KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP: KHẢO SÁT SINH TRƯỞNG NẤM LINH CHI ĐEN (Amauroderma subresinosum, Corner) PHÁT HIỆN TẠI VÙNG NÚI CHỨA CHAN - VIỆT NAM (Mục Lục)

LỜI CẢM TẠ
Con xin được bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến cha mẹ, người đã hết
lòng dưỡng dục để cho con có được ngày hôm nay.
Xin chân thành cảm ơn!
Ban Giám hiệu, quí Thầy Cô trường Đại học Nông Lâm Thành Phố Hồ Chí Minh
đã tạo điều kiện cho Tôi trong suốt thời gian học tập.
Tất cả các Thầy Cô Bộ môn Công Nghệ Sinh học trường Đại học Nông Lâm
Thành Phố Hồ Chí Minh đã tận tình giúp đỡ và truyền đạt những kiến thức quí báu
trong suốt quá trình học tập, cũng như tạo điều kiện tốt cho Tôi thực hiện đề tài.
Xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thầy Cổ Đức Trọng và Cô Phan
Thị Nhiều đã tận tình giúp đỡ và hướng dẫn Tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp này.
Xin chân thành cảm ơn Cô Nguyễn Thị Dung và Thầy Lưu Phúc Lợi đã tạo mọi
điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành khoá luận tốt nghiệp.
Cuối cùng, xin gởi lời cảm ơn đến các bạn sinh viên thuộc Bộ môn Công Nghệ
Sinh học trường Đại học Nông Lâm, những người động viên Tôi và chia sẻ vui buồn
trong suốt thời gian học tập và thực hiện đề tài.
Thành Phố Hồ Chí Minh, Ngày 15 tháng 8 năm 2005
Sinh Viên
Nguyễn Minh Khang
i
iii
TÓM TẮT
NGUYỄN MINH KHANG, Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh. Tháng
8/2005. “KHẢO SÁT SINH TRƯỞNG NẤM LINH CHI ĐEN (Amauroderma
subresinosum, Corner) PHÁT HIỆN TẠI VÙNG NÚI CHỨA CHAN - VIỆT
NAM”
Giáo viên hướng dẫn: ThS. CỔ ĐỨC TRỌNG
Đề tài được thực hiện trên đối tượng là nấm Linh chi đen (Amauroderma
subresinosum), được thu hái từ tự nhiên ở vùng Núi Chứa Chan thuộc tỉnh Đồng Nai -
Việt Nam. Do đó, chúng tôi tiến hành khảo sát sinh trưởng nấm Linh chi đen
(Amauroderma subresinosum) trên các môi trường khác nhau, với mục đích tìm được

môi trường thích hợp cho sự sinh trưởng và phát triển.
Những kết quả đạt được:
- Môi trường nhân giống cấp 1 phù hợp: PGA + 10% dịch chiết cà rốt
- Môi trường nhân giống cấp 2 phù hợp: 50% lúa + 25% mạt cưa + 25% cám
gạo
- Môi trường lỏng PG sợi nấm phát triển tốt
- Môi trường sản xuất có hiệu suất cao: Mạt cưa cao su + 5
o
/
oo
SA + 2,5
o
/
oo
DAP
- Định tính sơ bộ thành phần hoạt chất sinh học có trong hệ sợi và quả thể nấm
Linh chi đen: Saponin, Saponin steroid, triterpenoid, acid béo và hàm lượng
polysaccharide thô có trong quả thể nấm Linh chi đen khoảng 1%.
i
iv
MỤC LỤC
PHẦN TRANG
Trang tựa
Cảm tạ.........................................................................................................................iii
Tóm tắt........................................................................................................................iv
Mục lục.......................................................................................................................v
Danh sách các bảng.....................................................................................................ix
Danh sách các hình ....................................................................................................x
Danh sách các biểu đồ ...............................................................................................xi
1. MỞ ĐẦU

1.1. Đặt vấn đề....................................................................................................1
1.2. Mục đích của đề tài.......................................................................................2
1.3. Yêu cầu.........................................................................................................2
1.4. Hạn chế.........................................................................................................2
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Nấm trồng.....................................................................................................3
2.1.1. Khái quát về nấm và hình thái học......................................................3
2.1.1.1. Khái quát về nấm.........................................................................3
2.1.1.2. Hình thái học sợi nấm..................................................................4
2.1.1.3. Hình thái học quả thể nấm...........................................................5
2.1.2. Sinh lý và biến dưỡng nấm...................................................................5
2.1.2.1. Biến dưỡng của sợi nấm..............................................................5
2.1.2.2. Sự sinh trưởng của sợi nấm.........................................................6
2.1.3. Các giai đoạn phát triển nấm................................................................8
2.1.3.1. Giai đoạn sinh trưởng..................................................................8
2.1.3.2. Giai đoạn phát triển......................................................................9
2.2. Nấm Linh chi................................................................................................9
2.2.1. Khái quát chung....................................................................................9
2.2.2. Vị trí phân loại......................................................................................10
2.2.3. Đặc điểm hình thái và chu trình sống của nấm Linh chi .....................10
i
v
2.2.3.1. Đặc điểm hình thái của nấm Amauroderma subresinosum..........10
2.2.3.2. Chu trình sống sống của nấm Linh chi........................................11
2.2.4. Điều kiện sống của nấm Linh chi.........................................................12
2.3. Nguyên liệu trồng nấm.................................................................................12
2.4. Thành phần hóa học và đặc tính dược lý của nấm Linh chi.........................14
2.5. Khả năng chữa bệnh của nấm Linh chi.........................................................17
2.6. Giới thiệu sơ lược về hoạt chất sinh học có trong nấm Linh chi..................20
2.6.1. Ganoderma polysaccharides (GLPs)....................................................20

2.6.2. Ganoderic Acid.....................................................................................21
2.6.3. Ganoderma Adenosin...........................................................................22
2.6.4. Alcaloid................................................................................................22
2.6.4.1. Định nghĩa....................................................................................22
2.6.4.2. Tính chất......................................................................................22
2.6.4.3. Công dụng....................................................................................23
2.6.5. Hợp chất Saponin.................................................................................23
2.6.5.1. Khái niệm chung về Saponin.......................................................23
2.6.5.2. Công dụng....................................................................................24
2.6.6. Germanium hữu cơ...............................................................................24
2.7. Phương pháp ổn định dược liệu....................................................................24
2.7.1. Chuẩn bị dịch chiết...............................................................................25
2.7.2. Phương pháp ngâm...............................................................................25
3. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP THÍ NGHIỆM
3.1. Thời gian và địa điểm thí nghiệm.................................................................26
3.2. Đối tượng thí nghiệm....................................................................................26
3.3. Vật liệu thí nghiệm.......................................................................................26
3.3.1. Thiết bị và dụng cụ thí nghiệm.............................................................26
3.3.2. Hóa chất................................................................................................26
3.3.3. Môi trường nuôi cấy.............................................................................26
3.3.3.1. Môi trường dinh dưỡng................................................................26
3.3.3.2. Môi trường nhân giống................................................................28
3.3.3.3. Môi trường mạt cưa cao su..........................................................28
3.4. Phương pháp thí nghiệm...............................................................................28
i
vi
3.4.1. Quan sát hình thái quả thể nấm Linh chi đen (Amauroderma
subresinosum)............................................................................................28
3.4.1.1. Hình thái quả thể nấm Linh chi đen.............................................28
3.4.1.2. Phương pháp quan sát hệ sợi nấm Linh chi đen..........................28

3.4.1.3. Phương pháp quan sát bào tử nấm Linh chi đen..........................28
3.4.2. Khảo sát sinh trưởng sợi nấm Linh chi đen trên môi trường thạch…28
3.4.3. Nghiên cứu quá trình lên men dịch thể.................................................29
3.4.4. Khảo sát sinh trưởng hệ sợi nấm Linh chi đen trên môi trường nhân giống
30
3.4.5. Khảo sát sinh trưởng và phát triển nấm Linh chi đen trên môi trường mạt
cưa cao su...................................................................................................30
3.5. Xác định dược chất có trong nấm Linh chi đen............................................31
3.5.1. Phương pháp định tính Alcaloid...........................................................31
3.5.1.1. Chuẩn bị dịch thử.........................................................................31
3.5.1.2. Thuốc thử định tính alcaloid........................................................32
3.5.2. Phương pháp xác định hợp chất Saponin.............................................32
3.5.2.1. Thử nghiệm tính tạo bọt...............................................................32
3.5.2.2. Thử nghiệm Fontan – Kaudel......................................................33
3.5.3. Định tính Triterpenoid (bằng phản ứng Liebermann - Burchard)........33
3.5.4. Định tính acid hữu cơ...........................................................................33
3.6. Định lượng polysarcharide (GLPs)...............................................................34
3.7. Phương pháp xử lý số liệu............................................................................35
4. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
4.1. Quan sát hình thái nấm Amauroderma subresinosum..................................36
4.1.1. Hệ sợi nấm Amauroderma subresinoum..............................................36
4.1.2. Cấu trúc bào tử nấm Amauroderma subresinosum..............................36
4.1.3. Hình thái quả thể nấm Amauroderma subresinosum............................37
4.2. Sinh trưởng và phát triển của nấm Linh chi đen (Amauroderma subresinosum)
…………………………………………………………………………….38
4.2.1. Tốc độ sinh trưởng hệ sợi nấm Linh chi đen trên các môi trường
thạch…………………………………………………………………….38
i
vii