Biên Dịch Tài Liệu Sửa Chữa Thân Vỏ Ô Tô The Repair Of Vehicle Bodies Của Andrew Livesey Và Alan Robinson.pdf

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM K THUT
THNH PH H CH MINH

ẩ1771*+,3
1*ơ1+&é1*1*+.7+87ễ Tễ



%,ầ1',
&+7ơ,/,86$&+$7+ặ197é

7+(5(3$,52)9(+,&/(%2',(6&$
$1'5(:/,9(6(<9ơ$/$152%,1621

*9+'7K67+ẩ,+8<3+ẩ7
697+ 1*8<ầ1751*$1
1*8<ầ1+81+ặ1


S K L0 0 8 2 8 5

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA CƠ KHÍ ĐỢNG LỰC

ĐỜ ÁN TỚT NGHIỆP
Chun ngành: Cơng nghệ kỹ thuật ô tô
Tên đề tài

BIÊN DỊCH TÀI LIỆU SỬA CHỮA THÂN VỎ Ô TÔ
“The Repair of Vehicle Bodies” của Andrew Livesey và
Alan Robinson

SVTH: NGUYỄN TRƯỜNG AN
MSSV: 17145258
SVTH:NGUYỄN HỮU NHÂN
MSSV: 17145332
GVHD: Th.S THÁI HUY PHÁT

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 8 năm 2021


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do – Hạnh phúc

THÀNH PHỚ HỜ CHÍ MINH
KHOA CƠ KHÍ ĐỢNG LỰC

TP. Hờ Chí Minh, ngày 24 tháng 8 năm 2021

NHIỆM VỤ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Họ tên sinh viên: 1. Nguyễn Trường An

MSSV: 17145258

(Email: )

2. Nguyễn Hữu Nhân

(Điện thoại: ………………)
MSSV: 17145332

(Email: )

(Điện thoại: ………………)

Chuyên ngành: Công nghệ kỹ thuật ô tô
Khóa: 2017-2021

Lớp: 171452A, 171452B

1. Tên đề tài: Biên dịch tài liệu sửa chữa thân vỏ ô tô “The Repair of Vehicle Bodies”
của Andrew Livesey và Alan Robinson
2. Nhiệm vụ đề tài
Chương 1: Tổng quan về đề tài nghiên cứu
Chương 2: Giới thiệu về tài liệu “The Repair of Vehicle Bodies” của tác giả Andrew
Livesey và Alan Robinson.
Chương 3: Xây dựng tài liệu sửa chữa thân vỏ ô tô
Chương 4: Tổng kết đề tài
III. Tổng kết
3. Sản phẩm đề tài: Tập tài liệu “Biên dịch tài liệu sửa chữa thân vỏ ô tô” (“The Repair
of Vehicle Bodies” của Andrew Livesey và Alan Robinson ).
4. Ngày giao đề tài: 5/5/2021
5. Ngày nộp đề tài: 24/8/2021
TRƯỞNG BỘ MÔN

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do – Hạnh phúc

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

PHIẾU NHẬN XÉT ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
(Dành cho giảng viên hướng dẫn)
Họ tên sinh viên: Nguyễn Trường An

MSSV: 17145258

Họ tên sinh viên: Nguyễn Hữu Nhân

MSSV: 17145332

Tên đề tài: Biên dịch tài liệu sửa chữa thân vỏ ô tô “The Repair of Vehicle Bodies” của Andrew
Livesey và Alan Robinson
Ngành: Công nghệ kỹ thuật ô tô
Họ tên GV hướng dẫn: ThS. Thái Huy Phát
Ý KIẾN NHẬN XÉT
1. Nhận xét về tinh thần, thái độ làm việc của sinh viên (không đánh máy)
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................

2. Nhận xét về kết quả thực hiện của ĐATN(không đánh máy)
2.1.Kết cấu, cách thức trình bày ĐATN:
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.....................................................................................................
2.2. Nợi dung đờ án:
(Cơ sở lý luận, tính thực tiễn và khả năng ứng dụng của đồ án, các hướng nghiên cứu có thể tiếp tục phát triển)

.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................
2.3.Kết quả đạt được:
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................


2.4. Những tờn tại (nếu có):
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................
3. Đánh giá
Mục đánh giá

TT
1.

2.

Hình thức và kết cấu ĐATN

Điểm

Điểm đạt

tối đa

được

30

Đúng format với đầy đủ cả hình thức và nội dung của các mục

10

Mục tiêu, nhiệm vụ, tổng quan của đề tài

10

Tính cấp thiết của đề tài

10

Nội dung ĐATN

50

Khả năng ứng dụng kiến thức toán học, khoa học và kỹ thuật,
khoa học xã hội…

5

Khả năng thực hiện/phân tích/tổng hợp/đánh giá

10

Khả năng thiết kế chế tạo một hệ thống, thành phần, hoặc quy
trình đáp ứng yêu cầu đưa ra với những ràng buộc thực tế.

15

Khả năng cải tiến và phát triển

15

Khả năng sử dụng công cụ kỹ thuật, phần mềm chuyên ngành…

5

3.

Đánh giá về khả năng ứng dụng của đề tài

10

4.

Sản phẩm cụ thể của ĐATN

10

Tổng điểm

100

4. Kết luận:
 Được phép bảo vệ
 Không được phép bảo vệ

Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng
Giảng viên hướng dẫn
(Ký & ghi rõ họ tên)

năm 2021


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do – Hạnh phúc

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

PHIẾU NHẬN XÉT ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
(Dành cho giảng viên phản biện)

Họ tên sinh viên: Nguyễn Trường An

MSSV: 17145258

Họ tên sinh viên: Nguyễn Hữu Nhân

MSSV: 17145332

Tên đề tài: Biên dịch tài liệu sửa chữa thân vỏ ô tô “The Repair of Vehicle Bodies” của Andrew
Livesey và Alan Robinson
Ngành: Công nghệ kỹ thuật ô tô
Họ tên GV phản biện: ThS. Nguyễn Ngọc Bích
Ý KIẾN NHẬN XÉT
1. Nhận xét về tinh thần, thái độ làm việc của sinh viên (không đánh máy)
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................
2. Nhận xét về kết quả thực hiện của ĐATN(không đánh máy)
2.1.Kết cấu, cách thức trình bày ĐATN:
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.....................................................................................................
2.2. Nợi dung đờ án:
(Cơ sở lý luận, tính thực tiễn và khả năng ứng dụng của đồ án, các hướng nghiên cứu có thể tiếp tục phát triển)

.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................
2.3.Kết quả đạt được:
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................


2.4. Những tờn tại (nếu có):
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................
3. Đánh giá
Mục đánh giá

TT
1.

2.

Hình thức và kết cấu ĐATN

Điểm

Điểm đạt

tối đa

được

30

Đúng format với đầy đủ cả hình thức và nội dung của các mục

10

Mục tiêu, nhiệm vụ, tổng quan của đề tài

10

Tính cấp thiết của đề tài

10

Nội dung ĐATN

50

Khả năng ứng dụng kiến thức toán học, khoa học và kỹ thuật,
khoa học xã hội…

5

Khả năng thực hiện/phân tích/tổng hợp/đánh giá

10

Khả năng thiết kế chế tạo một hệ thống, thành phần, hoặc quy
trình đáp ứng yêu cầu đưa ra với những ràng buộc thực tế.

15

Khả năng cải tiến và phát triển

15

Khả năng sử dụng công cụ kỹ thuật, phần mềm chuyên ngành…

5

3.

Đánh giá về khả năng ứng dụng của đề tài

10

4.

Sản phẩm cụ thể của ĐATN

10

Tổng điểm

100

4. Kết luận:
 Được phép bảo vệ
 Không được phép bảo vệ

Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng
Giảng viên hướng dẫn
(Ký & ghi rõ họ tên)

năm 2021


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

CỢNG HÒA XÃ HỢI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Đợc lập - Tự do – Hạnh phúc

KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

XÁC NHẬN HOÀN THÀNH ĐỒ ÁN
Tên đề tài: Biên dịch tài liệu sửa chữa thân vỏ ô tô “The Repair of Vehicle Bodies” của
Andrew Livesey và Alan Robinson
Họ tên sinh viên: Nguyễn Trường An

MSSV: 17145258

Họ tên sinh viên: Nguyễn Hữu Nhân

MSSV: 17145332

Ngành: Công nghệ kỹ thuật ô tô

Sau khi tiếp thu và điều chỉnh theo góp ý của Giảng viên hướng dẫn, Giảng viên phản biện

và các thành viên trong Hội đồng bảo vệ. Đồ án tốt nghiệp đã được hoàn chỉnh đúng theo
u cầu về nợi dung và hình thức.

Chủ tịch Hội đồng:_____________________________ ____________________

Giảng viên hướng dẫn:__________________________ ____________________

Giảng viên phản biện:_________________________________ ___________________
Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2021


LỜI CẢM ƠN
Chúng tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới Ban giám hiệu và toàn thể quý thầy cô
Trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP.Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện học tập và rèn luyện
tốt nhất cho chúng tôi. Xin cảm ơn quý thầy cô đã tận tình giảng dạy, truyền đạt những kiến
thức quý báu trong suốt thời gian học tập tại trường và xin cảm ơn quý thầy cô trong Khoa
Cơ Khí Động Lực đã trang bị những kiến thức hữu ích giúp chúng tôi có thể làm việc sau
này, cũng như đã tạo điều kiện tốt nhất để chúng tôi nghiên cứu và thực hiện đồ án tốt
nghiệp lần này.
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn thầy Th.S Thái Huy Phát – Giáo viên hướng dẫn,
thầy đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt cho chúng tôi nhiều kiến thức hữu ích trong quá trình
thực hiện đờ án tốt nghiệp. Thầy ln cho chúng tôi nhiều lời khuyên hữu ích, chúng tôi
cũng tiếp thu những kiến thức, kinh nghiệm và thái độ làm việc đúng đắn từ thầy để từ đó
chúng tôi có thể hoàn thiện được đồ án tốt nghiệp này.
Trong quá trình thực hiện đề tài của mình, do điều kiện hạn chế về kiến thức và thời
gian thực hiện có hạn nên không tránh được những sai sót, rất mong nhận được sự góp ý từ
quý thầy cô và các bạn để đề tài của chúng tôi có thể ngày càng hoàn thiện hơn.
Một lần nữa, chúng tôi xin cảm ơn tất cả quý thầy, quý cô, kính chúc quý thầy, quý cô
luôn thành công trên con đường đào tạo nhân tài của mình.

i


TÓM TẮT
Ngành công nghiệp ô tô hiện nay rất phát triển trên phạm vi toàn cầu. Theo xu thế đó
mà ngày càng nhiều ô tô được sử dụng và vận hành. Trong quá trình khai thác và sử dụng ơ
tơ thì việc bảo dưỡng, sửa chữa ơ tơ là rất quan trọng nhằm duy trì trạng thái làm việc tốt
nhất của xe. Tuy nhiên trong thực tế vẫn có trường hợp ô tô bị hư hỏng, tai nạn khi vận
hành. Các tai nạn này làm hư hỏng phần sơn xe, vỏ xe ô tô là rất phổ biến dẫn đến trầy xước
vỏ xe, và nặng hơn nữa là móp méo, biến dạng….Do đó quá trình sửa chữa để phục hời các
hư hỏng liên quan đến thân xe và sơn xe ô tô ngày nay là nhu cầu rất lớn của xã hợi.
Vì vậy với đề tài “Biên dịch tài liệu sửa chữa thân vỏ ô tô” nhằm mục đích biên dịch,
nghiên cứu, biên tập tài liệu sửa chữa thân vỏ và sơn ô tô từ tài liệu tiếng anh “The repair of
vehicle bodies’’ của tác giả Andrew Livesey và Alan Robinson nhằm bổ sung thêm một tài
liệu tham khảo cũng như làm mới nội dung về kỹ thuật sửa chữa thân vỏ và sơn ô tô.
Trong đề tài này, chúng tôi đã biên dịch tài liệu “The repair of vehicle bodies’’ của
tác giả Andrew Livesey và Alan Robinson và lựa chọn cũng như tổng hợp những nội dung
cần thiết để biên tập thành một tài liệu về kỹ thuật sửa chữa thân vỏ và sơn ô tô.
Trong thời gian nghiên cứu và thực hiện đề tài chúng tôi đã hoàn thành nhiệm vụ đồ
án đã đặt ra. Nội dụng thể hiện rõ qua năm chương như sau:
Chương 1: Tổng quan về đề tài nghiên cứu
Chương 2: Giới thiệu về tài liệu “The Repair of Vehicle Bodies” của tác giả Andrew
Livesey và Alan Robinson.
Chương 3: Xây dựng tài liệu sửa chữa thân vỏ ô tô
Chương 4: Tổng kết đề tài

ii


MỤC LỤC

Trang

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................................i
TÓM TẮT .................................................................................................................................ii
MỤC LỤC .............................................................................................................................. iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU .............................................................. vi
DANH MỤC CÁC HÌNH .......................................................................................................vii
DANH MỤC CÁC BẢNG ....................................................................................................xiv
Chương 1

TỔNG QUAN....................................................................................................... 1

1.1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................................ 1
1.2. Tình hình thế giới ........................................................................................................... 1
1.3. Tình hình trong nước ...................................................................................................... 3
1.3. Mục đích đề tài ............................................................................................................... 5
1.4. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................................ 5
1.5. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................................................... 5
1.6. Giới hạn của đề tài .......................................................................................................... 6
Chương 2

GIỚI THIỆU VỀ TÀI LIỆU “THE REPAIR OF VEHICLE BODIES” CỦA

TÁC GIẢ ANDREW LIVESAY VÀ ALAN ROBINSON ..................................................... 7
2.1. Giới thiệu về tác giả........................................................................................................ 7
2.2. Giới thiệu về tài liệu “The repair of vehicle bodies”...................................................... 7
iii


Chương 3 XÂY DỰNG TÀI LIỆU SỬA CHỮA THÂN VỎ Ô TÔ ....................................... 9

3.1. Các trang thiết bị, máy móc, dụng cụ ............................................................................. 9
3.1.1. Công cụ sửa chữa cầm tay ....................................................................................... 9
3.1.2. Công cụ giữ ............................................................................................................ 13
3.1.3. Công cụ cắt ............................................................................................................. 14
3.1.4. Công cụ tháo lắp..................................................................................................... 21
3.1.5. Công cụ đo ............................................................................................................. 25
3.1.6. Thiết bị kéo khung, vỏ xe....................................................................................... 32
3.1.7. Thiết bị hàn ............................................................................................................ 34
3.1.8. Công cụ mài, đánh bóng ........................................................................................ 37
3.1.9. Thiết bị bảo hộ ....................................................................................................... 40
3.2. PHƯƠNG PHÁP SỬA CHỮA THÂN VỎ ................................................................. 46
3.2.1. Kết cấu thân xe tổ hợp ........................................................................................... 46
3.2.2. Các phương pháp sửa chữa vỏ xe ......................................................................... 49
3.2.3. Các phương pháp hàn trong sửa chữa thân vỏ xe .................................................. 69
3.2.4. Phương pháp kiểm tra thân xe ............................................................................... 94
3.2.5. Phương pháp kéo nắn thân xe tổ hợp ................................................................... 104
3.3. Phương pháp sơn ô tô ................................................................................................. 110
3.3.1. Lý thuyết về sơn ................................................................................................... 110
3.3.2. Vật liệu và thiết bị sửa chữa sơn .......................................................................... 114
3.3.3. Chuẩn bị bề mặt sơn ............................................................................................. 140
3.3.4. Quy trình sơn ........................................................................................................ 142
3.3.5. Đánh bóng và công việc chi tiết cuối cùng .......................................................... 159
iv


3.3.6. Chống gỉ .................................................................................................................. 161
3.3.7. Các lỗi thường gặp trong sơn ơ tơ ........................................................................ 162
Chương 4 TỞNG KẾT .......................................................................................................... 170
4.1. Ưu điểm ...................................................................................................................... 170
4.2. Hạn chế ....................................................................................................................... 170

4.3. Hướng phát triển của đề tài ........................................................................................ 170
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................................... 171

v


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU
CAGR: compound annual growth rate
OEM: Original Equipment Manufacturer
DA: duel active
TIG: Tungsten inert gas
MAG: Metal active gas
MIG: Metal inert gas
VOC: volatile organic compound
HVLP: high volume low pressure

vi


DANH MỤC CÁC HÌNH
Trang
Hình 1.1. Thị trường sửa chữa tai nạn theo khu vực (đơn vị tỉ USD) ...................................... 2
Hình 1.2. Tỉ lệ nợi địa hóa trung bình ngành ơ tơ các nước ..................................................... 4
Hình 1.3. Tăng trưởng GDP và GDP/người của Việt Nam qua các năm ................................. 5
Hình 1.4. The repair of vehicle bodies...................................................................................... 6
Hình 2.1. Tác giả Andrew Livesay ........................................................................................... 7
Hình 3.1. Mợt số loại búa.......................................................................................................... 9
Hình 3.2. Các loại đe tay......................................................................................................... 10
Hình 3.3. Nạy sửa thân vỏ ...................................................................................................... 11
Hình 3.4. Cơng cụ tạo nếp ...................................................................................................... 12

Hình 3.5. Các cơng cụ giữ ...................................................................................................... 14
Hình 3.6. Các loại đục............................................................................................................. 15
Hình 3.7. Các cơng cụ cắt ....................................................................................................... 17
Hình 3.8. Các loại cưa............................................................................................................. 18
Hình 3.9. Các loại máy khoan ................................................................................................. 19
Hình 3.10. Đầu khoan hàn bấm và nguyên lý sử dụng ........................................................... 19
Hình 3.11. Mũi khoan bước .................................................................................................... 20
Hình 3.12. Mũi khoan coban .................................................................................................. 20
Hình 3.13. Dụng cụ đợt lỗ và đợt vỏ xe .................................................................................. 21
Hình 3.14. Dụng cụ tháo bulơng ............................................................................................. 22
Hình 3.15. Các dạng rãnh vít và đầu tuốc nơ vít .................................................................... 23
vii


Hình 3.16. . Súng bắt vít khí nén ............................................................................................ 24
Hình 3.17. Các dụng cụ tháo chi tiết....................................................................................... 25
Hình 3.18. Các loại thước ....................................................................................................... 27
Hình 3.19. Các cơng cụ đánh dấu ........................................................................................... 29
Hình 3.20. Các loại caliper ..................................................................................................... 30
Hình 3.21. Các loại dưỡng ...................................................................................................... 31
Hình 3.22. Khung kéo đơn ...................................................................................................... 32
Hình 3.23. Khung kéo nắn thân xe ......................................................................................... 33
Hình 3.24. Bợ kích thủy lực .................................................................................................... 33
Hình 3.25. Búa giật ................................................................................................................. 34
Hình 3.26. Súng hàn chốt........................................................................................................ 34
Hình 3.27. Máy hàn vịng đệm ............................................................................................... 35
Hình 3.28. Máy hàn vịng đệm ............................................................................................... 35
Hình 3.29. Bợ hàn MIG .......................................................................................................... 36
Hình 3.30. Bợ hàn oxy-axetylen ............................................................................................. 36
Hình 3.31. Các loại dũa........................................................................................................... 38

Hình 3.32. Các loại máy mài .................................................................................................. 40
Hình 3.33. Găng tay hàn và găng tay cao su........................................................................... 41
Hình 3.34. Quần áo bảo hợ cho thợ sửa thân vỏ (bên trái) và thợ sơn (bên phải) .................. 41
Hình 3.35. Mũ bảo hợ và nón vải ........................................................................................... 42
Hình 3.36. Kính bảo hợ nhẹ, bảo hợ đa năng và mũ hàn ........................................................ 43
Hình 3.37. Giày bảo hợ và ủng cao su .................................................................................... 43
Hình 3.38. Thiết bị thở khí nén ............................................................................................... 44
viii


Hình 3.39. Nút bịt tai và chụp tai ............................................................................................ 45
Hình 3.40. Kết cấu đầu xe ....................................................................................................... 46
Hình 3.41. Kết cấu sàn xe ....................................................................................................... 47
Hình 3.42. Kết cấu thân và nóc xe .......................................................................................... 48
Hình 3.43. Gõ búa vào tấm thép ............................................................................................. 52
Hình 3.44. Cách cầm búa ........................................................................................................ 53
Hình 3.45. Các vết búa trên bề mặt tấm khi gõ búa ................................................................ 53
Hình 3.46. Đập thơ .................................................................................................................. 55
Hình 3.47. Vị trí đập đe tay .................................................................................................... 55
Hình 3.48. Gõ trên đe .............................................................................................................. 57
Hình 3.49. Gõ ngoài đe ........................................................................................................... 57
Hình 3.50. Dũa tay .................................................................................................................. 58
Hình 3.51. Cách âm cửa xe ơ tơ .............................................................................................. 59
Hình 3.52. Gõ ngoài đe và gõ trên đe ..................................................................................... 60
Hình 3.53. Dũa khu vực sửa chữa........................................................................................... 60
Hình 3.54. Cấu tạo chung máy hàn bấm ................................................................................. 70
Hình 3.55. Các giai đoạn hàn bấm .......................................................................................... 73
Hình 3.56. Cấu tạo mối hàn bấm ............................................................................................ 74
Hình 3.57. Các biên dạng điện cực ......................................................................................... 75
Hình 3.58. Hướng dịng điện khi mối hàn sát nhau ................................................................ 76

Hình 3.59. Nguyên lý hàn hồ quang có khí bảo vệ................................................................. 79
Hình 3.60. Kết cấu máy hàn MIG ........................................................................................... 80
Hình 3.61 .Cấu tạo mỏ hàn ..................................................................................................... 81
ix


Hình 3.62. Bảng điều khiển trên bợ ng̀n ............................................................................. 81
Hình 3.63. Bợ cấp dây............................................................................................................. 83
Hình 3.64. Ảnh hưởng của tốc đợ dây .................................................................................... 84
Hình 3.65. Ảnh hưởng của hướng di chuyển và góc đợ mỏ hàn ............................................ 85
Hình 3.66. Các vị trí hàn trên thân xe ..................................................................................... 85
Hình 3.67. Hàn nối .................................................................................................................. 88
Hình 3.68. Hàn gối đầu ........................................................................................................... 89
Hình 3.69. Hàn lỗ .................................................................................................................... 89
Hình 3.70. Hàn điểm ............................................................................................................... 90
Hình 3.71. Hàn chờng điểm .................................................................................................... 90
Hình 3.72. Hàn Chờng ............................................................................................................ 91
Hình 3.73. Gióng các điểm đối xứng ...................................................................................... 95
Hình 3.74. Thiết lập các đường thẳng ..................................................................................... 96
Hình 3.75. Các vị trí cố định thước định tâm trên dầm .......................................................... 97
Hình 3.76. Các trường hợp khung xe bị lệch .......................................................................... 98
Hình 3.78. Thước đo ............................................................................................................... 99
Hình 3.77. Hệ thống đo kết hợp giá đỡ ................................................................................... 99
Hình 3.79. Đo kích thước bằng thước đo trên giá ................................................................ 100
Hình 3.80. Đo đường chuẩn dọc khung xe ........................................................................... 101
Hình 3.81. Đo Kích thước ngang gầm xe ............................................................................. 101
Hình 3.82. Đo kích thước bên trong xe ................................................................................ 102
Hình 3.83. Đo kích thước bên trong xe ................................................................................ 102
Hình 3.84. Đo kích thước khoang capơ ................................................................................ 103
x

Hình 3.85. Đo kích thước cốp xe ......................................................................................... 103
Hình 3.86. Khung kéo ........................................................................................................... 104
Hình 3.87. Phương pháp kéo trực tiếp .................................................................................. 104
Hình 3.88. Phương pháp kéo vector ..................................................................................... 105
Hình 3.89. Xác định hướng và lực va chạm, phương án sửa chữa ....................................... 105
Hình 3.90. Kẹp kéo khung xe ............................................................................................... 106
Hình 3.91. Cố định kẹp và xích ............................................................................................ 107
Hình 3.92. Phương pháp điều chỉnh piston thủy lực khi kéo vector .................................... 107
Hình 3.93. Kéo nắn thân xe sử dụng nhiều cơ cấu kéo trực tiếp .......................................... 108
Hình 3.94. Sửa chữa xe bằng kéo vector .............................................................................. 109
Hình 3.95. Máy đo thể tích ................................................................................................... 111
Hình 3.96. Dụng cụ tạo giấy che .......................................................................................... 117
Hình 3.97. Cách liên kết giấy và băng keo ........................................................................... 118
Hình 3.98. Cấu tạo súng kiểu hút.......................................................................................... 120
Hình 3.99. Súng phun kiểu tự chảy....................................................................................... 121
Hình 3.100. Súng phun áp lực .............................................................................................. 121
Hình 3.101. Kiểu trợn bên trong nắp khí .............................................................................. 122
Hình 3.102. Kiểu trợn bên ngoài nắp khí .............................................................................. 122
Hình 3.103. Cấu tạo súng HVLP .......................................................................................... 124
Hình 3.104. Nắp khí có đờng hờ áp suất ............................................................................... 124
Hình 3.105. Súng HVLP có bình sơn di đợng ...................................................................... 125
Hình 3.106. Súng HVLP kiểu tự chảy .................................................................................. 125
Hình 3.107. Các bợ phận của súng phun tiêu chuẩn ............................................................. 127
xi


Hình 3.108. Nắp khí, vịi phun và kim phun......................................................................... 127
Hình 3.109. Góc đặt súng và khoảng cánh phun .................................................................. 129

Hình 3.110. Phương pháp phun thơng thường...................................................................... 130
Hình 3.111. Phương pháp phun cạnh trước .......................................................................... 130
Hình 3.112. Phương pháp phun tấm lớn ............................................................................... 131
Hình 3.113. Phun trên bề mặt cong ...................................................................................... 131
Hình 3.114. Phun các góc bên ngoài .................................................................................... 132
Hình 3.115. Góc phun tại cạnh góc ngoài............................................................................. 132
Hình 3.116. Góc phun tại cạnh bên trong ............................................................................. 133
Hình 3.117. Phương pháp phun góc bên trong ..................................................................... 133
Hình 3.118. Thứ tự sơn các bợ phận vỏ xe ........................................................................... 134
Hình 3.119. Các ngun nhân lỗi khi súng giật, phun ngắt quãng ....................................... 135
Hình 3.120. Các dạng vệt sơn ............................................................................................... 136
Hình 3.121. Các lỗi trên kim và vịi phun ............................................................................. 137
Hình 3.122. Lỗi trên van khí ................................................................................................. 138
Hình 3.123. Máy đánh bóng chuyển đợng qt .................................................................... 140
Hình 3.124. Cách gắn giấy nhám vào khối tẩy sơn .............................................................. 142
Hình 3.125. . Lớp phủ quá ướt và quá khơ ........................................................................... 151
Hình 3.126. B̀ng phun kết hợp b̀ng sấy ........................................................................ 153
Hình 3.127. Các kiểu nối b̀ng phun sơn và sấy ................................................................ 154
Hình 3.128. Đèn sấy hờng ngoại sóng ngắn ......................................................................... 157
Hình 3.129. Đèn sưởi đứng, vịm và phịng sơn hoàn chỉnh ................................................ 158
Hình 3.130. Lỗi phờng sơn ................................................................................................... 162
xii


Hình 3.131. Sự ngưng tụ hơi nước trên lớp sơn ................................................................... 163
Hình 3.132. Vệt mờ............................................................................................................... 163
Hình 3.133. Phun dạng sợi .................................................................................................... 164
Hình 3.134. Phun khơ ........................................................................................................... 165
Hình 3.135. Phun qua mức ................................................................................................... 165
Hình 3.136. Lỗi nhăn sơn...................................................................................................... 166

Hình 3.137. Lỗi sần da cam .................................................................................................. 167
Hình 3.138. Lỗi châm kim .................................................................................................... 167
Hình 3.139. Lõi chảy sơn ...................................................................................................... 168
Hình 3.140. Lỗi tách lớp ....................................................................................................... 169

xiii


DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 3.1. Mối quan hệ giữa độ dày thép tấm, áp lực và chiều dài tay đòn ....................... 71
Bảng 3.2. Đặc tính hàn kiểu tịnh tiến và kiểu lùi............................................................... 84
Bảng 3.3. Các lỗi thường gặp khi hàn MIG ....................................................................... 86

xiv


Chương 1 TỞNG QUAN
1.1. Lý do chọn đề tài
Ngành cơng nghiệp kỹ thuật ô tô hiện nay đã và đang phát triển rất mạnh mẽ trên thế
giới và trong nước. Bên cạnh đó việc giáo dục, đào tạo ngành kỹ thuật ô tô đang là xu thế
trong những năm gần đây.
Ở môi trường giáo dục, môn sửa chữa thân vỏ tuy nằm trong chương trình đào tạo
nhưng giáo trình để cho sinh viên học tập còn hạn chế, chủ yếu là sử dụng tài liệu đào tạo kỹ
thuật viên của TOYOTA. Vì lý do đó, chúng tơi chọn đề tài “Biên dịch tài liệu sửa chữa
thân vỏ ô tô” nhằm đổi mới nội dung, phương pháp nghiên cứu học tập dựa trên “The
Repair of Vehicle Bodies” của tác giả Andrew Livesay và Alan Robinson.
1.2. Tình hình thế giới
Quy mô thị trường sửa chữa va chạm ô tô vượt quá 250 tỷ USD vào năm 2020 và dự
kiến sẽ đạt tốc độ CAGR trên 2,5% từ năm 2021 đến năm 2027. Doanh số bán xe tải nhẹ

tăng cao sẽ thúc đẩy tăng trưởng của ngành.
Chi tiêu ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với hàng hóa cao cấp và tiện nghi
đang chuyển sở thích của khách hàng sang phương tiện cá nhân. Các nhà sản xuất ô tô đang
tham gia vào việc khác biệt hóa sản phẩm và hợp tác với các công ty quốc tế để phục vụ số
lượng lớn người tiêu dùng hơn. Số lượng xe thương mại ngày càng tăng do các hoạt động
thương mại gia tăng đã làm tăng số lượng phương tiện được sử dụng. Sự sẵn có của các ga
ra sửa chữa & dịch vụ ô tô hiện đại trong lĩnh vực sơn, làm đẹp và sửa chữa thân xe sẽ thúc
đẩy nhu cầu thị trường.
Các ý tưởng của các chuyên gia trong ngành ô tô đang được thực hiện nhằm giảm
xác suất tai nạn và giảm số người tử vong trên đường sẽ hạn chế ngành sửa chữa va chạm ô
tô. Ví dụ, việc kết hợp các công nghệ như Hệ thống Hỗ trợ Người lái Nâng cao (ADAS),
cảm biến tránh va chạm và công nghệ radar, cho phép tự động bảo vệ và phanh các phương
tiện đó, do đó giảm xác suất thiệt hại.
1


Nhu cầu về sản phẩm sơn và chất phủ dự kiến sẽ chiếm khoảng 20% thị phần sửa
chữa va chạm ô tô vào năm 2027. Tình trạng tắc nghẽn giao thông ngày càng tăng ở các khu
vực đô thị, dẫn đến các vết lõm và vết xước xe nhỏ sẽ làm tăng nhu cầu về các loại sơn. Các
loại sơn sửa chữa và sơn phủ được sử dụng tại các trung tâm và cửa hàng sửa chữa thân xe
mang lại nhiều lợi ích bao gồm bảo vệ bề mặt và khả năng chống ăn mòn tuyệt vời. Sở thích
của khách hàng ngày càng tăng nhằm khôi phục lại phương tiện sao cho chúng chân thực và
thẩm mỹ sẽ tạo ra cơ hội phát triển cho các loại sơn và chất phủ. Các công ty đang thiết lập
các tiêu chuẩn và kênh phân phối sơn phủ hoàn thiện để phục vụ ngành sửa chữa thân xe ô
tô.
Quy mô thị trường sửa chữa va chạm ơ tơ tại Châu Á Thái Bình Dương được dự báo
sẽ đạt CAGR khoảng 3% đến năm 2027 do các trường hợp tai nạn và va chạm ngày càng
gia tăng trong khu vực. Ví dụ, vào năm 2018, Nhật Bản và Ấn Độ đăng ký số vụ tai nạn
đường bộ cao thứ hai và thứ ba sau Mỹ. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng đường bộ không phù hợp ở
một số quốc gia mới nổi đang làm gia tăng số vụ tai nạn và va chạm.

Hình 1.1. Thị trường sửa chữa tai nạn theo khu vực (đơn vị tỉ USD)

Về xu hướng, nhu cầu tăng cao đối với ô tô hybrid và ô tô điện dự kiến sẽ làm tăng
thêm nhu cầu về các công cụ và phụ tùng thay thế cụ thể được sử dụng trong các loại xe
2


này. Điều này được dự đoán sẽ cải thiện nhu cầu sửa chữa va chạm ô tô. Nhiều nhà bán lẻ ô
tô bán bộ dụng cụ tự làm (DIY) cho những người tiêu dùng thích sửa chữa ô tô tại nhà mà
không cần bất kỳ sự trợ giúp nào. Xu hướng này được quan sát thấy ở nhiều vùng ngoại ô
của Nam Mỹ và Châu Á Thái Bình Dương.
Ngành công nghiệp ô tô và vận tải là một trong những ngành tiếp xúc nhiều nhất với
đợt bùng phát COVID-19 đang diễn ra và hiện đang ở trong bối cảnh không chắc chắn chưa
từng có. COVID-19 dự kiến sẽ có tác động đáng kể đến chuỗi cung ứng và nhu cầu sản
phẩm trong ngành công nghiệp ô tô. Nhu cầu về phụ tùng xe thương mại dự kiến sẽ giảm
mạnh khi tất cả các dịch vụ không thiết yếu ngừng hoạt đợng.
1.3. Tình hình trong nước
Ngành Ơ tơ ln là ngành mũi nhọn đóng góp lớn vào GDP của các nước lớn trên thế
giới với 3.25% GDP của Mỹ, 5% GDP của Trung Quốc, 4% GDP của Đức và 12% GDP
của Thái Lan. Tại Việt Nam, ngành Ơ tơ cũng chiếm tới 3% GDP cả nước. Chính vì lý do
này mà ngành luôn dành được những sự quan tâm và đối xử đặc biệt từ phía chính phủ. Các
hiệp định thương mại từ trước đến nay luôn có những ngoại lệ dành cho ngành Ơ tơ nhằm
bảo vệ ngành trước sức ép cạnh tranh từ các nước trên thế giới.
Tính tới thời điểm hiện tại, Việt Nam đã ký tổng cộng 15 hiệp định thương mại tự do
với các nước và các khối, trong đó 14 hiệp định đã có hiệu lực tính đến tháng 5/2021. Một
điều khá đặc biệt ở các hiệp định đã ký kết đó là 2 ngành cơng nghiệp như Ơ tơ và Thép
ln được đối xử hết sức đặc biệt.
Thuế nhập khẩu từ một số khu vực giảm về 0%: từ ASEAN kể từ năm 2018 và EU
năm 2029 - Giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho thành phần nội địa hóa trên xe để ủng hộ các

nhà sản xuất trước bối cảnh thuế nhập khẩu giảm.

3