kinh tế học vi mô 2- yếu tố sản xuất

THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XUẤT
•
Những vấn đề chung
•
Thị trường lao động

Cung cầu vốn

Cung cầu đất đai
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
•
Giá và thu nhập của các
yếu tố sản xuất
-
Đường cầu của các yếu tố sản
xuất (D) dốc xuống
-
Đường cung của các yếu tố sản
xuất (S) dốc lên
-
P* là giá cân bằng, Q* là sản
lượng cân bằng
-
Thu nhập của một yếu tố sản
xuất = giá * lượng = OP*EQ*
P*
0
Q*
E
D S
Nguyên tắc thuê yếu tố sản xuất

-
Chi phí cận biên của một yếu tố sản xuất: MC
f
-
Sản phẩm hiện vật cận biên của một yếu tố sản xuất:
(MPP
f
= MP
f
): phần tăng thêm của tổng sản lượng
khi sử dụng thêm một đơn vị yếu tố sản xuất
-
Sản phẩm doanh thu cận biên của một yếu tố sản
xuất: (MRP
f
): phần tăng thêm của tổng doanh thu
khi bán thêm một đơn vị sản phẩm
-
MRP
f
= MP
f
* MR
-
Nguyên tắc thuê là MRP
f
= MC
f
CẦU LAO ĐỘNG
- Cầu thứ phát

- Phụ thuộc vào w
- Đường cầu lao động của
hãng dốc xuống
- MRP
L
= MP
L
* MR
- MRP
L
= MP
L
* P
( khi thị trường hàng hóa là
cạnh tranh hoàn hảo)
CU L

KN: Cầu LĐ là i lng phn ỏnh số lợng
LĐ mà ngời chủ sẵn lòng và có khả năng thuê
mớn ở các mức trả công (lơng) nhau trong
1 khoảng tgian nđịnh(các yếu tố khác không
đổi)

Cầu về LĐ là cầu thứ phát(cầu dẫn xuất)

Đờng cầu về LĐ cũng dốc xuống và phản ánh
luật cầu về LĐ
w () => D
L
()

Cầu thứ phát(dẫn xuấtphát sinh sau và
phụ thuộc vào cầu hàng hoá, dịch vụ)
Cu l l cu th phỏt vì nó phụ thuộc vào và
đợc dẫn xuất từ mức sản lợng đầu ra với
CP đầu vào của DN mà mục tiêu là II
MAX
.
Muốn II
MAX
thì các DN lại dựa vào cầu của
ngời TD để XĐ
+ Lợng H2 mà DN phải cung cho t2
+ Chi phớ cho LĐ(mức tiền công)
LUẬT CẦU VỀ LAO ĐỘNG
w ↑(↓) => D
LĐ
↓(↑)
Mức lương (w)
thay đổi dẫn đến
có sự vận động
Dọc theo đường
Cầu ( I đến II)
W
L
W
1
L
1
W
2

L
2
D
I
II
GII HN GI C SL
* giá trị t liệu TD tối thiểu mà 1 LĐ cần
có

có điều tiết: TLTDmin (l ng quy định)

không có điều tiết: (tiền công)min mà
ngời LĐ chấp nhận
* giới hạn tối đa giá cả SLĐ
W MRP
MRP và MPP
1. Sản phẩm doanh thu cận biên
•
KN: Sản phẩm doanh thu cận biên là doanh thu thu
thêm được khi SD thêm 1 đơn vị L
•
Công thức
MRP =ΔTR/ΔL = ΔTR/ΔQ . ΔQ/ΔL = MR.MP
2. Sản phẩm hiện vật cận biên
•
KN: Sản phẩm hiện vật cận biên là sp tăng thêm khi SD
thêm 1 đơn vị L
•
Công thức
MPP =ΔQ/ΔL = MP

=> KL: nếu là thị trường CTHH =>MRP = MPP.P
Nguyên tắc thuê lao động
•
Nếu MRP
L
> W: thuê thêm lao động
•
Nếu MRP
L
< W: thuê ít lao động h nơ
•
Nếu MRP
L
= W: số lượng lao động đạt tối ưu
tại đó tối đa hóa lợi nhuận
-
CM: Để Π
MAX
XĐ Q tại MR = MC
MC = W/ MP => MC = MR => W = MR.MP
MRP =ΔTR/ΔL = ΔTR/ΔQ . ΔQ/ΔL = MR.MP
=> KL: W = MRP
L

CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI
CẦU LĐ
•
Cầu về hàng hóa trên thị trường hàng hóa
TD
•

Năng suất LĐ: Sự thay đổi trong công
nghệ
Cầu lao động tăng thì đường cầu dịch
chuyển sang phải (từ D thành D
L1
)
Cầu lao động giảm thì đường cầu dịch
chuyển sang trái (từ D
L
thành D
L2
)
SỰ THAY ĐỔI ĐƯỜNG CẦU LAO ĐỘNG
•
Mức lương (w) thay đổi dẫn
đến có sự vận động dọc theo
đường cầu ( A đến A
1
)
•
Sự thay đổi trong thị trường
hàng hóa, dịch vụ.
•
Sự thay đổi trong công nghệ
Cầu lao động tăng thì D
L

dịch chuyển thành D
L1
Cầu lao động giảm thì D

L
thành D
L2
.
D
L2
D
L
D
L1
A
A
1
SẢN PHẨM DOANH THU CẬN BIÊN
Số giờ làm việc
Lương
($/gi )ờ
MRP
L
= MP
L
x

P
Thị trường lao động
cạnh tranh( P = MR)
MRP
L
= MP
L

x MR
Thị trường lao động
độc quyền (P>MR)
ĐƯỜNG CẦU LAO ĐỘNG CỦA HÃNG
L Q P TR MRP
L
1 5 2 10 10
2 10 2 20 10
3 14 2 28 8
4 17 2 34 6
5 19 2 38 4
6 20 2 40 2
20 2 40 0
18 2 36 - 4
ĐƯỜNG CẦU LAO ĐỘNG CỦA HÃNG
•
Thị trường lao động là
cạnh tranh
•
Đường cầu lao động
của hãng chính là
đường sản phẩm doanh
thu cận biên của lao
động
•
Hình dáng của đường
cầu lao động phụ thuộc
vào cả w và MRP
L
0 1 2 3 4 5 6

10
8
6
4
2
MRP
L
= d
L
W*
MRP
L1
MRP
L2
ĐƯỜNG CẦU LAO ĐỘNG CỦA HÃNG
(Với vốn biến đổi)
Số giờ làm việc
Lương
($/giờ)
0
5
10
15
20
40 80
120 160
-
Khi w =$20, A là một điểm
trên đường cầu lao động
-

Khi w = $15, hãng sẽ thuê
nhiều lao động và máy móc
hơn, MRP
L
tăng, đường MRP
L

dịch chuyển tạo ra một điểm C
mới trên đường cầu lao động.
-
Như vậy A và C nằm trên
đường cầu lao động, còn B thì
không
D
L
A
B
C
NG CU LAO NG CA NGNH
W
($/gi)
MRP
L1
Lao ng
Lao ng
w ($/gi)
0
5
10
15

0
5
10
15
50 100 150 L
0
L
1
D
L1
Cng theo chiu ngangnu
giỏ sn phm khụng i
120
MRP
L2
L
2
ẹửụứng cau
cuỷa ngaứnh
D
L2
Hóng
Ngaứnh
CUNG LAO ĐỘNG
•
Đường cung lao động cá nhân có xu
hướng vòng về phía sau.
-
ảnh hưởng thay thế(SE): w tăng, giá nghỉ
ngơi tăng, thay thế làm việc cho nghỉ ngơi,

thời gian làm việc tăng
-
ảnh hưởng thu nhập(IE): w tăng, thu nhập
tăng, mua nhiều hàng hóa hơn, thời gian
nghỉ ngơi tăng, thời gian làm việc giảm
-
Nếu SE>IE, đường cung lao động dốc lên
-
Nếu SE<IE, đường cung lao động vòng về
phía sau
•
Đường cung lao động thị trường thường
là dốc lên (cộng chiều ngang các đường
cung lao động của các cá nhân)
Số giờ làm
việc/ngày
Tiền
lương
Đường
cung lao
động
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG CUNG
LAO ĐỘNG
•
Áp lực về kinh tế
•
Áp lực về tinh thần
•
Sự thay đổi của công nghệ
•

Phạm vi thời gian
Cung lao động tăng, đường
cung dịch chuyển S
L
thành
S
L1
.
Cung lao động giảm, đường
cung dịch chuyển S
L
thành
S
L2
.
Lượng cung lao động
S
L2
S
L

S
L1
w
CÂN BẰNG CUNG CẦU LAO ĐỘNG
•
Thị trường lao động cạnh tranh
•
Thị trường lao động độc quyền
- độc quyền bán

- độc quyền mua
- độc quyền song phương
Đường cung lao động khi thị trường lao
động là cạnh tranh
Cung lao động
của hãng là
hoàn toàn co
giãn và hãng
có thể thuê tất
cả lao động mà
hãng muốn tại
mức tiền lương
w*
w
S
L
W*
Lượng cung lao động
DN QUYẾT ĐỊNH THUÊ LAO ĐỘNG TẠI
THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG CẠNH TRANH
Lượng lao động
w
MRP
L
= D
L
L*
Hãng tối đa hóa lợi nhuận
sẽ thuê L
*

tại MRP
L
= w
W*
S
Cân bằng trong thị trường lao động cạnh tranh
Lượng lao động Lượng lao động
Giá lao
Động
W
Giá lao
Động
W
D
100
S
L
= ME = AE
10
10
50
MRP
L
= d
L
Quan s¸t
1) Công ty chấp nhận giá $10.
2) S = AE = ME = $10
3) ME = MRP = 50
D

L
= MRP
L
D
L
= MRP
L
P * MP
L
CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG
S
L
= AE
S
L
= AE
Số lượng công nhân
Số lượng công nhân
Lương Lương
ThÞ trêng ®Çu ra c¹nh tranh ThÞ trêng ®Çu ra ®éc quyÒn
w
C
L
C
w
M
L
M
v
M

A
B
CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG
•
Cân bằng trong thị
trường hàng hóa là
cạnh tranh
- D
L
(MRP) = S
L
- W
c
= MRP
L
-
MRP
L
= P * MP
L
-
Thị trường hiệu
quả
•
Cân bằng trong thị trường
hàng hóa là độc quyền
–
MR < P
–
MRP = MR * MP

–
MRP = MR * MP
L
–
Thuê L
M
tại mức w
M
–
v
M
= lợi ích biên của người tiêu
dùng
–
w
M
= chi phí biên của hãng
–
Sử dụng ít hơn mức sản lượng
hiệu quả