Thu thập thông tin định lượng trong nghiên cứu XHH

Lop NCS XHH
Phơngphápthuthậpthông
tinđịnhlợng
Xây dựng bảng hỏi
NguyễnHữuMinh
NguyễnHữuMinh
ViệnGiađìnhvàGiới
ViệnGiađìnhvàGiới
Lop NCS XHH
Nội dung trình bày
1. Yêu cầu đối với việc xây dựng bảng hỏi
2. Các b ớc xây dựng bảng hỏi
3. Các kỹ thuật xây dựng câu hỏi
4. Những nguyên tắc chung khi thiết kế câu hỏi
5. Bảng kiểm những vấn đề cần quan tâm khi
thiết kế bảng hỏi
Lop NCS XHH
Cácphơngphápthuthậpthông
Cácphơngphápthuthậpthông
tinđịnhlợng
tinđịnhlợng

Các ph ơng pháp thu thập thông tin định l ợng

Bảng hỏi

Trắc nghiệm, angket, thang đo

Các số liệu thống kê của tài liệu thứ cấp

Xây dựng công cụ thu thập thông tin định l ợng

Lop NCS XHH
YªucÇu®èivíiviÖc
YªucÇu®èivíiviÖc
x
x
ây dựng
ây dựng
b¶nghái
b¶nghái


Lop NCS XHH
B
B
ảnghỏitrongnghiêncứuxãhội
ảnghỏitrongnghiêncứuxãhội

Bảng hỏi là công cụ đo l ờng quan trọng trong NC thực
nghịêm.

Bảng hỏi là ph ơng tiện để l u giữ thông tin.

Nhằm mô tả, so sánh, giải thích về kiến thức, thái độ, hành vi
và các đặc tr ng nhân khẩu-xã hội của một nhóm khách thể
nghiên cứu.
Lop NCS XHH
§iÒukiÖn®Óx©ydùngb¶nghái
§iÒukiÖn®Óx©ydùngb¶nghái
•
X¸c ®Þnh c¸c c©u hái nghiªn cøu.

•
X¸c ®Þnh c¸c gi¶ thuyÕt nghiªn cøu.
•
Thao t¸c hãa kh¸i niÖm.
Lop NCS XHH
Nh÷ngkh¸iniÖmc¬b¶n
Nh÷ngkh¸iniÖmc¬b¶n
•
TÝnh hiÖu lùc
•
§é tin cËy
•
ChuÈn ho¸
Lop NCS XHH
Tínhhiệulực
Tínhhiệulực

Tính hiệu lực (validity) liên quan tới việc thang đo và câu hỏi
đ a ra có đo đúng cái muốn đo hay không. Câu hỏi có phản
ánh đúng những giá trị mà ng ời trả lời cần đ a ra cho mỗi câu
hỏi hay không. Nếu câu hỏi đúng thì dù ng ời trả lời có khác
nhau song họ vẫn đ a ra câu trả lời phù hợp với những giá trị
mà chúng ta định đo.
Lop NCS XHH
Độtincậy
Độtincậy

Độ tin cậy (reliability): là sự phù hợp giữa các số liệu khác nhau khi
chúng cùng mô tả một đặc điểm hay một hiện t ợng nào đó mà
chúng ta định đo.

Lop NCS XHH
ChuÈn hãa
ChuÈn hãa
•
Ph ¬ng tiÖn ®o l êng ph¶i ® îc chuÈn hãa víi tÊt c¶ nh÷ng ®èi t îng
vµ vÊn ®Ò ®o l êng kh¸c nhau: nh÷ng c©u hái, nh÷ng thñ tôc
ph¶i ® îc tiÕn hµnh nh nhau víi tÊt c¶ nh÷ng ng êi tr¶ lêi.
Lop NCS XHH
Cácquyếtđịnhkhixâydựngbảnghỏi
Cácquyếtđịnhkhixâydựngbảnghỏi



Định đo cái gì?

Đo vấn đề chi tiết ở mức nào?

Xác định những khó khăn gặp phải khi viết câu hỏi
Lop NCS XHH
Mét sè yªu cÇu chung khi x©y dùng
b¶ng hái
•
Phải chuyển tải nội dung muốn hỏi để thu được
đúng thông tin cần thu thập một cách khách quan.
•
Người đọc phải hiểu rõ ràng các câu hỏi.
•
Hướng dẫn rõ ràng những điều người được hỏi
muốn biết và cách trả lời.
•

Tôn trọng và khuyến khích sự hợp tác của người trả
lời
•
Có thể hoàn thành phỏng vấn trong khoảng thời
gian thích hợp, không quá dài.
•
Thuận tiện cho việc giám sát, làm sạch, mã hóa,
nhập và phân tích số liệu.
Lop NCS XHH
C¸cbícx©ydùng
C¸cbícx©ydùng
b¶nghái
b¶nghái
Lop NCS XHH
Xácđịnhmụcđíchvànộidungđo
Xácđịnhmụcđíchvànộidungđo

Thang đo đ ợc xây dựng dùng để đo cái gì. Mục đích đo của
công cụ sẽ chỉ ra nội dung mà thang đo cần h ớng tới. Nội dung
này sẽ đ ợc đề cập đến trong câu hỏi nghiên cứu

Thao tác hóa khái niệm: Nội dung này bao gồm những mặt,
những khía cạnh gì? Có những tiêu chí gì? Biểu hiện của
những mặt, những khía cạnh này.

Các khái niệm phải đ ợc thao tác cụ thể, để xây dựng đ ợc cấu
trúc đầy đủ của khái niệm, nội dung đo
Lop NCS XHH
Xácđịnhnhữngyếutốcóquanhệ
Xácđịnhnhữngyếutốcóquanhệ

Giả thuyết nghiên cứu đề cập đến những yếu tố nào?

Xác định các cấp độ của các yếu tố này sao cho các cấp độ bao
trùm toàn bộ miền đo của yếu tố
Lop NCS XHH
Xácđịnhđốitợngtrảlời
Xácđịnhđốitợngtrảlời

Nhà nghiên cứu cần xác định rõ bảng hỏi đ ợc dùng cho ai. Với
mỗi đối t ợng sử dụng, cần một cách sử dụng ngôn từ, tình huống
khác nhau phù hợp để lột tả nội dung đo.

Có thể cùng một mục đích đo nh ng nhà nghiên cứu cần thiết
kế các công cụ khác nhau thích hợp với từng đối t ợng sử dụng
Lop NCS XHH
Xácđịnhcáctìnhhuống,cáccâuhỏi
Xácđịnhcáctìnhhuống,cáccâuhỏi
trongbảnghỏi
trongbảnghỏi

Các câu hỏi có mặt trong bảng hỏi phản ánh nội
dung cụ thể nhất của từng mặt, từng chỉ báo, là
những biểu hiện cụ thể nhất của nội dung cần đo.

Các câu hỏi có thể d ới dạng các nhận định, các câu
hỏi, các tình huốngcụ thể, đặc tr ng, mang tính
đại diện và đủ để bao quát nội dung đo.

Thực hiện nghiên cứu thăm dò để xây dựng các tình

huống, các nhận định và câu hỏi cho phù hợp với đối
t ợng và nội dung đo
Lop NCS XHH
Xácđịnhloạithangđo
Xácđịnhloạithangđo

Nhà nghiên cứu dự định trả lời câu hỏi nghiên cứu ở mức độ
nào? (mô tả thực trạng? Tìm kiếm mối quan hệ giữa các yếu tố?
Diễn giải, suy luận?)

Mỗi thang đo cho phép nhà nghiên cứu phân tích vấn đề với
các mức độ khác nhau
Lop NCS XHH
Các loại thang đo
Các loại thang đo

Thang định danh.

Thang thứ tự.

Thang khoảng .

Thang tỷ lệ.
Lop NCS XHH
Hình thức của các loại thang đo
Hình thức của các loại thang đo

Dễ chịu I I I I I I I I Khó chịu

Vui vẻ I I I I I I I I Phiền muộn

Lập bảng với các ô chỉ khoảng

Nêu các ph ơng án trả lời
Lop NCS XHH
Thửnghiệmvàchỉnhsửa(1)
Thửnghiệmvàchỉnhsửa(1)

Tr ớc khi bảng hỏi đ ợc sử dụng chính thức, cần hỏi thử nghiệm
nhằm chỉnh sửa bảng hỏi để có độ hiệu lực và độ tin cậy cao

Là một quá trình, có thể làm nhiều lần

Các câu hỏi cần trả lời khi hỏi thử:

Ng ời trả lời có hiểu câu hỏi theo đúng mục đích của nhà nghiên
cứu?

Nội dung hỏi có phù hợp với thực tế địa ph ơng, với đối t ợng hỏi? Có
gì cần sửa, thêm, bớt?
Lop NCS XHH
Thửnghiệmvàchỉnhsửa(2)
Thửnghiệmvàchỉnhsửa(2)

Những bất cập của công cụ của cuộc điều tra: sắp xếp bảng
hỏi, lời văn, b ớc nhảy, độ dài của bảng hỏi, các ph ơng án trả lời
có phù hợp không?

Những bất ổn đối với ng ời trả lời, những khó khăn đối với điều
tra viên để thu đ ợc câu trả lời tin cậy

Những yếu tố không thể biết đ ợc trong khi soạn bảng hỏi
Lop NCS XHH
C¸cküthuËtx©y
C¸cküthuËtx©y
dùngc©uhái
dùngc©uhái
Lop NCS XHH
Các dạng câu hỏi: Câu hỏi đóng và
Các dạng câu hỏi: Câu hỏi đóng và
câu hỏi mở
câu hỏi mở

Câu hỏi mở: ng ời trả lời nhận đ ợc câu hỏi mà họ có thể trả lời
tùy ý của họ.

Câu hỏi đóng: ng ời trả lời nhận đ ợc một tập hợp các lựa chọn cố
định để họ chọn ra câu trả lời thích hợp.
Lop NCS XHH
Ưu điểm của câu hỏi đóng
Ưu điểm của câu hỏi đóng

Dễ dàng xử lý các câu trả lời.

Tăng c ờng tính t ơng thích của các câu trả lời.

Có thể làm sáng tỏ ý nghĩa của câu hỏi cho ng ời phỏng vấn.

Ng ời phỏng vấn và/hoặc ng ời đ ợc phỏng vấn dễ dàng hoàn
thành các câu hỏi đóng.

Giảm sự sai lệch khi ghi chép các câu trả lời.