(Luận văn) quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các trường trung học phổ thông quận phú nhuận, thành phố hồ chí minh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1013.73 KB, 147 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
VŨ THỊ HỒNG CHÂU
a
lu
n
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
n
va
p
ie
gh
tn
to
THEO HƯỚNG PHÂN HÓA Ở CÁC TRƯỜNG
TRUNG HỌC PHỔ THƠNG QUẬN PHÚ NHUẬN,
d
oa
nl
w
do
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
a
nv
a
lu
Chun ngành : Quản lý giáo dục
: 8 14 01 14
ll
u
nf
Mã số
m
n
oi
tz
ha
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
z
gm
@
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
an
Lu
Thành phồ Hồ Chí Minh - 2019
m
co
l.
ai
TS. HỒ VĂN LIÊN
n
va
ac
th
si
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của bản thân tôi, các số liệu
nghiên cứu là hồn tồn trung thực. Những trích dẫn trong luận văn phù hợp với quy
định hiện hành về trích dẫn. Cơng trình nghiên cứu này chưa được cơng bố trên bất kỳ
một tài liệu khoa học nào.
a
lu
n
n
va
p
ie
gh
tn
to
d
oa
nl
w
do
a
nv
a
lu
ll
u
nf
m
tz
ha
n
oi
z
m
co
l.
ai
gm
@
an
Lu
n
va
ac
th
si
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu vừa qua, chúng tôi đã nhận được
sự động viên, khích lệ và tạo điều kiện giúp đỡ nhiệt thành của các cấp lãnh đạo, của
quý Thầy giáo, Cô giáo và q đồng nghiệp.
Với tình cảm chân thành đó, chúng tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến: Ban
Giám Hiệu, Phòng Sau Đại học, Khoa Khoa học Giáo dục trường Đại học Sư phạm
thành phố Hồ Chí Minh; q Thầy giáo, Cơ giáo đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn,
giảng dạy chúng tơi tại lớp cao học khóa 27 trường Đại học Sư phạm thành phố Hồ
a
lu
Chí Minh.
n
Đặc biệt, xin chân thành cám ơn TS. Hồ Văn Liên đã hết sức tận tình và chu
va
n
đáo hướng dẫn khoa học để chúng tơi có thể nghiên cứu và hồn thành luận văn này.
tn
to
Xin chân thành cám ơn Ban Giám Hiệu trường THPT Phú Nhuận, THPT Hàn
p
ie
gh
Thuyên; Quận phú Nhuận thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện và hỗ trợ chúng
do
tơi trong suốt q trình học tập và hoàn tất luận văn trong thời gian vừa qua.
oa
nl
w
Xin chân thành cảm ơn những người thân, gia đình, bạn bè, đồng nghiệp,.. đã
ủng hộ, tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong q trình học tập, nghiên cứu để hồn thành
d
a
lu
chương trình đào tạo lớp cao học này.
a
nv
Mặc dù bản thân đã hết sức cố gắng, nhưng với nội dung vấn đề nghiên cứu có
ll
u
nf
tính quy mơ cao và rộng, chắc chắn luận văn sẽ khơng tránh khỏi những thiếu sót và
m
hạn chế nhất định. Rất mong được sự đóng góp ý kiến xây dựng từ quý Lãnh đạo, quý
n
oi
Thầy giáo, Cô giáo và các đồng nghiệp để vấn đề nghiên cứu ngày càng được hoàn
tz
ha
thiện hơn.
z
Xin chân thành cám ơn!
m
co
l.
ai
Vũ Thị Hồng Châu
gm
@
Tác giả
an
Lu
n
va
ac
th
si
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................ 1
1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................................................... 1
2. Mục đích của đề tài ................................................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu......................................................................................... 2
4. Giả thuyết khoa học .................................................................................................................. 2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................................................ 3
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ................................................................................................... 3
7. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................................... 4
7.1. Phương pháp luận................................................................................................................. 4
a
lu
7.1.1. Quan điểm tiếp cận hệ thống - cấu trúc............................................................................. 4
n
7.1.2. Quan điểm tiếp cận lịch sử - logic ................................................................................ 4
va
7.1.3. Quan điểm tiếp cận thực tiễn ........................................................................................ 4
n
tn
to
7.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể ........................................................................................... 5
7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận ................................................................................... 5
p
ie
gh
7.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn................................................................................ 5
7.2.3. Phương pháp thống kê số liệu theo SPSS ..................................................................... 5
do
8. Cấu trúc của luận văn ............................................................................................................... 5
oa
nl
w
CHƯƠNG 1 ................................................................................................................................... 6
d
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO HƯỚNG PHÂN HĨA Ở
CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG .......................................................................... 6
a
lu
a
nv
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ................................................................................................... 6
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài ........................................................................................ 6
u
nf
1.1.2. Các nghiên cứu tại Việt Nam ........................................................................................ 9
ll
m
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài ......................................................................................... 12
n
oi
1.2.1. Dạy học phân hóa ........................................................................................................ 12
tz
ha
1.2.2. Quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ....................................................... 13
1.3. Hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở trường trung học phổ thông........................... 14
z
1.3.1. Định hướng phát triển giáo dục THPT hiện nay ............................................................. 14
@
gm
1.3.2. Mục đích dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT ........................................... 15
l.
ai
1.3.3. Nội dung dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT ............................................ 16
co
1.3.4. Phương pháp, hình thức dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT .................... 17
m
1.3.5. Kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT ................ 21
an
Lu
1.3.6. Điều kiện, phương tiện dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT ...................... 21
1.4. Quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT .................................... 22
n
va
ac
th
si
1.4.1. Phân cấp quản lý hoạt động dạy học phân hóa ở trường THPT ................................. 22
1.4.2. Nội dung quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT .............. 24
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lý dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT ... 37
1.5.1. Chủ thể quản lý dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT................................. 37
1.5.2. Đối tượng quản lý dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT ............................. 38
1.5.3. Môi trường quản lý dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT ........................... 40
Tiểu kết chương 1 ........................................................................................................................ 40
CHƯƠNG 2 ................................................................................................................................. 42
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO HƯỚNG.............................. 42
PHÂN HÓA Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG.............................................. 42
QUẬN PHÚ NHUẬN, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................... 42
a
lu
2.1. Khái quát về giáo dục quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh ..................................... 42
n
2.2. Khảo sát thực trạng dạy học theo hướng phân hóa ............................................................ 43
n
va
2.2.1. Mục đích khảo sát ..................................................................................................... 43
tn
to
2.2.2. Đối tượng khảo sát .................................................................................................... 43
2.2.3. Nội dung khảo sát ....................................................................................................... 44
p
ie
gh
2.2.4. Phương pháp và công cụ khảo sát ............................................................................... 45
2.2.5. Quy ước và xử lý số liệu ............................................................................................. 45
oa
nl
w
do
2.2.6. Các chỉ số thống kê sử dụng trong luận văn ............................................................... 46
2.3. Thực trạng hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các trường THPT tại quận Phú Nhuận,
thành phố Hồ Chí Minh ............................................................................................................ 48
d
2.3.1. Thực trạng nhận thức về hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các trường THPT của
cán bộ quản lý, giáo viên....................................................................................................... 48
a
lu
a
nv
2.3.2. Thực trạng về thực hiện nội dung chương trình, sách giáo khoa ................................ 52
ll
u
nf
2.3.3. Thực trạng đổi mới phương pháp, hình thức dạy học theo hướng phân hóa ở trường
THPT ..................................................................................................................................... 55
m
2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT59
n
oi
2.3.5. Thực trạng điều kiện, phương tiện dạy học phục vụ dạy học theo hướng phân hóa .. 62
tz
ha
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT Q.PN, TP.Hồ
Chí Minh ................................................................................................................................... 63
z
2.4.1. Thực trạng quản lý nội dung dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT tại Quận Phú
Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh .......................................................................................... 63
gm
@
co
l.
ai
2.4.2. Thực trạng quản lý phương pháp, hình thức dạy học trên lớp theo hướng phân hóa ở
trường THPT Quận Phú Nhuận, TP.Hồ Chí Minh ............................................................... 66
m
2.4.3. Thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học theo hướng phân hóa ở
trường THPT Q.PN, TP.Hồ Chí Minh .................................................................................. 72
Lu
an
2.4.4. Thực trạng quản lý các điều kiện, phương tiện dạy học theo hướng phân hóa ở trường
THPT Quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh ................................................................ 75
n
va
ac
th
si
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hường đến quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các
trường THPT Quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh. ....................................................... 77
2.5.1. Nhóm các yếu tố ảnh hưởng thuộc về chủ thể quản lý hoạt động dạy học theo hướng
phân hóa ở các trường THPT Quận Phú Nhuận ................................................................... 78
2.5.2. Nhóm các yếu tố ảnh hưởng thuộc đối tượng quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân
hóa ở các trường THPT Quận Phú Nhuận ............................................................................ 80
2.5.3. Nhóm các yếu tố ảnh hưởng thuộc môi trường quản lý hoạt động dạy học theo hướng
phân hóa ở các trường THPT Quận Phú Nhuận ................................................................... 83
2.6. Đánh giá thực trạng ............................................................................................................ 84
2.6.1. Mặt mạnh ........................................................................................................................ 85
2.6.2. Mặt hạn chế ................................................................................................................. 85
2.6.3. Nguyên nhân ............................................................................................................... 87
a
lu
Tiểu kết chương 2 ................................................................................................................. 88
n
CHƯƠNG 3 ................................................................................................................................. 90
va
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO HƯỚNG ................................... 90
n
PHÂN HĨA Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG ....................................................... 90
tn
to
QUẬN PHÚ NHUẬN, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................... 90
p
ie
gh
3.1. Nguyên tắc đề xuất giải pháp ............................................................................................. 90
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu .............................................................................. 90
do
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ............................................................................... 90
oa
nl
w
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ................................................................................ 91
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ............................................................................. 91
d
a
lu
3.2. Biện pháp quản lý............................................................................................................... 91
a
nv
3.2.1. Nhóm biện pháp nâng cao nhận thức .......................................................................... 91
Nhóm biện pháp quản lý hoạt động dạy của giáo viên ........................................... 93
3.2.3.
Nhóm biện pháp quản lý hoạt động học của học sinh........................................... 102
3.2.4.
Nhóm biện pháp quản lý các điều kiện, phương tiện dạy học .............................. 106
ll
u
nf
3.2.2.
m
n
oi
3.2.5. Nhóm biện pháp quản lý kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học ............................... 109
tz
ha
3.3. Mối quan hệ của các biện pháp .................................................................................... 111
3.4. Khảo nghiệm về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ....................... 113
z
3.4.1. Mục đích khảo sát ......................................................................................................... 113
@
gm
3.4.2. Đối tượng xin ý kiến đánh giá ................................................................................... 113
co
l.
ai
3.4.3. Tiến trình thực hiện phương pháp chuyên gia để xác định tính cần thiết và tính khả thi
của các biện pháp ................................................................................................................ 113
m
3.4.4. Kết quả đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ............................ 114
Lu
Tiểu kết chương 3 ...................................................................................................................... 124
an
KẾT LUẬN VÀ KiẾN NGHỊ ................................................................................................... 125
n
va
ac
th
si
1. Kết luận .................................................................................................................................. 125
2. Kiến nghị ................................................................................................................................ 126
2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo ...................................................................................... 126
2.2. Đối với UBND thành phố Hồ Chí Minh .......................................................................... 127
2.3. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh ............................................... 127
2.4. Đối với các trường THPT ở quận Phú Nhuận, thành phốp Hồ Chí Minh ....................... 127
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................................ 128
PHỤ LỤC ....................................................................................................................................... a
a
lu
n
n
va
p
ie
gh
tn
to
d
oa
nl
w
do
a
nv
a
lu
ll
u
nf
m
tz
ha
n
oi
z
m
co
l.
ai
gm
@
an
Lu
n
va
ac
th
si
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
a
lu
Stt
Chữ viết tắt
Viết đầy đủ
1
BGH
2
BGD&ĐT
3
CBQL
Cán bộ quản lý
4
CSVC
Cơ sở vật chất
5
BĐDCMHS
Ghi chú
Ban giám hiệu
Bộ giáo dục và đào tạo
n
n
va
Ban đại diện cha mẹ học sinh
tn
to
6
Dạy học phân hóa
DHPH
do
GV
Giáo viên
9
HS
Học sinh
10
QL
11
QLGD
Quản lý giáo dục
12
THPT
Trung học phổ thơng
13
TBDH
Thiết bị dạy học
14
TP HCM
d
oa
nl
w
8
p
ie
gh
7
Dạy học
DH
a
lu
a
nv
Quản lý
ll
u
nf
m
tz
ha
n
oi
z
m
co
l.
ai
gm
@
Thành phố Hồ Chí Minh
an
Lu
n
va
ac
th
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
DANH MỤC BẢNG BIỂU
a
lu
n
Stt
Tên bảng
1
Bảng 2.1
2
Bảng 2.2
3
Bảng 2.3
4
Bảng 2.4
Nội dung bảng
Trang
Quy ước mã hóa xử lý số liệu và định khoảng điểm số
42
Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về dạy
45
học theo hướng phân hóa.
Thực trạng thực hiện nội dung chương trình, SGK hiện hành
48
Thực trạng đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
51
n
va
theo hướng phân hóa ở trường THPT
Thực trạng hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học theo
tn
to
5
54
hướng phân hóa
p
ie
gh
6
Bảng 2.5
Bảng 2.6.
Thống kê cơ sở vật chất , trang thiết bị dạy học
57
oa
nl
w
do
Bảng 2.7
8
Bảng 2.8
9
Bảng 2.9
10
Bảng 2.10.
11
Bảng 2.11
12
Bảng 2.12
Kết quả khảo sát thực trạng quản lý việc thực hiện nội dung
58
chương trình theo hướng phân hóa
d
7
a
lu
a
nv
Kết quả khảo sát thực trạng QL hoạt động dạy của GV theo
61
hướng phân hóa
u
nf
ll
Kết quả khảo sát thực trạng QL hoạt động học của HS theo
m
63
tz
ha
n
oi
hướng phân hóa
Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học theo
66
z
hướng phân hóa
@
68
co
l.
ai
theo quan điểm phân hóa
gm
Kết quả khảo sát thực trạng QL các điều kiện phục vụ DH
m
Các yếu tố thuộc về chủ thể quản lý ảnh hưởng đến dạy học
71
an
Lu
theo hướng phân hóa ở các trường THPT Quận Phú Nhuận
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
13
Bảng 2.13
14
Bảng 2.14
Các yếu tố thuộc về đối tượng quản lý ảnh hưởng đến dạy học
73
theo hướng phân hóa ở các trường THPT Quận Phú Nhuận
Các yếu tố thuộc về môi trường quản lý ảnh hưởng đến dạy học
75
theo hướng phân hóa ở các trường THPT Quận Phú Nhuận
DANH MỤC BIỂU ĐỒ/ HÌNH VẼ
a
lu
n
Tên biểu đồ/hình vẽ
n
va
Stt
Sơ đồ 1
Trang
Phân bố đối tượng khảo sát
41
p
ie
gh
tn
to
1
Nội dung biểu đồ hình vẽ
d
oa
nl
w
do
a
nv
a
lu
ll
u
nf
m
tz
ha
n
oi
z
m
co
l.
ai
gm
@
an
Lu
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thế kỷ XXI, thế giới đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ trong
lĩnh vực giáo dục; Việt nam trong thời đại hội nhập và tồn cầu hóa đang chịu
nhiều sức ép và thách thức lớn; theo đó giáo dục buộc phải thay đổi từ cách
tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực, do đó đào tạo năng lực cho người
học là mục tiêu cao nhất và cần thiết để người học có thể khẳng định mình có
thể thích ứng cao trong mọi hoàn cảnh.
a
lu
Chiến lược phát triển nhân lực Việt Nam thời kỳ 2011-2020 và Quy
n
hoạch phát triên nhân lực Việt Nam giai đoạn 2011-2020, nhằm đổi mới căn
n
va
tn
to
bản, toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hố, xã hội hóa,
dân chủ hóa và hội nhập quốc tế; đưa nền giáo dục nước ta trở thành một nền
p
ie
gh
giáo dục tiên tiến; thực hiện sứ mạng nâng cao dân trí, phát triển nhân lực,
oa
nl
w
do
nhất là nhân lực chất lượng cao và bồi dưỡng nhân tài; góp phần quan trọng
xây dựng nền văn hóa, con người Việt Nam.
d
Trước yêu cầu nâng cao chất lượng cho ngành giáo dục và đào tạo nói
a
nv
a
lu
chung và cho mỗi ngành học, bậc học và mỗi địa phương nói riêng, làm sao
đào tạo ra những con người biết thích ứng với hồn cảnh, sống có mục đích
u
nf
ll
và lý tưởng, trung thực, khoan dung và trách nhiệm; ham học tập, tích cực
m
n
oi
tham gia các hoạt động xã hội; nắm vững và vận dụng được các kiến thức, kỹ
tz
ha
năng học được vào thực tế cuộc sống; có năng lực tự học.
Đổi mới giáo dục là nhu cầu tất yếu, đây là xu thế “tất yếu” của thế
z
gm
@
giới, Việt nam cũng khơng đứng ngồi cuộc. Đổi mới giáo dục giống như một
bức tranh có nhiều màu, ở đây tôi xin chọn gam màu “ dạy học phân hóa”; Sở
l.
ai
co
dĩ tơi chọn gam màu này do: Dạy học phân hóa là tiếp cận với phương pháp
m
nghiên cứu, học tập và giảng dạy tiên tiến nhất; Tại Việt nam các lực lượng
Lu
an
quản lý như: Quản lý hành chính, quản lý nhà nước, quản lý giáo dục, Thậm
n
va
ac
th
1
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
chí ngay cả cộng đồng, giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh cũng chưa
quan tâm nhiều; Tổ chức dạy học phân hóa là hết sức quan trọng, cần thiết có
thể nói là cấp thiết, nó là sống cịn của giáo dục Việt nam.
Hiện đang cơng tác tại một trường trung học phổ thông ở quận Phú
Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh. Với nhưng lý do trên tôi chọn nghiên cứu đề
tài của luận văn thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục là: “Quản lý hoạt
động dạy học theo hướng phân hóa ở các trường trung học phổ thơng quận
Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh”
2. Mục đích của đề tài
a
lu
n
Từ kết quả nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý hoạt động dạy học
n
va
theo hướng phân hóa ở các trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận,
tn
to
thành phố Hồ Chí Minh, đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất
p
ie
gh
lượng dạy học ở các trường trung học phổ thông quận Phú Nhuận, TP. Hồ Chí
oa
nl
w
do
Minh.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
d
3.1. Khách thể nghiên cứu
a
lu
ll
u
nf
lập.
a
nv
Quản lý hoạt động dạy học ở các trường trung học phổ thông hệ công
m
3.2. Đối tượng nghiên cứu
n
oi
tz
ha
Quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các trường trung
học phổ thơng hệ cơng lập quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
z
gm
@
4. Giả thuyết khoa học
co
l.
ai
Hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa
m
ở các trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh
an
Lu
bên cạnh những ưu điểm cịn có những hạn chế trong việc xây dựng và thực
n
va
ac
th
2
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
hiện các chức năng quản lý và chương trình, kế hoạch dạy học. Từ kết quả
nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân
hóa ở các trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí
Minh có thể đề xuất các biện pháp quản lý có tính cần thiết và khả thi nhằm
nâng cao chất lượng dạy học ở các trường trung học phổ thông quận Phú
Nhuận, TP. Hồ Chí Minh
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học theo
a
lu
hướng phân hóa ở các trường trung học phổ thơng
n
5.2. Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo
n
va
tn
to
hướng phân hóa ở các trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành
phố Hồ Chí Minh
p
ie
gh
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân
Minh.
oa
nl
w
do
hóa ở các trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí
d
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
a
lu
a
nv
Luận văn chủ yếu nghiên cứu quản lý hoạt động dạy học theo hướng
u
nf
phân hóa của hiệu trưởng và sự phân cấp quản lý cho phó hiệu trưởng phụ
ll
m
trách chun mơn, tổ trưởng, tổ phó bộ mơn ở các trường trung học phổ thông
n
oi
quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
tz
ha
Khảo sát thực trạng ở các trường THPT công lập là trường THPT Phú
z
gm
@
Nhuận và THPT Hàn Thuyên.
m
co
l.
ai
Khảo sát thực trạng năm học 2017-2018 và 2018-2019.
an
Lu
n
va
ac
th
3
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận
7.1.1. Quan điểm tiếp cận hệ thống - cấu trúc
Khi nghiên cứu cần nghiên cứu quản lý hoạt động dạy học theo hướng
phân hóa ở các trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ
Chí Minh một cách tồn diện nhiều mặt, dựa vào việc phân tích đối tượng thành
các bộ phận mà xem xét cụ thể. Xác định mối quan hệ chặt chẽ giữa hoạt động
dạy học theo hướng phân hóa với quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân
a
lu
hóa ở các trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí
n
Minh và quản lý các hoạt động chun mơn khác trong nhà trường. Tìm môi
n
va
tn
to
trường thuận lợi cho quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các
trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh. Thơng
p
ie
gh
qua việc nghiên cứu giúp người nghiên cứu tìm hiểu chính xác thực trạng quản lý
oa
nl
w
do
hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các trường trung học phổ thơng
quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
d
7.1.2. Quan điểm tiếp cận lịch sử - logic
a
lu
a
nv
Tìm hiểu, phát hiện sự hình thành và phát triển của công tác quản lý
u
nf
hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các trường trung học phổ thơng
ll
quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh trong phạm vi thời gian và không
m
n
oi
gian cụ thể, để điều tra thu thập số liệu chính xác, đúng với mục đích nghiên
tz
ha
cứu đề tài, trình bày cơng trình nghiên cứu theo một trình tự hợp có tính logic
z
cao, từ đó đề xuất biện pháp phù hợp vơi qui luật phát triển của quá trình dạy
@
7.1.3. Quan điểm tiếp cận thực tiễn
co
l.
ai
gm
học.
m
Nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân
Lu
an
hóa ở các trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí
n
va
ac
th
4
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
Minh đòi hỏi phải xem xét vấn đề trong tình hình thực tế khách quan, với
tình hình phát triển khoa học- công nghệ, với điều kiện kinh tế- xã hội của
Thành phố Hồ Chí Minh nói chung và quận Phú Nhuận nói riêng để tìm ra
những khó khăn, bất cập. Từ đó đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao
hiệu quả quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các trường trung
học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
7.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
a
lu
Phân tích, tổng hợp và hệ thống hóa thơng tin, tài liệu liên quan đề tài
n
nghiên cứu
n
va
Quan sát bằng hình thức dự giờ dạy học trên và ngoài giờ lên lớp
p
ie
gh
tn
to
7.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
do
Điều tra bằng bảng hỏi: bảng hỏi dành cho cán bộ quản lý, giáo viên.
oa
nl
w
Phỏng vấn các các cán bộ quản lý các trường THPT công lập trên địa
d
bàn quận Phú Nhuận
a
lu
a
nv
Nghiên cứu sản phẩm hoạt động
ll
u
nf
Lấy ý kiến chuyên gia
m
7.2.3. Phương pháp thống kê số liệu theo SPSS
tz
ha
n
oi
8. Cấu trúc của luận văn
z
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị.
l.
ai
gm
@
Luận văn có cấu trúc thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở
co
m
các trường trung học phổ thông.
an
Lu
n
va
ac
th
5
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các
trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các
trường trung học phổ thơng quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh
a
lu
n
n
va
tn
to
p
ie
gh
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO
do
oa
nl
w
HƯỚNG PHÂN HĨA Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
d
a
nv
a
lu
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
u
nf
Từ xưa, Khổng tử đã đề cao vai trò của người học và rất coi trọng tính
ll
tích cực nhận thức của người học; người thầy ở vị trí khai mở, hướng dẫn cịn
m
tz
ha
đến thành cơng.
n
oi
mọi vấn đều do người học tự tìm ra. Ơng cho rằng, đây chính là chìa khóa dẫn
z
Vào nửa đầu thế kỷ XX, T.Makiguchi Nhật Bản đã nêu lên quá trình
gm
@
phát triển của giáo dục tương ứng với nó là sự thay đổi vai trị của người thầy
l.
ai
trong quá trình giáo dục, dạy học. Các nhà nghiên cứu giáo dục Xơ Viết thì
m
co
khẳng định rằng; kết quả của hoạt động quản lý phụ thuộc vào việc tổ chức
Lu
đúng đắn và phù hợp các hoạt động giảng dạy của đội ngũ giáo viên. Trong
an
nghiên cứu của mình, các tác giả cho rằng: quản lý hoạt động giảng dạy trong
n
va
ac
th
6
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
nhà trường không chỉ chú trọng đến việc quản lý phương pháp giảng dạy,
quản lý nội dung chương trình mà cịn phải chú trọng đến nhiều yếu tố khác,
vì chúng có mối liên hệ tương hỗ.
John Dewey (1859-1952), triết gia và nhà giáo dục người Mỹ, phát huy
và áp dụng Chủ nghĩa Thực Dụng, sau này được gọi là Chủ nghĩa Công cụ
(intrumentalism) hay Thực nghiệm (experimentalism). Chủ trương của ông là
giáo dục dựa vào kinh nghiệm thực tế của trẻ em. Việc giảng dạy phải kích
thích được hứng thú, phải để trẻ độc lập tìm tịi. Thầy giáo là người tổ chức,
người cố vấn, người bạn đồng hành cùng các em tìm ra tri thức, phát huy
a
lu
năng lực tư duy, sáng tạo (Nông Duy Trường, 2017). Nhà tâm lý người Mỹ
n
n
va
Howlard (Gardner, 1943) đã đề cập đến khái niệm năng lực qua việc phân
tn
to
tích bảy biểu hiện trí tuệ của con người: ngơn ngữ, logic tốn học, âm nhạc,
p
ie
gh
khơng gian, hình thể, giao cảm và nội cảm. Ông cho rằng để giải quyết một
vấn đề “có thực” trong cuộc sống thì con người khơng thể huy động duy nhất
oa
nl
w
do
một biểu hiện trí tuệ nào đó mà phải kết hợp nhiều mặt biểu hiện trí tuệ liên
quan đến nhau. Sự kết hợp đó tạo thành năng lực cá nhân (Nguyễn Thị Hồng
d
Luyến, 2016).
a
lu
a
nv
Trong bối cảnh tồn cầu hóa, nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo
u
nf
của người học, đào tạo nguồn nhân lực có đầy đủ các năng lực hành động,
ll
năng lực cộng tác, năng lực giao tiếp, … đáp ứng với sự phát triển kinh tế - xã
m
n
oi
hội, bên cạnh các quan điểm tiến bộ về giáo dục, đã xuất hiện những nghiên
tz
ha
cứu về các phương pháp dạy học, kỹ thuật dạy học giúp phát huy tối đa năng
z
lực của học sinh, nâng cao chất lượng dạy và học đã được quan tâm, nghiên
gm
@
cứu: Phương pháp “Dạy học giải quyết vấn đề” được V.Okon – nhà giáo dục
l.
ai
học Ba Lan chứng minh là phương pháp dạy học tích cực, phát huy năng lực
m
co
giải quyết vấn đề của HS. Tuy nhiên, V.Okon chỉ dừng ở việc ghi lại những
n
va
ac
th
7
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
an
đủ cơ sở lý luận cho phương pháp này.
Lu
thực nghiệm thu được từ việc sử dụng phương pháp này chứ chưa đưa ra đầy
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
Những năm 70 của thế kỉ XX, M. I Mackmutov đã đưa ra đầy đủ cơ sở
lý luận của phương pháp dạy học giải quyết vấn đề. Và trên thế giới cũng có
rất nhiều nhà khoa học, nhà giáo dục nghiên cứu phương pháp này như
Xcatlin, Machiuskin, Lecne.
Giống với dạy học theo dự án, dạy học STEM, STEM hiện đang được
quan tâm khá nhiều. Dạy học STEM vận dụng đa dạng các phương pháp và
kỹ thuật dạy học tích cực, phát huy được nhiều năng lực của học sinh.
(Nguyễn Thanh Nga, 2017).
Nhìn chung, dạy học phân hóa, cá thể hóa đã được các nhà giáo dục
a
lu
trên thế giới quan tâm và nghiên cứu, nhất là cách thức phát triển năng lực
n
n
va
cho người học. Đó chính là cơ sở, nền tảng cho định hướng giáo dục Việt
Vào những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ XX, ở Vương quốc Anh đã
p
ie
gh
tn
to
Nam trong giai đoạn hiện nay.
có những nghiên cứu và triển khai thực hiện mơ hình “Trường học hiệu quả”
oa
nl
w
do
(Effective School). Trong đó, nêu rõ các điều kiện cần thiết của loại hình
trường học này như: Tính chun nghiệp trong lãnh đạo; môi trường biết học
d
hỏi; sự tập trung vào giảng dạy và giảng dạy có mục đích rõ ràng; sự tác động
a
lu
a
nv
tăng cường có tính tích cực.
u
nf
Vào năm 2000, Singapore đã triển khai mơ hình “Nhà trường ưu việt”
ll
(School Excellence Model - SEM). Trong đó đặc biệt quan tâm đến yếu tố
m
n
oi
quy trình lấy học sinh làm trung tâm; phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ
tz
ha
quản lý tốt; quản lý hoạt động giảng dạy và kết quả của người học.… Chính
z
sự tập trung vào các yếu tố cơ bản của quản lý hoạt động giảng dạy đã tạo nên
gm
@
những giá trị đặc trưng của một trường chất lượng cao.
l.
ai
Malaysia tập trung xây dựng “Nhà trường thông tuệ” (Smart School)
m
co
với việc hướng hoạt động quản lý vào phát huy sức mạnh học tập “POWER”.
Lu
Quản lý hoạt động giảng dạy ở đây hướng trọng tâm vào việc giúp học sinh tự
an
vạch kế hoạch học tập theo tư vấn của người thầy; học sinh tự tổ chức thực
n
va
ac
th
8
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
hiện kế hoạch học tập của bản thân; tự đánh giá kết quả học tập của mình có
sự giám sát của giáo viên.
1.1.2. Các nghiên cứu tại Việt Nam
Nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước, việc nâng cao chất
lượng dạy học trong nhà trường nói chung và nhà trường phổ thơng nói riêng
từ lâu đã trở thành vấn đề quan tâm của các nước trên thế giới trong đó có
Việt Nam. Dạy học là hoạt động lao động xã hội xuất hiện từ lúc con người có
nhu cầu truyền lại cho thế hệ sau những kinh nghiệm của thế hệ trước.
a
lu
Trong thời đại ngày nay, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách
n
mạng khoa học và công nghệ, sự bùng nổ thông tin khoa học và công nghệ,
n
va
những tư tưởng trên không những vẫn giữ ngun giá trị của nó mà cịn được
tn
to
tiếp tục kế thừa và phát triển.
p
ie
gh
Ngay những ngày đầu của nền giáo dục cách mạng Việt Nam, trong thư
do
gửi cho học sinh nhân ngày khai trường, Bác Hồ đã viết: “Từ giờ phút này trở
oa
nl
w
đi, các cháu được hưởng một nền giáo dục hoàn toàn Việt Nam (…) làm phát
triển hồn tồn năng lực sẵn có của các cháu.” Nội dung bức thư như là một
d
a
nv
a
lu
định hướng cho sự phát triển của phương pháp dạy học.
Trong sự nghiệp cách mạng, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến
u
nf
giáo dục. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học đã được nêu ra trong
ll
m
Nghị quyết Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 4 khoá VII, lần
n
oi
tz
ha
thứ 2 khoá VIII, lần thứ 6 khoá IX, được thể chế hoá trong Luật Giáo dục:
“Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ
z
@
động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn
l.
ai
gm
học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện
co
kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại
m
niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”, được cụ thể hoá trong quyết định
Lu
an
201/2001/QĐ-TTg ngày 28/12/2001 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê
n
va
ac
th
9
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
duyệt “chiến lược phát triển giáo dục 2001-2010” và các chỉ thị thực hiện
nhiệm vụ năm học của Bộ GD & ĐT.
Tại Đại hội Đảng khóa X, Đảng chủ trương: Đổi mới toàn diện giáo
dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Có những điểm
cần chú ý:
Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; đổi mới cơ cấu tổ chức, cơ chế
quản lý, nội dung, phương pháp dạy và học; thực hiện "chuẩn hoá, hiện đại
hoá, xã hội hoá", chấn hưng nền giáo dục Việt Nam. Đổi mới mạnh mẽ giáo
dục mầm non và giáo dục phổ thông. Khẩn trương điều chỉnh, khắc phục tình
a
lu
trạng quá tải và thực hiện nghiêm túc chương trình giáo dục và sách giáo khoa
n
n
va
phổ thơng bảo đảm tính khoa học, cơ bản, phù hợp tâm lý lứa tuổi và điều
tn
to
kiện cụ thể của Việt Nam. Kết hợp việc tổ chức phân ban với tự chọn ở trung
p
ie
gh
học phổ thông trên cơ sở làm tốt công tác hướng nghiệp và phân luồng từ
trung học cơ sở. Bảo đảm đúng tiến độ và chất lượng phổ cập giáo dục.
oa
nl
w
do
Đã có nhiều tác giả nghiên cứu về hoạt động dạy học trong bối cảnh đổi
mới chương trình giáo dục phổ thơng hiện nay như: (Nguyễn Công Khanh,
d
2013) nghiên cứu về đổi mới kiểm tra, đánh giá học sinh theo tiếp cận năng
a
lu
a
nv
lực. (Nguyễn Lan Phương, 2014): nghiên cứu về cấu trúc và chuẩn đánh giá
u
nf
năng lực giải quyết vấn đề trong chương trình giáo dục phổ thơng mới. (Trần
ll
Thị Hương, 2012) nghiên cứu về dạy học tích cực.
m
n
oi
Nghiên cứu về da ̣y ho ̣c tích hơ ̣p và da ̣y ho ̣c phân hóa ở trường trung
z
(Ngơ Minh Oanh, 2015).
tz
ha
ho ̣c đáp ứng đổi mới chương trình và sách giáo khoa sau năm 2015, có tác giả
gm
@
Các tác giả (Huỳnh Văn Sơn, Nguyễn Kim Hồng, Nguyễn Thị Diễm
l.
ai
My, 2017) nghiên cứu về phương pháp da ̣y ho ̣c phát triể n năng lực ho ̣c sinh
m
co
THPT.
Lu
Như vậy, vấn đề nâng cao chất lượng dạy học từ lâu đã dược các nhà
an
nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm. Từ những năm cuối thế kỷ XX khi
n
va
ac
th
10
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
xã hội sắp bước vào một giai đoạn phát triển mới thì hơn bao giờ hết, vấn đề
này được quan tâm nhiều hơn và nó trở thành mối quan tâm chung của toàn
xã hội, đặc biệt là của những nhà nghiên cứu giáo dục. Ý kiến của các nhà
nghiên cứu có thể khác nhau nhưng điểm chung mà chúng ta thấy trong các
cơng trình nghiên cứu họ là khẳng định: vai trị quan trọng của cơng tác quản
lý trong việc nâng cao chất lượng dạy và học ở các cấp học và ở các bậc học.
Đây cũng chính là một trong những tư tưởng mang tính chiến lược về phát
triển giáo dục của Đảng ta “đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương pháp và quản
lý giáo dục đào tạo”.
a
lu
Nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT đã có nhiều
n
n
va
tác giả nghiên cứu như: (Tơn Thân, 2011), (Phan Văn Kha, 2011) nghiên cứu
tn
to
đổi mới quản lý dạy học ở trường THPT (Trần Ngọc Giao, 2012), (Nguyễn
p
ie
gh
Hứu Độ, 2011), (Đỗ Thị Bích Loan, 2011) nghiên cứu về nâng cao chất lượng
đội ngũ giáo viên trong quản lý hoạt động dạy học.
oa
nl
w
do
Từ việc nghiên cứu về hoạt động dạy học đã xuất hiện nhiều luận văn
nghiên cứu về QL hoạt động dạy học như:
d
- Luâ ̣n văn tha ̣c si ̃ (2009) “Thực trạng công tác QL hoạt động dạy học
a
lu
a
nv
các chủ đề tự chọn ở các trường THCS huyện Phong Điền, thành phố Cần
u
nf
Thơ”, tác giả Nguyễn Hồng Bảo.
ll
- Luâ ̣n văn tha ̣c si ̃ (2012) “Thực trạng QL hoạt động dạy học môn tiếng
m
n
oi
Anh tại các trường trung cấp nghề thành phố Hồ Chí Minh”, tác giả Trần Huy
tz
ha
Hùng.
z
- Luâ ̣n văn tha ̣c si ̃ (2014) “Thực trạng QL hoạt động dạy học tại các
gm
@
trường trung học phổ thông thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương”, tác giả
l.
ai
Huỳnh Hồng Thuận.
m
co
- L ̣n văn tha ̣c si ̃ (2013) “Thực trạng QL hoạt động dạy học theo định
Lu
hướng phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của sinh viên tại trường
an
Đại học Lao động Xã hội Cơ sở II”, tác giả Nguyễn Thị Thúy Hiền.
n
va
ac
th
11
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
Tuy nhiên, hiện nay vẫn chưa có một luận văn nào tập trung nghiên cứu
đề tài “Quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở các Trường THPT
quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh”. Vì vậy, tôi quyết định chọn đề tài
này để nghiên cứu.
Giáo dục ở các trường THPT ở quận Phú Nhuận trong nhiều năm gần
đây đã quan tâm đến công tác giảng dạy của giáo viên trên lớp. Ngành giáo
dục đã tổ chức các lớp bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên. Hàng năm có
tổ chức các hội thi giáo viên dạy giỏi. Việc làm này đã kích thích được tinh
thần học hỏi, nâng cao chuyên môn cho giáo viên. Tuy nhiên để nâng cao chất
a
lu
lượng dạy học cho đại đa số giáo viên thì rất cần có các biện pháp nâng cao
n
n
va
chất lượng giảng dạy của giáo viên.
p
ie
gh
tn
to
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Dạy học phân hóa
oa
nl
w
do
Dạy học phân hóa là một hướng đổi mới phương pháp dạy học nhằm
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh dựa vào những khác
d
biệt về năng lực, sở trường, điều kiện học tập…nhằm phát huy tốt nhất theo
a
nv
a
lu
khả năng của từng người học.
Thuật ngữ “Dạy học phân hóa” được nhà giáo dục học người Mỹ Carol
u
nf
ll
Ann Tomlinson xác định: “Phân hóa là một cách dạy học mà theo đó, giáo
m
n
oi
viên tích cực thay đổi hoặc điều chỉnh chương trình, phương pháp giảng dạy,
tz
ha
các nguồn lực, hoạt động học và những sản phẩm của học sinh để đáp ứng
nhu cầu của cá nhân học sinh” (Carol Ann Tomlinson, 2008). Phân hóa khơng
z
gm
@
phải là một phương pháp hay một kế hoạch mà hơn thế, nó là một sự cam kết
với một triết lý dạy học, khuyến khích học sinh bằng cách “gặp chúng ở chính
l.
ai
co
nơi chúng đang có mặt và đưa chúng đến nơi chúng cần đến”, dù chúng là học
m
sinh giỏi hay yếu hoặc chúng là những học sinh xuất thân từ các gia đình và
an
Lu
n
va
ac
th
12
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
các nền văn hóa khác nhau. Phân hóa là chìa khóa đáp ứng những u cầu đa
dạng của học sinh mà chúng ta phát hiện được trong lớp học hiện nay.
Theo Tracey Hall: “Dạy học phân hóa là lý thuyết giảng dạy dựa trên
mệnh đề là các cách tiếp cận giảng dạy cần phải đa dạng và thích nghi với sự
đa dạng của HS trong lớp học” (Ngô Minh Oanh, 2015). Mơ hình DHPH địi
hỏi GV linh hoạt trong cách tiếp cận của mình đối với việc giảng dạy…. Mục
đích của dạy học phân hố là tối ưu hoá sự trưởng thành của từng HS và giúp
cho từng cá nhân người học thành cơng trong suốt q trình học.
Theo tác giả Tơn Thân: “Dạy học phân hố là một quan điểm dạy học
a
lu
đòi hỏi phải tổ chức, tiến hành các hoạt động dạy học dựa trên những khác.
n
n
va
biệt của người học về năng lực, sở thích, nhu cầu, các điều kiện học tập nhằm
tn
to
tạo ra những kết quả học tập tốt nhất và sự phát triển tốt nhất cho từng người
p
ie
gh
học, đảm bảo công bằng trong giáo dục, tức là quyền bình đẳng về cơ hội học
tập cho người học”. (Tôn Thân, 2010).
oa
nl
w
do
Từ những định nghĩa của các tác giả khác nhau, chúng ta có thể hiểu
rằng: Dạy học phân hoá là một quan điểm dạy học tập trung vào việc thiết kế
d
giảng dạy xuất phát từ tình hình thực tế của HS, dựa vào đặc điểm cá nhân,
a
lu
a
nv
tâm lý, sinh lý, nhu cầu, động cơ, hứng thú, nguyện vọng, điều kiện hồn
u
nf
cảnh... của các HS mà tìm cách dạy cho phù hợp.
ll
Dạy học phân hóa ở trường THPT được thể hiện trong các chương trình
m
n
oi
tự chọn và tăng cường nhằm phát triển năng lực học sinh phù hợp với khả
tz
ha
năng của học. Đồng thời ở các trường THPT còn tổ chức các hoạt động bồi
z
dưỡng học sinh giỏi, bồi dưỡng kiến thức cho học sinh yếu cũng đã thể hiện
l.
ai
gm
@
dạy học phân hóa người học.
1.2.2. Quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa
co
m
Quản lý hoạt động dạy học theo hướng phân hóa được hiểu là quản lý
Lu
an
hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trị phù hợp với trình độ nhận
n
va
ac
th
13
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
thức và khả năng khác nhau của học sinh – tức là phù hợp với từng nhóm đối
tượng học sinh. Điều đó có nghĩa là trong cơng tác quản lý hoạt động dạy học
cần chú trọng vào việc thực hiện các nhiệm vụ sau đây:
Chỉ đạo xác định mục tiêu dạy học phù hợp với các nhóm đối tượng HS
khác nhau (của một lớp, của một khối) và xây dựng mục tiêu của từng môn
học.
Quản lý đổi mới phương pháp dạy và học phù hợp với đặc điểm mơn học
và phù hợp với từng nhóm đối tượng HS.
Quản lý, tổ chức hoạt động dạy học sao cho đa dạng, hấp dẫn và phù hợp
a
lu
với từng môn học và phù hợp với học sinh.
n
n
va
Quản lý hoạt động kiểm tra và đánh giá kết quả dạy học sao cho đảm bảo
tn
to
yêu cầu của việc phân loại chính xác kết quả học tập của từng HS.
p
ie
gh
Thực hiện phân cấp quản lý cho phó hiệu trưởng, tổ trưởng chun mơn,
giáo viên.
thơng
oa
nl
w
do
1.3. Hoạt động dạy học theo hướng phân hóa ở trường trung học phổ
d
1.3.1. Định hướng phát triển giáo dục THPT hiện nay
a
lu
a
nv
Trong giáo dục phổ thơng, tích hợp và phân hóa là hai yêu cầu không
u
nf
thể không chú ý và cần thực hiện một cách đồng bộ, thống nhất trên cả 4
ll
phương diện (Đỗ Ngọc Thống, 2015)
m
n
oi
Dạy học theo hướng phân hóa là kết hợp giáo dục đại trà với giáo dục
tz
ha
mũi nhọn, giữa giáo dục phổ cập với giáo dục nâng cao nhằm khuyến khích
z
và phát triển tối đa và tối ưu những khả năng của cá nhân. Đặc điểm cơ bản
thức, tạo động lực thúc đẩy học tập cho người học.
l.
ai
gm
@
của dạy học theo quan điểm phân hóa là phát hiện và bồi đắp lỗ hổng kiến
m
co
Tư tưởng về dạy học theo quan điểm phân hóa được thể hiện trong 4
Lu
nguyên tắc được nhiều tác giả đưa ra:
an
- Đảm bảo sự thống nhất giữa tính vừa sức riêng trong dạy học
n
va
ac
th
14
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.vT.Bg.Jy.Lj.Tai lieu. Luan vT.Bg.Jy.Lj. van. Luan an.vT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.LjvT.Bg.Jy.Lj. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
- Đảm bảo tính vừa sức và tính cá biệt trong q trình giáo dục
- Đảm bảo tính vừa sức, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi
- Đảm bảo tính thống nhất giữa đồng loạt và phân hóa
Như vậy, tiến hành dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT cần
dựa trên những tư tưởng chủ đạo sau:
Thứ nhất, tính kế thừa, phát huy năng khiếu, sở thích của bậc Trung
học cơ sở và định hướng nghề nghiệp tương lai.
Thứ hai, lấy trình độ chung của lớp làm nền tảng; lấy trình độ phát triển
chung và điều kiện chung của HS trong lớp làm nền tảng, phải hướng vào
a
lu
những yêu cầu thật cơ bản. GV phải biết lựa chọn nội dung và phương pháp
n
n
va
phù hợp với trình độ và điều kiện chung của lớp.
tn
to
Thứ ba, phân hóa nội dung kiến thức phù hợp đối tượng HS yếu, kém
p
ie
gh
nhằm đưa lên trình độ chung. GV cần có biện pháp quan tâm phù hợp tạo
động lực cho nhóm học sinh này có thể hịa nhập vào hoạt động học tập chung
oa
nl
w
do
của cả lớp.
Đưa HS diện khá, giỏi đạt những yêu cầu nâng cao trên cơ sở đạt được
d
những yêu cầu cơ bản. Trên cơ sở kiến thức cơ bản, GV bổ sung, mở rộng
a
lu
a
nv
kiến thức hoặc gieo các vấn đề liên quan đến nội dung bài học để học sinh
ll
u
nf
khá, giỏi có thể tự tìm hiểu, tự học nâng cao kiến thức.
m
1.3.2. Mục đích dạy học theo hướng phân hóa ở trường THPT
n
oi
tz
ha
DHPH đã có từ lâu trong lịch sử giáo dục và đã trải qua một số cuộc cải
cách, đổi mới để đáp ứng yêu cầu của thời đại. PPDH dạy học truyền thống
z
@
một chiều thầy truyền đạt cho trò đã được thay bằng PPDH tương tác giữa
l.
ai
gm
thầy- trò, trò- trò, phát huy nhân tố người học trong quá trình DH.
co
Ngày nay giáo dục nước ta đang hướng đến mục tiêu phát triển năng
m
lực toàn diện cho HS, giúp HS nhận thức thế giới một cách chủ động, sáng
Lu
an
tạo, linh hoạt, tích cực, giáo viên quan tâm và phát huy sở trường của các em.
n
va
ac
th
15
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
