phát tán ở ngoài, di chuyến đến
khu đất càng cao càng tốt.
- Phát tán ở trong nhà, dời khỏi
ngôi nhà.

Anh Nhàn - Bùi Thắm - Huyền Trang
2. Các biện pháp phòng ngừa & xử lý