(Luận văn) quản lý định hình và phát triển văn hóa nhà trường trong các trường trung học cơ sở khu vực xã đảo thuộc thành phố quy nhơn, tỉnh bình định
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.21 MB, 132 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN
HỒ VĂN HƯNG
QUẢN LÝ ĐỊNH HÌNH VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HĨA
lu
NHÀ TRƯỜNG TRONG CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
an
n
va
KHU VỰC XÃ ĐẢO THUỘC THÀNH PHỐ QUY NHƠN,
p
ie
gh
tn
to
TỈNH BÌNH ĐỊNH
do
d
oa
nl
w
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8140114
fu
an
v
an
lu
Người hướng dẫn:
m
ll
TS. MAI XUÂN MIÊN
t
ha
n
oi
z
z
gm
@
m
co
l.
ai
an
Lu
n
va
ac
th
si
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi,
các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được cơng
bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.
Tác giả
lu
an
Hồ Văn Hưng
n
va
p
ie
gh
tn
to
d
oa
nl
w
do
m
ll
fu
an
v
an
lu
t
ha
n
oi
z
z
gm
@
m
co
l.
ai
an
Lu
n
va
ac
th
si
LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian học tập nghiên cứu và triển khai đề tài: “Quản lý
định hình và phát triển văn hóa nhà trường trong các trường Trung học cơ sở
khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định”, đến nay tơi đã
hồn thành đề tài nghiên cứu của mình.
Tơi xin bảy tỏ tấm lịng biết ơn sâu sắc nhất tới thầy giáo - TS. Mai
Xuân Miên - Người thầy đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt q trình tơi
lu
nghiên cứu và thực hiện luận văn này.
an
n
va
Đồng thời tôi cũng chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo nhà
trường, các cán bộ, giáo viên ở các trường trung học cơ sở Nhơn Lý, Nhơn
gh
tn
to
Hội, Nhơn Hải thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định đã giúp đỡ để tơi hồn
p
ie
thành tốt đề tài nghiên cứu này.
do
Do thời gian nghiên cứu có hạn và khả năng cá nhân cịn có hạn chế
oa
nl
w
nên kết quả nghiên cứu có thể cịn những thiếu xót, hạn chế nhất định. Tác giả
d
rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô, các độc giả để đề tài nghiên
fu
an
v
an
lu
cứu được hoàn thiện hơn.
m
ll
Tác giả
t
ha
n
oi
z
Hồ Văn Hưng
z
gm
@
m
co
l.
ai
an
Lu
n
va
ac
th
si
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ
MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài .................................................................................. 1
lu
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................ 3
an
n
va
3. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................ 3
4. Giả thuyết khoa học .............................................................................. 4
6. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 5
ie
gh
tn
to
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................... 4
p
7.Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ................................................... 6
do
oa
nl
w
8. Cấu trúc luận văn.................................................................................. 6
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ ĐỊNH HÌNH VÀ PHÁT
d
TRIỂN VĂN HĨA NHÀ TRƯỜNG .............................................................. 7
v
an
lu
1.1. Khái lược lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................ 7
fu
an
1.1.1. Những nghiên cứu ở ngoài nước ..................................................... 7
m
ll
1.1.2. Những nghiên cứu ở trong nước ..................................................... 8
n
oi
1.2. Các khái niệm chính của đề tài .............................................................. 11
t
ha
1.2.1.Văn hóa ......................................................................................... 11
z
1.2.2. Văn hóa tổ chức ............................................................................ 13
z
gm
@
1.2.3. Văn hóa nhà trường ...................................................................... 15
1.2.4. Quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà trường. ............................. 16
l.
ai
m
co
1.3. Quản lý xây dựng văn hóa trường trung học cơ sở................................. 20
1.4. Một số vấn đề lý luận cơ bản về định hình phát triển văn hóa
an
Lu
nhà trường .......................................................................................... 24
n
va
ac
th
si
1.4.1. Các yếu tố cấu thành văn hóa nhà trường...................................... 24
1.4.2. Định hình văn hóa nhà trường ...................................................... 28
1.4.3. Phát triển văn hóa nhà trường ....................................................... 29
1.4.4. Tầm quan trọng của cơng tác định hình và phát triển văn hóa
nhà trường ............................................................................................... 31
1.5. Lý luận về quản lý định hình và phát triển văn hóa trong trường phổ
thơng ....................................................................................................... 34
1.5.1. Mục tiêu quản lý định hình và phát triển văn hóa trong trường phổ
thơng....................................................................................................... 34
lu
1.5.2. Lập kế hoạch quản lý định hình và phát triển văn hóa trong trường
an
n
va
phổ thơng ............................................................................................... 36
trường phổ thông .................................................................................... 37
gh
tn
to
1.5.3. Tổ chức, chỉ đạo thực hiện định hình và phát triển văn hóa trong
p
ie
1.5.4 Huy động và phối hợp các nguồn lực trong định hình, phát triển văn
do
hóa nhà trường ....................................................................................... 39
oa
nl
w
1.5.5. Kiểm tra, đánh giá việc định hình, phát triển văn hóa nhà trường . 40
1.5.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý định hình và phát triển
d
v
an
lu
văn hóa trong trường trung học phổ thông .............................................. 40
Tiểu kết chương 1 ........................................................................................ 43
fu
an
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐỊNH HÌNH VÀ PHÁT TRIỂN
m
ll
VĂN HOÁ NHÀ TRƯỜNG TRONG CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
n
oi
KHU VỰC XÃ ĐẢO THUỘC THÀNH PHỐ QUY NHƠN, TỈNH BÌNH
t
ha
ĐỊNH ........................................................................................................... 44
z
2.1. Khái qt q trình khảo sát .................................................................. 44
z
gm
@
2.1.1. Mục đích khảo sát ......................................................................... 44
l.
ai
2.1.2. Đối tượng khảo sát....................................................................... 44
m
co
2.1.3. Nội dung khảo sát ........................................................................ 44
2.1.4. Phương pháp khảo sát .................................................................. 45
Lu
an
2.2. Khái quát tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục của khu vực xã đảo thuộc
n
va
ac
th
si
thành phố Quy Nhơn .......................................................................... 45
2.2.1 Khái quát tình hình kinh tế - xã hội khu vực xã đảo thuộc thành phố
Quy Nhơn............................................................................................... 45
2.2.2. Tình hình các trường trung học cơ sở khu vực xã đảo thuộc thành
phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định .............................................................. 46
2.3. Thực trạng về cơng tác định hình và phát triển văn hóa nhà trường trong
các trường trung học cơ sở khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn,
tỉnh Bình Định hiện nay ........................................................................... 50
2.3.1. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về công tác định hình và phát
lu
triển VHNT ............................................................................................ 50
an
n
va
2.3.2. Thực trạng nhận thức của CBQL,GV về ảnh hưởng của VHNT lành
2.3.3. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về vai trò của các yếu tố cấu
gh
tn
to
mạnh. ..................................................................................................... 51
p
ie
thành VHNT........................................................................................... 53
do
2.3.4. Thực trạng nhận thức của CBQL,GV về mức độ cần thiết ngăn
oa
nl
w
ngừa các biểu hiện tiêu cực trong VHNT................................................ 54
ngăn ngừa các biểu hiện tiêu cực trong VHNT hiện nay ......................... 55
d
v
an
lu
2.3.5. Thực trạng nhận thức của CBQL,GV về nội dung định hình và phát
triển VHNT; con đường giáo dục VHNT ............................................... 56
fu
an
2.3.6.Thực trạng nhận thức của CBQL,GV về việc xác định và xây dựng
m
ll
hệ thống giá trị VHNT. ........................................................................... 57
n
oi
2.4. Thực trạng quản lý định hình và phát triển văn hố nhà trường trong các
t
ha
trường trung học cơ sở khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh
z
Bình Định........................................................................................... 60
z
gm
@
2.4.1 Thực trạng nhận thức về quản lý định hình và phát triển văn hóa nhà
l.
ai
trường trong trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn . 60
m
co
2.4.2 . Thực trạng mức độ thực hiện nội dung Quản lý định hình và phát
triển VHNT trong các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy
Lu
an
Nhơn, tỉnh Bình Định ............................................................................. 61
n
va
ac
th
si
2.4.3. Sự ảnh hưởng của các yếu tố đến công tác quản lý định hình và phát
triển văn hóa nhà trường ......................................................................... 67
2.5. Nhận xét, đánh giá chung về thực trạng ................................................. 68
2.5.1. Ưu điểm........................................................................................ 68
2.5.2. Những tồn tại và nguyên nhân ...................................................... 69
Tiểu kết chương 2 ........................................................................................ 72
CHƯƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐỊNH HÌNH VÀ PHÁT TRIỂN VĂN
HỐ NHÀ TRƯỜNG TRONG CÁC TRƯỜNG THCS KHU VỰC XÃ ĐẢO
THUỘC THÀNH PHỐ QUY NHƠN, TỈNH BÌNH ĐỊNH .......................... 73
lu
3.1. Định hướng và các nguyên tắc xây dựng biện pháp ............................... 73
an
n
va
3.1.1. Định hướng chung ........................................................................ 73
3.2. Các biện pháp quản lý định hình và phát triển văn hóa nhà trường trong
các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh
p
ie
gh
tn
to
3.1.2. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp .............................................. 74
do
Bình Định .......................................................................................... 75
oa
nl
w
3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân
viên và học sinh về cơng tác định hình và phát triển văn hóa nhà trường.... 75
d
v
an
lu
3.2.2. Biện pháp 2: Lập kế hoạch cho cơng tác định hình và phát triển
VHNT..................................................................................................... 77
fu
an
3.2.3. Biện pháp 3: Hoàn thiện hệ thống chế định xây dựng nề nếp, kỷ
m
ll
cương trong nhà trường .......................................................................... 79
n
oi
3.2.4. Biện pháp 4: Quản lý các hoạt động giáo dục trong định hình và
t
ha
phát triển văn hóa nhà trường ................................................................. 82
z
3.2.5. Biện pháp 5: Xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan môi trường sư
z
gm
@
phạm ...................................................................................................... 86
l.
ai
3.2.6. Biện pháp 6: Phối hợp các lực lượng giáo dục trong định hình và
m
co
phát triển văn hóa nhà trường ................................................................. 88
3.2.7. Biện pháp 7: Tăng cường kiểm tra, giám sát công tác định hình và
Lu
an
phát triển văn hóa nhà trường ................................................................. 91
n
va
ac
th
si
3.2.8. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................... 92
3.3. Khảo nghiệm về tính cần thiết và khả thi của các biện pháp .................. 93
3.3.1. Lý do khảo nghiệm ....................................................................... 93
3.3.2. Cách thức triển khai ...................................................................... 93
3.3.3. Kết quả ......................................................................................... 93
Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 97
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 98
1. Kết luận .............................................................................................. 98
2. Khuyến nghị ..................................................................................... 100
lu
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................... 102
an
n
va
PHỤ LỤC
p
ie
gh
tn
to
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (bản sao)
d
oa
nl
w
do
m
ll
fu
an
v
an
lu
t
ha
n
oi
z
z
gm
@
m
co
l.
ai
an
Lu
n
va
ac
th
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết đầy đủ
Viết tắt
lu
Cán bộ
Cán bộ quản lý
Giáo dục và Đào tạo
Giáo viên
Học sinh
Nhân viên
Trung học cơ sở
Văn hóa nhà trường
Văn hóa tổ chức
an
n
va
:
:
:
:
:
:
:
:
:
CB
CBQL
GD - ĐT
GV
HS
NV
THCS
VHNT
VHTC
p
ie
gh
tn
to
d
oa
nl
w
do
m
ll
fu
an
v
an
lu
t
ha
n
oi
z
z
gm
@
m
co
l.
ai
an
Lu
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Chất lượng giáo dục của các trường THCS khu vực xã đảo thuộc
thành phố Quy Nhơn năm học 2018-2019 .................................... 48
Bảng 2.2. Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên trường THCS khu vực
xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn năm học 2018-2019 ............... 49
Bảng 2.3: Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về cơng tác định hình và phát
triển VHNT trong trường THCS hiện nay..................................... 50
Bảng 2.4: Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về sự ảnh hưởng của VHNT
lu
an
lành mạnh đối với HS ................................................................... 51
n
va
Bảng 2.5: Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về sự ảnh hưởng của VHNT
tn
to
lành mạnh đối với GV .................................................................. 51
gh
Bảng 2.6: Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về sự ảnh hưởng của VHNT
p
ie
lành mạnh đối với CBQL.............................................................. 52
oa
nl
w
do
Bảng 2.7: Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về vai trò của các yếu tố cấu
thành VHNT ................................................................................. 53
d
Bảng 2.8: Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về mức độ cần thiết ngăn
v
an
lu
ngừa các biểu hiện tiêu cực trong VHNT hiện nay ..................... 55
fu
an
Bảng 2.9: Ý kiến của CBQL, GV về nội dung định hình và phát triển VHNT
..................................................................................................... 56
m
ll
Bảng 2.10: Ý kiến của CBQL, GV về con đường giáo dục VHNT trong
n
oi
trường THCS ................................................................................ 57
t
ha
Bảng 2.11: Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về các giá trị văn hóa trong nhà
z
z
trường ........................................................................................... 58
@
gm
Bảng 2.12: Đánh giá của CBQL, GV về mức độ đạt được của hệ giá trị trong
l.
ai
trường THCS hiện nay.................................................................. 58
m
co
Bảng 2.13: Đánh giá của CBQL, GV về mức độ đạt được trong xây dựng các
Lu
mối quan hệ trong nhà trường THCS hiện nay .............................. 59
an
Bảng 2.14: Ý kiến đánh giá của CBQL, GV về việc thực hiện vai trò của Hiệu
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
trưởng trong cơng tác quản lý định hình và phát triển VHNT ....... 60
Bảng 2.15: Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về cơng tác quản lý định
hình và phát triển VHNT trong các trường THCS hiện nay .......... 60
Bảng 2.16. Mức độ thực hiện nội dung lập kế hoạch quản lý định hình và
phát triển VHNT trong các trường THCS khu vực xã đảo thuộc
thành phố Quy Nhơn ................................................................... 61
Bảng 2.17. Mức độ thực hiện nội dung kế hoạch quản lý định hình và phát
triển VHNT trong các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành
phố Quy Nhơn .............................................................................. 63
lu
Bảng 2.18. Mức độ thực hiện nội dung chỉ đạo, điều phối thực hiện việc định
an
n
va
hình và phát triển VHNT trong các trường THCS khu vực xã đảo
Bảng 2.19. Mức độ thực hiện nội dung kiểm tra, đánh giá việc quản lý định hình
gh
tn
to
thuộc thành phố Quy Nhơn ........................................................... 64
p
ie
và phát triển VHNT trong các trường THCS khu vực xã đảo thuộc
do
thành phố Quy Nhơn ...................................................................... 66
oa
nl
w
Bảng 2.20: Sự ảnh hưởng của các yếu tố đến công tác quản lý định hình và
phát triển văn hóa trong trường THCS xã đảo thuộc thành phố Quy
d
v
an
lu
Nhơn ............................................................................................ 67
Bảng 3.1: Điều tra tính cần thiết của các biện pháp ...................................... 93
fu
an
Bảng 3.2: Điều tra tính khả thi của các biện pháp ......................................... 94
m
ll
t
ha
n
oi
z
z
gm
@
m
co
l.
ai
an
Lu
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
Hình 1.1: Mối quan hệ các chức năng quản lý .............................................. 18
Hình 1.2: Mơ hình tảng băng về văn hóa nhà trường .................................... 26
lu
an
n
va
p
ie
gh
tn
to
d
oa
nl
w
do
m
ll
fu
an
v
an
lu
t
ha
n
oi
z
z
gm
@
m
co
l.
ai
an
Lu
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trên thế giới, ở nhiều quốc gia, kể cả những nước phát triển lẫn các
nước đang phát triển, văn hoá và con người được coi là nội lực quan trọng
trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong điều kiện cách mạng
khoa học - công nghệ phát triển mạnh mẽ và xu thế tồn cầu hố, hội nhập
kinh tế quốc tế được mở rộng như hiện nay. Ở Việt Nam, trong suốt tiến trình
lu
cách mạng, đặc biệt là từ khi đất nước bước vào công cuộc đổi mới, đẩy mạnh
an
n
va
cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước. Đảng ta ln coi trọng vấn đề văn
hố và con người. Cùng với việc đề cao yếu tố con người, văn hoá được coi
gh
tn
to
là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy sự
p
ie
phát triển kinh tế - xã hội.
do
Văn hoá ngày càng có vai trị quyết định trong sự phát triển của mỗi cá
oa
nl
w
nhân và cộng đồng. Văn hố khơng những ảnh hưởng đến môi trường, phẩm
d
chất đạo đức của một tổ chức, cá nhân mà còn tác động đến những hành vi,
v
an
lu
ứng xử đạo đức của tổ chức, cá nhân đó. Đối với một nhà trường cũng vậy,
fu
an
văn hóa của nhà trường là sự tổng hịa tồn bộ sự phát triển của nhà trường từ
m
ll
hoạt động đào tạo, giáo dục, quản lý nhân lực, người học, cơ sở vật chất, giao
n
oi
tiếp và ứng xử trong nhà trường… Một nhà trường có mơi trường văn hóa tốt
t
ha
là một nhà trường đào tạo có chất lượng cao, có sự phát triển bền vững, có uy
z
tín tốt trong cộng đồng và tồn xã hội.
z
gm
@
Trong những năm qua, ở nước ta văn hóa nhà trường đã chịu những tác
động rất lớn từ môi trường văn hoá - xã hội theo xu thế phát triển của kinh tế
l.
ai
m
co
thị trường và tồn cầu hố đã mở ra nhiều triển vọng phát triển giáo dục của
đất nước nói chung và của giáo dục phổ thơng nói riêng nhưng đồng thời
Lu
an
cũng tiếp nhận những thách thức to lớn đối với sự phát triển GD-ĐT, đặc biệt
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
2
là sự giữ gìn, bảo lưu những giá trị tốt đẹp và phát triển văn hoá nhà trường.
Đối với nhà trường phổ thơng, định hình và phát triển VHNT chính là
cơ sở để tạo nên mơi trường học tập thân thiện, tích cực. Từ năm học 20082009, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Chỉ thị số 40/2008/CT-BGDĐT,
ngày 22 tháng 7 năm 2008 về phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của các
lực lượng trong và ngoài nhà trường để xây dựng mơi trường giáo dục an
tồn, thân thiện, hiệu quả, phù hợp với điều kiện của địa phương và đáp ứng
lu
nhu cầu xã hội; phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo của HS trong học
an
tập và các hoạt động xã hội một cách phù hợp và hiệu quả.
n
va
Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển toàn diện của
gh
tn
to
GD&ĐT của thành phố Quy Nhơn, GD&ĐT bậc THCS khu vực xã đảo
ie
thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định cũng được nâng dần lên theo thời
p
gian. Khu vực xã đảo thuộc bốn xã Nhơn Lý, Nhơn Hội, Nhơn Hải và Nhơn
do
oa
nl
w
Châu (Cù Lao Xanh) trước đây là vùng khó khăn về nhiều mặt ( về kinh tế,
giao thơng, giáo dục, y tế …); đặc biệt sau năm 2006, khi cầu Thị Nại hoàn
d
v
an
lu
thành và đưa vào sử dụng nối liền các khu vực xã đảo – Bán đảo Phương Mai
fu
an
với Thành phố Quy Nhơn, kinh tế - xã hội các xã đảo thuộc thành phố Quy
Nhơn đã có sự khởi sắc rõ rệt về mọi mặt. Sự quan tâm của xã hội, gia đình
m
ll
n
oi
đối với giáo dục ngày càng lớn hơn, cơ sở vật chất, trang thiết bị của nhà
t
ha
trường từng bước được tăng cường, chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục tồn
z
diện được giữ vững. Cơng tác xây dựng đội ngũ cán bộ và giáo viên, nhân
z
viên được quan tâm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp giáo dục.
@
gm
Đối với thành phố Quy Nhơn nói chung và ở các xã đảo thuộc thành
l.
ai
m
co
phố Quy Nhơn nói riêng, song song với việc nâng cao chất lượng giáo dục,
các trường THCS đã quan tâm phát triển VHNT, góp phần thực hiện tốt
Lu
an
phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, đặc biệt là
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
3
trong giai đoạn tình hình kinh tế, xã hội địa phương có nhiều biến chuyển.
Bên cạnh những kết quả đạt được, giáo dục ở các trường THCS xã đảo
thuộc thành phố Quy Nhơn còn bộc lộ một số hạn chế: chất lượng giáo dục
đại trà thực chất chưa cao và thiếu ổn định, các điều kiện đáp ứng cho giáo
dục tuy có tăng trưởng song cịn thiếu, chưa đồng bộ. Hiện nay, bên cạnh một
số trường THCS làm tốt cơng tác phát triển VHNT thì cũng có khơng ít nhà
trường THCS thuộc khu vực xã đảo thành phố Quy Nhơn vì nhiều lý do
khác nhau chưa làm tốt, chưa quan tâm đúng mức.
lu
Bản thân tôi, hiện đang là học viên lớp Cao học Quản lý giáo dục khoá 21
an
của Trường Đại học Quy Nhơn, đã có nhiều năm là giáo viên, cán bộ quản lý
n
va
trường THCS ở xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn. Với kiến thức đã được học
tn
to
tập, nghiên cứu, đào tạo tại trường cùng với những kinh nghiệm nhất định trong
ie
gh
q trình cơng tác, tơi chọn vấn đề “Quản lý định hình và phát triển văn hoá nhà
p
trường trong các trường Trung học cơ sở khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy
do
oa
nl
w
Nhơn, tỉnh Bình Định” làm đề tài nghiên cứu với mong muốn góp một phần nhỏ
trong việc xây dựng văn hoá nhà trường ngày càng lành mạnh, tích cực góp phần
d
v
an
lu
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường THCS khu vực xã đảo
thuộc thành phố Quy Nhơn trong giai đoạn hiện nay.
fu
an
2. Mục đích nghiên cứu
m
ll
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát, phân tích đánh giá thực
t
ha
n
oi
trạng quản lý xây dựng VHNT trong các trường THCS khu vực xã đảo thuộc
thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, đề xuất biện pháp quản lý định hình và
z
z
phát triển VHNT trong các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố
@
gm
Quy Nhơn, tỉnh Bình Định nhằm góp phần xây dựng môi trường giáo dục
Lu
3.1. Khách thể nghiên cứu
m
co
3. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu
l.
ai
lành mạnh và nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
an
Quá trình quản lý định hình và phát triển VHNT trong trường phổ thông.
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
4
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý định hình và phát triển VHNT trong trường THCS
khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
3.3. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu, khảo sát thực trạng về công tác quản lý và
phát triển VHNT trong trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy
Nhơn, tỉnh Bình Định.
Thời gian khảo sát: năm học 2017-2018; 2018-2019.
lu
4. Giả thuyết khoa học
an
Cơng tác định hình và phát triển VHNT ở các trường THCS khu vực xã
n
va
đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định đã có nhiều thành tích, tuy nhiên
ie
gh
tn
to
cũng cịn khơng ít hạn chế, cần có sự khảo sát đánh giá một cách khoa học.
Nếu xác lập được cơ sở lý luận có tính khoa học, đánh giá đúng thực
p
trạng thì sẽ đề xuất được các biện pháp quản lý định hình và phát triển VHNT
do
oa
nl
w
trong trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình
Định có tính cần thiết và khả thi, phù hợp với điều kiện tình hình của địa
d
v
an
lu
phương, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
fu
an
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Khái quát cơ sở lý luận về công tác quản lý định hình và phát triển
m
ll
n
oi
VHNT trong trường phổ thơng.
t
ha
- Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng cơng tác quản lý định hình và
z
phát triển VHNT trong các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố
z
@
Quy Nhơn, tỉnh Bình Định .
gm
- Đề xuất các biện pháp định hình và phát triển văn hố nhà trường
l.
ai
Bình Định.
m
co
trong các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh
an
Lu
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
5
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Tổng hợp, phân tích những vấn đề lí luận, qua đó có cách nhìn tổng
quan về vấn đề nghiên cứu đề tài và xác định rõ các khái niệm cơ bản, thuật
ngữ, phạm trù, quy luật, sau đó phân tích, xử lý, hệ thống hố lí thuyết …
nhằm xây dựng cơ sở lý luận của công tác quản lý định hình và phát triển
VHNT trong trường phổ thơng.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
lu
- Phương pháp quan sát: Trực tiếp quan sát các hoạt động của GV, HS
an
ở lớp, ở trường; các cơ sở vật chất, trang thiết bị, cảnh quan sư phạm…nhằm
n
va
thu thập thông tin thực tiễn cho đề tài.
to
gh
tn
- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Xây dựng các phiếu trưng cầu ý
ie
kiến nhằm khảo sát ý kiến của các đối tượng: CBQL, GV về nhận thức, thực
p
trạng, nhu cầu xây dựng phát triển văn hóa nhà trường...
do
oa
nl
w
- Phương pháp phỏng vấn: Trao đổi trực tiếp với các CBQL, GV, HS
các nhà trường, hoặc các lực lượng ngoài nhà trường, trên cơ sở đặt câu hỏi
d
v
an
lu
hoặc nêu vấn đề và đề nghị đối tác có ý kiến trao đổi. Phương pháp này được
fu
an
sử dụng để thu thập thêm thông tin mà không cần sử dụng phiếu hỏi.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tổng hợp, phân tích các vấn đề
m
ll
n
oi
có liên quan đến q trình định hình và phát triển văn hố nhà trường THCS
t
ha
nhằm tìm ra điểm mạnh, điểm yếu, những thuận lợi và khó khăn trong việc
z
triển khai, trên cơ sở đó đề xuất một hệ thống các biện pháp giúp các nhà
z
trường xây dựng và phát triển VHNT có hiệu quả hơn.
gm
@
6.3 Phương pháp bổ trợ
l.
ai
m
co
Luận văn sử dụng phương pháp thống kê tốn học nhằm xử lí số liệu
đến từ khảo sát, từ đó rút ra những nhận định, đánh giá có cơ sở khách quan,
Lu
an
khoa học.
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
6
7.Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
- Về lý luận: Đề tài góp phần làm rõ cơ sở lý luận về cơng tác định hình
phát triển văn hố ở các trường phổ thơng.
- Về thực tiễn:
+ Nhận xét, đánh giá đúng thực trạng về công tác xây dựng văn hóa nhà
trường ở các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh
Bình Định .
+ Đề xuất các biện pháp quản lý định hình và phát triển VHNT nhằm
lu
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở các trường THCS khu vực
an
xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
n
va
8. Cấu trúc luận văn
to
gh
tn
Luận văn ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài
Chương 1. Cơ sở lý luận
p
ie
liệu tham khảo, phụ lục, nội dung chính được triển khai theo 3 chương sau:
do
oa
nl
w
Chương 2. Thực trạng công tác quản lý định hình và phát triển VHNT
trong các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình
d
v
an
lu
Định.
fu
an
Chương 3. Biện pháp quản lý định hình và phát triển VHNT trong các
trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
m
ll
t
ha
n
oi
z
z
gm
@
m
co
l.
ai
an
Lu
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
7
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ ĐỊNH HÌNH VÀ
PHÁT TRIỂN VĂN HĨA NHÀ TRƯỜNG
1.1. Khái lược lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Những nghiên cứu ở ngồi nước
Văn hóa là bao gồm tất cả những sản phẩm của con người và như vậy,
văn hóa bao gồm cả hai khía cạnh: khía cạnh phi vật chất của xã hội như ngôn
ngữ, tư tưởng, giá trị và các khía cạnh vật chất như nhà cửa, quần áo, các
phương tiện, v.v. Cả hai khía cạnh cần thiết để làm ra sản phẩm và đó là một
lu
phần của văn hóa.
an
n
va
Có nhiều định nghĩa khác nhau về văn hóa, mỗi định nghĩa phản ánh
một cách nhìn nhận và đánh giá khác nhau. Ngay từ năm 1952, hai nhà nhân
gh
tn
to
loại học Mỹ là Alfred Kroeber và Clyde Kluckhohn đã từng thống kê có tới
p
ie
164 định nghĩa khác nhau về văn hóa trong các cơng trình nổi tiếng thế giới.
do
Văn hóa được đề cập đến trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu như dân tộc học,
oa
nl
w
nhân loại học (theo cách gọi của Mỹ hoặc dân tộc học hiện đại theo cách gọi
d
của châu Âu), dân gian học, địa văn hóa học, văn hóa học, xã hội học,... Có
v
an
lu
thể hiểu văn hóa là sản phẩm của lồi người, văn hóa được tạo ra và phát triển
fu
an
trong quan hệ qua lại giữa con người và xã hội. Song, chính văn hóa lại tham
m
ll
gia vào việc tạo nên con người, duy trì sự bền vững và trật tự xã hội. Văn hóa
n
oi
được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thơng qua q trình xã hội hóa.
t
ha
Văn hóa được tái tạo và phát triển trong quá trình hành động và tương tác xã
z
hội của con người. Văn hóa là trình độ phát triển của con người và của xã hội
z
gm
@
được biểu hiện trong các kiểu, hình thức tổ chức đời sống và hành động của
con người cũng như trong giá trị vật chất và tinh thần mà do con người tạo ra.
l.
ai
m
co
VHNT cũng là văn hoá của một tổ chức bởi lẽ xét về bản chất, mỗi nhà
trường là một tổ chức hành chính-sư phạm. Đó là một thế giới thu nhỏ với
Lu
an
chuẩn mực, quy tắc ,cơ cấu hoạt động, có những giá trị, điểm mạnh và điểm
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
8
yếu riêng, do quá trình lịch sử và những con người cụ thể mọi thế hệ tạo lập.
Thuật ngữ “văn hóa tổ chức” (organisational culture) xuất hiện lần đầu
tiên trên báo chí Mỹ vào khoảng thập niên 1960. Từ đó đến nay đã có nhiều
nhà nghiên cứu về VHTC, và đã nêu định nghĩa về VHTC:
- VHTC là những niềm tin, thái độ và giá trị tồn tại phổ biến và tương
đối ổn định trong tổ chức (Williams, A, Dobson, P & Walters).
- Văn hoá thể hiện tổng hợp các giá trị và cách hành xử phụ thuộc lẫn
nhau phổ biến trong tổ chức và có xu hướng tự lưu truyền trong thời gian dài
lu
(Kotter, J.P. & Heskett, J.L.).
an
- Phẩm chất riêng biệt của tổ chức được nhận thức phân biệt nó với các
n
va
tổ chức khác trong lĩnh vực (Gold, K.A.).
to
gh
tn
- VHTC là toàn bộ các giá trị, niềm tin, truyền thống và thói quen có
ie
khả năng quy định hành vi của mỗi thành viên trong tổ chức, mang lại cho tổ
p
chức một bản sắc riêng, ngày càng phong phú thêm và có thể thay đổi theo
do
oa
nl
w
thời gian (Michel Amiel, Prancis Bonnet, Joseph Jacobs – 1993).
1.1.2. Những nghiên cứu ở trong nước
d
v
an
lu
Ở nước ta, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quy chế văn hóa cơng sở
fu
an
tại các cơ quan hành chính nhà nước (Ban hành kèm theo Quyết định số
129/2007/QĐ-TTg ngày 2 tháng 8 năm 2007). Quy chế quy định về trang
m
ll
n
oi
phục, giao tiếp và ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức khi thi hành
t
ha
nhiệm vụ cũng như việc bài trí cơng sở tại cơ quan hành chính Nhà nước. Văn
z
hóa cơng sở là một loạt hành vi và quy ước mà con người dựa vào đó để điều
z
khiển các mối quan hệ tương tác của mình với những người khác trong cơng
@
gm
sở. Văn hóa cơng sở cịn là một hệ thống được hình thành trong q trình hoạt
l.
ai
m
co
động của cơng sở, tạo dựng nên niềm tin, giá trị về thái độ của CB làm việc
trong công sở, ảnh hưởng đến cách làm việc trong cơng sở và hiệu quả hoạt
Lu
an
động của nó.
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
9
VHTC của một nhà trường có cội nguồn trong văn hóa của mơi trường
xã hội mà trường ấy đang hoạt động, cũng như trong lịch sử của nhà trường.
Nó có tương tác với mơi trường, bị chi phối bởi đặc điểm văn hóa của từng cá
nhân, và nó rất chậm thay đổi.
Cho đến nay, một số tác giả quan tâm nghiên cứu lý luận về việc xây
dựng văn hóa học đường, VHNT. Có thể kể đến:
- Phạm Hồng Quang (2003), Văn hóa học, Bộ Giáo dục và Đào tạo,
Hà Nội.
lu
an
- Phạm Hồng Quang (2006), Môi trường giáo dục, NXB Giáo dục.
n
va
- Vũ Thị Sơn (số 102/2004), Môi trường học tập trong lớp, Tạp chí
ie
gh
tn
to
Giáo dục.
- Phạm Quang Huân (2007), Văn hóa tổ chức, hình thái cốt lõi của
p
văn hóa nhà trường, Báo cáo Khoa học đăng trên Kỷ yếu Hội thảo Văn hóa
do
oa
nl
w
học đường do Viện nghiên cứu sư phạm, Trường ĐHSP Hà Nội tổ chức
năm 2007.
d
v
an
lu
- Lê Quang Hưng (9/2007), Khoa học Việt Nam – ĐHSP Hà Nội,
fu
an
Những cơ sở của việc xây dựng văn hóa học đường trong bối cảnh đất nước
m
ll
hội nhập, đổi mới hiện nay, Hội thảo khoa học: Xây dựng văn hóa học đường
n
oi
– Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, Hà Nội.
t
ha
- Trường ĐHSP Hà Nội (9/2007) – Viện Nghiên cứu sư phạm, Hội
z
thảo khoa học: Xây dựng văn hóa học đường – Biện pháp nâng cao chất
z
gm
@
lượng giáo dục trong nhà trường, Hà Nội.
m
co
l.
ai
- Trường Cán bộ quản lý giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh (2013), Tài
liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý trường phổ thông, Chuyên đề 14 Xây dựng và
an
Lu
phát triển văn hóa nhà trường.
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
10
- Lê Thị Ngoãn (2009), Biện pháp xây dựng văn hóa nhà trường ở
trường Cao đẳng Cơng nghiệp Nam Định, Luận văn thạc sĩ quản lí giáo dục,
Trường Đại học Thái Nguyên.
- Hoàng Quốc Đạt (2018), Quản lý xây dựng văn hóa nhà trường trung
học cơ sở thành phố Hồ Chí Minh, Luận án tiến sĩ quản lý giáo dục, Học viện
khoa học xã hội.
Nhìn chung, các đề tài nghiên cứu trên đây tập trung vào nghiên cứu về
lý luận về xây dựng VHNT, chưa nghiên cứu sâu về các biện pháp quản lý
lu
định hình và phát triển VHNT trong trường phổ thông.
an
Trong những năm gần đây, các trường THCS khu vực xã đảo thuộc
n
va
thành phố Quy Nhơn cũng đã có sự chú ý tới cơng tác xây dựng văn hóa trong
gh
tn
to
các nhà trường. Tuy nhiên, việc chỉ đạo thực hiện và kết quả công tác xây
ie
dựng văn hóa nhà trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn
p
nói riêng vẫn nặng về khẩu hiệu tuyên truyền là chính, thiếu chiều sâu, chưa
do
oa
nl
w
rõ nét và có phần cịn hạn chế. Trên thực tế, cơng tác quản lý trường học của
Hiệu trưởng các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn
d
v
an
lu
chủ yếu mới tập trung vào quản lý chuyên môn và quản lý đội ngũ giáo viên,
fu
an
quản lý học sinh nhằm nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường, đặc
biệt là trong những năm gần đây cùng với việc đổi mới nhiều mặt trong lĩnh
m
ll
n
oi
vực giáo dục, công việc của Hiệu trưởng, giáo viên, các bộ phận của nhà
t
ha
trường ở các trường THCS ngày càng nhiều lên dẫn đến việc quan tâm đến
z
định hình và phát triển văn hóa nhà trường khơng tránh khỏi những hạn chế
z
@
và thiếu sót.
gm
Vì vậy, dựa trên những kết quả nghiên cứu các trường, luận văn chọn
l.
ai
m
co
nghiên cứu đề tài với hy vọng góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về xây
dựng VHNT ở trường phổ thông, đồng thời đề xuất một số biện pháp của
Lu
an
Hiệu trưởng các trường THCS khu vực xã đảo thuộc thành phố Quy Nhơn,
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
11
tỉnh Bình Định trong cơng tác quản lý định hình và phát triển văn hóa nhà
trường góp phần xây dựng mơi trường giáo dục lành mạnh, tích cực, nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường trong giai đoạn hiện nay.
1.2. Các khái niệm chính của đề tài
1.2.1.Văn hóa
“Văn hóa” là một khái niệm đa nghĩa, đến nay người ta đã đưa ra hàng
trăm định nghĩa khác nhau về văn hóa. Điều đó cho thấy sự phong phú, đa
dạng của văn hóa và sự bao trùm, chi phối mạnh mẽ của nó lên tồn bộ hoạt
lu
động, mọi lĩnh vực của xã hội, của mỗi cộng đồng, mỗi tổ chức, mỗi gia đình
an
và mỗi cá nhân. Về thuật ngữ gốc, trong tiếng Hán cổ, “Văn” có nghĩa là
n
va
đẹp; “Hóa” là thay đổi, biến hóa. Văn hóa có nghĩa là biến đổi một cái gì đó
gh
tn
to
cho đẹp, đẹp hơn. Ở đây văn hóa là giáo hóa, là giáo dục và cảm hóa cá nhân
Trong ngơn ngữ phương Tây, tiếng Anh, tiếng Pháp từ Văn hóa là
p
ie
và xã hội đi theo cái đẹp.
do
oa
nl
w
Culture, có gốc La tinh: Cultura nghĩa là vun trồng. Vun trồng cây cối ngồi
đồng, chăm sóc cây từ khi còn là mầm non yếu ớt cho đến khi trưởng thành ra
d
v
an
lu
hoa kết trái. Cultus: có nghĩa là thiêng liêng. Chuyển vào trong xã hội, sự
fu
an
nghiệp vun trồng được gọi là Cultura animi = vun trồng tinh thần (vun đắp
tinh thần con người từ nhỏ đến trưởng thành). Như vậy, thuật ngữ Cultura vừa
m
ll
n
oi
có nghĩa là cái rất quý giá, thiêng liêng, vừa có nghĩa là sự chăm sóc, vun
t
ha
trồng.
z
Tuy có sự khác nhau, nhưng điểm cốt lõi và giống nhau trong quan
z
niệm của người phương Đông và phương Tây cổ đều coi văn hóa khơng phải
@
gm
là một vật, là một cái gì đó quan sát và cầm nắm, sờ được, mà là một trạng
l.
ai
m
co
thái, tính chất và tác động đến đời sống của mỗi cá nhân và của cả cộng đồng.
Theo Từ điển tiếng Việt (Nhà xuất bản Khoa học Xã hội,1992), văn hóa
an
Lu
được hiểu theo 2 nghĩa:
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
12
- Văn hóa là tri thức, kiến thức khoa học.
- Văn hóa là những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo
ra, là trình độ cao trong sinh hoạt xã hội, biểu hiện của văn minh nhân loại.
Theo cách hiểu này, văn hóa là toàn bộ các giá trị vật chất và tinh thần
do con người sáng tạo trong hoạt động thực tiễn lịch sử - xã hội, các giá trị ấy
nói lên mức độ phát triển của lịch sử loài người.
Trong Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học (Nhà xuất bản Đà Nẵng
và Trung tâm Từ điển học, 2004) thì đưa ra một loạt quan niệm về văn hóa:
lu
- Văn hóa là tổng thể nói chung những giá trị vật chất và tinh thần do
an
con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử;
n
va
- Văn hóa là một hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do
gh
tn
to
con người sáng tạo và tích lũy qua q trình hoạt động thực tiễn, trong sự
- Văn hóa là những hoạt động của con người nhằm thỏa mãn nhu cầu
p
ie
tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên xã hội;
do
oa
nl
w
đời sống tinh thần (nói tổng quát);
- Văn hóa là tri thức, kiến thức khoa học (nói khái quát);
d
v
an
lu
- Văn hóa là trình độ cao trong sinh hoạt xã hội, biểu hiện của văn
fu
an
minh;
- Văn hóa cịn là cụm từ để chỉ một nền văn hóa của một thời kỳ lịch sử
m
ll
n
oi
cổ xưa, được xác định trên cơ sở một tổng thể những di vật có những đặc
t
ha
điểm giống nhau, ví dụ Văn hóa Hịa Bình, Văn hóa Đơng Sơn, Văn hóa Sa
z
Huỳnh...
z
Trong cuốn Xã hội học Văn hóa của Đồn Văn Chúc, Viện Văn hóa và
@
gm
Nhà xuất bản Văn hóa - Thông tin, xuất bản năm 1997, tác giả cho rằng: Văn
l.
ai
m
co
hóa – vơ sở bất tại: Văn hóa - khơng nơi nào khơng có. Điều này cho thấy tất
cả những sáng tạo của con người trên nền của thế giới tự nhiên là văn hóa; nơi
an
Lu
nào có con người nơi đó có văn hóa.
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
13
Trong cuốn Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam, PGS.TSKH Trần Ngọc
Thêm, Nhà xuất bản thành phố Hồ Chí Minh, xuất bản năm 1996, cho rằng:
Văn hóa là một hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do con người
sáng tạo và tích lũy qua quá trình hoạt động thực tiễn, trong sự tương tác giữa
con người với môi trường tự nhiên và xã hội của mình.
UNESCO - Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp
quốc, là một trong những tổ chức chuyên môn lớn hoạt động với mục đích
“thắt chặt sự hợp tác giữa các quốc gia về giáo dục, khoa học và văn hóa…”.
lu
Với mục đích hoạt động nhằm thúc đẩy mạnh mẽ việc giáo dục quần chúng
an
và truyền bá văn hóa, UNESCO đã có những hoạt động tích cực trong lĩnh
n
va
vực văn hóa đặc biệt là việc xây dựng khái niệm văn hóa nhằm đưa ra một cái
ie
gh
tn
to
nhìn đầy đủ, tồn diện về văn hóa.
UNESCO đã đưa ra rất nhiều định nghĩa khác nhau về văn hóa. Tuy
p
nhiên tính đến thời điểm hiện tại, các nhà khoa học Việt Nam mới chỉ chấp
do
oa
nl
w
nhận một định nghĩa chính thức về văn hóa của UNESCO đó là: “Văn hóa
phản ánh và thể hiện một cách tổng quát sống động mọi mặt của cuộc sống
d
v
an
lu
(của mỗi cá nhân và các cộng đồng) đã diễn ra trong quá khứ cũng như đang
fu
an
diễn ra trong hiện tại, qua hàng rào thế kỉ, nó đã cấu thành nên một hệ thống
các giá trị, truyền thống, thẩm mỹ và lối sống mà dựa trên đó từng dân tộc tự
m
ll
n
oi
khẳng định bản sắc riêng của mình”. ( Ủy ban Quốc gia về thập kỉ quốc tế
z
tin, 1992, tr.23)
t
ha
phát triển văn hóa: Thập kỷ thế giới phát triển văn hóa. H., Bộ Văn hóa Thơng
z
Văn hóa bao gồm cả hai khía cạnh: khía cạnh phi vật chất của xã hội
@
gm
như ngôn ngữ, tư tưởng, giá trị ... và các khía cạnh vật chất như nhà cửa, quần
m
co
1.2.2. Văn hóa tổ chức
l.
ai
áo, các phương tiện, v.v...
Lu
an
Khái niệm "văn hóa tổ chức" (Organization Culture) tích hợp từ hai
n
va
ac
th
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
si
