Các giải pháp nhằm phát triển dịch vụ tư vấn phát hành chứng khoán ra công chúng của công ty chứng khoán ngân hàng công thương việt nam 1

LỜI MỞ ĐẦU
Sự ra đời của Thị Trường Chứng Khoán Việt Nam đánh dấu bằng việc
đưa vào vận hành Trung Tâm Giao Dịch Chứng Khốn(TTGDCK) Hồ Chí
Minh, từ đó đến nay có những bước phát triển đột phá. Bước đầu tạo dựng
nên niềm tin cho các nhà đầu tư và đang dần thay đổi được lối tư duy coi Thị
Trường Chứng Khoán như một canh bạc đỏ đen. Thị Trường Chứng Khoán
Việt Nam đang thực sự trở thành một sân chơi trí tuệ cho các nhà đầu tư.
Với sự ra đời của TTGDCK Hà Nội và tiến tới việc hoàn thiện luật
Chứng Khoán ngày càng khẳng định rõ hơn sự quan tâm của chính phủ trong
việc phát triển một Thị Trường Chứng Khoán - một nơi huy động vốn đang
dần thay thế cho các hình thức huy động vốn truyền thống.
Đầu năm 2006, sự kiện Thủ Tướng Chính Phủ Phan Văn Khải rung
chng khai mạc Thị Trường Chứng Khốn đã khích lệ nhiều nhà đầu tư có
thêm niềm tin vào Thị Trường Chứng Khoán nước nhà. Sau sự kiện này đã
làm cho các sàn giao dịch chứng khoán trở nên sôi động hơn bằng việc tăng
giá kịch trần của nhiều loại chứng khoán trong 1 tuần liên tiếp. Cầu chứng
khoán tăng nhanh đột biến trên Thị Trường Chứng Khoán lại càng đẩy giá các
chứng khốn lên.
Thị Trường Chứng Khốn sơi động là một dấu hiệu tốt cho các tổ chức
phát hành, việc huy động vốn qua việc phát hành chứng khốn có nhiều thuận
lợi cho tính thanh khoản của các chứng khoán ngày càng tăng. Rõ ràng việc
phát hành chứng khốn là một hình thức huy động vốn có những ưu điểm
vượt trội.
Nhận thức được điều đó, nhiều Cơng ty chứng khoán liên tục phát triển
dịch vụ tư vấn phát hành chứng khốn và thu được rất nhiều thành cơng.


Xuất phát từ thực tế đó sau 3 tháng thực tập ở Cơng ty chứng khốn
Ngân Hàng Cơng Thương Việt Nam em đã nghiên cứu đề tài: “Các giải pháp
nhằm phát triển dịch vụ tư vấn phát hành chứng khoán ra cơng chúng của
Cơng ty chứng khốn Ngân Hàng Cơng Thương Việt Nam”

Kết cấu của bài gồm:
Chương 1: Tổng quan về dịch vụ tư vấn phát hành chứng khốn ra
cơng chúng của Cơng ty chứng khốn
Chương 2: Thực trạng của dịch vụ tư vấn phát hành ở Cơng ty chứng
khốn Ngân Hàng Công Thương Việt Nam
Chương 3: Một số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ tư vấn phát hành
của Cơng ty chứng khốn Ngân Hàng Cơng Thương Việt Nam
Em xin chân thành cám ơn Ths. Nguyễn Thuỳ Dương và các anh chị trên
Cơng ty chứng khốn Ngân Hàng Cơng Thương đã giúp đỡ em để em có thể
hồn thành chuyên đề này.


CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ DỊCH VỤ TƯ VẤN PHÁT
HÀNH CHỨNG KHỐN RA CƠNG CHÚNG CỦA
CƠNG TY CHỨNG KHỐN
1.1.Khái qt về phát hành chứng khốn
1.1.1.Các hình thức phát hành chứng khoán
a) Phát hành riêng lẻ
- Định nghĩa: Phát hành chứng khốn riêng lẻ hay cịn gọi là phát hành
chứng khốn chào bán trên phạm vi hẹp là hình thức phát hành chứng khoán
dành bán cho một số lượng hạn chế các nhà đầu tư và tổng số tiền ở một mức
nhất định
- Điều kiện phát hành: Do phát hành chứng khoán riêng lẻ chỉ hạn chế
cho một số nhà đầu tư, nó chỉ liên quan đến lợi ích của một số các nhà đầu tư
đó. Cho nên luật pháp các nước qui định thường không chặt chẽ bằng các điều
kiện Phát hành chứng khốn ra cơng chúng. Các điều kiện phát hành chứng
khoán riêng lẻ, nới lỏng từ các nội dung sau:
+ Quy mơ về vốn có thể nhỏ và không cần đáp ứng yêu cầu về vốn điều
lệ tối thiểu ban đầu, không qui định tỉ lệ phần trăm về vốn cổ phần do công
chúng nắm giữ và số lượng cơng chúng tham gia.

+ Cơng ty có thể mới thành lập hoặc công ty đã thành lập và hoạt động
không kể mức thời gian nào.
+ Tổ chức phát hành có thể hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi cao,
thấp hoặc chưa có lãi trong giai đoạn đầu mới phát hành chứng khoán.
+ Những tổ chức phát hành chứng khoán riêng lẻ cũng giống như Phát
hành chứng khoán ra công chúng phải được lập dự án đầu tư và phương án
sản xuất kinh doanh khả thi và việc sử dụng nguồn vốn thu được từ đợt phát
hành.
+ Về đội ngũ cán bộ quản lý công ty : Hội đồng quản trị và ban giám đốc
điều hành phải có năng lực và trình độ quản lý các hoạt động sản xuất kinh
doanh ( khơng địi hỏi cao như Phát hành chứng khốn ra cơng chúng ).
Ngồi ra cịn tuỳ thuộc vào từng đợt phát hành chứng khốn, mà cơng ty
cần phải đáp ứng một số điều kiện qui định của pháp luật.

- Qui trình phát hành chứng khốn riêng lẻ: Thủ tục phát hành và chào
bán chứng khoán riêng lẻ thường được pháp luật các nước qui định đơn giản


hơn nhiều so với hình thức chào bàn chứng khốn ra cơng chúng. Đó là, khi
cơng ty cần phát hành chứng khốn để huy động vốn khơng phải cấp giấy
phép nhưng phải đăng ký và nộp lệ phí cho Uỷ ban chứng khốn Nhà nước,
khơng cần phải quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng, trừ hội
nghị hẹp với các nhà đầu tư tiềm tàng.
Cụ thể bao gồm các bước:
+ Đăng kí phát hành:
Sau khi chuẩn bị chu đáo cho việc phát hành, tổ chức phát hành phải nộp
đăng ký phát hành cho Uỷ ban chứng khoán Nhà nước. Trong đăng ký thường
bắt buộc phải có những tài liệu chủ yểu:
*Báo cáo tình hình kinh doanh của cơng ty
*Tiểu sử ban giám đốc và cán bộ quản lý cơng ty.

*Phương pháp phát hành chứng khốn để huy động vốn mà công ty sẽ sử
dụng cho đợt phát hành.
*Phương án sử dụng vốn huy động được.
*Các báo cáo tài chính đã được xác nhận của cơ quan kiểm tốn hoặc là
cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
Uỷ ban chứng khoán Nhà nước sẽ xem xét bản đăng kí trong một thời
gian nhất định. Khi xem xét trong bản đăng kí cịn thiếu dữ liệu hoặc có điểm
khơng chính xác, Uỷ ban chứng khốn Nhà nước sẽ yêu cầu tổ chức phát
hành bổ sung và tuỳ theo tình hình để quyết định chuyển ngày thực hiện hay
đưa lệnh cấm bán chứng khoán.
+ Hội nghị các nhà đầu tư
Sau khi gửi hồ sơ đăng kí phát hành lên Uỷ ban chứng khoán Nhà nước,
tổ chức phát hành cần tổ chức các nhà đầu tư để thông báo loại, số lượng, giá
trị chứng khoán phát hành. Đồng thời tổ chức phát hành phải lập hợp đồng
phân phối chứng khoán riêng để phân phối chứng khoán cho các nhà đầu tư.
+ Nộp lệ phí cho Uỷ ban chứng khốn Nhà nước.
Phát hành chứng khốn riêng lẻ khơng cần phải cấp giấy phép của Uỷ
ban chứng khoán Nhà nước, nhưng tổ chức phát hành phải nộp cho Uỷ ban
chứng khoán Nhà nước một khoản lệ phí nhất định hay cịn gọi là thủ tục
đăng kí phát hành. Khoản lệ phí này bao nhiêu là tuỳ thuộc vào tỉ lệ quy định


của Uỷ ban chứng khoán Nhà nước của mỗi nước. Tỷ lệ này thường ở mức
0.02% tổng giá trị phát hành.
+ Đăng ký lưu giữ chứng khoán: Sau khi kết thúc việc phân phối chứng
khoán, tổ chức phát hành phải tiến hành đăng ký lưu giũ chứng khoán chuyển
giao và thanh tốn chứng khốn với một tổ chức tài chính trung gian (ngân
hàng, Cơng ty chứng khốn, cơng ty bảo quản, và lưu giữ chứng khoán …)
+ Báo cáo kết quả đợt phát hành
Sau khi tiến hành xong những công việc trên, tổ chức phát hành phải báo

cáo kết quả đợt phát hành lên Uỷ ban chứng khoán Nhà nước
b) Phát hành chứng khốn ra cơng chúng
Định nghĩa: Là hình thức phát hành trong đó các chứng khốn được phát
hành rộng rãi ra công chúng cho một số lượng lớn các nhà đầu tư nhất định
trong đó phải đảm bảo một tỷ lệ nhất định cho các nhà đầu tư nhỏ. Ngồi ra,
tổng giá trị chứng khốn phát hành cũng phải đạt mức theo quy định.
Phát hành chứng khoán ra công chúng được thực hiện theo một trong hai
phương thức sau:
+ Phát hành lần đầu ra công chúng (IPO): Là việc phát hành trong đó cổ
phiếu của cơng ty lần đầu tiên được bán rộng rãi cho công chúng đầu tư. Nếu
cổ phiếu được bán lần đầu cho công chúng nhằm tăng vốn thì đó là IPO sơ
cấp, cịn khi cổ phiếu được bán lần đầu từ số cổ phần hiện hữu thì đó là IPO
thứ cấp.
+ Chào bán sơ cấp( phân phối sơ cấp) : Là đợt phát hành cổ phiếu bổ
sung cảu công ty cho rộng rãi các công chúng đầu tư.
Trường hợp phát hành trái phiếu ra công chúng, việc phát hành được
thực hiện bằng một phương thức duy nhất, đó là chào bán sơ cấp.

- Điều kiện về Phát hành chứng khốn ra cơng chúng
+ Quy mơ về vốn
+ Tính liên tục của hoạt động sản xuất kinh doanh
+ Về đội ngũ quản lý công ty
+ Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh
+ Dự án khả thi


Cụ thể ở Việt Nam các điều kiện này được quy định trong Nghị định
144/2003 – NĐ/CP như sau:
Điều 6: Điều kiện phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng
1.Là các cơng ty cổ phần có mức vốn điều lệ đã góp tại thời điểm đăng

ký phát hành cổ phiếu tối thiểu 5 tỷ đồng
2.Hoạt động sản xuất kinh doanh của năm liền trước năm đăng kí phát
hành phải có lãi
3.Có phương án khả thi về việc sử dụng vốn thu được từ đợt phát hành
cổ phiếu
4.Việc phát hành cổ phiếu ra cơng chúng có vốn thành lập cơng ty mới
hoạt động trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng, công nghệ cao không bắt buộc phải
thực hiện các khoản 1 & 2 trong điều này
Điều 7: Điều kiện phát hành thêm cổ phiếu, phát hành quyền mua cổ
phiếu hoặc chứng quyền
1.Việc phát hành thêm cổ phiếu ra công chúng để tăng vốn, hoặc chứng
quyền chỉ được thực hiện khi tổ chức phát hành cổ phiếu ra cơng chúng có đủ
các điều kiện quy định tại các khoản 1,2,3 trong Điều 6 của Nghị định này. Tổ
chức phát hành được đăng ký thêm cổ phiếu chung cho nhiều đợt khi có nhu
cầu huy động làm nhiều đợt cho cùng một dự án.
2.Tổ chức phát hành cổ phiếu ra công chúng muốn phát hành thêm cổ
phiếu để chi trả cổ tức hoặc cổ phiếu thưởng phải làm thủ tục đăng ký với Uỷ
ban chứng khoán Nhà nước
Điều 8: Điều kiện phát hành trái phiếu ra công chúng
1.Là các công ty Cổ phần, Công ty Trách nhiệm hữu hạn, Doanh nghiệp
nhà nước có mức vốn điều lệ đã góp tại thời điểm đăng kí phát hành tối thiểu
là 10 tỷ đồng Việt Nam.
2.Hoạt động kinh doanh của năm liền trước năm đăng kí phát hành phải
có lãi
3.Có phương án khả thi về việc sử dụng và trả nợ vốn thu được từ đợt
phát hành trái phiếu
4.Phải có tổ chức bảo lãnh phát hành
5.Tổ chức phát hành trái phiếu phải xác định đại diện người sở hữu trái
phiếu

- Quy trình Phát hành chứng khốn ra cơng chúng :
B1: Xác định loại, số lượng và giá trị chứng khoán phát hành
B2: Lựa chọn tổ chức bảo lãnh phát hành và tổ chức tư vấn
B3: Chuẩn bị hồ sơ xin phép phát hành ( chú ý sự tham gia của Cơng ty
chứng khốn vào việc xác nhận báo cáo tài chình)
B4: Nộp hồ sơ lên Uỷ ban chứng khốn Nhà nước
B5: Công bố phát hành và chào bán chứng khốn ra cơng chúng
B6: Đăng kí, lưu giũ chứng khốn, chuyển giao và thanh toán sau khi kết
thúc việc phân phối.
B7: Báo cáo kết quả được phát hành lên Uỷ ban chứng khoán Nhà nước
và đăng ký vốn với cơ quan có thẩm quyền
1.1.2.So sánh ưu thế của phát hành chứng khốn ra cơng chúng so với
các hình thức huy động vốn khác.
Một công ty sẽ cân nhắc việc lựa chọn hình thức phát hành ra cơng
chúng để huy động vốn khi các nguồn vốn khác khơng đủ hoặc có nhiều hạn
chế khi sử dụng. Quá trình phát triển của Cơng ty thì ln bắt đầu từ việc huy
động vốn ban đầu trong một nhóm nhỏ các thành viên để phục vụ cho hoạt
động của mình. Khi nhu cầu về vốn địi hỏi nhiều hơn. Cơng ty sẽ có các hình
thức đa dạng và phong phú hơn như: Sử dụng vốn đầu tư mạo hiểm, phát
hành riêng lẻ, vay ngân hàng, th mua hay thậm chí vay từ Chính phủ…Nếu
tình trạng công ty không thuộc trạng thái nợ quá nhiều, có thể lựa chọn giữa
hình thức huy động vốn dài hạn và hình thức huy động vốn ngắn hạn. Khi yêu
cầu vốn trở thành vấn đề bức xúc và không thể đáp ứng được bằng các hình
thức khác thì cơng ty phải thực hiện phát hành chứng khoán để huy động vốn
trên thị trường. Mỗi hình thức đều có những ưu nhược điểm và hạn chế nhất
định. Cơng ty có thể lựa chọn hình thức vay tín dụng để đáp ứng các yêu cầu
về vốn. Lợi thế của phương thức này là khơng bị chia sẻ những lợi ích cho các
cổ đông mới. Tuy nhiên phương thức này không cho phép công ty được vay
với số lượng lớn và thường phải có những yêu cầu thế chấp tài sản. Sử dụng

vốn đầu tư mạo hiểm có nhược điểm là chỉ phù hợp với những công ty kỹ
thuật cao mới thành lập, có khả năng phát triển với tốc độ rất mạnh. Hơn thế
nữa đi kèm với việc sử dụng vốn này, các cơng ty đầu tư mạo hiểm thường có
những can thiệp sâu để có sự kiểm sốt chặt chẽ về công nghệ và về quản lý
công ty được nhận vốn. Một cách phổ biến để tăng quyền kiểm soát là sử
dụng các quyền như đề cử lãnh đạo, quyền được bỏ phiếu…Phương thức
phát hành chứng khốn ra cơng chúng cho phép công ty tiếp cận nguồn vốn


lớn và lâu dài, nhưng yêu cầu việc thực hiện tương đối phức tạp, kèm theo các
yêu cầu về công bố thông tin khá chặt chẽ.
1.1.3.Sự cần thiết của dịch vụ tư vấn phát hành chứng khốn ra cơng
chúng đối với một doanh nghiệp
Khi thực hiện việc phát hành chứng khốn ra cơng chúng thì là dù lần
đầu hay phát hành bổ sung doanh nghiệp cũng đều phải gặp những khó khăn
trong việc thực hiện. Trong các hình thức Phát hành chứng khốn ra cơng
chúng, mỗi hình thức đều có những đặc trưng do sự khác biệt về đợt phát
hành và các loại chứng khoán phát hành. Và phát hành chứng khốn lần đầu
ra cơng chúng là đợt phát hành gặp nhiều khó khăn hơn cả do đây là lần đầu
doanh nghiệp tiếp cận với thị trường, nhà đầu tư chưa có nhiều thơng tin để
tìm hiểu, bản thân doanh nghiệp cũng bỡ ngỡ với những luật định và quy tắc
tham gia thị trường chứng khoán. Những lần phát hành sau tuỳ theo các điều
kiện khác nhau mà phát sinh các khó khăn song lần đầu cũng gặp nhiều trở
ngại hơn cả.
Các khó khăn mà doanh nghiệp gặp phải khi Phát hành chứng khốn ra
cơng chúng như: xác định mục tiêu của đợt phát hành, số lượng vốn huy
động, loại chứng khoán, và số lượng chứng khoán phát hành…đây là những
khó khăn về tài chính trước khi phát hành cịn sau khi phát hành cũng gặp các
khó khăn như doanh nghiệp phải thực hiện các buổi đại hội cổ đông để thông
qua quyết định phát hành, lựa chọn tổ chức tư vấn phát hành, tổ chức kiểm

toán, tổ chức bảo lãnh phát hành, thực hiện việc tiếp xúc với các nhà đầu tư,
thu hút sự quan tâm của họ tới chứng khoán của doanh nghiệp chuẩn bị phát
hành.
Đầu tiên để có thể ra quyết định về một đợt phát hành chứng khốn ra
cơng chúng, doanh nghiệp phải xác định được nhu cầu về vốn của mình, trong
bất cứ một đợt phát hành nào thì nhu cầu vốn và mục đích huy động vốn luôn
cần được xác định trước tiên. Từ đó doanh nghiệp có thể lựa chọn các hình
thức tài trợ khác nhau cho nhu cầu đó, sau khi xác định rõ ràng nhu cầu và
mục đích sử dụng vốn, doanh nghiệp có quyết định phát hành chứng khốn
hay khơng. Đối với các doanh nghiệp huy động với lượng vốn lớn nhằm mục
đích tài trợ cho các dự án thì việc xác định dự toán một cách chuẩn xác là một
điều rất quan trọng, nó quyết định tới các loại chứng khoán mà doanh nghiệp
sử dụng để phát hành cùng với lãi suất và thời hạn…Việc xác định không
đúng lượng vốn cấn dự tốn có thể dẫn tới việc thất bại trong việc sử dụng
vốn sau này khiến cho khả năng hồn trả cho nhà đầu tư khơng thực hiện
được do vậy mà ảnh hưởng tới uy tín và hình ảnh của doanh nghiệp và gây
khó khăn cho các đợt phát hành sau đó. Đối với một doanh nghiệp lần đầu
thực hiện việc huy động vốn từ công chúng bằng cách phát hành cổ phiếu của
cơng ty thì việc khó khăn đó là xác định được cơ cấu cần dự tính phân phối


cho các đối tượng. Việc xác định này là hết sức quan trọng đối với doanh
nghiệp, nó ảnh hưởng tới mọi mặt của doanh nghiệp sau này như hội đồng
quản trị, việc đưa ra các quyết định của đại hội cổ đơng, xác định cơ cấu vốn
và chính sách chi trả cổ tức…Trước đây khi chưa trở thành công ty đại chúng,
các chính sách của cơng ty có thể thơng qua thiểu số song khi trở thành công
ty đại chúng việc thơng qua u cầu phải có sự đồng thuận của nhiều cổ đơng
hơn. Và việc pha lỗng quyền kiểm sốt cho các cổ đơng sẽ khiễn cơng ty do
dự trong việc liệu có nên phát hành cổ phiếu ra công chúng hay không. Trong
trường hợp doanh nghiệp phát hành chứng khốn ra cơng chúng để bổ sung

thêm vốn đầu tư vào các dự án thì khó khăn lớn nhất là lựa chọn loại chứng
khoán nào để phát hành và phát hành với số lượng là bao nhiêu. Điều này địi
hỏi năng lực phân tích tài chính của ban lãnh đạo và khả năng am hiểu thị
trường chứng khoán. Khi khơng có sự giúp đỡ của một tổ chức tài chính thì
những khó khăn mà doanh nghiệp mắc phải càng nhiều thêm. Có thể doanh
nghiệp có thể xác định được cơ cấu vốn tối ưu, từ đó xác định được vốn huy
động là bao nhiêu phần trăm vốn chủ sở hữu và vốn vay, nhưng sự hiểu biết
hạn chế về thị trường khiến cho việc tìm ra nguồn vốn có chi phí thấp cũng
như lượng vốn và khả năng tiếp cận nguồn vốn đó doanh nghiệp hồn tồn
khơng có khả năng.
Hơn nữa doanh nghiệp là một tổ chức không chuyên trong lĩnh vực
chứng khốn do vậy khơng đủ trình độ và kinh nghiệm trong việc xây dựng
phương án huy động vốn có hiệu quả. Các chứng khốn là những hàng hố tài
chính nên khi nó phát hành cần phải xác định một cách chính xác giá trị mà
nó đem lại. Định giá và chọn lựa phương thức phát hành cũng như các kỹ
thuật khác liên quan tới xây dựng một công cụ phát hành là một vấn đề mà
doanh nghiệp khó có thể tự đảm nhiệm. Trong một thị trường mới, một thị
trường chứng khoán phát triển với yêu cầu cao thì việc tham gia địi hỏi phải
có nhiều những thủ tục pháp, một doanh nghiệp khơng chun khó có thể
thực hiện được và nếu có thể thì cũng mất nhiều thời gian và chi phí.
Việc lựa chọn các tổ chức bảo lãnh phát hành, tổ chức kiểm toán và đặc
biệt là tổ chức tư vấn có vai trị quyết định tới sự thành công của đợt phát
hành. Lựa chọn được tổ chức tư vấn và tổ chức bảo lãnh phát hành phù hợp
coi như thành công trong đợt phát hành. Đối với doanh nghiệp việc thuê được
tổ chức tư vấn có trình độ và khả năng nghiệp vụ cao sẽ giúp ích rất nhiều cho
doanh nghiệp, giảm thiểu khó khăn, đảm bảo cho đợt phát hành diễn ra đúng
thời hạn và thu được kết quả cao nhất. Tuy nhiên việc lựa chọn được đúng tổ
chức tư vấn và tổ chức bảo lãnh là một điều không phải dễ khi trên Thị
Trường Chứng Khốn có rất nhiều tổ chức như vậy đang hoạt động, mỗi đơn
vị đều có những lợi thế của mình

Ngồi những khó khăn trên, việc phát hành chứng khốn cịn gặp nhiều
khó khăn khác như điều kiện chính trị xã hội, Thị Trường Chứng Khốn. Khi


thị trường chứng khoán hưng thịnh nhà đầu tư quan tâm thì khả năng Phát
hành chứng khốn ra cơng chúng có nhiều khả năng thành cơng cịn ngược lại
khi gặp những khó khăn thì có khả năng dẫn tới thất bại. Bên cạnh đó tâm lý
nhà đầu tư ln là bài tốn khó khăn của doanh nghiệp và quyết định tới sự
thành bại của đợt phát hành, cùng với sự hút được nhiếu sự quan tâm thì việc
lựa chọn nhà đầu tư cũng vô cùng quan trọng và cần được giải quyết
Như vậy có thể thấy các khó khăn mà doanh nghiệp gặp phải trong quá
trình thực hiện Phát hành chứng khốn ra cơng chúng. Để có thể thực hiện
thành công việc phát hành, doanh nghiệp phải bỏ ra rất nhiều chi phí nếu phải
tự mình thực hiện việc phát hành. Tuy nhiên những khó khăn đó có thể được
giảm bớt khi mà doanh nghiệp thuê trung gian tài chính trên thị trường trong
quá trình phát hành. Cùng với sự hình thành và phát triển thị trường chứng
khốn, các tổ chức trung gian tài chính cũng xuất hiện trên thị trường nhằm
hỗ trợ cho các chủ thể tham gia thị trường nhằm giảm thiểu bớt những khó
khăn, dễ dàng tham gia, từ đó giúp thị trường hoạt động hiệu quả hơn. Các tổ
chức tài chính trung gian này là các ngân hàng, cơng ty tài chính, cơng ty bảo
hiểm và cơng ty chứng khốn, họ có trình độ và kinh nghiệm hoạt động lâu
năm trên thị trường cùng với một đội ngũ khách hàng truyền thống. Họ tham
gia trên thị trường với nhiệm vụ hỗ trợ cho các khách hàng của mình nhằm
thu một khoản lợi nhuận. Các khách hàng của họ gồm các chủ thể là các cá
nhân, tổ chức tham gia thị trường với các mục đích khác nhau nhưng đều
được họ phục vụ. Đối với doanh nghiệp khi thực hiện việc phát hành chứng
khốn ra cơng chúng, những khó khăn của q trình phát hành sẽ được loại bỏ
đáng kể với sự giúp đỡ của các tổ chức tài chính trung gian này.
Có thể thấy, trên thị trường chứng khốn tổ chức có tính chun nghiệp
nhất là Cơng ty chứng khốn, là một trong các thành phần không thể thiếu

của thị trường. Khác với các tổ chức khác như ngân hàng, cơng ty tài chính
hay bảo hiểm chuyên sâu về lĩnh vực như tín dụng, bảo hiểm cho th tài tài
chính. Cơng ty chứng khốn chun về mảng chứng khốn và Thị Trường
Chứng Khốn. Đây chính là tổ chức trung gian có thể hỗ trợ tốt nhất cho
doanh nghiệp và các nhà đầu tư trên thị trường chứng khốn.

1.2.Cơng ty chứng khốn
1.2.1.Khái niệm


Cơng ty chứng khốn là một định chế tài chính trung gian thực hiện các
nghiệp vụ trên Thị Trường Chứng Khốn.
Theo Quyết định số 55/2004/QĐ – BTC 17/06/2004 thì khái niệm Cơng
ty Chứng Khốn được hiểu như sau: “Cơng ty chứng khốn là cơng ty cổ
phần, Cơng ty TNHH thành lập theo pháp luật Việt Nam để kinh doanh theo
giấy phép kinh doanh do Uỷ ban chứng khoán Nhà nước cấp”.
Cơng ty chứng khốn ở Việt Nam chỉ có 2 loại hình tổ chức đó là Cơng
ty cổ phần và Cơng ty TNHH. Trên thế giới cịn có loại hình công ty hợp
danh nhưng khả năng huy động vốn của loại hình này bị hạn chế khơng được
phép phát hành bất cứ một loại chứng khốn nào nên ít được áp dụng. Cịn
cơng ty cổ phần và cơng ty TNHH có nhiều ưu điểm hơn hẳn cơng ty hợp
danh nên hiện nay chủ yếu cơng ty chứng khốn được tổ chức dưới hai hình
thức này.
Xuất phát từ hoạt động của Thị Trường Chứng Khoán phải tuân theo 3
nguyên tắc chủ yếu: cơng khai, đấu giá, và trung gian. Trong đó nguyên tắc
trung gian là nguyên tắc căn bản nhất. Theo nguyên tắc này, tất cả các hoạt
động mua bán chứng khốn đều phải qua người trung gian mơi giới. Người
trung gian mơi giới có thể là thể nhân hoặc pháp nhân. Mơi giới pháp nhân
chính là các Cơng ty chứng khoán được Uỷ ban chứng khoán Nhà nước cấp
giấy phép hoạt động và có thể trở thành thành viên chính thức của Sở Giao

dịch Chứng khốn. Do vậy Cơng ty chứng khốn là một thành viên khơng thể
thiếu trên Thị Trường Chứng Khốn, nó cũng là một loại hình cơng ty nhưng
hoạt động của nó lại khác nhiều so với các công ty hoạt động sản xuất kinh
doanh. Hoạt động của nó nhằm đảm bảo nguyên tắc trung gian của Thị
Trường Chứng Khốn và vai trị trung gian được thể hiện qua:
*Trung gian về thơng tin: Cơng ty chứng khốn là nơi tích tụ, xử lý
thơng tin liên quan đến chứng khốn và Thị Trường Chứng Khốn, sau đó
phân phối những thơng tin đó cho các nhà đầu tư, cho các đối tác qua các hoạt
động môi giới, tư vấn, quản lý danh mục đầu tư. Yếu tố trung gian thông tin
hiện nay được thể hiện rõ rệt qua việc hầu hết các Cơng ty chứng khốn đều
có trang Web
*Trung gian về rủi ro: Cơng ty chứng khốn đầu tư vào các tài sản có rủi
ro cao, tỷ lệ cơng nghệ lớn, sau đó phân phối lại chó nhà đầu tư với mức độ
rủi ro ít hơn.
*Trung gian về thanh tốn: Cơng ty chứng khốn có vai trị là trung gian
thanh toán cho nhà đầu tư, tổ chức phát hành, lưu kí chứng khốn.
Về mơ hình tổ chức kinh doanh Cơng ty chứng khốn có thể khái qt
thành 2 mơ hính sau:


*Mơ hình Cơng ty chứng khốn đa năng:
Với mơ hình này, các NHTM vừa là chủ thể kinh doanh chứng khoán,
kinh doanh bảo hiểm, và kinh doanh tiền tệ. Gồm 2 loại:

- Đa năng một phần để kinh doanh chứng khoán, kinh doanh bảo hiểm,
các ngân hàng phải lập các cơng ty con hạch tốn độc lập và hoạt động tách
rời với kinh doanh tiền tệ. Mơ hình này được gọi là đa năng kiểu Anh.

- Đa năng toàn phần: Các ngân hàng được kinh doanh chứng khoán, kinh
doanh bảo hiểm, kinh doanh tiền tệ và các dịch vụ tài chính khác mà khơng

phải thành lập các cơng ty con. Mơ hình này được gọi là mơ hình kiểu Đức.
*Mơ hình cơng ty chứng khốn chun doanh: Theo mơ hình này các
ngân hàng không được tham gia vào kinh doanh chứng khoán. Hoạt động
kinh doanh chứng khoán sẽ do cac cơng ty độc lập, chun mơn hố trong
lĩnh vực chứng khốn đảm nhiệm.
1.2.2 Các nghiệp vụ của Cơng ty chứng khốn
Hoạt động của Cơng ty chứng khốn trên thị trường chứng khốn rất
phong phú đa dạng song nhìn chung có thể chia thành các nghiệp vụ
1.2.2.1 Các nghiệp vụ chính gồm:
+ Nghiệp vụ môi giới
+ Nghiệp vụ tự doanh
+ Nghiệp vụ bảo lãnh phát hành
+ Nghiệp vụ quản lý danh mục đầu tư
+ Nghiệp vụ tư vấn đầu tư chứng khốn

a)Nghiệp vụ mơi giới:
Theo Nghị định 144/CP – BTC/2003: “Mơi giới chứng khoán là hoạt
động trung gian hoặc đại diện mua, bán chứng khốn cho khách hàng để
hưởng phí”


Như vậy mơi giới chứng khốn là hoạt động trung gian hoặc đại diện
mua hoặc bán cho khách hàng để hưởng hoa hồng. Theo đó, Cơng ty chứng
khốn đại diện cho khách hàng tiến hành giao dịch thông qua cơ chế giao dịch
tại Sở Giao Dịch Chứng khoán hoặc thị trường OTC mà chính khách hàng
phải chịu trách nhiệm đối với kết quả giao dịch của mình.
Thơng qua hoạt động mơi giới, cơng ty chứng khốn sẽ chuyển đến
khách hàng các sản phẩm, dịch vụ tư vấn đầu tư và kết nối giữa nhà đầu tư
bán chứng khoán với nhà đầu tư mua chứng khoán. Và trong những trường
hợp nhất định, người mơi giới chứng khốn sẽ trở thành người bạn, người

chia sẻ những lo âu căng thẳng và đưa ra những lời động viên kịp thời cho
nhà đầu tư giúp nhà đầu tư có những quyết định tỉnh táo.
Do những hạn chế của thông tin không cân xứng không hồn hảo gây
những tác hại cho thị trường chứng khốn, bên cạnh đó khả năng thu thập,
phân tích xử lý thông tin của nhà đầu tư không cao và do hàng hoá trao đổi
trên Thị Trường Chứng Khoán là hàng hố đặc biệt: tài sản tài chính vì vậy
nghề mơi giới chứng khốn ra đời khơng chỉ nhằm khắc phục những hạn chế
trên mà còn do quy định của pháp luật để giúp quản lý tập trung, tiết kiệm
thời gian chi phí, tăng mức độ an tồn cho việc chuyển giao chứng khốn.
Do nghề mơi giới chứng khốn phải đối mặt với vấn đề xung đột quyền
lợi giữa nhà môi giới với khách hàng, giữa khách hàng với nhau và do đây là
nghề được cấp phép từ phía Nhà nước, hiệp hội nên để trở thành nhà môi giới
phải tuân thủ các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp.
b)Nghiệp vụ tự doanh:
Theo Nghị định 144/CP – BTC/2003: “Tự doanh chứng khoán là việc
Cơng ty chứng khốn mua và bán chứng khốn cho chính mình”
Hoạt động tự doanh của cơng ty chứng khoán thực hiện trên Sở Giao
Dịch hoặc trên thị trường OTC, lúc này Cơng ty chứng khốn đóng vài trị là
nhà tạo lập thị trường nắm giữ một loại chứng khoán nhất định của một loại
chứng khoán và thực hiện việc mua bán với khách hàng để hưởng chênh lệch
giá.
Mục đích của hoạt động tự doanh là nhằm thu lợi nhuận cho chính cơng
ty qua hành vi mua và bán chứng khoán với khách hàng. Nghiệp vụ này hoạt
động song song với nghiệp vụ môi giới, vừa phục vụ lệnh cho khách hàng và
cho chính mình, vì vậy tất yếu sẽ dẫn đễn những xung đột quyền lợi giữa giao
dịch của khách hàng và của công ty.
Khác với nghiệp vụ mơi giới, cơng ty chứng khốn chỉ làm trung gian
thực hiện lệnh cho khách hàng để hưởng hoa hồng, trong hoạt động tự doanh

cơng ty chứng khốn kinh doanh bằng chính nguồn vốn của cơng ty. Vì vậy,
Cơng ty chứng khốn địi hỏi phải có nguồn vốn rất lớn và đội ngũ nhân viên
có trình độ chun mơn, khả năng phân tích và đưa ra các quyết định đầu tư
hợp lý, đặc biệt trong trường hợp đóng vai trị là nhà tạo lập thị trường.
u cầu đối với Cơng ty chứng khốn :

- Tách biệt quản lý: Các Cơng ty chứng khốn phải có sự tách biệt giữa
hoạt động mơi giới và tự doanh để đảm bảo sự minh bạch rõ ràng

- Ưu tiên khách hàng
- Góp phần bình ổn thị trường
- Hoạt động tạo thị trường
Các hình thức giao dịch trong hoạt động tự doanh

- Giao

dịch gián tiếp: Cơng ty chứng khốn đặt các lệnh mua và bán
chứng khoán trên Sở Giao Dịch, lệnh của họ có thể thực hiện với bất kì khách
hàng nào khơng được xác định trước.

- Giao dịch trực tiếp: Là giao dịch tay đôi giữa hai công ty chứng khốn
hay giữa cơng ty chứng khốn với một khách hàng thông qua thương lượng.
Đối tượng của các giao dịch trực tiếp là các loại chứng khốn đăng kí giao
dịch ở thị trường OTC.
c)Nghiệp vụ bảơ lãnh phát hành chứng khốn
Để thực hiện thành cơng các đợt chào bán chứng khốn ra cơng chúng
địi hỏi tổ chức phát hành phải cần đến các cơng ty chứng khốn tư vấn tài
chính cho đợt phát hành và thực hiện bảo lãnh, phân phối chứng khốn ra
cơng chúng.
Như vậy nghiệp vụ bảo lãnh phát hành là việc Cơng ty chứng khốn có

chức năng bảo lãnh giúp tổ chức phát hành thực hiện các thủ tục trước khi
chào bán chứng khoán, tổ chức phân phối chứng khốn và giúp bình ổn giá
chứng khốn trong giai đoạn sau khi phát hành. Trên thị trường chứng khốn,
tổ chức bảo lãnh phát hành khơng chỉ có cơng ty chứng khốn mà cịn bao
gồm các định chế tài chính khác như ngân hàng, nhưng thơng thường việc
Cơng ty chứng khoán nhận bảo lãnh phát hành thường kiêm ln việc phân
phối chứng khốn, cịn các ngân hàng thường đứng ra nhận bảo lãnh sau đó
chuyển giao việc phân phối chứng khoán cho các thành viên khác.


Khi một tổ chức muốn phát hành chứng khoán, tổ chức đó gửi u cầu
bảo lãnh phát hành đến Cơng ty chứng khốn. Cơng ty chứng khốn có thể sẽ
ký một hợp đồng tư vấn quản lý cho tổ chức phát hành về loại chứng khoán
cần phát hành, định giá chứng khoán và phương thức phân phối chứng khoán
đến các nhà đầu tư thích hợp. Để được phép bảo lãnh, Cơng ty chứng khốn
phải đệ trình một phương án lên Uỷ ban chứng khoán Nhà nước. Khi Uỷ ban
chứng khoán Nhà nước cho phép phát hành chứng khoán và đến khi thời hạn
giấy phép phát hành có hiệu lực, Cơng ty chứng khoán thực hiện việc phân
phối chứng khoán. Các hình thức phân phối chứng khốn chủ yếu:

- Bán riêng cho các tổ chức đầu tư tập thể, quỹ đầu tư…
- Bán trực tiếp cho các cổ đông hiện thời hay những nhà đầu tư có quan
hệ với tổ chức phát hành

- Bán rộng rãi ra công chúng
d)Nghiệp vụ quản lý danh mục đầu tư
Theo Nghị đinh 144/CP – BTC/2003: “Quản lý danh mục đầu tư chứng
khoán là hoạt động quản lý vốn của khách hàng thông qua việc mua bán và
nắm giữ các loại chứng khốn vì quyền lợi của khách hàng”
Đây là nghiệp vụ quản lý vốn uỷ thác của khách hàng để đầu tư vào

chứng khốn thơng qua danh mục đầu tư nhằm sinh lợi cho khách hàng trên
cơ sở tăng lợi nhuận và bảo toàn vốn cho khách hàng. Quản lý danh mục đầu
tư, là một dạng nghiệp vụ tư vấn chất lượng cao. Trong nghiệp vụ này Cơng
ty chứng khốn phải tiếp xúc với khách hàng để tìm hiểu khả năng, nhu cầu,
thời hạn đầu tư và mục đích đầu tư và chứng minh khả năng của Cơng ty
chứng khốn trong việc thực hiện việc quản lý danh mục đầu tư. Sau quá trình
tiếp xúc Cơng ty chứng khốn sẽ ký hợp đồng đầu tư với khách hàng. Khi
thực hiện hoạt động này, Công ty chứng khoán vừa mua bán và nắm giữ
chứng khoán cho khách hàng và nhận được một khoản phí phần trăm trên cơ
sở lợi nhuận đem lại cho khách hàng
e)Nghiệp vụ tư vấn đầu tư chứng khoán
Tư vấn và đầu tư chứng khốn là việc Cơng ty chứng khốn thơng qua
hoạt động phân tích để đưa ra các lời khuyên, phân tích các tình huống và có
thể thực hiện một số công việc dịch vụ khác liên quan đến phát hành, đầu tư
và cơ cấu tài chính cho khách hàng
Hoạt động tư vấn chứng khoán được phân loại theo các tiêu chí sau:


- Theo hình thức của hoạt động tư vấn: Gồm tư vấn trực tiếp( gặp gỡ trực
tiếp) và tư vấn gián tiếp( qua điện thoại thư từ)

- Theo mức độ uỷ quyền của tư vấn
- Theo đối tượng của hoạt động tư vấn: bao gồm tư vấn cho người phát
hành và tư vấn cho người đầu tư
Nguyên tắc cơ bản của hoạt động tư vấn:

- Không đảm bảo chắc chắn về giá trị chứng khốn
- Ln nhắc nhở khách hàng
- Không được dụ dỗ, mời chào khách hàng
1.2.2.2 Các nghiệp vụ phụ trợ

a)Lưu ký chứng khoán : Là việc lưu giữ, bảo quản chứng khốn của
khách hàng thơng qua các tài khoản lưu ký chứng khoán. Đây là quy định bắt
buộc trong các giao dịch chứng khốn, bởi vì giao dịch chứng khốn trên thị
trường tập trung là hình thức các giao dịch ghi sổ, khách hàng phải mở tài
khoản tại các Cơng ty chứng khốn hoặc ký gửi các chứng khốn. Khi thực
hiện dịch vụ này cơng ty chứng khốn cũng nhận được các khoản phí như phí
gửi, phí rút và chuyển nhượng các loại chứng khoán.
b)Quản lý thu nhập của khách hàng: xuất phát từ việc lưu ký chứng
khốn cho khách hàng, cơng ty chứng khốn sẽ theo dõi tình hình thu lãi, cổ
tức của chứng khốn và đứng ra làm dịch vụ thu nhận và chi trả cổ tức cho
khách hàng
c)Nghiệp vụ tín dụng: Đối với thị trường chứng khốn phát triển bên
cạnh nghiệp vụ mơi giới chứng khốn cho khách hàng để hưởng hoa hồng,
Cơng ty chứng khốn cịn triển khai dịch vụ cho vay chứng khoán để khách
hàng thực hiện giao dịch bán khống hoặc cho khách hàng vay tiền để khách
hàng thực hiện nghiệp vụ mua ký quỹ

1.3 Khái quát về dịch vụ tư vấn phát hành chứng khốn ra cơng chúng
của Cơng ty chứng khoán


Tư vấn phát hành chứng khốn ra cơng chúng của Cơng ty chứng khốn
đối với các tổ chức phát hành nhằm hỗ trợ đợt phát hành thành công. Đây là
bước đầu trong hoạt động bảo lãnh phát hành của Công ty chứng khoán. Tư
vấn phát hành chứng khoán ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu muốn phát hành
chứng khoán ra cơng chúng của doanh nghiệp. Do tính chun mơn hố cao
trên thị trường chứng khốn, Cơng ty chứng khốn có đủ năng lực và trình độ
để hỗ trợ doanh nghiệp. Có thể nói thực chất đây là q trình Cơng ty chứng
khốn tìm hiểu nhu cầu của doanh nghiệp, xem xét thực trạng tình hình doanh
nghiệp để đưa ra những lời tư vấn phù hợp.

*Nội dung dịch vụ tư vấn phát hành chứng khốn ra cơng chúng của
Cơng ty chứng khốn
Bước đầu tiên của dịch vụ này là tìm kiếm khách hàng. Cũng như các
loại hình dịch vụ khác đối với Cơng ty chứng khốn ngồi việc thụ động đợi
khách hàng có nhu cầu tìm đến cơng ty thì một trong những bước chủ động là
phải đi tìm kiếm khách hàng. Khách hàng ở đây là các doanh nghiệp có nhu
cầu về vốn, các công ty cổ phần hoặc công ty mới đi vào hoạt động. Bên cạnh
đó là các doanh nghiệp nhà nước có nhu cầu bán bớt một phần cổ phần thuộc
quyền sở hữu nhà nước nhằm thu lại vốn cho ngân sách, đối tượng này
thường là ít. Việc tìm kiếm khách hàng thơng qua việc quảng bá, tiếp xúc tìm
kiếm các doanh nghiệp có cơ hội và triển vọng, và qua các hội nghị, bên cạnh
đó dựa trên các mối quan hệ làm ăn sẵn có, và quan hệ với khách hàng từ
trước.
Sau quá trình tìm kiếm khách hàng là q trình thu thập những thơng tin
liên quan đến doanh nghiệp, tìm hiểu nhu cầu về vốn cũng như cơ cấu tài
chính vốn có của doanh nghiệp và khi thoả thuận xong có thể đi đến việc ký
kết hợp đồng sơ bộ tư vấn phát hành chứng khốn giữa khách hàng và cơng ty
chứng khốn
Trong q trình tư vấn phát hành chứng khoán cho doanh nghiệp lần đầu
phát hành chứng khốn ra cơng chúng, với tư cách là nhà tư vấn phát hành,
Cơng ty chứng khốn có nhiệm vụ:
Thu thập các thơng tin chính thức từ phía tổ chức phát hành như: báo cáo
tài chính, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, mục tiêu của doanh nghiệp
trong tương lai, chiến lược kinh doanh, đội ngũ cán bộ nhân viên hiện có của
doanh nghiệp, bộ máy lãnh đạo, kế hoạch sản xuất trong hiện tại và tương
lai…Tất cả các nguồn thông tin này đều được đối chiếu với nhiều nguồn khác
nhau để xem xét tính đúng đắn của thơng tin.
Đánh giá, thực hiện việc phân tích nhu cầu vốn của khách hàng trong
tương lai, xem xét cơ cấu vốn tối ưu đối với doanh nghiệp, và xây dựng một
phương án tối ưu đối với doanh nghiệp như việc lựa chọn loại chứng khoán

phát hành, số lượng chứng khoán phát hành. Và phương án này sẽ được đưa
ra cho khách hàng xem xét. Thơng qua đại hội cổ đơng chính thức, cơng ty
chứng khốn sẽ chính thức cùng với tổ chức phát hành xây dựng kế hoạch
cho đợt phát hành. Thực hiện tiếp xúc sơ bộ với các nhà đầu tư để tìm hiểu thị
trường và thái độ nhà đầu tư như thế nào đối với doanh nghiệp phát hành.
Cơng ty chứng khốn với tư cách là nhà tư vấn sẽ cùng tổ chức phát hành
tìm kiếm nhà bảo lãnh phát hành chứng khốn (ở Việt Nam có một số trường
hợp việc phát hành cổ phiếu ra công chúng không cần tổ chức bảo lãnh) và tổ
chức kiểm toán độc lập. Việc lựa chọn một tổ chức bảo lãnh có uy tín và
mạng lưới rộng lớn sẽ giúp cho việc phân phối chứng khoán của tổ chức phát
hành diễn ra một cách thuận lợi. Thơng thường một Cơng ty chứng khốn
thường kiêm ln cả nhiệm vụ tư vấn phát hành và bảo lãnh phát hành nếu
được khách hàng cho phép. Tuy vậy có thể khơng th bảo lãnh phát hành
chứng khốn, tuỳ theo yêu cầu của tổ chức phát hành, Công ty chứng khốn
có thể đứng ra với tư cách là nhà tư vấn độc lập trợ giúp việc phát hành thông
qua phương thức phát hành hợp lý.
Dựa trên những gì đã có như loại chứng khoán là cổ phiếu, số lượng phát
hành, công ty tư vấn sẽ tư vấn cho tổ chức phát hành xác định mức giá và
phương thức chào bán. Định giá cao hay thấp sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới tâm
lý của nhà đầu tư cũng như kết quả của đợt phát hành. Trong quá trình tư vấn
phát hành thì việc xác định giá phát hành cũng như phương thức chào bán là
phần quan trọng nhất trong khâu tư vấn tài chính đối với tổ chức phát hành.
Trong đó phương thức chào bán là một trong những nhân tố quyết định quan
trọng tới kết quả của đợt phát hành.
Các phương thức chào bán gồm:
* Đối với việc chào bán chứng khốn lần đầu ra cơng chúng:
+Phương thức giá cố định
Là phương thức mà tổ chức phát hành định trước một mức giá chào bán

chứng khoán. Việc phân phối chứng khốn sau đó sẽ căn cứ vào lệnh đặt mua
của nhà đầu tư theo nguyên tắc người mua phải đặt trước một phần hay tồn
bộ giá trị chứng khốn đã đăng ký.
Phương thức giá cố định được thực hiện theo hình thức rộng rãi và khơng
phân biệt các đối tượng đầu tư nên cịn có những tên gọi khác nhau như
phương pháp chào bán công khai hay chào bán phổ thông
Trong phương thức giá cố định, giá chào bán chứng khoán được thỏa
thuận và thống nhất giữa tổ chức phát hành và tổ chức bảo lãnh trước khoảng
1 tuần so với ngày phát hành. Ngay trong ngày hôm trước của ngày phát


hành, những nhà đầu tư sẽ phải hoàn tất việc đăng ký số lượng chứng khoán
đặt mua theo mức giá đã định trước. Nếu số lượng đăng ký mua lớn hơn nhiều
so với khả năng cung cấp thì chứng khốn sẽ được phân phối cho các nhà đầu
tư theo tỷ lệ đã đăng ký.
+ Phương thức đấu giá
Nguyên tắc chung thực hiện phương thức này là bên phát hành sẽ tiếp
nhận các giá đăng kí mua dưới dạng đăng ký kín. Sau khi kết thúc thời gian
đăng ký, phía phát hành sẽ công bố kết quả về giá và số lượng được chấp
nhận.
Có các hình đấu giá:
Đấu thầu một giá: Trên cơ sở nguyên tắc chung của đấu giá, phía phát
hành sẽ tổng hợp và công bố một mức giá cố định được áp dụng chung cho tất
cả các nhà đầu tư đã thắng thầu, những nhà đầu tư này đã đặt giá bằng hoặc
cao hơn mức giá công bố. Tại mức giá này cung và cầu chứng khoán tương
đối sát nhau. Thơng thường số lượng chứng khốn được phân phối cho những
người thắng thầu theo tỷ lệ số lượng chứng khoán mà nhà đầu tư đã đặt và
thắng.
Đầu thầu nhiều mức giá: Nhà đầu tư được phép đặt nhiều mức giá khác
nhau. Tương ứng với mỗi mức giá là số lượng chứng khoán đăng ký mua. Sau

khi thời gian đăng ký kết thúc, tổ chức phát hành hoặc tổ chức bảo lãnh phát
hành sẽ tập hợp đăng ký theo đúng thứ tự ưu tiên cho giá đăng ký cao nhất và
người trúng thầu sẽ phải thanh toán đúng như giá đã đăng ký. Tại mức giá
trúng thầu, nếu cầu lớn hơn cung thì chứng khốn được phân theo tỷ lệ số
lượng chứng khoán đặt mua của các nhà đầu tư tại mức đó.
Đấu thầu khơng bình đẳng: Là hình thức đấu thầu mà giá được chọn để
thanh toán sẽ thấp hơn giá có khả năng thanh tốn của thị trường. Nói một
cách khác là giá bán chứng khốn được xác định mức cao nhất mà tại đó cho
phép tất cả số chứng khoán phát hành được bán hết. Dĩ nhiên, trong trường
hợp sử dụng phương thức đấu thầu này thì số lượng chứng khốn phân phối
hết cho nhà đầu tư theo tỷ lệ đăng ký và trúng thầu
+Phương thức lập sổ
Theo phương thức này tổ chức phát hành và nhà bảo lãnh sẽ xác định
một khung giá có thể chấp thuận. Sau đó, trong thời gian được phép thực hiện
chiến dịch vận động tới các nhà đầu tư, tổ chức bảo lãnh phát hành sẽ tổ chức
những buổi gặp gỡ với những nhà đầu tư tiềm năng để thăm dò khả năng về
số lượng cũng như mức giá mà các nhà đầu tư có thể chấp nhận. Những nội
dung được trao đổi trong các cuộc gặp này chủ yếu nhằm diễn giải về mục


đích của đợt phát hành, các vấn đề xung quanh đợt chào bán và không được
vượt quá phạm vi quy định của cơ quan quản lý phát hành. Các nhà đầu tư sẽ
đăng ký số lượng chứng khoán va giá chấp thuận. Tuy nhiên, những đăng ký
này không bị bắt buộc phải thực hiện. Khi thời gian lập sổ kết thúc tổ chức
phát hành và tổ chức bảo lãnh phát hành sẽ quyết định giá bán cuối cùng trên
cơ sở phân tích những thơng tin có được từ các đăng ký mua của các nhà đầu
tư. Cuối cùng, khi đã thống nhất được giá bán, tổ chức bảo lãnh phát hành sẽ
lựa chọn trong số các nhà đầu tư đã đăng ký mua để quyết định bán chứng
khoán cho họ.
*Phát hành cổ phiếu khi công ty tăng vốn

Để tăng vốn trong q trình kinh doanh, cơng ty cổ phần có thể lựa chọn
phương pháp phát hành và bán cổ phiếu mới. Cơng ty sẽ lựa chọn hình thức
phát hành cổ phiếu để tăng vốn dưới các hình thức sau:
+Tăng vốn bằng cách phát hành thêm cổ phiếu mới, thu bằng tiền mặt
+Tăng vốn bằng cách phát hành cổ phiếu mới bằng hiện vật
+Tăng vốn từ quỹ dự trữ
+Tăng vốn bằng cách chuyển từ trái phiếu chuyển đổi sang cổ phiếu
*Phát hành thêm cổ phiếu mới do tách hoặc gộp cổ phiếu
Loại phát hành cổ phiếu mới này làm thay đổi số lượng cổ phiếu lưu
hành của công ty nhưng không làm tăng vốn của công ty so với trước khi phát
hành thêm cổ phiếu mới.
Trong quá trình hoạt động của công ty, đôi khi giá cổ phiếu của công ty
lên quá cao. Điều đó có thể gây khó khăn cho nhà đầu tư. Cơng ty có thể thu
hồi cổ phiếu cũ và thay thế bằng số lượng cổ phiếu mới nhiều hơn và quy
định tỷ lệ thay thế cụ thể.
Tiếp đến việc xác định giá chào bán của chứng khoán vừa là một trong
những nội dung quan trọng và là cơng việc khó khăn nhất của tổ chức tư vấn
phát hành. Xác định giá chào bán có thể coi là một nghệ thuật vì bên cạnh
những ngun tắc tốn học thuần tuý, giá chào bán chứng khoán phải dựa trên
những yếu tố của thị trường mà những yếu tố này lại rất khó xác định và định
lượng một cách chính xác.
Trong xác định giá chứng khoán, tổ chức tư vấn phát hành thường sử
dụng các phương pháp sau: