Bài Giảng Nghiên Cứu Tổng Hợp Thuốc Chống Ung Thư Nano Hướng Trúng Đích Trên Cơ Sở Dược Liệu Việt Nam.pptx

VIỆN HÀN LÂM KHCNVN

NGHIÊN CỨU TỔNG HỢP THUỐC
CHỐNG UNG THƯ NANO HƯỚNG
TRÚNG ĐÍCH TRÊN CƠ SỞ DƯỢC LIỆU
VIỆT NAM


Sự cần thiết phải nghiên cứu
• Tình hình ung thư hiện nay tại Việt Nam:
- Việt Nam- trong top đầu
của bản đồ ung thư thế giới;
- 315 người chết vì ung
thư mỗi ngày;
- 68,000 ca mắc mới
năm 2000 lên 126,000 ca
năm 2010 và dự kiến sẽ vượt
qua 190,000 ca vào 2020.


Sự cần thiết phải nghiên cứu
• Các nghiên cứu cho thấy nhiều hoạt chất có nguồn gốc từ
thực phẩm như củ gừng, nghệ, rong nâu, cần tây, dừa cạn,...
có khả năng ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư.
Dược liệu được sắc và sử dụng theo Đông y (khỏi theo cơ địa)
• Cho tới nay, hóa trị liệu là phương pháp phổ biến được sử
dụng trong phác đồ điều trị hay hỗ trợ trong điều trị ung thư.
• Tuy nhiên, trong q trình tiêu diệt tế bào ác tính, các hoạt
chất này tiêu diệt ln cả tế bào lành nên gây ra nhiều tác
dụng phụ đối với bệnh nhân. Đây cũng chính là nhược điểm
chung của phương pháp hóa trị liệu.

Sự cần thiết phải nghiên cứu
• VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT :
1- Giảm tác dụng phụ của thuốc, giảm độc tính của thuốc với tế
bào lành;
2- Tăng hàm lượng hoạt chất dược liệu vào mạch máu;
3- Tăng hàm lượng của hoạt chất tới tế bào ung thư;
4- Tăng hiệu lực của thuốc;
5- Nguồn nguyên liệu dễ tìm, rẻ.
6- Giảm giá thành sản xuất thuốc, giảm gánh nặng tài chính
cho bệnh nhân.
• ĐỀ XUẤT HƯỚNG NGHIÊN CỨU:
1- Sử dụng nguồn dược liệu Việt nam
2- Sử dụng công nghệ nano


Dược liệu chống ung thư
• Trên cơ sở các bệnh ung thư phổ biến nhất ở Việt
Nam: Ung thư gan; ung thư phổi; ung thư vú; ung
thư cổ tử cung; ung thư đại tràng; ung thư tụy và
ung thư bạch cầu
• Trên cơ sở nguồn dược liệu dễ kiếm có khả năng
ức chế tăng sinh của tế bào ung thư trên mà đề tài
lựa chọn cao gừng, cao rong nâu, cao cần tây, cao
cây thông đỏ, cao cây dừa cạn.


Dược liệu chống ung thư
Các nghiên cứu về hoạt tính

chống ung thư của Shogaol
(cao gừng)
• Các đề tài nghiên cứu về khả năng
kháng ung thư của Shogaol đã
được nghiên cứu từ những năm
2007 đến tận năm 2019 vẫn còn
đang được nghiên cứu cơ chế
chống ung thư của Shogaol

• Ung thư: GAN, DẠ DÀY

Hình 4: Cấu trúc phân tử Shogaol


Dược liệu chống ung thư
Các nghiên cứu về hoạt tính
chống ung thư của Fucoidan
(cao rong nâu)
• Nhiều nghiên cứu về các hoạt
động chống ung thư của
Fucoidan in vitro và in vivo, và
tác dụng của Fucoidan đối với
các bệnh ung thư khác nhau ở
người đã được nghiên cứu và
chứng minh
• Chống ung thư PHỔI, BẠCH
CẦU


Dược liệu chống ung thư

Các nghiên cứu về hoạt tính
chống ung thư của Apigenin
(cao cần tây)
• Apigenin cho các tác động
chống ung thư, có thể ngăn
chặn các bệnh ung thư khác
nhau theo cơ chế như kích
hoạt apoptosis tế bào và
autophagy, ngăn chặn chu kỳ,
ngăn chặn di chuyển và xâm
lấn tế bào.
• Ung thư: VÚ, CỔ TỬ CUNG,
TRỰC TRÀNG


Dược liệu chống ung thư
Các nghiên cứu về hoạt tính
chống ung thư của Vinblastine
(cao dừa cạn):
• Vinblastine là alkaloid tách ra
từ cây dừa cạn, ức chế hình
thành thoi phân bào trong quá
trình phân chia tế bào ở pha
giữa và được sử dụng trong
lâm sàng để điều trị ung thư.
• Ung thư BẠCH CẦU, bệnh
Hodgkin, khối u

Hình 7: Cấu trúc phân tử Vinblastine

Dược liệu chống ung thư
Các nghiên cứu về hoạt tính
chống ung thư của paclitaxel (cao
thơng đỏ)
• Paclitaxel (PTX) được tách
chiết từ cây thông đỏ và sử
dụng để điều trị một số loại
ung thư: ung thư tuyến tụy,
ung thư phổi, ung thư cổ tử
cung và ung thư buồng trứng,
ung thư vú.
• Ung thư: TỤY, CỔ TỬ
CUNG, PHỔI

Hình 5: Cấu trúc phân tử của paclitaxel


Vật liệu nano mang thuốc
Dendrimer, liposome, nano micell, nanocapsule

Hình 1: Các loại chất mang nano: Dendrimer, liposome, nano micelle, nano capsule


Vật liệu nano mang thuốc
• Trong đề tài này chúng tôi lực chọn hệ nano mang
thuốc là liposome do dễ thực hiện và đã có hệ
thuốc tương tự đã được Cục quản lý thực phẩm và
dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép
• Các phương pháp tạo liposome:

- Phương pháp Bangham (Hydrat hóa màng film)
- Phương pháp tiêm
- Phương pháp bốc hơi pha đảo
- Phương pháp bốc hơi pha đảo siêu tới hạn.


Hướng đích thụ động

Hình 3: Định hướng thụ động dựa theo cơ chế EPR


Hướng đích chủ động
Tác nhân hướng đích FA


Kết quả nghiên cứu của Viện KH VLUD
Viện KHVLUD đã đạt được rất nhiều kết quả từ các đề
tài trong lĩnh vực ứng dụng vật liệu nano làm chất
mang thuốc, đặc biệt thuốc chống ung thư như:
• Đề tài “Tổng hợp polyamidoamine lai hóa với PEG
cấu trúc nano và ứng dụng làm chất mang thuốc
chống ung thư 5-FU”, Viện Hàn Lâm KHCN VN,
năm 2010-2011.


Kết quả nghiên cứu của Viện KH VLUD
• Đề tài “Tổng hợp và biến tính hạt nanosilica cấu trúc rỗng
mang thuốc có khả năng hướng đích và kiểm sốt nhả
thuốc ứng dụng trong điều trị ung thư”, NAFOSTED, năm
2015-2016.

• Đề tài “Nghiên cứu tổng hợp hệ đa chức năng silica nhạy
pH mang thuốc chống ung thư, Bộ công thương, năm 2016


Kết quả nghiên cứu của Viện KH VLUD
• Đề tài “Nghiên cứu bào chế thuốc tiêm đông khô
Liposome Paclitaxel từ nguồn Lipid đậu nành, Sở
KH CN TP. HCM, năm 2016-2018.
Soybean lecithin liposomes for controlled drug
delivery

Do et al (2016), Nguyen
et al (2017)


Kết quả nghiên cứu của Viện KH VLUD
• Đề tài “Nghiên cứu tổng hợp phức chất carboplatin/
PAMAM và oxaliplatin/PAMAM định hướng làm thuốc
chống ung thư”, Sở KHCN TP. HCM, năm 2016-2017
• Ngồi ra, chúng tơi đã biến tính thành cơng Pluronic trên
PAMAM nhằm tăng hiệu quả tải các thuốc kỵ nước và kết
quả đạt được chúng tôi đã đăng trên tạp chí quốc tế uy tín
Materials Science and Engineering C (2018, Q1, IF 5.29)


Mục tiêu của nhiệm vụ
Tên đề tài: “Nghiên cứu các công nghệ tổng hợp các hệ dược
chất nano ứng dụng làm thuốc chống ung thư thế hệ mới”.
Mục tiêu tổng qt
• Nghiên cứu cơng nghệ sản xuất các loại dược liệu hệ nano

định hướng cho thuốc chống ung thư thế hệ mới có khả năng
hướng tới đích là các tế bào ung thư từ nguồn dược liệu Việt
Nam.
• Các loại thuốc đông y dược liệu nano trên là cơ sở cho việc
ứng dụng các công nghệ hiện đại nhằm nâng cao nền y học
cổ truyền của Việt Nam góp phần phòng trị bệnh cho nhân
dân.


Mục tiêu của nhiệm vụ
Mục tiêu cụ thể
• Nghiên cứu các công nghệ tổng hợp các hệ dược chất
nano ứng dụng làm thuốc chống ung thư hướng đích
trên cơ sở nguồn dược liệu như cao rong nâu (chống
ung thư phổi, ung thư gan), cao thông đỏ (chống ung
thư tuyến tụy, ung thư cổ tử cung), cao gừng (chống
ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư ruột kết), cao cần
tây (chống ung thư trực tràng, ung thư vú, ung thư
phổi), cao dừa cạn (chống ung thư bạch cầu, ung thư
vú)
• Xây dựng 10 quy trình cơng nghệ tổng hợp quy mô
pilot (200g-300g/mẻ) các dược chất trên.