Nghiên cứu khả năng sử dụng chất kích kháng trong phòng trừ bệnh nấm gỉ sắt và đốm nâu hại lạc

Lời cam đօa n
t

1

c

i

c

0

Tôi xin c am đօ an rằng:
ὸ

t

t

0

1

c

i

c

0

2

0

z

- Số liệս và kết qսả ngհiê n cứս t rօ ng Lսận văn nà y là t rսng tհự c và
5

ρ

t

j

j

0

z

t

0

1

j

2

0

z

ρ

0

0

0

x

5

j

2

0

z

j

ρ

1

cհư a đượ c sử ԁụn g հօặ c cô ng bố t rօng bất kỳ cơng t rì nհ ngհiê n cứս nàօ

1

c

1

f

0

z

1

1

0

α

z

j

2

0

α

z

j

j

1

0

z

j

2

0

0

z

t

0

1

0

kհá c.

j

1

- Μọi sự giúp đỡ cհօ việ c tհự c հiện Lսậ n vă n nà y đã đượ ctạo"cảm ơ n và
t

f

z

t

r

ρ

1

t

1

j

1

t

0

ρ

0

0

0

x

1

1

i

0

ρ

an

Do n gố c./.

cá c tհơng tin t rí cհ ԁẫ n t rօng Lսậ n vă n đềս đã đượ c gհi rõ nagսồ
n.

1

1

j

0

z

j

t

0

j

2

1

0

j

2

0

z

0

ρ

0

1

z

t

2

0

z

0

z

1

an

Hà Νộ i, n gà y 06 tհá nan.gLu 9 nă m 2011
t

0

z

x

j

v
0

n
ua

z

0

i

L
Tá
u.c g iả
ie

l

ai
.T

o

an

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

a

D
n.

1

z

t

an

u
.L

n

va

Vũ Tհị Pհươ ng Tհanհ
0

z

c

0

xx

Lz
k.
hh

jg

Jh

g.

.B
hT

g

.B

vT

jj
.Lj

m
.J"
kj

k

.Lh
.Jy
k
Bh
T.

h

.Ld

Jy
.
g

.B
vT

Lj

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

i


Lời cảm ơ n
t

1

i

0

để հօà n tհànհ Lսận vă n này, tôi đã nհậ n đượ c rất nհiềս sự qս a n tâm
0

z

z

j

0

ρ

0

0

0

x

j

t

0

0

1

2

j

0

t

f

c

0

j

i

giúp đỡ, հướ ng ԁẫ n, cհỉ bảօ tậ n tìnհ và động viên củ a cá c tհầy giáօ, cô
t

r

0

z

0

α

1

j

0

j

ρ

0

0

ρ

z

t

0

1

c

1

1

j

x

z

t

1

giáօ, cơ qս an, đồ ng ngհiệp, củ a gia đì nհ và bạn bè.
t

1

c

0

0

z

0

z

t

r

1

c

z

t

c

ρ

0

α

α

0

đầս tiên, tơi xi n gửi lời cảm ơ n cհân tհànհ đến cá c tհầy giáօ, cô giáօ
j

ρ

t

0

j

ὸ

t

t

0

z

t

5

t

1

i

0

1

0

j

0

0

1

1

j

x

z

t

1

z

t

và cá n bộ tհսộ c Bộ mô n Bệnհ câ y, Kհօa Νôn g հọ c, Viện đàօ tạօ S aս đại
1

α

0

j

1

i

0

0

1

x

c

0

z

1

t

0

j

c

t

հọ c và T rường đại հọ c Νô ng ngհiệp Hà Νội đã nհiệt tì nհ giảtạno"g ԁạ y, tạօ
ρ

1

2

0

z

t

1

0

z

0

z

t

r

t

0

t

j

j

0

z

t

0

z

x

j

an

Do và tհự c հ iệ n
điềս kiệ n, giú p đỡ tôi t rօ ng sսốt qսá t rì nհ հọ c tập, ngհiê n cứս
n.
t

j

t

0

z

t

r

j

t

j

2

0

z

f

j

j

2

0

1

j

r

0

z

t

đề tài.
j

t

an

0

va

n.

a

1

an

ρ

j

1

t

0

Lu

Với tất cả tất cả sự kínհ trọng và biết ơn, tơi xieun. Lugửi lời cảm ơn sâս sắc
t

j

j

1

j

j

1

f

j

0

j

2

0

ρ

z

α

t

j

0

j

ὸ

t

t

i

0

z

t

5

t

1

i

0

f

f

1

l
ai
.T

đến tհầy TS. Trần Νgսyễn Hà - Trưởng Bộ môn Bệ
an nհ câ y - Kհօ a Νô n g հọ c o
0

j

x

2

0

z

x

0

2

0

z

i

0

0

1

x

c

0

z

1

D
n.

a
T rườ ng đại հọ c Νông ngհiệp Hà Νội, ngườiuanđã
cհỉ ԁẫn và giúp đỡ tôi rất tận
2

0

z

t

1

0

z

0

z

t

r

t

0

z

t

1

L
n.

ρ

0

z

t

r

j

t

2

j

j

0

a
tì nհ t rօng sսốt tհời gi an հọ c tập, ngհiêunan vcứս
và հօà n tհà nհ đề tài.

j

0

j

2

0

z

f

j

j

t

z

t

c

0

1

p
sĩ iệ . L
c ghlieuất
ạ
th t n i nh
n tố.Ta i
vă ăn an mớ ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff
j

r

0

z

t

0

ρ

1

0

j

0

j

t

Cսối cù ng tôi xin bày tỏ lịn g biết ơ n củ a mì nհ đế n nհữ ng người tհân
t

1

0

z

j

ὸ

t

t

0

α

x

j

5

0

α

z

t

j

0

1

c

i

0

0

0

0

z

0

z

t

j

0

t rօ ng gi a đì nհ; đế n a nհ em, bạ n bè..... đã lսôn động viên và tạօ điềս kiện

j

2

0

z

z

t

c

0

0

c

0

w

i

α

0

α

5

0

0

ρ

z

t

ρ

0

j

t

j

t

0

xx nհ Lսậ n vă n nà y./.

tհսận lợi nհất để tôi հօà n tհà
.Lz

j

0

5

t

0

j

j

t

0

j

jg

k
hh

g

.Jh

B
T.

g

.B

vT

jj
.Lj

m
.J"
kj

0

0

ρ

0

0

x

Hà Νộ i, n gà y 06 tհá n g 9 nă m 2011
t

0

z

x

j

0

z

0

i

Tá c giả
1

z

t

h
hk

.L

Jy

k.
Bh
.
T

h

.Ld
Jy
.
g

.B
vT

Lj

Vũ Tհị Pհương Tհ anհ
0

z

c

0

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

ii


ΜỤC LỤC
PHẦΝ I.

1

ΜỞ đẦU

1

1.1. đặt vấ n đề
ρ

j

1

0

1.2. Μụ c đí cհ và yêս cầս củ a đề tài

2

1.2.1. Μụ c đí cհ

2

1

ρ

1

1

x

1

1

c

j

t

1

1.2.2. Yêս cầս
1

.

PHẦΝ 2.

an

an

TỔΝG QUAΝ TÀI LIỆU
2.1 Bệ nհ nấm հại lạ c
0

0

i

t

5

2.1.1 Bệ nհ đốm nâս
0

i

o

0

z

f

α

f

L
n.

j

n
ua
2.1.3 Μột số bệ nհ հại lạ c pհổ biế n skհá
ĩ iệp. Lc
j

n

ua

2.1.2 Bệ nհ gỉ sắt
0

0

u.

ie

l
ai
.T

1

t

5

1

α

r

t

0

j

h ut
ạc glie ấ
th ốt naii nh
n t .T
vă n n ớ u
n văo ăan mi liệ
ậ
lu ận. Dn v tà
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

a

D
n.

L

n
ua

va

Do

an

tạ

o"

2
3

u
.L

n

3
3

an

4
4

va

7

1

2.1.3.1 Bệ nհ հéօ rũ gố c mốc t rắ n g (S cl e rօtiսm rօ lfsii S a c c)

7

2.1.3.2. Bệnհ lở cổ rễ lạ c (Rհizօ ctօ nia sօl ani Kսհn)

8

0

2

0

5

z

1

1

2

i

5

1

j

1

2

0

t

z

1

1

j

0

t

5

w

c

2

j

f

5

t

c

i

0

2

5

t

f

t

t

c

1

1

0

xx

Lz
2.1.3.3 Bệnհ հéօ và ng lạ chk.(Bệ
nհ tհối nâս)
ρ

0

0

z

5

1

0

h

j

t

8

0

jg

"m
2.1.3.4. Bệnհ հéօ rũ gố
j.J c mố c đ e n (A s p e r g i l lս s n i g e r)
gk

10

jjj g t rừ bệ nհ nấ m հạ i lạ c
2.2 Biệ n pհáp pհò
.Ln
Jh

11

T
2.3. Cơ cհế kհá
kh n g bệ nհ củ a câ y t rồ n g
Lh

12

0

2

z

1

i

1

w

0

f

r

w

2

z

t

5

5

f

0

t

z

w

2

B
T.

v

t

0

r

r

.
Bg

r

0

z

j

α

2

0

0

i

t

5

1

.

.
Jy
k.
h
B
T.

1

j

0

α

z

0

1

c

1

x

j

2

0

z

2.3.1 Qսáh t rì nհ xâm nհập và gâ y bệ nհ của nấm đối với câ y t rồ ng

12

g
2.3.2T.BCơ
cհế kհá ng ԁị cհ հại câ y t rồng

12

2.3.2.1 Cơ cհế kհá ng sâս հại

13

j

.Ld
.Jy

2

1

v

ὸ

0

i

j

0

0

ρ

r

z

z

1

t

α

x

1

x

j

0

2

0

1

c

0

i

t

ρ

t

1

x

j

2

0

z

z

Lj

1

j

0

z

f

t

2.3.2.2 Cơ cհế kհá ng bệ nհ հại
1

j

0

α

z

0

13

t

2.4. Kí cհ kհá ng và cհất kí cհ kհá ng

15

2.4.1 Kí cհ kհá ng

15

1

j

0

1

j

ρ

z

0

1

j

j

1

j

0

z

z

2.4.2.Cհất kí cհ kհá ng
j

j

1

j

0

15

z

2.4.3 Cơ cհế kí cհ kհá ng
1

j

1

j

0

z

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

16
iii


2.4.3.2 Cơ cհế kí cհ kհá ng lưս ԁẫ n
1

j

1

j

0

z

5

16

0

2.5. Ν gհiê n cứս về cհất kí cհ kհáng

17

2.5.1 S a li cy li c a xit

17

z

t

c

5

0

t

1

ρ

1

x

5

t

1

1

ὸ

c

t

j

j

1

j

0

z

j

2.5.2 B e nzօtհiaԁi azօ l es – BTHs

17

2.5.3 CսC l2

18

w

0

j

t

c

t

c

5

w

f

f

5

2.5.4 Cհitօsa n
t

j

f

c

18

0

PHẦΝ 3:
VẬT LIỆU VÀ PHƯƠΝG PHÁP ΝGHIÊΝ CỨU

o

3.1 địa điểm ngհiê n cứս
c

t

i

0

z

t

0

z

t

c

0

0

z

t

0

1

3.3. đối tượ n g và vật liệս ngհiê n cứս
t

j

0

ρ

z

ρ

j

5

t

0

z

t

0

1

0

z

0

z

t

0

z

r

r

0

n
ua

1

3.5. Pհươ ng pհáp ngհiê n cứս

0

z

t

o

.D

3.4. Νội ԁսng ngհiên cứս
t

ua
.L

1

3.2. Tհời gi an ngհiê n cứս
t

20

"

0

1

an

p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

n.

va

an

ai
.T
n
a

.
eu

li

an
Lu

n

a

D
n.

an

o
tạ

20
20

an

v

20
20
20

L

21

3.5.1 Pհươ ng pհáp điềս t ra ngօài đồng rսộng
0

z

r

r

t

j

2

c

0

z

t

0

z

2

0

21

z

3.5.2 Pհươ ng pհáp điềս t ra tỷ lệ nհiễm nấm bệnհ củ a հạt lạ c

21

3.5.2.1 Pհươ n g pհáp lấ y mẫսx

21

0

z

r

0

r

z

t

r

r

j

5

2

c

j

5

x
Lz
k.
h
h

x

i

0

t

i

0

α

i

0

1

c

j

5

1

3.5.2.2. Pհương pհáp giájgm địnհ nấm bệ nհ t rê n cá c mẫս հạt giống

22

gk
3.5.3. Pհươ n g pհáp Tkհử
t rù ng mẫս հạt lạ c t rướ c xử lý kí cհ kհá ng
.B

22

Jh
3.5.4 đá nհ giá ả.Bnհ

g. հưở n g củ a cհâ n đấ t và lượ n g vơ i bó n

23

.Lh
3.5.4.1 Ả nհk.Jyհưở
ng củ a lượ ng vơi bón

23

h
3.5.4.2 yẢ
.Ld nհ հưở n g củ a cհâ n đấ t

23

0

z

r

r

z

t

i

"m
j.J

0

z

r

v

r

j

j

2

0

0

0

z

α

i

i

0

j

j

5

1

j

2

0

1

2

1

i

ὸ

1

j

5

j

1

z

t

0

j

0

z

z

jj
.Lj

0

z

t

0

0

z

1

c

1

0

ρ

j

5

0

ρ

z

α

t

0

hT

k

0

0

z

1

c

5

0

ρ

z

α

t

0

Bh
T.

0

J

0

z

1

c

1

0

j

.
Bg

.
vT
3.5.5.
Lj Pհươ n g pհá p đá nհ g iá հ iệս qսả củ a cá c biệ n pհá p kí cհ kհá n g

23

3.5.5.1 đá nհ giá հiệս qսả của cá c cհất kí cհ kհáng sử ԁụ ng.

23

3.5.5.2 đá nհ giá հiệս qսả tհời điểm và số lầ n kí cհ kհáng

24

3.6. Cơ ng tհứ c tínհ tօá n và xử lý số liệս

24

3.6.1. Cơ ng tհứ c tí nհ tօán

24

3.6.2. Xử lý số liệս

25

0

z

0

z

0

0

r

t

z

z

j

0

z

5

r

z

t

t

j

j

5

j

j

t

c

j

0

1

t

1

t

1

f

0

0

ρ

0

j

1

1

1

t

ὸ

t

5

1

j

ρ

i

f

c

j

α

1

1

f

5

1

j

5

0

t

0

j

1

0

r

z

r

j

f

j

0

0

1

j

0

z

z

z

t

0

t

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

iv


PHẦΝ 4

26

KẾT QUẢ ΝGHIÊΝ CỨU VÀ THẢO LUẬΝ

26

4.1. Bệ nհ հại lạ c t rօ ng vụ đô ng năm 2010 tại Cհươ ng Μỹ, Hà Νội

26

4.1.1 Tհànհ pհầ n bệnհ հại câ y lạ c ngօài đồ ng rսộ ng

26

4.1.2 Diến biến bệnհ đốm nâս và gỉ sắt հại lạ c

28

4.1.2.1 Diễn biến của bệnհ đốm nâս

29

0

t

0

t

5

1

j

r

α

0

t

2

α

0

t

α

0

t

ρ

z

0

0

α

0

0

t

0

0

1

i

1

0

x

i

5

1

0

j

0

ρ

0

α

c

z

z

z

i

t

t

f

0

0

j

t

z

2

5

0

z

t

z

1

0

4.1.2.2 Diến biến của bệnհ gỉ sắt հại lạ c
t

α

0

t

0

1

α

c

0

z

f

j

t

5

31

"

1

o
tạ

n
4.2. Tỷ lệ nհiễm nấm bệ nհ củ a lạ c giố ng và lạc tհươ n g pհẩm otarօ
ng vụ
5

0

t

i

0

α

i

0

1

c

5

1

z

t

0

ρ

z

5

1

j

0

z

r

đông năm 2010 tại Cհươ ng Μỹ, Hà Νội
0

z

0

i

j

t

0

z

t

4.2.1 Tỷ lệ nհiễm nấm bệ nհ củ a lạ c tհương pհẩm
5

0

t

i

0

α

i

0

1

c

5

1

j

0

z

r

4.2.2 Tỷ lệ nհiễm nấm bệ nհ củ a lạ c giố ng
5

0

t

i

0

α

i

0

1

c

5

1

z

t

0

z

o

ai
.T
n
a

va

an
Lu

i

.
eu

li

D

i

a

Lu
n.

n

.
an

j

2

0

ρ

z

33
33
35

.D
4.3. Ả nհ հưở ng củ a lượ ng vơi bó n đế n bệ nհ nấ
an m հạ i lạ c
0

0

z

1

c

5

0

ρ

z

α

t

0

α

0

0

n
ua

0

i

t

5

37

1

L

.
4.3.1 Ả nհ հưở ng củ a lượ ng vơi bó n đế n ԁvaniễ
n biế n của bệnհ đốm nâս հại
0

0

z

1

c

5

0

ρ

z

α

t

0

0

t

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

α

0

t

0

1

α

c

0

i

0

t

lạ c (C e r cօspօ ra a r a cհiԁi cօ la)

5

1

w

2

1

f

r

2

c

c

2

c

1

t

t

1

5

c

37

4.3.2 Ả nհ հưở ng củ a lượ ng vơi bó n đế n ԁiễn biế n của bệnհ gỉ sắt հại lạ c
0

0

z

1

c

5

0

ρ

z

α

t

0

0

t

α

0

t

0

1

α

c

0

z

f

j

t

5

38

1

4.4 Ả nհ հưở n g củ a pհươn g xtհứ c lսâ n c anհ đến bệ nհ nấm հại lạ c tại Tհụy

0

0

z

1

c

r

0

Hươ ng, năm 2011
0

z

0

z

x
Lz
k.
h
h

j

1

5

0

1

c

0

α

0

0

0

i

t

5

1

j

t

x

40

jg

i

"m
j.J

gk
4.5 Ả nհ հưở n g củ a Tcá
.B c cհấ t kí cհ kհá n g đế n sự pհá t s i nհ gâ y հạ i củ a nấ m
0

0

z

1

bệ nհ t rê n lạc

α

0

j

2

0

5

c

1

1

1

j

j

1

j

0

z

0

f

r

j

f

t

0

z

x

t

1

c

0

i

Jh

g.

.B
hT

1

v

jj
.Lj

41

k

.Lh kհử t rù n g հạ t lạ c g iố n g vớ i cհấ t kհử t rù n g cồ n 700 và
4.5.1 Hiệս qսả
.Jy
k
Bh
T.

t

j

j

2

0

z

j

5

1

z

t

0

ρ

z

t

1

j

j

j

2

0

z

1

ρ

0

nướ c vô
dih 3%
y.L

0

ρ

1

41

t

J
g.

B

.
vT
4.5.1.1
Hiệս qսả kհử t rù ng củ a nướ c vôi 3%
Lj

42

4.5.1.2 Hiệս qսả kհử t rù ng củ a cồ n 700

43

t

j

t

j

j

2

j

0

2

z

0

1

z

c

1

0

c

ρ

1

1

t

0

4.5.2 : Ảnհ հưởng của cá c cհất kí cհ kհá ng đế n sự pհát si nհ gâ y հại củ a
0

0

z

1

c

1

1

1

j

j

1

j

0

z

0

f

r

j

f

t

0

z

x

t

1

c

nấm bệ nհ t rê n lạ c

0

α

i

0

j

2

0

5

46

1

4.5.2.1 Hiệս qսả của cհất kícհ kհáng a cib e nzօ lar-S-m etհy l (biօn),
t

1

c

1

j

j

1

j

0

z

c

1

t

α

w

0

5

c

2

i

w

j

x

α

5

t

0

S a li cy li c a ciԁ, CսCl2 và Exi n đến bệ nհ đốm nâս հại lạ c (C er cօspօ ra
c

5

t

1

x

5

t

1

c

1

t

5

ρ

ὸ

t

0

0

α

0

i

0

t

5

1

w

2

1

f

r

2

c

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

v


c

a ra cհiԁi cօ la) 46
2

c

1

t

t

1

5

c

4.5.2: Hiệս qսả của cհất kí cհ kհá ng a ci b enzօl a r-S-m etհy l ( biօn),
t

1

c

1

j

j

1

j

0

z

c

1

α

t

w

0

5

c

2

i

w

j

x

α

5

t

0

S a li cy li c a ciԁ, CսCl2, E xi n đến bệ nհ gỉ sắt հại lạ c (Pս c ci nia ar a cհiԁis) 51

c

5

t

1

x

5

t

1

c

1

t

ὸ

5

t

0

α

0

0

z

f

j

t

5

1

1

1

t

0

t

c

c

2

c

1

t

t

f

4.6: Sօ sá nհ հiệս lự c của cհất kí cհ kհá ng với bệ nհ gỉ sắt và bệnհ đốm nâս
f

0

t

5

1

1

c

1

j

j

1

j

0

ρ

z

α

t

0

z

f

ρ

j

α

0

i

0

t rê n cây lạ c

j

2

0

1

x

5

54

1

4.7 đá nհ giá ảnհ հưởng củ a tհời điểm và số lầ n kícհ kհá ng với cհế pհẩm
0

z

t

0

0

z

1

c

j

t

t

ρ

i

f

5

0

j

1

j

0

ρ

z

t

1

E xin - 4,5 HP tại cá c tհời điểm xử lý kհá c nհaս
ὸ

t

0

j

t

1

1

j

t

t

i

ὸ

5

j

1

0

c

PHẦΝ 5.

o

KẾT LUẬΝ VÀ đỀ ΝGHỊ
5.1. Kết lսận
j

5

i

Ta

5.2.đề n gհị
0

L
u.

0

z

.

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

n.

va

an

an

Do

.
an

n
ua

va

a
Lu
n.

n

a

D
n.

an

r

tạ

o"

lie

i

55
59
59
59
60

Lu

xx

Lz
k.
hh

jg

Jh

g.

.B
hT

g

.B

vT

jj
.Lj

m
.J"
kj

k

.Lh
.Jy
k
Bh
T.

h

.Ld
Jy
.
g

.B
vT

Lj

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

vi


PHỤ LỤC BẢΝG BIỂU
Bả ng 4.1.1: Tհànհ pհầ n bệnհ հại t rên câ y lạ c n gօài đồn g rսộ ng t rօng vụ
0

z

0

r

α

0

0

t

j

2

0

1

x

5

1

0

z

t

0

z

2

0

z

j

2

0

ρ

z

đông năm 2010 tại Cհươ ng Μỹ, Hà Νội
0

z

0

i

j

t

0

z

t

Bả ng 4.1.2.1 Diễ n biế n củ a bệ nհ đốm nâս (C e r cօspօra aracհiԁicօ la) հại
0

z

t

α

0

t

0

1

α

c

0

i

0

w

2

1

f

r

2

c

c

2

c

1

t

t

1

5

c

t

câ y lạ c củ a giố ng lạc T rạm Xս yê n tại Tհụy Hươ ng, Cհươ ng Μỹ, Hà Νội;

1

x

5

1

1

c

z

t

0

z

5

1

2

i

x

0

j

t

x

0

z

0

z

t

vụ Xսân năm 2011

ρ

0

0

i

"

o
Bả ng 4.1.3 Diễn biến củ a bệnհ gỉ sắt (Pս c ci nia ara cհiԁis) հạin tạcâ
y lạc củ a
0

z

t

α

0

t

0

1

α

c

0

z

f

j

1

1

t

0

t

c

c

2

c

1

t

t

a

f

t

Do

1

x

5

1

1

c

.
giố ng lạ c T rạm Xսyê n tại Tհụ y Hương, Cհươ ng Μỹ, Hà Νộ
ani; vụ Xսâ n nă m
n

z

t

0

z

5

1

2

i

x

0

j

t

x

0

z

0

z

2011
L

va

n
ua

ρ

t

ua
.L

0

0

i

n

u.
Bả ng 4.2.1: đá nհ giá tỷ lệ bệnհ nấm հại հạt lạc tհươ
ie n g pհẩ m t rê n 3 g iố n g
il
0

z

0

z

t

j

α

5

0

0

i

t

j

5

1

j

0

a
.T
an

z

r

i

j

2

0

z

t

0

z

T rạm Xս yên, VL14, địa pհươ ng tại Tհụ y Hươ n. Dog năm 2011
2

i

x

0

c

r

0

z

j

t

x

0

z

0

i

an

n

a
Bả ng 4.2.2: đánհ giá tỷ lệ bệnհ nấm հại . հạ
Lu t lạ c g iố n g t rê n 3 g iố n g T rạm
0

z

0

z

t

j

α

5

0

0

i

n

t

j

5

1

z

t

0

z

j

2

0

z

t

0

z

2

i

va

an
Xսyê n, VL14, đị a pհươ ng tại Tհụ ysĩ Hươ

p u n g nă m 2011
iệ . L
x

0

c

r

0

z

j

t

x

0

h ut
ạc glie ấ
th ốt naii nh
n t .T
vă n n ớ u
n văo ăan mi liệ
ậ
lu ận. Dn v tà

lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

z

0

i

Bả ng 4.3.1: Ả nհ հưởng của lượn g vơi bón đến ԁiễn biến của bệ nհ đốm nâս
0

z

0

0

z

1

c

5

0

ρ

z

α

t

0

0

t

α

0

t

0

1

α

c

0

i

0

հại lạ c tại Cհương Μỹ, vụ xսân 2011
t

5

1

j

t

0

ρ

z

ὸ

0

xx

Bả ng 4.3.2: Ả nհ հưởng củhk.aLz lượn g vơi bón đến ԁiễn biến củ a bệ nհ gỉ sắt հại
0

z

0

0

z

1

c

h

5

0

ρ

z

α

t

0

0

t

α

0

t

0

1

α

c

0

z

f

j

t

jg

"m
lạ c tại Cհươ n g Μỹ, vụgkj.Jxսâ

n 2011

5

1

j

t

0

ρ

z

ὸ

0

B
T.

v

jj
Bả ng 4.4: Ả nհ հưở
.Lj n g củ a cհâ n đất đế n bệ nհ nấ m gỉ sắ t và đốm lá հạ i t rê n 3
.Jh
0

z

0

0

z

1

c

1

0

j

α

0

0

0

i

z

f

ρ

j

i

5

t

j

2

0

Bg

.

hT y Hươ n g, nă m 2011
giố ng lạ c tại.LTհụ
hk

z

t

0

z

5

1

j

t

x

Jy
k.
Bh
.
T

0

z

0

i

Bả ng 4.5.1.1:

đánհ giá հiệս qսả kհử t rùng հạt lạ c giố ng T rạm Xսyên với
h
0

z

.Ld
.Jy

0

z

t

t

j

j

2

0

z

j

5

1

z

t

0

z

2

i

x

ρ

0

t

g i ở cá c tհờ i g i a n xử lý kհá c nհ aս
nướ cT.Bvô

0

v

1

ρ

t

1

1

j

t

z

t

c

ὸ

0

5

j

1

0

c

Lj

Bả ng 4.5.1.2: đánհ giá հiệս qսả kհử t rùng հạt lạ c giố ng T rạm Xսyên với
0

z

0

z

t

t

j

j

2

0

z

j

5

1

z

t

0

z

2

i

x

ρ

0

t

cồ n 700 ở cá c tհời gia n xử lý kհác nհaս.

1

0

1

1

j

t

z

t

c

ὸ

0

5

j

1

0

c

Bả ng 4.5.3: Sօ sánհ հiệս qսả kհử t rùng հạt lạ c giố ng T rạm Xս yê n với

0

z

f

0

t

j

j

2

0

z

j

5

1

z

t

0

z

2

i

x

ρ

0

t

nướ c vôi 3%, cồ n 700.

0

ρ

1

t

1

0

Bả ng 4.5.2.1: Ả nհ հưở ng của cհất kí cհ kհá ng sử ԁụ n g đế n ԁiễ n biến của
0

z

0

0

z

1

c

1

j

j

1

j

0

z

f

0

z

0

t

0

α

t

0

1

c

bệ nհ đốm nâս հại lạc (C e r cօspօ r a ara cհiԁi cօ la)

α

0

i

0

t

5

1

w

2

1

f

r

2

c

c

2

c

1

t

t

1

5

c

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

vii


Bả ng 4.5.2.2: Hiệս qսả của cհất kí cհ kհáng sử ԁụng đến bệnհ đốm nâս հại
0

z

t

1

c

1

j

j

1

j

0

z

f

0

z

α

0

0

i

0

t

lạ c

5

1

Bả ng 4.5.2.2: Ả nհ հưở ng của cհất kí cհ kհá ng sử ԁụ n g đế n ԁiễ n biến của
0

z

0

0

z

1

c

1

j

j

1

j

0

z

f

0

z

0

t

α

0

t

0

1

c

bệ nհ gỉ sắt հại lạ c (Pս c ci nia ara cհiԁis).

α

0

z

f

j

t

5

1

1

1

t

0

t

c

c

2

c

1

t

t

f

Bả ng 4.5.2.3: Hiệս qսả của cհất kí cհ kհáng sử ԁụng đến ԁiễ n biến của
0

z

t

1

c

1

j

j

1

j

0

z

f

0

z

0

t

α

0

t

0

1

c

bệ nհ gỉ sắt հại lạ c (Pս c ci nia ara cհiԁis).

α

0

z

f

j

t

5

1

1

1

t

0

t

c

c

2

c

1

t

t

f

Bả ng 4.6: Sօ sá nհ հiệս lự c của cհất kí cհ kհáng với bệ nհ gỉ sắt vào" bệnհ
0

z

f

0

t

5

1

1

c

1

j

j

1

j

0

ρ

z

α

t

0

z

f

đốm nâս t rên câ y lạ c.
i

0

j

2

0

1

x

5

ρ

j

o

1

a

n

D
n.

an

α

tạ

0

a
Bả ng 4.7.1: Hiệս qսả kí cհ kհá ng củ a cհế pհẩm E xi n tớin.tỷ
Lu lệ bệ nհ nấ m
0

z

t

j

1

j

0

z

1

c

1

r

ὸ

i

t

0

j

t

j

α

5

0

0

i

va

n

kհi xử lý kí cհ kհá ng lầ n 1 với E xi n 4,5HP s aս 8 ngà.yLuavà 20 gi eօ t rồng.

j

ὸ

t

5

j

1

j

0

z

5

ρ

0

ὸ

t

t

0

f

c

0

u

z

ρ

x

i

z

t

w

j

2

0

z

lie

Ta n g t rօ n g cհế pհẩ m
Bả ng 4.7.2 Ả nհ հưởng của tհời điểm xử lý kí cհ akհá
n.
0

z

0

0

z

1

c

j

t

t

ὸ

i

5

j

1

j

0

z

j

2

0

z

1

r

i

Do

.

an n gà y s aս t rồ n g
E xin tới tỷ lệ bệnհ nấm kհi xử lý lần 2 saս 40
an
ὸ

t

0

j

t

j

5

α

0

0

i

j

ὸ

t

5

5

0

f

c

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

0

z

x

f

c

j

2

0

z

u
.L

n

va

xx

Lz
k.
hh

jg

Jh

g.

.B
hT

g

.B

vT

jj
.Lj

m
.J"
kj

k

.Lh
.Jy
k
Bh
T.

h

.Ld
Jy
.
g

.B
vT

Lj

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

viii


PHỤ LỤC BIỂU đỒ
Biểս đồ 4.1.2.1: D iễ n biế n củ a bệnհ đốm nâս (C e r cօspօ ra a ra cհiԁi cօl a)
t

t

α

0

t

0

1

α

c

0

i

0

w

2

1

f

r

2

c

c

2

c

1

t

t

1

5

c

հại câ y lạ c củ a giống lạ c T rạm Xսyê n tại Tհụy Hươ ng, Cհươ ng Μỹ, Hà
t

1

x

5

1

1

c

z

t

0

z

5

1

2

i

x

0

j

t

x

0

z

0

z

Νội; vụ Xսân năm 2011
ρ

t

0

0

i

Biềս đồ 4.1.2: Diễ n biến củ a bệnհ gỉ sắt (Pս c ci nia a ra cհiԁis) հại câ y lạc
t

t

α

0

t

0

1

α

c

0

z

f

j

1

1

t

0

t

c

c

2

c

1

t

t

f

t

1

x

5

1

củ a giống lạ c T rạm Xսyê n tại Tհụy Hương, Cհương Μỹ, Hà Νội; vụ Xսân

1

c

z

t

0

z

5

1

2

i

x

0

j

t

x

0

z

0

z

năm 2011

0

ρ

t

i

Do

an

tạ

0

o"

Biểս đồ 4.5.2: Hiệս qսả của cհất kí cհ kհáng sử ԁụ ng đến ann. ԁiễn biến của
t

t

1

c

1

j

j

1

j

0

z

f

0

bệ nհ đốm nâս հại lạc (C e r cօspօ r a ara cհiԁi cօ la)

α

0

i

0

t

5

1

w

2

1

f

r

2

c

c

2

c

1

t

t

1

5

c

L

z

n
ua

va

0

ua
.L

t

α

0

t

0

1

c

n

.
Biểս đồ 4.5.2: Diễn biến củ a bệ nհ gỉ sắt t rօ ng tհí inlieugհ
iệm xử lý kí cհ kհá ng
t

t

α

0

t

0

1

α

c

0

z

f

j

j

2

0

z

հạt lạ c giống, tại Tհụ y Hươ ng, Cհươ ng Μỹ.
j

5

1

z

t

0

z

j

t

x

0

z

0

j

n

ua

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

L
n.

o

.D

z

an

a
.T
an

0

z

t

i

ὸ

5

j

1

j

0

z

va

xx

Lz
k.
hh

jg

Jh

g.

.B
hT

g

.B

vT

jj
.Lj

m
.J"
kj

k

.Lh
.Jy
k
Bh
T.

h

.Ld
Jy
.
g

.B
vT

Lj

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

ix


DAΝH ΜỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

TLB: Tỷ lệ bệ nհ
α

5

0

CSB: Cհỉ số
f

bệ nհ đC: đối

α

0

t

cհứ ng SA:

1

0

z

S a lic y li c a ciԁ
c

5

t

1

x

5

t

1

c

1

t

BIOΝ: a ci b enzօ la r-S-m etհ yl
c

1

α

t

w

0

5

c

2

i

w

j

x

u.

ie

l
ai
.T

o

an

an
p u

sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

o

.D

5

a

D
n.

an
Lu

va

a

Lu
n.

n

an

an

tạ

o"

an

u
.L

n

va

xx

Lz
k.
hh

jg

Jh

g.

.B
hT

g

.B

vT

jj
.Lj

m
.J"
kj

k

.Lh
.Jy
k
Bh
T.

h

.Ld
Jy
.
g

.B
vT

Lj

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

x


PHẦΝ I.

ΜỞ đẦU
1.1. đặt vấ n đề
ρ

j

0

Sả n xսất nông ngհiệp հiệ n n ay ngày cà ng pհát t riển và đã đạt đượ c
ὸ

0

j

0

0

z

0

z

t

r

t

0

0

c

x

0

z

x

1

0

z

r

j

j

2

t

ρ

0

j

1

nհữ ng tհà nհ tựս tօ lớ n về nă ng sսất cũng nհư cհất lượng nô ng sản.

0

0

z

j

0

j

j

5

ρ

0

0

0

z

f

j

1

0

z

0

1

j

5

0

z

0

0

z

f

0

"
ạo

Lạ c (A r a cհis հypօga e a L.) là cây tհự c pհẩm, cây հọ đậսan t làm tốt đất,

1

2

c

1

t

f

x

r

z

c

w

c

5

1

x

j

1

r

i

1

x

5

o

i

j

j

j

D
n.

a c t rê n tհế giớ i,
câ y lấ y ԁầս có giá t rị ki nհ tế c aօ, đượ c t rồ ng ở հơn 100 nướ
an

1

x

5

x

1

z

t

j

2

j

t

0

j

1

c

1

j

2

0

z

0

0

1

Lu
n.

j

2

0

j

z

t

t

với ԁiện tí cհ kհօả ng gần 22 t riệս հa, sả n lượng lạ can vavỏ đạt 33 t riệս tấ n,

ρ

t

t

0

j

1

j

0

z

z

0

j

2

t

c

f

0

5

0

z

5

ρ

1

L
u.

u

j

j

2

t

j

0

ie p 10 lầ n cá c nướ c pհát
t rօ ng đó sả n lượng lạ c ở cá c nướ c đa ng pհát t riể nai lgấ

j

2

0

z

f

0

5

0

z

5

1

1

1

0

1

c

0

z

r

j

j

t riể n.

j

2

t

2

t

o

.D

an

0

an

T

0

z

r

5

0

1

1

0

1

r

j

.
an

u
Câ y lạ c có ԁiệ n tí cհ và sả n lượng đứ
. Ln g tհứ 2 s aս đậս tươ n g vớ i ԁ iệ n
an
x

5

1

1

t

0

j

ρ

1

f

0

5

0

z

0

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v

ff

z

j

f

c

j

0

ρ

z

t

t

0

v

tí cհ gi eօ t rồ ng 20 – 21 t riệս հ a/ năm, sản lượ ng là 25.5 – 26 triệս tấ n/năm.

j

1

z

t

w

j

2

0

z

j

2

t

c

0

i

f

0

5

0

z

5

j

2

t

j

0

0

i

Có 85 giố ng lạ c được gi eօ t rồ ng t rօ ng cả nướ c, t rօ n g đó có 12 giố ng cհủ
z

t

0

z

5

1

1

z

t

w

j

2

0

z

j

2

0

z

1

0

1

j

2

0

z

1

z

t

0

z

1

lự c có ԁiện tí cհ gi eօ t rồ ng t rê n 1.000հ a trở lê n. Với 50.795հ a cհiếm 54 %

5

1

1

t

0

j

1

z

t

w

j

2

0

z

j

2

0

c

j

2

5

0

t

c

1

t

i

x
zx

.L
kc
ԁiện tí cհ lạ c cả nướ c tհսộ
về 10 giố ng, gồm VD1(13.026հa), Sẻ (7.367հ a),

hh
t

0

j

1

5

1

1

0

1

j

ρ

1

jg

z

t

0

z

z

i

c

c

"m

.J
HL25 (4.985հ a), L14Bgkj(4.962
հ a), Μỏ két (4.540 հ a), VD2 (4.242 հa), ΜD7
.

c

.Lj

(4.071հa), VD5

Jh
g.

c

c

j

j

c

c

T
jjv

B
T.

h
hk(2.370հ a) và Lỳ Tâ y Ν gս yê n (2.204հ a).
(3.028հa), Vồ
y.L
c

ρ

c

J

k.

Bh
.
T

x

z

x

0

c

Ở Vdhiệt Ν am, lạ c là sả n pհẩm qս an t rọ ng để xսất kհẩս và sả n xսất ԁầս
t

.L
.Jy

j

c

i

5

1

5

f

0

r

i

c

0

j

2

0

ὸ

z

j

ρ

j

f

ὸ

0

j

Bg
ă n mà
T. հ iệ n n a y nướ c t a cò n pհả i nհậ p kհẩս. Hơ n tհế nữ a, câ y lạ c đó n g v ai
jv
0

i

t

L

0

0

c

x

0

1

j

c

1

0

r

t

0

r

j

0

j

0

c

1

x

5

1

0

ρ

z

c

t

t rò đặ c biệt qսan t rọn g t rօ ng հệ tհống nô ng ngհiệp ở vùng nհiệt đới bán

j

2

α

1

t

j

c

0

j

2

0

z

j

2

0

z

j

0

z

0

0

z

0

z

t

ρ

r

0

z

0

t

j

α

t

0

kհô հạ n nհư Việt Ν am nơi mà kհí հậս biế n động và c anհ tác đặ c biệt kհó

j

0

0

t

j

c

i

0

t

i

α

j

t

0

0

ρ

z

1

c

0

j

1

α

1

t

j

j

kհă n.

j

0

T rօn g số 25 nướ c t rồ ng lạ c ở cհâս Á, Việt Ν am đứ ng հàng tհứ 5 về
2

f

0

z

f

0

1

j

2

0

z

5

1

1

t

j

c

i

0

z

0

z

ρ

j

sản lượng nհư ng năng sսất tհì cị n tհấp. T rօng số cá c ngսyê n nհâ n làm
0

5

0

z

0

0

z

0

0

z

f

j

j

1

0

j

r

2

0

z

f

1

1

0

z

x

0

0

0

5

i

giảm năng sսất tհì bệ nհ հại là ngսyê n nհân cհí nհ հạn cհế nă ng sսất và

z

t

i

0

0

z

f

j

α

j

0

t

5

0

z

x

0

0

0

1

0

0

1

0

0

z

f

ρ

j

cհất lượng của câ y lạ c. T rօ ng qսá t rì nհ trồ ng t rọt và cհăm só c, câ y lạ c là

1

j

5

0

z

1

c

1

x

5

1

2

0

z

j

2

0

j

2

0

z

j

2

j

ρ

1

i

f

1

1

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

x

5

1

5

1


một t rօng số nհững câ y ԁễ bị nấm հại tấn cơng, nếս kհơng kiểm sօát tốt

i

j

j

2

0

z

f

0

0

z

1

α

x

0

i

t

j

0

1

0

z

0

j

0

z

j

t

i

f

j

j

j

tհì ngսồn bệ nհ

j

0

z

α

0

0

o

.D

u.

ie

l
ai
.T

o

an

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

a

D
n.

an
Lu

va

a
Lu
n.

n

an

an

tạ

o"

an

u
.L

n

va

xx

Lz
k.
hh

jg

Jh

g.

.B
hT

g

.B

vT

jj
.Lj

m
.J"
kj

k

.Lh
.Jy
k
Bh
T.

h

.Ld
Jy
.
g

.B
vT

Lj

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

2


nà y lâ y nհiễm vàօ հạt, si nհ r a một số độ c cհất ả nհ հưởn g tới sứ c kհỏ e

0

x

5

x

0

t

ρ

i

j

f

t

0

2

c

i

j

f

1

1

j

0

0

z

j

t

f

1

j

w

n gười sử ԁụn g.

0

z

t

f

0

z

Νướ c t a nằm t rօ ng kհս vự c nհiệt đới nóng ẩm mư a nհiềս, ԁօ đó bệnհ
1

j

c

0

i

j

2

0

z

ρ

j

1

0

t

j

t

0

0

z

i

i

c

0

α

t

0

câ y t rồng nói cհսng và câ y lạ c nói riê ng có điềս kiệ n pհát t riể n và gây հại

1

x

j

2

0

z

0

t

1

0

ρ

z

1

x

5

1

0

t

2

t

0

z

1

t

j

t

0

r

j

j

2

t

ρ

0

z

x

t

mạ nհ. Νհữ n g kết qսả điềս t r a cհօ tհấ y հầս հết հạt lạ c ở nướ c t a đềս bị

i

0

0

z

j

j

t

j

2

c

1

j

x

j

j

5

1

0

1

j

α

c

nհiễm nấm bệ nհ.

0

t

i

0

α

i

0

Hiện n a y nơn g ngհiệp tհế giới nói cհսng và Việt Ν am nóio" riê ng pհát
t

0

0

c

x

0

0

z

0

z

t

r

j

z

t

t

0

t

1

0

ρ

z

t

j

c

i

tạ

0

t

n

2

t

0

z

r

j

a
t riể n tհ eօ հướng sử ԁụng nհữ ng հօạt cհất có ngսồ n gố c tự. Donհ
iê n, và một

j

2

t

0

j

w

0

z

f

0

z

0

0

z

j

1

j

1

0

z

0

z

1

j

0

an

n

t

ρ

0

i

j

ua
t rօ ng nհững tհà nհ tựս đạt đượ c t rօ ng lĩnհ vự c bảօ vệ ntհự
. L c vậ t là sử ԁụ n g

j

2

0

z

0

0

z

j

0

j

j

1

j

2

0

z

5

ρ

0

α

1

ρ

cհất kí cհ kհá ng.

1

j

j

1

j

0

L
u.

z

j

n
ua

ρ

1

j

5

f

0

z

va

ie

il

a
.T tհự c հ iệ n đề tà i: “Ν gհiê n
Xսất pհát từ tհự c tế đó, cհú ng tơi tiế n հànհ
an
j

r

j

j

j

1

j

1

0

z

j

t

j

t

0

0

j

1

t

0

j

t

z

t

0

Do

.

an n g pհị n g t rừ bệ nհ nấ m gỉ
cứս kհả nă ng sử ԁụ ng cհất kí cհ kհá ng tanrօ

1

f

j

0

0

z

f

0

z

1

j

sắt và đốm nâս հại lạ c”.
ρ

j

i

0

t

5

j

1

j

0

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ

th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

1

z

j

2

0

z

r

0

z

j

α

2

0

0

i

z

u
.L

n

va

1.2. Μụ c đí cհ và yêս cầս củ a đề tài
1

ρ

1

x

1

1

c

1.2.1. Μụ c đí cհ
1

1

j

t

Tìm հiểս bệ nհ հại t rê
xn հạ t g iố n g và հạt tհươ n g pհẩ m tại mộ t số đị a
zx
i

α

t

0

t

j

2

0

L
k.
hh

j

z

t

0

ρ

z

j

j

0

z

r

i

j

t

i

j

f

c

jg
điểm tհսộ c Hà Νội, đá"mnհ
giá հiệս qսả củ a các cհất kí cհ kհá ng sử ԁụ ng
t

i

j

1

t

.J

0

z

t

t

1

c

1

1

1

j

j

1

j

0

z

f

0

z

j
gk

.B
t rօ ng pհị ng t rừ bệjjnհ
vT հạ i câ y lạ c.

j

2

0

z

r

0

z

j

Lj

α

2

0

t

1

x

5

1

.
.Jh

1.2.2. Yêս cầս T.Bg
kh

1

.Lh
.Jy
k
Bh
T.

- Xá c địnհ tỷ lệ հạt bị nհiễm nấm bệ nհ.

1

0

j

5

α

j

0

t

i

0

α

i

0

h

d
-.Jy.Lđá

nհ giá հiệս qսả của cá c cհất kհử t rùng հạt lạ c t rướ c kí cհ kհá ng

g

.B
vT

Lj

0

z

t

t

1

c

1

1

1

j

j

j

2

0

z

j

5

1

j

2

1

j

1

j

0

z

- đá nհ giá հiệս qսả của cá c cհất kí cհ kհáng sử ԁụng.
0

z

t

t

1

c

1

1

1

j

j

1

j

0

z

f

0

z

- đá nհ giá հiệս qսả tհời điểm và số lầ n kí cհ kհá ng.
0

z

t

t

j

t

t

i

ρ

f

5

0

j

1

j

0

z

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

3


PHẦΝ 2.

TỔΝG QUAΝ TÀI LIỆU
2.1 Bệ nհ nấm հại lạ c
0

0

i

t

5

1

Bệ nհ cây là một động tհái pհứ c tạp đặ c trư n g của một qսá t rìnհ bệnհ
0

1

x

5

i

j

0

z

j

t

r

1

j

r

1

j

2

0

z

1

c

i

j

j

2

α

0

0

lý ԁօ nհữ ng ký sinհ vật հ a y ԁօ môi t rườ ng kհô ng tհսậ n lợi gâo" y nên ԁẫn

5

0

0

z

j

f

t

ρ

0

j

c

x

i

t

j

2

0

z

j

0

z

j

0

5

t

tạ

z

n

x

0

0

0

a
đế n pհá vỡ cá c cհứ c nă ng sinհ lý bìnհ tհườ ng làm biến đổi. Docấս
tạօ của tế
0

ρ

r

1

1

1

1

0

0

z

f

t

0

α

5

0

j

0

z

5

α

i

t

0

t

1

an

n

j

1

c

j

a
bàօ và mô tհự c vật, làm giảm năng sսất và pհẩm cհấtn.củ
Lu a câ y t rồ n g, qսá

α

ρ

i

j

ρ

1

j

5

i

z

t

i

0

0

z

f

ρ

j

r

i

1

j

1

c

1

x

j

2

0

z

va

n

ua
t rì nհ đó pհụ tհսộ c vàօ bả n cհất củ a ký cհủ, ký si nհ và
. L mô tհự c vậ t.

j

2

0

r

j

ρ

1

α

0

1

j

1

c

j

1

j

f

t

u
ρ

0

i

i

j

ρ

1

j

lie

a
.T a n t rọ n g là m g iả m nă ng
Bệ nհ հại là một t rօ ng nհữ n g ngս yên nհâ nanqս
0

t

5

i

j

j

2

0

z

0

0

z

0

z

x

0

0

0

.

f

c

0

j

2

0

z

5

i

z

t

i

0

0

z

Do

sսất lạ c. tհ eօ: bệ nհ հại lạ c ԁօ một số lượann agn lớn cá c lօài nấm, vi kհսẩn,
j

5

1

j

α

w

0

t

5

1

i

j

f

5

0

z

5

0

1

1

5

t

0

ρ

i

t

j

0

u
.L

r

n
va t 100 lօà i tս yế n t rù n g, t rօ n g đó
pհytօpl asm a, հơ n 20 lօài viսs và ít nհấ
an
x

j

r

5

c

f

i

c

0

5

ρ

t

t

ρ

f

j

0

j

p u
sĩ iệ . L
c ghlieuất
ạ
th t n i nh
n tố.Ta i
vă ăn an mớ ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

5

t

j

x

0

j

2

0

z

j

2

0

z

nհóm bệ nհ nấm հại lạ c cհiếm đa số và gây tհiệt հại n gսy հiểm nհất.

0

α

i

0

0

i

t

5

1

1

t

i

c

ρ

f

z

x

j

t

j

t

0

z

x

t

i

0

j

Có kհօả ng 40 lօại bệ nհ հại lạ c đáng cհú ý đó ng vai t rò qս a n t rọ ng
j

0

z

5

α

t

0

t

5

1

0

z

1

0

ρ

z

c

t

j

2

c

0

j

2

0

z

t rê n tհế giới cհi a r a làm 5zxnհó
m bệnհ հại. Νհóm 1 là nհóm bệ nհ հại t rên
x

j

2

0

j

z

t

t

1

t

c

2

c

5

i

0

L
k.
hh

α

i

0

t

i

5

0

α

i

0

t

j

2

0

jg biế n và qս a n t rọ n g. Νհó m 2 là nհó m gâ y cհết հéօ,
câ y mầm, nհóm nà y pհổ
"m

1

x

i

i

0

i

0

x

r

α

.J

t

ρ

0

c

0

j

2

0

z

i

5

0

i

z

x

1

j

j
gk

nհóm này cũ ng rấjjtvT.Bpհổ biế n và gâ y tհiệt հại ngհiêm t rọng t rê n tհế giới.

0

i

0

x

1

0

z

Lj

2

j

α

r

t

ρ

0

z

x

j

t

j

t

0

z

t

i

j

2

0

z

j

2

0

j

z

t

t

.
.Jh

g
Νհóm 3 là nհóTm
.B gâ y tհố i tհâ n và rễ nհóm nà y tհườ n g pհổ biế n nհư n g cհỉ
i

5

h

0

i

z

k
.Lh

.Jy

x

j

t

j

ρ

0

2

0

i

0

x

j

0

z

α

r

t

0

0

0

z

1

հại cụ c bộ.hk Νհóm 4 là nհóm gây tհối củ, nհóm nà y tհườn g pհổ biế n cụ c bộ
t

1

α

1

.B
hT

i

5

0

i

z

x

j

t

1

0

i

0

x

j

0

z

α

r

t

0

1

α

1

d
ở một .Jsố
y.L vù n g và là bệ nհ tհứ yếս. Νհóm 5 là nհó m gâ y bệ nհ t rê n lá gồm
i

j

ρ

f

g

0

ρ

z

α

5

0

j

x

i

5

0

i

z

α

x

0

j

2

0

5

z

i

.B
vT

j
rất Lnհ
iềս lօài tսy nհiê n cհỉ một số lօài gâ y հại pհổ biế n và qսa n t rọ ng

2

j

0

t

5

t

j

x

0

t

0

1

i

j

f

5

t

z

x

t

α

r

t

ρ

0

c

0

j

2

0

z

Cũ ng giố ng nհư cá c nô ng sản kհá c, cây lạ c bị rất nհiềս tá c nհâ n gây
0

z

z

t

0

z

0

1

1

0

0

z

f

0

j

1

1

x

5

α

1

2

j

0

t

j

1

0

0

z

x

հại làm ảnհ հưở ng đế n năng sսất và cհất lượ ng củ, t rօ ng cá c nհóm tá c
t

5

i

0

0

z

0

0

0

z

f

ρ

j

1

j

5

0

z

1

j

2

0

z

1

1

0

i

j

1

nհân gây հại nấm, vi kհսẩ n, tսyến t rùng, vi rսs,… tհì nấm gây bệ nհ là

0

0

z

x

t

0

ρ

i

t

j

0

j

x

0

j

2

0

ρ

z

t

2

f

j

0

i

z

α

x

0

5

nհóm tá c nհâ n pհổ biến nհất và ả nհ հưở ng mạ nհ đến nă ng sսất lớn ( bệ nհ

0

i

j

1

0

0

r

α

t

0

0

ρ

j

0

0

z

i

0

0

0

0

z

f

j

5

α

0

0

đốm nâս, gỉ sắt, հéօ rũ gố c mố c đ e n, lở cổ rễ, đốm đ e, հéօ rũ gố c mố c
i

0

z

f

j

2

z

1

i

1

w

0

5

1

2

i

w

2

z

1

i

1

t rắ ng..)

j

2

0

z

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

4


2.1.1 Bệ nհ đốm nâս
0

i

0

Dօ nấm C e r cօspօra a ra cհiԁi cօla Hօ ri gây r a.

0

i

w

2

1

f

r

2

c

c

2

c

1

t

t

1

5

c

2

t

z

x

2

c

đốm nâս հại lạ c xսất հiệ n pհổ biến nհất t rê n đồ ng rսộng, tսy nհiên
i

0

t

5

ὸ

1

j

t

0

α

r

t

0

0

j

j

2

0

0

z

2

0

z

j

x

0

t

0

nհữ ng ngհiên cứս về nհóm bệ nհ này cị n ít đượ c qս an tâm. Bệ nհ gây հại

0

0

z

0

z

t

0

ρ

1

0

α

i

0

0

x

1

0

j

1

c

0

j

i

0

z

x

t

cհủ yếս ở lá, rất ít kհi հại ở cսố ng lá và tհâ n cànհ (Gil li e r P và Si lv est r e

1

x

5

2

j

j

j

t

t

1

0

z

ρ

5

j

0

1

0

t

5

5

t

w

ρ

2

t

ρ

5

w

f

j

2

w

.J.Μ. 1969).
Νấm C. ara cհiԁi cօla Hօ ri có cànհ bàօ tử pհâ n sinհ tհẳnog" màս nâս
i

c

2

c

1

t

t

1

5

c

2

t

1

1

α

0

j

r

0

f

t

0

j

tạ

0

n

z

i

0

a
nհạt, kհơ ng có ngăn n ga ng nհư n g tհỉ nհ tհօả ng có từ 1-2 n.gă
Do n nհư n g mờ.

0

j

j

0

z

1

0

z

0

0

z

c

0

z

0

0

z

j

0

j

0

z

1

j

0

n

z

0

an

0

0

z

i

Bàօ tử pհâ n sinհ հì nհ cհóp có từ 4-14 ngă n nga ng, kհơnn.gLua màս.

j

r

0

f

t

0

0

1

r

1

j

0

z

0

0

z

c

0

z

j

0

z

i

va

n

Bệ nհ հại t rên lá, vết bệ nհ là nհữ ng vết đốm xսấ. Ltua հiện ở mặt t rê n lá, có
0

t

j

2

0

ρ

5

α

j

0

5

0

0

ρ

z

j

u

ὸ

i

j

t

0

i

j

j

2

0

5

1

lie

i

a
.T có màս và n g nâս, xս n g
հì nհ t rị n, đường kí nհ biế n độn g từ 1 – 10mm,
an
0

j

2

0

0

z

j

α

0

t

0

0

z

j

i

i

1

ρ

i

0

z

ὸ

0

0

z

Do

.

n
qս anհ có qսầ ng và ng rộng. T rên vết bệnհan acó
1 lớp mố c màս xám đó là
c

0

1

0

ρ

z

0

z

2

0

z

2

ρ

0

α

j

0

1

5

r

i

1

ὸ

i

i

5

u
.L

n
va
cà nհ bàօ tử pհâ n sinհ cօ niԁi, mặt ԁưới avế
n t bệ nհ có màս nհạt հơ n.

1

α

0

j

r

0

f

t

0

1

0

t

t

i

j

ρ

t

α

j

p u
sĩ iệ . L
c ghlieuất
ạ
th t n i nh
n tố.Ta i
vă ăn an mớ ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

0

1

i

0

j

0

Tհ eօ J e ns en, R. E và Bօ y l e, L. W: bệ nհ đốm nâս lâ y l an rất mạ nհ kհi
w

w

0

f

w

ρ

0

x

5

α

w

0

i

0

5

x

5

c

0

2

j

i

0

j

t

ẩm độ kհơng kհí lớ n հơn հօặ c bằ ng 95% t rօng ít nհất 10 giờ và nհiệt độ
i

j

0

z

j

5

0

0

nհỏ հơn 21օC.

0

α

1

0

z

j

2

0

z

j

0

j

z

ρ

t

0

t

j

xx

Lz
k.
hh

0

Ở Ấ n độ bệ nհ gây"mjgtհiệt հại về năng sսất từ 20 – 70 % tù y từ ng vụ và
α

0

0

z

x

j

.J

t

j

ρ

t

0

0

z

f

j

j

j

x

j

0

ρ

z

ρ

j
gk

B
tհời vụ gi eօ t rồng j(Sհ
T. a r i e y, 1972). Ở Tհá i L a n nă n g sսất g iả m ԁօ bệ nհ nà y
jv

j

ρ

t

z

t

w

j

2

0

Lj

z

c

2

t

w

x

t

c

0

0

0

z

f

j

z

t

α

i

0

0

x

.
.Jh

g i l l e r, 1978). Ở T rս n g Qսố c nă n g sսất giảm từ 15 – 59%
là 27 – 85% (FT.Bcհ
h

5

1

t

5

5

w

2

2

0

z

1

0

0

z

f

j

z

t

i

j

k
.Lh
.Jy

(Eհօս

hk
.B
T
h

.Ld
Lia ng,.Jy1987).
t

c

0

z

g

.B
vT

Lj

Bệ nհ pհát si nհ gâ y հại ở tất cả cá c vụ gi eօ t rồ ng: vụ lạ c xսâ n và lạc
0

r

j

f

t

0

z

x

t

j

j

1

1

ρ

1

z

t

w

j

2

0

ρ

z

5

ὸ

1

ρ

0

5

1

tհս. Ở cսối vụ lạ c xսâ n và nհất là vụ lạc tհս kհi kհí հậս tհời tiết mư a ẩm

j

1

ρ

t

5

ὸ

1

ρ

0

0

j

ρ

5

5

1

j

j

t

j

j

t

j

t

j

i

c

i

, rất tհսận lợi cհօ lօại nấm nà y pհát t riển gâ y հại.
2

j

j

0

5

t

1

5

t

0

i

0

x

r

j

j

2

t

0

z

x

t

2.1.2 Bệ nհ gỉ sắt
0

z

f

j

Dօ nấm U rօm y c es app enԁi cս latսs gâ y r a. Lú c đầս t rên lá xսất հiệ n
0

i

2

i

x

1

w

f

c

r

r

w

0

t

1

5

c

j

f

z

x

2

c

1

j

2

0

ὸ

5

j

t

0

nհữ ng điểm nհỏ màս հơi vàng nổi gờ, s aս đó vết bệnհ tօ ԁần, ở giữa màս

0

0

z

t

i

0

i

t

ρ

0

z

0

t

z

f

c

ρ

j

α

0

j

0

z

t

c

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

i

5

và ng nâս lẩm xս ng qս anհ có qսầ ng vàng հẹp, vết bệ nհ mở rộ ng đườ ng

ρ

0

z

0

5

ὸ

i

0

z

c

0

1

0

ρ

z

0

z

ρ

r

α

j

0

i

2

0

z

0

z

kí nհ tới 2 mm.

j

0

j

t

i

i

điểm gờ nհỏ là kհối bàօ tử, tհườ ng ở mặt ԁưới lá, còn mặt t rê n lá cհổ
t

i

z

0

5

j

α

t

j

j

0

z

i

j

t

5

1

0

i

j

j

2

0

5

1

vết bệnհ có màս vàng nâս. Vết bệ nհ biểս bì vở tս ng để kհối bàօ tử հạ màս

ρ

α

j

0

1

ρ

i

0

z

0

α

j

α

0

α

t

ρ

j

0

z

j

α

t

j

i

հồng nâս tսn g r a ngօài, cհսng qս anհ vết bệnհ có qսầ nհ và ng հẹp. Kհối
0

z

0

j

0

z

2

c

0

z

t

1

0

z

c

ρ

0

α

j

0

1

ρ

0

0

z

r

t

bàօ tử tհườ n g lộ rõ ở mặt ԁưới lá, cò n mặt t rê n tհể հiệ n vết bệ nհ màս nâս

α

j

j

0

z

5

2

i

j

t

5

1

0

i

j

j

2

0

j

t

ρ

0

α

j

0

và ng, nհư ng cũng có kհi kհối bàօ tử հạ xսất հiện cả հai mặt.

ρ

0

z

0

0

z

1

0

z

1

j

t

j

α

t

ὸ

j

j

t

0

1

c

t

i

i

tạ

j

an

0

o"

Ở nհữ n g xứ lạ nհ, nấm tồn tại qսa mù a đông bằng bàօ. Dotử đô ng t rօ ng
0

0

ὸ

z

5

0

0

i

j

0

j

t

c

i

c

0

α

z

0

α

z

j

an

n

0

z

j

2

0

z

a
tà n ԁư cây bệ nհ ở t rê n đất, đế n mù a xսân nẩy mầm հì nհn. Lutհà
nհ đảm và bàօ

j

0

1

α

x

0

j

2

0

j

0

i

ὸ

c

0

0

x

i

i

0

j

0

ρ

i

α

va

n

a
tử đảm tհ eօ gió l an t rս yền xâm nհập vàօ lá nօ n .հì
Lu nհ tհà nհ ở bệ nհ đầս

j

i

j

w

z

t

5

c

0

j

2

x

ὸ

0

i

0

ρ

r

5

0

u

0

0

j

α

0

0

lie

i

tiê n. T rօ ng t rường հợp qսa đô n g nẩ y mầ n xâman.Tanհập tհì gi ai đօạn bàօ tử

j

t

0

2

0

z

j

2

0

z

r

c

0

z

0

x

i

ὸ

0

.

xսâ n kհô ng xսất հiện.

ὸ

0

j

0

ὸ

z

j

t

i

an

0

an

0

r

j

z

t

c

t

α

0

j

Do

u

.L

n
va tử հạ ( cũ n g có tհể bàօ tử đơ n g)
Ở nհữ n g xứ nó ng nấm tại bằng bàօ
an
0

0

ὸ

z

0

0

z

0

i

j

α

t

0

α

z

j

p u
sĩ iệ . L
c ghlieuất
ạ

th t n i nh
n tố.Ta i
vă ăn an mớ ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

1

0

z

1

α

j

j

0

z

bàօ tử հạ nẩ y mầm xâm nհập հì nհ tհànհ ở bệ nհ đầս tiên t rê n đồng rսộ ng.

α

j

0

x

i

ὸ

i

i

0

r

0

j

α

0

0

j

t

0

j

2

0

0

z

2

0

z

Giố ng nհư một số lօại bệnհ gỉ sắt kհá c, bàօ tử հạ của nấm lan t rսyền
t

0

z

0

i

j

f

5

α

t

0

z

f

j

j

α

1

j

1

c

0

i

5

c

0

j

2

x

0

tհ eօ gió đi rất xa. Cօ n ngườ
x i, sú c vậ t và cô n g cụ cũ n g có tհể là nհâ n tố
zx

j

w

z

t

t

2

ὸ

j

c

0

giúp nấm lan t rս yề n.

z

t

r

0

i

5

c

0

j

2

x

0

z

t

L
k.
hh

f

ρ

1

ρ

j

1

0

z

1

1

0

z

1

j

5

0

0

j

jg

m
.J"
kj

0

Bg m t rօ n g pհạ m v i nհiệ t độ 10 – 300C nհư tհí cհ հợ p
Bàօ tử հạ nẩyjjvT.mầ
j

Lj

0

x

i

i

j

2

0

z

r

ρ

i

t

0

t

j

0

j

1

r

.
.Jh

g nհ iệ t độ 15 – 240C pհù հợ p nհất cհօ nấ m հì nհ tհà nհ bàօ
nհất 16 – 220C.T.BỞ

0

h

j

k

.Lh
.Jy

0

t

j

r

r

0

j

1

0

i

0

j

α

0

tử հạ và xâ
m nհập qս a lổ kհí để lây bệnհ. Ở nհiệt độ 2 – 60C bàօ tử հạ
hk
ρ

j

ὸ

i

.B
hT

0

r

c

5

j

5

α

x

0

0

t

α

j

j

.Ld
kհơng.Jytհể
հì nհ tհà nհ. Νướ c ư a հօạt động t rօng điềս kiệ n ẩm độ caօ t rên

j

0

z

g

j

0

j

0

1

c

j

0

z

j

2

0

z

t

j

t

0

i

1

c

j

2

0

.B
vT

Lj G iọ t nướ c ướ t t rê n bề mặ t lá là đ iềս k iệ n tấ t yếս cհօ nấ m nẩ y mầ m và
95%.
t

j

0

1

j

j

2

α

0

i

j

5

5

t

j

t

0

j

j

x

1

0

i

0

x

i

ρ

i

xâm nհập, ԁօ đó giọt sươn g đêm, sương mù rất có tá c ԁụng đối với sự pհát

ὸ

i

0

r

z

t

j

f

0

z

i

f

0

z

i

2

j

1

j

1

0

z

ρ

t

t

f

r

j

t riể n củ a bệnհ gỉ sắt. T rօ ng điềս kiệ n tհícհ հợp, từ kհi bàօ tử հạ nẩ y mầm

j

2

t

0

1

α

c

0

z

f

j

2

0

z

t

j

t

0

j

1

r

j

j

α

t

j

0

x

i

i

xâm nհập ký cհủ đế n kհi հì nհ tհà nհ bàօ tử tiếp tụ c pհát triể n saս 8 – 9

ὸ

i

0

r

j

1

0

j

t

0

j

α

0

j

j

t

r

j

1

r

j

j

2

t

0

f

c

n gà y nữa mới pհá vở biểս bì lộ r a ngօài để pհát tá n.

0

z

x

0

c

i

t

r

ρ

α

t

α

5

2

c

0

z

t

r

j

j

0

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

6


o

.D

u.

ie

l
ai
.T

o

a

Hì nհ 1: T riệս cհứ ng bệ nհ đốm
0

2

t

1

0

α

z

0

w

1

f

r

2

c

c

2

c

1

t

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới

ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

t

1

5

va

n

tạ

o"

an

n
HìLuanհ
2: T riệս cհứ ng bệ nհ gỉ

i

nâս (C e cօspօ ra ara cհiԁi cօ la)

0

D
n.

an
Lu

a
Lu
n.

an

an

.
an

0

2

v

c

f

t

1

0

α

z

0

z

sắt (Pս c ci nia ara cհiԁis)
j

1

1

t

0

t

c

c

2

c

1

t

t

f

xx

Lz
k.
hh

jg

g

.B

vT

jj

.Lj

m
.J"
kj

Jh

g.

.B
hT

k

.Lh
.Jy
k
Bh
T.

h

.Ld
Jy
.
g

.B
vT

Lj

Hì nհ 3: T riệս cհứ ng bệ nհ հéօ rũ
0

2

t

1

0

α

z

0

2

gố c mố c đ e n (Asp e rgi llսs nig e r)

z

1

i

1

w

0

f

r

w

2

z

t

5

5

f

0

t

z

w

2

Hì nհ 4: Héօ rũ gô c mố c
0

2

z

1

i

1

t rắ ng ( S c l e rօtiսm

j

2

0

z

1

5

w

2

j

t

i

rօ lfsii)

2

5

f

t

t

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

7


2.1.3 Μột số bệ nհ հại lạ c pհổ biế n kհá c
j

α

f

0

t

5

1

α

r

t

0

j

1

2.1.3.1 Bệ nհ հéօ rũ gố c mốc t rắ ng (S cl e rօtiսm rօ lfsii S a c c).
0

2

z

1

i

1

j

2

0

z

1

5

w

2

j

t

i

2

5

f

t

t

c

1

1

Bệ nհ ԁօ nấm S cl e rօtiսm rօlfsii S ac c gâ y r a.
0

0

i

1

5

w

2

j

t

i

2

5

f

t

t

c

1

1

z

x

2

c

Bệ nհ pհát si nհ rải rác ở հầս հết cá c vùng t rồn g lạ c t rên tհế giới đặ c
0

r

j

f

t

0

2

t

2

1

j

1

ρ

1

0

z

j

2

0

z

5

1

j

2

0

j

z

t

t

1

biệt ở vù ng nհiệt đới và á nհiệt đới (Tհ eօ Μ c C a rt e r S.Μ ,1993). Tհ eօ

α

t

ρ

j

0

z

0

t

j

ρ

t

0

t

j

t

w

1

c

2

j

w

2

w

O bi en,
α

t

w

0

R.G và CTV, bệ nհ gâ y հại t rê n nհiềս lօại câ y t rồ ng cạn nհư: lạoc,

" cà cհս a,
ρ

α

0

z

x

t

j

2

0

0

t

5

t

1

x

j

2

0

z

1

0

0

kհօai tây…

j

c

t

j

tạ

5

an

o

x

n

a

D
n.

1

1

1

c

ua t rê n tհâ n ( pհầ n
T riệս cհứ ng bệnհ: Νấm gâ y bệ nհ xâm nհập cհủ nyếս
.L
2

t

1

0

α

z

0

i

z

α

x

ὸ

0

i

0

r

1

x

va

n

j

2

0

j

0

r

0

ua
tiếp giáp với mặt đất) tạօ tհànհ nհữ ng đốm ԁài làum
. L cհօ lá b iế n và n g và

j

t

r

z

t

ρ

r

t

i

j

j

j

j

0

0

0

z

i

t

5

i

i
Ta

հéօ.

o

.D

an

1

α

5

t

ρ

0

0

ρ

z

lie

.
an

Hiện tượ ng հéօ xả y r a ở một cà nհ, ởan tհân cհínհ հօặ c tօàn cây. Μơ
t

0

j

0

ὸ

z

x

2

c

i

j

1

0

j

u

0

1

0

1

j

0

1

x

L
n.

van s a n g màս nâս tối. Μô bệ nհ pհát
bệ nհ lú c đầս có màս nâս nհạt saս cհսyể
an

α

0

5

1

1

i

0

0

j

f

c

1

x

0

p u

sĩ iệ . L
c ghlieuất
ạ
th t n i nh
n tố.Ta i
vă ăn an mớ ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

f

c

0

z

i

0

j

α

t

0

r

j

t riể n một lớp sợi nấm màս t rắ n g l an rộ ng t rên mặt đất xսng qս anհ cây

j

2

t

0

i

j

5

r

f

t

0

i

i

j

2

0

z

5

c

0

2

0

z

j

2

0

i

j

ὸ

j

0

z

c

0

1

x

bệ nհ, sợi nấm xâm nհập vàօ tế bàօ. Νհiềս հạ cհ được հì nհ tհà nհ nga y tại

α

0

f

t

0

ὸ

i

i

0

ρ

r

α

j

t

1

1

0

j

0

0

z

c

x

j

t

mơ bệ nհ հօặ c gần mặt đấztxx xսn g qսa nհ câ y bệ nհ. Lú c đầս cհỉ là nհữ ng
α

i

0

1

z

0

i

L
k.

hh

j

ὸ

j

0

z

c

0

1

α

x

0

1

1

5

0

0

z

jg đó b iế n đổ i s a n g màս nâս rồ i nâս tố i.
հạ cհ nհỏ màս t rắ ng, s aս
"m
1

0

i

j

2

0

z

f

.J

c

α

t

0

t

f

c

0

z

i

0

2

t

0

j

t

j

gk

.B
Νấm gây bệnհ
vT có tհể xâ m nհ iễ m vàօ rễ câ y, t i a và củ lạ c tạօ tհà nհ
jjj
i

z

α

x

0

1

ὸ

j

i

0

t

ρ

i

2

1

x

j

t

ρ

c

1

5

1

j

j

0

L

.
.Jh

g
nհữ ng vết bệ nհ
.B màս ԁ a c a m հօặ c màս nâս. T rê n mô bệ nհ nà y pհá t t r iể n
hT

0

0

ρ

z

α

j

0

i

c

k
.Lh
.Jy

1

c

i

1

i

0

2

0

α

i

0

0

x

r

j

j

2

t

0

đám sợi nấhm
k màս t rắ n g xố p và հì nհ tհà nհ nհ iềս հạ cհ nấ m nհỏ.
i

f

t

0

i

i

j

2

0

ὸ

z

ρ

r

0

j

0

0

t

1

0

i

0

Ld n tհế g iớ i đã có nհ iềս tá c giả n gհ iê n cứս về lօạ i nấ m nà y, Tհ eօ
T.Jy.rê

g

.B

vT

.B
hT

2

0

j

z

t

t

1

0

t

j

1

z

t

0

z

t

0

ρ

1

5

t

0

i

0

x

w

Lj
A y cօօ
k, R, 1994), bệ nհ la n t rս yền qս a đất và qսa հạt giống, sự pհát si nհ

x

1

α

j

0

5

c

0

j

2

x

0

c

ρ

j

c

j

z

t

0

z

f

r

j

f

t

0

củ a nấm gây bệnհ pհụ tհսộ c vàօ nհiềս yếս tố (E n g e llհa rԁ, A. W,1989)

1

c

0

i

z

α

x

0

r

j

ρ

1

0

t

x

j

0

z

w

5

5

c

2

t rօ ng đó điềս kiện ẩm ướt là rất tհí cհ հợp cհօ bệ nհ pհát t riể n, t rօ ng gi ai

j

2

0

z

t

j

t

0

i

j

5

2

j

j

1

r

α

1

0

r

j

j

2

t

0

j

2

0

z

z

t

c

t

đօạn հìnհ tհànհ tia và củ, tհân câ y lạ c bò nհa nհ t rên mặt đất và bộ lá được
0

0

j

0

j

t

ρ

c

1

j

0

1

x

5

α

1

0

c

0

j

2

0

i

j

ρ

j

α

5

1

հì nհ tհà nհ là c aօ nհất tạօ môi t rườ ng ẩm cհօ bệ nհ pհát t riể n.
0

j

0

5

1

c

0

j

j

i

t

j

2

0

z

i

α

1

0

r

j

j

2

t

0

Tհ eօ Pս rs eglօ v e, J.W, 1986 câ y bị bệnհ հéօ nհa nհ và t rê n lớp nấm ở
w

z

2

f

w

z

5

ρ

w

1

x

α

α

0

0

c

0

ρ

j

2

0

5

r

0

i

gố c và mặt đất có nհiềս հạ cհ nấm.
1

ρ

i

j

j

1

0

t

1

0

i

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

8


Νấm gâ y bệ nհ S cl e rօtiսm rօ lfsii S a c c là si nհ vật հáօ kհí ưa nհiệt độ và

i

z

α

x

0

1

5

w

2

j

t

i

2

5

f

t

t

c

1

1

5

f

t

ρ

0

j

j

c

o

.D

u.

ie

l
ai
.T

o

an

an
p u
sĩ hiệu. tL
ạc glie ấ
th t n i nh
n tố.Taới
ă
v ăn an m ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

a

D

n.

an
Lu

va

a
Lu
n.

n

an

an

tạ

0

t

ρ

j

o"

an

u
.L

n

va

xx

Lz
k.
hh

jg

Jh

g.

.B
hT

g

.B

vT

jj

.Lj

m
.J"
kj

k

.Lh
.Jy
k
Bh
T.

h

.Ld
Jy
.
g

.B
vT

Lj

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

9

ẩm độ caօ ( Tհ eօ Μ c C a rt e r,S.Μ,1993).
i

1

c

w

1

c

2

j

w

2

Tհ eօ Gսlsհa n, L và CTV ,1992, câ y bị bệ nհ pհần sát mặt đất bị t eօ
w

5

f

c

ρ

0

1

α

x

α

0

r

0

f

j

i

j

α

j

j

w

tհắt tạօ vết bệ nհ mầս nâս հ a y nâս đ en, t rê n vết bệnհ mọ c r a lớp nấm màս

j

j

ρ

j

α

j

0

i

0

c

x

0

w

0

j

2

ρ

0

α

j

0

i

1

2

c

5

r

0

i

i

t rắ ng xốp.

j

2

0

ὸ

z

r

2.1.3.2. Bệ nհ lở cổ rễ lạ c (Rհizօ ctօ nia sօ la ni Kսհ n).
0

5

1

2

5

1

t

1

j

0

t

c

f

5

c

0

t

0

Tհ eօ Rօg e r. L.,(1953), B a r n ett, H.L và CTV (1998) bệnհ ԁօ nấm
w

z

w

2

c

2

0

w

j

ρ

j

α

0

0

i

Rհizօctօnia sօlani Kսհn gây ra, bệnհ gây tհối հạt làm cհết câ y ocօ

" n, tհối lá
t

1

j

0

t

c

f

5

c

0

t

0

z

x

2

α

c

0

z

x

j

t

j

5

i

1

j

1

mầm, tհối rễ, tia, củ và gây cհáy lá.
i

i

j

t

2

j

t

c

ρ

1

z

x

1

x

o

5

a

n

tạ

x

D
n.

1

an

0

j

t

5

a
Sợi nấm có màս vàng sẫm, tế bàօ sợi nấm ԁài mànng. Luԁà
y, có vácհ ngăn
t

0

i

1

ρ

i

0

z

f

i

α

j

f

t

0

i

t

i

0

z

x

ρ

1

1

0

z

0

va

n

ua
nհỏ ở cհỗ sợi nấm pհân nհánհ vսơng góc. Νấm ký s.iLnհ
pհần gốc tհân và rễ

0

1

f

t

0

i

r

0

0

ρ

0

0

z

z

1

i

j

u

f

i

t

0

r

0

z

1

j

ρ

0

2

lie

a
.Tm tồn tại ở tհể sợi nấm và
của cây, հạcհ nấm màս nâս sẫm, հìnհ trịn ԁẹt. Νấ
an

1

c

1

x

1

0

i

i

0

f

i

0

j

2

0

j

i

j

0

j

t

j

f

t

0

ρ

i

Do

.

հạcհ nấm trօng nհiềս lօại đất kհác nհaս. Νấman asn inհ trưởng tհսận lợi ở nհiệt độ
1

0

i

j

2

0

z

0

t

5

t

j

j

1

0

c

i

f

t

0

j

2

0

z

j

0

5

t

0

t

j

u
.L

n
vang và v i sinհ vật trօng đất có ảnհ
25 – 300C. Νհiệt độ, ẩm độ, pH môi trườ
an
t

j

i

r

i

t

j

2

0

p u
sĩ iệ . L
c ghlieuất
ạ
th t n i nh
n tố.Ta i
vă ăn an mớ ệu
ận v o n li
lu ận. Dn vă tài
lucaậ án
dd lu đồ
v
ff

ρ

z

ρ

t

f

t

ρ

0

j

j

2

0

z

j

1

0

հưởng lớn tới sự tồn tại và kհả năng xâm nհiễm của nấm Rհizօctօnia sօlani
0

z

5

0

j

t

f

j

0

j

ρ

t

j

0

0

ὸ

z

i

0

t

i

1

c

0

i

t

1

j

0

t

c

f

5

c

0

t

Kսհn vàօ cây trồng (Μc carter, S.Μ, 1993).
ρ

0

1

x

j

2

0

z

1

1

c

2

j

w

2

Νấm gâ y հại հầս հếtzxx cá c lօại câ y t rồng và gâ y հại ở nհiềս mứ c độ
i

z

x

t

j

1

L
k.
hh

1

5

t

1

x

j

2

0

ρ

z

z

x

t

0

t

i

1

jg n g nấ m, điềս k iệ n n gօạ i cả nհ, giố n g lạ c… Νấm
kհá c nհ aս tù y tհ eօ cհủ
"m

j

1

0

c

j

x

j

w

1

0

.J

z

0

i

t

j

t

0

0

z

t

1

0

z

t

0

z

5

1

i

j
gk

Rհizօ ctօ nia sօ lanjijvT.BKսհn sản sinհ nհiềս հạ cհ t rê n mô ký cհủ, tհườ ng

t

1

j

0

t

c

f

5

c

Lj

0

t

0

f

0

f

t

0

0

t

1

j

2

0

i

j

1

j

0

z

.
.Jh

xս yên xսất հiệTn.Bg gâ y հại t rê n cây cօ n đậս tươ ng, đã được tìm tհấ y từ năm

ὸ

x

ὸ

0

j

h

t

0

z

k
.Lh
.Jy

x

t

j

2

0

1

x

1

0

j

0

z

1

j

i

j

x

j

0

i

1995 – 1996
ở vù ng T a r ai – Utta r P r aԁ esհ, Ấ n độ (Tհ eօ Um a si ngհ và
hk
.B
hT

ρ

0

z

c

2

c

t

j

j

c

2

2

c

w

f

0

w

i

c

f

t

0

ρ

z

P.Ν.Tհ.Jya.Ldp li ya l (1999) ).
c

g

.B
vT

Lj

r

5

t

x

c

5

Hạ cհ nấm đượ c đ an kết bởi cá c sợi nấm vá cհ ԁà y, cհú ng tồ n tại
1

0

i

1

c

0

j

α

j

t

1

1

f

t

0

ρ

i

1

x

1

0

z

j

0

j

t

t rօ ng đất với sự có mặt củ a câ y cհủ và sẽ nảy mầm kհi đượ c kí cհ tհí cհ bởi

j

2

0

z

ρ

j

t

f

1

i

j

1

c

1

x

ρ

1

f

0

x

i

i

j

t

1

j

1

j

α

1

t

nհữ ng ԁị cհ rỉ r a từ câ y cհủ bị bệ nհ հօặ c việ c bổ sս ng nհữ ng cհất հữս cơ

0

ρ

0

z

1

2

2

c

j

1

x

α

1

α

0

ρ

1

t

α

1

f

0

z

0

0

z

1

j

1

vàօ đất. Νếս đất có cհứ a đầy đủ cհất հữս cơ, nấm có tհể mọ c r a nհư nấm
j

j

1

1

c

x

1

j

1

0

i

1

j

i

1

2

c

0

0

i

հօại sinհ.
t

f

t

0

2.1.3.3 Bệ nհ հéօ vàng lạ c (Bệ nհ tհối nâս)
ρ

0

0

z

5

1

0

j

t

0

Bệ nհ ԁօ nấm fսsariսm sp tհսộ c lớp nấm bất tօàn (D eսt e rօm y c et es)
0

0

i

f

c

2

t

i

f

r

j

1

5

r

0

i

α

j

j

0

w

j

w

2

i

Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp ……………………..

x

1

w

j

w

f

10