khảo sát chung chi nấm rhizopus

TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANG
KHOA NÔNG NGHIỆP- TÀI NGUYÊN- THIÊN NHIÊN
Long Xuyên,03/2013

Thành viên Nhóm
CTP123718 Nguyễn Văn Quí
CTP123740 Lương Thọ
CTP123741 Nguyễn Tấn Khoa
CTP123751 Phan Văn Vũ Linh
CTP123756 Đinh Ngô Tấn Hải
CTP123794 Nguyễn Văn Nam
CTP123801 Mai Phước Toàn
CTP123825 Huỳnh Văn Vũ Luân
NÔI DUNG

Hình dạng, kích thước

Đặc điểm chung

Hình thức sinh sản

Phân bố

Tác hại

Kết luận
Phân loại
Kingdom
(giới) :
Fungi
Division

(ngành):
Zygomycota
Class (lớp) : Zygomycetes
Order (bộ) : Mucorales
Family (họ) : Mucoraceae
Genus
(giống) :
Rhizopus
Giống (chi) này có ít nhất 120 loài và thứ được mô tả trong đó Rhizopus
stolonifer (R. nigricans) là loài phổ biến trong thiên nhiên và được mô tả
tương đối kỷ.
HÌNH DẠNG, KÍCH THƯỚC
 Sợi nấm có đường kính 3-25 µm, trung bình 12 µm
 Rhizopus phát triển khuẩn ty bao phủ phần bên ngoài của cơ
chất
 khuẩn ty của Rhizopus stolonifer có màu trắng, phân nhánh,
đa nhân và không có vách ngăn ngang

Các sợi khuẩn ty có dạng như sợi bông vải khi còn non, sau đó phát
triển sâu vào cơ chất thì phân chia thành 3 dạng khuẩn ty:
•
Khuẩn căn
•
Khuẩn ngang
•
Cuốn bào tử
Ba loại khuẩn ty của nấm Rhizopus
Túi bào tử của nấm mốc Rhizopus stolonifer

Vỏ bào tử có những nếp nhăn, cuống sinh bào tử nang

phình rộng dần ở cuối.

Bào tử nang lúc đầu có màu trắng khi chín thì
chuyển sang màu đen, khi mốc phát triển mạnh ta
thấy dày đặc những chấm đen.

Chứa đầy đủ các thành phần như ti thể,
nhân, ribộ thể, hạt lipid, mạng nội mạc

Hầu hết Rhizopus là những loài thực vật
hoại sinh

Màng tế bào chủ yếu là chitosan – chitin

Không có trung thể

Sinh sản vô tính với bào tử

Sinh sản hữu tính với sự phân chia giao tử

Vỏ bào tử có màu đặc trưng ở nhiều loài nấm
nhất định

Rhizopus sản sinh ra một số loại enzim thuỷ
phân protein, chất béo, các hợp chất các-bon
và phosphatase
HÌNH THỨC SINH SẢN

Nấm Rhizopus có hai hình thức sinh sản:


Sinh sản vô tính (Asexual reproduction)

Sinh sản hữu tính (Sexual reproduction)
Sinh sản vô tính (Asexual reproduction)

Hình thành những cọng mang bọc bào tử
(sporangiophores) và túi bào tử (sporangium).

Bào tử không có roi, gần như tròn, đồng nhất, đa nhân
nằm trong túi màu đen gọi là túi bào tử.

Một túi bào tử phát triển đơn độc và tận cùng của cọng
mang bọc bào tử
Sinh sản hữu tính (Sexual reproduction)
sự tiếp hợp (conjugation) bào tử tiếp hợp (zygospore)

Bắt đầu giai đoạn sinh sản hữu tính bằng sự tiếp hợp (conjugation) và
kết quả tạo nên bào tử tiếp hợp (zygospore), quá trình sinh sản hữu
tính chia ra 2 trường hợp:
•
Dị tán (heterothallic) trong đó 2 nòi khác nhau từ 2 sợi nấm khác
(tạm gọi là + và - ) kết hợp với nhau.
•
Đồng tán (Homothallic) trong đó 2 nòi kết hợp từ một sợi nấm
như trường hợp Rhizopus sexualis.
Trong những loài dị tán, hai khuẩn ty khác nhau cho ra 2 bào tử
khác nhau + và - sẽ kết hợp lại với nhau thành thể nhị bội (diploid) và phát
triển thành túi giao tử non (progametangia) gọi là thể tiếp hợp (zygophores).
Rhizopus được tìm thấy gần như ở khắp mọi

nơi, nhưng phổ biến nhất trong rừng và các
loại đất trồng, trái cây và rau quả mục nát,
phân động vật và phân bón,…
Ví dụ: Rhizopus stolonifer thường hiện diện
ở bánh mì củ nên thường được gọi là mốc
bánh mì, nó còn hiện diện trong đất, trong trái
cây hư, củ nó còn ký sinh trong rễ khoai tây,
táo, dâu, cà chua.
PHÂN BỐ
Tác hại

Một số loài gây ra một số bệnh trên khoai tây, dâu, táo, và nhiều
loại trái cây khác( thậm chí gây bệnh trên người - Rhizopus
oryzae).

Rhizopus nigricans rất có hại cho quả sau khi thu hoạch (dễ bị ảnh
hưởng nhất là: đào, xuân đào, anh đào ngọt, dâu tây, và mận), đặt
biệt là trong lưu trữ hoa quả, quá trình vận chuyển đi xuất khẩu,…

Rhizopus stolonifer là tác nhân nhiễm mốc trên bánh mì.

…
ỨNG DỤNG TRONG ĐỜI SỐNG – SẢN XUẤT
-
Rhizopus cùng với Amylomyces, Mucor, Neurospora, and
Monascus spp. thường được tìm thấy như hệ vi sinh vật chức năng
-
Rhizopus oligosporus và Rhizopus
oryzae là mốc chức năng chính yếu
trong quy trình sản xuất Tempeh

(Tempeh là một loại thực phẩm lên men
từ đậu nành nhờ Rhizopus; giàu
protein,calories, vitamin; là thực phẩm
truyền thống rất phổ biến ở Indonexia).
Rhizopus oryzae chuyển hóa đường thành
axit lactic có chất lượng tốt dùng trong
công nghiệp sản xuất nước giải khát
Nhiều loài trong giống Rhizopus dùng để
sản xuất rượu.
Rhizopus stolonifer còn được dùng sản
xuất corticoid.

Chi nấm Rhizopus này thể hiện gần như hoàn toàn
những đặc tính của lớp nấm tiếp hợp (lớp Zygomycetes)

Rhizopus gây bệnh trước và sau thu hoạch  ảnh hưởng
trực tiếp tới chất lượng nông sản, tới sản lượng cây trồng.

Một số loài rất hữu ích trong các quy trình sản xuất, tạo
sinh khối phục vụ trực tiếp cho đời sống
KẾT LUẬN

Ở một mức hay khu vực nào đó,
chúng ta cần hạn chế sự sinh sản,
thậm chí tiêu diệt một số loài của chi
Rhizopus

Ngược lại, ở một mục đích nghiên
cứu hay sản xuất sinh khối phục
vụ cuộc sống, chúng ta cần tận

dụng và phát huy những tác dụng
của Rhizopus.
Tài liệu tham khảo
•
/>0939450753529744%3Av0qd01-tdlq&cof=FORID%3A9&ie=UTF-
8&q=rhizopus&sa=Search#906
•
/>•
/>•
/>•
Nguyễn Văn Bá, Cao Ngọc Điệp, Nguyễn Văn Thành.Giáo trình nấm học – Đại
học Cần Thơ
•
Campbell, Mary C., and Joyce L. Stewart. 1980. The Medical Mycology
Handbook
•
Larone, Davise H. 1995. Medically Important Fungi: A Guide To
Identification. American Society for Microbiology Press. Washington, D.C.
274 pp.