ói ở trẻ em

ÓI Ở TRẺ EM
TS.BS Võ Thành Liêm
Mục tiêu bài giảng
•
Trình bày khai thác bệnh sử và khám lâm sàng
Tổng quan
•
Ói (nôn):
–
Tăng áp lực trong dạ dày
–
Do tình trạng co thắc của cơ thành bụng, hạ thấp của
cơ hoàng, đóng cơ môn vị của dạ dày, đóng nắp
thanh hầu,
–
Tống thức ăn ra khỏi dạ dày, đường tiêu hóa.
–
Trung tâm ói nằm ở hành não
–
Có nhiều nguồn gốc gây ói
•
Cần phân biệt với buồn ói
Nguyên nhân
•
Nguyên nhân từ hệ tiêu hóa
–
Trào ngược dạ dày thực quản
–
Bít tắc bất thường, bao gồm: hẹp lòng ruột, lồng ruột,
không có hậu môn (màn hậu môn), bệnh
Hirschsprung, dị vật đường tiêu hóa, thoát vị,

–
Viêm ruột hoại tử
–
Dị ứng với sữa bò
–
Viêm ruột thừa, viêm phúc mạc
–
Viêm loét dạ dày
–
Viêm tụy cấp
Nguyên nhân
•
Nguyên nhân ngoài hệ tiêu hóa
–
Nguyên nhân thần kinh: não úng thủy, phù não, viêm
não màng não
–
Nguyên nhân từ thận: suy thận, bí tắc đường niệu
–
Nguyên nhân nhiễm trùng: viêm màng não, nhiễm
trùng huyết
–
Nguyên nhân chuyển hóa: rối loạn chuyển hóa bẩm
sinh
Tiếp cận chẩn đoán
•
Hỏi bệnh
–
Tuổi, đặc điểm của lần ói trước, tiền căn gia đình
–

Đặc điểm của dịch ói:
•
màu sắc,
•
thành phần,
•
màu dịch mật,
•
mùi phân,
•
thức ăn đã phân hủy hay chưa phân hủy,
•
liên quan giữa lần ói và bữa ăn cuối,
•
cách thức xuất hiện ói (đột ngột hay có tiền triệu),
•
diễn tiến tăng – giảm, mức độ ói ít ít hay phun vọt
Tiếp cận chẩn đoán
•
Hỏi bệnh
–
Các triệu chứng phối hợp : tiêu chảy, chướng bụng,
đau bụng, phản ứng thành bụng
–
Vấn đề ăn uống, bù dịch,
–
Tiền căn sử dụng thuốc, bệnh lý đã và đang mắc
–
Các dấu chứng báo động
Tiếp cận chẩn đoán

•
Khám lâm sàng
–
Thông tin về tình trạng mất nước và mức độ nặng
của bệnh.
–
Tìm dấu hiệu báo động,
–
Khám tìm dấu hiệu
•
Thuộc hệ tiêu hóa
•
Dấu hiệu ngoài hệ tiêu hóa.
–
Các thao tác cần theo đủ 4 bước nhìn – sờ - gõ -
nghe.
Tiếp cận chẩn đoán
•
Cận lâm sàng
–
Xét nghiệm sinh hóa – huyết học
–
Xét nghiệm dịch ói
–
Nội soi tiêu hóa
–
Chụp Xquang, CTscan hệ tiêu hóa