Cách phòng bệnh sởi cho trẻ

Cách phòng bệnh sởi cho trẻ
Chủ Nhật, 13/04/2014 20:39
Trẻ em mắc bệnh sởi không nên đến trường cho tới sau khi ban sởi bắt đầu xuất hiện tối
thiểu 5 ngày
Tất cả trẻ em ở các nước đang phát triển được chẩn đoán bệnh sởi cần được bổ sung 2
liều vitamin A, cách nhau 24 giờ. Điều trị này nhằm khôi phục nồng độ vitamin A thấp
trong thời gian mắc sởi, ngay cả với trẻ được nuôi dưỡng tốt để giúp dự phòng tổn
thương mắt và mù lòa. Bổ sung vitamin A đã được chứng minh là làm giảm 50% số
lượng các trường hợp tử vong do bệnh sởi.
Tử vong cao
Mặc dù đã có vắc-xin phòng bệnh an toàn và hiệu quả nhưng đến nay, sởi vẫn là một
trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ em trên toàn cầu. Có khoảng
122.000 người tử vong do sởi trong năm 2012 - phần lớn là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh sởi gây
ra bởi một loại virus thường phát triển trong tế bào lót ở phía sau của họng và phổi. Dấu
hiệu đầu tiên của bệnh sởi thường là sốt cao, sốt bắt đầu từ 10 - 12 ngày sau khi tiếp xúc
với virus và kéo dài từ 4 - 7 ngày. Chảy nước mũi, ho, mắt đỏ và chảy nước mắt, các đốm
trắng nhỏ bên trong má có thể xuất hiện trong giai đoạn đầu. Sau một vài ngày thì ban sởi
(ban đỏ/nâu dạng chấm) bùng phát, thường ở mặt và cổ. Trong khoảng 3 ngày, ban sởi
lan rộng xuống thân mình và cuối cùng xuống tới tay, chân. Ban sởi kéo dài 5 - 6 ngày,
sau đó mất dần. Trung bình, ban sởi xuất hiện sau khi tiếp xúc với virus được 14 ngày
(trong phạm vi 7 - 18 ngày).
Không có phương pháp điều trị kháng virus đặc hiệu cho virus sởiẢnh: Khánh Anh
Sởi nặng thường gặp ở trẻ em được nuôi dưỡng kém (trẻ suy dinh dưỡng), đặc biệt những
trẻ thiếu hụt vitamin A hoặc hệ thống miễn dịch của chúng bị suy giảm do HIV/AIDS
hay các bệnh lý khác.
Hầu hết các trường hợp tử vong liên quan tới sởi là do biến chứng của bệnh. Các biến
chứng chủ yếu gặp ở trẻ dưới 5 tuổi hoặc người lớn trên 20 tuổi. Các biến chứng nghiêm
trọng nhất bao gồm: mù mắt, viêm não (nhiễm trùng gây phù não), tiêu chảy nặng gây
mất nước, nhiễm trùng tai hoặc nhiễm trùng hô hấp như viêm phổi. Có gần 10% các
trường hợp sởi tử vong trong quần thể có tỉ lệ suy sinh dưỡng cao và không được chăm
sóc y tế đầy đủ.

Ai có nguy cơ?
Trẻ em không được tiêm vắc-xin phòng bệnh có nguy cơ mắc sởi và các biến chứng cao
nhất, kể cả tử vong. Phụ nữ mang thai không được tiêm phòng cũng có nguy cơ. Bất cứ ai
không có miễn dịch (người chưa được tiêm phòng hoặc đã được tiêm phòng nhưng không
tạo được miễn dịch) đều có thể mắc sởi.Virus rất dễ lây qua ho và hắt hơi, tiếp xúc gần
hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết nhiễm bệnh của mũi hoặc họng. Virus vẫn hoạt động
và dễ lây trong không khí hoặc trên các bề mặt bị nhiễm trong gần 2 giờ. Nó có thể lây
truyền từ người mắc bệnh trong vòng 4 ngày trước khi bắt đầu phát ban cho tới 4 ngày
sau khi phát ban. Dịch sởi có thể bùng phát làm nhiều người tử vong, đặc biệt là giới trẻ,
trẻ em suy dinh dưỡng.
Điều trị
Không có phương pháp điều trị kháng virus đặc hiệu cho virus sởi. Các biện pháp điều trị
khác chủ yếu nhằm hỗ trợ và làm cho người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn:
- Paracetamol hoặc ibuprofen (phù hợp với lứa tuổi) có thể giúp hạ sốt và giảm đau.
- Uống nhiều nước để tránh mất nước, tốt nhất vẫn là dung dịch điện giải (oresol) với
nồng độ phù hợp.
- Vệ sinh/làm sạch mắt bằng bông sạch (tăm bông).
- Đóng rèm cửa giúp làm giảm sự nhạy cảm với ánh sáng của mắt.
Bệnh sởi thường tự khỏi nhưng nếu có triệu chứng khác thường xuất hiện như tiêu chảy,
nôn, đau taivà đau họng, khó thở hoặc rối loạn ý thức… thì cần nhanh chóng tìm kiếm
tư vấn y tế. Trong một vài trường hợp bệnh sởi nặng, đặc biệt nếu có biến chứng, cần đưa
trẻ vào viện để điều trị.
Sởi gây hại cho phụ nữ mang thai
Trẻ em mắc sởi không nên đến trường cho tới sau khi ban sởi bắt đầu xuất hiện tối thiểu 5
ngày. Dự phòng chống lại bệnh sởi cũng như quai bị và Rubella bằng cách tiêm vắc-xin.
Phụ nữ dự định có thai mà chưa được tiêm phòng sởi thì nên đến cơ sở y tế để được tư
vấn và tiêm phòng vì khi đang mang thai sẽ không được tiêm phòng sởi. Phụ nữ bị sởi
trong khi mang thai cũng có nguy cơ biến chứng nặng và thai kỳ có thể kết thúc do sẩy
thai hoặc sinh non. Những người khỏi bệnh sởi sẽ có miễn dịch với sởi suốt đời.
Bác sĩ Lương Quốc Chính Khoa Cấp cứu Bệnh viện Bạch Mai