Tiểu luận cao học xã hội học chuyên đề biến đổi khí hậu tại các hội nghị thượng đỉnh

PHẦN 1. BỐI CẢNH/ĐẶT VẤN ĐỀ
Biến đổi khí hậu ln là thách thức lớn nhất đối với môi trường sống
hiện nay cũng như tương lai của con người. Theo giới chuyên gia, tốc độ biến
đổi khí hậu đang xảy ra nhanh hơn 20 - 50 lần so với bất kỳ giai đoạn biến đổi
khí hậu nào trong lịch sử Trái đất. Kể từ năm 2015, nền nhiệt Trái đất đã ấm
lên trung bình 1 độ C, khiến các đợt nắng nóng gây hạn hán và chết người
xuất hiện với tần suất dày đặc hơn, các cơn bão nhiệt đới cũng ngày càng trở
nên tàn khốc hơn. Ngày càng có nhiều nước và vùng lãnh thổ dễ bị tổn
thương hơn và khả năng vượt qua yếu hơn trước tác động của biến đổi khí
hậu.
Trên thực tế, thời tiết cực đoan được đánh giá là nhân tố thách thức đối
với hịa bình và an ninh thế giới khi các số liệu cho thấy biến đổi khí hậu làm
gia tăng 10% - 20% nguy cơ xung đột, khiến hàng nghìn người thiệt mạng,
hàng trăm nghìn người mất nhà cửa, trong khi hàng triệu người rơi vào cảnh
mất an ninh lương thực. Cùng với đó, hiểm họa y tế ngày càng gia tăng cả về
quy mơ và cấp độ khi biến đổi khí hậu khiến các dịch bệnh xuất hiện nhiều
hơn.
Sự đa dạng sinh học cũng đang bị đe dọa với việc hơn 1 triệu lồi đứng
trước nguy cơ tuyệt chủng. Diện tích các hoang mạc đang mở rộng, trong khi
các đầm lầy lại dần biến mất. Mỗi năm, thế giới mất đi 10 triệu héc-ta rừng.
Trên các đại dương, tình trạng đánh bắt hải sản quá mức và lượng khí CO 2 do
rác thải nhựa hấp thụ cũng đang ở mức báo động, khiến các vùng biển bị axít
hóa, trong khi đó các rạn san hô đang bị tẩy trắng và chết dần
Những con số thống kê trong những năm gần đây về thiên tai càng
khiến cho bức tranh thiên nhiên thêm màu ảm đạm. Năm 2019, tại châu Mỹ, ít
nhất 74.155 vụ cháy rừng đã xảy ra tại Brazil chỉ trong 8 tháng đầu năm. Ở
châu Á, các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, Ấn Độ, Thái Lan,
Philippines... cũng đều hứng chịu các trận bão mạnh, khiến nhiều người thiệt
1

mạng, gây thiệt hại hàng triệu USD. Châu Phi với siêu bão Kenneth san
phẳng nhiều vùng ở Mozambique, lũ lụt và hạn hán ở Somalia, Cộng hòa dân
chủ Congo... Ở châu Âu, nhiều nước như Pháp, Đức, Bỉ, Hà Lan... liên tục
ban hành báo động đỏ vì nắng nóng có lúc lên tới 45 độ C.
Năm 2020, theo báo cáo của Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), nồng
độ khí thải gây hiệu ứng nhà kính như CO2, methane và NO2 tiếp tục tăng dù
lượng khí thải đã giảm do tác động của đại dịch COVID-19. Tháng 5-2020
ghi nhận tháng nóng kỷ lục trên tồn thế giới, nhiệt độ đã tăng 0,68 độ C so
với mức trung bình trong tháng 5 của giai đoạn 1981 - 2010. Năm 2020 trở
thành một trong những năm nóng nhất. Lượng băng trên Bắc Băng Dương
bao quanh Bắc Cực đã tan chảy xuống mức thấp thứ hai trong hơn 40 năm
qua, chỉ còn bao phủ 3,74 triệu km 2 (2). Bước sang năm 2021, Cơ quan Năng
lượng quốc tế (IEA) đưa ra cảnh báo lượng khí thải CO 2 trong năm sẽ tăng
5% lên mức 33 tỷ tấn, nhu cầu tiêu thụ than đá sẽ tăng 4,5%, cao nhất kể từ
năm 2014
Để ứng phó với những gì đã, đang và sẽ xảy ta, ứng phó trước những
hiểm họa và thách thức lớn đối với tồn nhân loại, cơng ước khung của Liên
Hợp Quốc về BĐKH (UNFCCC) là nền tảng thúc đẩy cộng đồng quốc tế ứng
phó với BĐKH. Năm 1990, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thành lập Ủy ban
đàm phán công ước khung về BĐKH. Từ ngày 03-04/6/1992, đã có 153 quốc
gia (trong đó có Việt Nam) và Cộng đồng Châu Âu tham gia ký kết UNFCCC
tại Rio De Janeiro (Brasil). Ngày 21/3/1994, UNFCCC chính thức có hiệu
lực. Mục tiêu của Cơng ước là “sự ổn định nồng độ các khí nhà kính trong khí
quyển ở mức có thể ngăn ngừa được sự can thiệp nguy hiểm của con người
đối với hệ thống khí hậu”. Những mức độ này, khơng được chi tiết hóa trong
Cơng ước, nhưng sẽ phải đạt tới trong một khung thời gian đủ để hệ sinh thái
thích ứng một cách tự nhiên với BĐKH, đảm bảo an ninh lương thực không
bị đe dọa và cho phép kinh tế tiếp tục phát triển theo hướng bền vững. Từ khi

2

các điều khoản của Công ước khung được thực hiện, các Bên tham gia Công
ước họp thường niên tại Hội nghị các Bên (COP) để giám sát việc thực thi và
tiếp tục bàn luận tìm cách ngăn chặn BĐKH.

3


PHẦN 2. NỘI DUNG
2.1. Giới thiệu tóm tắt về các hội nghị thượng đỉnh
Nổi lên từ Chiến tranh Lạnh, năm 1992 chứng kiến một thế giới dường
như đã sẵn sàng bắt đầu một kỷ nguyên mới trong phát triển và hợp tác tồn
cầu, trong đó mơi trường với tư cách là mối quan tâm quốc tế bắt đầu bén rễ,
hay đúng như người ta nghĩ.
Hội nghị thượng đỉnh Trái đất Rio, như đã được biết đến, đã thành lập
Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCC), với sứ
mệnh nâng cao nhận thức của cộng đồng toàn cầu về các vấn đề liên quan.
Trong số các mục tiêu cốt lõi của nó là ổn định nồng độ khí nhà kính
(GHG) trong bầu khí quyển của Trái đất để ngăn ngừa rủi ro đối với hệ thống
khí hậu, một mối quan tâm được các nhà khoa học đưa ra từ ít nhất là những
năm 1970.
COP được thành lập với tư cách là cơ quan tối cao của công ước và là
hiệp hội của tất cả các quốc gia thành viên, với mục đích tổ chức các cuộc
họp thường kỳ hàng năm với sự tham dự của các nguyên thủ quốc gia, các bộ
trưởng, chuyên gia môi trường và các tổ chức phi chính phủ (NGO).
COP đầu tiên được tổ chức vào năm 1995, được đăng cai tại thủ đô của
nước Đức vừa mới thống nhất. Tại đây, Ủy ban Berlin được thành lập, thu
thập một loạt các cam kết và sáng kiến vô thời hạn mà các quốc gia có thể lựa
chọn theo nhu cầu và khả năng của mình.

Mối quan tâm của các quốc gia tham gia Công ước
Tất cả các quốc gia tham gia Công ước (các Bên) đều đã nhận thức
được rằng những hoạt động của con người đã và đang làm tăng thực sự nồng
độ các chất khí nhà kính trong khí quyển dẫn đến sự nóng lên thêm của bề
mặt và khí quyển Trái đất và có thể ảnh hưởng có hại đến các hệ sinh thái tự
nhiên và con người. Sự biến đổi của khí hậu (BĐKH) Trái đất và những hiệu
4


ứng nguy hại của nó là mối quan tâm chung của tồn nhân loại. Phần lớn nhất
phát thải các khí nhà kính tồn cầu trong lịch sử và hiện tại bắt nguồn từ các
nước phát triển; Sự phát thải theo đầu người ở các nước đang phát triển còn
tương đối thấp và sự phát thải khí nhà kính sẽ gia tăng để đáp ứng các nhu cầu
phát triển và xã hội của mình. Do vậy, sự BĐKH mang tính chất tồn cầu và
địi hỏi sự hợp tác rộng lớn nhất có thể được của tất cả các nước và sự tham
gia của họ vào sự ứng phó quốc tế thích hợp và có hiệu quả, phù hợp với
những trách nhiệm chung nhưng có phân biệt và các khả năng tương ứng
cùng các điều kiện kinh tế và xã hội của mỗi nước và các nước đang phát
triển cần được ưu tiên nhằm đạt được sự tăng trưởng kinh tế bền vững. Các
Bên đều nhất trí và quyết tâm bảo vệ hệ thống khí hậu cho các thế hệ hiện nay
và mai sau.
Định nghĩa về Biến đổi khí hậu theo Cơng ước
Trong Cơng ước ‘Biến đổi của khí hậu’ được qui cho trực tiếp hoặc
gián tiếp do hoạt động của con người làm thay đổi thành phần của khí quyển
tồn cầu và sự thay đổi này được cộng thêm vào khả năng biến động tự nhiên
của khí hậu quan sát được trong những thời kỳ có thể so sánh được”
Mục tiêu và những nguyên tắc để đạt tới mục tiêu của Công ước
Mục tiêu của Công ước là nhằm đạt được sự ổn định các nồng độ khí nhà kính
trong khí quyển ở mức có thể ngăn ngừa được sự can thiệp nguy hiểm của
con người đối với hệ thống khí hậu, có nghĩa là mức phải được đạt tới trong

một khung thời gian đủ để cho phép các hệ sinh thái thích nghi một cách tự
nhiên với BĐKH và bảo đảm việc sản xuất lương thực không bị đe dọa và tạo
khả năng cho sự phát triển kinh tế tiến triển một cách bền vững.
Những nguyên tắc chủ đạo nhằm đạt tới mục tiêu của Công ước như
sau:
- Bảo vệ hệ thống khí hậu vì lợi ích phát triển bền vững, công bằng phù
phù hợp với những trách nhiệm chung.
5


- Xem xét đầy đủ những nhu cầu riêng và những hoàn cảnh đặc thù của
các nước đang phát triển và những nước đặc biệt dễ bị những ảnh hưởng có
hại của BĐKH. (iii) Phải thực hiện những biện pháp thận trọng để đoán trước.
- Việc ngăn ngừa hoặc làm giảm những nguyên nhân của BĐKH và
làm giảm nhẹ những ảnh hưởng có hại của nó và các chính sách và biện pháp
đối phó với BĐKH phải là chi phí có hiệu quả để đảm bảo những lợi ích tồn
cầu ở mức phí tổn thấp nhất có thể được và phải thích hợp với những điều
kiện riêng của mỗi nước và phải được kết hợp với những chương trình phát
triển quốc gia.
- Tất cả mọi biện pháp dùng để chống lại sự BĐKH không được tạo
thành một phương tiện phân biệt đối xử tùy tiện hoặc khơng chính đáng hoặc
một sự hạn chế trá hình về thương mại quốc tế.
Lịch sử các hội nghị Cop nổi bật:
- 1992: COP đầu tiên
Rio de Janeiro, Brazil. Năm 1992 . Đây là nơi khởi nguồn cho lịch sử
của COP , tổ chức hợp nhất tất cả các quốc gia ký kết UNFCCC . Vào đầu
những năm 1990, các cuộc tranh luận về cách hạn chế phát thải các khí gây
hiệu ứng nhà kính (trong đó CO2 là phổ biến nhất) ngay lập tức trở nên sôi
nổi. Một sự phân biệt rõ ràng đã xuất hiện giữa các nước công nghiệp phát
triển (chịu trách nhiệm về phần lớn lượng khí thải trong những năm qua) và

các nước đang phát triển (chịu hậu quả tồi tệ nhất của sự nóng lên tồn
cầu). Tuy nhiên, ngày nay, một số nước đang phát triển - chủ yếu là Trung
Quốc, Ấn Độ và Brazil - đã trở thành những nước đóng góp đáng kể vào
lượng khí thải hiện tại.
- 1997: COP3
Vào ngày 11 tháng 12 năm 1997 , trong hội nghị khí hậu lần thứ ba
(COP3), Cơng ước đã thông qua Nghị định thư Kyoto. Lần đầu tiên, nghĩa vụ
6


giảm phát thải CO2 trong khí quyển được đặt ra đối với các quốc gia giàu có
nhất. Hiệp ước yêu cầu lượng khí thải trung bình tồn cầu phải được cắt giảm
5% so với mức của năm 1990 vào cuối giai đoạn 2008-2012.
- 2005: Nghị định thư Kyoto có hiệu lực
Vào ngày 16 tháng 2 năm 2005 , Nghị định thư có hiệu lực, bảy năm
sau khi được ký kết, sau khi được Nga phê chuẩn, một bước quan trọng sau
khi Hoa Kỳ rút lui.
- 2007: COP13
Bali, Indonesia. Mùa đông năm 2007. Trong COP13, một kế hoạch
hành động đã được phát triển với mục đích đạt được một thỏa thuận tồn
cầu. Phạm vi của nó sẽ bao gồm các u cầu gia tăng đối với các nước giàu
hơn trong việc cắt giảm lượng khí thải CO2 của họ và mở rộng của họ tới các
nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil. Nhóm thứ hai cho đến
nay đã tránh được bất kỳ ràng buộc nào, được xếp vào nhóm “đang phát
triển”. Mục tiêu của kế hoạch mới là ngăn chặn sự phát triển theo cấp số nhân
của lượng khí thải của họ. Theo kế hoạch, hiệp ước mới lẽ ra phải được thơng
qua sau đó 2 năm tại COP15 ở Copenhagen, Đan Mạch.
- 2009: Sự thất bại của COP15 ở Copenhagen
Thật không may, kết quả của Hội nghị là khủng khiếp, gần như bi
thảm. Một thỏa thuận chính trị đơn thuần đã đạt được mà khơng có nghĩa vụ

ràng buộc và khơng có mục tiêu cụ thể. Đoạn văn đáng chú ý duy nhất nêu rõ:
“Sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu nên dưới 2 độ C, trên cơ sở công bằng và trong
bối cảnh phát triển bền vững”.
- 2011-2012: COP17 và COP18
Ít hoặc khơng có gì xảy ra trong sáu năm tiếp theo. COP17, năm 2011 ,
đặt năm 2015 là thời hạn mới cho việc thông qua hiệp ước cắt giảm CO2 sửa
đổi để thay thế và cải thiện Nghị định thư Kyoto. Năm sau, tại COP18 ở
7


Doha, Qatar, thời hạn đã được kéo dài đến năm 2020 để khơng tạo ra khoảng
cách, có xét đến những chính phủ đang thực hiện các cam kết của họ một
cách nghiêm túc (chẳng hạn như Liên minh châu Âu). Tại sao lại là năm
2020? Vì đó là ngày mà các đại biểu hy vọng hiệp định mới có thể có hiệu
lực.
Tin tức phù hợp nhất trong giai đoạn tạm thời này là việc thành lập Quỹ
Khí hậu Xanh với mục đích hỗ trợ các nước đang phát triển thích ứng với
biến đổi khí hậu thơng qua các dự án và quy hoạch quốc gia trong trung
hạn. Quỹ được cho là sẽ cung cấp 100 tỷ đô la mỗi năm tài trợ cho đến năm
2020.
- 2015: COP 21 Hiệp định Paris
Cuối cùng, năm 2015. COP21 được tổ chức tại Paris, Pháp, từ ngày 30
tháng 11 đến ngày 11 tháng 12. Kết quả là một thỏa thuận tồn cầu mang tính
bước ngoặt về chống biến đổi khí hậu được gọi là Thỏa thuận Paris . 196 quốc
gia, gần như toàn bộ cộng đồng quốc tế, đã quyết định cam kết giữ sự gia tăng
nhiệt độ trung bình tồn cầu cũng dưới 2 độ C, sau những lời hứa tự nguyện
để giảm lượng khí thải gọi là NDCS rằng vẫn cịn nơi nào gần đủ để ngày
hơm nay. Hiệp ước chính thức có hiệu lực vào ngày 4 tháng 11 năm 2016,
một ngày được tổ chức hàng năm bởi những người muốn bảo vệ sự an toàn và
hạnh phúc của các thế hệ tương lai.

- 2017: COP23
COP23 được tổ chức tại Bonn, Đức, năm 2017, dưới sự chủ trì của đảo
quốc Fiji. Bầu khơng khí là một cuộc đối thoại xen lẫn hy vọng. Đã có những
nỗ lực để tiếp tục thực hiện và cải thiện các lời hứa giảm thiểu CO2. Mục tiêu
này khơng có nghĩa là dễ dàng, nhưng đó là mục tiêu không thể tránh khỏi đối
với những người, ngày này qua ngày khác, đang đối mặt với nhu cầu thực sự
về sự thay đổi và để trao cơ hội chiến đấu cho những người có nguy cơ cao

8


nhất. Mọi người đều phải đóng góp, từ các thành phố và doanh nghiệp địa
phương đến khu vực thứ ba và các tập đoàn đa quốc gia.

- 2019: COP25
COP25 diễn ra vào năm 2019 tại Madrid, Tây Ban Nha, mặc dù ban
đầu nó được cho là được tổ chức ở Santiago, Chile. Sự kiện đã bị hủy bỏ vài
tuần trước khi bắt đầu dự kiến vì các cuộc biểu tình tấn công đất nước Nam
Mỹ như một cơn bão. LHQ đã chọn khơng tiến tới đó vì tính chất bạo lực của
cuộc biểu tình, mặc dù những người biểu tình đã chiến đấu (và vẫn đang vận
động) vì những lý do chính đáng. Tây Ban Nha đã ân cần đề nghị đăng cai tổ
chức hội nghị, nhưng COP này kết thúc để lại một khoảng trống mà sẽ chỉ
được lấp đầy nếu các chính trị gia nghiêm túc về sự thay đổi. Cuộc bầu cử
Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 2020, theo nghĩa này, sẽ rất quan trọng đối với
toàn thế giới, với hy vọng rằng Thỏa thuận Paris không kết thúc một bức thư
chết vì Trump, đang tìm kiếm tái đắc cử, muốn thấy nó.
- 2020-2021: COP26 tại Glasgow
Điểm dừng tiếp theo: Glasgow, Vương quốc Anh cho COP26. Nếu
COP25 có nhiều xáo trộn, có thể nói gì về hội nghị dự kiến diễn ra vào cuối
năm nay và đã bị hoãn lại đến năm 2021 do đại dịch Covid? Hiện tại, tất cả

những gì chúng tơi có thể làm là trích lời Bộ trưởng Mơi trường Ý Sergio
Costavà Alok Sharma , Chủ tịch COP26: “Thời gian dẫn đến COP26 là rất
quan trọng. Ngay sau khi chúng ta vượt qua cuộc khủng hoảng Covid-19,
chúng ta phải tiếp tục tận dụng sự hợp tác và tin tưởng vào khoa học mà
chúng ta đã trải qua trong thời gian này và đưa chúng vào phục vụ cuộc chiến
chống biến đổi khí hậu. Vì lợi ích của tất cả các dân tộc, thế hệ tương lai và
hành tinh”. COP26 được coi là hội nghị khí hậu lớn nhất từ trước đến nay, dự
kiến là cuộc tụ họp lớn nhất của các nhà lãnh đạo thế giới từng được Vương
quốc Anh đăng cai tổ chức.
9


2.2.

Những kết quả đạt được và chưa đạt được của các hội nghị COP nổi bật qua các năm

Sự kiện (COP mấy,
thời gian, địa điểm, Nội dung đàm phán

Kết quả đạt được

Kết quả chưa đạt được

thành phần tham dự)
1.

COP

15/12/2007,
Indonesia)

13

(3- - Xác định con đường khí hậu sau năm - Hầu hết các quốc gia đều đề cập đến bốn Năm 2007, COP13 đã
Bali, 2012, các chế độ có thể được thiết lập - 'khối xây dựng' - giảm thiểu,thích ứng, tập

trung

bao gồm các mục tiêu giảm phát thải để công nghệ và tài chính như những thành (Indonesia),

tại

Bali

nơi

các

- 3.500 quan chức chính thành cơng; những cam kết trong giai phần thiết yếu của giai đoạn sau năm bước quan trọng đã
được thực hiện để thay
phủ từ 187 quốc gia đoạn cam kết đầu tiên của Nghị định thư 2012
- 5800 người đăng ký là Kyoto (2008–12).

- COP đã đồng ý rằng tài trợ cho việc thế giao thức bị thất bại,
những người tham gia từ - Kế hoạch Hành động Bali nhằm xác thích ứng các dự án được thực hiện thơng mà khơng thực sự kích
LHQ và mơi trường, định các thơng số và tiến trình cho các qua sự phát triển trong sạch của Nghị định hoạt một hiệp ước mới.
phát triển, kinh doanh, cuộc đàm phán trong tương lai cho đến thư Kyoto cơ chế (CDM) sẽ được quản lý Trên thực tế, sự gia tăng
các tổ chức phi chính năm 2009. Thơng qua Kế hoạch Hành trong thời gian tạm thời bởi Toàn cầu Cơ bằng chứng về hiện
phủ khác

động Bali hướng tới việc tăng cường khẩn sở Môi trường (GEF), thuộc thẩm quyền tượng ấm lên toàn cầu là
một vấn đề, Kế hoạch
cấp việc thực thi Công ước khung tới và của COP / MOP.
sau

năm

2012.
10

Hành động Bali đã đặt


- Giảm lượng khí thải từ phá rừng ở các ra một lộ trình hai năm
nước đang phát triển (REDD) - nhóm hướng

tới

một

thỏa

chuyên gia liên quan sẽ tiếp tục nghiên thuận ràng buộc sẽ đạt
cứu các định nghĩa và đánh giá phát thải được

tại

COP15

ở

do phá rừng và suy thoái rừng. Giúp thực Copenhagen, Đan Mạch.
hiện các hành động CDM có khả năng
được hỗ trợ bởi quỹ rừng với 300 triệu đô
la của Ngân hàng Thế giới, và một khoản
khác lên đến 200 triệu đô la để hỗ trợ các
dự án tín dụng carbon dựa trên việc tạm
dừng nạn phá rừng
2.

Cop

15

(7- - Vấn đề đặt ra: Đặt mục tiêu để cắt giảm Đã nhen nhóm ý tưởng về việc để các - Mâu thuẫn giờ đây

18/12/2009,Copenhagen

các loại khí gây hiệu ứng nhà kính mà các chính phủ tự nguyện đề ra mục tiêu giảm không chỉ tồn tại giữa

, Đan Mạch)

nước phải tuân theo, kể cả hai nước phát khí thải theo tính tốn phù hợp với nhu hai nhóm nước phát

192 quốc gia (các bộ thải lớn nhất là Trung Quốc và Mỹ và các cầu của nước mình, yêu cầu các nước gửi triển và đang phát triển,
nước giàu phải chi bao nhiêu tiền để giúp mục khí thải vào cuối tháng 1/2010
mà còn trong nội bộ các
trưởng và quan chức)
các nước nghèo đầu tư chống biến đổi khí

nước

hậu.

nhau.

11

phát

triển

với


- Thực hiện cam kết của các bên phụ

- Sự bất đồng gay gắt

thuộc và các điều khoản khác của

giữa Mỹ và Trung Quốc,

UNFCCC, bao gồm: cơ chế tài chính của

hai nước có lượng khí

các nước thuộc và khơng thuộc UNFCCC

thải lớn nhất thế giới

- Tăng cường năng lực cho các nước đang

hiện nay và được cho là

phát triển trong việc giảm nhẹ và thích

những “nhân vật chính”

ứng BĐKH, phát triển và chuyển giao

quyết định thành công

công nghệ, tăng cường năng lực trong

của COP15. Trái với

khn

UNFCCC.

những tun bố tích cực

- Thực hiện chương trình hành động

được hai phía đưa ra

Buenos Aires về các biện pháp thích ứng

trước hội nghị, trong

và ứng phó với BĐKH

tuần qua, cả Mỹ và

khổ

- Các cam kết đối với các nước về giảm
phát thải nhà kính định lượng sau năm
2012 (2020, 2030, 2050)
3.

COP 16 (29/11-

10/12/2010,

Trung Quốc đều tỏ thái

độ cứng rắn khi khơng

ngớt lời chỉ trích lẫn
nhau.

Các vấn đề thích ứng và giảm thiểu tác - Ngày cuối cùng trước khi bế mạc, Hội - Chưa đưa ra được các

Cancun, động biến đổi khí hậu (BĐKH), tìm nghị đã nhất trí (trừ Bolivia) thơng qua kế hoạch cụ thể mang

12

Mexico)

nguồn tài chính và chuyển giao cơng nghệ “Thỏa

12.000 đại biểu, gồm liên

thuận

Cancun”

(Cancun tính ràng buộc pháp lý

quan. Agreement) với các nội dung tương đối cho việc cắt giảm lượng

5.200 các quan chức

cân bằng giữa hai hướng đàm phán (theo phát thải tại các nước và

chính phủ đến từ 194

Nghị định thư Kyoto - KP và theo Cơng trên tồn cầu.

nước

ước khí hậu - LCA) và giữa các nơi dung - Không đạt được tiến
trong mỗi hướng đàm phán
triển lớn trong việc làm

- Các nước đã thống nhất phải hợp tác dài thế nào để gia hạn Nghị

hạn trong ứng phó với biến đổi khí hậu để định thư Kyoto và cũng

nhiệt độ tồn cầu khơng tăng q 2 độ C chưa làm rõ cách thức

vào cuối thế kỷ 21 và phát triển nền kinh quyên tiền cho "Quỹ
tế theo hướng carbon thấp.

Khí hậu Xanh."

- Thống nhất xây dựng quy trình Quỹ Khí - Chưa giải quyết được

hậu xanh; nhất trí tăng cường các hoạt đề tài gai góc, đó là

động giảm phát thải do phá rừng và suy chương trình giảm bớt

thối rừng, thơng qua bảo vệ, quản lý bền phát thải bởi nạn phá

vững ở các nước đang phát triển với sự hỗ rừng và do rừng xuống

trợ về cơng nghệ và tài chính của các cấp (REDD) bởi những

nước phát triển; đưa ra những hướng dẫn bế tắc về vấn đề tìm
13


mới về Cơ chế phát triển sạch (CDM).

nguồn tài trợ và cách

thức giúp đỡ các nước

nghèo trong vấn đề bảo
vệ rừng.
4.

COP 17 (28/11- - Mục tiêu: một hiệp ước mới nhằm hạn - Thành lập Diễn đàn Durban về hành - Quyết định thành lập

9/12/2011, Durban, Nam chế lượng carbon và các loại khí gây hiệu động tăng cường (DPEA). DPEA được hi DPEA khơng có sự phân
Phi)

ứng nhà kính, đồng thời thống nhất về văn vọng sẽ “nâng cao mức độ tham vọng với biệt giữa các quốc gia

194 quốc gia và vùng bản mang tính ràng buộc pháp lý mới thay quan điểm đảm bảo nỗ lực giảm thiểu phát triển và đang phát
thế cho Nghị định thư Kyoto.
biến đổi khí hậu cao nhất có thể bởi các triển. Cũng không “trách
lãnh thổ trên thế giới
- Đồng ý một thỏa thuận ràng buộc pháp quốc gia”

nhiệm chung nhưng có

lý bao gồm tất cả các quốc gia, sẽ được - Các quốc gia đã thông qua cơ cấu quản phân biệt”. Điều này hạn
thông qua vào năm 2015 và có hiệu lực trị của Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) và kêu chế khả năng cho phép

gọi sớm đưa Quỹ này đi vào hoạt động. một sự phân biệt rõ ràng
- Thành lập Quỹ Khí hậu Xanh, trong đó Được quản lý bởi một Ban gồm đại diện giữa trình độ phát triển
một khung quản lý được thông qua. Quỹ của 24 quốc gia (trong đó có 12 quốc gia và trách nhiệm của các
vào

năm

2020.

sẽ đóng góp 100 tỉ USD mỗi năm để giúp đang phát triển và 12 quốc gia phát triển).

quốc gia. Trong khi đó,

các quốc gia nghèo thích ứng với hậu quả - Giảm phát thải từ mất rừng và suy thoái đối với các quốc gia
đang phát triển chắc
của biến đổi khí hậu.
rừng (REDD+)
14


- Hành động giảm thiểu phù hợp ở cấp chắn sẽ có những thuận
quốc gia (NAMAs)

lợi và khó khăn riêng

- Nơng nghiệp và biến đổi khí hậu: Nơng khi tham gia các cam kết
nghiệp là một trong những nội dung đàm đối với các quốc gia

triển
phán nhằm tìm giải pháp phù hợp giữa phát
hoạt động giảm nhẹ, thích ứng với biến - Quyết định thành lập

đổi khí hậu vừa đảm bảo vấn đề an ninh DPEA khơng có sự phân
biệt giữa các quốc gia
lương thực toàn cầu hiện nay
- Ủy ban Thích ứng đã được thành lập đi
vào hoạt động, bao gồm 16 thành viên, có

trách nhiệm báo cáo COP về việc tăng
cường điều phối các hoạt động thích ứng
với biến đối khí hậu ở quy mơ tồn cầu
- Cơ chế Cơng nghệ cho biến đổi khí hậu:
Các quốc gia đã thống nhất về Cơ chế
Công nghệ cho biến đổi khí hậu, dự kiến
sẽ chính thức đi vào hoạt động đầy đủ vào
năm 2012. Cơ sở và điều khoản tham
15

phát triển và đang phát
triển.


chiếu cho hoạt động của cơ chế này là
Trung tâm và mạng lưới Cơng nghệ khí
hậu
5.

COP

(11/11/2013,

19 - Tập trung đàm phán để thông qua một - Đạt được nguyên tắc chính cho một thỏa - Các nước phát triển đã

Warsaw, hiệp ước toàn cầu mới do Liên hợp quốc thuận mới để chống lại sự biến đổi khí khơng đưa ra cam kết

Ba Lan)

bảo trợ về biến đổi khí hậu nhằm bắt đầu hậu trên toàn cầu dự kiến sẽ được ký kết nào về việc viện trợ cho

Warsaw, Ba Lan

thực hiện từ năm 2020, thay thế Nghị vào năm 2015 và có hiệu lực sau năm các nước nghèo trong
định thư Kyoto.

2020, thay thế Nghị định thư Kyoto. Theo cuộc chiến chống biến

- Xác định nguồn tài chính để giúp tồn đó, tất cả các nước, chứ khơng riêng đổi khí hậu. Mỹ và
thế giới hướng tới tiến trình phát triển, ít những nước giàu, sẽ có “những đóng góp nhiều nước phát triển

phụ thuộc vào nguồn năng lượng hóa riêng” nhằm góp phần cắt giảm khí thải cũng từ chối thông báo
thạch và xây dựng cơ chế giúp các khu CO2. Các nước phải đưa ra kế hoạch cắt kế hoạch làm thế nào để

vực có dân số chịu rủi ro cao do biến đổi giảm khí thải của mình vào quý 1 năm tăng số tiền viện trợ cho
2015 để chuẩn bị cho việc ký kết thỏa các nước đang phát
khí hậu.
- Thúc đẩy các nước phát triển tăng cường
viện trợ cho các nước đang phát triển,
theo đúng cam kết trước đó là cung cấp
100 tỷ USD mỗi năm giúp các nước này
16

thuận vào cuối năm đó tại Hội nghị ở triển, mà họ đã cam kết,
Paris,

Pháp. lên

mức

- Thiết lập một cơ chế giúp các nước dễ bị USD/năm
tổn hại vì những hiện tượng thời tiết cực 2020.

100
vào

tỷ

năm


ứng phó với những tác động tiêu cực của đoan do biến đổi khí hậu gây ra là một - Khơng có nước phát

biến đổi khí hậu, gấp 10 lần so với giai thỏa thuận về các quy tắc bảo vệ và duy triển nào đưa ra hành
đoạn 2010 - 2012.

trì các khu rừng nhiệt đới - lá phổi của tự động mạnh mẽ hơn về
nhiên.

6.

COP 20 (01 – - Xây dựng Thỏa thuận quốc tế 2015 áp - Theo thỏa thuận, các nước phải thông

12/12/2014, Lima, Peru) dụng cho tất cả các Bên

qua chương trình quốc gia cắt giảm khí

COP19, - Tăng cường kỳ vọng giảm phát thải giai thải gây hiệu ứng nhà kính trước hạn chót
31/5/2015
COP20 và hàng nghìn đoạn trước 2020

đại biểu đến từ 197 nước - Vấn đề cam kết giảm phát thải khí nhà - Các nước phát triển phải hỗ trợ tài chính
tham gia và quan sát kính của các nước phát triển cho thời kỳ cho các nước đang phát triển trong cuộc
chiến chống biến đổi khí hậu, phần nào
viên của UNFCCC.
cam kết lần thứ hai của Nghị định thư
xoa dịu lo ngại của các nước đang phát
Kyoto
triển, trong đó có Trung Quốc và Ấn Độ
- Các vấn đề tài chính theo Công ước và
Chủ

tịch

Nghị định thư
- Cơ chế tổn thất và thiệt hại
- Quy trình đánh giá đa phương theo SBI,
các kế hoạch thích ứng quốc gia và đánh

17

cắt giảm khí thải.


giá giai đoạn 2013-2015
7.

COP

21 Thỏa thuận Paris hoạt động theo chu kỳ 5 - Nhiệt độ toàn cầu tăng dưới ngưỡng 20C Mặc dù hành động về

(12/12/2015, Paris)

năm về hành động khí hậu ngày càng và có các nỗ lực giới hạn mức độ ấm lên biến đổi khí hậu cần

55 Quốc gia

tham vọng do các quốc gia thực hiện. Đến của trái đất không quá 1,50C

được tăng cường mạnh

năm 2020, các quốc gia đệ trình kế hoạch - Giới hạn lượng khí nhà kính thải ra từ mẽ để đạt được các mục
hành động khí hậu được gọi là đóng góp các hoạt động của con người bằng với tiêu của Thỏa thuận
do quốc gia xác định (NDC)
mức độ mà thực vật, đất và các đại dương Paris, nhưng những năm
- Hạn chế sự nóng lên tồn cầu xuống có thể hấp thụ một cách tự nhiên

kể từ khi Hiệp định có

dưới 2, tốt nhất là 1,5 độ C, so với mức - Cứ 5 năm một lần xem xét lại mức độ hiệu lực đã làm dấy
lên các giải pháp carbon
thời kỳ tiền cơng nghiệp.
đóng góp của các quốc gia đối với việc
thấp và thị trường
- Giảm phát thải Khí nhà kính, xây dựng cắt giảm phát thải khí nhà kính để các
mới. Ngày càng có
khả năng phục hồi để thích ứng với tác quốc gia có thể đương đầu với thách thức;
nhiều quốc gia, khu vực,
động của nhiệt độ tăng.
Các nước giàu giúp các nước nghèo bằng
thành phố và cơng ty

cách
cung
cấp
khoản
tài
chính
nhằm
giúp
-Thỏa thuận Paris, được thơng qua thơng
thiết lập các mục tiêu về
các
nước
nghèo
thích
nghi
với
biến
đổi
qua Quyết định 1 / CP.21, giải quyết các
tính trung hịa cáckhí
hậu
và
chuyển
sang
dùng
năng
lượng
khu vực quan trọng cần thiết để chống lại
bon. Các
giải

pháp
tái
tạo.
biến đổi khí hậu
khơng carbon đang trở
- Các bên phải xây dựng và thực hiện Kế
18


hoạch thích ứng với biến đổi khí hậu của nên cạnh tranh trong các

quốc gia, trong đó nêu chi tiết các ưu tiên lĩnh vực kinh tế chiếm

thích ứng, hỗ trợ cần thiết và kế hoạch 25% lượng khí thải. Xu
thực hiện. Bên cạnh đó.

hướng này dễ nhận thấy

- Các cơ chế chuyển giao công nghệ và nhất trong lĩnh vực năng
tăng cường năng lực cho các nước đang lượng và vận tải, đồng

phát triển ứng phó với biến đổi khí hậu, thời đã tạo ra nhiều cơ
trong đó khuyến khích hợp tác song hội kinh doanh mới cho
phương, đa phương, khu vực
8.

COP

22

những người đi đầu.

(7- - Các Bên tham gia sẽ cùng thảo luận các - Thông qua 35 quyết định trong đó có 25 - Thách thức lớn nhất:

18/11/2016, Marrakech , vấn đề còn đang gây chia rẽ, từ các nguồn quyết định của hội nghị 22, 8 quyết định Các quốc gia sẽ thực
Morocco)

năng lượng tái sinh cho tới hạn ngạch của CMP12, 2 quyết định của hội nghị hiện cam kết của mình

- 43 nguyên thủ quốc gia giảm khí gây hiệu ứng nhà kính.

CMA1

đến đâu. Nhiều ý kiến

- 32 người đứng đầu - Mục tiêu chính là triển khai thực thi thỏa - Tuyên bố hành động Ma-ra-két vì khí cho rằng, cuộc chiến
chống biến đổi khí hậu
chính phủ các nước thuận lịch sử về biến đổi khí hậu đã ký kết hậu và phát triển bền vững.
-

3300

tổ

chức tại Paris trong COP21 năm 2015 (gọi tắt Cụ thể:

- các phái đoàn của gần là Thỏa thuận Paris)

- Thống nhất thực hiện các nỗ lực cần

200 quốc gia trên thế Cụ thể:

thiết để đạt mục tiêu của Thỏa thuận Paris
19

hiện nay dù có sự tham
gia

của

nhiều

nước

nhưng yếu tố quyết định


giới.

- Các nước phát triển tái cam kết huy về giữ nhiệt độ trái đất không tăng quá lại nằm ở chính những

động 100 tỷ USD/năm từ các nguồn khác 1,5oC vào cuối thế kỷ. Các nước phát quốc gia xả khí thải

nhau cho các nước đang phát triển ứng triển tiếp tục thể hiện vai trò tiên phong nhiều nhất. Vì vậy, để
phó với biến đổi khí hậu.

hỗ trợ chuyển giao cơng nghệ, nâng cao tránh trình trạng chỉ đạt

- Kêu gọi các quốc gia toàn cầu cần đặt năng lực cho các nước đang phát triển. được sự đồng thuận về
vấn đề biến đổi khí hậu là vấn đề ưu tiên Đồng thời, các nước đang phát triển cam chính trị mà khó triển

hàng đầu trong Chương trình nghị sự kết thực hiện các hành động cụ thể đã xác khai trên thực tế, giống
định trong báo cáo đóng góp quốc gia tự như Nghị định thư
quốc gia.
- Kêu gọi các Bên tăng cường hợp tác
đảm bảo mục tiêu dài hạn của Thỏa thuận
Paris.
- Kêu gọi các quốc gia tham gia Nghị
định thư Kyoto nếu chưa phê chuẩn thì
sớm phê chuẩn sửa đổi Đơ-ha.

xác định đã trình tại COP21 bao gồm các Kyoto về cắt giảm khí
vấn đề về thích ứng và giảm nhẹ phát thải nhà kính đã có trước đó.

khí nhà kính phù hợp với năng lực, điều - Nhấn mạnh đến việc
kiện của quốc gia.
tiếp tục cụ thể hóa các

– Các Bên thống nhất triển khai các hỗ trợ quy định trong Thỏa

và hành động cần thiết để thực hiện thích thuận. Theo đó, các bên

ứng với biến đổi khí hậu nhằm ngăn ngừa tham gia tập trung vào

- Kêu gọi tăng cường hành động giai đoạn các tác động đến việc xóa đói, giảm nghèo vấn đề kỹ thuật, nhằm
trước 2020 trên cơ sở xem xét nhu cầu, ở những khu vực dễ bị tổn thương.
xây dựng quy trình, thủ
bối cảnh của quốc gia đang phát triển;
– Thống nhất kêu gọi các Bên triển khai tục, hướng dẫn việc triển
20