Bồ Công Anh sưu tầm
1
ĐIỆN PHÂN
A. KIẾN THỨC CƠ BẢN:
1. Định nghĩa sự điện phân: -
2. Phản ứng oxi hóa- khử xảy ra ở điện cực khi điện phân:
a)
b)
Phản ứng oxi hóa - khử xảy ra ở điện cực là giai đoạn quan trọng nhất, cần xác định rõ ion nào ưu
tiên nhận hoặc nhường electron và tạo ra sản phẩm gì?
3. Sự oxi hoá – khử trên bề mặt điện cực:
a) Điện phân các chất nóng chảy ( muối, Al
2
O
3
…)
b) Điện phân dung dịch:
c) Thứ tự nhận electron:
Ỏ cực âm có các ion H
+
(H
2
O)
cation kim loại. Cation kim loại nhận electron theo thứ tự ưu tiên từ sau
ra trước:
Li
+
, K
+
,Ba
2+
, Ca
2+
, Na
+
,Mg
2+
, Al
3+
, H
+
(H
2
O), Mn
2+
, Zn
2+
,Cr
3+
, Fe
2+
, Ni
2+
, Sn
2+
, Pb
2+
, H
+
(axit), Cu
2+
,
Fe
3+
,Hg
+
,Ag
+
, Hg
2+
,Pt
2+
,Au
3+
n+
+ ne
M; 2H
+
( axit) + 2e
H
2
;
2H
2
O + 2e
H
2
+ 2OH
-
.
Ở cực dương có các anion và nhường ectron theo thứ tự:
Cl
-
> Br
-
> S
2-
> CH
3
COO
-
> OH
-
> SO
4
2-
.
2-
- 2e
S; 2O
2-
- 4e
O
2
; 2Cl
-
- 2e
Cl
2
; 2SO
4
2-
- 2e
S
2
O
8
2-
2CH
3
COO
-
- 2e
CH
3
CH
3
+ 2CO
2
; 2OH
-
2e
½ O
2
+ H
2
O; H
2
O
- 2e
½ O
2
+ 2H
+
.
4. Hiện tƣợng dƣơng cực tan:
5. Tính lƣợng sản phẩm điện phân thu đƣợc:
a) Tính khối lượng đơn chất:
n
AIt
96500
A
m
=
n
It
96500
.
b) Tính khối lượng hợp chất:
B. CÁC DẠNG TOÁN THƢỜNG GẶP:
DẠNG 1: Viết phương trình điện phân, giải thích quá trình điện phân.
Ví dụ 1:
2
O
3
Bồ Công Anh sưu tầm
2
Giải: Al
2
O
3
caot
0
2Al
3+
+ 3O
2-
.
Catot: 2Al
3+
+ 6e
2A; Anot: 3O
2-
- 6e
3/2 O
2
2
O
3
đpnc
2Al + 3/2 O
2
.
2
CO; CO
2
Ví dụ 2:
Giải: NaOH
caot
0
Na
+
+ OH
-
.
Catot: Na
+
+ 1e
Na; Anot: 2OH
-
- 2e
H
2
O
+ ½ O
2
.
đpnc
2Na + H
2
O
+ ½ O
2
Ví dụ 3:
4
Giải: CuSO
4
Cu
2+
+ SO
4
2-
; H
2
O
H
+
+ OH
-
.
Catot: Cu
2+
, H
+
(H
2
O). Cu
2+
+ 2e
Cu;
Anot: SO
4
2-
, OH
-
( H
2
O).
H
2
O 2e
½ O
2
+ 2H
+
;
Cu + ½ O
2
CuO;
CuO + H
2
SO
4
CuSO
4
+ H
2
O.
Xảy ra hiện tượng dương cực tan.
Ví dụ 4:
4
v
Giải: NiSO
4
Ni
2+
+ SO
4
2-
; H
2
O
H
+
+ OH
-
.
Catot: Ni
2+
, H
+
(H
2
O). Ni
2+
+ 2e
Ni.
Anot: SO
4
2-
, OH
-
( H
2
O). H
2
O 2e
½ O
2
+ 2H
+
;
NiSO
4
+ H
2
O
Ni + ½ O
2
+ H
2
SO
4
.
Ví dụ 5:
4
.
a)
b)
2
O
3
.
Giải:
a) NaCl
Na
+
+ Cl
-
; CuSO
4
Cu
2+
+ SO
4
2-
; H
2
O
H
+
+ OH
-
.
Catot: Cu
2+
, H
+
(H
2
O), Na
+
. Anot: Cl
-
, SO
4
2-
, OH
-
( H
2
O)
Cu
2+
+ 2e
Cu 2Cl
-
- 2e
Cl
2
P
4
đpdd
Cu + Na
2
SO
4
+ Cl
2
.
2
O
3
4
CuSO
4
+ H
2
O
đpdd
Cu + H
2
SO
4
+ ½ O
2
Al
2
O
3
+ 3H
2
SO
4
Al
2
(SO
4
)
3
+ 3H
2
O
2NaCl + 2H
2
O
đpdd
2NaOH + Cl
2
+ H
2
Al
2
O
3
+ NaOH
2NaAlO
2
+ H
2
O.
DẠNG 2: Tính khối lượng kim loại và thể tích các chất khí thoát ra ở điện cực.
Ví dụ 6:
4
A. 6,4 gam. B. 3,2 gam. C. 9,6 gam. D. 12,8 gam.
Giải:
4
+ H
2
O
đpdd
Cu + H
2
SO
4
+ ½ O
2
(1).
Sau khi CuSO
4
2
H
+
+ 2e
H
2
.
2
O 2e
½ O
2
+ 2H
+
Bồ Công Anh sưu tầm
3
H
2
O
đp
H
2
+ ½ O
2
(2).
Theo bài ra: n(H
2
t) = 1,12/22,4 = 0,05 (mol)
n(O
2
n
Cu
( catot) = 2 n( O
2
0,025) = 0,05 mol.
Cu
(catot) = 0,05.64 = 3,2 gam.
Chọn đáp án B.
DẠNG 3: Tính khối lượng các chất điện phân.
Ví dụ 7:
2
0,1M và NaCl 0,5M
A. 4,05. B. 2,70. C. 1,35. D. 5,40.
( Trích “TSĐH B – 2009”)
Giải: n(CuCl
2
) = 0,05 (mol); n(NaCl) = 0,25 (mol).
4
đpdd
Cu + Na
2
SO
4
+ Cl
2
(1).
Mol: 0,1
0,05
0,05
1
= 96500.2.0,05/ 5 = 1930 giây.
2NaCl + 2H
2
O
đpdd
2NaOH + Cl
2
+ H
2
(2)
Al + H
2
O + NaOH
NaAlO
2
+ 3/2 H
2
. (3)
2
= 3860 1930 = 1930 giây
n
NaOH
(2) =2n
H2
=
96500
1930.5
= 0,1 mol
Chọn đáp án B.
Ví dụ 8:
2
O
3
catot và 67,2 m
3
A. 108,0. B. 75,6. C. 54,0. D. 67,5.
( Trích “TSĐH B – 2009”)
Giải: Al
2
O
3
caot
0
2Al
3+
+ 3O
2-
.
Catot: 2Al
3+
+ 6e
2A; Anot: 3O
2-
- 6e
3/2 O
2
2
O
3
đpnc
2Al + 3/2 O
2
(1).
2
CO; CO
2
2
,O
2
CO
2
+ Ca(OH)
2
CaCO
3
+ H
2
O (3)
n
CO2
(3) = n
CaCO3
=2/100 = 0,02 (mol)
n
CO
= 0,06 (mol); n
O2
= 0,02 (mol) .
CO2
=n
O2
CO
= 1800mol
n
O2
(1) = 600+600+ 900 = 2100 (mol)
n
Al
= 4/3.2100 = 2800 (mol).
Chọn đáp án B.
DẠNG 4: Tính khối lượng dung dịch và nồng độ dung dịch các chất sau điện phân.
Ví dụ 9:
Giải:
2
O
đpdd
2NaOH + Cl
2
+ H
2
(1)
Bồ Công Anh sưu tầm
4
H
2
O
đpddNaOH
H
2
+ ½ O
2
(2)
Cl2
= n
H2
= ½ n
NaCl
= 0,1 mol.
Cl2
= n
H2
= 0,05 (mol)< 0,1 (mol)
0,05(71+2) = 226,35 (gam).
Ví dụ 10:
Giải:
M
(NaOH) = 0,2/ 0,2 = 1(M).
C. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM TỰ GIẢI:
Câu 1:
chúng là: ( Trích “TSĐH A – 2009”)
A. Fe, Cu, Ag. B. Mg, Zn, Cu. C. Al, Fe, Cr. D. Ba, Ag, Au.
Câu 2:
4
A. 2b = a. B. b < 2a. C. b = 2a. D. b > 2a.
Câu 3:
A.
B.
C.
3
D.
Câu 4: Cho các ion: Na
+
, Al
3+
, Ca
2+
, Cl
-
, SO
4
2-
, NO
3
-
. Các ion không
A. Na
+
, Al
3+
, SO
4
2-
, NO
3
-
. B. Na
+
, Al
3+
, SO
4
2-
, Cl
-
.
C. Na
+
, Al
3+
, Cl
-
, NO
3
-
. D. Al
3+
, Cu
2+
, Cl
-
, NO
3
-
.
Câu 5:
2+
, Fe
3+
,
Cu
2+
A. Fe
2+
, Cu
2+
, Fe
3+
. B. Fe
3+
, Cu
2+
, Fe
2+
. C. Fe
3+
, Fe
2+
, Cu
2+
. D. Fe
2+
, Fe
3+
,Cu
2+
.
Câu 6:
2-
, SO
2-
. T
A. S
2-
, OH
-
, SO
4
2-
. B. S
2-
, SO
4
2-
, OH
-
. C. OH
-
, S
2-
, SO
4
2-
. D. OH
-
, SO
2-
, S
2-
.
Câu 7:
2
, Na
2
SO
4
, ZnSO
4
, H
2
SO
4
, KNO
3
, AgNO
3
,
A. NaOH, NaCl, ZnSO
4
, KNO
3
, AgNO
3
. B. NaOH, Na
2
SO
4
, H
2
SO
4
, KNO
3
, CaCl
2
.
C. NaOH, Na
2
SO
4
, H
2
SO
4
, KNO
3
. D. Na
2
SO
4
, KNO
3
, KCl.
Câu 8:
A. H
2
, Cl
2
, NaOH. B. H
2
, Cl
2
C. H
2
D. H
2
,Cl
2
Câu 9:
2
, Na
2
SO
4
, ZnSO
4
, H
2
SO
4
, KNO
3
, AgNO
3
, NaOH. Sau khi
A. KCl, KNO
3
, NaCl, Na
2
SO
4
. B. KCl, NaCl, CaCl
2
, NaOH.
C. NaCl, CaCl
2
, NaOH, H
2
SO
4.
D. NaCl, NaOH, ZnSO
4
, AgNO
3
.
Bồ Công Anh sưu tầm
5
Câu 10: không
A.
B. ectron.
C.
D.
Câu 11:
4
2+
A. 0,5. B. 1,0. C. 1,5. D.
Câu 12:
2
SO
4
A. 2. B. 8. C. 10. D. 12.
Câu 13:
3
0,2M và Cu(NO
3
)
2
A. 1158. B. 2316. C. 9650. D. 4825.
Câu 14:
phân là:
A. 20. B. 25. C. 16. D.
Câu 15:
3
0,1M và Cu(NO
3
)
2
+
n là:
A. 0,2M. B. 0,3M. C. 0,1M. D. 0,17M.
D. PIN ĐIỆN VÀ ĐIỆN PHÂN TRONG ĐỀ ĐH & CĐ
LÝ THUYẾT
Câu 1:
A. Na, Ca, Al B. Na, Ca, Zn C. Na, Cu, Al D. Fe, Ca, Al
Câu 2: -
A.
2+
+ 2e. B.
2+
+ 2e. C. Zn
2+
D. Cu
2+
Câu 3: .
A. 4. B. 1. C. 2. D. 3.
Câu 4:
A.
B.
C.
D.
Câu 5:
-
3
;
-
4
;
Bồ Công Anh sưu tầm
6
-
3
;
-
A. 1. B. 2. C. 4. D. 3.
Câu 6:
o
o
(Cu-X) = 0,46V; E
o
(Y-Cu) = 1,1V; E
o
(Z-Cu) =
A. Z, Y, Cu, X. B. X, Cu, Z, Y. C. Y, Z, Cu, X. D. X, Cu, Y, Z.
ĐH VÀ CĐ NĂM 2008
Câu 7:
4
4
+ Cu.
A.
2+
B.
2+
2+
.
C. D.
2+
.
Câu 8:
A. Al và Mg. B. Na và Fe. C. Cu và Ag. D. Mg và Zn.
Câu 9: - Cu là: Fe + Cu
2+
2+
+ Cu ;
E
0
(Fe
2+
/Fe) = 0,44 V, E
0
(Cu
2+
- Cu là
A. 1,66 V. B. 0,10 V. C. 0,78 V. D. 0,92 V.
Câu 10:
A. B. C. D.
Câu 11: n Pb
2+
A. B.
C. n hoá. D.
Câu 12:
-
3
;
-
4
;
-
3
;
-
A. 1. B. 2. C. 4. D. 3.
Câu 13:
3
)
2
và AgNO
3
A. Fe, Cu, Ag. B. Al, Cu, Ag. C. Al, Fe, Cu. D. Al, Fe, Ag.
Câu 14: -Fe (I); Zn Fe (II); Fe-C (III); Sn-
A. I, II và III. B. I, II và IV. C. I, III và IV. D. II, III và IV.
ĐH VÀ CĐ NĂM 2009 - 2010
Câu 15:
3
X là
A. Fe(NO
3
)
2
và AgNO
3
. B. AgNO
3
và Zn(NO
3
)
2
.
C. Zn(NO
3
)
2
và Fe(NO
3
)
2
. D. Fe(NO
3
)
3
và Zn(NO
3
)
2
.
Bồ Công Anh sưu tầm
7
Câu 16:
là:
A. Ba, Ag, Au. B. Fe, Cu, Ag. C. Al, Fe, Cr. D. Mg, Zn, Cu.
Câu 17: 4
: CuSO
4
, ZnCl
2
, FeCl
3
, AgNO
3
.
Ni.
A. 1 B. 4 C. 3 D. 2
Câu 18:
2
-
A.
B.
C.
D.
-
.
Câu 19:
4
A. khí Cl
2
và O
2
. B. khí H
2
và O
2
. C.
2
. D. khí Cl
2
và H
2
.
Câu 20:
-
(
2+
/Zn ; Fe
2+
/Fe; Cu
2+
/Cu; Fe
3+
/Fe
2+
; Ag
+
/Ag
2+
A. Zn, Cu
2+
B. Ag, Fe
3+
C. Ag, Cu
2+
D. Zn, Ag
+
Câu 21:
4
A. 56,37% B. 37,58% C. 64,42% D. 43,62%
Câu 22:
4
4
A.
2
O +2e 2OH
+H
2
B.
2
O O
2
+ 4H
+
+4e
C. Cu
2+
+2e
D.
2+
+ 2e Cu
Câu 23:
thì:
A.
+
-
.
B.
2
-
.
C.
2
-
.
D.
+
-
.
Câu 24: Cu thì
A. khng cn c B. n ca ion Cu
2+
trong dung d
C. n ca ion Zn
2+
trong dung d D. khng cn cc Cu gim.
Câu 25: -
E
o
2
M
M
= -2,37; E
o
2
X
X
= -0,76; E
0
2
Y
Y
= -0,13; E
0
2
Z
Z
= +0,34
Phn y ra?
A. X + Z
2+
X
2+
+ Z B. X + M
2+
X
2+
+ M
C. Z + Y
2+
Z
2+
+ Y D. Z + M
2+
Z
2+
+ M
Bồ Công Anh sưu tầm
8
BÀI TẬP
Câu 26:
-
1
NO
3
)
2
1M;
-
2
3
0,1M.
1
2
là
A. V
1
= V
2
. B. V
1
= 10V
2
. C. V
1
= 5V
2
. D. V
1
= 2V
2
.
Câu 27:
2
và CuCl
2
ong X là
A. 13,1 gam. B. 17,0 gam. C. 19,5 gam. D. 14,1 gam
Câu 28:
2+
và 1 mol Ag
+
A. 1,5 B. 1,8 C. 2,0 D. 1,2
Câu 29: -Cu là 1,1 V; Cu-
0
/
0,8
Ag Ag
EV
2
0
/Zn Zn
E
và
2
0
/Cu Cu
E
A. +1,56 V và +0,64 V B. 1,46 V và 0,34 V
C. 0,76 V và + 0,34 V D. 1,56 V và +0,64 V
Câu 30:
2
A. 4,05 B. 2,70 C. 1,35 D. 5,40
Câu 31:
2
O
3
và 67,2 m
3
A. 54,0 B. 75,6 C. 67,5 D. 108,0
Câu 32:
0 0 0
3 2 2
Al /Al Zn /Zn Pb /Pb
E 1,66V;E 0,76V;E 0,13V
;
0
2
Cu /Cu
E 0,34V
Câu 33:
3
)
2
0,2M và AgNO
3
0,2
A. 2,16 gam B. 0,84 gam C. 1,72 gam D. 1,40 gam
Câu 34:
0 0 0
3 2 2
Al /Al Zn /Zn Pb /Pb
E 1,66V;E 0,76V;E 0,13V
;
0
2
Cu /Cu
E 0,34V
A. Pin Zn - Pb B. Pin Pb - Cu C. Pin Al - Zn D. Pin Zn - Cu
Câu 35: Cho 19,3
1 : 2 0,2 mol
Fe
2
(SO
4
)
3
.
,
.
A. 6,40 B. 16,53 C. 12,00 D. 12,80
Bồ Công Anh sưu tầm
9
Câu 36:
(
) 200
4
ol/l,
, 8
. Cho 16,8g
,
,
12,4
.
A. 2,25 B. 1,5 C. 1,25 D. 3,25
Câu 37:
2
o
Mg /Mg
E
= 2,37V;
2
o
Zn /Zn
E
= 0,76V;
2
o
Pb /Pb
E
= 0,13V;
2
o
Cu /Cu
E
= +0,34V.
oxi hóa-
A. Pb
2+
/Pb và Cu
2+
/Cu B. Zn
2+
/Zn và Pb
2+
/Pb
C. Zn
2+
/Zn và Cu
2+
/Cu D. Mg
2+
/Mg và Zn
2+
/Zn
Câu 38: 2FeBr
2
+ Br
2
3
2NaBr + Cl
2
2
A.
-
-
. B.
2
2
.
C.
-
2+
. D.
2
3+
.
ĐH VÀ CĐ NĂM 2011
Câu 39:
4
A. 4,480. B. 3,920. C. 1,680. D. 4,788.
Câu 40:
3
)
2
A. KNO
3
và KOH. B. KNO
3
, KCl và KOH.
C. KNO
3
và Cu(NO
3
)
2
. D. KNO
3
, HNO
3
và Cu(NO
3
)
2
.
Câu 41:
4
2
SO
4
A. 58,52% B. 51,85% C. 48,15% D. 41,48%
Câu 42:
3
A. 3,84 B. 6,40 C. 5,12 D. 5,76
Câu 43:
4
A. 3,36 lít B. 1,12 lít C. 0,56 lít D. 2,24 lít