Điều trị bệnh lý tuyến giáp ở người cao tuổi

BỆNH LÝ TUYẾN GIÁP Ở NGƯỜI CAO TUỔI

Những lưu ý khi điều trị

BS LẠI THỊ PHƯƠNG QUỲNH
BM NỘI TIẾT‐ ĐHYD TP HCM
VN_GM_THY_137


Nội dung
1. Đại cương bệnh lý tuyến giáp NCT
2. Suy giáp NCT và nguy cơ bệnh lý
3. Điều trị Suy giáp NCT- mục tiêu TSH
4. Cường giáp NCT: chẩn đoán, điều trị.

VN_GM_THY_137


Định nghĩa rối loạn chức năng TG
SUY GIÁP : là tình trạng bệnh lý do giảm nồng độ Hormon giáp trong
máu do giảm sản xuất tại TG . FT4 thấp, FT3 thấp
Suy giáp nguyên phát : suy giáp do bệnh lý tại TG‐ TĂNG TSH
Suy giáp thứ phát : suy giáp do suy yên,  GIẢM TSH
CƯỜNG GIÁP : là tình trạng bệnh lý do tăng nồng độ Hormon giáp
trong máu FT4 và FT3 cao
• CG nguyên phát : CG do bệnh lý tại TG‐ TSH GIẢM
• CG thứ phát : CG do u tuyến n,  TĂNG TSH
‐ CGDLS ( cường giáp dưới lâm sàng) chẩn đốn khi TSH thấp < 0.4 
mUI/L với FT4 và FT3 bình thường.
‐ Theo độ nặng CGDLS chia hai mức độ
Độ 1 (nhẹ)   TSH = 0,1 – 0,39 mUI/L

VN_GM_THY_137
Độ 2 (nặng)  TSH < 0,1 mUI/L


Xét nghiệm hormone tuyến giáp
BÌNH GIÁP
TSH 0.4 ‐5, FT4 BT
Suy giáp DLS
TSH 5-10, FT4 BT
CGDLS
TSH <0.4, FT4 BT

SUY GIÁP : TSH > 10, FT4 giảm
0.1
Cường giáp
TSH <0.1, FT4 tăng

0.4

5
10
TSH IU/mL )

Braverman LE, et al. Werner & Ingbar’s The Thyroid.A Fundamental and Clinical Text. 8th ed. 2000.
VN_GM_THY_137
Canaris GJ, et al. Arch Intern Med. 2000;160:526-534


‐ # 25% NCT có bệnh lý tuyến giáp
‐ Có sự gia tăng tỷ lệ suy giáp NCT, không gia tăng

cường giáp theo tuổi.
‐ Chẩn đốn bệnh khó khăn vì khơng có triệu chứng.
1NC hồi cứu 75076 phụ nữ 20‐89 tuổi
tại Mỹ ( 1926‐1982) 

Spectrum of Thyroid Disorders in elderly
•.YRI 
•Thyroid: official journal of the American Thyroid Association 

(3-10.1089/thy.2017.0063

VN_GM_THY_137


Tỷ lệ suy giáp gia tăng ở NCT‐
Tăng cao ở nữ cao tuổi
Tỷ lệ suy giáp cao ở nữ NCT

Percentage of Population with High Serum TSH Level (>4.5mU/L). 
Adapted from Hollowel et al. (1). 
J Clin Endocrinol Metab. 2002 Feb;87(2):489‐99. doi: 10.1210/jcem.87.2.818

Prevalence (percentage of people of that age group) 
of hypothyroidism for older people in 2014 in England
Focus on Older Women
September 2016  DOI:10.13140/RG.2.2.22895.02729

VN_GM_THY_137

Triệu chứng lâm sàng bệnh tuyến giáp trên NCT
Các triệu chứng suy giáp‐ cường giáp dễ nhầm lẫn triệu
chứng do hội chứng lão khoa

VN_GM_THY_137

VN_GM_THY_137


NCT có bệnh lý tuyến giáp DLS thường khơng ghi
nhận các triệu chứng bất thường so với bình giáp

SGDLS

Figure 2. Total number of hypothyroid symptoms reported by 
the euthyroid and subclinical hypothyroid groups.

CGDLS

Figure 3. Total number of hyperthyroid symptoms reported by 
the euthyroid and subclinical hyperthyroid groups
British Journal of General Practice, March 2020

VN_GM_THY_137


Nội dung
1. Đại cương bệnh lý tuyến giáp NCT
2. Suy giáp NCT và nguy cơ bệnh lý
3. Điều trị Suy giáp NCT- mục tiêu TSH

4. Cường giáp NCT: chẩn đoán, điều trị.

VN_GM_THY_137


Cơ chế Suy giáp làm gia tăng bệnh TM do xơ vữa
RLLM
↑stress oxy hóa

Tăng xơ vữa mm 
Tăng đông

THA
Bệnh
mạch
vành

Suy tim

Hormones (Athens). 2020 Sep;19(3):301‐309

VN_GM_THY_137


Nồng độ TSH cao tăng nguy cơ tim mạch
TSH > 10 tăng nguy cơ biến cố TM ‐ tử vong TM
BIẾN 
CỐ TM

TỬ 

VONG 
TM
TỬ 
VONG 
MỌI 
NN
VN_GM_THY_137


SG và CG đều tăng nguy cơ suy tim

Subclinical Thyroid Dysfunction and the Risk of Heart  Failure 
in Older Persons at High Cardiovascular Risk

VN_GM_THY_137


Suy giáp và nguy cơ biến chứng
Tăng 2 nguy cơ
cơn đau ngực
Tăng nguy cơ
NMCT ở nữ
Tăng 2 nguy cơ
RL nhận thức
Tăng nguy cơ
trầm cảm

Patients with SCH had a significantly elevated risk of depression
than persons with euthyroidism (OR = 1.78, 95% confidence interval [CI]:
1.11–2.86, P = 0.02).

No difference in functional capacity for participants with 
subclinical hyperthyroidism (BI 19.60±0.09; IADL 
13.51±0.12, p>0.05) or subclinical hypothyroidism 

Khơng tăng ngco
rối loạn chức năng
vận động

HƠN MÊ SUY GIÁP:là biến chứng nặng Thường gặp người nữ, cao tuổi có suy
giáp chưa chẩn đốn hay bỏ trị + có yếu tố thúc đẩy. Tỷ lệ tử vong cao.
SYSTEMATIC REVIEW article
Front. Endocrinol., 04 June 2019 |  />
Thyroid. 2014 Feb 1; 24(2): 208–214.doi: 10.1089/thy.2013.0071
JAMA Neurol. 2014;71(2):201‐207. doi:10.1001/jamaneurol.2013.5402

VN_GM_THY_137

VN_GM_THY_137


Suy giáp dưới lâm sàng NCT tăng nguy
cơ bệnh tim mạch
257 pts with SCH, TSH >5.0
2293 controls, TSH <5.0

Suy giáp dưới lâm sàng tăng nguy cơ
bệnh mạch vành
3.5
3

95% CI
Odds ratio

1.5–6.3

2.5

1.3–4.0
1.1–3.6

2

1.1–2.6

1.5
1
0.5
0

Suy giáp dưới lâm sàng tăng nguy cơ tử
vong do bệnh mạch vành

Euthyroid

SCH

+TPO-Ab

Xơ vữa động mạch chủ

SCH

+TPO-Ab

Nhồi máu cơ tim

Rodondi N et al. Am J Med 2006;119:541–551
Hak AE, et al. Ann Intern Med 2000;132(4):270–278

Imaizumi M. J Clin Endocrinol Metab 2004;89:33653370

VN_GM_THY_137


Biểu hiện tâm thần kinh của SUY GIÁP
Các triệu chứng SG 
có thể biểu hiện
tương tự rối loạn
tâm thần nên khó
chẩn đốn SG.

VN_GM_THY_137


Nội dung
1. Đại cương bệnh lý tuyến giáp NCT
2. Suy giáp NCT và nguy cơ bệnh lý
3. Điều trị Suy giáp NCT- mục tiêu TSH
4. Cường giáp NCT: chẩn đoán, điều trị.

VN_GM_THY_137


Kết cục của điều trị SGDLS ở người cao tuổi
TĂNG NGUY CƠ TỬ VONG - KHƠNG CĨ LỢI ÍCH
TIM MẠCH – LOÃNG XƯƠNG

VN_GM_THY_137

N Engl J Med 2017; 376:2534‐2544
DOI: 10.1056/NEJMoa1603825


SUY GIÁP DƯỚI LÂM SÀNG NCT
Theo các hướng dẫn 
cho NCT : chỉ điều trị
cho bn > 70 tuổi khi suy 
giáp rõ, TSH > 10 mUI/L, 
nguy cơ cao Tim mạch

VN_GM_THY_137


ĐIỀU TRỊ SUY GIÁP 
NCT suy yếu

Overt and Subclinical Hypothyroidism 
in the Elderly: When to Treat?

- TSH nên kiểm tra lại lần 2 sau 3-6 tháng để CĐ.
- Nếu TSH tiếp tục tăng > 10 # suy giáp tiến triển
: bắt đầu điều trị LT4 liều thấp, tăng dần Front. Endocrinol., 22 March 2019 
VN_GM_THY_137
| />

Điều trị suy giáp NCT
6a. How should levothyroxine therapy be managed in the elderly with hypothyroidism? 
RECOMMENDATION  In general, levothyroxine should be initiated with low 
doses, and the dose titrated slowly based on serum thyrotropin
measurements. It should be recognized that normal serum thyrotropin ranges are 
higher in older populations (such as those over 65 years), and that higher 

serum thyrotropin targets may be appropriate.
Strong recommendation. Moderate quality evidence.
• Liều khởi trị LT4 : When initiating therapy in patients 
older than 50‐60 years old with overt hypothyroidism, 
without evidence of coronary heart disease, an L‐thyroxine
dose of 50 mcg daily should be considered. Grade D, BEL 4 
Bn > 50‐60 tuổi , suy giáp rõ, ko bệnh mạch vành
nên điều trị bắt đầu 25‐ 50mcg/ ngày
Bolk N et al. 2010 Arch IM 170:1996-2003 (EL2).
Bach-Huynh TG 2009 JCEM 94:3905-12 (EL2.)
THYROID Volume 24, Number 12, 2014 ª American Thyroid Association DOI: 10.1089/thy.2014.002

VN_GM_THY_137


Điều trị suy giáp NCT

Mục tiêu TSH

Liều điều trị duy trì Levothyroxine NCT

<1.0 g/kg thể trọng/ngày

Singer PA, et al. JAMA. 1995;273:808-812.
Endocr Pract. 2002;8:457-469.

VN_GM_THY_137


Các lưu ý khi sử dụng Levothyroxin
Levothyroxin: nên uống sáng trước ăn 30-60 phút
hay trước đi ngủ (> 3 giờ sau bữa ăn tối)
Các chất ảnh hưởng gây giảm hấp thu Levothyroxin
• Oral biophosphonates
• Proton pump inhibitors
• Raloxifene
• Multivitamins (containing 
ferrous sulfate   or calcium 
carbonate)
• Ferrous sulfate
• Phosphate binders (sevelamer, 
aluminum   hydroxide)

• Bile acid sequestrants
(cholestyramine,
colestipol, colesevelam)
• Sucralfate

• Cation exchange resins 
(Kayexelate)

‐ Ingestion with a meal
‐ Grapefruit juicea
‐ Espresso coffee
‐ High fiber diet
‐ Soybean formula (infants)
‐ Soy

• Orlistat

Thuốc  chuyển hóa LT4

• Ciprofloxacin
• H2 receptor antagonistsa

•

Phenobarbital

• Calcium salts (carbonate, 
citrate, acetate)

• Malabsorbtion syndromes

•

Phenytoin

– Celiac disease

• Carbamazepine

• Chromium picolinate

– Jejunoileal bypass surgery

• Sertraline (Zoloft)

• Charcoal

– Cirrhosis (biliary)
– Achlorhydria

ATA/AACE Guidelines for Hypothyroidism.
Garber JR, et al. Thyroid. 2012;22:1200-1235.

VN_GM_THY_137


CÁ THỂ HĨA MỤC TIÊU TSH /ĐIỀU TRỊ SUY GIÁP
ĐIỂU TRỊ L-THYROXINE

↑NGUY CƠ TIM MẠCH
↑LỖNG XƯƠNG
Cường giáp DLS

CẢI THIỆN TRC SUY GIÁP
LỢI ÍCH TIM MẠCH

GIẢM XƠ VỮA MM
TÂM THẦN, TRÍ TUỆ
SINH SẢN
VN_GM_THY_137


CA LÂM SÀNG VÍ DỤ
Nữ 67 tuổi,  đang theo dõi K giáp stage III, 
đã PT 15 năm.
K giáp trên lâm sàng ko nguy cơ tái phát
Bệnh nhân có suy tim nhẹ và loãng xương.
TSH = 0.01mUI/L, FT4 1.9ng/dl
Đang điều trị 137mcg/ ngày.
Nên điều chỉnh liều LT4 như thế nào?

Nguy cơ tái phát K và
cần liều LT4 điều trị TSH 
ức chế?  không cần

QUYẾT ĐỊNH ĐT
Nguy cơ CG do điều trị và bc
CG trên bệnh TM, lỗng xương
ở bn này ? CĨ 

Nên giảm liều
LT4 để đưa
TSH về bình
thường

VN_GM_THY_137