TRUNG TÂM ĐÀO TẠO QUẢN TRỊ MẠNG AN NINH MẠNG QUỐC TẾ ATHENA ACADEMY
QUẢN TRỊ MẠNG CƠ BẢN
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
MỤC LỤC
MỤC LỤC ........................................................................................................................................... 1
Chương 1: Tổng Quan Mạng Máy Tính .......................................................................................... 4
1. Lý Thuyết .................................................................................................................................. 4
1.1
Khái niệm về mạng máy tính ........................................................................................... 4
1.2
Các loại mạng máy tính .................................................................................................... 4
1.3
Đơn vị truyền tải thơng tin ............................................................................................... 6
1.4
Các mơ hình xử lý mạng ................................................................................................... 7
1.5
Các mơ hình quản lý mạng ............................................................................................... 9
1.6
Các mơ hình ứng dụng mạng ......................................................................................... 10
1.7
Các dịch vụ mạng ............................................................................................................ 11
1.8
Thuật ngữ mạng máy tính .............................................................................................. 13
2. Thực Hành .............................................................................................................................. 13
2.1
Cài đặt hệ diều hành Window ........................................................................................ 13
2.2
Hướng dẫn sử dụng VMware......................................................................................... 28
3. Câu hỏi ôn tập ........................................................................................................................ 40
3.1 VMware Workstation ......................................................................................................... 40
3.2 Install Windows 7 ................................................................................................................ 41
Chương 2: Sơ Đồ Kết Nối Mạng Thông Dụng .............................................................................. 42
1. Lý Thuyết ................................................................................................................................ 42
1.1
Kiến trúc mạng Lan ........................................................................................................ 42
1.2 Các Chuẩn Trong Mạng LAN............................................................................................ 47
2. Thực Hành .............................................................................................................................. 48
2.1 Thiết lập kết nối mạng ........................................................................................................ 48
2.2 Các dạng kết nối trên Vmware Worktation ..................................................................... 54
2.3
Các thao tác cơ bản trên window .................................................................................. 59
3. Câu hỏi ôn tập ........................................................................................................................ 63
Chương 3: Chia Sẻ Dữ Liệu ............................................................................................................ 64
1. Lý Thuyết ................................................................................................................................ 64
1.1 Các thiết bị mạng ................................................................................................................. 64
2. Thực Hành .............................................................................................................................. 71
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 1
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
2.1 Gán địa chỉ IP tĩnh trên Windows 7 .................................................................................. 71
2.2 Tạo User và Shared Folder trên Window 7 ...................................................................... 74
2.3 Share Folder trên WinXP ................................................................................................... 79
2.4 Chia sẽ nâng cao .................................................................................................................. 84
3. Câu hỏi ôn tập ........................................................................................................................ 88
3.1
Các thiết bị mạng ............................................................................................................ 88
3.2
Tạo User và Share Folder ............................................................................................... 89
3.3
Cấu Hình Địa Chỉ IP Trên Windows ............................................................................ 89
Chương 4 : Phương tiện truyền dẫn ............................................................................................... 90
1. Lý Thuyết ................................................................................................................................ 90
1.1 Khái niệm phương tiện truyền dẫn ................................................................................... 90
1.2 Các đặc tính của phương tiện truyền dẫn ......................................................................... 90
1.3 Các loại cable ....................................................................................................................... 91
2. Thực Hành .............................................................................................................................. 98
2.1 Hai chuẩn đầu dây cáp RJ45 .............................................................................................. 98
2.2 Ba kỹ thuật bấm cáp ........................................................................................................... 98
3. Câu hỏi ôn tập ...................................................................................................................... 100
Chương 5 : TCP/IP ........................................................................................................................ 101
1. Lý thuyết ............................................................................................................................... 101
1.1 Giới thiệu TCP/IP .............................................................................................................. 101
1.2 Các hệ số cơ bản ................................................................................................................ 101
1.3 Địa chỉ IP ............................................................................................................................ 102
2. Thực hành ............................................................................................................................. 108
2.1 Lệnh mạng cơ bản ............................................................................................................. 108
2.2 Cấu hình AP(Access Point) ............................................................................................... 112
2.3 Remote Desktop ................................................................................................................. 114
2.4 Cấu hình Router Draytek ................................................................................................. 118
2.5 Remote Admin ................................................................................................................... 137
2.5 Team Viewer ...................................................................................................................... 143
2.6 Quét IP trong mạng........................................................................................................... 149
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 2
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
2.7 Giả lập NAT port trên Vmware ....................................................................................... 150
2.8 Phân tích gói tin bằng Wireshark .................................................................................... 152
3. Câu hỏi ôn tập ...................................................................................................................... 157
3.1
TCP/IP ............................................................................................................................ 157
3.2
Các Lệnh Mạng Cơ Bản ............................................................................................... 157
3.3
Quét IP trong mạng ...................................................................................................... 158
3.4
Cấu hình WIFI AP ........................................................................................................ 158
3.5
Remote Desktop ............................................................................................................. 158
3.6
TeamViewer ................................................................................................................... 159
3.7
Remote Admin ............................................................................................................... 159
Chương 6 : Quản Lý Mail ............................................................................................................. 160
1. Kết nối Email bằng Microsoft Outlook.............................................................................. 160
2. Email Thunderbird – Mail Merge ...................................................................................... 162
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 3
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Chương 1: Tổng Quan Mạng Máy Tính
1. Lý Thuyết
1.1
Khái niệm về mạng máy tính
• Mạng máy tính là một nhóm các máy tính , thiết bị ngoại vi được kết nối với nhau thơng qua
các phương tiện truyền dẫn
•
Các thành phần cấu tạo nên mạng máy tính :
•
Máy tính : PC , Laptop , MainFrame...
•
Thiết bị giao tiếp : NIC , Hub , Switch , Router...
•
Mơi trường truyển dẫn : Cáp , Sóng điện từ …
•
Các Protocol: TCP/IP, NetBeui, Apple Talk…
•
Các hệ điều hành mạng: WinNT, Win2000, Win2k3…
•
Thiết bị ngoại vi: Máy in, máy Fax, Scaner…
1.2
Các loại mạng máy tính
❑ Mạng LAN (Local Area Network)
• Mạng LAN là một nhóm các máy tính và thiết bị truyền thơng được kết nối với nhau
trong 1 khu vực nhỏ
❑ Đặc điểm:
• Băng thơng rộng lớn
• Kích thước mạng bị giới hạn bởi các thiết bị
• Chi phí các thiết bị mạng LAN rẻ
• Quản trị đơn giản
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 4
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
❑ Mạng MAN (Metropolitan Area Network)
•
Mạng MAN gần giống như mạng LAN nhưng giới hạn của nó là một thành phố hay
một quốc gia, mạng MAN nối kết các mạng LAN lại với nhau
❑ Đặc điểm:
•
Băng thơng trung bình
•
Mơ hình phức tạp hơn LAN
•
Quản trị khó khăn hơn
•
Chi phí các thiết bị mắc
❑ Mạng WAN (Wide Area Network)
•
Mạng WAN bao phủ vùng địa lý rộng lớn, có thể là 1 lục địa hay tồn cầu
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 5
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
❑ Đặc điểm:
•
Băng thơng thấp
•
Phạm vi hoạt động khơng giới hạn
•
Mạng WAN rất phức tạp
•
Các tổ chức quốc tế đứng ra qui định, quản trị
•
Chi phí cho các thiết bị rất mắc tiền
❑ Mạng Internet
•
Mạng Internet là mạng WAN tồn cầu.
❑ Đặc điểm:
•
Chứa các dịch vụ tồn cầu như: Mail, Web Chat, FTP… phục vụ miễn phí cho mọi
người dùng
1.3
Đơn vị truyền tải thơng tin
❑ Đơn vị bit
•
Viết tắt từ :Binary Digital ( Hệ số nhị phân )
•
Ký hiệu : b
•
Giá trị gồm hai chữ số : ‘0’ hoặc ‘1’
•
Giá trị quy đổi : Kb ; Mb ; Gb ; Tb – Mỗi đơn vị chênh lệch 2^10 ~ 1024
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 6
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
•
Đơn vị thường dung trong truyền tải thơng tin
❑ Đơn vị byte
•
Là đơn vị quy ước của bit có giá trị bằng 8 bit
•
Ký hiệu : B
•
Giá trị quy đổi : KB ; MB ; GB ; TB đơn vị chênh lệch 2^10 ~1024
•
Đơn vị thường dùng trong lưu trữ thơng tin
1.4
Các mơ hình xử lý mạng
❑ Mơ hình xữ lý mạng Phân phối
•
•
Ưu điểm :
•
Truy xuất dữ liệu nhanh
•
Khơng bị giới hạn các ứng dụng
Khuyết điểm:
•
Dữ liệu lưu trữ rời rạc nên khó đồng bộ và Backup
•
Khả năng nhiễm Virus cao
❑ Mơ hình xử lý Tập trung
•
Ưu điểm:
•
Dữ liệu được bảo mật an tồn
•
Dễ Backup và diệt virus
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 7
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
•
•
Chi phí cho các thiết bị thấp
Khuyết điểm:
•
Khó đáp ứng được các yêu cầu của nhiều ứng dụng khác nhau
•
Tốc độ truy xuất chậm
❑ Mơ hình xử lý Cộng tác
•
•
Ưu điểm:
• Rất nhanh và mạnh
• Có thể dùng để sử lý các phép tốn lớn
Khuyết điểm:
• Các dữ liệu được lưu trữ trên các vị trí khác nhau
• Khó đồng bộ và Backup
• Khả năng nhiễm Virus cao
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 8
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
1.5
Các mơ hình quản lý mạng
❑ Mơ hình Workgroup :
❑ Mơ hình Domain
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 9
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
1.6
Các mơ hình ứng dụng mạng
❑ Mạng ngang hàng (Peer to Peer)
•
•
Ưu điểm:
•
Đơn giản, dễ cài đặt
•
Tổ chức và quản trị dễ dàng
•
Chi phí các thết bị thấp
Khuyết điểm:
•
Dữ liệu phân tán nên khả năng bảo mật kém
•
Dễ bị xâm nhập
•
Các tài ngun khơng được sắp xếp nên rất khó định vị và tìm kiếm
❑ Mạng Domain (Client-Server)
•
Ưu điểm:
•
Dữ liệu lưu trữ tập trung nên bảo mật tốt
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 10
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
•
•
Backup dễ dàng
•
Tài nguyên và các dịch vụ được tập trung nên dễ dàng chia sẻ cho nhiều người
dùng
Khuyết điểm:
•
Chi phí cho các Server rất mắc
•
Phải có người quản trị hệ thống
1.7
Các dịch vụ mạng
❑ Dịch vụ tập tin (Files Services):
•
Cho phép các máy tính chia sẻ các tập tin, thao tác trên tập tin chia sẻ: copy, lưu trữ…
❑ Dịch vụ in ấn (Print Services):
•
Là 1 ứng dụng mạng điều khiển và quản lý việc truy cập các máy in, máy Fax qua
mạng
•
Giảm chi phí cho nhiều người
•
Tăng độ linh hoạt vì các máy in có thể đặt bất kỳ nơi nào
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 11
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
•
Dùng cơ chế hàng đợi để ấn định mức độ ưu tiên cho việc in ấn
❑ Dịch vụ thơng điệp (Message Services):
•
Là 1 ứng dụng cho phép người dùng gởi/nhận các thư điện tử (Email)
•
Cho phép đính kèm nhiều loại file khác nhau: phim ảnh, âm thanh…
•
Ngồi ra cịn cung cấp các ứng dụng khác như: Chat voice, Voice mail…
❑ Dịch vụ cơ sở dữ liệu (Database Services):
•
Dữ liệu tập trung, bảo mật cơ sở dữ liệu
•
Phục vụ số lượng người dùng lớn, truy xuất nhanh
❑ Dịch vụ ứng dụng (Application Services):
•
Dịch vụ này cung cấp các ứng dụng dùng chung được chứa trên Server cho các Client
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 12
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
1.8
Thuật ngữ mạng máy tính
• NIC : Network Interface Card – Card mạng
•
Modem :Bộ chuyển đổi thơng tin giao thức liên kết mạng
•
Router : Bộ định tuyến thơng tin mạng
•
Switch : Bộ chuyển mạch thơng tin
•
Wifi Router Access Point : Bộ định tuyến mạng khơng dây Wifi
•
Host : Thuật ngữ chỉ đến một máy tính bất kỳ nào đó
•
Server : Máy tính cung cấp dịch vụ mạng
•
Client : Máy tính sử dụng dịch vụ mạng
•
PC : Máy tính thuộc sở hữu cá nhân
•
Workstation : Máy tính trạm
•
Domain : Tên miền cúa một trang web hoặc dịch vụ mạng
2. Thực Hành
2.1
Cài đặt hệ diều hành Window
Các nội dung chính :
-
Chuẩn bị phần cứng hoặc máy ảo để cài đặt
Thực hành cài đặt Window 7
Chuẩn bị phần cứng hoặc máy ảo để cài đặt
+ Môi trường máy thật
Chuẩn bị môi trường khởi động ban đầu:
• DVD chứa source của Window 7 hoặc Window 10
• Chuẩn bị một USB Boot có sẵn source hệ điều hành Window 7 hoặc Window 10
Các chương trình tạo USB Boot
• Window Create Media Tool (Link download : )
• Universal Boot USB
• Rufus (Link download : />
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 13
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Thiết lập cho máy tính của mình khởi động vào bên trong đĩa DVD hoặc USB. Cách thiết lập, trong
BIOS của máy tính, chọn thành phần CDROM hoặc USB là thiết bị boot vào đầu tiên
❖ Hướng dẫn Rufus USB :
Bước 1 : Mở chương trình Rufus
Bước 2 : Click vào thanh Device để chọn USB Boot
Bước 3 : Click vào thanh Target system để chọn định dạng USB Boot
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 14
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Bước 4 : Click vào thanh Flie system để chọn file format
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 15
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Bước 5 : Click vào SELECT để chọn file ISO
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 16
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Bước 6 : Bấm START để Format USB
+ Mơi trường ảo hóa
• Sử dụng chương trình VMware Workstation để tạo máy ảo theo cấu hình thích hợp.
• Chuẩn bị file ISO chứa mã nguồn của hệ điều hành.
• Đảm bảo máy ảo khởi động vào trong BIOS và thiết lập First-Boot là từ DVD-ROM của
chương trình VMware Workstation
❑ Cài đặt win 7
+ Môi trường máy thật
Bước 1: Đưa đĩa DVD vào ổ DVD-ROM
Bước 2: Restart lại máy tính, bấm phím chức năng để vào BIOS kiểm ta xem đã chọn boot
CD-ROM đầu tiên hay khơng (Cấu hình cho máy tính khởi động từ ổ DVD-ROM). Tùy
theo mỗi loại máy mà có phím chức năng khác nhau, ví dụ: Delete, F2, F9, F12….
Bước 3: Giao diện cài đặt sẽ hiện ra như hình, mặc định ngôn ngữ cài đặt là English, click
chọn Next
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 17
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Bước 4: Click chọn Install now
Bước 5: Chọn phân vùng ổ cứng để cài đặt và click vào Drive options (advanced)
Bước 6: Click vào Format để định dạng lại phân vùng cần cài đặt
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 18
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Bước 7: Hộp thoại cảnh báo xóa dữ liệu xuất hiện, chọn Ok và click Next
Bước 8: Windows tiến hành copy windows file và tự động cài đặt
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 19
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Bước 9: Ở trên ta nhập tên máy tính và tên đó cũng chính là tên User mà ta sẽ sử dụng, bước
này ta sẽ tạo Password cho User đó(có thể bỏ qua), click Next
•
•
•
Type a password (Recommended): nhập password
Retype your password: nhập lại password
Type a password hint: Hiển thị thông báo nội dung của mục này khi user đăng nhập không
hợp lệ
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 20
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Bước 10: Nhập Key bản quyền vào ô PRODUCt KEY: XXXX-XXXX-XXXXXXXX.
+ Dấu check ở mục Automatically activate windows when I’m Online là để mua key bản
quyền trực tuyến từ Microsoft, click Next.
+ Trường hợp dùng thử thì ta khơng cần nhập và bỏ dấu Check, click Skip
Bước 11: Mục này Windows sẽ hỏi ta có cần đến sự giúp đỡ trong quá trình sử dụng khơng,
nếu cần thì ta chọn Use recommended settings hoặc Install important updates only.
Khơng cần thì click vào Ask me later.
Bước 12: Tiến hành cài đặt ngày giờ, chọn múi giờ (UTC +07:00) Bangkok, Hanoi,
Jakarta, click Next
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 21
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Bước 13: Có 3 chế độ khi kết nối mạng cho bạn tùy chọn
+ Home network : Có thể chia sẻ dữ liệu
+ Work network : dùng nơi làm việc
+ Public network : chế độ khơng chia sẻ Khơng biết thì ta nên chọn Public network
➔ Windows 7 sẽ khởi tạo Profile User, đến đây ta đã cài đặt Windows 7 thành cơng.
+ Mơi trường ảo hóa
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 22
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Bước 1 : Khởi động chương trình VMware Workstation , click File → New Virtual Machine
Wizard
Bước 2 : Chọn Typical click Next
Chọn I will install the operating system later click Next
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 23
Giáo trình Quản trị mạng cơ bản - ACBN
Chọn Microsoft Windows , Version là Windows 7 click Next
Đặt tên máy và thay đổi thư mục muốn lưu , click Next
Biên soạn: Lê Đình Nhân
Trang 24