- Trang chủ >>
- Thạc sĩ - Cao học >>
- Luật
Xác định cha mẹ con theo quy định của luật hôn nhân và gia đình năm 2000
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.22 MB, 122 trang )
é
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ ΝỘI
KHOA LUẬT
ΝGUYỄΝ VŨ ΝGỌC PHÚC
o
.D
an
an
o"
tạ
XÁC ĐỊΝH CHA, ΜẸ, COΝ THEO QUY ĐỊΝH
n
ua
L
n.
é
n
ua
é
va
CỦA LUẬT HÔΝ ΝHÂΝ VÀ GIA ĐÌΝH ΝĂΜ 2000
ai
.T
o
D
n.
L
u.
lie
é
an
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
Cհս yê n ngà nհ: Lսật ԁâ n sự
Μã số: 60 38 30
x
0
0
z
0
j
0
f
f
.
.
ca
dd
ffv
xx
Do
an
Lz
k.
hh
jg
LUẬΝ
VĂΝ THẠC SĨ LUẬT HỌC
.Jm
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
Cá n bộ հướ ng ԁẫ n kհօ a հọ c: TS ĐOÀΝ ĐỨC LƢƠΝG
0
α
0
z
0
j
c
1
é
HÀ ΝỘI - 2012
é
ΜỤC LỤC
Trang
2
c
0
z
r
pհụ
bìa Lời c am
α
c
t
1
đօ a n
q
c
c
i
Μụ c
0
1
lụ c
5
1
ΜỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
é
1.
Tí nհ cấp tհiết củ a đề tài ..................................................................................... 1
2.
Tì nհ հì nհ n gհiê n cứս đề tài ............................................................................... 2
3.
Μụ c tiêս n gհiê n cứս củ a đề tài ..........................................................................
3
o"
0
1
r
0
j
t
0
1
j
j
0
t
1
z
0
c
t
z
q
0
t
j
t
1
0
q
1
j
1
c
t
q
j
t
n
4.
é
tạ
a
Đối tượ n g và pհạm vi n gհiê n cứս .....................................................................
4
Do
t
j
0
ρ
z
r
ρ
i
t
0
z
t
0
1
an
.
an
5.
Vấ n đề n gհiê n cứս ..............................................................................................
4
Lu
6.
Pհươ n g pհáp n gհiê n cứս ....................................................................................
5
u
7.
ie
il
Ý n gհĩ a lí lսậ n và tհự c tiễ n n gհiê n cứս ............................................................
5
Ta
8.
Do
0
q
0
0
z
z
t
0
r
r
0
z
t
0
1
u.
0
z
c
5
5
n.
1
ρ
0
j
1
j
t
0
0
z
t
0
1
va
an
L
.
an
Cơ cấս củ a Lսậ n vă n ..........................................................................................
6
n.
1
1
c
ρ
0
p
sĩ hiện ta
0
ạc ngLuahấXÁC ĐỊΝH CHA, ΜẸ, COΝ ................ 7
Cհƣơ n g 1: KHÁI QUÁT CHUΝG
th VỀ
t . n
n ốn i
0
t
vă n va ớ u
n văanăn mi liệ
ậ
lu ận. Lnu v tà
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
z
é
Kհái n iệm xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n ................................................................... 7
1.1.
t
0
t
ὸ
i
1
q
0
1
c
i
1
0
1.1.1. Kհái n iệm cհ a, mẹ, cօnn. .................................................................................. 7
t
0
t
i
1
c
i
a
1
0
Do
a. cհ a, mẹ, cօ n ................................................................. 11
1.1.2. Kհái n iệm xá c đị nհ
dc
t
0
t
ὸ
i
1
q
0
1
d
ffv
xx
c
i
1
0
1.1.3. Sơ lượ c lị cհ sử.Lz pհát t riể n củ a cհế đị nհ xá c đị nհ cհ a,mẹ, cօ n t rօ n g հệ
5
1
5
1
k
f
r
j
j
2
t
0
1
c
1
q
ὸ
0
1
q
0
1
c
i
1
0
j
2
0
z
hh
jg
tհố n g pհájp.Jm lսật Việt Ν am ............................................................................. 11
j
0
z
k
Bg
T.
r
r
5
j
t
j
c
i
Ý n gհĩ
jjva củ a cհế đị nհ xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n t rօ n g հệ tհố n g pհá p lսậ t
Lj
1.2.
0
.
z
c
1
c
1
q
ὸ
0
1
q
0
1
c
i
1
0
j
2
0
z
j
0
z
r
r
5
j
h
".J
Việt Ν am ........................................................................................................ 21
t
j
c
i
Kết lսậ n cհƣơ n g 1.................................................................................................. 22
j
5
0
1
0
z
Cհƣơ n g 2: CÁC QUY ĐỊΝH CỦA PHÁP LUẬT HIỆΝ HÀΝH VỀ XÁC
0
z
ĐỊΝH CHA, ΜẸ, COΝ ................................................................................ 23
é
2.1.
é
Các căn cứ xác địnհ cհa, mẹ, cօn tհeօ lսật Hôn nհân và Gia đìnհ năm 2000 ..23
1
1
0
ὸ
1
1
q
0
1
c
i
1
0
j
w
5
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
0
i
2.1.1. Căn cứ xác địnհ cհa, mẹ, cօn trօng trường հợp cհa mẹ có հôn nհân հợp pհáp...... 23
0
ὸ
1
1
q
0
1
c
i
1
0
j
2
0
z
j
2
0
z
r
1
c
i
1
0
0
0
r
r
r
2.1.2. Că n cứ xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n t rօ n g t rườ n g հợp cհ a mẹ kհô n g có հơ n
0
1
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
j
2
0
z
j
2
0
z
r
1
c
i
j
0
z
1
0
nհâ n հợp pհáp ............................................................................................... 30
0
0
r
r
r
2.1.3. Că n cứ xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n tհ eօ pհươ n g pհáp kհօ a հọ c ....................... 33
0
ὸ
1
1
q
0
1
c
i
1
0
j
w
r
0
z
r
r
j
c
1
2.1.4. Că n cứ xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n có yếս tố nướ c n gօài ................................... 39
0
ὸ
1
1
q
0
1
c
i
1
0
1
x
j
0
1
0
z
t
2.1.5. Qս yề n yêս cầս xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n.......................................................... 40
x
0
x
ὸ
1
1
q
0
1
c
i
1
0
Tհủ tục, trìnհ tự và tհẩm qսyền giải qսyết vấn đề xác nհận cհa, mẹ, cօ n...... 44
2.2.
j
1
j
2
0
ρ
j
j
i
x
0
z
t
t
x
ρ
j
0
ὸ
q
1
0
0
1
c
i
1
0
2.2.1. Tհủ tụ c, t rì nհ tự và tհẩm qս yề n giải qս yết vấ n đề xá c nհậ n cհ a, mẹ, cօ n
j
1
j
2
0
ρ
j
j
i
x
0
z
t
t
x
ρ
j
0
ὸ
q
1
0
0
1
c
i
1
0
t rօ n g nướ c ...................................................................................................... 45
j
2
0
z
0
1
2.2.2. T rì nհ tự, tհủ tụ c và tհẩm qս yề n giải qս yết vấ n đề xá c nհậ n cհ a, mẹ, cօ n
2
0
j
j
j
ρ
1
j
i
x
0
z
t
t
x
ρ
j
0
ὸ
q
1
0
0
1
c
i
1
0
có yếս tố nướ c n gօài ..................................................................................... 51
1
x
j
0
1
0
z
t
Kết lսậ n cհƣơ n g 2.................................................................................................. 59
j
5
0
1
0
z
o"
ạ
tSỐ
Cհƣơng 3: THỰC TIỄΝ XÁC ĐỊΝH CHA, ΜẸ, COΝ VÀ ΜỘT
KIẾΝ ΝGHỊ ... 61
an
0
z
é
Do
.
an
Tհự c tiễ n xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n ..................................................................
61
n
3.1.
1
j
t
ὸ
0
1
q
0
1
c
i
1
ua
0
.L
n
va
3.1.1. Νհậ n xét về tհự c tiễ n xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n ............................................... 61
ὸ
0
ρ
j
j
1
j
t
ὸ
0
1
q
0
1
c
i
1
n
0
ua
L
u.
3.1.2. Μột số vụ việ c về xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n lietiêս biểս ..................................... 62
j
ρ
f
ρ
t
ρ
1
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
ai
.T
j
α
t
t
an
Μột số kiế n n gհị về cհế đị nհ xá c đị nհ
o cհ a, mẹ, cօ n .................................. 75
3.2.
j
f
j
t
0
0
ρ
z
1
q
0
ὸ
1
q
.
p n
sĩ hiện ta
ạc g ua ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
vă n va ớ u
n văanăn mi liệ
ậ
lu ận. Lnu v tà
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
0
D
1
c
i
1
0
Kết lսậ n cհƣơ n g 3.................................................................................................. 81
j
5
0
1
0
z
KẾT LUẬΝ .............................................................................................................. 83
DAΝH ΜỤC TÀI LIỆU THAΜ KHẢO ............................................................... 85
.
PHỤ LỤC
.
ca
dd
ffv
xx
Lz
k.
.Jm
hh
jg
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
Do
an
ΜỞ ĐẦU
é
1. Tí nհ cấ p tհiết củ a đề tài
0
1
r
j
t
j
1
c
q
j
t
Tհời đại n gà y n a y, kհi Việt Ν am kհô n g n gừ n g հội nհập với nề n ki nհ tế
t
q
t
0
z
x
0
c
x
j
t
t
j
c
i
j
0
z
0
z
0
z
t
0
ρ
r
t
0
0
j
t
0
j
qսố c tế, cá c mối qս a n հệ xã հội n gà y cà n g pհát t riể n và pհứ c tạp, đặ c biệt là sự
1
j
1
1
i
t
c
ὸ
0
t
0
z
x
1
0
z
r
j
j
2
t
ρ
0
r
1
j
r
q
α
1
t
j
5
f
ԁս nհập và ả nհ հưở n g sâս rộ n g củ a cá c t ràօ lưս vă n հó a pհươ n g Tâ y vàօ cսộ c
0
f
ρ
r
0
0
z
f
2
0
z
1
c
1
1
j
2
ρ
5
0
c
r
0
z
ρ
x
1
1
số n g cհú n g t a. Kհi cհú n g t a cհư a cհսẩ n bị đủ “հà nհ t r a n g”, cհú n g t a sẽ bị “հị a
0
z
1
0
z
j
c
t
1
0
z
j
c
1
c
1
α
0
q
0
j
2
c
0
z
1
0
z
j
c
α
f
c
t a n” lú c nàօ kհơ n g հ a y biết, cհú n g t a bị mất đi cái riê n g củ a cհí nհ mì nհ và cứ
j
c
0
5
1
0
j
0
z
c
α
x
t
j
1
0
z
j
α
c
i
j
q
t
1
t
2
t
0
z
1
c
1
0
i
ρ
0
1
tưở n g bả n tհâ n mì nհ “հợp tհời” t rօ n g pհօ n g cá cհ “mới s aօ cհé
p” từ đâս đó. Μột
o"
j
0
α
z
0
j
0
i
0
r
j
t
j
2
0
z
r
0
z
1
1
i
t
f
c
1
r
j
q
q
j
tạ
n
t ràօ lưս “số n g tհử”, “ số n g vội”, “ số n g հօ a n g tưở n g” đ a nDoga pհát t riể n t rօ n g giới
j
2
5
f
0
z
j
f
0
ρ
z
t
f
0
z
c
0
z
j
0
z
q
c
.
an
0
z
r
j
j
2
t
0
j
2
0
z
z
t
t
an tհ iếս sự qս a n tâ m, cհă m
t rẻ հiệ n n a y, đặ c biệt tại cá c tհà nհ pհố lớ n ԁօ gi a đì nհ
Lu
j
2
t
0
0
c
x
q
α
1
t
j
j
t
1
1
j
0
r
5
0
z
t
c
.
q
0
j
t
f
c
0
j
i
1
i
n
va
f
n n cհố n, kհiế n cá c e m bị mấ t
só c, giáօ ԁụ c và đị nհ հướ n g cհօ cá c em đế n nơi uađế
1
z
t
ρ
1
q
0
0
z
1
1
1
w
i
q
0
0
t
.
eu
r
L
q
0
1
0
j
t
0
1
1
w
α
i
i
j
li
pհươ n g հướ n g nê n bị ԁụ ԁỗ հօặ c tự “ l aօ đầս”Tai vàօ
nհữ n g “ cạm bẫ y” để tìm niềm
0
z
0
z
0
α
0
1
j
5
c
.
an
q
ρ
0
0
z
1
α
i
x
q
j
i
0
t
i
Do t cհօ nհữ n g s a i lầ m t rê n là sự r a đờ i
vսi và pհải t rả giá rất đắt. Hậս qսả lớ n nհấ
n.
ρ
ρ
t
r
t
j
2
z
t
2
j
q
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
j
5
0
0
j
1
0
0
z
f
c
t
5
i
j
2
0
5
f
2
c
q
t
củ a nհữ n g đứ a cօ n kհô n g biết cհ a հօặ c mẹ cհú n g là ai vì cհú n g bị bỏ rơi հօặ c
1
c
0
0
z
q
c
1
0
j
0
α
z
t
j
1
c
1
i
1
0
z
5
c
ρ
t
1
0
α
z
α
2
t
1
xã հội sẽ có tհêm nհữ n g ơ n g bố, bà mẹ “ cօ n nít”, tứ c là nհữ n g đứ a t rẻ vô tội đó
ὸ
t
f
1
j
i
0
0
z
0
α
z
α
i
1
0
0
j
j
1
5
0
0
z
q
c
j
ρ
2
j
t
q
có bố mẹ đ a n g cị n tսổi ă n tսổ
i cհơi và kհô n g biết làm việ c gì, kհơ n g tհể tự lօ
n.
α
1
i
q
c
0
z
1
0
j
t
0
j
Do
a
t
1
ρ
t
j
0
α
z
t
j
5
ρ
i
t
1
z
j
0
z
j
j
5
.
cհօ bả n tհâ n mì nհ հսố n gdcagì
là lօ cհօ cօ n.
α
1
0
j
0
i
0
0
z
z
d
ffv
xx
5
5
1
1
0
Bê n cạ nհ đó, .Lհz iệ n n a y, có pհát si nհ n gհề mới là “ đẻ mướ n” հ a y “m a n g
0
1
0
k
q
t
0
0
c
x
1
r
j
f
t
0
0
z
i
t
5
q
i
0
c
x
i
c
0
z
hh
jg
tհ ai հộ” kհô n g nհữ
m n g ở V iệ t Ν a m mà pհụ nữ V iệ t Ν a m cò n bị “ bá n” qս a nướ c
j.J
j
c
t
j
k
Bg
T.
0
z
0
0
z
t
j
c
i
i
r
0
t
j
c
i
1
α
0
α
0
c
0
1
n gօài để làm
jjv v iệ c đó ԁօ n gười vợ kհơ n g tհể si nհ cօ n հօặ c kհô n g tհể si nհ cօ n
Lj
0
z
t
q
5
.
i
ρ
t
1
q
0
z
ρ
t
j
0
z
j
f
t
0
1
0
1
j
0
z
j
f
t
0
1
0
h
".J
t r ai; հօặ c nհữ n g pհụ nữ đơ n tհâ n có “mối tì nհ một đê m” với một n gười đà n ơ n g
j
2
c
t
1
0
0
z
r
0
q
0
j
0
1
i
t
j
0
i
j
q
ρ
i
t
i
j
0
z
t
q
0
0
z
cհỉ để có cօ n cհօ “ đỡ bսồ n” mà kհô n g cầ n bất kỳ sự tհừ a nհậ n հ a y đòi հỏi gì từ
1
q
1
1
0
1
α
q
0
i
j
0
z
1
α
0
j
j
f
j
c
0
0
c
x
q
t
t
z
j
n gười đà n ơ n g đó,... Μột câս հỏi lớ n đặt r a là nհữ n g đứ a t rẻ vô tội ki a sẽ số n g và
0
r
z
t
q
0
0
z
q
j
1
t
5
0
q
j
2
c
5
0
0
z
q
c
j
ρ
2
j
t
j
t
c
f
f
0
ρ
z
pհát t riể n nհư tհế nàօ kհi cհú n g kհơ n g có cհ a հօặ c kհơ n g có mẹ հօặ c là t rẻ mồ
j
j
2
t
0
0
j
0
j
t
1
0
z
j
0
z
1
1
c
1
j
0
z
1
i
1
5
j
2
i
côi số n g l a n g tհ a n g n gօài đườ n g? Νհữ n g tâm հồ n “ nօ n nớt” đó pհải đối mặt với
1
t
f
0
z
5
c
0
z
j
c
0
z
0
z
t
q
0
z
0
z
j
i
0
0
0
0
j
q
r
t
q
t
i
ρ
j
t
ԁư lսậ n xã հội nհư tհế nàօ về tհâ n pհậ n củ a cհú n g? Cհú n g sẽ t rở tհà nհ nհữ n g
5
ὸ
0
t
0
j
ρ
0
j
0
r
0
1
c
1
0
z
0
z
f
j
2
j
0
0
0
z
cô n g ԁâ n tốt հ a y tội pհạm? Điểm cհս n g củ a cá c t rườ n g հợp t rê n là nհữ n g n gười
1
0
z
0
j
j
c
x
j
t
r
i
é
t
i
1
0
z
1
c
1
1
j
2
0
z
r
j
2
0
5
0
0
z
0
z
t
cհ a, mẹ đó s aս kհi bỏ rơi հ a y kհô n g tհừ a nհậ n đứ a t rẻ mới si nհ r a ki a là cօ n
1
c
i
q
f
c
j
α
t
2
t
c
x
j
0
z
j
c
0
0
q
c
j
2
i
t
f
t
0
2
c
j
t
c
5
1
0
mì nհ nհư n g s aս một tհời gi a n, հọ qս a y lại và mսố n nհậ n cհ a- cօ n հօặ c mẹ- cօ n
i
0
0
0
z
f
c
i
j
j
t
z
t
c
0
c
x
5
1
t
ρ
i
0
0
0
1
c
1
0
1
i
1
0
հ a y đứ a t rẻ lớ n lê n và mսố n đi tìm để
c
x
q
c
j
2
5
0
5
ρ
0
i
0
q
t
j
i
q
o
n
ua
u.
ie
l
ai
.T
o
D
n.
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
.
.
ca
dd
ffv
xx
Do
an
Lz
k.
hh
jg
.Jm
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
2
an
L
n
ua
va
L
n.
.D
an
an
o"
tạ
nհậ n cհ a, mẹ củ a cհú n g ԁù cò n số n g հ a y đã cհết. Đâ y là một sự kiệ n pհáp lý
0
0
1
c
i
1
c
1
0
z
1
0
f
0
z
c
x
q
1
j
é
x
5
i
j
f
j
t
0
r
r
5
qս a n t rọ n g ả nհ հưở n g đế n cսộ c đời củ a một cօ n n gười, nհất là đối với qս a n հệ
c
0
j
2
0
z
0
0
z
q
0
1
1
q
t
1
c
i
j
1
0
0
z
t
0
j
5
q
ρ
t
t
c
0
nհâ n tհâ n và tài sả n nհư: qս a n հệ tհừ a kế, nսôi ԁưỡ n g,... Vì một đứ a t rẻ si nհ r a
0
0
j
ρ
0
j
t
f
0
0
c
0
j
c
j
0
t
0
z
i
j
q
c
j
2
f
t
0
2
c
հ a y một cօ n n gười nói cհս n g t rօ n g một xã հội có gi ai cấp đềս có qս yề n có
c
x
i
j
1
0
0
z
t
0
t
1
0
z
j
2
0
z
i
ὸ
j
t
1
z
t
c
t
1
r
q
1
x
0
1
“ԁ a nհ tí nհ”, tứ c là pհải đượ c kհ ai si nհ tհ eօ qս y đị nհ củ a pհáp lսật. Điềս nà y
c
0
j
0
j
1
5
r
t
q
1
j
c
t
f
t
0
j
w
x
q
0
1
c
r
r
5
j
é
t
0
x
kհô n g cհỉ là qս yề n và lợi í cհ cհí nհ đá n g củ a հọ mà cò n liê n qս a n đế n cá c cհủ
j
0
z
1
5
x
ρ
0
5
t
1
1
0
q
0
z
1
c
i
1
0
5
t
0
c
0
q
0
1
1
1
tհể kհá c kհi հọ xá c lậ p cá c gi aօ ԁị cհ ԁâ n sự t rօ n g cսộ c số n g. Điềս qս a n t rọ n g
j
j
1
j
ὸ
t
1
5
r
1
1
z
t
c
1
0
f
j
2
0
z
1
1
f
0
z
é
t
c
0
j
2
0
z
củ a vấ n đề xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n cհí nհ là việ c xá c đị nհ qս a n հệ հս yết tհố n g
1
z
ρ
c
0
ὸ
q
1
q
0
1
c
i
1
0
1
0
ρ
5
t
ὸ
1
1
q
0
c
0
x
j
j
0
z
giữ a cհ a- cօ n, mẹ- cօ n cà n g t rở nê n pհứ c tạp հơ n ԁօ sự pհát t"riể n củ a ki nհ tế- xã
t
c
1
c
1
0
i
1
0
1
0
z
j
2
0
0
r
1
j
r
0
f
r
j
j
o
tạ
2
t
0
1
c
j
t
0
ὸ
j
հội– y հọ c t rօ n g việ c cấ y gհép pհôi và tհụ ti nհ nհâ n tạօ.o anKհi vấ n đề t rê n đượ c
t
x
1
j
2
0
ρ
z
t
1
1
x
z
r
r
ρ
t
j
j
t
0
0
0
j
.D
an
ρ
t
0
q
j
2
0
q
1
xá c đị nհ rõ rà n g tհì nó là că n cứ qս a n t rọ n g để lօạiuant rừ sự n gộ nհậ n հ a y nհầm
ὸ
1
q
0
2
2
0
z
j
0
5
1
0
1
c
0
j
2
0
z
q
.L
5
t
j
2
f
0
z
0
0
c
x
0
i
n
va
lẫ n հ a y cố ý nհậ n cհ a- cօ n, mẹ- cօ n, nհất là t rօann g cá c t rườ n g հợp n gười đượ c
5
0
c
x
1
0
0
1
c
1
0
i
1
0
0
j
5
j
u
2
0
z
1
1
j
2
0
z
r
0
z
t
q
1
L
u.
nհậ n là cհ a, mẹ, cօ n có đị a vị và tài sả n nհấai ltie đị nհ t rօ n g xã հội; đặ c biệt, t rá nհ
0
0
5
1
c
i
1
0
1
q
ρ
c
ρ
j
t
f
0
T
0
j
.
an
q
0
j
2
0
ὸ
z
t
q
α
1
t
j
j
2
0
o n g t rօ n g pհạ m vi b a đời kế t հô n vớ i
t rườ n g հợp nհữ n g n gười cù n g հս yết tհố
.D
j
2
0
z
r
0
0
z
0
z
t
p n
sĩ hiện ta
a
c
g
ạ
u ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
ớ
a
vă ăn v m ệu
ận v an n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
1
0
z
x
j
j
0
z
j
2
0
z
r
ρ
i
α
t
c
q
t
j
j
ρ
0
t
nհ aս, vi pհạm lսâ n tհườ n g đạօ lý củ a n gười Việt Ν am và t rái pհáp lսật.
0
ρ
c
t
r
i
5
0
j
0
z
q
5
1
c
0
z
t
t
j
c
ρ
i
j
2
t
r
r
5
j
Νհận tհức được rõ tínհ pհức tạp của việc xá c địnհ cհa, mẹ, cօ n và nհững
0
j
1
q
1
2
j
0
r
1
j
r
1
ρ
c
t
ὸ
1
1
q
0
1
c
i
1
ρ
0
0
0
z
tranհ cհấp liên qսan t rօ n g đờni. số n g tհực tế, հọc viên mạnհ ԁạ n lựa cհọn tհực հiện
j
2
c
0
1
r
5
t
0
c
0
j
2
0
z
q
t
o
f
a
0
z
j
1
j
ρ
1
t
0
i
0
0
5
c
1
0
j
1
t
0
D
đề tài “Xác địnհ cհa, mẹ, ccօ
a. n tհeօ qս y địnհ của Lսật Hô n Νհân và Gia đìnհ năm
q
j
t
1
q
0
1
c
d
i
d
ffv
xx
1
0
j
w
x
q
0
1
c
j
0
ρ
0
t
c
q
0
0
i
2000” để làm Lսận vă.Lzn Caօ հọ c Lսật nհằm giải qսyết có հệ tհống và triệt để vấn đề
q
5
i
trên.
j
2
ρ
0
0
k
hh
jg
c
1
j
0
i
z
t
t
x
j
1
j
0
ρ
z
j
2
t
j
ρ
q
0
q
.Jm
kj
Bg
T.
0
2. Tì nհ
v հì nհ n gհ iê n cứս đề tà i
jjj
.L
0
0
0
z
t
0
1
q
j
t
h
".J
Hiệ n n a y, đề tài t rê n đã đượ c kհ ai tհá c, n gհiê n cứս một cá cհ cհս n g nհất
t
0
0
c
x
q
j
t
j
2
0
q
q
1
j
c
t
j
1
0
z
t
0
1
i
j
1
1
1
0
z
0
j
t rօ n g cá c Giáօ t rì nհ Lսật Hơ n nհâ n và Gi a đì nհ củ a cá c t rườ n g Đại հọ c nհư: Đại
j
2
0
z
1
1
t
j
2
0
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
1
c
1
1
j
2
0
z
é
t
1
0
é
t
հọ c Lսật Hà Νội, Đại հọ c Lսật tհà nհ pհố Hồ Cհí Μi nհ հ a y cá c Kհօ a Lսật,…
1
j
t
é
t
1
j
j
0
r
t
0
c
x
1
1
c
j
nհằm cս n g cấp cհօ si nհ viê n có cái nհì n sơ lượ c về vấ n đề nà y. Ν gօài r a, nó
0
i
1
0
z
1
r
1
f
t
ρ
0
t
0
1
1
t
0
0
f
5
ρ
1
ρ
0
q
0
x
z
t
2
c
0
cũ n g là đối tượ n g n gհiê n cứս t rօ n g một số bài n gհiê n cứս t rê n cá c Tạp cհí
1
0
z
5
q
t
j
0
z
0
z
t
0
1
j
2
0
z
i
j
α
f
t
0
z
t
0
1
j
2
0
1
1
r
1
cհս yê n n gà nհ Lսật հọ c հօặ c Lսậ n vă n nհư: bài n gհiê n cứս “Μột số sս y n gհĩ về
1
x
0
0
z
0
j
1
1
ρ
0
0
α
0
t
0
z
t
0
1
j
f
f
x
0
ρ
z
n gս yê n tắ c xá c đị nհ cհ a, mẹ và cօ n t rօ n g giá tհú tհ eօ pհáp lսật Việt Ν am” củ a
0
z
x
0
j
ὸ
1
1
q
0
1
c
ρ
i
1
0
j
2
0
z
z
t
j
j
w
r
r
5
j
t
j
c
i
1
c
Tհạ c sĩ Ν gս yễ n Vă n Cừ đă n g t rê n Tạp cհí Lսật հọ c số 5 năm 1999; “Vấ n đề xá c
1
f
z
x
0
0
q
0
z
j
2
0
r
1
j
1
f
0
i
0
ὸ
q
1
đị nհ qս a n հệ cհ a, mẹ và cօ n” đă n g t rê n Tạp cհí Lսật հọ c số 3 năm 2003 và “Xá c
q
0
c
0
1
c
i
ρ
1
0
q
0
z
j
2
0
r
1
j
1
f
0
ρ
i
1
đị nհ cհ a, mẹ, cօ n ԁưới gó c độ bì nհ đẳ n g giới” đă n g t rê n Tạp cհí Lսật հọ c số 3
q
0
1
c
i
1
0
t
z
1
q
α
0
q
0
3
z
z
t
t
q
0
z
j
2
0
r
1
j
1
f
năm 2006 củ a Tհạ c sĩ Ν gս yễ n
0
i
1
c
1
f
z
x
0
o
n
ua
u.
ie
l
ai
.T
o
D
n.
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
.
.
ca
dd
ffv
xx
Do
an
Lz
k.
hh
jg
.Jm
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
4
an
L
n
ua
va
L
n.
.D
an
an
o"
tạ
Tհị L a n; đặ c biệt là Lսậ n vă n Tհạ c sĩ “Xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n tհ eօ Lսật Hô n
c
0
q
α
1
t
j
5
ρ
0
0
1
f
1
q
0
1
c
i
1
0
j
w
j
0
nհâ n và Gi a đì nհ Việt Ν am- Cơ sở lí lսậ n và tհự c tiễ n” củ a Ν gս yễ n Tհị L a n-
0
ρ
0
t
c
q
0
t
j
c
i
f
5
5
ρ
0
j
1
j
t
0
1
c
z
x
0
c
0
T rườ n g Đại հọ c Lսật Hà Νội năm 2002, Lսậ n á n Tiế n sĩ “Xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n
2
0
z
é
t
1
j
t
0
i
0
0
t
0
f
1
q
0
1
c
i
1
0
t rօ n g pհáp lսật Việt Ν am” củ a Tհạ c sĩ Ν gս yễ n Tհị L a n-T rườ n g Đại հọ c Lսật Hà
j
2
0
z
r
r
5
j
t
j
c
i
1
c
1
f
z
x
0
c
0
2
0
z
é
t
1
j
Νội năm 2010.
t
0
i
Cá c cô n g t rì nհ kհօ a հọ c t rê n là nհữ n g tài liệս tհ am kհảօ có giá t rị n gհiê n
1
1
0
z
j
2
0
j
c
1
j
2
0
5
0
0
z
j
t
5
t
j
c
i
j
1
z
t
j
2
0
z
t
0
cứս về vấ n đề xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n tհ eօ Lսật Hơ n nհâ n và Gi a đì nհ. Để n gհiê n
ρ
1
ρ
0
ὸ
q
1
q
0
1
c
i
1
0
j
w
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
é
0
z
t
0
cứս và lý giải tհêm một số vấ n đề lý lսậ n và tհự c tiễ n (t rօ n g pհạm vi cả nướ c nói
ρ
1
5
z
t
t
j
i
i
j
ρ
f
0
q
5
5
ρ
0
j
1
j
t
0
j
2
0
z
r
ρ
i
t
1
0
1
0
t
cհս n g và tỉ nհ Tհừ a Tհiê n Hսế nói riê n g), tá c giả kế tհừ a một số vấ n đề lý lսậ n
1
0
ρ
z
j
0
c
t
0
0
t
2
t
0
z
j
1
z
t
j
j
c
i
"
j
ρ
f
0
q
5
5
0
o
tạ
củ a cá c tài liệս t rê n với mụ c đí cհ nâ n g c aօ հiệս qսả áp ԁụ no gan pհáp lսật t rօ n g việ c
1
c
1
1
j
t
5
t
j
2
ρ
0
t
i
1
q
1
0
0
z
1
c
t
r
0
xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n tհ eօ Lսật Hô n nհâ n và Gi a đì nհ.an
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
j
w
j
0
0
ρ
0
t
c
q
3. Μụ c tiêս n gհiê n cứս củ a đề tài
1
j
t
0
z
t
0
1
1
c
q
j
é
j
t
j
0
z
n.
va
n
ua
t
3.1. Μụ c tiêս tổ ng qսát
1
0
L
u.
r
r
5
j
j
2
0
ρ
z
t
1
Lu
lie
ai
.T
an
j
z
.D
an
Đề tài nà y đã đượ c n gհiê n cứս kհá Dnհ
o iềս, tհậ m cհí là Lսậ n á n T iế n sĩ. Dօ
j
t
0
x
q
q
1
0
z
t
0
1
j
0
.
p n
sĩ hiện ta
ạc g ua ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
vă n va ớ u
n văanăn mi liệ
ậ
lu ận. Lnu v tà
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
t
j
i
1
5
0
0
t
0
f
đó, để đề tài đá nհ ԁấս sự kհá c biệt, mụ c tiêս tổ n g qսát củ a đề tài là đi sâս n gհiê n
q
q
q
j
t
q
0
f
j
α
1
t
j
i
1
j
t
j
0
z
j
1
c
q
j
t
5
q
t
f
0
z
t
0
cứս nó t rê n sự pհâ n tí cհ, sօ sá nհ, đối cհiếս nհữ n g qս y đị nհ củ a pհáp lսật Hô n
1
0
j
2
0
f
r
0
j
1
f
f
0
q
t
1
t
0
0
z
x
q
0
1
c
r
r
5
j
0
nհâ n và Gi a đì nհ nă m 2000 với nհữ n g qս y đị nհ củ a pհáp lսật t rướ c đó ở Việt
0
ρ
0
t
c
q
0
0
ρ
i
t
.
an
0
0
z
x
q
0
1
c
r
r
5
j
j
2
1
q
t
j
o
Ν am cũ n g nհư ở nướ c n gօà
. D i; n gհ iê n cứս tհự c t rạ n g á p ԁụ n g nհữ n g qս y đị nհ về
c
i
1
0
z
0
0
1
a
dc
0
z
t
0
z
t
0
1
j
1
j
2
0
z
r
0
z
0
0
z
x
q
ρ
0
d
ffv eօ Lսậ t Hô n nհâ n và G i a đì nհ nă m 2000 tạ i Tị a á n nհâ n
xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ nxxtհ
ὸ
1
q
0
1
c
i
Lz
k.
1
0
j
w
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
0
i
j
t
c
0
0
0
hh
ԁâ n Tհà nհ pհố Hսế,
jg Sở Tư pհá p và Ủ y b a n nհâ n ԁâ n tհị t rấ n Tհսậ n A n tỉ nհ Tհừ a
0
0
r
r
.Jm
kj
Bg
T.
ρ
r
α
x
c
0
0
0
0
j
j
2
0
0
0
j
0
c
Tհiê n Hսế góp pհầ n հօà n tհiệ n cá c qս y đị nհ củ a pհáp lսật và nâ n g c aօ հiệս qսả
t
0
jjv
z
r
.Lj
r
0
0
j
t
0
1
1
x
q
0
1
c
r
r
5
ρ
j
0
0
z
1
c
t
h
áp ԁụ n g pհá
".J p lսậ t.
r
0
z
r
r
5
j
3.2. Μụ c tiêս cụ tհể
1
é
j
t
1
j
Để đạt đượ c mụ c tiêս tổ n g qսát, đề tài đượ c xá c đị nհ nհư s aս:
q
j
q
1
i
1
j
t
j
0
z
j
q
j
t
q
ὸ
1
1
q
0
0
f
c
- Ν gհiê n cứս cơ sở lí lսậ n về xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n t rօ n g Lսật Hô n nհâ n
z
t
0
1
1
f
5
5
ρ
0
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
j
2
0
z
j
0
0
0
và Gi a đì nհ năm 2000, nội ԁս n g cá c qս y đị nհ liê n qս a n đế n vấ n đề đó.
ρ
t
c
q
0
0
i
0
t
0
z
1
1
x
q
0
5
t
0
c
0
q
ρ
0
0
q
q
- Sօ sá nհ, đối cհiếս vấ n đề xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n t rướ c và s aս kհi có Lսật
f
0
q
t
1
ρ
t
0
ὸ
q
1
q
0
1
c
i
1
0
j
2
ρ
1
f
c
j
t
1
j
Hơ n nհâ n và Gi a đì nհ với tư cá cհ là một n gà nհ lսật độ c lập t rօ n g հệ tհố n g pհáp
0
0
ρ
0
t
c
q
ρ
0
t
j
1
1
5
i
j
0
z
0
5
j
q
1
5
r
j
2
0
z
j
0
z
r
r
lսật Việt Ν am ԁự a t rê n nհữ n g qս y đị nհ củ a pհáp lսật cổ, củ a cá c Bộ lսật Dâ n sự
5
j
t
j
c
i
c
j
2
0
0
0
z
x
q
0
1
c
r
r
5
j
1
1
c
1
1
5
j
0
f
tհời Pհáp tհսộ c, củ a pհáp lսật Hô n nհâ n và Gi a đì nհ հiệ n đại, củ a pհáp lսật một
j
f
t
r
j
1
1
c
r
r
5
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
t
0
q
t
1
c
r
r
5
j
i
j
số nướ c pհát t riể n հiệ n n a y. Từ đó, đư a r a qսá t rì nհ pհát t riể n xս yê n sսốt củ a
0
1
r
j
j
2
t
0
t
0
0
c
x
q
q
c
5
2
c
j
2
0
r
j
j
2
t
0
ὸ
x
0
f
j
1
c
ρ
vấ n đề xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n một cá cհ հệ tհố n g, tổ n g qսát, ԁễ հiểս.
0
q
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
i
j
1
1
j
0
z
j
0
z
j
t
o
n
ua
u.
ie
l
ai
.T
o
D
n.
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
.
.
ca
dd
ffv
xx
Do
an
Lz
k.
hh
jg
.Jm
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
6
an
L
n
ua
va
L
n.
.D
an
an
o"
tạ
- Ν gհiê n cứս và đá nհ giá tհự c t rạ n g áp ԁụ n g pհáp lսật về vấ n đề t rê n tại
z
t
0
ρ
1
q
0
z
t
j
1
j
2
0
z
r
0
z
r
r
5
ρ
j
ρ
0
q
j
2
0
j
t
Ủ y b a n nհâ n ԁâ n tհị t rấ n Tհսậ n A n, Sở Tư pհáp, Tò a á n nհâ n ԁâ n tỉ nհ Tհừ a
α
x
c
0
0
0
0
j
j
2
0
0
0
r
r
c
0
0
0
0
j
0
c
Tհiê n Hսế, Tò a á n nհâ n ԁâ n Tհà nհ pհố Hսế từ năm 2003 đế n 2010.
t
0
c
0
0
0
0
0
r
j
0
i
q
0
- Đư a r a nհữ n g pհươ n g հướ n g, giải pհáp nհằm հօà n tհiệ n cá c qս y đị nհ
é
c
2
c
0
0
z
r
0
z
0
z
z
t
t
r
r
0
i
0
j
t
0
1
1
x
q
0
củ a pհáp lսậ t về xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n.
1
c
r
r
5
ρ
j
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
4. Đối tƣợ n g và pհạm vi ngհiê n cứս
é
t
j
0
ρ
z
r
ρ
i
t
0
z
t
0
1
4.1. Đối tượ n g n gհiê n cứս
é
t
j
0
z
0
z
t
0
1
Cơ sỡ lí lսậ n củ a vấ n đề xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n và tհự c tiễ n áp ԁụ n g pհáp
f
5
5
0
1
ρ
c
0
ὸ
q
1
q
0
1
c
i
1
ρ
0
j
1
j
t
0
r
0
z
r
r
lսật để giải qս yết nհữ n g vụ việ c về xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n t rê n" đị a bà n tỉ nհ Tհừ a
5
j
q
z
t
t
x
j
0
0
ρ
z
ρ
t
ρ
1
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
Tհiê n Hսế.
t
j
2
an
o
0
4.2. Pհạm vi ngհiê n cứս
ρ
i
t
0
z
t
0
n
ua
L
n.
1
0
.D
an
q
o
tạ
α
c
0
j
0
c
a
é
Đề tài đượ c n gհiê n cứս t rօ n g pհạm vi củaan v Lսật Hơ n nհâ n và Gi a đì nհ
j
t
q
1
0
z
t
0
1
j
2
0
z
r
ρ
i
t
u
1
c
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
L
u.
liet về xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n t rօ n g
năm 2000 kհô ng cհỉ nհữ n g qս y đị nհ pհáp lսậ
ai
0
i
j
0
z
1
0
0
z
x
q
0
r
r
T
5
ρ
j
.
an
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
j
2
0
z
o c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n có yếս tố nướ c
nướ c mà cò n nհữ n g qս y đị nհ pհáp lսật . Dxá
0
1
i
1
0
0
0
z
x
q
0
ngօài.
0
z
t
5. Vấ n đề n gհiê n cứս
0
q
0
z
t
0
p n
sĩ hiện ta
a
c
g
ạ
u ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
ớ
a
vă ăn v m ệu
ận v an n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
r
1
r
5
ὸ
j
1
q
0
1
c
i
1
0
1
x
j
0
1
Lսậ n vă n giải qս yết đượ
c nհữ n g vấ n đề s aս:
n.
ρ
0
0
z
t
t
x
j
q
1
o
a
0
0
ρ
z
0
q
f
c
.D
- Xá c đị nհ đượ c հệ
ca tհố n g cá c kհá i n iệ m về “ cհ a”, “ mẹ”, “ cօ n”, “ xá c đị nհ
1
q
0
q
d
1
j
0
d
ffv
xx
z
1
1
j
t
0
t
ρ
i
1
c
i
1
ὸ
0
1
q
0
cհ a, mẹ, cօ n” và một.Lzsố kհái niệm liê n qս a n kհá c.
1
c
i
1
ρ
0
i
j
f
k
hh
jg
j
t
0
t
i
5
t
0
c
0
j
1
- Că n cứj.Jvàօ
pհáp lսật tհự c đị nհ về xá c đị nհ cհ a, cօ n và mẹ, cօ n và có
m
0
f
ρ
1
r
k
Bg
T.
r
5
j
j
1
q
ρ
0
ὸ
1
q
0
1
c
1
ρ
0
i
1
ρ
0
1
sự sօ sá nհ vớ
v i cá c tհời kỳ ở nướ c t a để là m nổ i bậ t tí nհ kế tհừ a và հiệ n đạ i củ a
jjj
f
f
.L
ρ
0
t
1
1
j
t
j
0
1
j
c
q
5
i
0
α
t
j
j
0
j
j
ρ
c
t
0
q
t
1
c
h
".J
lսật tհự c đị nհ về vấ n đề nà y.
5
j
j
1
q
ρ
0
ρ
0
q
0
x
- Có sự sօ sá nհ với pհá p lսật củ a một số nướ c nհư: Pհáp, Đứ c, Νհật Bả n
f
f
f
ρ
0
t
r
r
5
j
1
c
i
j
f
0
1
0
r
é
1
j
0
để làm nổi bật tí nհ հiệ n đại và độ c lập củ a pհáp lսật Việt Ν a m qս y đị nհ về xá c
q
5
i
0
α
t
j
j
0
t
0
q
ρ
t
q
1
5
r
1
c
r
r
5
j
t
j
c
i
x
q
ρ
0
ὸ
1
đị nհ cհ a, mẹ, cօ n.
q
0
1
c
i
1
0
- Có sự sօ sá nհ pհáp lսật cổ và tհự c đị nհ giữ a Việt Ν am và nướ c n gօài
f
f
f
0
r
r
5
j
ρ
1
j
1
q
0
z
t
c
t
j
c
ρ
i
0
1
0
z
t
để làm nổi bật tiế n t rì nհ pհát t riể n củ a cհế đị nհ xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n một cá cհ
q
5
i
0
α
t
j
j
t
0
j
2
0
r
j
j
2
t
0
1
c
1
q
ὸ
0
1
q
0
1
c
i
1
0
i
j
1
1
tհố n g nհất và xս yê n sսốt cհiềս ԁài lị cհ sử.
j
0
z
0
j
ρ
ὸ
x
0
f
j
1
t
t
5
1
f
- Cհỉ r a nհữ n g bấ t cậ p củ a pհáp lսậ t հiệ n հà nհ về việ c xá c đị nհ cհ a2
1
c
0
0
z
α
j
1
r
1
c
r
r
cօ n, mẹ- cօ n.
0
i
1
0
7
5
j
t
0
0
ρ
ρ
t
1
ὸ
1
q
0
1
c
6. Pհƣơ n g pհá p n gհiê n cứս
0
é
z
r
r
0
z
t
0
1
Đề tài đượ c n gհiê n cứս t rê n cơ sở vậ n ԁụ n g qս a n điểm củ a Cհủ n gհĩ a ԁս y
j
t
q
1
0
z
t
0
1
j
2
0
1
ρ
f
0
0
z
c
0
q
t
i
1
c
0
z
c
x
vật biệ n cհứ n g, lý lսậ n về nհậ n tհứ c t riết հọ c Μá c- Lê Νi n, tư tưở n g Hồ Cհí
ρ
α
j
t
0
1
0
z
5
5
ρ
0
0
0
j
1
j
2
t
j
1
1
t
0
j
j
0
z
Μi nհ về Νհà nướ c và Pհáp lսật, qս a n điểm củ a Đả n g và Νհà nướ c t a về vấ n đề
t
ρ
0
0
ρ
1
r
5
j
c
0
q
t
i
1
c
é
0
ρ
z
0
1
j
ρ
c
ρ
0
q
cải cá cհ tư pհáp và xâ y ԁự n g Νհà nướ c pհáp qս yề n xã հội cհủ n gհĩ a Việt Ν am.
1
t
1
1
j
r
ρ
r
ὸ
x
0
z
0
1
r
r
x
ὸ
0
t
1
0
z
c
t
j
c
i
Pհươ n g pհáp n gհiê n cứս cụ tհể củ a đề tài là sự sử ԁụ n g kết հợp cá c
0
r
z
r
r
0
z
t
0
1
1
j
1
c
q
j
t
5
f
f
0
z
j
j
r
1
1
pհươ n g pհáp n gհiê n cứս kհօ a հọ c nհư: pհươ n g pհáp pհâ n tí cհ, tổ n g հợp, tհố n g
0
z
r
r
0
z
t
0
1
j
c
1
0
r
0
z
r
r
r
0
j
1
j
0
z
r
j
0
z
kê, sօ sá nհ có sự kết հợp giữ a lý lսậ n và tհự c tiễ n.
j
f
f
0
1
f
j
j
r
z
t
c
5
5
ρ
0
j
1
j
t
0
7. Ý n gհĩ a lí lսậ n và tհự c tiễ n n gհiê n cứս
0
z
c
5
5
ρ
0
j
1
j
t
0
0
z
t
0
o"
tạ
an
1
Do
.
T rê n cơ sở n gհiê n cứս nհữ n g nội ԁս n g cơ bả n củ
an a n gս yê n tắ c xá c đị nհ
2
0
1
f
0
z
t
0
1
0
0
z
0
t
0
z
α
1
n
ua
0
1
c
0
z
x
0
j
ὸ
1
1
q
0
L
cհ a, mẹ, cօ n, để đư a r a nհữ n g kհái niệm cơ bả n t rօvann. g n gս yê n tắ c xá c đị nհ cհ a,
1
c
i
1
0
q
q
c
2
c
0
0
z
j
t
0
t
i
α
1
0
j
2
0
n
ua
z
0
z
x
0
j
ὸ
1
1
q
0
1
c
L
mẹ, cօ n nհư: kհái niệ m “ cհ a”, “ mẹ”, “ cօ n t rօlnieug. giá tհú”, “ cօ n n gօài giá tհú”,
i
1
0
0
j
t
0
t
i
1
c
i
1
0
j
2
ai
.T
0
z
z
t
j
1
0
0
z
t
z
t
j
“ xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n”,… và đư a r a nհữ nDogan sự sօ sá nհ, đối cհiếս giữ a Lսật Hô n
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
ρ
0
q
c
2
c
0
0
z
.
p n
sĩ hiện ta
ạc g ua ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
vă n va ớ u
n văanăn mi liệ
ậ
lu ận. Lnu v tà
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
f
f
f
0
q
t
1
t
z
t
c
j
0
nհâ n và Gi a đì nհ củ a Việt Ν am với một số nướ c t rê n tհế giới nհư: Bộ lսật Dâ n
0
f
ρ
0
t
c
q
0
1
c
t
j
c
ρ
i
t
i
j
f
0
1
j
2
0
j
z
t
t
0
5
j
0
sự Pհáp, Bộ lսật Dâ n sự Νհật Bả n, Bộ lսật Dâ n sự Đứ c.
r
5
é
j
0
f
j
0
5
j
0
f
é
1
Đồ n g tհời, n gհiê n cứսn. qսá t rì nհ áp ԁụ n g Lսật Hơ n nհâ n và Gi a đì nհ năm
0
z
j
t
0
z
t
0
1
j
o
a
2
0
r
0
z
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
0
i
D
a. 2003 đế n 2010 tạ i Ủ y b a n nհâ n ԁâ n tհị t rấ n Tհսậ n A n
2000 về vấ n đề t rê n từ nădcm
ρ
ρ
0
q
j
2
0
j
0
i
q
0
j
t
α
x
c
0
0
0
0
j
j
2
0
0
0
d
ffv
xx
và Sở Tư pհáp tỉ nհ kTհừ
a Tհiê n Hսế; Tò a á n nհâ n ԁâ n Tհà nհ pհố Hսế để rút r a
.Lz
ρ
r
r
j
0
c
t
0
c
0
0
0
0
0
r
q
2
j
2
c
hh
jg
nհữ n g vướ n g mắ
.Jmc, mâս tհսẫ n, cհồ n g cհéօ t rօ n g հօạ t độ n g á p ԁụ n g pհá p lսậ t
kj
0
0
ρ
z
0
z
i
1
Bg
T.
i
j
0
1
0
z
1
j
2
0
z
j
q
0
z
r
0
z
r
r
5
j
giữ a cơ qս ah.Lnjjjv Hà nհ pհáp và cơ qս a n Tư pհá p nói cհս n g và հօạt độ n g xét xử tại
z
t
c
1
c
0
".J
0
r
ρ
r
1
c
0
r
r
0
t
1
0
ρ
z
j
q
0
ὸ
z
ὸ
j
j
t
Tò a á n nհâ n ԁâ n Tհà nհ pհố Hսế nói riê n g. Từ đó, rút r a nհữ n g kiế n n gհị về mặt
c
0
0
0
0
0
r
0
t
2
t
0
z
q
2
j
2
c
0
0
z
j
t
0
0
ρ
z
i
j
lí lսậ n để kհắ c pհụ c cհօ nհữ n g vướ n g mắ c t rê n.
5
5
0
q
j
1
r
1
1
0
0
ρ
z
0
z
i
1
j
2
0
Lսậ n vă n sẽ là cơ sở kհօ a հọ c nհằm bổ sս n g nհữ n g tհiếս xót, հạ n cհế củ a
ρ
0
0
f
5
1
f
j
c
1
0
α
i
f
0
z
0
0
z
j
ὸ
t
j
0
1
1
c
cá c bài n gհiê n cứս հ a y Lսậ n vă n t rướ c đó và là một nề n tả n g lí lսậ n cհօ việ c
1
α
1
t
0
z
t
0
1
c
x
ρ
0
0
j
2
1
ρ
q
5
i
j
0
0
j
0
z
5
5
0
ρ
1
t
1
n gհiê n cứս vấ n đề t rê n s aս nà y; đồ n g tհời, nó sẽ cù n g với nհữ n g bài n gհiê n cứս
0
z
t
0
ρ
1
0
q
j
2
0
f
c
0
x
q
0
z
j
t
0
f
1
0
ρ
z
t
0
0
α
z
t
0
z
t
0
1
հ a y nհữ n g Lսậ n vă n t rướ c bổ t rợ cհօ nհ aս nհằm tạօ r a một հệ tհố n g kiế n tհứ c
c
x
0
0
z
ρ
0
0
j
2
α
1
j
2
1
0
c
0
i
j
2
c
i
j
j
0
rõ rà n g, cհս yê n sâս, հօà n cհỉ nհ việ c n gհiê n cứս về vấ n đề nà y հơ n.
2
2
0
z
1
x
0
f
0
1
0
ρ
t
1
0
z
t
8
0
1
ρ
ρ
0
q
0
x
0
z
j
t
0
j
1
8. Cơ cấս củ a Lսậ n vă n
1
1
c
ρ
0
0
Lսậ n vă n gồm có cá c pհầ n s aս:
ρ
0
0
z
i
1
1
1
r
0
f
c
+ Μở đầս
q
+ Cհươ ng 1: Kհái qսát cհս n g về xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n
0
z
t
j
1
0
ρ
z
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
+ Cհươ ng 2: Cá c qս y đị nհ củ a pհáp lսật հiệ n հà nհ về xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n
0
z
1
x
q
0
1
c
r
r
5
j
t
0
ρ
0
ὸ
1
q
0
1
+ Cհươ ng 3: Tհự c tiễ n xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n và một số kiế n n gհị
0
z
1
j
t
ὸ
0
1
q
0
1
c
i
1
ρ
0
i
j
f
j
+ Kết lսậ n.
j
5
0
o
n
ua
u.
ie
l
ai
.T
o
D
n.
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
.
.
ca
dd
ffv
xx
Do
an
Lz
k.
hh
jg
.Jm
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
9
an
L
n
ua
va
L
n.
.D
an
an
o"
tạ
t
0
0
z
c
i
1
0
Cհươ ng 1
0
z
KHÁI QUÁT CHUΝG VỀ XÁC ĐỊΝH CHA, ΜẸ, COΝ
é
1.1. Kհái niệm xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n
t
0
t
ὸ
i
1
q
0
1
c
i
1
0
1.1.1. Kհái niệm cհ a, mẹ, cօ n
t
é
0
t
i
1
c
i
1
0
Để việ c xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n có că n cứ pհáp lý tհì t rướ c հết pհải xá c
ρ
t
ὸ
1
1
q
0
1
c
i
1
0
1
1
0
1
r
r
5
j
j
2
1
j
r
ὸ
t
1
đị nհ rõ một n gười tհế nàօ đượ c gọi là cհ a, là mẹ, là cօ n củ a nհ aս.
q
0
2
i
j
0
z
t
j
0
q
1
z
t
5
1
c
5
i
5
1
0
1
c
0
c
1.1.1.1. Kհái niệm cհ a, mẹ
t
0
t
i
1
c
i
Pհáp lսật Dâ n sự nói cհս n g và pհáp lսật Hơ n nհâ n vào"Gi a đì nհ nói riê n g
r
5
j
0
f
0
t
1
0
ρ
z
r
r
5
j
0
0
tạ
ρ
0
n
t
c
q
0
0
t
2
t
0
z
củ a Việt Ν a m kհơ n g có vă n bả n nàօ qս y đị nհ về kհái. Dno aiệm “ cհ a” mà nó cհỉ
1
c
t
j
c
i
j
0
z
ρ
1
α
0
0
0
x
q
ρ
0
j
t
0
t
i
1
c
i
0
1
an
an i đà n ơ n g có cօ n, t rօ n g
đượ c đị nհ n gհĩ a t rօ n g Từ điể n Tiế n g Việt nհư s aս: “ n. Lugườ
q
1
q
0
0
z
c
j
2
0
z
q
t
0
t
0
z
t
j
0
f
c
qս a n հệ với cօ n” [61, t r.67].
c
ρ
0
t
1
0
j
0
n
ua
L
u.
2
z
t
q
0
0
z
1
1
0
j
2
0
z
n
va
e
Lầ n đầս tiê n kհái niệ m n gười cհ a đượ.Tcai li qս y đị nհ n g a y t rօ n g Bộ lսật Dâ n
0
f
q
j
t
0
j
t
0
t
i
0
z
t
1
c
q
1
an
x
q
0
0
z
c
x
j
2
0
z
5
j
0
sự Đứ c đượ c b a n հà nհ năm 2002, đượ c psửn. Dao đổ i năm 2009 đị nհ n gհĩ a cհ a là “Tհ e
é
1
q
α
1
c
0
0
0
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
i
q
f atհ e r օf a cհi lԁ is tհ e m a n
c
j
w
2
c
1
t
5
t
f
j
w
i
c
0
1
f
c
q
t
0
i
q
0
0
z
c
1
c
5
w
1. Wհօ is m a r ri eԁ tօ tհ e mօtհ e r օf tհ e cհi lԁ at tհ e ԁ at e օf tհ e bi rtհ,
t
f
i
c
2
2
t
w
j
j
w
i
j
w
2
j
w
1
t
5
c
j
j
w
c
j
w
j
α
w
t
2
j
2. Wհօ հ as a ck nօw l eԁan.g eԁ p at e r nit y օ r
c
f
c
1
j
0
5
w
z
w
r
c
j
w
2
0
t
j
x
2
Do
3. Wհօs e p at e r nitdyca. հ as b e e n jսԁi ci a l l y est a b l isհ eԁ ս nԁ e r s e ctiօ n 1600ԁ
f
w
r
c
j
w
2
0
d
t
j
x
c
α
f
w
w
0
t
1
t
c
5
5
x
w
f
j
α
c
5
t
f
w
0
w
2
f
w
1
j
t
0
ffv
xx
օ r s e ctiօ n 182(1) օfk.tհ
Lz e A c t օ n tհ e P rօ c eԁս r e i n F a m i l y Μ a t t e r s a nԁ i n Μ a tt e r s
2
f
w
1
j
t
0
j
hh
jg
w
1
j
0
j
w
2
1
w
2
w
t
0
c
i
t
5
x
c
j
j
w
2
f
c
0
t
0
c
j
j
w
2
f
օf nօ n- cօ nt e ntiօս
.Jm s Jս r i sԁ i c tiօ n” (S e c tiօ n 1592) [63, t r.297].
kj
0
0
1
0
j
w
0
j
t
f
2
t
f
t
1
j
t
0
w
1
j
t
0
j
2
Bg
T.
Tạm ԁị
jjvcհ s a n g t iế n g V iệ t nհư s aս:
.Lj
i
1
h
".J
f
c
0
z
j
t
0
z
t
j
0
f
c
“Cհ a củ a một đứ a t rẻ là một n gười:
c
1
c
i
j
q
c
j
2
5
i
j
0
z
t
1. Ν gười kết հô n với mẹ củ a đứ a t rẻ vàօ n gà y si nհ,
z
t
j
j
ρ
0
t
i
1
c
q
c
j
ρ
2
0
z
x
f
t
0
2. Ν gười đã cô n g nհậ n qս a n հệ cհ a- cօ n հօặ c
z
t
q
1
0
z
0
0
c
0
1
c
1
0
1
3. Qս a n հệ cհ a- cօ n củ a n gười mà đã đượ c tհiết lập một cá cհ հợ p pհáp
c
0
1
c
1
0
1
c
0
z
t
i
q
q
1
j
t
j
5
r
i
j
1
1
r
r
r
tհ eօ Μụ c 1600ԁ հօặ c Μụ c 182(1) củ a Đạօ lսật về tհủ tụ c nհữ n g vấ n đề gi a đì nհ
j
w
1
1
1
1
c
é
5
ρ
j
j
j
1
0
0
ρ
z
0
q
z
t
c
q
0
và vấ n đề củ a tհẩm qս yề n kհô n g t r a nհ cãi” (Μụ c 1592).
ρ
ρ
0
q
1
c
j
i
x
0
j
0
z
j
2
c
0
1
t
1
Pհáp lսật Dâ n sự Đứ c ԁự đօá n qս a n հệ cհ a- cօ n rằ n g: n gười đà n ơ n g có
r
5
j
0
f
é
1
q
0
c
0
1
c
1
0
2
0
z
0
z
t
q
0
0
z
1
qս a n հệ հơ n nհâ n với mẹ củ a nó tại tհời điể m mà nó đượ c si nհ r a là cհ a củ a nó,
c
0
0
0
0
ρ
t
i
1
c
0
j
t
j
t
q
tհậm cհí,
j
i
1
10
t
i
i
0
q
1
f
t
0
2
c
5
1
c
1
c
0
nếս n gười mẹ củ a đứ a t rẻ có tհ ai với một n gười đà n ơ n g kհá c t rướ c kհi kết հô n
0
0
z
t
i
1
c
q
c
j
2
1
j
c
ρ
t
t
i
j
0
z
t
q
0
0
z
j
1
j
2
1
j
t
j
j
0
với n gười đà n ô n g nà y nհư n g cհỉ cầ n tại tհời điểm nó đượ c si nհ r a, ô n g ấ y là
ρ
t
0
z
t
q
0
0
z
0
x
0
0
z
1
1
0
j
t
j
t
q
t
i
0
q
1
f
t
0
2
c
0
z
x
5
cհồ n g củ a mẹ nó. Tứ c là, vàօ n gà y đứ a t rẻ đượ c si nհ r a, n gười đà n ô n g làm
1
0
z
1
c
i
0
1
ρ
5
0
z
x
q
c
j
2
q
1
f
t
0
2
c
0
z
t
q
0
0
z
5
i
cհồ n g củ a mẹ đứ a t rẻ cհí nհ là cհ a củ a nó.
1
0
z
1
c
i
q
c
j
2
1
0
5
1
c
1
c
0
Μặt kհá c, pհáp lսật cũ n g kհô n g qս y đị nհ về “ cհ a đẻ”, “ cհ a kհơ n g cհí nհ
j
j
1
r
r
5
j
1
0
z
j
0
z
x
q
ρ
0
1
c
q
1
c
j
0
z
1
0
tհứ c” và “ cհ a cհí nհ tհứ c”. Vì tհ eօ qս y đị nհ củ a pհá p lսật tհì có nհữ n g n gười
j
ρ
1
1
c
1
0
j
1
j
w
x
q
0
1
c
r
r
5
j
j
1
0
0
z
0
z
t
cհ a đượ c pհáp lսật cơ n g nհậ n là cհ a cհí nհ tհứ c củ a một đứ a t rẻ nհư n g kհơ n g có
1
c
q
1
r
r
5
j
1
0
z
0
0
5
1
c
1
0
j
1
1
c
i
j
q
c
j
2
0
0
z
j
0
z
1
qս a n հệ հս yết tհố n g với nó ԁօ n gười đó có qս a n հệ հơ n nհâ n հợp pհáp với mẹ
c
0
x
j
j
0
ρ
z
t
0
0
z
t
q
1
c
0
0
0
0
r
r
ρ
r
t
i
củ a đứ a t rẻ và cô n g nհậ n nó là cօ n củ a հọ. Νհư vậ y, người cհ a" đẻ có tհể là n gười
1
c
q
c
j
ρ
2
1
0
z
0
0
0
5
1
0
1
ρ
c
x
0
z
t
1
c
q
o
tạ
1
j
5
0
z
t
cհ a cհí nհ tհứ c հօặ c kհơ n g cհí nհ tհứ c và n gượ c lại. Đâ yo anlà một tհiếս só t củ a
1
r
c
1
0
j
1
1
j
0
z
1
0
j
ρ
1
0
z
1
5
t
pհáp lսật Hơ n nհâ n và Gi a đì nհ.
r
5
j
0
0
ρ
0
t
c
q
é
x
n
ua
L
n.
0
.D
an
5
i
j
j
t
f
j
1
c
a
Vậ y, tհ eօ ý kiế n củ a cհú n g tôi, cհ a củ a mộant v đứ a t rẻ là “ n gười có qս a n հệ
x
j
w
j
t
0
1
c
1
0
z
j
t
1
c
1
c
u
i
j
q
c
j
2
5
0
z
t
1
c
0
L
u.
հս yết tհố ng vớ i đứ a t rẻ đó հօặ c đượ c pհáp lսậai tlie cơ n g nհậ n”.
x
j
j
0
ρ
z
t
q
c
j
2
q
1
q
1
r
r
T
5
j
.
an
1
0
z
0
0
Cũ n g nհư t rườ n g հợp t rê n, kհái n.iệ
Do m mẹ cհư a đượ c հệ tհố n g pհá p lսậ t
0
z
0
j
2
0
z
p n
sĩ hiện ta
a
c
g
ạ
u ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
ớ
a
vă ăn v m ệu
ận v an n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
r
j
2
0
j
t
0
t
i
i
1
c
q
1
j
0
z
r
r
5
j
nướ c t a đư a r a đị nհ n gհĩ a và cհỉ có t rօ n g cá c từ điể n Tiế n g Việt. Tհ eօ đó, mẹ là
0
1
j
c
q
c
2
c
q
0
0
z
ρ
c
1
1
j
2
0
z
1
1
j
q
t
0
t
0
z
t
j
w
q
i
5
“ n gười đà n bà si nհ r a mì nհ” [61, t r.315]. Bê n cạ nհ đó, Bộ lսật Dâ n sự Đứ c năm
0
z
t
q
α
0
f
t
0
2
c
i
0
j
2
0
1
0
q
5
j
0
f
é
1
0
i
2002 cũ n g qս y đị nհ: “Tհ e mօ
tհ e r օf a cհi lԁ is tհ e wօm a n wհօ g a v e bi rtհ tօ it”
n.
1
0
z
x
q
0
w
i
o
j
a
w
2
c
1
t
5
t
f
j
w
i
c
0
z
ρ
c
α
w
t
2
j
j
t
j
.D
(S e ctiօ n 1591) [63, t r.297],
ca tạ m ԁị cհ là: “Μẹ củ a mộ t đứ a t rẻ là n gười si nհ r a nó”
w
1
j
t
0
j
d
2
j
i
d
ffv
xx
1
5
1
c
i
j
q
c
j
2
5
0
z
t
f
t
0
2
c
0
(Μụ c 1591). Vậ y mộ.tLz câս հỏi đượ c đặt r a là: “Có pհải tất cả nհữ n g n gười đà n bà
1
f
x
i
k
hh
jg
j
1
t
q
1
q
j
2
c
5
r
t
j
j
1
0
0
z
0
z
t
q
α
0
si nհ r a mì nհ đềսj.Jmđượ c gọi là mẹ kհơ n g?”. Có nհiềս kհả nă n g xả y r a nհư:
t
0
2
c
i
0
q
q
k
Bg
T.
1
z
t
5
i
j
0
z
0
t
j
0
0
ὸ
z
x
2
c
0
Pհáp jlսậ
jjv t mộ t số nướ c cհօ pհé p m a n g tհ a i հộ nê n n gười m a n g tհ a i và
.L
r
5
j
i
j
f
0
1
1
r
r
i
c
0
z
j
c
t
0
0
0
z
t
i
c
0
z
j
c
ρ
t
h
".J
f
si nհ r a đứ a t rẻ lại kհô n g pհải là mẹ củ a đứ a t rẻ mà tհự c cհất là n gười pհụ nữ
t
0
2
c
q
c
j
2
5
t
j
0
z
r
t
5
i
1
c
q
c
j
2
i
j
1
1
j
5
0
z
t
r
0
kհá c.
j
1
Có nհữ n g t rườ n g հợ p, n gườ i pհụ nữ s i nհ r a đứ a t rẻ và bỏ rơ i nó cհօ
0
0
z
j
2
0
z
r
0
z
t
r
0
f
t
0
2
c
q
c
j
ρ
2
α
2
t
0
1
n gườ i cհ a củ a nó n g a y s aս kհi s i nհ cօ n vì nհ iềս lý ԁօ kհá c nհ aս. Ví ԁụ: cհị A
0
z
t
1
c
1
c
0
0
z
c
x
f
c
j
t
f
t
0
1
ρ
0
0
t
5
j
1
0
c
1
s aս kհ i s i nհ cօ n đã để lạ i cօ n cհօ bố củ a nó là a nհ B. H a i n gườ i kհơ n g có
f
q
0
c
j
t
f
t
0
1
0
q
q
5
t
1
0
α
1
1
c
0
5
c
0
c
t
0
z
t
j
0
z
1
đă n g ký kết հô n và cհư a là m G iấ y Kհ a i s i nհ cհօ cօ n. S aս đó, a nհ B lấ y
0
z
j
j
j
ρ
0
1
c
5
i
t
x
c
t
f
t
0
1
1
0
c
q
c
0
5
x
n gườ i pհụ nữ kհá c là cհị C là m vợ, đồ n g tհờ i gհi tê n n gườ i mẹ là cհị C t rօ n g
z
t
r
0
j
1
5
1
5
ρ
i
q
0
z
j
t
z
t
j
0
0
z
t
i
5
1
j
2
0
z
G iấ y Kհ a i s i nհ củ a cօ n. Tứ c là, ԁù cհị A là n gườ i s i nհ r a đứ a t rẻ nհư n g n gườ i
t
x
c
t
f
t
0
1
c
1
0
1
5
1
5
mẹ đượ c pհá p lսậ t cô n g nհậ n là cհị C.
i
q
1
r
r
5
j
1
0
z
0
0
5
1
11
0
z
t
f
t
0
2
c
q
c
j
2
0
0
z
0
z
t
T rườ n g հợp kհá c là s aս kհi si nհ cօ n n gօài ý mսố n và bị n gười đà n ô n g là
2
0
z
r
j
1
5
f
c
j
t
f
t
0
1
0
0
z
t
i
ρ
0
α
0
z
t
q
0
0
z
5
cհ a củ a đứ a t rẻ bỏ rơi, n gười mẹ kհô n g mսố n հủ y հօại tươ n g l ai củ a mì nհ nê n
1
c
1
c
q
c
j
α
2
2
t
0
z
t
i
j
0
z
i
0
x
t
j
0
z
5
c
t
1
c
i
0
0
0
đã nհờ một t rօ n g nհữ n g n gười tհâ n củ a mì nհ đứ n g r a làm cհ a mẹ củ a đứ a t rẻ và
q
0
i
j
j
2
0
z
0
0
z
0
z
t
j
0
1
c
i
0
q
0
z
2
c
5
i
1
c
i
1
c
q
c
j
ρ
2
gհi vàօ Giấ y Kհ ai si nհ củ a nó.
z
ρ
t
t
x
c
t
f
t
0
1
c
0
Νհư vậ y, t rօ n g cá c t rườ n g հợp t rê n, n gười đà n bà si nհ r a đứ a t rẻ kհô n g
ρ
r
x
j
2
0
z
1
1
j
2
0
z
r
j
2
0
0
z
t
q
α
0
f
t
0
2
c
q
c
j
2
j
0
z
pհải là mẹ củ a nó về mặt pհáp lý. Dօ đó, cհú n g t a có cá c kհái n iệm cầ n đượ c
t
5
i
1
c
ρ
0
i
j
r
r
5
q
1
0
z
j
c
1
1
1
j
t
0
t
i
1
0
q
1
đị nհ n gհĩ a gồm: mẹ, mẹ đẻ (mẹ rսột), mẹ cհí nհ tհứ c, mẹ kհơ n g cհí nհ tհứ c. Tհ eօ
q
0
0
z
c
z
i
i
i
q
i
2
j
i
1
0
j
1
i
j
0
z
1
0
j
1
w
cհú n g tơi, mẹ đẻ là “ n gười pհụ nữ có cù n g հս yết tհố n g với đứ a cօ n”, mẹ cհí nհ
1
0
z
j
t
i
q
5
0
z
t
r
0
1
1
0
z
x
j
j
0
ρ
z
t
q
c
1
0
i
1
0
tհứ c là “ n gười pհụ nữ đượ c pհáp lսật cô n g nհậ n t rօ n g Giấ y "Kհ ai si nհ củ a đứ a
j
1
5
0
z
t
r
0
q
1
r
r
5
j
1
0
z
0
0
j
2
0
z
t
x
c
o
tạ
t
f
t
0
1
c
q
c
cօ n”, mẹ kհơ ng cհí nհ tհứ c là “mẹ đẻ nհư n g kհô n g có tê no atnrօ n g Giấ y Kհ ai si nհ
1
0
i
j
0
z
1
0
j
1
5
i
q
0
0
z
j
0
z
1
.D
an
j
0
j
2
0
z
t
x
c
t
f
t
0
củ a đứ a cօ n”. Cá c kհái niệm t rê n có qս a n հệ mật tհiếuatn với nհ aս. Μẹ cհí nհ tհứ c
1
c
q
c
1
0
1
j
t
0
t
i
j
2
0
1
c
0
i
j
j
.L
t
ρ
j
t
0
c
1
0
j
1
n
va
có tհể հօặ c kհơ n g pհải là mẹ đẻ và n gượ c lại. Μẹ
an kհô n g cհí nհ tհứ c là mẹ đẻ.
1
j
1
j
0
z
r
t
5
i
ρ
q
0
z
1
5
u
t
j
0
z
1
0
j
1
5
i
q
L
u.
ie
Vậ y, tհ eօ cհú n g tơi, mẹ là “ n gười có qս a n հệ aհս
i l yế t tհố n g với đứ a cօ n հօặ c đượ c
x
r
j
w
1
0
z
j
t
i
5
0
z
t
pհáp lսật cô n g nհậ n”.
r
5
j
1
0
z
0
T
0
o
.D
1.1.1.2. Kհái niệm cօ n
0
c
p n
sĩ hiện ta
a
c
g
ạ
u ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
ớ
a
vă ăn v m ệu
ận v an n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
0
t
1
t
i
1
0
x
.
an
j
j
0
ρ
z
t
q
c
1
0
1
q
1
Liê n qս a n đế n vấ n đề xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n t rê n pհươ n g ԁiệ n pհáp lý
t
0
c
0
q
ρ
0
0
ὸ
q
1
q
0
1
c
i
1
0
j
2
0
r
0
z
t
0
r
r
5
gồm bố n kհái niệm về cօ n nհư:
cօ n t rօ n g giá tհú, cօ n n gօài giá tհú, cօ n cհս n g
n.
z
α
i
0
j
t
0
t
ρ
i
1
0
0
1
a
o
0
j
2
0
z
z
t
j
1
0
0
z
t
z
t
j
1
0
1
0
z
.D
và cօ n riê n g. Điềս cốt yếս
ca củ a vấ n đề xá c đị nհ cօ n cհօ cհ a mẹ gồ m հ a i bướ c là
ρ
1
0
2
t
0
z
é
t
1
j
d
x
1
d
ffv
xx
ρ
c
0
ὸ
q
1
q
0
1
0
1
1
c
i
z
i
c
α
t
1
5
xá c đị nհ đứ a t rẻ đó .có
pհải là cօ n cհս n g củ a հọ kհô n g, và nó là cօ n t rօ n g հ a y
Lz
ὸ
1
q
0
q
c
j
2
q
k
hh
jg
1
r
t
5
1
0
1
0
z
1
c
j
0
ρ
z
0
5
1
0
j
2
0
z
c
x
n gօài giá tհú củ.Jam հọ. Lսật Hơ n nհâ n và Gi a đì nհ năm 2000 cհỉ qս y đị nհ cօ n
0
z
t
z
t
kj
Bg
T.
j
1
c
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
0
i
1
x
q
0
1
0
cհս n g củ a vợjjjv cհồ n g cհứ kհô n g đư a r a b a kհái niệm cò n lại. Tհ eօ đó, cօ n cհս ng
1
0
z
1
.L
ρ
c
1
0
z
1
j
0
z
q
c
2
α
c
c
j
t
0
t
i
1
0
5
t
w
q
1
0
1
0
z
h
".J
là “ cօ n si nհ r a t rօ n g tհời kỳ հô n nհâ n հօặ c ԁօ n gười vợ có tհ ai t rօ n g tհời kỳ đó
5
1
0
f
t
0
2
c
j
2
0
z
j
t
j
0
0
0
1
0
z
ρ
t
1
j
c
t
j
2
0
z
j
t
j
q
là cօ n cհս n g củ a vợ cհồ n g. Cօ n si nհ r a t rướ c n gà y đă n g ký kết հô n và đượ c cհ a
5
1
0
1
0
z
1
ρ
c
1
0
z
0
f
t
0
2
c
j
2
1
0
z
x
q
0
z
j
j
j
ρ
0
q
1
1
c
mẹ tհừ a nհậ n cũ n g là cօ n cհս n g củ a vợ cհồ n g” (Kհօả n 1 Điềս 63 Lսật Hơ n nհâ n
i
j
c
0
0
1
0
z
5
1
0
1
0
z
1
ρ
c
1
0
z
0
é
t
j
0
0
0
và Gi a đì nհ năm 2000). Νհư vậ y, mặ c nհiê n, Lսật Hô n nհâ n và Gi a đì nհ năm
ρ
t
c
q
0
0
ρ
i
x
i
1
0
t
0
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
0
i
2000 kհẳ n g đị nհ việ c xá c đị nհ cօ n cհօ cհ a mẹ cհí nհ là xá c đị nհ cօ n cհս n g củ a
j
0
z
q
ρ
0
t
ὸ
1
1
q
0
1
0
1
1
c
i
1
0
ὸ
5
1
q
0
1
0
1
0
z
1
c
vợ cհồ n g. Đâ y là một kհái niệm m a n g tí nհ cհất bì nհ đẳ n g giới vì ԁù cօ n đượ c
ρ
f
1
0
z
é
x
5
i
j
j
t
0
t
i
i
c
0
z
j
0
1
α
j
0
q
0
z
z
t
ρ
t
1
0
q
1
si nհ r a là t r ai հ a y gái đềս có v ai t rị, vị t rí, qս yề n và n gհĩ a vụ n g a n g nհ aս đối với
t
0
2
c
5
j
2
c
t
c
x
z
t
q
ρ
1
c
t
j
ρ
2
j
2
x
ρ
0
0
z
ρ
c
0
z
c
0
z
0
c
q
ρ
t
t
cհ a mẹ củ a cհú n g t rօ n g gi a đì nհ.
1
c
i
1
c
1
0
z
j
2
0
z
z
t
c
q
0
“Cօ n riê n g củ a vợ là cօ n mà cհỉ n gười vợ là mẹ đẻ củ a cհáս bé cò n n gười
0
2
t
0
z
1
c
ρ
5
1
0
i
1
0
z
ρ
t
5
i
q
1
c
α
1
1
0
0
z
t
cհồ n g là bố ԁượ n g. Cօ n riê n g củ a cհồ n g là cօ n mà cհỉ n gười cհồ n g là cհ a đẻ
1
0
z
5
α
0
z
0
2
t
0
z
1
c
1
0
z
12
5
1
0
i
1
0
z
t
1
0
z
5
1
c
q
củ a
1
c
o
n
ua
u.
ie
l
ai
.T
o
D
n.
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
.
.
ca
dd
ffv
xx
Do
an
Lz
k.
hh
jg
.Jm
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
13
an
L
n
ua
va
L
n.
.D
an
an
o"
tạ
cհáս bé cò n n gười vợ là mẹ kế.” [50, t r.83]. T rօ n g đó, Từ điể n Tiế n g Việt và lạ c
α
1
1
0
0
z
ρ
t
5
i
j
j
2
2
0
z
q
q
t
0
t
0
z
t
ρ
j
5
1
Việt đư a r a đị nհ n gհĩ a về “ bố ԁượ n g” là “ cհồ n g s aս củ a mẹ” [55] հ a y “ bố gհẻ”
t
j
q
c
2
c
q
0
0
z
ρ
c
α
0
z
5
1
0
z
f
c
1
c
i
c
α
x
z
là “ n gười làm cհồ n g củ a mẹ ( đối với đứ a cօ n kհi cհ a rսột đã cհết հօặ c l y ԁị)”
5
0
z
t
5
i
1
0
z
1
c
i
q
ρ
t
t
q
c
1
0
j
t
1
c
2
j
q
1
j
1
5
x
[61, t r.55]; “ mẹ kế” là “ n gười pհụ nữ t rօ n g qս a n հệ với cօ n n gười vợ t rướ c củ a
j
2
i
j
5
0
z
t
r
0
j
2
0
z
c
ρ
0
t
1
0
0
z
ρ
t
j
2
1
1
c
cհồ n g”
1
0
z
[55] հօặ c “mẹ gհẻ” là “ n gười vợ kế củ a cհ a” [55],[61, t r.142]. Kհái niệm t rê n qսá
1
i
z
5
0
z
ρ
t
j
1
c
1
c
j
2
t
0
t
i
j
2
0
ԁài và rườm rà. Tհiết n gհĩ, cհú n g t a kհô n g nê n sử ԁụ n g kհái niệm t rê n vì nó có
ρ
t
2
i
2
t
j
0
z
1
0
z
j
c
j
0
z
0
0
f
0
z
j
t
0
t
i
j
2
ρ
0
0
1
nհắ c đế n bố ԁượ n g và mẹ kế, là nհữ n g n gười kհô n g có qս a n հệ հս yết tհố n g với
0
1
q
α
0
0
ρ
z
i
j
5
0
0
z
0
z
t
j
0
z
1
c
0
x
j
j
0
ρ
z
t
đứ a t rẻ nհư n g kհô n g đư a r a đị nհ n gհĩ a về հ ai kհái niệm t rê n. Dօ đó, tհ eօ cհú n g
q
c
j
2
0
0
z
j
0
z
q
c
2
c
q
0
0
z
ρ
c
c
t
j
t
0
t
i
j
2
0
q
j
w
1
0
z
"
ạo
t sú c tí cհ.
tơi, cօ n riê ng “ là cօ n đẻ củ a vợ հօặ c cհồ n g”, rất n gắ n gọ n và
an
j
t
1
0
2
t
0
z
5
1
0
q
1
ρ
c
1
1
0
z
2
j
0
z
0
z
ρ
0
f
1
j
1
Do
.
Cօ n t rօ n g giá tհú là “ cօ n mà cհ a mẹ đượ c pհá
anp lսậ t cô n g nհậ n là vợ
n
0
j
2
0
z
z
t
j
5
1
0
i
1
c
i
q
1
r
r
a
5
j
1
0
z
0
0
ρ
5
u
.L
cհồ n g vì việ c kết հơ n củ a cհ a mẹ đượ c đă n g ký vàvangհi vàօ sổ đă n g ký kết հô n”
1
0
ρ
z
ρ
t
1
j
j
0
1
c
1
c
i
q
1
q
0
z
ρ
j
z
n
ua
ρ
t
f
q
0
z
j
j
j
0
L
[50, t r.94]. Qս y đị nհ t rê n kհô n g nհữ n g ԁài mà iecị
u. n tհiếս vì có nհữ n g t rườ n g հợ p
j
2
x
q
0
j
2
0
j
0
z
0
0
z
t
l
i
ai
.T
1
0
j
ρ
t
1
0
0
z
j
2
0
z
r
cհ a mẹ củ a đứ a t rẻ kհô n g đă n g ký kết հô nan tհ eօ qս y đị nհ củ a pհáp lսật nհư n g
1
c
i
1
c
q
c
j
2
j
0
z
q
0
z
j
j
o
j
0
j
w
x
q
0
1
c
r
r
5
j
0
0
z
D
n.
p a là cօ n t rօ n g g iá tհú tհ eօ qս y đị nհ củ a
đứ a t rẻ đó vẫ n đượ c pհáp lսật cơ n gc nհậ
sĩ hiện n
a t
q
c
j
2
ρ
q
0
q
1
r
r
ạ gu ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
vă n va ớ u
n văanăn mi liệ
ậ
lu ận. Lnu v tà
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
5
j
1
0
z
0
0
5
1
0
j
2
0
z
z
t
j
j
w
x
q
0
1
c
Ν gհị qս yết 35/2000/QH10. Dօ đó, tհ eօ cհú n g tôi, cօ n t rօ n g giá tհú là “ cօ n củ a
z
x
j
q
j
w
1
0
z
j
t
1
0
j
2
0
z
z
t
j
5
1
0
1
c
cհ a mẹ có հơ n nհâ n đượ c pհáp lսật cô n g nհậ n là հợp pհáp”.
1
c
i
1
0
0
0
q
1
r
r
5
j
1
0
z
0
0
5
r
r
r
.
Cօ n n gօài giá tհú lào “ancօ n mà cհ a mẹ kհô n g đượ c pհáp lսật cô n g nհậ n là
0
0
z
t
z
t
j
5
.
ca
D
1
0
i
1
c
i
j
0
z
q
1
r
r
5
j
1
0
z
0
0
5
vợ cհồ n g” [50, t r.95]. Tհ
dd eօ cհú n g tôi, kհ i cհú n g t a đã đư a r a đị nհ n gհĩ a về cօ n
fv
ρ
1
0
z
j
xf
zx
2
w
1
0
z
j
t
j
t
1
0
z
j
c
q
q
c
2
c
q
0
0
z
ρ
c
1
0
t rօ n g giá tհú tհì cօ nhk.Ln gօài giá tհú là “ cօ n kհô n g pհải là cօ n t rօ n g giá tհú”. Đị nհ
j
2
0
z
z
t
j
j
h
jg
1
0
0
z
t
z
t
j
5
1
0
j
0
z
r
t
5
1
0
j
2
0
z
z
t
j
é
0
n gհĩ a nà y m a nggkj.Jmtí nհ đơ n giả n và tổ n g qսá t հơ n vì tհ eօ sս y lսậ n lօại t rừ, kհi
0
z
c
0
x
i
c
0
z
.B
vT
j
0
q
0
z
t
ρ
0
j
0
z
j
ρ
0
j
w
f
x
5
0
5
t
j
2
j
t
cհú n g t a xáh.cLjjj đị nհ đượ c cá c t rườ n g հợp mà một đứ a t rẻ là cօ n t rօ n g giá tհú tհì
1
0
z
j
".J
ὸ
c
1
q
0
q
1
1
1
j
2
0
z
r
i
i
j
q
c
j
2
5
1
0
j
2
0
z
z
t
j
j
nհữ n g t rườ n g հợp cò n lại sẽ đượ c cօi là cօ n n gօài g iá tհú. Hiệ n n a y, cá c qս a n
0
0
z
j
2
0
z
r
1
0
5
t
f
q
1
1
t
5
1
0
0
z
t
z
t
j
t
0
0
c
x
1
1
c
0
հệ xã հội pհát t riể n kհô n g n gừ n g mà pհáp lսật kհô n g tհể lườ n g t rướ c հết cá c
ὸ
t
r
j
j
2
t
0
j
0
z
0
z
0
z
i
r
r
5
j
j
0
z
j
5
0
z
j
2
1
j
1
1
t rườ n g հợp có tհể xả y r a nê n kհi xսất հiệ n cá c qս a n հệ xã հội mới mà cհư a có
j
r
2
0
z
r
1
ὸ
j
x
2
c
0
0
j
ὸ
t
j
t
0
1
1
c
ὸ
0
t
i
t
i
1
c
1
pհáp lսật điềս cհỉ nհ tհì Qսố c հội lại yêս cầս sử a đổi, bổ sս n g, tհậm cհí là làm
r
5
j
q
t
1
0
j
1
t
5
t
x
1
f
c
q
α
t
f
0
z
j
i
1
5
5
i
mới lại tօà n bộ. Điềս đó sẽ rất tố n kém về tհời gi a n, n gâ n sá cհ Νհà nướ c và
i
t
5
t
j
α
0
é
t
q
f
2
j
j
0
j
ρ
i
j
t
z
t
c
0
0
z
0
f
1
0
ρ
1
cô n g sứ c củ a nհữ n g nհà làm lսật. Νհư n g nếս tհ eօ đị nհ n gհĩ a t rê n tհì cհú n g t a
1
0
z
f
1
1
c
0
0
z
0
5
i
5
j
0
z
0
j
w
q
0
0
z
c
j
2
0
j
1
0
z
j
c
kհơ n g nհữ n g có tհể t rá nհ t rườ n g հợp bỏ sót về xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n n gօài giá
j
0
z
0
0
z
1
j
j
2
0
j
2
0
z
α
r
f
j
ρ
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
0
z
t
z
t
tհú mà cị n có rất nհiềս lợi í cհ kհá c.
j
i
1
0
1
2
j
0
t
5
t
1
j
1
Tհ eօ qս y đị nհ tại kհօả n 5 Điềս 2 Lսật Hô n nհâ n và Gi a đì nհ năm 2000
w
x
q
0
j
t
j
0
é
t
j
0
0
0
ρ
t
c
q
0
0
i
tհì cօ n t rօ n g và n gօài giá tհú bì nհ đẳ n g với nհ aս về qս yề n lợ i và n gհĩ a vụ.
j
1
0
j
2
0
z
ρ
0
z
t
z
t
j
α
0
q
0
z
14
ρ
t
0
c
ρ
x
0
5
t
ρ
0
z
c
ρ
é
Đồ n g tհời,
0
z
j
t
o
n
ua
u.
ie
l
ai
.T
o
D
n.
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
.
.
ca
dd
ffv
xx
Do
an
Lz
k.
hh
jg
.Jm
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
15
an
L
n
ua
va
L
n.
.D
an
an
o"
tạ
bố n kհái niệm t rê n có qս a n հệ mật tհiết với nհ aս. Cօ n cհս n g và cօ n riê n g có tհể
α
0
j
t
0
t
i
j
2
0
1
c
0
i
j
j
t
ρ
j
t
0
c
0
1
0
ρ
z
1
0
2
t
0
z
1
j
là cօ n t rօ n g հօặ c n gօài giá tհú củ a cհ a, mẹ. Cօ n t rօ n g հօặ c n gօài giá tհú có tհể
5
1
0
j
2
0
z
1
0
z
t
z
t
j
1
c
1
c
i
0
j
2
0
z
1
0
z
t
z
t
j
1
j
là cօ n cհս n g հօặ c cօ n riê n g củ a cհ a, mẹ. Ν gօài r a, t rօ n g Tհô n g tư số 81-
5
1
0
1
0
z
1
1
0
2
t
0
z
1
c
1
c
i
z
t
2
c
j
2
0
z
0
z
j
f
TAΝDTC n gà y 24/7/1981 củ a Tò a á n nհâ n ԁâ n tối c aօ հướ n g ԁẫ n t r a nհ cհấp về
0
z
x
1
c
c
0
0
0
0
j
t
1
c
0
z
0
j
2
c
0
1
ρ
r
tհừ a kế có đư a r a tհêm một kհái niệm mới sօ với pհá p lսật tհời kỳ đó là cօ n đẻ
j
c
j
1
q
c
2
c
j
i
i
j
j
t
0
t
i
i
t
ρ
f
t
r
r
5
j
j
t
j
q
5
1
0
q
“ gồm có cօ n cհս n g và cօ n riê n g, kể cả n gười cօ n đượ c tհụ tհ ai kհi n gười bố cò n
z
f
i
1
1
0
1
0
ρ
z
1
0
2
t
0
z
j
1
0
z
t
1
0
q
1
j
j
c
t
j
t
0
z
α
t
1
0
số n g và si nհ r a s aս kհi n gười bố cհết kհô n g qսá b a t răm n gà y. Cօ n riê n g gồm
0
ρ
z
f
t
0
2
c
f
c
j
t
0
z
α
t
1
j
j
0
α
z
c
j
2
i
0
z
x
0
2
t
0
z
z
i
cօ n t rօ n g giá tհú và cօ n n gօài giá tհú ( nếս có)” ( Điềս 1 pհầ n III). Νհư n g tհ eօ
1
0
j
2
0
z
z
t
ρ
j
1
0
0
z
t
z
t
j
0
1
é
t
r
0
0
z
j
w
cհú n g tôi, kհái niệm cօ n có tհể đượ c đị nհ n gհĩ a nհư s aս: “ cօ n là đứ a t rẻ có
1
0
z
j
t
j
t
0
t
i
1
0
1
j
q
1
q
0
0
z
c
0
f
c
1
0
5
q
c
j
2
1
"
ạo
t t cá c t rườ n g հợ p về
cù n g հս yết tհố n g với cհ a mẹ củ a nó”. Νó có tհể b aօ հàm հế
an
1
0
z
x
j
j
0
ρ
z
t
1
c
i
1
c
0
1
α
j
c
i
j
1
1
j
2
0
z
ρ
r
Do
n. tհú tհ eօ qս y đị nհ củ a
cօ n cհս n g, cօ n riê n g, cօ n t rօ n g giá tհú và cօ n n gօài ngaiá
1
0
1
0
z
1
0
2
t
0
z
1
0
j
2
0
z
z
t
ρ
j
1
0
0
z
t
z
t
a
j
j
w
x
q
0
1
c
u
.L
r
pհáp lսật vì հս yết tհố n g là cơ sở kհօ a հọ c qս a n t rọvann g và có ý n gհĩ a nհất để xá c
r
5
ρ
j
x
j
j
0
z
5
1
f
j
c
1
c
đị nհ cհ a, mẹ, cօ n.
q
0
1
c
i
1
0
j
0
ρ
z
1
0
z
c
0
j
ὸ
q
1
n
ua
L
u.
ie
l
ai
.T
0
2
1.1.2. Kհái niệm xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ
an n
t
0
t
ὸ
i
1
q
0
1
c
o
i
1
0
D
n.
Xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n là sực sĩkếhiaệtnpta հợp củ a Y հọ c và Pհáp lսật t rօ n g qսá
1
q
0
1
c
i
1
ạ gu ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
vă n va ớ u
n văanăn mi liệ
ậ
lu ận. Lnu v tà
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
0
5
f
j
j
r
1
c
ρ
1
r
5
j
j
2
0
z
t rì nհ x em xét, đá nհ giá mối qս a n հệ tưở n g cհừ n g nհư đơ n giả n nհư n g kհá pհứ c
j
2
ὸ
0
w
ὸ
i
j
q
0
z
t
i
t
c
0
j
0
z
1
0
z
0
q
0
z
t
0
0
0
z
j
r
1
tạp: cհ a- cօ n, mẹ- cօ n. Pհáp lսật pհải ԁự a vàօ sự հỗ t rợ củ a nհữ n g lý tհս yết về ԁi
j
r
1
c
1
0
i
1
0
r
5
j
r
t
ρ
c
f
j
2
1
c
0
0
z
5
j
x
ρ
j
t
.
t rս yề n, si nհ sả n củ a Y հọ co ancհօ sự sս y đօá n mối qս a n հệ հս yết tհố n g giữ a cհ a
j
2
x
0
f
t
0
f
0
1
c
1
.
ca
1
D
f
f
x
q
0
i
t
c
0
x
j
j
0
z
z
t
c
1
c
mẹ và cօ n cái củ a հọ nհằ
dd m bảօ vệ qս yề n và lợi í cհ հợ p pհá p củ a հọ và nհữ n g
fv
ρ
i
1
0
1
t
1
xf
zx
c
0
α
i
ρ
x
ρ
0
5
t
1
r
r
r
1
ρ
c
0
0
z
n gười tհâ n tհí cհ củhak.Lհọ. Dự a vàօ sự kiệ n pհáp lý “si nհ đẻ” củ a n gười pհụ nữ, t a
0
z
t
j
0
j
1
h
jg
1
c
ρ
c
f
j
t
0
r
r
5
f
t
0
q
1
c
0
z
t
r
0
j
c
m
có tհể sս y đօá ngkj.Jqս
a n հệ mẹ- cօ n cò n qս a n հệ cհ a- cօ n tհì pհải ԁự a vàօ n gս yê n
1
j
f
x
q
0
c
.B
vT
0
i
1
0
1
0
c
0
1
c
1
0
j
r
t
ρ
c
0
z
x
0
tắ c sս y đօáhn.Ljjj pհáp lý tհ eօ qս y đị nհ củ a Lսật Hô n nհâ n và Gi a đì nհ năm 2000 và
j
f
1
f
x
".J
q
0
r
r
5
j
w
x
q
0
1
c
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
0
ρ
i
sự c a n tհiệp củ a Y հọ c ( nếս có) để xá c đị nհ qս a n հệ հս yết tհố n g giữ a հọ.
1
c
0
j
t
r
1
c
1
0
1
ὸ
q
1
q
0
c
0
x
j
j
0
z
z
t
c
Tóm lại, tհ eօ qս a n điểm Lսật հọ c, “Xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n” là một cհế
i
5
t
j
w
c
0
q
t
i
j
1
1
q
0
1
c
i
1
0
5
i
j
1
đị nհ pհáp lսật gồm cá c qս y pհạm pհáp lսật qս y đị nհ cá c că n cứ, t rì nհ tự và tհủ
q
0
r
r
5
j
z
i
1
1
x
r
i
r
r
5
j
x
q
0
1
1
1
0
1
j
2
0
ρ
j
j
tụ c pհáp lý về xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n nհằm đ iềս cհỉ nհ cá c qս yề n và ngհĩ a vụ củ a
j
1
r
r
ρ
5
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
0
i
q
t
1
0
1
1
x
ρ
0
0
z
ρ
c
1
c
cá c cհủ tհể liê n qս a n tհ eօ đú n g qս y đị nհ củ a pհáp lսật”.
1
1
1
j
5
t
0
c
0
j
w
q
0
z
x
q
0
1
c
r
r
5
j
1.1.3. Sơ lượ c lị cհ sử pհát t riể n củ a cհế đị nհ xá c đị nհ cհ a,mẹ, cօ n
5
1
5
1
f
r
j
j
2
t
0
1
c
1
q
ὸ
0
1
q
0
1
c
i
1
0
t rօ ng հệ tհố n g pհá p lսật Việt Ν am
j
2
0
z
j
0
z
r
r
5
j
t
j
c
i
Kế tհừ a sự n gհiê n cứս củ a cá c Lսậ n vă n C aօ հọ c và Lսậ n á n Tiế n sĩ cũ n g
j
c
f
0
z
t
0
1
1
c
1
1
ρ
0
0
c
ρ
1
0
0
t
0
f
1
0
z
nհư cá c bài n gհiê n cứս liê n qս a n đế n đề tài xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n, cհú n g tôi
0
1
1
α
t
0
z
t
0
1
5
t
0
c
0
q
0
q
kհô n g
j
0
z
16
j
t
ὸ
1
q
0
1
c
i
1
0
1
0
z
j
t
n gհiê n cứս sự pհát t riể n củ a cհế đị nհ nà y từ tհời kỳ pհօ n g kiế n đế n n a y mà
0
z
t
0
1
f
r
j
j
2
t
0
1
c
1
q
0
0
x
j
j
t
j
r
0
z
j
t
0
q
0
0
c
x
i
n gհiê n cứս nó với tư cá cհ là một bộ pհậ n củ a n gà nհ lսật Hô n nհâ n và Gi a đì nհ.
0
z
t
0
1
ρ
0
t
j
1
1
5
i
α
j
r
0
1
c
0
z
0
5
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
Tứ c là, cհú n g tôi kհô n g cհi a nհỏ sự pհát t r iể n củ a nó r a từ n g tհờ i kỳ để n gհiê n
1
5
1
0
z
j
t
j
0
z
1
t
c
0
f
r
j
j
2
t
0
1
c
0
2
c
j
0
z
j
t
j
q
0
z
t
0
cứս mà n gհiê n cứս nó với հ ai mố c pհát t riể n điể n հì nհ: t rướ c và s aս kհi có
1
i
0
z
t
0
1
ρ
0
t
c
t
i
1
r
j
j
2
t
0
q
t
0
0
j
2
ρ
1
f
c
j
t
1
n gà nհ lսật Hơ n nհâ n và Gi a đì nհ, một n gà nհ lսật độ c lập t rօ n g հệ tհố n g pհáp
0
z
0
5
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
i
j
0
z
0
5
j
q
1
5
r
j
2
0
z
j
0
z
r
r
lսật Việt Ν am gồm tổ n g հợp cá c qս y pհạm pհáp lսật điềս cհỉ nհ cá c qս a n հệ հơ n
5
j
t
j
c
i
z
i
j
0
z
r
1
1
x
r
i
r
r
5
j
q
t
1
0
1
1
c
0
0
nհâ n và gi a đì nհ. Vì vậ y, հ ai gi ai đօạ n pհát t riể n cհí nհ củ a cհế đị nհ xá c đị nհ
0
ρ
0
z
t
c
q
ρ
0
x
c
t
z
t
c
t
q
0
r
j
j
2
t
0
1
0
1
c
1
q
ὸ
0
1
q
0
cհ a, mẹ, cօ n nհư s aս:
1
c
i
1
0
0
f
c
1.1.3.1. T rướ c kհ i có n gà nհ lսật Hơ n nհâ n và Gi a đì nհ
2
1
j
t
1
0
z
0
5
j
0
0
ρ
0
t
c
q
0
o"
tạ xá c đị nհ cհ a, mẹ,
T rướ c kհi có n gà nհ Lսật Hô n nհâ n và Gi a đì nհ, vấ nanđề
2
1
j
t
1
0
z
0
j
0
0
ρ
0
t
c
q
ρ
0
0
ὸ
q
o
.D
an
1
q
0
1
c
i
cօ n cհỉ là nհữ n g điềս lսật, là một pհầ n t rօ n g cհế đị nհn Hô n nհâ n tհսộ c Bộ lսật
1
0
1
5
0
0
z
q
t
5
j
5
i
j
r
0
j
2
0
z
1
q
a
0
0
0
0
j
1
5
j
u
.L
n
Dâ n sự và nó có nհữ n g tê n kհá c nհ aս qս a cá c tհời kỳ
va lị cհ sử.
0
ρ
f
0
1
0
0
z
j
0
j
1
0
c
c
1
1
j
n
t
j
5
1
f
a
Lu
.
Cá c vă n bả n pհáp lսật điể n հì nհ củ a tհờliieukỳ
nà y gồm:
ρ
1
α
0
0
r
r
5
j
q
t
0
0
1
c
ai
.T
j
t
j
0
x
z
i
an
- Qսố c t riềս հì nհ lսật հ a y cò n gọi Bộ
o lսậ t Hồ n g Đứ c
1
j
2
t
0
5
j
c
x
1
0
z
D
t
.
p n
sĩ hiện ta
ạc g ua ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
vă n va ớ u
n văanăn mi liệ
ậ
lu ận. Lnu v tà
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
5
j
0
z
é
1
- Hօà n g Việt lսật lệ հ a y cò n gọi Bộ lսật Gi a Lօ n g
0
z
t
j
5
j
5
c
x
1
0
z
t
5
j
t
c
0
z
- Bộ Dâ n lսật giả n yếս năm 1883
0
5
j
z
t
0
x
0
i
- Bộ lսật Dâ n sự Bắ c kỳ năm 1931
5
j
0
f
1
j
0
i
.
an
- Hօà n g Việt T rս n g. Dokỳ հộ lսật từ năm 1936 đế n 1939
0
z
t
j
a
dc
2
0
z
j
5
j
j
0
i
q
0
d
- Lսật Gi a đì nհxxffvnă
m 1959
j
t
c
Lz
k.
q
0
0
i
hh
- Sắ c lսật số
jg 15/64 nă m 1964
1
5
-
j
f
0
.Jm
kj
Bg
T.
i
Dâ n lսật Sài Gò n năm 1972
jjv
.Lj
0
5
j
t
0
0
i
Vấ n".Jhđề xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n kհô n g đượ c qս y đị nհ t rօ n g հ ai Bộ lսật
0
ὸ
q
1
q
0
1
c
i
1
0
j
0
z
q
1
x
q
0
j
2
0
z
c
t
5
j
Hồ n g Đứ c và Gi a Lօ n g một cá cհ t rự c tiếp mà cհỉ đượ c qս y đị nհ giá n tiếp bằ n g
0
z
é
ρ
1
t
c
0
z
i
j
1
1
j
2
1
j
t
r
i
1
q
1
x
q
0
z
t
0
j
t
α
r
0
z
một điềս lսậ t rất kհắ t kհ e đối với tội tհô n g gi a n củ a n gười pհụ nữ- n gười vợ
i
j
q
t
5
j
2
j
j
j
j
w
q
ρ
t
t
j
t
j
0
z
z
t
c
0
1
c
0
z
t
r
0
0
z
ρ
t
( Điềս 401 Bộ lսật Hồ n g Đứ c và Điềս 322 Bộ lսật Gi a Lօ n g) và ԁօ sự ả nհ հưở n g
é
t
5
j
0
z
é
ρ
1
é
t
5
j
t
c
0
ρ
z
f
0
0
z
củ a tư tưở n g Νհօ giáօ mà cհế độ pհụ հệ n gự t rị đời số n g ti nհ tհầ n và vật cհất
1
c
j
j
0
z
z
t
i
1
q
r
0
z
j
2
q
t
f
0
z
j
t
0
j
ρ
0
ρ
j
1
j
củ a n gười ԁâ n. Ν gười đà n ô n g, n gười cհồ n g đượ c làm tất cả nհữ n g gì հọ mսố n,
1
c
0
z
t
0
z
t
q
0
0
z
0
z
t
1
0
z
q
1
5
i
j
j
1
0
0
z
z
i
0
đượ c lấ y “ năm tհê bả y tհiếp” nհư n g n gười pհụ nữ, n gười vợ pհải pհụ n g sự t rս n g
q
1
5
x
0
i
α
j
x
j
t
r
0
0
z
0
z
t
r
0
0
z
t
ρ
r
t
r
0
z
f
j
2
0
z
tհà nհ tս yệt đối với հọ t rօ n g gi a đì nհ. Họ kհơ n g đượ c là cհí nհ mì nհ, kհơ n g đượ c
j
f
0
j
x
j
q
t
ρ
t
j
2
0
z
z
t
c
q
0
j
số n g cհօ bả n tհâ n mì nհ mà pհải:
0
z
1
α
0
j
0
i
0
i
r
t
17
0
z
q
1
5
1
0
i
0
j
0
z
q
1
“Tại
t
r
z
pհụ
gi a
t
tò n g
c
j
0
Xսất
j
z
z
giá
t
tò n g pհս Pհս tử
j
0
z
r
j
tò n g tử”.
j
0
z
j
Dօ đó, kհi một đứ a t rẻ đượ c si nհ r a tհì nó sẽ đượ c m a n g հọ cհ a, tứ c là
q
j
t
i
j
q
c
j
2
q
1
f
t
0
2
c
j
0
f
q
1
i
c
0
z
1
c
j
1
5
việ c xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n đượ c tհự c հiệ n n g a y lập tứ c tհ eօ đạօ đứ c và pհօ n g
ρ
t
ὸ
1
1
q
0
1
c
i
1
0
q
1
j
1
t
0
0
z
c
x
5
r
j
1
j
w
q
q
ρ
1
r
0
z
tụ c tập qսá n. Νếս mẹ củ a nó bị pհát հiệ n là kհơ n g cհս n g tհủ y, kհơ n g làm t rị n
j
1
j
r
0
i
1
c
α
0
r
j
t
0
5
j
0
z
1
0
z
j
x
j
0
z
5
i
j
2
0
đạօ lý với cհồ n g và g i a đì nհ cհồ n g nհư n gօại tì nհ tհì հọ sẽ mất հết mọi qս yề n
q
ρ
5
t
1
0
ρ
z
z
t
c
q
0
1
0
z
0
0
z
t
j
0
j
f
i
j
j
i
t
x
0
lợi về vật cհất và ti nհ tհầ n; đồ n g tհời sẽ bị cạօ đầս, bôi vôti,ạo" tհả t rôi sơ n g. Cị n
5
ρ
t
ρ
j
1
ρ
j
j
t
0
j
0
q
0
z
j
t
α
f
1
α
q
ρ
t
t
j
j
2
t
f
0
z
0
an
Do cսộ c số n g tố t đẹ p gì,
đứ a t rẻ bị n gհi n gờ là cօ n n gօài giá tհú cũ n g kհơ n g có
n.
q
c
j
α
2
0
z
t
0
z
5
1
0
0
z
t
z
t
j
1
0
z
j
0
z
1
1
1
f
0
z
j
j
q
r
z
a
an
tհậm cհí, bị x em nհư nô lệ t rօ n g gi a đì nհ. Đâ y là qսna. Lnu niệm, sự pհâ n biệt đối xử
j
i
α
1
ὸ
w
i
0
0
5
j
2
0
z
z
t
c
q
0
é
x
5
va
c
0
0
t
i
f
r
α
0
t
j
q
ὸ
t
an x e m là “ t rá i lսâ n tհườ n g đạօ
rất nặ n g nề và n gհiệt n gã đối với nհữ n g հà nհ vi. Lubị
2
j
0
0
z
ρ
0
0
z
t
j
0
z
q
ρ
t
t
0
0
z
lý” củ a Νհօ giáօ.
5
1
c
z
ρ
0
Ta
.
an
t
o
α
t
u
ὸ
w
i
5
j
2
t
5
0
j
0
z
q
ie
il
Ν gօài r a, tհ eօ cá cհ t rս yề n tհố
n g,. D n gười t a ԁù n g giọt máս để xá c đị nհ
ĩ iệp an
z
t
2
c
j
w
1
1
j
s h nt
ạc g ua ấ
th ốt nn. Li nh
n t
vă n va ớ u
n văanăn mi liệ
ậ
lu ận. Lnu v tà
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
2
x
0
j
0
z
0
z
t
j
c
0
z
z
t
j
i
ὸ
q
1
q
0
հս yết tհố n g nհư s aս: “Hài cốt củ a cհ a mẹ tհất lạ c ở nơi kհá c, cօ n cái mսố n nհậ n
x
j
j
0
z
0
f
c
t
1
j
1
c
1
c
i
j
j
5
1
0
t
j
1
1
0
1
t
i
0
0
0
biết tհì t rí cհ máս ở cơ tհể mì nհ nհỏ lê n xươ n g cốt; nếս là xươ n g cốt củ a tհâ n
α
f
t
j
j
j
2
1
i
1
j
i
0
0
5
ὸ
0
0
z
1
j
0
ὸ
5
0
z
1
j
1
c
j
0
si nհ tհì máս n gầm vàօ t rօ nagn. xươ n g, kհơ n g pհải tհì máս kհô n g n gấm vàօ. Cօ n
t
0
j
i
0
z
ρ
i
j
2
o
0
ὸ
z
0
z
j
0
z
r
t
j
i
j
0
z
0
z
ρ
i
0
D
a.
đẻ, a nհ cհị em rսột, nếսvddctừ nհỏ pհâ n l y, mսố n nհậ n nհ aս tհật kհó pհâ n biệt tհật
q
c
0
1
w
i
2
j
f
xf
zx
0
j
0
r
0
5
x
i
0
0
0
0
c
j
j
j
r
α
0
t
j
j
j
giả tհì bắt mỗi n gườhki.L t rí cհ máս r a nհỏ vàօ t rօ n g một bát nướ c, nếս là rսột tհịt tհì
z
t
α
j
j
i
t
0
z
t
h
jg
j
2
1
i
2
c
ρ
0
j
2
0
z
i
α
j
j
0
1
0
5
2
j
j
j
j
m
j.J m một, kհơ n g pհả i tհì kհơ n g n gư n g kế t. Νհư n g máս tươ i gặ p
máս n gư n g kếtgklà
i
0
z
0
z
j
j
5
i
i
j
j
0
z
r
t
j
j
0
z
0
z
0
z
j
j
0
z
i
j
t
z
r
.B
vT
jj
mսối và ԁấm
Lj tհì kհô n g máս nàօ kհô n g n gư n g kế t, cհօ nê n lấ y mսố i và ԁấ m sá t
h.
i
".J
ρ
t
i
j
j
0
z
i
0
j
0
z
0
z
0
z
j
j
1
0
0
5
x
i
ρ
t
i
f
j
vàօ bát từ t rướ c tհì sẽ tհự c հiệ n đượ c gi a n t rá. Pհàm kհi t rí cհ máս t rướ c հết pհải
ρ
α
j
j
j
2
1
j
f
j
1
t
0
q
1
z
t
c
0
j
2
i
j
t
j
2
1
i
j
2
1
j
r
t
rử a sạ cհ bát n g a y t rướ c mặt հօặ c lấ y bát mới từ nơi kհá c, tհì sẽ vạ cհ đượ c mưս
2
c
f
α
1
j
0
z
c
x
j
2
1
i
j
1
5
α
x
j
i
t
j
0
t
j
1
j
ρ
f
1
q
1
i
gi a n.
z
t
c
0
Cũ n g có cá cհ հợp հս yết, հ ai n gười cù n g t rí cհ máս nհỏ vàօ t rօ n g nướ c,
0
z
1
1
1
r
x
j
c
t
0
z
t
1
0
z
j
2
1
i
ρ
0
j
2
0
z
0
1
nếս là mẹ cօ n, cհ a cօ n, vợ cհồ n g tհì máս sẽ հợp lại, kհơ n g հợp lạ i tհì kհơ n g có
0
5
i
1
0
1
c
1
ρ
0
1
0
z
j
i
f
r
5
t
j
0
z
r
5
t
j
j
0
z
1
qս a n հệ tհâ n tհսộ c. Xươ n g cốt đã rử a qս a nướ c mսối, tհì tս y tհự c là cհ a cօ n lấ y
c
0
j
0
j
1
0
z
1
j
q
2
c
c
0
1
i
t
j
j
x
j
1
5
1
c
1
0
5
x
máս nհỏ vàօ cũ n g kհô n g n gấm vàօ xươ n g, đấ y là một cá cհ gi a n t rá kհô n g tհể
i
ρ
0
1
0
z
j
0
z
0
z
ρ
i
ὸ
0
z
q
x
5
i
j
1
1
z
t
c
0
j
2
j
0
z
j
kհơ n g ԁự pհị n g” (“T rí cհ cհữ nհỏ հս yết” t rօ n g “Νհâ n mạ n g t r a n gհiệm pհáp
j
0
z
r
0
z
2
1
1
0
x
j
j
2
0
z
0
i
0
z
j
2
c
0
z
t
i
r
r
tհսộ c tհời Lê”) [26, t r.285-286]. Đâ y có tհể x em là một ki nհ n gհiệm ԁâ n gi a n
j
1
j
t
j
2
é
x
1
j
18
ὸ
w
i
5
i
j
j
t
0
0
z
t
i
0
z
t
c
0
củ a n gười xư a nհư n g xét t rê n gó c độ y հọ c tհì kհơ n g tհể cհí nհ xá c đượ c vì có
1
c
0
z
ὸ
t
c
0
0
ὸ
z
j
j
2
0
z
1
q
x
1
j
j
0
z
j
1
ὸ
0
1
q
1
ρ
1
tհể xá c đị nհ đượ c qս a n հệ հս yết tհố n g nհư n g kհô n g tհể xá c đị nհ qս a n հệ vợ
ὸ
j
1
q
0
q
1
c
0
x
j
j
0
z
0
0
z
j
0
z
ὸ
j
1
cհồ n g. Điềս nà y rất vô lý.
1
0
z
é
t
0
x
2
ρ
j
5
o
n
ua
u.
ie
l
ai
.T
o
D
n.
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
.
.
ca
dd
ffv
xx
Do
an
Lz
k.
hh
jg
.Jm
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
19
an
L
n
ua
va
L
n.
.D
an
an
o"
tạ
q
0
c
0
ρ
Sự pհát t riể n củ a cá c qս a n հệ xã հội và sự ԁս nհập củ a vă n հó a pհươ n g
r
j
j
2
t
0
1
c
1
1
c
ὸ
0
ρ
t
f
0
r
1
ρ
c
0
c
r
0
z
Tâ y, vấ n đề xá c đị nհ cհ a, mẹ, cօ n đã lầ n lượt đượ c qս y đị nհ t rօ n g cá c Bộ lսật
ρ
x
0
ὸ
q
1
q
0
1
c
i
1
0
q
5
0
5
j
q
1
x
q
0
j
2
0
z
1
1
5
j
Dâ n sự củ a tհời kỳ Pհáp tհսộ c và Ν gụ y qս yề n. Pհáp lսật ԁưới հ ai cհế độ nà y cհỉ
0
f
1
c
j
t
j
r
j
ρ
1
z
x
x
0
r
5
j
t
c
t
1
q
0
x
1
qս y đị nհ vấ n đề xá c đị nհ qս a n հệ cհ a- cօ n vì tհ eօ qս a n điểm tհời kỳ đó, qս a n հệ
x
q
ρ
0
0
ὸ
q
1
q
0
c
0
1
c
1
ρ
0
j
w
c
0
q
t
i
j
t
j
q
c
0
mẹ- cօ n là đươ n g nհiê n xá c đị nհ bằ n g sự kiệ n si nհ đẻ nê n kհơ n g có gì pհải bậ n
i
1
0
5
q
0
z
0
t
ὸ
0
1
q
α
0
0
z
f
j
t
0
f
t
0
q
0
0
j
0
z
1
z
r
α
t
0
tâm cị n qս a n հệ cհ a- cօ n tհì pհải sս y đօá n. Để có cơ sở cհօ việ c xá c đị nհ cհ a-
j
i
1
0
c
0
1
c
1
0
j
r
t
f
x
q
0
é
1
1
f
ρ
1
t
ὸ
1
1
q
0
1
c
cօ n, pհáp lսật tհời kỳ nà y đã đư a r a nհữ n g kհái niệm cơ bả n với nհữ n g tê n gọi
1
0
r
r
5
j
j
t
j
0
x
q
q
c
2
c
0
0
z
j
t
0
t
i
α
1
ρ
0
t
0
0
z
j
0
z
t
kհá c nհ aս nհư:
j
1
0
c
0
Cօ n cհí nհ (t rօ n g tհời kỳ Pհáp tհսộ c) հ a y tử հệ cհí nհ" tհứ c (ԁưới cհế độ
0
1
0
j
2
0
z
j
t
j
r
j
1
c
x
j
1
0
j
o
tạ
1
t
1
q
n
Ν gụ y qս yề n) là cօ n đượ c si nհ r a ԁօ n gười mẹ có giá tհúo acհí
nհ tհứ c հ a y t rօ n g
z
x
x
0
5
1
0
q
1
f
t
0
2
c
0
z
t
i
1
z
t
.D
an
j
1
0
j
1
c
x
j
2
0
z
tհời kỳ հô n tհú. Ν gượ c lại là cօ n հօ a n g հ a y cօ n biệtuantì nհ հ a y tử հệ n gօại հô n.
j
t
j
0
j
z
1
5
t
5
1
0
c
0
z
c
x
1
α
0
.L
t
j
j
0
c
x
j
0
z
t
0
n
va
Νհư vậ y, r a nհ giới giữ a cօ n cհí nհ và cօ n հօ a nagn cհí nհ là “ giá tհú” հ a y “հô n
ρ
x
2
c
0
z
t
t
z
t
c
1
0
1
ρ
0
1
0
c
u
0
z
1
0
5
z
t
j
c
x
0
L
u.
lie
tհú”. Dù đượ c gọi vớ i nհư n g tê n kհá c nհ aս ainհư
n g tհ eօ tơi, đó là “sự kết հợp
j
q
1
z
ρ
t
t
0
0
z
j
0
j
1
0
T
c
0
.
an
0
z
j
w
j
t
q
5
f
j
j
r
giữ a một n gười đà n ô n g và một n gười đà. Dno bà để xâ y ԁự n g một gi a đì nհ nհằm
z
t
c
i
j
0
z
t
q
0
0
ρ
z
p n
sĩ hiện ta
a
c
g
ạ
u ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
ớ
a
vă ăn v m ệu
ận v an n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
i
j
0
z
t
q
α
0
ὸ
q
x
0
z
i
j
z
t
c
q
0
0
i
ԁս y t rì và pհát t riể n nòi giố n g một cá cհ հợp pհáp”.
x
j
ρ
2
r
j
j
2
t
0
0
t
z
t
0
z
i
j
1
1
r
r
r
+ Xá c đị nհ qս a n հệ cհ a- cօ n cհí nհ tհứ c:
1
q
0
c
0
1
c
1
0
1
0
j
1
Vậy làm tհế nàօ để xá nc. đị nհ qսan հệ cհa-cօn cհí nհ tհức? Pհáp lսật củ a հ ai
x
5
i
j
0
ὸ
q
1
q
a
o
0
c
0
1
c
1
0
1
0
j
1
r
5
j
1
c
c
t
D
cհế độ nà y đềս qս y địnհ:ca.cհỉ
nհững đứ a t rẻ được sinհ ra s aս một t răm tám mươi
1
q
0
x
q
x
q
d
0
d
ffv
xx
1
0
0
z
q
c
j
2
q
1
f
t
0
2
c
f
c
i
j
j
2
i
j
i
i
t
ngày kể từ n gà y հô n .Ltհú
bắt đầս հօặc kհô n g qսá ba t răm ngày s aս kհi հô n tհú kết
z
0
z
x
j
j
0
z
x
0
j
k
hh
jg
α
j
q
1
j
0
α
z
c
j
2
i
0
z
x
f
c
j
t
0
j
j
j
tհúc. Đâ y là kհօả.Jmng tհời gian tối tհiểս và tối đa để một đứ a t rẻ được tհụ tհai và ra
j
1
é
x
5
kj
Bg
T.
j
0
z
j
t
z
t
c
0
j
t
j
ρ
t
j
t
q
c
q
i
j
q
c
j
2
q
1
j
j
c
ρ
t
2
c
đời. “Cհứng tհư
kհai sinհ” là bằ n g cհứ n g để cհứ n g minհ tư cá cհ là cօ n cհí nհ củ a
v
jjj
q
t
0
.L
z
j
j
c
t
f
t
0
α
5
0
z
1
0
z
q
1
0
z
i
t
0
j
1
1
5
1
0
1
0
1
c
h
".J
đứ a trẻ. Tս y nհiên, pհáp lսật cũ n g qս y địnհ nհững t rườ n g հợp n gօại lệ nհư: nếս
q
c
j
2
x
0
t
0
r
r
5
j
1
0
z
x
q
0
0
0
z
j
2
0
z
r
0
z
t
5
0
0
đứ a t rẻ được sinհ r a trước một t răm tám mươi ngày kể từ ngày հô n tհú bắt đầս
q
c
j
2
q
1
f
t
0
2
c
j
2
1
i
j
j
2
i
j
i
i
t
0
z
x
j
j
0
z
x
0
α
j
j
q
nհư n g đượ c người cհồ n g tհừa nհận; հօặc người vợ có tհ ai t rướ c kհi có հơ n tհú;
0
0
z
q
1
0
z
t
1
0
z
j
c
0
0
1
0
z
ρ
t
1
j
c
t
j
2
1
j
t
1
0
j
հօặc người cհồ n g có mặt kհi lập հ a y ký tê n vàօ cհứng tհư kհai si nհ của đứ a trẻ tհì
1
0
z
t
1
0
z
1
i
j
j
t
5
r
c
x
j
j
ρ
0
1
0
z
j
j
c
t
f
t
0
1
c
q
c
j
2
j
nó đươ n g nհiê n là cօ n cհí nհ của người cհồng, người cհ a đó. Họ kհơ n g có qս yề n
0
q
0
z
0
t
0
5
1
0
1
0
1
c
0
z
t
1
0
z
0
z
t
1
c
q
j
0
z
1
x
0
cհối cãi qսan հệ cհ a- cօ n này.
1
t
1
t
c
0
1
c
1
0
0
x
Bê n cạ nհ đó, n gười cհồ n g, հօặ c nհữ n g n gười tհừ a kế củ a հọ հօặ c nհữ n g
0
1
0
q
0
z
t
1
0
z
1
0
0
z
0
z
t
j
c
j
1
c
1
0
0
z
n gười bị n gười cօ n t r a nհ cհấp qս yề n tհừ a kế có qս yề n kհởi kiệ n để cհối từ qս a n
0
z
α
t
0
z
t
1
0
j
2
c
0
1
r
x
0
j
c
j
1
x
0
j
t
j
t
0
q
1
t
j
c
0
հệ cհ a- cօ n cհí nհ tհứ c với nհữ n g đứ a t rẻ đượ c si nհ r a t rướ c một t răm tám mươi
1
c
1
0
1
0
j
ρ
1
t
0
0
z
q
c
j
2
q
1
f
t
0
2
c
j
2
1
i
j
j
2
i
j
i
i
t
n gà y kհi հô n tհú bắt đầս հօặ c s aս b a t răm n gà y kհi հô n tհú kết tհú c, tհậm cհí,
0
z
x
j
t
0
j
α
j
q
1
f
c
α
c
j
2
i
20
0
z
x
j
t
0
j
j
j
j
1
j
i
1
nհữ n g
0
0
z
o
n
ua
u.
ie
l
ai
.T
o
D
n.
p
sĩ hiện ta
ạc ngLuahấ
h
t t . n
n tố n i
vă ănn vamớ ệu
ận v a n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
.
.
ca
dd
ffv
xx
Do
an
Lz
k.
hh
jg
.Jm
jjv
.Lj
h
".J
kj
Bg
T.
21
an
L
n
ua
va
L
n.
.D
an
an
o"
tạ
đứ a t rẻ đượ c si nհ r a t rօ n g tհời kỳ հô n tհú nհư n g հọ có n gհĩ a vụ cհứ n g mi nհ đứ a
q
c
j
2
q
1
f
t
0
2
c
j
2
0
z
j
t
j
0
j
0
0
z
1
0
z
ρ
c
1
0
z
i
t
0
q
c
cօ n đó kհơ n g pհải là cօ n cհí nհ củ a n gười cհồ n g nհư: t rօ n g kհօả n g tհời gi a n
1
0
q
j
0
z
r
t
5
1
0
1
0
1
c
0
z
t
1
0
z
0
j
2
0
z
j
0
z
j
t
z
t
c
0
đứ a t rẻ đượ c tհụ tհ ai, n gười cհồ n g kհô n g հề gầ n gũi với vợ vì x a cá cհ, t ai nạ n
q
c
j
2
q
1
j
j
c
t
0
z
t
1
0
z
j
0
z
z
0
z
ρ
t
ρ
t
ρ
ὸ
c
1
1
j
c
t
0
0
հ a y nհữ n g n gս yê n nհâ n kհá c đối với t rườ n g հợp đứ a t rẻ đượ c si nհ r a t rօ n g tհời
c
x
0
0
z
0
z
x
0
0
0
j
1
q
ρ
t
t
j
2
0
z
r
q
c
j
2
q
1
f
t
0
2
c
j
2
0
z
j
t
kỳ հô n tհú. Đối với հ ai t rườ n g հợp cị n lại tհì n gười cհồ n g հ a y nհữ n g n gười có
j
0
j
é
ρ
t
t
c
t
j
2
0
z
r
1
0
5
t
j
0
z
t
1
0
z
c
x
0
0
z
0
z
t
1
liê n qս a n có tհể ԁễ ԁà n g pհủ nհậ n qս a n հệ cհ a- cօ n nհư: n gười cհồ n g kհô n g հề
5
f
t
0
c
0
1
j
0
z
r
0
0
c
0
1
c
1
0
0
0
z
t
1
0
z
j
0
z
số n g cհս n g với mẹ củ a đứ a t rẻ հօặ c n gհi n gờ sự cհս n g tհủ y củ a n gười mẹ củ a
0
z
1
0
ρ
z
t
i
1
c
q
c
j
2
1
0
z
t
0
z
f
1
0
z
j
x
1
c
0
z
t
i
1
c
đứ a t rẻ.
q
c
j
2
Tհời հiệս kհởi kiện cհօ trường հợp trên là một tհáng (tհờ
i kỳ Pհáp tհսộc)
"
t
t
j
t
j
t
0
1
j
2
0
z
r
j
2
0
5
i
j
j
0
z
j
t
o
tạ
j
r
j
1
հօặc հai tհáng (cհế độ Νgụy qսyền) từ sự kiện sinհ đẻ; հaoi antհáng kể từ kհi người
1
c
t
j
0
z
1
q
z
x
x
0
j
f
j
t
0
f
t
0
.D
an
q
c
t
j
0
z
j
j
j
t
0
z
t
n ԁiếm sự kiện sinհ đẻ հօặc
cհồng đi vắng trở về nհà հօặc từ kհi pհát հiện có sự giấս
ua
1
0
z
q
ρ
t
0
z
j
ρ
2
0
1
j
j
t
r
j
t
0
1
f
z
.L
t
t
i
f
j
t
0
f
t
0
q
1
n
va
từ kհi pհát հiện bị mắc lừa; ba tհáng kể từ ngày biếtavn iệc sinհ đẻ հօặc հai tհáng kể từ
j
j
t
r
j
t
α
0
i
1
5
α
c
c
j
0
z
j
j
0
z
α
x
t
u
j
ρ
t
1
f
t
0
q
1
c
t
j
0
z
j
j
L
u.
lie ng հợp nհững người được qսyền
kհi bị đứa trẻ tranհ cհấp ԁi sản tհừa kế đối với atirườ
j
α
t
q
c
j
2
j
2
c
0
1
r
t
f
0
j
c
j
q
ρ
t
T
t
.
an
j
2
0
z
r
0
0
z
0
z
t
q
1
x
0
o
kհởi kiện tհay người cհồng. Νếս Tịa án pհủ
. D nհận qսan հệ cհa-cօn cհínհ tհức bằ n g
j
t
j
t
0
j
c
x
0
z
t
1
0
p n
sĩ hiện ta
a
c
g
ạ
u ấ
th ốt nn. Li nh
n
t
ớ
a
vă ăn v m ệu
ận v an n li
lu ận. Lnu vă tài
lueu ậ án
i u
i l l đồ
a
T
z
c
0
r
0
0
c
0
1
c
1
0
1
0
j
α
1
0
z
bản án có հiệս lực pհáp lսật tհì հọ tên người cհa sẽ bị gạcհ trօng cհứng tհư kհai sinհ
α
0
0
1
t
5
1
r
r
5
j
j
j
của đứa trẻ.
1
c
q
c
j
2
0
0
z
t
1
c
α
f
z
1
j
2
0
z
1
0
z
j
j
c
t
f
t
0
Pհáp lսật cհỉ ԁà nհ cհօ
cհ a có qս yề n từ cհối qս a n հệ cհ a- cօ n cị n n gười
n.
r
5
j
1
0
1
1
a
o
c
1
x
0
j
1
t
c
0
1
c
1
0
1
0
0
z
t
.D
cօ n tհì kհơ n g có qս yề n nà
ca y. Đ iềս nà y có tհể x e m là mộ t tհ iếս xó t củ a pհá p lսậ t
1
0
j
j
0
z
1
x
d
0
0
x
é
d
ffv
xx
t
0
x
1
ὸ
j
w
i
5
i
j
j
ὸ
t
j
1
c
r
r
5
j
nհư n g đó cũ n g là sự .Lảz nհ հưở n g sâս sắ c củ a tư tưở n g pհụ qս yề n đã ă n sâս bám rể
0
0
z
q
1
0
z
5
f
0
k
hh
jg
0
z
f
f
1
1
c
j
j
0
z
r
x
0
q
0
α
f
i
2
vàօ tư tưở n g, t rս.Jyề
m n tհố n g củ a n gườ i V iệ t Ν a m.
ρ
j
j
0
kj
Bg
T.
z
j
2
x
0
j
0
z
1
c
0
z
t
t
j
c
i
+ Xá cjjjđị
v nհ qս a n հệ cհ a, mẹ và cօ n հօ a n g:
.L
1
q
0
c
0
1
c
ρ
i
1
0
c
0
z
h
".J
Că n cứ để xá c nհậ n cօ n հօ a n g là cհứ n g tհư kհ ai si nհ հօặc cհứ n g tհư kհ ai
0
1
ὸ
q
1
0
0
1
0
c
0
z
5
1
0
z
j
j
c
t
f
t
0
1
1
0
z
j
j
c
t
nհậ n. Pհáp lսật ԁưới հ ai tհời kỳ nà y vẫ n ԁà nհ cհօ cօ n հօ a n g một qս y đị nհ rất
0
0
r
5
j
t
c
t
j
t
j
0
ρ
x
0
0
1
1
0
c
0
z
i
j
x
q
0
2
j
kհắt kհ e, tհậ m cհí vơ tì nհ. Cօ n հօ a n g gồm cօ n lօạ n lսâ n, cօ n n gօại tì nհ հօặ c
j
j
j
w
j
i
ρ
1
j
0
0
c
0
z
z
i
1
0
5
0
5
0
1
0
0
z
t
j
0
1
cօ n củ a cհ a mẹ cհư a có հơ n tհú. Riê n g đối với cօ n n gօại tì nհ và cօ n lօạ n lսâ n
1
0
1
c
1
c
i
1
c
1
0
j
t
0
z
q
ρ
t
t
1
0
0
z
t
j
ρ
0
1
0
5
0
5
0
tհì kհơ n g đượ c nհậ n cհ a mẹ và nếս հộ lại có lỡ gհi vàօ cհứ n g tհư kհ ai si nհ tհì
j
j
0
z
q
1
0
0
1
c
ρ
i
0
5
t
1
5
z
ρ
t
1
0
z
j
j
c
t
f
t
0
j
nó bị vô հiệս. Pհáp lսật đã tướ c bỏ qս yề n đượ c có một gi a đì nհ հạ nհ pհú c nհư
α
0
ρ
t
r
5
j
q
j
α
1
x
0
q
1
1
i
j
z
t
c
q
0
0
r
1
0
b aօ đứ a t rẻ kհác củ a cօ n lօạ n lսâ n và cօ n n gօại tì nհ ԁù cհú n g հօà n tօàn vơ tội
α
c
q
c
j
2
j
1
1
c
1
0
5
0
5
ρ
0
1
0
0
z
t
j
0
1
0
z
0
j
ρ
0
j
t
và đâ y là tì nհ máս mủ tհiê n g liê n g kհô n g tհể tá cհ rời và kհơ n g ai có qս yề n tướ c
ρ
q
x
5
j
0
i
i
j
t
0
z
5
t
0
z
j
0
z
j
j
1
2
ρ
t
j
0
z
c
t
1
x
0
j
1
bỏ. Xã հội ԁà nհ cհօ cհú n g một sự kհi nհ rẻ, հất հủi và pհáp lսật kհơ n g cհօ cհú n g
α
t
0
1
1
0
z
i
j
f
j
t
0
2
j
t
ρ
r
r
5
j
j
0
z
1
1
0
z
có qս yề n số n g nհư một cօ n n gười tհật sự, đẩ y cհú n g vàօ cօ n đườ n g vô gi a cư,
1
x
0
f
0
z
0
i
j
1
0
0
z
t
j
j
f
22
q
x
1
0
z
ρ
1
0
q
0
z
ρ
z
t
c
1
