z
Nhóm thực hiện:
Trần Thị Phương Nam
Nguyễn Đắc Hiệp
Phạm Thị Thanh Tâm
Lớp: NHD-K11
Học viện ngân hàng
Thực trạng về kiều hối ở
Việt Nam trong những năm qua
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Chính sách kiều hối phục vụ phát triển Kinh tế - Xã hội Việt Nam
1
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
z
2
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Lời mở đầu
Lời mở đầu
Vì
Vì
nhiều lý do khác nhau,
nhiều lý do khác nhau,
h
h
i
i
ện
ện
nay
nay
có
có
kh
kh
o
o
ảng
ảng
h
h
ơ
ơ
n
n
3
3
triệu
triệu
n
n
g
g
ư
ư
ờ
ờ
i
i
Việt
Việt
N
N
a
a
m sống
m sống
và
và
làm
làm
v
v
i
i
ệc
ệc
ở
ở
nư
nư
ớ
ớ
c
c
ngoài
ngoài
(
(
gầ
gầ
n
n
3.6
3.6
%
%
d
d
â
â
n
n
số).
số).
Cùng với số lượng lao động xuất
Cùng với số lượng lao động xuất
khẩu trên 500.000 người ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ.
khẩu trên 500.000 người ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ.
Trong
Trong
đó,
đó,
khoảng
khoảng
80%
80%
sống
sống
ở
ở
các nư
các nư
ớ
ớ
c
c
công
công
nghiệp
nghiệp
phát
phát
tr
tr
i
i
ển,
ển,
phải kể đến là
phải kể đến là
Mỹ (khoảng 1,5 triệu
Mỹ (khoảng 1,5 triệu
người), Pháp (khoảng 300.000 người), Canada (200.000 người), Australia (250.000
người), Pháp (khoảng 300.000 người), Canada (200.000 người), Australia (250.000
người)…
người)…
. Họ
. Họ
có
có
m
m
ức
ức
sống
sống
và
và
thu
thu
nhập
nhập
cao
cao
hơn
hơn
trong
trong
nư
nư
ớ
ớ
c
c
rất
rất
nhiều. Thêm
nhiều. Thêm
vào
vào
đ
đ
ó,
ó,
do
do
chính
chính
sách
sách
khu
khu
y
y
ến
ến
khích
khích
x
x
u
u
ất
ất
khẩu
khẩu
lao
lao
đ
đ
ộ
ộ
ng khiến
ng khiến
số
số
l
l
ư
ư
ợ
ợ
ng
ng
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
Vi
Vi
ệ
ệ
t
t
Nam
Nam
lao động
lao động
ở
ở
nư
nư
ớ
ớ
c
c
ngoài
ngoài
cũng
cũng
t
t
ăng
ăng
lên
lên
m
m
ạ
ạ
n
n
h
h
m
m
ẽ.
ẽ.
Những
Những
đồng bào này
đồng bào này
gửi
gửi
t
t
iền
iền
về
về
cho gia
cho gia
đình thường xuyên,
đình thường xuyên,
ban đầu chủ
ban đầu chủ
yếu
yếu
dư
dư
ớ
ớ
i
i
hình
hình
thức
thức
tiết
tiết
kiệ
kiệ
m
m
.
.
Cùng
Cùng
với
với
sự
sự
phát
phát
tr
tr
i
i
ển
ển
mạnh mẽ
mạnh mẽ
của
của
cơ
cơ
chế
chế
t
t
hị
hị
t
t
rư
rư
ờ
ờ
ng,
ng,
các
các
cơ
cơ
hội
hội
đầu
đầu
t
t
ư
ư
t
t
ăng
ăng
lên,
lên,
đồng
đồng
thời
thời
chính
chính
sách
sách
và
và
cơ
cơ
chế
chế
quản
quản
lý
lý
ngo
ngo
ạ
ạ
i hối
i hối
nói
nói
chung
chung
và
và
kiều
kiều
hố
hố
i
i
nói
nói
riêng
riêng
đư
đư
ợ
ợ
c
c
đ
đ
i
i
ều
ều
ch
ch
ỉ
ỉ
nh
nh
theo
theo
hư
hư
ớ
ớ
ng
ng
cởi
cởi
m
m
ở
ở
hơn,
hơn,
t
t
ạo
ạo
t
t
huận
huận
l
l
ợ
ợ
i cho
i cho
cả
cả
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
gửi
gửi
lẫn
lẫn
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
nhận của nước ta
nhận của nước ta
đã
đã
khuyến
khuyến
khích
khích
m
m
ột
ột
số
số
l
l
ư
ư
ợ
ợ
ng
ng
l
l
ớn
ớn
V
V
i
i
ệt
ệt
kiều
kiều
g
g
ửi
ửi
t
t
iền
iền
về nước.
về nước.
Lượng ngoại tệ vào nước ta từ nguồn kiều hối này đã góp phần không nhỏ vào việc
Lượng ngoại tệ vào nước ta từ nguồn kiều hối này đã góp phần không nhỏ vào việc
cải thiện cán cân thanh toán, tăng dự trữ
cải thiện cán cân thanh toán, tăng dự trữ
ngoại hối, ổn định tỷ giá.
ngoại hối, ổn định tỷ giá.
Thêm nữa, lượng kiều hối được các gia đình sử dụng vào kinh doanh, đầu tư, sinh
Thêm nữa, lượng kiều hối được các gia đình sử dụng vào kinh doanh, đầu tư, sinh
hoạt là một nguồn vốn hết sức quan trọng cho sự phát triển của đất nước và chắc
hoạt là một nguồn vốn hết sức quan trọng cho sự phát triển của đất nước và chắc
chắn có đóng góp đáng kể cho tăng trưởng kinh tế đất nước.
chắn có đóng góp đáng kể cho tăng trưởng kinh tế đất nước.
Vì tính quan trọng cũng như tính thời sự của kiều hối đã nêu ở trên, bài
Vì tính quan trọng cũng như tính thời sự của kiều hối đã nêu ở trên, bài
v
v
i
i
ết
ết
này
này
đưa ra cái nhìn sơ bộ về kiều hối và thực trạng nguồn kiều hối của Việt Nam trong
đưa ra cái nhìn sơ bộ về kiều hối và thực trạng nguồn kiều hối của Việt Nam trong
những năm gần đây.
những năm gần đây.
3
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Bài
Bài
vi
vi
ế
ế
t
t
được
được
trình
trình
bày
bày
n
n
h
h
ư
ư
sau:
sau:
•
Chương I
Chương I
:
:
Đề
Đề
cập
cập
đ
đ
ế
ế
n
n
khái
khái
niệm
niệm
chung
chung
về
về
k
k
i
i
ều
ều
hối
hối
và
và
xu thế kiều hối
xu thế kiều hối
trên
trên
t
t
hế
hế
g
g
i
i
ớ
ớ
i.
i.
•
Chương II
Chương II
:
:
Thực trạng lượng kiều hối Việt Nam trong những năm qua và
Thực trạng lượng kiều hối Việt Nam trong những năm qua và
những đánh giá chủ quan.
những đánh giá chủ quan.
•
Chương III
Chương III
: Tổng kết vấn đề và những giải pháp khắc phục nhằm thu hút và
: Tổng kết vấn đề và những giải pháp khắc phục nhằm thu hút và
sử dụng kiều hối.
sử dụng kiều hối.
Sau một thời gian nghiên cứu và nỗ lực hoàn thành, chúng tôi đã cố gắng
Sau một thời gian nghiên cứu và nỗ lực hoàn thành, chúng tôi đã cố gắng
đưa ra những cái nhìn và đánh giá về thực trạng kiều hối trong những năm
đưa ra những cái nhìn và đánh giá về thực trạng kiều hối trong những năm
qua ở Việt Nam. Do hạn chế về thời gian cũng như kinh nghiệm bản thân,
qua ở Việt Nam. Do hạn chế về thời gian cũng như kinh nghiệm bản thân,
bài viết còn sơ sài, ngắn gọn. Mong thầy cô và các bạn thông cảm và góp ý
bài viết còn sơ sài, ngắn gọn. Mong thầy cô và các bạn thông cảm và góp ý
để bài viết được hoàn thiện.
để bài viết được hoàn thiện.
4
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Chương I: Lý luận chung
Chương I: Lý luận chung
1)
Khái niệm
Khái niệm
K
K
i
i
ều
ều
hối
hối
(
(
intern
intern
a
a
tion
tion
a
a
l
l
re
re
m
m
ittance
ittance
s
s
)
)
theo
theo
Puri
Puri
&
&
Ritze
Ritze
m
m
a
a
1
1
(1999)
(1999)
có
có
thể
thể
đư
đư
ợ
ợ
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
ngh
ngh
ĩ
ĩ
a
a
là
là
“phần
“phần
thu
thu
nhập
nhập
của
của
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
lao
lao
động
động
ở
ở
nư
nư
ớ
ớ
c
c
ngoài
ngoài
gửi
gửi
về
về
nư
nư
ớ
ớ
c”.
c”.
Theo
Theo
Quỹ
Quỹ
T
T
i
i
ền
ền
t
t
ệ
ệ
Q
Q
uốc
uốc
tế
tế
(IM
(IM
F
F
)
)
đ
đ
ị
ị
nh
nh
ng
ng
h
h
ĩ
ĩ
a
a
kiều
kiều
hối
hối
c
c
ủ
ủ
a
a
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
lao
lao
động
động
“là hàng
“là hàng
hoá
hoá
và
và
các
các
công
công
cụ
cụ
tài
tài
chính
chính
do
do
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
lao
lao
động
động
sống
sống
và
và
làm
làm
v
v
i
i
ệc
ệc
ở
ở
nư
nư
ớ
ớ
c
c
ngoài
ngoài
t
t
ừ
ừ
m
m
ột năm
ột năm
t
t
rở
rở
lên
lên
chu
chu
y
y
ển
ển
về
về
đ
đ
ất
ất
nư
nư
ớ
ớ
c
c
h
h
ọ
ọ
”
”
(dẫn
(dẫn
l
l
ại
ại
từ
từ
Addy
Addy
et
et
al.
al.
2003).
2003).
Kiều hối
Kiều hối
(
(
Overseas remittance
Overseas remittance
) theo định nghĩa của lãnh sự Việt Nam đặt tại Hoa
) theo định nghĩa của lãnh sự Việt Nam đặt tại Hoa
Kì là "Kiều hối là một nguồn lực quý giá theo nhiều nghĩa, là một kênh mang lại
Kì là "Kiều hối là một nguồn lực quý giá theo nhiều nghĩa, là một kênh mang lại
ngoại tệ mạnh cho đất nước mà không một kênh nào có thể sánh nổi về hiệu quả.
ngoại tệ mạnh cho đất nước mà không một kênh nào có thể sánh nổi về hiệu quả.
Bởi vì ngoại tệ thu được từ xuất khẩu tuy rất quý nhưng xuất khẩu thì phải mất chi
Bởi vì ngoại tệ thu được từ xuất khẩu tuy rất quý nhưng xuất khẩu thì phải mất chi
phí để sản xuất hàng, chi phí vận chuyển mang ra nước ngoài, lại còn phải chịu
phí để sản xuất hàng, chi phí vận chuyển mang ra nước ngoài, lại còn phải chịu
thuế nhập khẩu, chịu hạn ngạch, chịu kiện bán phá giá, chi phí tiếp thị, quảng
thuế nhập khẩu, chịu hạn ngạch, chịu kiện bán phá giá, chi phí tiếp thị, quảng
cáo…".
cáo…".
2
2
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ta được lợi về thuế, giải quyết được công ăn việc
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ta được lợi về thuế, giải quyết được công ăn việc
làm, tiếp thu công nghệ tiên tiến, học được kinh nghiệm quản lý nhưng vốn là
làm, tiếp thu công nghệ tiên tiến, học được kinh nghiệm quản lý nhưng vốn là
của nhà tư bản nước ngoài, lãi họ hưởng, nếu họ không xuất khẩu thì còn cạnh
của nhà tư bản nước ngoài, lãi họ hưởng, nếu họ không xuất khẩu thì còn cạnh
tranh với hàng hóa cùng loại sản xuất trong nước. Nguồn vốn hỗ trợ phát triển
tranh với hàng hóa cùng loại sản xuất trong nước. Nguồn vốn hỗ trợ phát triển
chính thức (ODA) cũng rất quý, nhưng hơn 90% là vốn vay, dù được vay trong
chính thức (ODA) cũng rất quý, nhưng hơn 90% là vốn vay, dù được vay trong
thời gian dài, lãi suất thấp, lại có thời gian ân hạn, nhưng việc giải ngân không đơn
thời gian dài, lãi suất thấp, lại có thời gian ân hạn, nhưng việc giải ngân không đơn
giản, hơn nữa nếu sử dụng không hiệu quả thì vay mới sẽ cũng chỉ để trả nợ cũ và
giản, hơn nữa nếu sử dụng không hiệu quả thì vay mới sẽ cũng chỉ để trả nợ cũ và
không chỉ để lại gánh nặng nợ nần cho con cháu mà ngay từ bây giờ đã phải trả
không chỉ để lại gánh nặng nợ nần cho con cháu mà ngay từ bây giờ đã phải trả
những khoản lãi của những khoản nợ đầu tiên
những khoản lãi của những khoản nợ đầu tiên
3
3
.
.
Như vậy, nguồn kiều hối đối với các nước đang phát triển còn quan trọng hơn cả
Như vậy, nguồn kiều hối đối với các nước đang phát triển còn quan trọng hơn cả
nguồn đầu tư trực tiếp của nước ngoài (FDI) và nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính
nguồn đầu tư trực tiếp của nước ngoài (FDI) và nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính
5
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
thức (ODA), đó là nguồn tài chính ổn định và ít biến động ngay cả trong giai đoạn
thức (ODA), đó là nguồn tài chính ổn định và ít biến động ngay cả trong giai đoạn
khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Vì đặc
khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Vì đặc
đ
đ
i
i
ểm
ểm
tích cực trên, k
tích cực trên, k
i
i
ều hối đã
ều hối đã
trở thành
trở thành
m
m
ối
ối
quan tâm
quan tâm
của nhiều cơ quan Chính p
của nhiều cơ quan Chính p
h
h
ủ và các
ủ và các
t
t
ổ chức phát tr
ổ chức phát tr
i
i
ển.
ển.
2)
Kiều hối ở các quốc gia trên thế giới
Kiều hối ở các quốc gia trên thế giới
Theo báo cáo về di trú và kiều hối năm 2010 của WB, kiều hối vào nhóm nước
Theo báo cáo về di trú và kiều hối năm 2010 của WB, kiều hối vào nhóm nước
phát triển đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu
phát triển đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu
thời gian gần đây.
thời gian gần đây.
Lượng tiền vào nhóm nước đang phát triển tính đến cuối năm 2010 dự kiến đạt 325
Lượng tiền vào nhóm nước đang phát triển tính đến cuối năm 2010 dự kiến đạt 325
tỷ USD, cao hơn so với con số 307 tỷ USD của năm 2009.Trên khắp thế giới, kiều
tỷ USD, cao hơn so với con số 307 tỷ USD của năm 2009.Trên khắp thế giới, kiều
hối năm 2010 dự kiến đạt 440 tỷ USD.
hối năm 2010 dự kiến đạt 440 tỷ USD.
Ngân hàng Thế giới dự báo rằng sau khi hồi phục từ cuối năm 2010, lượng kiều
Ngân hàng Thế giới dự báo rằng sau khi hồi phục từ cuối năm 2010, lượng kiều
hối vào nhóm nước đang phát triển sẽ tiếp tục tăng mạnh trong năm 2011 và năm
hối vào nhóm nước đang phát triển sẽ tiếp tục tăng mạnh trong năm 2011 và năm
2012, lượng kiều hối mỗi năm có thể hơn 370 tỷ USD.
2012, lượng kiều hối mỗi năm có thể hơn 370 tỷ USD.
WB dự báo kiều hối chuyển về các nước đang phát triển sẽ tiếp tục tăng lên trong
WB dự báo kiều hối chuyển về các nước đang phát triển sẽ tiếp tục tăng lên trong
vài năm tiếp theo, tốc độ tăng trưởng năm 2011 và năm 2012 lần lượt là 6,2% và
vài năm tiếp theo, tốc độ tăng trưởng năm 2011 và năm 2012 lần lượt là 6,2% và
8,1%. Trên khắp thế giới, nhóm nước nhận kiều hối nhiều nhất trong năm 2010 bao
8,1%. Trên khắp thế giới, nhóm nước nhận kiều hối nhiều nhất trong năm 2010 bao
gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Mêhicô, Philippin và Pháp. Nhóm nước cung cấp kiều
gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Mêhicô, Philippin và Pháp. Nhóm nước cung cấp kiều
hối lớn nhất thế giới năm 2009 bao gồm Mỹ, Arập Saudi, Thụy Điển, Nga, và Đức.
hối lớn nhất thế giới năm 2009 bao gồm Mỹ, Arập Saudi, Thụy Điển, Nga, và Đức.
Tính trong tương quan với GDP, kiều hối đóng vai trò quan trọng hơn đối với
Tính trong tương quan với GDP, kiều hối đóng vai trò quan trọng hơn đối với
nhóm nước nhỏ, hơn 25% tại một số nước.
nhóm nước nhỏ, hơn 25% tại một số nước.
Như vậy, lượng kiều hối của các quốc gia trên thế giới là một con số vô cùng lớn.
Như vậy, lượng kiều hối của các quốc gia trên thế giới là một con số vô cùng lớn.
Đó
Đó
là
là
m
m
ột
ột
vấn
vấn
đề
đề
kinh
kinh
tế
tế
mà hầu hết các quốc gia đều chú trọng.
mà hầu hết các quốc gia đều chú trọng.
3)
Vai trò của kiều hối
Vai trò của kiều hối
6
AD’
AD
P
Q
AS
P’
P
Q Q’O
D
Q(usd)
E’
E
E usd/vnd
O
Q’
S
S’
Q
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
a)
Các
Các
tác
tác
động
động
ngắn
ngắn
hạn:
hạn:
Theo
Theo
lý
lý
thu
thu
y
y
ết
ết
Keynes:
Keynes:
l
l
ư
ư
ợ
ợ
ng
ng
k
k
i
i
ều
ều
hối
hối
có
có
t
t
hể
hể
đóng
đóng
vai
vai
trò
trò
như
như
m
m
ột
ột
cú
cú
sốc
sốc
t
t
ă
ă
ng
ng
chi
chi
tiêu
tiêu
trong
trong
các
các
mô
mô
hình
hình
truy
truy
ề
ề
n
n
thống ( C tăng, I tăng dẫn đến AD tăng).
thống ( C tăng, I tăng dẫn đến AD tăng).
Tuy
Tuy
nhiên, trong
nhiên, trong
bối
bối
c
c
ả
ả
nh
nh
nền
nền
kinh
kinh
t
t
ế
ế
m
m
ở,
ở,
áp
áp
dụng
dụng
mô
mô
h
h
ì
ì
nh
nh
Mundel-Flem
Mundel-Flem
m
m
i
i
ng
ng
d
d
ạng
ạng
đơn g
đơn g
i
i
ản
ản
v
v
ớ
ớ
i
i
giá
giá
cả
cả
cố
cố
đ
đ
ị
ị
nh
nh
và
và
m
m
ột
ột
hàng
hàng
hoá
hoá
hỗn
hỗn
h
h
ợ
ợ
p
p
,
,
có
có
t
t
h
h
ể
ể
t
t
hấy
hấy
là
là
tác
tác
đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
t
t
ổng
ổng
hợp
hợp
của
của
bất
bất
cứ
cứ
cú
cú
sốc
sốc
nào
nào
từ
từ
phía
phía
cầ
cầ
u (kể
u (kể
cả
cả
k
k
i
i
ều
ều
hối)
hối)
phụ
phụ
th
th
u
u
ộc
ộc
vào
vào
m
m
ức
ức
độ
độ
linh
linh
hoạt
hoạt
của
của
dòng
dòng
v
v
ốn
ốn
quốc
quốc
tế
tế
và
và
chế
chế
độ
độ
t
t
ỷ
ỷ
giá
giá
hối đoái.
hối đoái.
Ví
Ví
dụ,
dụ,
trong
trong
trư
trư
ờ
ờ
n
n
g
g
hợp
hợp
dòng
dòng
v
v
ốn
ốn
hoàn
hoàn
toàn
toàn
tự
tự
do
do
di
di
chuyển
chuyển
đi
đi
l
l
iề
iề
n
n
với
với
chế
chế
đ
đ
ộ
ộ
hối
hối
đ
đ
o
o
ái hoàn
ái hoàn
toàn
toàn
t
t
h
h
ả
ả
nổi,
nổi,
dòng
dòng
k
k
i
i
ều
ều
hối
hối
đổ
đổ
vào
vào
trong
trong
nư
nư
ớ
ớ
c
c
m
m
ột
ột
m
m
ặ
ặ
t
t
kích
kích
thích
thích
tổng
tổng
cầu,
cầu,
m
m
ột
ột
m
m
ặt
ặt
có
có
tác
tác
dụng
dụng
giảm tỷ giá hay nâng giá nội tệ (đồ thị số 1).
giảm tỷ giá hay nâng giá nội tệ (đồ thị số 1).
V
V
i
i
ệc
ệc
nâng
nâng
giá
giá
nội tệ kích thích nhập khẩu, giảm xuất khẩu,
nội tệ kích thích nhập khẩu, giảm xuất khẩu,
kh
kh
i
i
ến
ến
t
t
ổng
ổng
cung
cung
suy
suy
g
g
i
i
ảm
ảm
và
và
hư
hư
ớ
ớ
ng
ng
t
t
ớ
ớ
i
i
cân
cân
b
b
ằng
ằng
với
với
p
p
h
h
ần
ần
đư
đư
ợ
ợ
c
c
tạo
tạo
ra
ra
n
n
hờ
hờ
sức
sức
mua
mua
của
của
dòng
dòng
kiều
kiều
hối,
hối,
kéo
kéo
tổng sản
tổng sản
l
l
ư
ư
ợ
ợ
ng t
ng t
r
r
ở
ở
l
l
ại
ại
v
v
ị
ị
trí ban
trí ban
đầu.
đầu.
Dò
Dò
n
n
g
g
k
k
iề
iề
u
u
h
h
ố
ố
i
i
làm tăng
làm tăng
gi
gi
á
á
c
c
ả
ả
t
t
ư
ư
ơn
ơn
g
g
đ
đ
ố
ố
i
i
gi
gi
ữ
ữ
a
a
cá
cá
c
c
l
l
o
o
ạ
ạ
i
i
hàn
hàn
g
g
ho
ho
á
á
khá
khá
c
c
nh
nh
a
a
u (đồ thị
u (đồ thị
7
Q
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
2)
2)
t
t
á
á
i
i
phâ
phâ
n
n
b
b
ổ
ổ
cá
cá
c
c
ng
ng
u
u
ồ
ồ
n
n
lự
lự
c
c
,
,
đế
đế
n
n
lượ
lượ
t
t
n
n
ó
ó
s
s
ự
ự
tha
tha
y
y
đ
đ
ổ
ổ
i
i
nà
nà
y
y
l
l
ạ
ạ
i
i
c
c
ó
ó
t
t
h
h
ể
ể
tá
tá
c
c
đ
đ
ộn
ộn
g
g
đ
đ
ế
ế
n
n
cá
cá
c
c
nhó
nhó
m
m
x
x
ã
ã
hộ
hộ
i
i
khá
khá
c
c
nh
nh
a
a
u
u
ở
ở
nh
nh
ữ
ữ
n
n
g
g
m
m
ức
ức
đ
đ
ộ
ộ
khá
khá
c
c
nhau
nhau
.
.
D
D
o
o
đ
đ
ó
ó
,
,
tá
tá
c
c
động
động
củ
củ
a
a
ki
ki
ề
ề
u
u
hố
hố
i
i
c
c
ó
ó
t
t
h
h
ể
ể
tr
tr
ở
ở
n
n
ê
ê
n
n
p
p
h
h
ứ
ứ
c
c
t
t
ạ
ạ
p.
p.
b)
Các tác động
Các tác động
dài
dài
h
h
ạ
ạ
n
n
:
:
Tác động tích cực:
Tác động tích cực:
Lượng ngoại tệ vào nước ta từ nguồn kiều hối này đã góp phần không nhỏ vào việc
Lượng ngoại tệ vào nước ta từ nguồn kiều hối này đã góp phần không nhỏ vào việc
cải thiện cán cân thanh toán, tăng dự trữ
cải thiện cán cân thanh toán, tăng dự trữ
ngoại hối. Thêm nữa, lượng ngoại tệ đó
ngoại hối. Thêm nữa, lượng ngoại tệ đó
được gửi lại ngân hàng nhiều hơn, lâu hơn sẽ làm cho chênh lệch tỷ giá giữa thị
được gửi lại ngân hàng nhiều hơn, lâu hơn sẽ làm cho chênh lệch tỷ giá giữa thị
trường tự do với thị trường chính thức được giảm thiểu, thậm chí tỷ giá trên thị
trường tự do với thị trường chính thức được giảm thiểu, thậm chí tỷ giá trên thị
trường tự do còn thấp hơn trên thị trường chính thức. Đây là yếu tố quan trọng để
trường tự do còn thấp hơn trên thị trường chính thức. Đây là yếu tố quan trọng để
ổn định tỷ giá.
ổn định tỷ giá.
Tháo
Tháo
g
g
ỡ
ỡ
những
những
khó
khó
khăn
khăn
về
về
ng
ng
u
u
ồn
ồn
l
l
ực
ực
ở
ở
các
các
n
n
ư
ư
ớ
ớ
c
c
nhận
nhận
k
k
i
i
ều
ều
hối, như
hối, như
các
các
hạn
hạn
chế
chế
về
về
tí
tí
n
n
dụng,
dụng,
tài
tài
chính,
chính,
v
v
ề
ề
t
t
ư
ư
b
b
ả
ả
n
n
con
con
ng
ng
ư
ư
ờ
ờ
i
i
và
và
tinh
tinh
t
t
h
h
ần
ần
doanh
doanh
ngh
ngh
i
i
ệp;
ệp;
góp phần xoá
góp phần xoá
đói
đói
g
g
i
i
ảm
ảm
nghèo
nghèo
ở
ở
các
các
nư
nư
ớ
ớ
c
c
đang
đang
phát
phát
tr
tr
i
i
ển.
ển.
Giảm
Giảm
b
b
ất
ất
bình đẳng trong thu nhập và thông qua đó đóng góp vào
bình đẳng trong thu nhập và thông qua đó đóng góp vào
t
t
ăng t
ăng t
r
r
ưởng và
ưởng và
phát triển kinh
phát triển kinh
t
t
ế.
ế.
Bên cạnh đó có những tác động tiêu cực:
Bên cạnh đó có những tác động tiêu cực:
S
S
uy
uy
g
g
i
i
ảm
ảm
cung
cung
hoặc
hoặc
nỗ
nỗ
l
l
ực
ực
lao
lao
độ
độ
n
n
g
g
của người dân
của người dân
bắt
bắt
nguồn
nguồn
t
t
ừ
ừ
v
v
i
i
ệ
ệ
c nhận
c nhận
đư
đư
ợ
ợ
c
c
t
t
i
i
ền
ền
chuyển
chuyển
về,
về,
cùng
cùng
với
với
hiệu
hiệu
ứng
ứng
“căn
“căn
bệnh
bệnh
Hà
Hà
Lan”
Lan”
do
do
t
t
ỷ
ỷ
giá
giá
b
b
ị g
ị g
i
i
ữ
ữ
ở
ở
m
m
ức
ức
cao
cao
và
và
do
do
đó
đó
l
l
àm
àm
g
g
iảm
iảm
đ
đ
ộng
ộng
l
l
ực
ực
sản
sản
x
x
uất
uất
c
c
á
á
c
c
m
m
ặt
ặt
hàng
hàng
có
có
tham
tham
gia
gia
t
t
h
h
ư
ư
ơ
ơ
ng
ng
m
m
ại quốc
ại quốc
tế
tế
.
.
Kiều hối đóng vai trò như một bảo hiểm thất nghiệp và do đó làm tăng tỷ lệ thất
Kiều hối đóng vai trò như một bảo hiểm thất nghiệp và do đó làm tăng tỷ lệ thất
nghiệp.
nghiệp.
Những
Những
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
không
không
nhận
nhận
k
k
i
i
ều
ều
h
h
ố
ố
i
i
sẽ
sẽ
t
t
rở
rở
nên
nên
nghèo
nghèo
đ
đ
i,
i,
không
không
chỉ
chỉ
t
t
ư
ư
ơ
ơ
ng
ng
đối
đối
m
m
à
à
có
có
thể
thể
là
là
tu
tu
y
y
ệt
ệt
đ
đ
ố
ố
i,
i,
vì
vì
hiệu
hiệu
ứng
ứng
l
l
ạ
ạ
m
m
phát
phát
xuất
xuất
hiện
hiện
do
do
n
n
h
h
ững
ững
ngư
ngư
ờ
ờ
i nhận
i nhận
k
k
i
i
ều
ều
h
h
ối
ối
8
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
tăng
tăng
chi
chi
tiêu.
tiêu.
Nói
Nói
cách
cách
khác,
khác,
n
n
h
h
ữ
ữ
n
n
g
g
hộ
hộ
gia
gia
đình
đình
nhận
nhận
k
k
i
i
ều
ều
hối
hối
làm
làm
xói
xói
mòn
mòn
s
s
ứ
ứ
c
c
mua của những hộ không nhận k
mua của những hộ không nhận k
i
i
ều
ều
hối.
hối.
Chương II: Lượng kiều hối ở Việt Nam thời gian qua
Chương II: Lượng kiều hối ở Việt Nam thời gian qua
9
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
1.
Tình hình kiều hối của Việt Nam trong những năm qua
Tình hình kiều hối của Việt Nam trong những năm qua
Theo World Bank
Theo World Bank
2010
2010
[3]
[3]
1.1
Tính đến trước quý 4 năm 2008
Tính đến trước quý 4 năm 2008
Lượng kiều hối chuyển về Việt Nam liên tục tăng với con số ấn tượng
Lượng kiều hối chuyển về Việt Nam liên tục tăng với con số ấn tượng
. D
. D
o tình
o tình
hình kinh tế của đất nước và phát triển chính trị-xã hội ổn định, vị thế của đất nước
hình kinh tế của đất nước và phát triển chính trị-xã hội ổn định, vị thế của đất nước
ngày một tăng lên và đặc biệt là những chính sách của Nhà nước thông thoáng tạo
ngày một tăng lên và đặc biệt là những chính sách của Nhà nước thông thoáng tạo
nhiều cơ hội cho người đầu tư và có nhiều lĩnh vực đầu tư có thể tạo sinh lãi như là
nhiều cơ hội cho người đầu tư và có nhiều lĩnh vực đầu tư có thể tạo sinh lãi như là
chứng khoán, địa ốc, hay công nghệ cao , do đó thu hút được nhiều nguồn, đầu tư
chứng khoán, địa ốc, hay công nghệ cao , do đó thu hút được nhiều nguồn, đầu tư
cũng nh
cũng nh
ư
ư
kiều hối chuyển về cho thân nhân đầu tư.
kiều hối chuyển về cho thân nhân đầu tư.
1.2
Giai đoạn từ đầu quý 4 năm 2008 đến hết năm 2009
Giai đoạn từ đầu quý 4 năm 2008 đến hết năm 2009
Nếu xét về tổng lượng kiều hối Việt Nam nhận được trong năm 2008 là 7,2 tỷ USD
Nếu xét về tổng lượng kiều hối Việt Nam nhận được trong năm 2008 là 7,2 tỷ USD
[4 ]
[4 ]
thì có thể thấy kiều hối trong năm 2008 tăng mạnh so với năm trước (tăng 31%
thì có thể thấy kiều hối trong năm 2008 tăng mạnh so với năm trước (tăng 31%
so với năm 2007 là 5,5 tỷ USD).Tuy nhiên, bắt đầu từ tháng 10, lượng kiều hối
so với năm 2007 là 5,5 tỷ USD).Tuy nhiên, bắt đầu từ tháng 10, lượng kiều hối
chuyển về Việt Nam thông qua các kênh chính thức của ngân hàng đã bắt đầu giảm
chuyển về Việt Nam thông qua các kênh chính thức của ngân hàng đã bắt đầu giảm
dần. Trong khi đó, theo thông lệ hàng năm, bắt đầu từ tháng 10 của năm nay đến
dần. Trong khi đó, theo thông lệ hàng năm, bắt đầu từ tháng 10 của năm nay đến
tháng 1 của năm sau mới chính là "mùa kiều hối".
tháng 1 của năm sau mới chính là "mùa kiều hối".
5
5
10
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài
Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài
chính toàn cầu.Đặc điểm kiều hối nói chung xuất phát từ hai nguồn chính là tiền
chính toàn cầu.Đặc điểm kiều hối nói chung xuất phát từ hai nguồn chính là tiền
của người Việt Nam trong nước đi xuất khẩu lao động gửi về cho gia đình và tiền
của người Việt Nam trong nước đi xuất khẩu lao động gửi về cho gia đình và tiền
của người Việt định cư ở nước ngoài gửi về giúp đỡ người thân trong nước. Do tác
của người Việt định cư ở nước ngoài gửi về giúp đỡ người thân trong nước. Do tác
động của khủng hoảng kinh tế, một số quốc gia nhận nhiều lao động xuất khẩu từ
động của khủng hoảng kinh tế, một số quốc gia nhận nhiều lao động xuất khẩu từ
Việt Nam đã gặp không ít khó khăn, lương trả cho công nhân suy giảm, đồng thời
Việt Nam đã gặp không ít khó khăn, lương trả cho công nhân suy giảm, đồng thời
việc tiếp nhận lao động mới cũng không còn được như trước
việc tiếp nhận lao động mới cũng không còn được như trước
Giai đoạn năm 2009
Giai đoạn năm 2009
Lượng kiều hối vào Việt Nam là 6,283 tỉ USD
Lượng kiều hối vào Việt Nam là 6,283 tỉ USD
[6]
[6]
, giảm 12,8% so với năm 2008.Đây
, giảm 12,8% so với năm 2008.Đây
là lần đầu tiên lượng kiều hối về Việt Nam sụt giảm sau 4 năm tăng liên tiếp
là lần đầu tiên lượng kiều hối về Việt Nam sụt giảm sau 4 năm tăng liên tiếp
. Theo
. Theo
thống kê trong năm 2009, có sự thay đổi cơ cấu sử dụng kiều hối, cụ thể là tăng tỉ
thống kê trong năm 2009, có sự thay đổi cơ cấu sử dụng kiều hối, cụ thể là tăng tỉ
trọng đầu tư. Đối tượng đầu tư trước hết là bất động sản
trọng đầu tư. Đối tượng đầu tư trước hết là bất động sản
chiếm 30% tổng lượng
chiếm 30% tổng lượng
kiều hối
kiều hối
, tiếp theo là chứng khoán.
, tiếp theo là chứng khoán.
Lượng kiều hối chuyển về nước giảm là tất yếu, do tác động lớn nhất vẫn là của
Lượng kiều hối chuyển về nước giảm là tất yếu, do tác động lớn nhất vẫn là của
cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, nhiều nước trước đây thu nhận nhiều lao động
cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, nhiều nước trước đây thu nhận nhiều lao động
Việt Nam đã bắt đầu sa thải nhân viên hiện có hoặc ngừng việc thu nhận nhân công
Việt Nam đã bắt đầu sa thải nhân viên hiện có hoặc ngừng việc thu nhận nhân công
mới. Hệ quả là nguồn kiều hối đến từ giới này cạn dần. Theo một ghi nhận của Bộ
mới. Hệ quả là nguồn kiều hối đến từ giới này cạn dần. Theo một ghi nhận của Bộ
Lao động, Thương binh và Xã hội Việt Nam vào cuối tháng 12 năm 2009, mới chỉ
Lao động, Thương binh và Xã hội Việt Nam vào cuối tháng 12 năm 2009, mới chỉ
có hơn 45.000 lao động Việt Nam ra nước ngoài làm việc trong lúc chỉ tiêu toàn
có hơn 45.000 lao động Việt Nam ra nước ngoài làm việc trong lúc chỉ tiêu toàn
năm của nhà nước là xuất khẩu được 90.000 lao động. Trước đó, báo chí trong
năm của nhà nước là xuất khẩu được 90.000 lao động. Trước đó, báo chí trong
nước liên tục loan tin về những trường hợp công nhân Việt Nam từ Malaysia, Đài
nước liên tục loan tin về những trường hợp công nhân Việt Nam từ Malaysia, Đài
Loan, Nhật Bản, CH Czech, Slovakia phải hồi hương vì mất việc làm.
Loan, Nhật Bản, CH Czech, Slovakia phải hồi hương vì mất việc làm.
Tuy nhiên, kiều hối của các lao động Việt Nam hiện ở nước ngoài chỉ chiếm một
Tuy nhiên, kiều hối của các lao động Việt Nam hiện ở nước ngoài chỉ chiếm một
phần nhỏ trong số kiều hối gửi về nước. Theo báo Wall Street Journal, gần 2/3
phần nhỏ trong số kiều hối gửi về nước. Theo báo Wall Street Journal, gần 2/3
lượng kiều hối mà Việt Nam nhận được trong thời gian qua là từ Mỹ, nơi có một
lượng kiều hối mà Việt Nam nhận được trong thời gian qua là từ Mỹ, nơi có một
11
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
cộng đồng đông đảo người Việt sinh sống.
cộng đồng đông đảo người Việt sinh sống.
Kinh tế Mỹ đang trải qua một giai đoạn
Kinh tế Mỹ đang trải qua một giai đoạn
khó khăn, nền kinh tế lớn nhất thế giới này tăng trưởng âm 2% trong 2009. "Bong
khó khăn, nền kinh tế lớn nhất thế giới này tăng trưởng âm 2% trong 2009. "Bong
bóng nhà đất" nổ tung đã tác động mạnh tới thị trường lao động trong ngành xây
bóng nhà đất" nổ tung đã tác động mạnh tới thị trường lao động trong ngành xây
dựng, khu vực thu hút nhiều nhân công nhập cư ở Mỹ, làm lượng kiều hối mà cộng
dựng, khu vực thu hút nhiều nhân công nhập cư ở Mỹ, làm lượng kiều hối mà cộng
đồng người Việt tại Mỹ chuyển về Việt Nam trong năm 2009 giảm mạnh.
đồng người Việt tại Mỹ chuyển về Việt Nam trong năm 2009 giảm mạnh.
Kiều hối giảm sẽ không chỉ gây khó khăn cho những gia đình ở Việt Nam nhận số
Kiều hối giảm sẽ không chỉ gây khó khăn cho những gia đình ở Việt Nam nhận số
tiền này mà còn có thể ảnh hưởng đến nguồn ngoại tệ mà nền kinh tế Việt Nam
tiền này mà còn có thể ảnh hưởng đến nguồn ngoại tệ mà nền kinh tế Việt Nam
đang cần.Do dòng kiều hối giảm, nên lượng kiều hối chi trả qua các ngân hàng
đang cần.Do dòng kiều hối giảm, nên lượng kiều hối chi trả qua các ngân hàng
cũng giảm đáng kể, ngoại trừ một số ít ngân hàng có thế mạnh.
cũng giảm đáng kể, ngoại trừ một số ít ngân hàng có thế mạnh.
Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cho biết,
Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cho biết,
tính tới hết tháng 10, lượng kiều hối được chuyển về nước thông qua Vietcombank
tính tới hết tháng 10, lượng kiều hối được chuyển về nước thông qua Vietcombank
đạt 1 tỷ USD, giảm 18% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự sụt giảm này là do lượng
đạt 1 tỷ USD, giảm 18% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự sụt giảm này là do lượng
kiều hối chuyển về nhằm mục đích đầu tư giảm mạnh. Trong khi đó, lượng kiều hối
kiều hối chuyển về nhằm mục đích đầu tư giảm mạnh. Trong khi đó, lượng kiều hối
chuyển cho thân nhân trong nước tăng từ 20-25% so với cùng kỳ năm ngoái.
chuyển cho thân nhân trong nước tăng từ 20-25% so với cùng kỳ năm ngoái.
[7]
[7]
1.3
Giai đoạn năm 2010 và dự báo năm 2011
Giai đoạn năm 2010 và dự báo năm 2011
Nền kinh tế thế giới trên đà phục hồi, lượng kiều hối gửi về nước đạt mức kỷ lục:
Nền kinh tế thế giới trên đà phục hồi, lượng kiều hối gửi về nước đạt mức kỷ lục:
trên 8 tỷ USD
trên 8 tỷ USD
[3]
[3]
, cao nhất từ trước đến nay. So với mức cao nhất trước đó của năm
, cao nhất từ trước đến nay. So với mức cao nhất trước đó của năm
2008 kiều hối tăng hơn 11% (so với 2009 tăng 27,4%).
2008 kiều hối tăng hơn 11% (so với 2009 tăng 27,4%).
Để hình dung độ lớn của lượng kiều hối, hãy so sánh với tổng thu nhập quốc nội,
Để hình dung độ lớn của lượng kiều hối, hãy so sánh với tổng thu nhập quốc nội,
GDP, của Việt Nam. Năm 2010 GDP đạt mức 104,6 tỷ USD, tăng 6,78% so với
GDP, của Việt Nam. Năm 2010 GDP đạt mức 104,6 tỷ USD, tăng 6,78% so với
năm 2009. Nói cách khác lượng kiều hối bằng khoảng 7,7% của GDP, lớn hơn
năm 2009. Nói cách khác lượng kiều hối bằng khoảng 7,7% của GDP, lớn hơn
mức gia tăng của GDP năm 2010 so với năm 2009 (6,78% ~7,1 tỷ USD) khoảng 1
mức gia tăng của GDP năm 2010 so với năm 2009 (6,78% ~7,1 tỷ USD) khoảng 1
tỷ USD. Có thể thấy lượng kiều hối trên 8 tỷ USD lớn đến mức nào.
tỷ USD. Có thể thấy lượng kiều hối trên 8 tỷ USD lớn đến mức nào.
Có
Có
2 nguyên
2 nguyên
12
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
nhân chính dẫn đến sự chuyển dịch mạnh mẽ của dòng kiều hối vào Việt Nam
nhân chính dẫn đến sự chuyển dịch mạnh mẽ của dòng kiều hối vào Việt Nam
trong năm 2010. Đó là:
trong năm 2010. Đó là:
Sự sôi động trên thị trường bất động sản và sự hấp dẫn về lãi suất tiền gửi đối với
Sự sôi động trên thị trường bất động sản và sự hấp dẫn về lãi suất tiền gửi đối với
đồng USD tại các ngân hàng thương mại ở Việt Nam.Khi lãi suất của đồng USD
đồng USD tại các ngân hàng thương mại ở Việt Nam.Khi lãi suất của đồng USD
trên thế giới hiện nay khá thấp (lãi suất cho vay liên ngân hàng thế giới chỉ dao
trên thế giới hiện nay khá thấp (lãi suất cho vay liên ngân hàng thế giới chỉ dao
động quanh 0,23-0,78%/năm cho tất cả các kỳ hạn) thì ở Việt Nam, các ngân hàng
động quanh 0,23-0,78%/năm cho tất cả các kỳ hạn) thì ở Việt Nam, các ngân hàng
thương mại áp dụng mức lãi suất quanh 5% cho tiền gửi bằng đồng USD.
thương mại áp dụng mức lãi suất quanh 5% cho tiền gửi bằng đồng USD.
Chính sách kiều hối của Việt Nam thông thoáng và cởi mở hơn
Chính sách kiều hối của Việt Nam thông thoáng và cởi mở hơn
như cho phép gửi
như cho phép gửi
và nhận tiền bằng đồng USD hay như chính thức cho phép kiều bào tham gia mua
và nhận tiền bằng đồng USD hay như chính thức cho phép kiều bào tham gia mua
bất động sản (Nghị định 71)
bất động sản (Nghị định 71)
.
.
Các ngân hàng thương mại
Các ngân hàng thương mại
triển khai nhiều giải pháp thu hút nguồn ngoại tệ bằng
triển khai nhiều giải pháp thu hút nguồn ngoại tệ bằng
cách đa dạng hoá các kênh chi trả và nâng cao chất lượng dịch vụ, nhằm tạo điều
cách đa dạng hoá các kênh chi trả và nâng cao chất lượng dịch vụ, nhằm tạo điều
kiện thuận lợi cho người nhận và người chuyển tiền.
kiện thuận lợi cho người nhận và người chuyển tiền.
Sang năm 2011,
Sang năm 2011,
kinh tế thế giới tuy còn một số khó khăn nhất định nhưng đã
kinh tế thế giới tuy còn một số khó khăn nhất định nhưng đã
phần nào được cải thiện so với 2 năm trước. Điều này sẽ tác động tích cực đến đời
phần nào được cải thiện so với 2 năm trước. Điều này sẽ tác động tích cực đến đời
sống của kiều bào ở nước ngoài. Do đó, kiều hối chuyển về cho người thân sẽ tiếp
sống của kiều bào ở nước ngoài. Do đó, kiều hối chuyển về cho người thân sẽ tiếp
tục tăng trong năm tới đây.
tục tăng trong năm tới đây.
Dự báo năm 2011, lượng kiều hối chuyển về Việt Nam
Dự báo năm 2011, lượng kiều hối chuyển về Việt Nam
sẽ tăng thêm 6,2%.
sẽ tăng thêm 6,2%.
2. Đánh giá ưu- nhược điểm
2. Đánh giá ưu- nhược điểm
2.1 Ưu điểm
2.1 Ưu điểm
Lượng kiều hối vào nước ta tăng đáng kể qua các năm, đấy là một dấu hiệu đáng
Lượng kiều hối vào nước ta tăng đáng kể qua các năm, đấy là một dấu hiệu đáng
mừng.
mừng.
Nó cho thấy bà con người Việt ở nước ngoài có đóng góp to lớn vào sự
Nó cho thấy bà con người Việt ở nước ngoài có đóng góp to lớn vào sự
phát triển của đất nước.
phát triển của đất nước.
Có được mức tăng trưởng này là nhờ những năm trước đây
Có được mức tăng trưởng này là nhờ những năm trước đây
chúng ta đã thực hiện hàng loạt chính sách mang tính khuyến khích, thậm chí đột
chúng ta đã thực hiện hàng loạt chính sách mang tính khuyến khích, thậm chí đột
phá để tạo sự thông thoáng và tin tưởng của bà con Việt kiều lẫn người thân trong
phá để tạo sự thông thoáng và tin tưởng của bà con Việt kiều lẫn người thân trong
nước.
nước.
Trong những năm qua, Chính phủ đã ban hành các văn bản:
Trong những năm qua, Chính phủ đã ban hành các văn bản:
13
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Quyết định số 170/1999/QĐ-TT ngày 19/8/1999 về khuyến khích người
Quyết định số 170/1999/QĐ-TT ngày 19/8/1999 về khuyến khích người
Việt Nam ở nước ngoài chuyển tiền về nước;
Việt Nam ở nước ngoài chuyển tiền về nước;
Quyết định số 78/2002/QĐ-TT ngày 17/6/2002 về việc sửa đổi, bổ sung
Quyết định số 78/2002/QĐ-TT ngày 17/6/2002 về việc sửa đổi, bổ sung
Quyết định số 170/1999/QĐ-TT.
Quyết định số 170/1999/QĐ-TT.
Nội dung chủ yếu của các văn bản này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người Việt
Nội dung chủ yếu của các văn bản này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người Việt
Nam ở nước ngoài chuyển tiền về nước, đảm bảo quyền lợi của người gửi và người
Nam ở nước ngoài chuyển tiền về nước, đảm bảo quyền lợi của người gửi và người
nhận tiền; mở rộng các hình thức chuyển tiền, để thu hút nguồn ngoại tệ kiều hối từ
nhận tiền; mở rộng các hình thức chuyển tiền, để thu hút nguồn ngoại tệ kiều hối từ
nước ngoài về Việt Nam. Các chính sách trên đã cho phép người thụ hưởng trong
nước ngoài về Việt Nam. Các chính sách trên đã cho phép người thụ hưởng trong
nước được nhận bằng ngoại tệ hay VNĐ theo nhu cầu, được nhận kiều hối bằng
nước được nhận bằng ngoại tệ hay VNĐ theo nhu cầu, được nhận kiều hối bằng
ngoại tệ và được gửi tiết kiệm ngoại tệ tại ngân hàng, được rút ra cả gốc và lãi
ngoại tệ và được gửi tiết kiệm ngoại tệ tại ngân hàng, được rút ra cả gốc và lãi
bằng ngoại tệ, được sử dụng số ngoại tệ này để chuyển ra nước ngoài cho các mục
bằng ngoại tệ, được sử dụng số ngoại tệ này để chuyển ra nước ngoài cho các mục
đích được phép.Ngoại tệ kiều hối chuyển về không bị hạn chế về số lượng và
đích được phép.Ngoại tệ kiều hối chuyển về không bị hạn chế về số lượng và
không bị đánh thuế. Gần đây nhất là cho phép kiều bào tham gia mua bất động sản
không bị đánh thuế. Gần đây nhất là cho phép kiều bào tham gia mua bất động sản
(Nghị định 71).
(Nghị định 71).
Ngoài ra, các quy định hiện hành về quản lý ngoại hối cũng đã tạo điều kiện thuận
Ngoài ra, các quy định hiện hành về quản lý ngoại hối cũng đã tạo điều kiện thuận
lợi dễ dàng cho người Việt Nam ở nước ngoài có ngoại tệ mang theo người về
lợi dễ dàng cho người Việt Nam ở nước ngoài có ngoại tệ mang theo người về
nước như: ngoại tệ mang về qua hải quan cửa khẩu không hạn chế về số lượng, chỉ
nước như: ngoại tệ mang về qua hải quan cửa khẩu không hạn chế về số lượng, chỉ
phải khai báo hải quan nếu vượt mức khai báo Người không cư trú (gồm cả người
phải khai báo hải quan nếu vượt mức khai báo Người không cư trú (gồm cả người
Việt Nam ở nước ngoài và bà con Việt kiều) được mở tài khoản tiền gửi ngoại tệ
Việt Nam ở nước ngoài và bà con Việt kiều) được mở tài khoản tiền gửi ngoại tệ
tại ngân hàng đối với số ngoại tệ có nguồn gốc mang từ nước ngoài hoặc ngoại tệ
tại ngân hàng đối với số ngoại tệ có nguồn gốc mang từ nước ngoài hoặc ngoại tệ
từ nước ngoài chuyển vào Việt Nam và được sử dụng ngoại tệ này vào nhiều mục
từ nước ngoài chuyển vào Việt Nam và được sử dụng ngoại tệ này vào nhiều mục
đích khác nhau
đích khác nhau
.
.
Bước đột phá thứ hai
Bước đột phá thứ hai
là chất lượng chi trả kiều hối cũng đã được nâng lên. Kiều
là chất lượng chi trả kiều hối cũng đã được nâng lên. Kiều
hối được chi trả tại nhà, trên khắp cả nước. Cụ thể,
hối được chi trả tại nhà, trên khắp cả nước. Cụ thể,
các công ty kiều hối trong
các công ty kiều hối trong
nước tiếp cận bằng cách truyền miệng, thông qua người có uy tín, đứng đầu cộng
nước tiếp cận bằng cách truyền miệng, thông qua người có uy tín, đứng đầu cộng
đồng người Việt ở từng địa phương để giới thiệu sản phẩm và nhờ họ giới thiệu
đồng người Việt ở từng địa phương để giới thiệu sản phẩm và nhờ họ giới thiệu
14
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
cho những người quen. Phí chuyển tiền thông qua các ngân hàng, công ty trong
cho những người quen. Phí chuyển tiền thông qua các ngân hàng, công ty trong
nước chỉ bằng 1/5 so với công ty nước ngoài.
nước chỉ bằng 1/5 so với công ty nước ngoài.
Bên cạnh kênh chuyển tiền truyền thống là tiền mặt, nhiều công ty kiều hối đã khai
Bên cạnh kênh chuyển tiền truyền thống là tiền mặt, nhiều công ty kiều hối đã khai
thác thêm các kênh chuyển tiền khác. Công ty kiều hối Đông Á đã ứng dụng
thác thêm các kênh chuyển tiền khác. Công ty kiều hối Đông Á đã ứng dụng
chương trình kiều hối online giúp theo dõi đường đi của kiều hối. Trước đây, khi
chương trình kiều hối online giúp theo dõi đường đi của kiều hối. Trước đây, khi
người gửi hỏi tiền đã được chuyển đến tay người nhận chưa, nhân viên phải tra cứu
người gửi hỏi tiền đã được chuyển đến tay người nhận chưa, nhân viên phải tra cứu
thông tin sổ sách rất mất thời gian. Nay chỉ gần một cú nhấp chuột là có câu trả lời,
thông tin sổ sách rất mất thời gian. Nay chỉ gần một cú nhấp chuột là có câu trả lời,
thời gian chuyển tiền cho người nhận ở Việt Nam chỉ còn khoảng 8-12h (nội
thời gian chuyển tiền cho người nhận ở Việt Nam chỉ còn khoảng 8-12h (nội
thành) và tối đa 24h (vùng xa xôi).
thành) và tối đa 24h (vùng xa xôi).
Sacombank đã triển khai dịch vụ chi trả kiều hối qua thẻ, người nhận có thể rút
Sacombank đã triển khai dịch vụ chi trả kiều hối qua thẻ, người nhận có thể rút
tiền tại bất kỳ ATM nào. Tại Western Union, người gửi tiền có thể chọn cách gửi
tiền tại bất kỳ ATM nào. Tại Western Union, người gửi tiền có thể chọn cách gửi
tiền về quê từ tài khoản của mình thông qua 16 ngân hàng đại lý của công ty, hoặc
tiền về quê từ tài khoản của mình thông qua 16 ngân hàng đại lý của công ty, hoặc
sử dụng dịch vụ chuyển tiền bằng điện thoại di động từ 70.000 điểm giao dịch đại
sử dụng dịch vụ chuyển tiền bằng điện thoại di động từ 70.000 điểm giao dịch đại
lý tại 27 quốc gia. Hiện công ty cung cấp dịch vụ gửi tiền trực tuyến tại 17 quốc
lý tại 27 quốc gia. Hiện công ty cung cấp dịch vụ gửi tiền trực tuyến tại 17 quốc
gia có số lượng lớn kiều bào sinh sống như Mỹ, Canada, Anh, Úc, Đức
gia có số lượng lớn kiều bào sinh sống như Mỹ, Canada, Anh, Úc, Đức
2.2 Nhược điểm :
2.2 Nhược điểm :
a)
Kiều hối- “Thiếu vẫn thiếu, thừa vẫn thừa”
Kiều hối- “Thiếu vẫn thiếu, thừa vẫn thừa”
Thiếu trong ngân hàng
Thiếu trong ngân hàng
Ở Việt Nam, kiều hối do cộng đồng người Việt sinh sống ở nước ngoài lâu năm
Ở Việt Nam, kiều hối do cộng đồng người Việt sinh sống ở nước ngoài lâu năm
hoặc những lao động xuất khẩu gửi về cho thân nhân và gia đình. Số ngoại tệ này
hoặc những lao động xuất khẩu gửi về cho thân nhân và gia đình. Số ngoại tệ này
được nhiều người dân cất giữ, hoặc đơn giản hơn là bán ra thị trường tự do thông
được nhiều người dân cất giữ, hoặc đơn giản hơn là bán ra thị trường tự do thông
qua hệ thống các cửa hàng vàng.Làm như vậy không chỉ thuận tiện, mà điều đáng
qua hệ thống các cửa hàng vàng.Làm như vậy không chỉ thuận tiện, mà điều đáng
nói là tỷ giá luôn cao hơn ở NH.
nói là tỷ giá luôn cao hơn ở NH.
15
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Điều này cũng giải thích vì sao thời gian qua, các NH liên tục tăng lãi suất tiền gửi
Điều này cũng giải thích vì sao thời gian qua, các NH liên tục tăng lãi suất tiền gửi
bằng USD nhằm thu hút ngoại tệ cũng như hy vọng người dân sau khi nhận kiều
bằng USD nhằm thu hút ngoại tệ cũng như hy vọng người dân sau khi nhận kiều
hối sẽ đem gửi NH.Cụ thể, trong năm 2010 lãi suất huy động USD trên thị trường
hối sẽ đem gửi NH.Cụ thể, trong năm 2010 lãi suất huy động USD trên thị trường
tiền tệ được các NH điều chỉnh tăng với biên độ khá rộng.
tiền tệ được các NH điều chỉnh tăng với biên độ khá rộng.
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Chi nhánh TP.HCM, lượng huy
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Chi nhánh TP.HCM, lượng huy
động bằng ngoại tệ của các NH trên địa bàn năm 2009 là 167.206 tỷ đồng, tăng
động bằng ngoại tệ của các NH trên địa bàn năm 2009 là 167.206 tỷ đồng, tăng
39,6% so với năm 2008 và chiếm 27,7% tổng huy động vốn của các NH.
39,6% so với năm 2008 và chiếm 27,7% tổng huy động vốn của các NH.
Trước Tết 2010, lãi suất huy động USD của các NH trên địa bàn tăng từ 0,1%-
Trước Tết 2010, lãi suất huy động USD của các NH trên địa bàn tăng từ 0,1%-
0,3% so với trước đó và lãi suất dao động từ 3,3% - 4,5% cho các kỳ hạn dưới 12
0,3% so với trước đó và lãi suất dao động từ 3,3% - 4,5% cho các kỳ hạn dưới 12
tháng.Cụ thể, NH Quốc tế (VIB) đã tăng lãi suất tiền gửi đối với USD từ 0,43% -
tháng.Cụ thể, NH Quốc tế (VIB) đã tăng lãi suất tiền gửi đối với USD từ 0,43% -
0,85%/năm ở tất cả các kỳ hạn; mức cao nhất lên tới 4,13%/năm. NH TMCP Sài
0,85%/năm ở tất cả các kỳ hạn; mức cao nhất lên tới 4,13%/năm. NH TMCP Sài
Gòn (SCB), NH TMCP Đông Nam Á (SeABank), NH Eximbank tăng thêm khoảng
Gòn (SCB), NH TMCP Đông Nam Á (SeABank), NH Eximbank tăng thêm khoảng
0,3%/năm cho tất cả các kỳ hạn
0,3%/năm cho tất cả các kỳ hạn
Tuy nhiên, lãi suất tiền gửi ngoại tệ dù đã được điều chỉnh vẫn bị khách hàng đánh
Tuy nhiên, lãi suất tiền gửi ngoại tệ dù đã được điều chỉnh vẫn bị khách hàng đánh
giá thấp, khiến nhiều người dân rút ngoại tệ từ NH để cất giữ, đầu tư vào những
giá thấp, khiến nhiều người dân rút ngoại tệ từ NH để cất giữ, đầu tư vào những
lĩnh vực khác hoặc bán ngoại tệ lấy nội tệ gửi tiết kiệm làm nguồn tiền gửi USD
lĩnh vực khác hoặc bán ngoại tệ lấy nội tệ gửi tiết kiệm làm nguồn tiền gửi USD
của NH giảm đi đáng kể.Trong khi đó, các doanh nghiệp xuất khẩu lại thích vay
của NH giảm đi đáng kể.Trong khi đó, các doanh nghiệp xuất khẩu lại thích vay
USD vì lãi suất thấp hơn.
USD vì lãi suất thấp hơn.
Thực tế này không chỉ gây mất cân đối cung cầu ngoại tệ, làm gia tăng nạn buôn
Thực tế này không chỉ gây mất cân đối cung cầu ngoại tệ, làm gia tăng nạn buôn
lậu, mà còn gây sức ép lên sự ổn định kinh tế vĩ mô.
lậu, mà còn gây sức ép lên sự ổn định kinh tế vĩ mô.
Nếu để cuộc đua tăng lãi suất ngoại tệ lan rộng (trước là lãi suất huy động, tiếp
Nếu để cuộc đua tăng lãi suất ngoại tệ lan rộng (trước là lãi suất huy động, tiếp
theo là lãi suất cho vay) thì hệ lụy của nó trước hết ảnh hưởng đến các NH, sau là
theo là lãi suất cho vay) thì hệ lụy của nó trước hết ảnh hưởng đến các NH, sau là
doanh nghiệp và nền kinh tế.
doanh nghiệp và nền kinh tế.
16
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Thừa trong dân
Thừa trong dân
Trong bối cảnh lượng cung ngoại tệ đang rất lớn trên thị trường hiện nay nhưng
Trong bối cảnh lượng cung ngoại tệ đang rất lớn trên thị trường hiện nay nhưng
các NH lại gặp khó khăn trong việc mua USD.
các NH lại gặp khó khăn trong việc mua USD.
Doanh số chi trả kiều hối qua Sacombank trong năm 2009 là 850 triệu USD,
Doanh số chi trả kiều hối qua Sacombank trong năm 2009 là 850 triệu USD,
nhưng chỉ 10% trong số đó được bán lại cho NH, và cũng rất ít người gửi lại NH.
nhưng chỉ 10% trong số đó được bán lại cho NH, và cũng rất ít người gửi lại NH.
Ngoài nguyên nhân tỷ giá thấp, việc nhiều người dân không muốn bán USD cho
Ngoài nguyên nhân tỷ giá thấp, việc nhiều người dân không muốn bán USD cho
NH còn là do khi họ cần mua ngoại tệ phục vụ các nhu cầu chính đáng như du học,
NH còn là do khi họ cần mua ngoại tệ phục vụ các nhu cầu chính đáng như du học,
du lịch, khám chữa bệnh ở nước ngoài thì thường không được NH đáp ứng, hoặc
du lịch, khám chữa bệnh ở nước ngoài thì thường không được NH đáp ứng, hoặc
nếu có thì với số lượng rất ít và thủ tục phiền phức. Do vậy, bên cạnh thói quen
nếu có thì với số lượng rất ít và thủ tục phiền phức. Do vậy, bên cạnh thói quen
mua, bán USD tại các cửa hàng vàng, nhiều người dân đã chọn cách cất giữ loại
mua, bán USD tại các cửa hàng vàng, nhiều người dân đã chọn cách cất giữ loại
ngoại tệ này. Trong khi đó, các NH cho biết, chỉ cần 50% lượng kiều hối chuyển
ngoại tệ này. Trong khi đó, các NH cho biết, chỉ cần 50% lượng kiều hối chuyển
về được bán cho NH thì sẽ giải quyết cơ bản nhu cầu ngoại tệ của các doanh
về được bán cho NH thì sẽ giải quyết cơ bản nhu cầu ngoại tệ của các doanh
nghiệp có hoạt động nhập khẩu.
nghiệp có hoạt động nhập khẩu.
Như vậy, tỷ giá chợ đen và tỷ giá chính thức chênh lệch, nên xảy ra hiện tượng
Như vậy, tỷ giá chợ đen và tỷ giá chính thức chênh lệch, nên xảy ra hiện tượng
người nhận kiều hối không bán cho ngân hàng, khiến lượng ngoại tệ lưu thông
người nhận kiều hối không bán cho ngân hàng, khiến lượng ngoại tệ lưu thông
ngoài hệ thống ngân hàng tăng lên làm cho nền kinh tế càng bị “đô la hóa” trầm
ngoài hệ thống ngân hàng tăng lên làm cho nền kinh tế càng bị “đô la hóa” trầm
trọng hơn.
trọng hơn.
b)
Sử dụng kiều hối chưa hiệu quả
Sử dụng kiều hối chưa hiệu quả
Lượng kiều hối vào nhiều nhưng chúng ta khai thác và sử dụng chưa thực sự mang
Lượng kiều hối vào nhiều nhưng chúng ta khai thác và sử dụng chưa thực sự mang
lại hiệu quả cho nền kinh tế. Bởi ngoài việc trang trải cuộc sống, người nhận kiều
lại hiệu quả cho nền kinh tế. Bởi ngoài việc trang trải cuộc sống, người nhận kiều
hối chưa đưa lượng tiền này đầu tư trực tiếp cho sản xuất kinh doanh mà còn để
hối chưa đưa lượng tiền này đầu tư trực tiếp cho sản xuất kinh doanh mà còn để
chạy "lòng vòng" ở các kênh đầu tư có nhiều rủi ro.
chạy "lòng vòng" ở các kênh đầu tư có nhiều rủi ro.
-
Với dòng kiều hối xuất phát từ nguồn xuất khẩu lao động
Với dòng kiều hối xuất phát từ nguồn xuất khẩu lao động
: đội ngũ xuất khẩu lao
: đội ngũ xuất khẩu lao
động chủ yếu là nông dân nên số tiền gửi về đổ trực tiếp vào khu vực nông thôn,
động chủ yếu là nông dân nên số tiền gửi về đổ trực tiếp vào khu vực nông thôn,
17
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
góp phần cải thiện đời sống của khu vực này, nó khác hẳn với kiều hối từ nguồn
góp phần cải thiện đời sống của khu vực này, nó khác hẳn với kiều hối từ nguồn
khác. Vấn đề nằm ở chỗ, cái thiếu nhất ở khu vực nông thôn là cơ hội kinh doanh
khác. Vấn đề nằm ở chỗ, cái thiếu nhất ở khu vực nông thôn là cơ hội kinh doanh
nên số tiền này hầu như sẽ chuyển thành tiền tiết kiệm, là “cất giấu dưới gầm
nên số tiền này hầu như sẽ chuyển thành tiền tiết kiệm, là “cất giấu dưới gầm
giường” hoặc tiền xây nhà gạch, bê tông. Thậm chí ở một số nơi, kiều hối không
giường” hoặc tiền xây nhà gạch, bê tông. Thậm chí ở một số nơi, kiều hối không
những không mang lại hiệu quả về mặt kinh tế mà còn gây ra những vấn đề về tệ
những không mang lại hiệu quả về mặt kinh tế mà còn gây ra những vấn đề về tệ
nạn xã hội do người nông dân không biết cách sử dụng đồng tiền. Không ít người
nạn xã hội do người nông dân không biết cách sử dụng đồng tiền. Không ít người
thay vì sử dụng kiều hối vào mục đích làm kinh tế, họ lại đổ vào các quán nhậu,
thay vì sử dụng kiều hối vào mục đích làm kinh tế, họ lại đổ vào các quán nhậu,
chơi bời rồi dính vào nghiện hút lúc nào chẳng hay.Kiều hối dạng này ngoài ý
chơi bời rồi dính vào nghiện hút lúc nào chẳng hay.Kiều hối dạng này ngoài ý
nghĩa cải thiện đời sống vật chất ngắn hạn, nó không mang tính chất thúc đẩy tăng
nghĩa cải thiện đời sống vật chất ngắn hạn, nó không mang tính chất thúc đẩy tăng
trưởng kinh tế nông thôn.
trưởng kinh tế nông thôn.
-
Với dòng kiều hối được gửi về cộng động Việt kiều:
Với dòng kiều hối được gửi về cộng động Việt kiều:
Số tiền này chủ yếu đổ vào các
Số tiền này chủ yếu đổ vào các
đô thị bởi vì phần đông những người Việt trước khi đi định cư ở nước ngoài đều
đô thị bởi vì phần đông những người Việt trước khi đi định cư ở nước ngoài đều
sống ở các đô thị. Ngoài việc giúp cải thiện đời sống ngắn hạn cho những người
sống ở các đô thị. Ngoài việc giúp cải thiện đời sống ngắn hạn cho những người
thân, đầu tư nhà đất, chứng khoán và kinh doanh, một phần số tiền này cũng bị
thân, đầu tư nhà đất, chứng khoán và kinh doanh, một phần số tiền này cũng bị
“lãng phí” trong các nhà hàng, siêu thị, salon ô tô không phải với tư cách đầu tư
“lãng phí” trong các nhà hàng, siêu thị, salon ô tô không phải với tư cách đầu tư
mà đơn thuần chỉ là mua sắm. Như vậy, lượng kiều hối đổ vào đô thị ngoài việc cải
mà đơn thuần chỉ là mua sắm. Như vậy, lượng kiều hối đổ vào đô thị ngoài việc cải
thiện đời sống ngắn hạn cho gia đình, nó còn góp phần đẩy giá bất động sản lên
thiện đời sống ngắn hạn cho gia đình, nó còn góp phần đẩy giá bất động sản lên
cao, góp phần làm gia tăng nhập siêu vì nhu cầu tiêu dùng các mặt hàng xa xỉ tăng.
cao, góp phần làm gia tăng nhập siêu vì nhu cầu tiêu dùng các mặt hàng xa xỉ tăng.
Theo nghiên cứu năm 2006
Theo nghiên cứu năm 2006
[8]
[8]
: 73% lượng kiều hối được phân bổ cho tiêu dùng trực
: 73% lượng kiều hối được phân bổ cho tiêu dùng trực
tiếp, trong khi 14% được dùng cho “ xây và sửa nhà”, chỉ có 6% được dùng cho
tiếp, trong khi 14% được dùng cho “ xây và sửa nhà”, chỉ có 6% được dùng cho
đầu tư nói chung, tức là kể cả đầu tư cho giáo dục và đầu tư và sản xuất nông
đầu tư nói chung, tức là kể cả đầu tư cho giáo dục và đầu tư và sản xuất nông
nghiệp. Con số này trong những năm gần đây có phần khả quan hơn nhưng vẫn
nghiệp. Con số này trong những năm gần đây có phần khả quan hơn nhưng vẫn
chưa được cải thiện rõ rệt.
chưa được cải thiện rõ rệt.
c)
Cơ hội đầu tư kiếm lời
Cơ hội đầu tư kiếm lời
18
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Lãi suất tiền gửi bằng USD ở Việt Nam ở mức cao (khoảng 5%/năm) trong khi tiền
Lãi suất tiền gửi bằng USD ở Việt Nam ở mức cao (khoảng 5%/năm) trong khi tiền
gửi tại Mỹ có lãi suất khoảng 0,5%/năm dẫn đến hiện tượng dòng kiều hối về
gửi tại Mỹ có lãi suất khoảng 0,5%/năm dẫn đến hiện tượng dòng kiều hối về
nước chỉ để tiết kiệm nhằm hưởng lãi suất tiền gửi chứ không hề sử dụng cho mục
nước chỉ để tiết kiệm nhằm hưởng lãi suất tiền gửi chứ không hề sử dụng cho mục
đích đầu tư phát triển kinh tế. Đồng thời sự chênh lệch lãi suất này cũng gây khó
đích đầu tư phát triển kinh tế. Đồng thời sự chênh lệch lãi suất này cũng gây khó
cho việc quản lý ngoại hối và việc điều hành chính sách tiền tệ của NHNN. Con số
cho việc quản lý ngoại hối và việc điều hành chính sách tiền tệ của NHNN. Con số
8 tỉ USD (năm 2010) cũng là áp lực gia tăng tổng phương tiện thanh toán thông
8 tỉ USD (năm 2010) cũng là áp lực gia tăng tổng phương tiện thanh toán thông
qua gia tăng tài sản có yếu tố nước ngoài ròng (NFA), gây khó khăn cho NHNN
qua gia tăng tài sản có yếu tố nước ngoài ròng (NFA), gây khó khăn cho NHNN
trong kiểm soát tiền tệ.
trong kiểm soát tiền tệ.
Như vậy, đưa ra mặt trái của kiều hối chỉ là để chúng ta nhìn nhận vấn đề cho
Như vậy, đưa ra mặt trái của kiều hối chỉ là để chúng ta nhìn nhận vấn đề cho
chính xác hơn chứ hoàn toàn không phủ nhận vai trò to lớn của kiều hối đối với
chính xác hơn chứ hoàn toàn không phủ nhận vai trò to lớn của kiều hối đối với
nền kinh tế Việt Nam.Trái lại, chúng ta đang và sẽ vẫn rất cần tiếp tục khơi tăng
nền kinh tế Việt Nam.Trái lại, chúng ta đang và sẽ vẫn rất cần tiếp tục khơi tăng
nguồn kiều hối. Vấn đề ở đây là song song với các biện pháp khơi tăng, nên thực
nguồn kiều hối. Vấn đề ở đây là song song với các biện pháp khơi tăng, nên thực
thi các chính sách nhằm định hướng hoặc tạo động lực để kiều hối đầu tư vào khu
thi các chính sách nhằm định hướng hoặc tạo động lực để kiều hối đầu tư vào khu
vực sản xuất và các lĩnh vực con người như giáo dục và sức khỏe cộng đồng
vực sản xuất và các lĩnh vực con người như giáo dục và sức khỏe cộng đồng
nhằm tạo ra các hiệu ứng phát triển tích cực về dài hạn cho đất nước.
nhằm tạo ra các hiệu ứng phát triển tích cực về dài hạn cho đất nước.
Chương III: Tổng kết vấn đề và giải pháp cho việc huy
Chương III: Tổng kết vấn đề và giải pháp cho việc huy
động và sử dụng kiều hối
động và sử dụng kiều hối
Như vậy, kiều hối đạt được kết quả khả quan như trên là do chính sách kiều hối
Như vậy, kiều hối đạt được kết quả khả quan như trên là do chính sách kiều hối
trong thời gian qua đã thu hút được một lượng ngoại tệ đáng kể chuyển về nước.
trong thời gian qua đã thu hút được một lượng ngoại tệ đáng kể chuyển về nước.
Bên cạnh nguồn thu xuất khẩu, nguồn thu kiều hối trở thành nguồn thu quan trọng
Bên cạnh nguồn thu xuất khẩu, nguồn thu kiều hối trở thành nguồn thu quan trọng
19
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
trong cán cân vãng lai. Nguồn thu từ ngoại tệ kiều hối trong những năm qua đã góp
trong cán cân vãng lai. Nguồn thu từ ngoại tệ kiều hối trong những năm qua đã góp
phần quan trọng bù đắp thâm hụt cán cân thương mại, góp phần ổn định thị trường
phần quan trọng bù đắp thâm hụt cán cân thương mại, góp phần ổn định thị trường
ngoại tệ trong nước.
ngoại tệ trong nước.
Ngoại tệ kiều hối chuyển về qua các kênh chính thức được thực hiện dễ dàng,
Ngoại tệ kiều hối chuyển về qua các kênh chính thức được thực hiện dễ dàng,
thuận tiện nên đã góp phần giảm thiểu nạn chuyển ngân lậu. Đời sống của một bộ
thuận tiện nên đã góp phần giảm thiểu nạn chuyển ngân lậu. Đời sống của một bộ
phận người dân trong nước được cải thiện. Không chỉ dừng lại ở mức độ sử dụng
phận người dân trong nước được cải thiện. Không chỉ dừng lại ở mức độ sử dụng
kiều hối cho mục đích tiêu dùng, kiều hối trở thành nguồn vốn đầu tư, kinh doanh
kiều hối cho mục đích tiêu dùng, kiều hối trở thành nguồn vốn đầu tư, kinh doanh
sản xuất, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước.
sản xuất, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước.
Tuy nhiên Chính phủ cần tiếp tục đưa ra những chính sách ưu đãi và khuyến khích
Tuy nhiên Chính phủ cần tiếp tục đưa ra những chính sách ưu đãi và khuyến khích
đối với nguồn tiền của người Việt Nam ở nước ngoài gửi về cho gia đình, người
đối với nguồn tiền của người Việt Nam ở nước ngoài gửi về cho gia đình, người
thân và tạo điều kiện thuận lợi để họ cùng gia đình được tham gia đầu tư, kinh
thân và tạo điều kiện thuận lợi để họ cùng gia đình được tham gia đầu tư, kinh
doanh tại Việt Nam. Cho phép Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài chủ trì phối
doanh tại Việt Nam. Cho phép Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài chủ trì phối
hợp với một số ngân hàng thương mại tổ chức khảo sát tại nước ngoài nơi có nhiều
hợp với một số ngân hàng thương mại tổ chức khảo sát tại nước ngoài nơi có nhiều
người Việt Nam sinh sống như Bắc Mỹ, Đông Âu để tìm hiểu thêm những khó
người Việt Nam sinh sống như Bắc Mỹ, Đông Âu để tìm hiểu thêm những khó
khăn vướng mắc cần tháo gỡ và đưa ra những giải pháp khuyến khích hơn nữa
khăn vướng mắc cần tháo gỡ và đưa ra những giải pháp khuyến khích hơn nữa
nguồn kiều hối
nguồn kiều hối
.
.
Chính phủ
Chính phủ
c
c
ần
ần
thực
thực
thi
thi
các
các
chính
chính
sách
sách
n
n
h
h
ằ
ằ
m
m
giúp
giúp
nâng
nâng
cao
cao
h
h
i
i
ệu
ệu
quả sử
quả sử
dụng
dụng
của
của
kiều
kiều
hối,
hối,
như
như
đ
đ
ị
ị
nh
nh
hư
hư
ớ
ớ
ng
ng
hoặc
hoặc
tạo
tạo
động
động
l
l
ực
ực
để
để
k
k
i
i
ều
ều
hối
hối
đư
đư
ợ
ợ
c
c
sử
sử
dụng
dụng
cho
cho
các
các
m
m
ục đích mang tính đầu
ục đích mang tính đầu
t
t
ư cao hơn (cả đầu
ư cao hơn (cả đầu
t
t
ư vào sản xuất
ư vào sản xuất
lẫ
lẫ
n đầu
n đầu
t
t
ư vào con
ư vào con
ngư
ngư
ờ
ờ
i như giáo dục).Xây dựng các ưu đãi về thuế đối với nguồn tiền kiều hối sử
i như giáo dục).Xây dựng các ưu đãi về thuế đối với nguồn tiền kiều hối sử
dụng cho mục đích đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam.Hơn nữa, cần có chế độ khen
dụng cho mục đích đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam.Hơn nữa, cần có chế độ khen
thưởng kịp thời những kiều bào có nhiều đóng góp trong việc tuyên truyền chính
thưởng kịp thời những kiều bào có nhiều đóng góp trong việc tuyên truyền chính
sách, chủ trương của Nhà nước và vận động gửi tiền về Việt Nam với số lượng
sách, chủ trương của Nhà nước và vận động gửi tiền về Việt Nam với số lượng
nhiều, thường xuyên. Những giải pháp
nhiều, thường xuyên. Những giải pháp
trên đây sẽ
trên đây sẽ
giúp gia tăng lượng kiều hối và
giúp gia tăng lượng kiều hối và
tạo
tạo
ra
ra
các
các
h
h
iệu
iệu
ứng
ứng
phát
phát
tr
tr
i
i
ển
ển
kinh
kinh
t
t
ế
ế
tích
tích
cực
cực
trong
trong
dài hạn của kiều
dài hạn của kiều
hối.
hối.
Kết luận:
20
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Trong giai đoạn Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ chức thương
Trong giai đoạn Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ chức thương
mại Thế giới – WTO, cộng với sự ổn định về chính trị, sự tăng trưởng cao về kinh
mại Thế giới – WTO, cộng với sự ổn định về chính trị, sự tăng trưởng cao về kinh
tế, sự sôi động của thị trường chứng khoán và thị trường bất động sản, sự cải thiện
tế, sự sôi động của thị trường chứng khoán và thị trường bất động sản, sự cải thiện
mạnh mẽ về môi trường làm ăn và mức độ hội nhập kinh tế quốc tế cao lên, nên
mạnh mẽ về môi trường làm ăn và mức độ hội nhập kinh tế quốc tế cao lên, nên
lượng kiều hối chuyển về nước ngày càng tăng cao.Và điều này cho thấy dịch vụ
lượng kiều hối chuyển về nước ngày càng tăng cao.Và điều này cho thấy dịch vụ
kiều hối là dịch vụ đầy tiềm năng vì kiều hối được xem như một kênh huy động vốn
kiều hối là dịch vụ đầy tiềm năng vì kiều hối được xem như một kênh huy động vốn
ngoại tệ đặc biệt mà Ngân hàng không cần phải trả nhiều chi phí. Do đó việc đẩy
ngoại tệ đặc biệt mà Ngân hàng không cần phải trả nhiều chi phí. Do đó việc đẩy
mạnh dịch vụ kiều hối là góp phần quảng bá hình ảnh thương hiệu của Ngân hàng,
mạnh dịch vụ kiều hối là góp phần quảng bá hình ảnh thương hiệu của Ngân hàng,
đồng thời góp phần đưa đất nước hội nhập nhanh với kinh tế Thế giới thúc đẩy
đồng thời góp phần đưa đất nước hội nhập nhanh với kinh tế Thế giới thúc đẩy
tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động,
tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động,
góp phần tăng dự trữ ngoại tệ quốc gia. Tuy nhiên, song song với việc thu hút
góp phần tăng dự trữ ngoại tệ quốc gia. Tuy nhiên, song song với việc thu hút
mạnh kiều hối Ngân hàng Trung ương cần thực hiện cả mục tiêu điều hành tỷ giá
mạnh kiều hối Ngân hàng Trung ương cần thực hiện cả mục tiêu điều hành tỷ giá
và kiềm chế lạm phát.
và kiềm chế lạm phát.
21
Tài liệu tham khảo:
Tài liệu tham khảo:
1. Puri, Shivani & Tineke Ritzema (1999), “Migrant Worker Remittances,
Micro-finance & the Informal Economy: Prospects & Issues,” ILO Working
Paper No. 21.
2. />3. Thống kê kiều hối (11/2010) - Ngân hàng thế giới (World Bank)
4. Thống kê kiều hối (2008) - Ngân hàng thế giới (World Bank)
5.
/> />6. Thống kê kiều hối (2009) - Ngân hàng thế giới (World Bank)
7. />8. Pfau, D. Wade & Giang Thanh Long (2006), “The Growing Role of
International Remittances in the Vietnamese Economy: Evidence from the
Vietnam (Household) Living Standard Surveys,” paper presented at the
Conference on Global Movements in the Asia Pacific, Ritsumeikan Asia-
Pacific University (APU), Oita, Japan, Nov. 17-18,2006.
22