GIÁO DỤC SỨC KHỎE
CHO NHĨM NHỎ
BS, ThS Trương Trọng Hồng
Bộ môn Khoa học hành vi-Giáo dục sức khỏe
Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
Mục tiêu học tập
Kết thúc bài học sinh viên có thể:
Biết đại cương về phương pháp GDSK cho
nhóm nhỏ
Biết được nguyên tắc trong GDSK cho nhóm
nhỏ
Có khả năng xây dựng đề cương và thực hiện
một buổi GDSK cho nhóm nhỏ.
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
2
Nhóm nhỏ là nhóm thế nào?
Nhóm
nhỏ là một tập hợp tương đối ít người
(từ 3-20/30 người) trong đó các thành viên có
mối liên hệ qua lại (interdependence) và
thường có chung một quan tâm.
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
3
Nhóm nhỏ là nhóm thế nào?
Có
9/2018
thể chia nhóm nhỏ thành 2 loại:
Nhóm chính thức (formal group): có đặc
điểm là vị thế của các thành viên được xác
định rõ ràng và được quy định bởi chuẩn mực
của nhóm.
Ví dụ: một tổ phụ nữ, một phòng ban, một câu
lạc bộ sức khỏe...
GDSK Y5 NK2018-2019
4
Nhóm nhỏ là nhóm thế nào?
9/2018
Tập hợp khơng chính thức (informal
gathering): được hình thành một cách tự phát,
các vai và vị thế của các thành viên khơng
được xác định trước.
Ví dụ: tập hợp các bà mẹ đưa con đến trạm y
tế tiêm chủng...
GDSK Y5 NK2018-2019
5
Các hình thức GDSK nhóm nhỏ
Gián
tiếp
Diễn đàn, nhóm kín với số lượng thành viên
nhỏ trên internet
Chia sẻ thông tin qua email, tin nhắn…
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
6
Các hình thức GDSK nhóm nhỏ
Trực
tiếp
Thuyết trình +/- hỏi đáp
Tọa đàm
Thảo luận nhóm
Biểu diễn và thực tập
Sắm vai
Tham quan, thực địa
Văn nghệ nhóm (tiểu phẩm kịch, phim, ca
nhạc, múa rối...)
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
7
Câu hỏi thảo luận
Phân tích:
•
•
•
•
2018
Nhóm 1: Ưu điểm của GDSK nhóm nhỏ
(Tổ 1, 5, 9, 13)
Nhóm 2: Khuyết điểm của GDSK nhóm nhỏ
(Tổ 2, 6, 10, 14)
Nhóm 3: Ưu điểm của GDSK cá nhân
(Tổ 3, 7, 11, 15)
Nhóm 4: Khuyết điểm của GDSK cá nhân.
(Tổ 4, 8, 12, 16)
GDSK Y5 NK2018-2019
8
Nguyên tắc trong GDSK cho nhóm nhỏ
Người
giáo dục viên lắng nghe mọi người nói
và cố gắng nhận ra các nhu cầu khác nhau
của đối tượng cũng như những phản ứng, hồi
báo từ đối tượng
Khuyến khích mọi người tự xác định vấn đề và
tự đề xuất cách giải quyết
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
13
Ngun tắc trong GDSK cho nhóm nhỏ
Khơng
áp đặt các ý kiến, các giải pháp, mà cố
gắng gợi cho đối tượng tự phát hiện bằng các
câu hỏi dẫn dắt thích hợp
Xây dựng điều mới dựa trên những gì mọi
người đã biết.
> Phát huy tối đa sự chủ động của đối tượng.
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
14
Xây dựng đề cương một buổi GDSK nhóm
Để
một buổi GDSK nhóm nhỏ có hiệu quả cao
cần xây dựng đề cương cẩn thận trong đó lưu
ý phải xác định rõ mục tiêu và phân tích kỹ đối
tượng.
Nói một cách khác cần biết rõ mình
Nói cái gì và Nói cho ai
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
15
Dàn ý đề cương buổi GDSK nhóm nhỏ
Đề
tài và tên đề tài
Đối tượng
Mục tiêu
Bảng tổng hợp
Nội dung
9/2018
Ph.pháp
Ph.tiện
GDSK Y5 NK2018-2019
Thời gian
Nhân sự
16
Đề tài & Tên đề tài
Đề
tài: càng cụ thể càng tốt.
Ví dụ: Cách dùng thuốc và chế độ ăn phù hợp trong
điều trị bệnh đái tháo đường
Tên
9/2018
đề tài: cần ngắn gọn, lơi cuốn.
Ví dụ: giống đề tài: “Cách dùng thuốc và chế độ ăn
phù hợp trong điều trị bệnh đái tháo đường”
hoặc lôi cuốn hơn: “Dùng thuốc và ăn uống trong
bệnh đái tháo đường dễ hay khó?”
GDSK Y5 NK2018-2019
17
Đối tượng
Phân tích đối tượng:
Nam hay nữ, lứa tuổi, bệnh lý, nghề nghiệp, địa
bàn, học vấn…
Ví dụ:
Người
trên 40 tuổi trong phường P nội thành
TPHCM, lao động tự do, trình độ học vấn trung
bình cấp 1.
Nữ cơng nhân trong độ tuổi sinh sản làm việc trong
khu chế xuất N.
Học sinh cấp 3 trường T huyện H ngoại thành
TP.HCM.
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
18
Mục tiêu
Giúp người dự:
Có thái độ phù hợp (thái độ)
Ví dụ: Nhận thức được sự nguy hiểm của việc dùng thuốc và
ăn uống không đúng cách trong điều trị bệnh đái tháo đường.
Biết
được những thơng tin (kiến thức)
Ví dụ 1: Biết/Nắm được các nguyên tắc dùng thuốc trong điều
trị bệnh đái tháo đường
Ví dụ 2: Biết cách ăn uống phù hợp.
Nắm
9/2018
được kỹ năng (thực hành):
Vd: Thực hiện được việc thử đường huyết tại nhà.
GDSK Y5 NK2018-2019
19
Nội dung
Viết
ra danh sách các đề mục đáp ứng các mục tiêu
đã đề ra:
Đề mục đầu tiên nêu bật được tầm quan trọng của
vấn đề
Các đề mục tiếp theo dựa trên các mục tiêu
Lượng giá
Đề mục cuối là phần tóm tắt những điểm chính và
kết luận.
Lưu ý: phần giải đáp thắc mắc có thể lồng ghép vào
từng đề mục hoặc tách ra một phần riêng trước
lượng giá.
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
20
Nội dung
Ví dụ:
Tầm quan trọng của việc dùng thuốc và chế độ
ăn phù hợp trong điều trị bệnh đái tháo đường
Cách dùng thuốc trong điều trị bệnh đái tháo
đường
Chế độ ăn phù hợp trong điều trị bệnh đái tháo
đường.
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
21
Phương pháp
Tiểu phẩm
Thuyết trình (kèm minh họa)
Đặt câu hỏi – trả lời
Biểu diễn và thực tập…
Riêng
lượng giá, có nhiều hình thức:
Đố vui
Ơ chữ
Trị chơi
Bảng câu hỏi trắc nghiệm…
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
22
Phương tiện
Phục
vụ cho các hoạt động (chú ý các đạo cụ
cho tiểu phẩm nếu có)
9/2018
GDSK Y5 NK2018-2019
23
Thời gian
Phân
động
9/2018
bổ thời gian tương ứng với từng hoạt
GDSK Y5 NK2018-2019
24