KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC HOA PHONG LAN
Nếu trồng lan kinh doanh cần thiết kế khung giàn lan làm bằng sắt chắc chắn, đảm bảo bền, chống
gió bão. Giàn che ánh sáng dùng lưới màu xám hay xanh đen.
1. THIẾT KẾ VƯỜN
Nếu trồng lan kinh doanh cần thiết kế khung giàn lan làm bằng sắt chắc chắn, đảm bảo bền để
chống gió bão. Giàn che ánh sáng dùng lưới màu xám hay xanh đen. Giàn đặt chậu làm bằng sắt,
giàn treo làm bằng tầm vông hay sắt ống nước. Xung quanh vườn cần dựng hàng rào chắn chắc
chắn hay rào bằng lưới B40. Thiết kế hàng trồng theo hướng Bắc Nam để vuông góc với dường đi
của ánh nắng. Các chậu lan cần chọn cùng cỡ kích thước, cùng giống, cùng độ tuổi, bố trí theo
từng khu vực để dễ chăm sóc. Nước tưới phải sạch, có rãnh nước dưới dàn lan để tạo khí hậu mát
cho vườn lan. Nếu trồng lan để chơi trên lan can, mái hiên, sân thượng cần chú ý rằng tiểu khí hậu
các nơi này thường bị khô nóng do ảnh hưởng của các kết cấu bê tông, mái tole… xung quanh.
Cần đặt thêm các chậu cảnh khác như cau, mai chiếu thuỷ, nguyệt quế… để giảm bớt ảnh hưởng
của các yếu tố này. Cần che bớt ánh sáng mặt trời, tránh ánh nắng chiếu toàn bộ, nhất là vào buổi
chiều.
2. CHỌN GIỐNG
Loài thích hợp cho trồng lan kinh doanh là Dendrobium, Phalaenopsis, Oncidium, Vanda,
Cattleya… đây là những loài ra hoa khỏe, đẹp và bền cây, cho thu hoạch liên tục. Nếu trồng lan để
chơi, giải trí nên trồng Dendrobium, Vũ nữ, Hồ điệp; đây là những loài dễ chăm sóc và ra hoa. Có
thể nhân giống bằng nuôi cấy mô hay tách mầm. Điều kiện môi trường nuôi cấy mô phong lan với
nhiệt độ 22-27oC, cường độ ánh sáng thích hợp, pH từ 5-5,7. Khử trùng mô bằng Starner 20 WP
cấy bằng Clorox hoặc Hipocloritcalci, bổ sung các chất điều hòa sinh trưởng. Có thể tách mầm từ
các chậu lan lớn, mỗi phần để 2-3 nhánh. Dùng dao sắc khử trùng bằng cồn, vết cắt cần gọn, sau
cắt bôi vôi vào vết cắt cho nhanh lành sẹo.
3. CHUẨN BỊ GIÁ THỂ VÀ CHẬU
Có thể lấy than gỗ, xơ dừa, vỏ lạc làm giá để trồng lan. Than gỗ nung cần chặt khúc, kích thước 1
x 2 x 3cm, than phải ngâm, rửa sạch, phơi khô. Xơ dừa xé cho tơi ngâm khoảng 1 tuần cho bớt
tanin và mặn, phơi khô. Mụn dừa cũng cần rửa sạch phơi khô. Vỏ dừa chặt khúc 1 x 2 x 3 cm xử
lý bằng nước vôi 5%. Chậu trồng bằng nhựa hay đất nung, kích cỡ tuỳ loại và độ tuổi.
4. KỸ THUẬT CHUYỂN CHẬU
Nếu dùng lan cấy mô thì khi lan mô đạt khoảng 4cm cần chuyển ra ngoài. Cây mô rửa sạch để trên
miếng lưới hay rổ kê trên chậu nước để giữ mát cho cây con. Giai đoạn trồng chung trên giàn lấy
xơ dừa bó xung quanh cây lan cấy mô, dùng dây thun cuốn lại rồi đặt lên giàn. Sau khi trồng trên
giàn được 6-7 tháng thì chuyển sang chậu nhỏ. Khoảng 6 tháng thì chuyển sang chậu lớn. Sau mỗi
lần chuyển chậu khoảng một tuần mới được bón phân. Việc thay đổi chậu còn tùy kích cỡ của cây,
mức độ thối, hư mục rêu bám… Nếu trồng lan để chơi, lan lâu ngày ra hoa ít cần dỡ lan ra khỏi
chậu, cắt bớt các rễ già và quá dài, chuyển sang chậu mới, thay giá thể mới, lan sẽ sinh trưởng tốt
và ra hoa trở lại.
5. CHĂM SÓC LAN
Lan là cây trồng dễ chăm sóc nếu chúng ta đảm bảo được các điều kiện thuận lợi cho lan phát
triển. Các yếu tố quan trọng nhất đối với lan là ánh sáng, nước tưới, độ ẩm, chậu hay giá thể và
dinh dưỡng.
Page 1 of 62
+ Chiếu sáng:
Mật độ chiếu sáng ảnh hưởng rất lớn tới quá trình sinh trưởng, phát triển và ra hoa của lan. Thiếu
nắng cây lan vươn cao nhưng nhỏ và ốm yếu, lá màu xanh tối, dễ bị sâu bệnh tấn công, cây ít nảy
chồi, khó ra hoa, hoa nhỏ và ngắn màu sắc không tươi, hoa nhanh tàn. Thừa nắng lan thấp cây, lá
vàng có vết nhăn và khô, mép lá có xu hướng cụp vào, dễ ra hoa sớm khi cây còn nhỏ nên hoa
ngắn, nhỏ, cây kém phát triển. Nếu nắng gắt quá lá sẽ bị cháy, khô dần rồi chết.
Lan có yêu cầu khác nhau về mức độ chiếu sáng tùy theo loài lan và tuổi cây. Lan Hồ điệp
(Phalaenopsis) ít chịu nắng nhất, có thể chịu được 30% nắng, lan Cattleya chịu được 50% nắng,
lan Dendrobium hay Vanda lá hẹp chịu được 70% nắng, trong khi lan Vanda lá dài và Bò cạp chịu
được tới 100% nắng. Lan con từ 0-12 tháng đang trong giai đoạn tăng trưởng thân lá chỉ cần chiếu
sáng 50%, lan nhỡ từ 12-18 tháng cần chiếu sáng tới 70% và thời điểm kích thích ra hoa có thể
cho chiếu sáng nhiều hơn, thậm chí bỏ dàn che để chiếu sáng tự nhiên. Hướng chiếu sáng cũng rất
quan trọng đối với lan. Lan đặt ở hướng Đông nhận ánh nắng buổi sáng sẽ tốt hơn nhiều so với lan
đặt ở hướng Tây nhận ánh nắng buổi chiều. Chính vì vậy nếu trồng lan trên sân thượng hay ban
công ở phía Tây lan kém phát triển và ít hoa. Khi trồng lan cần bố trí hàng theo hướng Bắc– Nam
để cây nhận được ánh sáng phân bố đầy đủ nhất.
+ Phân bón:
Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng đối với lan. Khi lan đầy đủ dinh dưỡng cây tươi tốt, ra
nhiều hoa, hoa to đẹp, bền trong khi thiếu dinh dưỡng lan còi cọc, kém phát triển, không hoặc ít có
hoa. Lan cần 13 chất dinh dưỡng khoáng, thuộc các nhóm đa, trung và vi lượng: Dinh dưỡng đa
lượng gồm Đạm (N), Lân (P) và Kali (K). Dinh dưỡng trung lượng gồm Lưu huỳnh (S), Magiê
(Mg) và Canxi (Ca). Dinh dưỡng vi lượng gồm Sắt (Fe), Kẽm (Zn), Đồng (Cu), Mangan (Mn), Bo
(B), Molypđen (Mo) và Clo (Cl).
Thiếu đạm, cây còi cọc, ít ra lá, ra chồi mới, lá dần chuyển vàng theo qui luật lá già trước, lá non
sau, rễ mọc ra nhiều nhưng cằn cỗi, cây khó ra hoa.
Thừa đạm, thân lá xanh mướt nhưng mềm yếu, dễ đổ ngã và sâu bệnh, đầu rễ chuyển xám đen,
cây khó ra hoa.
Thiếu lân, cây còi cọc, lá nhỏ, ngắn, chuyển xanh đậm, rễ không trắng sáng mà chuyển màu xám
đen, không ra hoa.
Thừa lân cây thấp, lá dày, ra hoa sớm nhưng hoa ngắn, nhỏ và xấu, cây mất sức rất nhanh sau ra
hoa và khó phục hồi. Thừa lân thường dẫn đến thiếu Kẽm, Sắt và Mangan.
Thiếu kali, cây kém phát triển, lá già vàng dần từ hai mép lá và chóp lá sau lan dần vào trong, lá
đôi khi bị xoắn lại, cây mềm yếu dễ bị sâu bệnh tấn công, cây chậm ra hoa, hoa nhỏ, màu không
sắc tươi và dễ bị dập nát.
Thừa kali, thân lá không mỡ màng, lá nhỏ. Thừa kali dễ dẫn đến thiếu magiê và can xi.
Thiếu lưu huỳnh, lá non chuyển vàng nhạt, cây còi cọc, kém phát triển, sinh trưởng của chồi bị
hạn chế, số hoa giảm
Thiếu magiê, thân lá èo uột, xuất hiện dải màu vàng ở phần thịt của các lá già trong khi hai bên
gân chính vẫn còn xanh do diệp lục tố hình thành không đầy đủ, cây dễ bị sâu bệnh và khó nở hoa.
Page 2 of 62
Thiếu canxi, cây kém phát triển, rễ nhỏ và ngắn, thân mềm, lá nhỏ, cây yếu dễ bị đổ ngã và sâu
bệnh tấn công
Thiếu kẽm, xuất hiện các đốm nhỏ rải rác hay các vệt sọc màu vàng nhạt chủ yếu trên các lá đã
trưởng thành, các lá non trở nên ngắn, hẹp và mọc sít nhau, các đốt mắt ngọn ngắn lại, cây thấp,
rất khó ra hoa.
Thiếu đồng, xuất hiện các đốm màu vàng và quăn phiến lá, đầu lá chuyển trắng, số hoa hình thành
ít bị hạn chế, cây yếu dễ bị nấm tấn công.
Thiếu sắt, các lá non chuyển úa vàng sau trở nên trắng nhợt, cây còi cọc, ít hoa và dễ bị sâu bệnh
tấn công.
Thiếu mangan, úa vàng giữa các gân của lá non, đặc trưng bởi sự xuất hiện các đốm vàng và hoại
tử, các đốm này xuất hiện từ cuống lá non sau lan ra cả lá, cây còi cọc, chậm phát triển.
Thiếu bo, lá dày, đôi khi bị cong lên và dòn, cây còi cọc, dễ bị chết khô đỉnh sinh trưởng, rễ còi
cọc số nụ ít, hoa dễ bị bị rụng, không thơm và nhanh tàn.
Thiếu molypden, xuất hiện đốm vàng ở giữa các gân của những lá dưới, nếu thiếu nặng, các đốm
này lan rộng và khô, mép lá cũng khô dần, cây kém phát triển.
Thiếu clo, xuất hiện các vệt úa vàng trên các lá trưởng thành sau chuyển màu đồng thau, cây còi
cọc, kém phát triển.
Lan rất cần phân bón nhưng không chịu được nồng độ dinh dưỡng cao, vì vậy bón phân cho lan
phải thực hiện thường xuyên và tốt nhất là bằng cách phun qua lá. Phân bón cho lan phải chứa đầy
đủ các chất dinh dưỡng đa, trung và vi lượng với thành phần và tỷ lệ phù hợp với từng thời kỳ sinh
trưởng và phát triển của cây. Nguyên tắc chung là lan trong thời kỳ sinh trưởng thân lá mạnh cần
đạm cao, lân và kali thấp, trước khi ra hoa cần lân và kali cao, đạm thấp trong khi lan nở hoa cần
kali cao, lân và đạm thấp hơn.
Phân bón thích hợp cho các thời kỳ này là Đầu Trâu 501, 701 và 901, đây là loại phân có đầy đủ
và cân đối đa, trung, vi lượng và các chất điều hòa sinh trưởng. Nồng độ và liều lượng phun tùy
thuộc tuổi và thời kỳ phát triển như sau:
+ Lan mới trồng 0-6 tháng hoặc lan mới ra chồi non sau cắt hoa: Phun phân bón lá Đầu Trâu 501
(30-15-10) nồng độ 500 ppm (0,5 g/lít). Giai đoạn trước 3 tháng phun định kỳ 3 ngày/lần, từ 3-6
tháng định kỳ 7 ngày/lần.
+ Lan mới trồng 6-12 tháng hay lan cũ có chồi mới đang phát triển mạnh: Phun phân bón lá Đầu
Trâu 501 (30-15-10) nồng độ 2.000 ppm (2g/lít), định kỳ 7 ngày/lần.
+ Lan mới trồng 12-18 tháng hay lan cũ có chồi đã thành thục chuẩn bị ra hoa: Phun phân bón lá
Đầu Trâu 701 (10-30-20) nồng độ 3.000 ppm (3g/lít), định kỳ 7 ngày/lần. Giai đoạn này cần giảm
nước tưới và bỏ bớt mật độ giàn che để năng mức độ chiếu sáng nhằm kích thích ra hoa.
+ Khi vòi hoa xuất hiện: Phun phân bón lá Đầu Trâu 901 (15-20-25) nồng độ 2.000 ppm (2g/lít)
nhằm thúc hoa nở to, đẹp, giữ hoa lâu tàn.
+ Tưới nước: Lan rất cần nước cho quá trình sinh trưởng phát triển. Nếu thiếu nước cây sẽ khô
héo, giả hành teo lại, lá rụng nhưng không chết, nụ có thể trước khi nở hoa. Thừa nước, cây dễ bị
thối đọt nhất là với các giống lan có lá đứng mọc sít nhau. Quá nhiều nước rễ có rong rêu và nấm
Page 3 of 62
bệnh phát triển mạnh. Nước tưới cho lan không quá mặn, phèn và clor dưới ngưỡng cho phép, pH
5,6. Chỉ tưới nước đủ ẩm, nên tưới vào sáng sớm hay chiều mát, tránh tưới buổi trưa khi trời đang
nắng nóng. Sau những trận mưa bất thường, nhất là mưa đầu mùa cần tưới lại ngay để rửa bớt các
chất cặn đọng lại trên thân lá.
+ Phòng trừ sâu bệnh: Lan là cây cũng dễ bị sâu bệnh, nhất là trong điều kiện chăm sóc kém, điều
kiện môi trường không thuận lợi. Tùy theo từng loại sâu bệnh mà dùng các loại thuốc thích hợp.
Liều lượng và nồng độ phun cần theo đúng hướng dẫn trên bao bì sản phẩm. Nếu lan bị các loại
sâu hại thân lá có thể dùng các thuốc chứa hoạt chất Fenitrothion, Trichlorfon như Ofatox 400EC,
hoạt chất Cartap như Patox 95SP hay Captafon, Captan hoặc Actara 25WG. Lan bị rệp sáp, rệp
trắng, rầy mềm dùng Supracid 40ED/ND, Suprathion 40EC, Bitox 40EC hay Ofatox 400EC. Lan
bị nấm, vi khuẩn hay virus gây nên tình trạng cháy lá từng đám, vết cháy lan tròn dần, bệnh thối rễ
dùng Zinep, Starner 20 WP hay Benomyl.
6. THU HOẠCH VÀ BẢO QUẢN
Hoa cắt cánh ngâm trong dung dịch khoảng 15 phút, giúp hoa lâu héo, sau đó bọc lại bằng giấy
báo.
Kỹ thuật trồng lan - chăm sóc hoa lan
Một đặc điểm của một số loại lan Dendrobium là chúng có khả năng sinh sản cây con từ các chồi
sinh trưởng nằm ở dọc theo hai bên thân của các giả hành trưởng thành.Thông thường những chồi
nằm im, nhưng nếu chúng được kích thích bằng cách thay đổi hoóc môn trong các giả hành này,
chúng có thể biến thành hoa hoặc cây con hay còn gọi là Keiki.
Cây Dendrobium harveyanum mọc thêm cây con. Với bản năng duy trì nồi giống, chúng "sợ" sẽ
chết nên cố gắng mọc thêm cây con keiki.
Page 4 of 62
Keikis mọc từ thân Dendrobium, có thể xảy ra hiện tượng này bởi có thể bạn đã bón quá nhiều
nitơ vào cuối mùa sinh trưởng.
Keiki còn quá nhỏ để bạn có thể tách ra trồng riêng
Page 5 of 62
Với cây dendro này, cây con đã đủ rễ để bạn có thể tách ra và trồng.
Page 6 of 62
Keiki này là khá lớn và có thể được tách ra trồng ngay lập tức.
Loại hoa Mini Dendrobium thuộc họ Dendrobium nhưng có chiều cao cây thấp hơn, thường
cây đạt chiều cao khoảng 12 cm là có thể ra hoa. Chiều cao tối đa là 20cm.
Hiện nay Mini Dendrobium đang được ưa chuộng tại các thị trường đặc biệt là Nhật và Hàn
Page 7 of 62
Quốc vì nhiều nguyên nhân:
1. Giá khá rẻ và dễ trồng.
2. Không đòi hỏi nhiều diện tích trồng nhưng lại sản xuất được nhiều cây.
3. Lợi nhuận mang đến lớn hơn kỳ vọng.
4. Ra hoa quanh năm và lâu tàn (kéo dài từ 2-3 tháng)
5. Khách hàng có thể yêu cầu một chậu hoa kết hợp nhiều màu.
6. Thích hợp chưng bày trên từng bàn làm việc hoặc cho cả phòng họp lớn
7. Thích hợp cho đủ loại bình, chậu để chưng bày và chăm sóc.
Đầu tư một vườn lan Mini Dendrobium :
Điều đầu tiên chúng ta ai cũng muốn biết là chi phí đầu tư cho một vườn lan là bao nhiêu và nó có
đem lại hiệu quả như mong đợi không?
Tuỳ theo qui mô của vườn lan mà chúng ta tính toán chi phí đầu tư:
- 1 cây Mini Dendrobium chỉ cần khoảng 3cm chậu
- Một vĩ nhựa có thể chứa đến 70-90 chậu
- 100m2 có thể trồng đến 17.000 cây
Thu hoạch:
- Nơi có nhiệt độ vừa phải một năm có thể ra hoa 3 lần
- Nơi có nhiệt độ lạnh, một năm ra hoa 2 lần
Nếu 1 năm ra hoa 2 lần, ta có thể nhận cung cấp cho thị trường 34.000 cành hoa, và nếu 1 năm ra
hoa 3 lần ta sẽ cung cấp đến 51.000 cành hoa/năm.
Lan vũ nữ
Ngày nay, lan được “trồng” khá phổ biến ở nhiều nơi, nhất là một số loài dễ trồng như lan
vũ nữ. So với một số lọai cây hoa cảnh khác thì phong lan là một lọai hoa cảnh tương đối
mới lạ so với nhiều người, vì thế nếu không có kinh nghiệm thì rất dễ bị lúng túng, bỡ ngỡ
trong qúa trình chăm sóc chúng, trong đó có khâu phòng trừ sâu bệnh. Bên cạnh một số đối
tượng sâu bệnh thường
Nếu bạn cũng bắt đầu chơi lan, những thông tin dưới đây sẽ rất hữu ích cho bạn:
Page 8 of 62
Vũ nữ lá càng dày càng chịu được nắng
Nhu cầu ánh nắng của lan vũ nữ tùy thuộc theo giống. Thường thì giống có lá dày chịu được nắng
lâu hơn. Bình quân mỗi ngày từ 1 đến vài giờ dưới nắng là tốt nhất.
Trong nhà kính, chúng cần khoảng 20 – 60 % bóng râm. Nếu để trong nhà, đặt chậu kề cửa sổ
phía Đông, Nam hoặc Tây là lý tưởng.
Vũ nữ thích vùng nhiệt đới
Nhiệt độ tốt nhất cho loài lan này là từ 13 – 16oC vào ban đêm, và 27 – 30oC vào ban
ngày. Chúng còn có thể chịu được cái nóng từ 35 – 38oC nếu độ ẩm và sự lưu thông
không khí cũng tăng theo kịp thời.
Tưới nước cho lan vũ nữ
Nhìn chung, giống vũ nữ nào có lá dày và rễ mập mạp sẽ trữ được nhiều nước hơn và thời
gian giữa 2 lần tướicũng lâu hơn so với cây lá mỏng và gầy.
Bạn nên chúng ướt đẫm bằng vòi phun. Khi nước đã khô đến ½ chậu thì tưới lại. Trung
bình 2 - 5 ngày tưới một lần tùy theo thời tiết (mùa nắng tưới nhiều hơn mùa mưa) và
kích cỡ chậu (chậu nhỏ tưới nhiều hơn chậu lớn).
Dinh dưỡng cho lan vũ nữ
Khi lan vũ nữ đang tăng trưởng bình thường, bạn nên bón NPK 30-10-10 hai lần 1 tháng
cho cây trong chậu với xơ dừa và gỗ mục. Dùng NPK 20-20-20 cho cây mọc trên thân gỗ.
Nếu trời âm u, ít nắng, cây chỉ cần bón 1 lần 1 tháng là đủ.
Người ta thường bắt đầu ươm cây mới vào mùa xuân. Khâu làm chậu rất quan trọng.
Bạn dùng chậu gốm có lỗ thoáng khí, lấp đầy rễ cây nhỏ và than củi trộn lẫn rễ cây thô.
Đặt cây vào chậu, lấp đầy các loại rễ cây và than quanh rễ. Tưới cây vài lần nhưng phải
bảo đảm than trong chậu luôn được thoát nước cho tới khi cây ra rễ mới
Kỹ thuật chăm sóc và bón phân cho cây hoa mai
Mai có xuất xứ từ cây hoang dại, có khả năng thích ứng tốt với điều kiện khí hậu nhiệt đới, đặc
biệt với khí hậu miền Nam.
Cây mai mỗi năm rụng lá một lần vào cuối mùa Đông (tháng 1 - tháng 2 Dương lịch) và nở hoa
vào đầu mùa Xuân, chỉ riêng mai Tứ Qúy là nở hoa quanh năm. Hiện nay nhờ kỹ thuật lai tạo
giống, các nghệ nhân đã tạo ra được các giống mai có nhiều cánh, cánh xếp nhiều tầng như mai
Huỳnh Tỷ, mai Giảo, mai Cúc, mai Cửu Long…và đa dạng về màu sắc như Bạch Mai, mai Miến
Điện, mai Bến Tre, mai Tứ Quý…
Kỹ thuật trồng và chăm sóc mai không phức tạp. Tuy nhiên để có một cây mai theo ý muốn của
nguời chơi, ngoài những kỹ thuật thường áp dụng như tỉa cành tạo tán, tưới nước, phòng trừ sâu
bệnh việc trồng và chăm sóc mai cần chú ý một số điểm sau:
1. Chọn đất trồng mai:
* Đất trồng mai trên vườn, líp: Cây mai phát triển tốt trên đất thịt nhẹ có nhiều chất hữu cơ, đất
không chua, không bị nhiễm phèn, mặn hoặc các hoá chất độc hại.
Page 9 of 62
* Đất trồng mai trong chậu: cần chọn loại đất có các tính chất như trên, trộn theo tỷ lệ khoảng 70-
80% đất và 20-30% phân hữu cơ hoai mục theo trọng lượng đất trong chậu.
2. Kỹ thuật bón phân
2.1 Mai trồng trên vườn, líp:
* Bón lót khi trồng:
Phân chuồng (phân trâu bò, tro trấu, sơ dừa…) đã qua ủ khoảng 5-10 kg/gốc, vôi bột khoảng 200-
300 gr/gốc + 50-100gr lân Đầu Trâu. Toàn bộ lượng phân này được trộn đều trong hố (hoặc rãnh)
trước khi trồng cây con.
* Bón thúc:
Sau khi trồng khoảng 10-15 ngày, cây bắt đầu ra rễ mới, dùng phân NPK 20-20-15+TE Đầu Trâu
hoà loãng để tưới, lượng phân sử dụng từ 50-100 gr/10-15 lít nước, khoảng 20-30 ngày tưới 1 lần.
Khi mai đã lớn, lượng phân bón cũng được tăng dần và khoảng cách các lần bón phân xa hơn.
Loại phân bón qua đất thích hợp cho mai là NPK 20-20-15+TE hoặc NPK 16-12-8-11+TE. Lượng
bón khoảng 20 -50 gr/gốc/lần bón, cách khoảng 1-2 tháng bón 1 lần.
Khi mai đã cho hoa ổn định: Hàng năm cần bón bổ sung phân hữu cơ từ 5-10 kg/gốc. Sử dụng loại
phân NPK 20-20-15+TE hoặc NPK 16-12-8-11+TE bón mỗi năm khoảng 3-4 lần với lượng bón
như trên vào các đợt: sau khi tàn hoa (sau dịp Tết), cắt tỉa cành; đầu mùa mưa; giữa mùa mưa và
trước khi mai nở hoa khoảng 1-1,5 tháng. Cần bón phân theo hốc, theo rãnh sâu từ 5-7 cm theo tàn
lá của cây, bón vào vùng có nhiều rễ non phát triển, sau đó lấp đất, giữ ẩm vào mùa khô, thoáng
gốc vào mùa mưa.
2.2 Mai trồng trong chậu
Tuỳ theo kích thước chậu, lượng bón có thể thay đổi từ 20-50 gr/chậu cho 1 lần bón. Với chậu lớn,
cây mai nhiều tuổi có thể bón khoảng 50-80 gr/chậu. Tạo rãnh xung quanh thành chậu, sâu khoảng
3-5 cm, rải phân đều vào rãnh, lấp đất và tưới đủ ẩm. Tránh làm đứt rễ, cây dễ bị nhiễm bệnh qua
vết thương. Nếu có điều kiện, hàng năm vào đầu mùa mưa nên thay đất trong chậu bằng đất mới
tơi xốp, hoặc bổ sung phân hữu cơ đã hoai mục, lượng bón từ 2-3 kg/chậu.
* Sử dụng phân bón lá: Ngoài việc sử dụng phân bón qua đất, phân bón lá có vai trò quan trọng
trong việc thúc đẩy sinh trưởng và phát triển, bổ sung các chất dinh dưỡng thiếu hụt trong đất,
kích thích ra rễ, ra lá, ra hoa theo ý muốn của người chơi mai.
Một số loại phân bón lá được nhà vườn quan tâm đó là: Phân bón lá Đầu Trâu 501 thúc ra chồi ra
lá, Đầu Trâu 701 thúc ra bông và Đầu Trâu 901 có tác dụng dưỡng bông giúp bông lâu tàn và có
màu sắc đẹp. Tương tự nhóm sản phẩm phân bón lá Đầu Trâu 005, Đầu Trâu 007, Đầu Trâu 009
cũng có hiệu quả cao đối với tất cả các loại mai cảnh.
Kính chúc người yêu mai có được một cành mai theo ý muốn mỗi khi Xuân về.
Nuôi phong lan thế nào để ra hoa??
Kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa phong lan/Chất trồng và phân bón cây
1- THIẾT KẾ VƯỜN
Nếu trồng lan kinh doanh cần thiết kế khung giàn lan làm bằng sắt chắc chắn, đảm bảo bền, chống
gió bão. Giàn che ánh sáng dùng lưới màu xám hay xanh đen. Giàn đặt chậu làm bằng sắt, giàn
treo làm bằng tầm vông hay sắt ống nước. Xung quanh vườn cần dựng hàng rào chắn chắc chắn
hay rào bằng lưới B40. Thiết kế hàng trồng theo hướng Bắc Nam để vuông góc với dường đi của
ánh nắng. Các chậu lan cần chọn cùng cỡ kích thước, cùng giống, cùng độ tuổi, bố trí theo từng
khu vực để dễ chăm sóc. Nước tưới phải sạch, có rãnh nước dưới dàn lan để tạo khí hậu mát cho
vườn lan. Nếu trồng lan để chơi trên lan can, mái hiên, sân thượng cần chú ý rằng tiểu khí hậu các
Page 10 of 62
nơi này thường bị khô nóng do ảnh hưởng của các kết cấu bê tông, mái tole… xung quanh. Cần
đặt thêm các chậu cảnh khác như cau, mai chiếu thuỷ, nguyệt quế… để giảm bớt ảnh hưởng của
các yếu tố này. Cần che bớt ánh sáng mặt trời, tránh ánh nắng chiếu toàn bộ, nhất là vào buổi
chiều.
2- CHỌN GIỐNG
Loài thích hợp cho trồng lan kinh doanh là Dendrobium, Phalaenopsis, Oncidium, Vanda,
Cattleya… đây là những loài ra hoa khoẻ, đẹp và bền cây, cho thu hoạch liên tục. Nếu trồng lan để
chơi, giải trí nên trồng Dendrobium, Vũ nữ, Hồ điệp; đây là những loài dễ chăm sóc và ra hoa. Có
thể nhân giống bằng nuôi cấy mô hay tách mầm. Điều kiện môi trường nuôi cấy mô phong lan với
nhiệt độ 22-27oC, cường độ ánh sáng thích hợp, pH từ 5-5,7. Khử trùng mô bằng Starner 20 WP
cấy bằng Clorox hoặc Hipocloritcalci, bổ sung các chất điều hòa sinh trưởng. Có thể tách mầm từ
các chậu lan lớn, mỗi phần để 2-3 nhánh. Dùng dao sắc khử trùng bằng cồn, vết cắt cần gọn, sau
cắt bôi vôi vào vết cắt cho nhanh lành sẹo.
3- CHUẨN BỊ GIÁ THỂ VÀ CHẬU
Có thể than gỗ, xơ dừa, vỏ lạc làm giá thể để trồng lan. Than gỗ nung cần chặt khúc, kích thước 1
x 2 x 3cm, than phải ngâm, rửa sạch, phơi khô. Xơ dừa xé cho tơi ngâm khoảng 1 tuần cho bớt
tanin và mặn, phơi khô. Mụn dừa cũng cần rửa sạch phơi khô. Vỏ dừa chặt khúc 1 x 2 x 3 cm xử
lý bằng nước vôi 5%. Chậu trồng bằng nhựa hay đất nung, kích cỡ tuỳ loại và độ tuổi.
4- KỸ THUẬT CHUYỂN CHẬU
Nếu dùng lan cấy mô thì khi lan mô đạt khoảng 4cm cần chuyển ra ngoài. Cây mô rửa sạch để trên
miếng lưới hay rổ kê trên chậu nước để giữ mát cho cây con. Giai đoạn trồng chung trên giàn lấy
xơ dừa bó xung quanh cây lan cấy mô, dùng dây thun cuốn lại rồi đặt lên giàn. Sau khi trồng trên
giàn được 6-7 tháng thì chuyển sang chậu nhỏ. Khoảng 6 tháng thì chuyển sang chậu lớn.
5- CHĂM SÓC LAN
Lan là cây trồng dễ chăm sóc nếu chúng ta đảm bảo được các điều kiện thuận lợi cho lan phát
triển. Các yếu tố quan trọng nhất đối với lan là ánh sáng, nước tưới, độ ẩm, chậu hay giá thể và
dinh dưỡng.
- Chiếu sáng:
Mật độ chiếu sáng ảnh hưởng rất lớn tới quá trình sinh trưởng, phát triển và ra hoa của lan. Thiếu
nắng cây lan vươn cao nhưng nhỏ và ốm yếu, lá màu xanh tối, dễ bị sâu bệnh tấn công, cây ít nảy
chồi, khó ra hoa, hoa nhỏ và ngắn màu sắc không tươi, hoa nhanh tàn. Thừa nắng lan thấp cây, lá
vàng có vết nhăn và khô, mép lá có xu hướng cụp vào, dễ ra hoa sớm khi cây còn nhỏ nên hoa
ngắn, nhỏ, cây kém phát triển. Nếu nắng gắt quá lá sẽ bị cháy, khô dần rồi chết.
- Phân bón:
Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng đối với lan. Khi lan đầy đủ dinh dưỡng cây tươi tốt, ra
nhiều hoa, hoa to đẹp, bền trong khi thiếu dinh dưỡng lan còi cọc, kém phát triển, không hoặc ít có
hoa. Lan cần 13 chất dinh dưỡng khoáng, thuộc các nhóm đa, trung và vi lượng: Dinh dưỡng đa
lượng gồm Đạm (N), Lân (P) và Kali (K). Dinh dưỡng trung lượng gồm Lưu huỳnh (S), Magiê
(Mg) và Canxi (Ca). Dinh dưỡng vi lượng gồm Sắt (Fe), Kẽm (Zn), Đồng (Cu), Mangan (Mn), Bo
Page 11 of 62
(B), Molypđen (Mo) và Clo (Cl).
Thiếu đạm, cây còi cọc, ít ra lá, ra chồi mới, lá dần chuyển vàng theo qui luật lá già trước, lá non
sau, rễ mọc ra nhiều nhưng cằn cỗi, cây khó ra hoa.
Thừa đạm, thân lá xanh mướt nhưng mềm yếu, dễ đổ ngã và sâu bệnh, đầu rễ chuyển xám đen,
cây khó ra hoa.
Thiếu lân, cây còi cọc, lá nhỏ, ngắn, chuyển xanh đậm, rễ không trắng sáng mà chuyển màu xám
đen, không ra hoa.
Thừa lân cây thấp, lá dày, ra hoa sớm nhưng hoa ngắn, nhỏ và xấu, cây mất sức rất nhanh sau ra
hoa và khó phục hồi. Thừa lân thường dẫn đến thiếu Kẽm, Sắt và Mangan.
Thiếu kali, cây kém phát triển, lá già vàng dần từ hai mép lá và chóp lá sau lan dần vào trong, lá
đôi khi bị xoắn lại, cây mềm yếu dễ bị sâu bệnh tấn công, cây chậm ra hoa, hoa nhỏ, màu không
sắc tươi và dễ bị dập nát.
Thừa kali, thân lá không mỡ màng, lá nhỏ. Thừa kali dễ dẫn đến thiếu magiê và can xi.
Thiếu lưu huỳnh, lá non chuyển vàng nhạt, cây còi cọc, kém phát triển, sinh trưởng của chồi bị
hạn chế, số hoa giảm.
Thiếu magiê, thân lá èo uột, xuất hiện dải màu vàng ở phần thịt của các lá già trong khi hai bên
gân chính vẫn còn xanh do diệp lục tố hình thành không đầy đủ, cây dễ bị sâu bệnh và khó nở hoa.
Thiếu canxi, cây kém phát triển, rễ nhỏ và ngắn, t
Địa lan trồng chậu,phong lan ốp thân cây., trồng treo trong .Mỗi loại chăm sóc,tác động cho ra
hoa khác nhau.Chưa biết bạn có lan gì để hướng dẫn cụ thể.Hẳn rằng,bạn chỉ chơi chứ không
muốn làm nghề trông vườn,cho nên nói dài bạn lại cười là không hỏi mà xưng.Bạn nên hỏi cụ thể
1 vài loại để có cach giúp nhé
1- THIẾT KẾ VƯỜN
Nếu trồng lan kinh doanh cần thiết kế khung giàn lan làm bằng sắt chắc chắn, đảm bảo bền,
chống gió bão. Giàn che ánh sáng dùng lưới màu xám hay xanh đen. Giàn đặt chậu làm
bằng sắt, giàn treo làm bằng tầm vông hay sắt ống nước. Xung quanh vườn cần dựng hàng
rào chắn chắc chắn hay rào bằng lưới B40. Thiết kế hàng trồng theo hướng Bắc Nam để
vuông góc với dường đi của ánh nắng. Các chậu lan cần chọn cùng cỡ kích thước, cùng
giống, cùng độ tuổi, bố trí theo từng khu vực để dễ chăm sóc. Nước tưới phải sạch, có rãnh
nước dưới dàn lan để tạo khí hậu mát cho vườn lan. Nếu trồng lan để chơi trên lan can, mái
hiên, sân thượng cần chú ý rằng tiểu khí hậu các nơi này thường bị khô nóng do ảnh hưởng
của các kết cấu bê tông, mái tole… xung quanh. Cần đặt thêm các chậu cảnh khác như cau,
mai chiếu thuỷ, nguyệt quế… để giảm bớt ảnh hưởng của các yếu tố này. Cần che bớt ánh
sáng mặt trời, tránh ánh nắng chiếu toàn bộ, nhất là vào buổi chiều.
2- CHỌN GIỐNG
Loài thích hợp cho trồng lan kinh doanh là Dendrobium, Phalaenopsis, Oncidium, Vanda,
Cattleya… đây là những loài ra hoa khoẻ, đẹp và bền cây, cho thu hoạch liên tục. Nếu trồng
Page 12 of 62
lan để chơi, giải trí nên trồng Dendrobium, Vũ nữ, Hồ điệp; đây là những loài dễ chăm sóc
và ra hoa. Có thể nhân giống bằng nuôi cấy mô hay tách mầm. Điều kiện môi trường nuôi
cấy mô phong lan với nhiệt độ 22-27oC, cường độ ánh sáng thích hợp, pH từ 5-5,7. Khử
trùng mô bằng Starner 20 WP cấy bằng Clorox hoặc Hipocloritcalci, bổ sung các chất điều
hòa sinh trưởng. Có thể tách mầm từ các chậu lan lớn, mỗi phần để 2-3 nhánh. Dùng dao
sắc khử trùng bằng cồn, vết cắt cần gọn, sau cắt bôi vôi vào vết cắt cho nhanh lành sẹo.
3- CHUẨN BỊ GIÁ THỂ VÀ CHẬU
Có thể than gỗ, xơ dừa, vỏ lạc làm giá thể để trồng lan. Than gỗ nung cần chặt khúc, kích
thước 1 x 2 x 3cm, than phải ngâm, rửa sạch, phơi khô. Xơ dừa xé cho tơi ngâm khoảng 1
tuần cho bớt tanin và mặn, phơi khô. Mụn dừa cũng cần rửa sạch phơi khô. Vỏ dừa chặt
khúc 1 x 2 x 3 cm xử lý bằng nước vôi 5%. Chậu trồng bằng nhựa hay đất nung, kích cỡ
tuỳ loại và độ tuổi.
4- KỸ THUẬT CHUYỂN CHẬU
Nếu dùng lan cấy mô thì khi lan mô đạt khoảng 4cm cần chuyển ra ngoài. Cây mô rửa sạch
để trên miếng lưới hay rổ kê trên chậu nước để giữ mát cho cây con. Giai đoạn trồng chung
trên giàn lấy xơ dừa bó xung quanh cây lan cấy mô, dùng dây thun cuốn lại rồi đặt lên giàn.
Sau khi trồng trên giàn được 6-7 tháng thì chuyển sang chậu nhỏ. Khoảng 6 tháng thì
chuyển sang chậu lớn. Sau mỗi lần chuyển chậu khoảng 1 tuần mới được bón phân. Việc
thay đổi chậu còn tùy kích cỡ của cây, mức độ thối, hư mục rêu bám… Nếu trồng lan để
chơi, lan lâu ngày ra hoa ít cần dỡ lan ra khỏi chậu, cắt bớt các rễ già và quá dài, chuyển
sang chậu mới, thay giá thể mới, lan sẽ sinh trưởng tốt và ra hoa trở lại.
5- CHĂM SÓC LAN
Lan là cây trồng dễ chăm sóc nếu chúng ta đảm bảo được các điều kiện thuận lợi cho lan
phát triển. Các yếu tố quan trọng nhất đối với lan là ánh sáng, nước tưới, độ ẩm, chậu hay
giá thể và dinh dưỡng.
- Chiếu sáng:
Mật độ chiếu sáng ảnh hưởng rất lớn tới quá trình sinh trưởng, phát triển và ra hoa của lan.
Thiếu nắng cây lan vươn cao nhưng nhỏ và ốm yếu, lá màu xanh tối, dễ bị sâu bệnh tấn
công, cây ít nảy chồi, khó ra hoa, hoa nhỏ và ngắn màu sắc không tươi, hoa nhanh tàn.
Thừa nắng lan thấp cây, lá vàng có vết nhăn và khô, mép lá có xu hướng cụp vào, dễ ra hoa
sớm khi cây còn nhỏ nên hoa ngắn, nhỏ, cây kém phát triển. Nếu nắng gắt quá lá sẽ bị
cháy, khô dần rồi chết.
Lan có yêu cầu khác nhau về mức độ chiếu sáng tùy theo loài lan và tuổi cây. Lan Hồ điệp
(Phalaenopsis) ít chịu nắng nhất, có thể chịu được 30% nắng, lan Cattleya chịu được 50%
nắng, lan Dendrobium hay Vanda lá hẹp chịu được 70% nắng, trong khi lan Vanda lá dài
và Bò cạp chịu được tới 100% nắng. Lan con từ 0-12 tháng đang trong giai đoạn tăng
trưởng thân lá chỉ cần chiếu sáng 50%, lan nhỡ từ 12-18 tháng cần chiếu sáng tới 70% và
thời điểm kích thích ra hoa có thể cho chiếu sáng nhiều hơn, thậm chí bỏ dàn che để chiếu
sáng tự nhiên. Hướng chiếu sáng cũng rất quan trọng đối với lan. Lan đặt ở hướng Đông
nhận ánh nắng buổi sáng sẽ tốt hơn nhiều so với lan đặt ở hướng Tây nhận ánh nắng buổi
chiều. Chính vì vậy nếu trồng lan trên sân thượng hay ban công ở phía Tây lan kém phát
triển và ít hoa. Khi trồng lan cần bố trí hàng theo hướng Bắc – Nam để cây nhận được ánh
Page 13 of 62
sáng phân bố đầy đủ nhất.
- Phân bón:
Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng đối với lan. Khi lan đầy đủ dinh dưỡng cây tươi tốt,
ra nhiều hoa, hoa to đẹp, bền trong khi thiếu dinh dưỡng lan còi cọc, kém phát triển, không
hoặc ít có hoa. Lan cần 13 chất dinh dưỡng khoáng, thuộc các nhóm đa, trung và vi lượng:
Dinh dưỡng đa lượng gồm Đạm (N), Lân (P) và Kali (K). Dinh dưỡng trung lượng gồm
Lưu huỳnh (S), Magiê (Mg) và Canxi (Ca). Dinh dưỡng vi lượng gồm Sắt (Fe), Kẽm (Zn),
Đồng (Cu), Mangan (Mn), Bo (B), Molypđen (Mo) và Clo (Cl).
Thiếu đạm, cây còi cọc, ít ra lá, ra chồi mới, lá dần chuyển vàng theo qui luật lá già trước,
lá non sau, rễ mọc ra nhiều nhưng cằn cỗi, cây khó ra hoa.
Thừa đạm, thân lá xanh mướt nhưng mềm yếu, dễ đổ ngã và sâu bệnh, đầu rễ chuyển xám
đen, cây khó ra hoa.
Thiếu lân, cây còi cọc, lá nhỏ, ngắn, chuyển xanh đậm, rễ không trắng sáng mà chuyển màu
xám đen, không ra hoa.
Thừa lân cây thấp, lá dày, ra hoa sớm nhưng hoa ngắn, nhỏ và xấu, cây mất sức rất nhanh
sau ra hoa và khó phục hồi. Thừa lân thường dẫn đến thiếu Kẽm, Sắt và Mangan.
Thiếu kali, cây kém phát triển, lá già vàng dần từ hai mép lá và chóp lá sau lan dần vào
trong, lá đôi khi bị xoắn lại, cây mềm yếu dễ bị sâu bệnh tấn công, cây chậm ra hoa, hoa
nhỏ, màu không sắc tươi và dễ bị dập nát.
Thừa kali, thân lá không mỡ màng, lá nhỏ. Thừa kali dễ dẫn đến thiếu magiê và can xi.
Thiếu lưu huỳnh, lá non chuyển vàng nhạt, cây còi cọc, kém phát triển, sinh trưởng của
chồi bị hạn chế, số hoa giảm.
Thiếu magiê, thân lá èo uột, xuất hiện dải màu vàng ở phần thịt của các lá già trong khi hai
bên gân chính vẫn còn xanh do diệp lục tố hình thành không đầy đủ, cây dễ bị sâu bệnh và
khó nở hoa.
Thiếu canxi, cây kém phát triển, rễ nhỏ và ngắn, thân mềm, lá nhỏ, cây yếu dễ bị đổ ngã và
sâu bệnh tấn công.
Thiếu kẽm, xuất hiện các đốm nhỏ rải rác hay các vệt sọc màu vàng nhạt chủ yếu trên các
lá đã trưởng thành, các lá non trở nên ngắn, hẹp và mọc sít nhau, các đốt mắt ngọn ngắn lại,
cây thấp, rất khó ra hoa.
Thiếu đồng, xuất hiện các đốm màu vàng và quăn phiến lá, đầu lá chuyển trắng, số hoa
hình thành ít bị hạn chế, cây yếu dễ bị nấm tấn công.
Thiếu sắt, các lá non chuyển úa vàng sau trở nên trắng nhợt, cây còi cọc, ít hoa và dễ bị sâu
bệnh tấn công.
Thiếu mangan, úa vàng giữa các gân của lá non, đặc trưng bởi sự xuất hiện các đốm vàng
và hoại tử, các đốm này xuất hiện từ cuống lá non sau lan ra cả lá, cây còi cọc, chậm phát
triển.
Thiếu bo, lá dày, đôi khi bị cong lên và dòn, cây còi cọc, dễ bị chết khô đỉnh sinh trưởng, rễ
còi cọc số nụ ít, hoa dễ bị bị rụng, không thơm và nhanh tàn.
Page 14 of 62
Thiếu molypden, xuất hiện đốm vàng ở giữa các gân của những lá dưới, nếu thiếu nặng,
các đốm này lan rộng và khô, mép lá cũng khô dần, cây kém phát triển.
Thiếu clo, xuất hiện các vệt úa vàng trên các lá trưởng thành sau chuyển màu đồng thau,
cây còi cọc, kém phát triển.
Lan rất cần phân bón nhưng không chịu được nồng độ dinh dưỡng cao, vì vậy bón phân
cho lan phải thực hiện thường xuyên và tốt nhất là bằng cách phun qua lá. Phân bón cho lan
phải chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng đa, trung và vi lượng với thành phần và tỷ lệ phù hợp
với từng thời kỳ sinh trưởng và phát triển của cây. Nguyên tắc chung là lan trong thời kỳ
sinh trưởng thân lá mạnh cần đạm cao, lân và kali thấp, trước khi ra hoa cần lân và kali cao,
đạm thấp trong khi lan nở hoa cần kali cao, lân và đạm thấp hơn.
Phân bón thích hợp cho các thời kỳ này là Đầu Trâu 501, 701 và 901, đây là loại phân có
đầy đủ và cân đối đa, trung, vi lượng và các chất điều hòa sinh trưởng. Nồng độ và liều
lượng phun tùy thuộc tuổi và thời kỳ phát triển như sau:
- Lan mới trồng 0-6 tháng hoặc lan mới ra chồi non sau cắt hoa: Phun phân bón lá Đầu
Trâu 501 (30-15-10) nồng độ 500 ppm (0,5 g/lít). Giai đoạn trước 3 tháng phun định kỳ 3
ngày/lần, từ 3-6 tháng định kỳ 7 ngày/lần.
- Lan mới trồng 6-12 tháng hay lan cũ có chồi mới đang phát triển mạnh: Phun phân bón lá
Đầu Trâu 501 (30-15-10) nồng độ 2.000 ppm (2g/lít), định kỳ 7 ngày/lần.
- Lan mới trồng 12-18 tháng hay lan cũ có chồi đã thành thục chuẩn bị ra hoa: Phun phân
bón lá Đầu Trâu 701 (10-30-20) nồng độ 3.000 ppm (3g/lít), định kỳ 7 ngày/lần. Giai đoạn
này cần giảm nước tưới và bỏ bớt mật độ giàn che để năng mức độ chiếu sáng nhằm kích
thích ra hoa.
- Khi vòi hoa xuất hiện: Phun phân bón lá Đầu Trâu 901 (15-20-25) nồng độ 2.000 ppm
(2g/lít) nhằm thúc hoa nở to, đẹp, giữ hoa lâu tàn.
- Tưới nước: Lan rất cần nước cho quá trình sinh trưởng phát triển. Nếu thiếu nước cây sẽ
khô héo, giả hành teo lại, lá rụng nhưng không chết, nụ có thể trước khi nở hoa. Thừa nước,
cây dễ bị thối đọt nhất là với các giống lan có lá đứng mọc sít nhau. Quá nhiều nước rễ có
rong rêu và nấm bệnh phát triển mạnh. Nước tưới cho lan không quá mặn, phèn và clor
dưới ngưỡng cho phép, pH 5,6. Chỉ tưới nước đủ ẩm, nên tưới vào sáng sớm hay chiều mát,
tránh tưới buổi trưa khi trời đang nắng nóng. Sau những trận mưa bất thường, nhất là mưa
đầu mùa cần tưới lại ngay để rửa bớt các chất cặn đọng lại trên thân lá.
- Phòng trừ sâu bệnh: Lan là cây cũng dễ bị sâu bệnh, nhất là trong điều kiện chăm sóc
kém, điều kiện môi trường không thuận lợi. Tùy theo từng loại sâu bệnh mà dùng các loại
thuốc thích hợp. Liều lượng và nồng độ phun cần theo đúng hướng dẫn trên bao bì sản
phẩm. Nếu lan bị các loại sâu hại thân lá có thể dùng các thuốc chứa hoạt chất Fenitrothion,
Trichlorfon như Ofatox 400EC, hoạt chất Cartap như Patox 95SP hay Captafon, Captan
hoặc Actara 25WG. Lan bị rệp sáp, rệp trắng, rầy mềm dùng Supracid 40ED/ND,
Suprathion 40EC, Bitox 40EC hay Ofatox 400EC. Lan bị nấm, vi khuẩn hay virus gây nên
tình trạng cháy lá từng đám, vết cháy lan tròn dần, bệnh thối rễ dùng Zinep, Starner 20 WP
hay Benomyl.
6- THU HOẠCH VÀ BẢO QUẢN
Hoa cắt cánh ngâm trong dung dịch giúp hoa lâu héo khoảng 15 phút, sau đó bọc lại bằng
Page 15 of 62
giấy báo.
Nguồn CT Phân Bình Điền
2- Kỹ thuật đơn giản trồng hoa lan rừng
3- Hoa lan rừng khi mang về trồng trong môi trường nhà ở nếu bị ánh nắng trực tiếp, nhất là
nắng quá chiều sẽ gây lụi tàn nhanh chóng dù lan được cung cấp đầy đủ nước và khoáng
hòa tan.
4- Khi người "chơi hoa" mua hoa lan về nuôi trồng trong môi trường nhà thường gặp nhiều
khó khăn như cây không phát triển, héo rũ, không ra hoa. Độc giả Ô Kim Duy chia sẻ
với VnExpress kinh nghiệm về kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa lan rừng để người yêu hoa
có những giò lan phong cách tự nhiên, hoang dã và không gì khác là lan rừng.
5- "Theo kinh nghiệm dân gian, muốn cho lan sinh trưởng tốt, môi trường thuận lợi nhất cho
lan bám vào cây tươi nơi thoáng gió, ít ánh sáng chói. Vì vậy, khi lan đưa vào trồng trong
chậu cần chăm sóc từ từ cho cây quen dần, không bón thúc phân hóa học quá sớm. Lúc lấy
lan rừng cần bóc cả vỏ gỗ mục (loại lan đang sống) bó lại để nơi thoáng mát, ngày tưới vài
ba lần bằng cách phun sương đều cả lá thân rễ. Chăm sóc cho lan một tháng rồi chiết thành
nhánh trồng vào giò. Chú ý lót giò bằng mùn cưa hay xơ dừa đều không được nén chặt.
Tránh để ánh nắng gay gắt, thỉnh thoảng đưa lan ra ngoài trời đêm. Chơi lan không nên bón
nhiều phân hóa học, chỉ cần đủ nước, ánh sáng và không gian phù hợp là cây phát triển tốt.
6- Khi muốn lan ra hoa bất thường, vào dịp tết chẳng hạn, thì bón phân qua lá dành riêng cho
lan. Song cần rất hạn chế bón thúc cho hoa vì sau mỗi đợt bón như vậy cây sẽ yếu sức. Tốt
nhất là cách hai tháng lại thay lót giò một lần bằng xơ dừa mạt cưa. Hoa tàn thì cắt ngay
cuống lá để tập trung dinh dưỡng nuôi cây lại sức. Tưới nước nhẹ đều đặn ngày vài ba lần
là cây sống khỏe không cần bón phân.
7- Chăm sóc
8- Một trong những đặc điểm sinh học của lan là loài cây khó tính ở chỗ lan có khả năng chịu
cớm cao, ưa ẩm và bóng râm nhưng nếu thiếu ánh sáng cũng giảm năng suất và phẩm chất.
Nếu lan bị ánh nắng trực tiếp nhất là nắng quá chiều sẽ gây lụi tàn nhanh chóng mặc dù vẫn
được cung cấp đầy đủ nước và khoáng hòa tan. Để phòng ngừa tác hại của nắng hạn đối với
lan, ta cần chủ động tiến hành một số biện pháp sau:
Đối với phong lan: Không để cho nắng trời trực tiếp chiếu vào giỏ, bụi lan và toàn bộ giá
thể (lồng lan), đặc biệt “kỵ” với nắng quái chiều và gió Tây (gió Lào). Nếu trồng đại trà thì
phải làm giàn bằng lưới nilon có lỗ để lan vẫn quang hợp được. Chú ý phun tưới (tốt nhất là
phun sương mù nhân tạo) toàn bộ cây và giá thể theo kinh nghiệm "2 ướt 1 khô" trong ngày
đó là vào các thời điểm trước bình minh và sau hoàng hôn. Lượng nước vừa đủ làm mát
cây, ướt rễ và dự trữ.
Đối với địa lan: Chăm sóc như đối với phong lan, cần chú ý đảm bảo đất nền tơi xốp,
nhiều mầu ở thể hữu cơ đang hoai mục là tốt nhất. Nên bổ sung từ 10-20% vụn gỗ mục (cả
vỏ), 10-20% (theo khối lượng tổng thể) các mẩu than gỗ nhỏ luôn ẩm (nhưng không ướt
sũng) để nhử rễ ăn ra mà ta quen gọi là hồ rễ. Tránh gió khô, gió lùa qua phần nổi của cây.
Làm mát đất bằng phun tưới nước loang theo bóng tán. Cần loại bỏ ngay những lá già (úa
vàng) ngăn chặn sâu bệnh bội nhiễm, tỉa các cành khô, rễ hết chức năng hấp thụ hơi nước
và cộng sinh với vi khuẩn cố định đạm nuôi cây.
9- Không nên dùng NPK- loại dùng cho cây hoa màu, cây lương thực bón cho lan. Để cây
tươi lâu đẹp bền, hoa sai thắm màu, hương đậm có thể thúc cho lan (phun tưới toàn bộ giá
Page 16 of 62
thể) nước gạo mới vo, nước ngâm tro hoai và rắc xỉ than (nguồn phân vi lượng tổng hợp).
Nếu có điều kiện lấy bông (hoặc vải bông cotton) nhúng vào dung dịch glicerin 10- 15%
cuốn vào cổ rễ lan để giữ ẩm.
10-Ô Kim Duy
11-Trồng và chăm sóc hoa phong lan
12-hong lan là loài hoa nở lâu ngày và được nhiều người chọn để làm đẹp cho nhà mình. Tuy
nhiên, đây là một loại hoa khó trồng, nếu không biết cách chăm sóc, nó rất dễ chết. Dưới
đây là một số kỹ thuật trồng.
13-Trồng trong chậu
14-Nên trồng vào các chậu đất nung sẽ giúp phong lan phát triển tốt hơn. Chọn chậu có nhiều
lỗ thoáng. Trước khi trồng hoa, phải rửa sạch chậu. Nên cho đất to xuống đáy chậu và đất
nhỏ trên bề mặt.
15-Trồng ghép trên thân cây khác
16-Bạn có thể dùng thân cây còn sống để trồng ghép, nhưng cần tỉa bớt tán nhánh. Chú ý là
không phải vị trí nào của thân cây cũng có thể ghép được. Cây chỉ phát triển tốt khi chúng
được ghép ở phía ánh sáng ban mai chiếu vào (hướng đông). Cách trồng này thích hợp cho
hầu hết các giống lan, đặc biệt là lan rừng.
17-Nếu muốn ghép lan với các thân cây đã chết, bạn phải cắt cây thành khúc ngắn để dễ treo.
Nên chọn những cây mục và bóc vỏ đi vì vỏ sẽ là nơi trú ẩn của côn trùng phá hoại. Buộc
một miếng xơ dừa vào thân cây để giữ ẩm rồi buộc chằng lên đó gốc lan. Nếu bạn trồng
vào những ngày mưa hoặc thời tiết quá ẩm thì không cần phải buộc xơ dừa.
18-Trồng thành băng xơ dừa
19-Chọn xơ của những quả dừa già và khô rồi xé ra từng mảnh to bằng nửa bàn tay. Sắp các
mảnh sát nhau thành băng dài trên giàn gỗ hoặc tre và giữ chặt chúng lại bằng 2 thanh nẹp
tre. Để tránh úng nước, bạn có thể đục một lỗ nhỏ dưới miếng xơ dừa rồi mới trồng. Sau 2-
3 năm, khi xơ dừa đã mục có thể thay băng khác.
20-Một số điểm cần lưu ý
21-Khi trồng xong nên để cây ở nơi mát mẻ có độ ẩm cao cho đến khi rễ non phát triển mới
chuyển dần ra nơi có ánh sáng phù hợp. Sau khi trồng 1-2 ngày không cần tưới nước ngay
vì dễ bị thối cây. Phải thường xuyên quan sát xem đất còn đủ độ ẩm hay đã khô. Cần tưới
nước dưới dạng phun sương. Khi rễ cây phát triển đều mới mới bón phân. Có thể bón phân
hữu cơ (nước tiểu, phân và xác bã động vật) hoặc vô cơ (có các yếu tố N, P, K).
22-Nhiệt độ cao làm tăng sự phát triển dinh dưỡng ở cây lan. Vào mùa nắng, nên tăng lượng
phân bón cho cây để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng. Không nên để cây ở nơi thiếu ánh sáng
vì nó sẽ sinh trưởng kém.
23-(Theo SG
24-Tuyệt chiêu chăm sóc phong lan đẹp mỹ miều
25-Thứ Năm, ngày 01/08/2013 17:04 PM (GMT+7)
26-Sự kiện: Cây cảnh - Hoa cảnh đẹp
Page 17 of 62
27-Chậu hoa phong lan đặt trong phòng nên để ở nơi râm mát, không tưới quá nhiều
nước và giữ ẩm cho cây bằng rong rêu.
28-Trong số các loài hoa cảnh, hoa Phong Lan rất được "cưng chiều" bởi chúng sở hữu một
vẻ đẹp kiêu sa, đài các và mỏng manh. Sở dĩ nhiều người trồng và chơi Phong Lan cứ phải
nâng niu chúng như vậy là vì chưa thực sự hiểu rõ về loài hoa này.
29-Hiện nay, cứ nhắc đến cái tên hoa Phong Lan thì ai nấy đều cho rằng đây là một loài hoa
khó trồng, khó chăm sóc. Chỉ một chút sơ hở nhỏ cũng có thể giết chết cây hoa vừa đẹp
vừa quý. Nếu đem so cách trồng hoa Phong Lan với cách trồng hoa Hồng, hoa Cẩm chướng
thì cũng dễ trồng như nhau.
30-Khi trồng hoa Phong Lan cũng như các loài hoa cảnh khác, chúng ta cần hiểu rõ loài cây đó
cần nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm và chất dinh dưỡng ra sao.
31-1. Chọn hoa Phong lan
32-Trước khi quyết định trồng hay mua một chậu hoa Phong Lan, bạn nên cân nhắc một số câu
hỏi như chúng thuộc loài nào? Có thích hợp với nhiệt độ và ánh sáng nơi bạn đang ở hay
không? Vị trí đặt hoa Phong Lan trong nhà ở đâu?
33-Chọn đúng loài hoa quyết định phần lớn sự thành công khi trồng hoa Phong Lan. Đối với
khi hậu Việt Nam, bạn có thể tìm mua một số loài Phong Lan như Cattleva - Cát Lan,
Phalaenopsis - Lan Hồ Điệp, Oncidium - Lan Vũ Nữ, Dendrobium - Lan Hoàng Thảo và
Paphiopedilum - Lan Hài,
Page 18 of 62
34-
35-Lan Hồ Điệp là loài Phong Lan dễ trồng nhất và phổ biến nhất tại Việt Nam.
36-2. Chăm sóc hoa Phong Lan
37-Trên thực tế, rất nhiều loài hoa Phong Lan chỉ ra hoa duy một lần trong năm. Bí quyết để
cây hoa của bạn có thể tái ra hoa là cung cấp đủ ánh sáng cho chúng. Hoa Phong Lan
không chịu được ánh sáng mặt trời chói chang chiếu trực tiếp, chúng sẽ không thể sống lâu
được. Lan chỉ thích hợp với bóng râm để hoa luôn giữ được màu sắc tươi tắn và sống lâu
hơn.
Page 19 of 62
38-
39-Hoa phong lan thích ánh sáng nhẹ của buổi sáng và không chịu được ánh sáng quá mạnh.
40-Tất cả các loài hoa Phong Lan đều yêu thích độ ẩm, vì thế, chúng cũng hay được trồng
trong phòng tắm hoặc gần bồn rửa bát. Nếu bạn muốn cung cấp đổ ẩm cho cây Phong Lan
của mình, hãy đặt chậu hoa lên một chiếc khay sỏi đầy nước. Nên nhớ, bạn chỉ đặt chậu
hoa trên bề mặt sỏi, phía trên mặt nước chứ không chìm trong nước, điều này đảm bảo cây
hoa của bạn được bao quanh một môi trường ẩm ướt.
Page 20 of 62
41-
42-Đảm bảo bên trong chậu hoa Phong Lan luôn có độ ẩm.
43-Không nên tưới quá nhiều nước cho hoa Phong Lan. Có đến 70 - 80% hoa Phong Lan bị
chết là do tưới nước quá nhiều. Trong tự nhiên, hoa Phong Lan mọc ở trong rừng, trong núi
không có mưa nhiều tháng vẫn có thể sống.
44-Vào mùa hè, khi cây hoa Phong Lan ra mầm mới, rễ cây mọc nhiều mới cần tưới nhiều
nước. Sang đến mùa thu khi cây ngưng tăng trưởng phải giảm bớt việc tưới nước và vào
mùa đông chỉ tưới nhẹ cho cây khỏi bị khô, ngoại trừ trường hợp cây đang ra hoa.
Page 21 of 62
45-
46-Nước tưới hoa Phong Lan tốt nhất là không có chất vôi, nên để lắng trước đó vài ngày.
47-Bạn có thể nhận thấy rằng các cây hoa Phong Lan bạn nhìn thấy ở cửa hàng không trồng
trong đất giống như các loài cây cảnh khác. Điều này là bởi vì rễ của chúng cần nhiều
không khí. Hoa Phong Lan thường được trồng trong hỗn hợp vỏ cây hoặc rêu.
48-Đất trồng là hỗn hợp thật xốp gồm 7/10 vỏ cây thông + 2/10 đất sét giãn nở + 1/10 mousse
polyuréthane, có thể mua tại các cửa hàng hoa kiểng. Khi trồng hoa, hãy kiên nhẫn chờ
khoảng 10 ngày rồi mới tưới và 3 tuần sau mới bón phân. Sau đó, chỉ tưới một lần trong
tuần, không làm ướt hoa. Nếu cần, nên phun xịt cho rễ cây (khi rễ xanh tươi nghĩa là đầy đủ
nước, ngả mầu xám là thiếu nước). Nửa tháng một lần phun xịt phân bón, sau khi tưới.
49-Làm sạch các phiến là của cây thường xuyên bằng nước ở nhiệt độ phòng là việc làm cần
thiết và rất hữu ích. Cách này loại bỏ bụi bẩn bám trên lá cây cản trở ánh sáng và hạn chế
sự phá hoại của côn trùng.
Page 22 of 62
50-
51-Giữ các phiến lá sạch sẽ giúp cây Phong Lan hấp thụ ánh sáng được tốt hơn.
52-Ngoài ra, bạn cần lưu ý tránh đặt chậu hoa Phong Lan ở những nơi tiếp xúc với luồng gió
mạnh như gần cửa sổ, cửa ra vào hoặc các thiết bị tản nhiệt, tản gió trong gia đình, bởi
chúng gây hại đến cây.
53-Nhiệt độ tối ưu là từ 20
o
C - 25
o
C vào ban ngày và 18
o
C vào ban đêm. Do vậy, bạn nên chọn
nơi thoáng mát để đặt hoa, cách xa cửa sổ tối thiểu 1 mét.
Page 23 of 62
54-
55-Chọn vị trí thoáng mát, tránh gió để không làm hại cho cây.
56-Mao Mao (Ảnh: B.H)
57-Cách chăm sóc hoa phong lan?
58-Tôi rất mê các loài hoa Phong lan, hiện tại tôi có khoảng 70 giò hoa lan các loại. Nh]ng
cách chăm sóc để cây Phong lan ra hoa thường xuyên thì tôi lại không biết chỉ tưới nước
thôi.
và cách nhân giống hoa lan như thế nào? ai biết xin chỉ giáo, Xin cảm ơn nhiều!
Lan là một loài hoa "vương giả". Mình cũng rất yêu loài hoa này, đặc biệt là các loài lan
rừng Việt Nam. Bạn không nói rõ là vườn nhà bạn có những loài lan gì nên mình cũng khó
chia sẻ với bạn cụ thể cách trồng.
Các yếu tố cơ bản để cây hoa lan phát triển tốt & nở hoa là: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, gió.
Tùy vào từng thời điểm cây hoa lan còn nhỏ, hay chuẩn bị ra hoa mà có cách bón phân
cũng khác nhau như cây đang phát triển cần bón phân có nồng độ: Nitơ, Photpho nhiều;
chuẩn bị ra hoa cần nồng độ Kali nhiều hơn. Ngoài ra cũng cần bổ sung thêm các khoáng vi
lượng như: Cu, Fe, Zn, Mg, S, B, Mo v.v để cây phát triển tốt chống chịu sâu bệnh.
Chăm sóc:
+ Ánh sáng cho giàn lan, bạn nên làm mái che để có ánh sáng râm mát.
+ Tưới nước ngày nắng 2 lần vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát, tưới theo dạng phun sương.
Ngày mưa có thể ko cần phải tưới.
+ Phân bón nên mua loại phân pha chế sẵn (có cả N-P-K và khoáng vi lượng) để bón cho
Page 24 of 62
lan.
Mỗi tuần 1 lần. Nên bón tưới theo dạng phun sương.
Chú ý là bạn chỉ nên bón phân cho lan vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát.
Tuyệt đối ko nên bón vào lúc trưa nắng gắt.
Nhân giống - tách chiết:
+ Loại đơn thân như Aerides(Giáng Hương), Renanthera, Mokara cây lớn, khỏe bạn có
thể cắt ra chừng 3 tầng lá của thân để nhân giông.
+ Loại đa thân như Dendrobium, Cymbidium, Oncidium, Catleya bạn chọn chậu nào
khỏe cứ cắt ra mỗi 3 giả hành thành 1 cây để nhân giống. Đối với loài Dendrobium bạn còn
có thể nhân giống = cách tách chiết cây con mọc ra từ các giả hành (cây keiki).
Những loài lan lai nhập nội từ Thái Lan, Singapore được trồng ở TP. HCM tương đối dễ
chăm sóc vì chúng thích hợp với khí hậu nóng ở TP. HCM.
Đối với các loài lan rừng Việt Nam có hoa đẹp và thơm như:
* Long tu (Dendrobium primulinum Lindl.)
* Kim điệp (Den. Chrysotosum Lindl. var. Delacourii Gagn.)
* Thủy tiên trắng (Den. Farmeri Paxton)
* Thủy tiên vàng (Den. Thyrsiflorum Rchb. f.)
* Thủy tiên mỡ gà (Den. Densiflorum Wall)
* Long nhãn kim điệp (Den. Fimbriatum Hook, var. oculatum Hook)
* Giả hạc (Den. Superbum Reich. in Walp)
* Ý thảo (Den. gratiotissimum Rchb. f.)
* Các loại Lọng (Bulbophyllum sp.)
* Tuyết ngọc (Coelogyne psectrantha Gagn.)
* Hàm lân (Coelogyne Lawrenceana Rofle)
* Mỹ dung dạ hương (Vanda denisoniana Bens et Rchb. f.)
* Tóc tiên (Vanda Watsonii Rolfe)
* Cẩm báo (Vandopsis parishii (Veitsch) Reichb. f.)
* Huyết nhung (Renanthera Imschootiana Rolfe)
* Bò cạp (Renanthera Evrardii Guillaum)
* Hồ điệp (Phalaenopsis manii Reichb. f.)
* Vân hài (Paphiopedilum callosum Kerchove)
* Kim hài (Paphiopedilum villosum (Lindl.) Pfitz.)
* Hồng dâu (Aerides lawrenceana)
* Hạc đỉnh (Phajus tankervilleae (Ait.) Bl.)
* Ngọc Điểm (Rhynchostylis gigantea)
v.v
Cách chăm sóc và làm nở hoa cũng rất khác nhau. Phải phối hợp giữa ánh sáng và nhiệt độ
thì cây mới nở hoa.
Chúc bạn dzui với những chia sẻ trên!
Bạn không nói rõ vườn lan của bạn gồm những giống lan nào,tuổi cây ra sao nên cũng khá
khó khăn cho việc hướng dẫn.Vì vậy nên mình nghĩ bạn nên bón phân NPK 20.20.20 mỗi
Page 25 of 62