Những vấn đè chính trị- xã hội có tính quy luật trong tiến trình CMXHCN

Chương VIII
Những vấn đề chính trị - xã hội có tính
quy luật trong tiến trình CMXHCN
2
I
II
III
Xây dựng nền Dân chủ và nhà nước
XHCN
Xây dựng Nền văn hóa XHCN
Giải quyết vấn đề Dân tộc và Tôn giáo
NỘI DUNG
3
1. Xây dựng nền dân chủ XHCN
a. Quan niệm về dân chủ và quyền dân chủ

Dân chủ = Quyền lực (chính trị) của nhân dân, thuộc về nhân
dân.

Các nền dân chủ trong lịch sử.
tương lai
cổ đại
Chiếm hữu
nô lệ
Phong kiến
Tư bản
chủ nghĩa
Xã hội
chủ nghĩa
Cộng sản
chủ nghĩa

Cộng sản
nguyên thuỷ
không có khái
niệm dân chủ
Không còn
dân chủ nữa
Dân chủ
chủ nô
Dân chủ bị thủ
tiêu hoàn toàn
Dân chủ
tư sản
Dân chủ
XHCN
4
a. Quan niệm về dân chủ và quyền dân chủ

Dân chủ là sản phẩm tiến hóa của lịch sử, là nhu cầu
khách quan của con người. Với tư cách quyền lực của
nhân dân, dân chủ là sự phản ánh những giá trị nhân văn,
là kết quả của cuộc đấu tranh lâu dài của nhân dân chống
áp bức bóc lột, bất công

Dân chủ với tư cách là một phạm trù chính trị gắn với một
kiểu nhà nước và một giai cấp cầm quyền, không có “dân
chủ phi giai cấp”, “dân chủ chung chung”. Mỗi chế độ dân
chủ gắn với nhà nước đều mang bản chất của giai cấp
cầm quyền
5
a. Quan niệm về dân chủ và quyền dân chủ


Dân chủ còn được biểu hiện với tư cách là hệ giá trị phản
ánh trình độ phát triển cá nhân và cộng đồng xã hội trong
quá trình giải phóng xã hội, chống áp bức, bóc lột và nô
dịch để tiến tới tự do, bình đẳng.
Nền dân chủ (chế độ dân chủ): là một hình thái dân chủ
toàn vẹn gắn với bản chất, tính chất của nhà nước; là trạng
thái được xác định trong những điều kiện lịch sử cụ thể của
xã hội có giai cấp. Nền dân chủ do giai cấp cầm quyền đặt
ra được thể chế hóa bằng pháp luật.
6
b. Những đặc trưng cơ bản của nền dân chủ XHCN

Một là, với tư cách là chế độ nhà nước được sáng tạo bởi
quần chúng lao động dưới sự lãnh đạo của đảng cộng
sản, dân chủ XHCN đảm bảo mọi quyền lực thuộc về
nhân dân

Hai là, nền dân chủ XHCN có cơ sở kinh tế là chế độ công
hữu về những tư liệu sản xuất chủ yếu của toàn xã hội.
7
b. Những đặc trưng cơ bản của nền dân chủ XHCN

Bốn là, dân chủ XHCN là một nền dân chủ rộng rãi nhất
trong lịch sử, nhưng vẫn là nền dân chủ mang tính giai
cấp.

Ba là, trên cơ sở của sự kết hợp lợi ích hài hòa lợi ích cá
nhân, lợi ích tập thể và lợi ích của toàn xã hội, nền dân
chủ XHCN có sức động viên, thu hút mọi tiềm năng sáng

tạo, tính tích cực xã hội

Năm là, dân chủ XHCN không ngừng được mở rộng cùng
với sự phát triển kinh tế, xã hội; hoàn thiện cơ chế pháp luật,
cơ chế hoạt động và trình độ dân trí
8
c. Tính tất yếu của việc nền dân chủ XHCN

Động lực của quá trình phát triển XH, của quá trình xây dựng
CNXH là DC. Thực hiện DC đầy đủ, rộng rãi là yêu cầu khách
quan và là mục tiêu, động lực của công cuộc xây dựng CNXH

Xây dựng nền dân chủ XHCN là quá trình vận động biến DC từ
khả năng thành hiện thực trong mọi lĩnh vực đời sống XH

Xây dựng nền dân chủ XHCN là quá trình tất yếu diễn ra nhằm
xây dựng, phát triển, hoàn thiện DC, đáp ứng nhu cầu nhân
dân.

Xây dựng nền dân chủ XHCN là quá trình thực hiện DC hóa
đời sống XH dưới sự lãnh đạo của GCCN thông qua Đảng
Cộng sản.
9
2. Xây dựng nhà nước XHCN

Nhà nước XHCN là 1 tổ chức mà thông qua đó, đảng của GCCN
thực hiện vai trò lãnh đạo đối với toàn XH; là tổ chức CT thuộc kiến
trúc thượng tầng dựa trên cơ sở KT của CNXH; là nhà nước kiểu
mới; là hình thức chuyên chính vô sản được thực hiện trong thời kì
quá độ lên CNXH


Nhà nước XHCN là một trong những tổ chức cơ bản nhất của hệ
thống CT XHCN, về cơ bản thống nhất với nền chuyên chính VS, tổ
chức thể hiện và thực hiện ý chí quyền lực của nhân dân

Vừa là cơ quan quyền lực, vừa là bộ máy hành chính & tổ chức
quản lý KT, văn hóa, XH của nhân dân dân
a. Khái niệm nhà nước XHCN
10
b. Đặc trưng, chức năng, nhiệm vụ của nhà nước XHCN

Đặc trưng:

Một là, nhà nước XHCN là công cụ cơ bản để thực hiện
quyền lực của nhân dân lao động, đặt dưới sự lãnh đạo
của đảng cộng sản.

Hai là, nhà nước XHCN là công cụ chuyên chính giai cấp
nhằm bảo vệ lợi ích của tất cả người lao động, thực hiện
trấn áp những kẻ chống đối, phá hoại sự nghiệp XHCN

Ba là, nhà nước XHCN có đặc trưng cơ bản là tổ chức
xây dựng toàn diện xã hội mới - xã hội XHCN và CSCN
11
b. Đặc trưng, chức năng, nhiệm vụ của nhà nước XHCN

Đặc trưng:

Bốn là, nhà nước XHCN là yếu tố cơ bản của nền dân chủ
XHCN, không ngừng vận động và phát triển ngày càng

hoàn thiện các hình thức đại diện nhân dân, mở rộng dân
chủ nhằm lôi cuốn đông đảo quần chúng nhân dân tham
gia quản lý nhà nước, quản lý xã hộ

Năm là, nhà nước XHCN là một kiểu nhà nước đặc biệt,
“nhà nước không còn nguyên nghĩa” mà là kiểu “nửa nhà
nước”. Sau khi những cơ sở kinh tế - xã hội cho sự tồn
tại của nhà nước mất đi thì nhà nước cũng tự tiêu vong.
Đây là đặc trưng khác biệt của nhà nước XHCN với các
nhà nước trước đây
12

Chức năng của NN XHCN:

Chức năng tổ chức xây dựng: tổ chức có hiệu quả công
việc xây dựng XH mới, thể hiện ở việc quản lý xã hội trên
tất cả các lĩnh vực bằng pháp luật, chính sách pháp chế
XHCN và thông qua hệ thống quyền lực nhà nước từ
trung ương đến cơ sở.

Chức năng bạo lực trấn áp: được thực hiện với mọi tội
phạm và mọi kẻ thù để bảo vệ độc lập dân tộc ,chủ quyền
đất nước, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã
hội , tạo ra những điều kiện cơ bản để mở rộng dân chủ
trong nhân dân